De Oorlog.
No. 12698.
Donderdag 4 Februari 1915.
53e Jaargang.
Feestdagen.
Zon-
behalve
en
Telefoon Interc. 82.
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
:üws.
aken.
FEUILLETON
JZevens.
XT1©‘vl“W"S- ©xl -^.d.-vertex.tïe“blsud. voor G-otj-Ó-sl en Oxa.stx©3sz©XL.
Verschijnt dagelijks
Telefoon Interc. 82.
3
van
ton
zei-
45)
HOOFDSTUK XII.
tleel-
vriend
bij
Ge-
riep
w iitiru,
denken.”
in de
tCï*-
Eenc
An Zn. Gouda
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
per kwartaal
Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post.
Abonnementen worden i’
Markt 31, bij onze Agenten
Een beeld der werkelijkheid
rein,
gen
zijne
te
en de
niets
ver-
de
ik
dttt
de
zich
daar
meestal
fiOUDSCHE COURANT
N. R. Ct.
ds. Talma, alge-
een organisatie
ran predikanten
•testantsche ker-
Drente, ten doel
ing van de gees-
de gemobiliseer-
zer commissie is
die de volgende
naken naar alle
;e, ten einde een
tand te brengen.
er is
de nij-
grond-
Zes machinegeweren werden ver-
De nachtolijke aanvallen der Rus
sen op onze stellingen aan de Bzura zijn
af geslagen.
temonstr. Geref.
;en had ter ver-
predikantsplaats
aan de vier pre-
ór de stemming
surt te vervullen,
□en gemeend aan
moeten voldoen,
lie door een hun-
otiveerd, terwijl
ideren daarmede
Tc Havre zijn berichten ontvangen
naar een Reuter-telegram van daar meldt,
dat de Duitschers bij hun requisites in
•de Fransche districten, die door hen be
zet zijn, alle Fransche bankbiljetten heb
ben opgeëischt; in ruil voor hun requi
sites hebben zij orderbriefjes of Duitsch
papieren geld gegeven. Ook hebben de
Duitschers oude locomotieven en machi
nerieën in de Belgische arsenalen ontta
keld, ten einde aan koper te komen.
Aan het Zuidelijk Front.
In en om het Suezkanaal.
Uit CAIRO wordt d.d. 3 Febr. ge
seind: Gisteren hebben Britsche troe
pen den vijand ontmoet in de buurt
van IsmaliaSandstoen. Zij hebben
het optreden van den vijand verijdeld
het vijandelijk schieten met kanonnen
en geweren was slecht. De vijand is
teruggetrokken. De Britsche verliezen
bedragen 6 gewonden.
Rusland en Roemenië.
Aan het Berl. Tagebl. wordt ge
meeld, dat de Russische gezant te Boe-
carest bezwaren heeft ingediend nó
pens het feit, dat 4 Russische schepen
met oorlogstuig, die op de Donau
naar Servië op weg waren, voor den
storm te Selma een toevlucht hadden
gezocht, doch de haven na 24 uur
hadden moeten verlaten. De Roe-
meensche minister-president gaf ten
antwoord, dat de overheid van Salma
op zijn aanwijzingen en bevelen ge
handeld had, overeenkomstig de neu
traliteit van het land. z
de predikant
s hij den kansel
groote begeerte
ijken en de ge-
0 gaan;
vangenfmoet de
zijn, als zij ter
te keuren, maar
ihzelf te keeren,
om zich daarbij
n leiden.
aan predikant en
en regel te moei-
godsdienstoefe-
een voorganger
at.”
i eenmaal op een
c in de gemeente,
uhangig is, niet
Door de Duitschers werd tevens
medegedeeld, dat allen naar het be
kende Duitsche kamp, het Munsterla-
ger, zouden worden getransporteerd.
Den vrouwen werd aangezegd, zoo
veel mogelijk ondergoed mede te ne
men. Het was een heele consternatie
in ons stadje. Later kwam een tele
gram van generaal Von Biasing, dat
de overbrenging naar het Münsterlager
(8 dagen) moest worden uitgesteld:
de gevangenen werden vervolgens naar
Tongeren overgebracht.
Zeist.
ichtbank veroor-
,mp te Zeist ge-
nfanterist, tot 5
traf wegens dief-
bier tijdens de
ibbende onlusten.
sier. -
>ed gisteren uit-
zerzoek van den
rans Rosier, bij-
3 Frans, door
i veroordeeld tot
traf wegens po
or het lossen van
i voorafgegaan
fstal. De Hooge
ep van den ver
ban twee deskun-
k hij ontoereken-
ide, daar dit rap-
1906 en het be-
gd in 1912. Het
deels niet ont-
leels afgewezen.
De correspondent van de Daily
Chronicle bij het Russische leger zegt
in een telegram uit WolaPenkoszewska
dat nieuwe troepen voortdurend in dit
Aan het Westelijk Front.
In het Fransche communiqué van
Febr. wordt gezegdTen Noorden van
do Leie valt niets te vermelden. De Duit
schers hebben in de rivier de Ancre
stroomopwaarts van Aveluy, ten Noor
den van Albert, ontplofbare branders la
ten drijven; wij hebben deze werktuigen
onschadelijk gemaakt voordat zij ontplof
ten. Tn de vallei van de Aisne zijn wij
eenigszlns gevorderd, waarbij wij krijgs
gevangen hebben gemaakt en een tegen
aanval bij Perthes afsloegen. In Argonne
had gisteren een tweede aanval der Duit
schers bij Bagatelle plaats tegen 6 uur
a avonds. Deze werd, evenals de reedfe
gemelde Duitsche aanval van 1 uur ’s na
middags, afgeslagen. In den Elzas h’eb-
Itcn wij ons ingericht op het ten Zuiden
van Ammertsviller veroverd terrein.
en toch had hij niet alleen te zor-
voor nieuwe aanplanting, maar werd
taak ook al den blooienden grond
onderhouden met don dag omvang
rijken
„Indien hot zoo voortgaat, .zult gij het
weldra niet meer alleen afkunnen”,
de Filips.
dorp aankomen. Zij behooren tot de
aanzienlgke strijdmacht van meer dan
een millioen van de recruten van 1914,
die te zamen met de troepen der tweede
linie de reeds machtige Russische le
gers krachtig versterken, welke de
linies van de Oostzee tot de Karpathen
bezet houden. Ieder onderdeel hunner
uitrusting is nieuw. Groote voorbe
reidingen worden getroffen. Men is er
van overtuigd dat het huidige oogen-
blik een der keerpunten in den oorlog
is. Hardnekkige slagen zijn spoedig te
wachten, terwijl inmiddels de Russen
zoowel als, de Duitschers nauwkeurig
acht geven op elke beweging van hun
tegenstander.
Van beide zijden worden nieuwe
schikkingen getroffen met het oog op
de hernieuwing van den strijd. Binnen
de volgende twee weken mogen be
langrijke gebeurtenissen verwacht wor
den. De Duitschers onttrekken een
aanzienlijk deel van hun hospitalen en
vooraaddepöts aan het Rawkafront en
concentreeren het voornaamste deel
hunner strijdmachten tegenover de
Russische stellingen aan de Bzura.
De Bzura en de Rawka worden als
gevolg van de Russische en Duitsche
pogingen voor algeheele bevriezing
gevrijwaard, daar telkens hetkijs ge
broken wordt.
ffeeéind
km Uzsok-pas had-
vrij groote gevechten plaats,
i van den pas vonden kleine locale
Over hel algemeen
O I Ik
voort-
hiertoe
Uit Weenen wordt r
Ten Westen van de
den 1
oosten
ontmoetingen plaats,
bericht op alle plaatsen levendige werk
zaamheid en worden ook infanterie-ge-
vechten gemeld.
De strijd in België.
De oorlogscorrespondent van de Tijd
meldt uit Galais: Hier kwamen ruim
1000 Duitsche krijgsgevangenen aan,
die naar Midden-Frankrijk werden
gebracht. De meesten werden gevan
gen genomen ten Noordoosten van
Yperen. Er waren ook uhlanen bij.
De corr. meende, dat in de duinen
gedurende 2 dagen eenige honderden
paarden der Duitschers waren opge-
yangen. Men heeft ook eenige ka-,
nonnen van hen buit gemaakt, doch
deze waren niet onmiddellijk bruikbaar.
Uit Roermond verneemt hetzelfde
blad:
Te Hasselt en omstreken hebben de
Duitschers jacht gemaakt op de vaders
van dienstplichtige jongelieden, die,
ondanks het strenge verbod en de
scherpe bewaking, toch Nederland
hebben kunnen bereiken om zich via
Engeland naar Frankrijk te begeven
ter eventueele inlijving bij het leger.
Doch toen de bevolking vernam dat
de vaders werden gearresteerd, trok
ken ook dezen over de grens en de
Duitschers vonden vele vogels gevlogen.
Dat is minder: in hun plaats werden
de moeders gearresteerd.
Uit het groote Duitsche hoofdkwartier
wordt heden .afficieel gemeld'
1 Op het westelijk oorlogsterrein werden
do Fransche aanvallen op onze stellin
gen bij Perthes afgeslagen. Op de rest
van hot front hadden slechts artilleriege-
vechten plaats.
een gouden munt
^plantsoen 11; een
D. G. Derks, Spie
den ringetje bijj.
aat 43; een zilve-
Flux, Wijdstraat
•en bij J. F. Re-
zwart beursje met
on, Gouwe 209
bij N. Oosterom
paar kinderhand
je, Fluweelensingel
sbeen, Keizerstraat
armband bij A. J.
hi dameeportemon-
Timmermans, Dub-
nnonnaie met in-
L Boomgaardstraat
‘houd bij Fitte J.
kt 130; een hond
Willemsen, Graaf
itasie armband bij
'iendeweg 69; een
bij P. v. Wil-
een witte daines-
euwehaven 62 een
anken, Slappendel
schrift bijS. Luit-
traat 1; een geld
en, Turfmarkt 2
C. de Jong, Nteu-
je inhoudende me-
ït, Baanstraat 21
r. Breukelen, Turf-
i broche bij W.
48.
915.
is van Politie,
BERTHEUX.
telegraaf lagen stil, en het treinverkeer
werd voor militaire doeleinden voor
behouden. Op 21 September verbood
men het rijden met auto’s, motorsen
fietsen.
Den 6on November maakte de nieuwe
gouverneur van België, baron Von Lüt-
witz, zich boos, omdat men in do nij
verheid! niet genoeg werkt, ondanks
moeite, die het Duitsche bestuur
gegeven hadHij liet afficheeren, dat
de arbeiders, die geen werk opzochten
niet langer van de kostelooze voeding
zouden blijven genieten.
Fr zijn wel geen bestellingen
geen vervoer mogclijk; toch zijn
veraars nog zoo goed hun
stoffen te laten verwerken om de arbei
ders aan ’t werk te houden.
In den loop van November komt ech
ter een nieuwe proclamatie, waarvan het
derde lid luidt
De „commissaris van het krijgsministe-
rie mag beslissen dat de provisies, in
het eerste lid opgeeomd, in eigendom aan
liet Duitsche Keizerrijk moeten afgestaan
worden of aan derde personen, tegen be
taling van do waarde. De waarde der
provisies zal onwedorroepelijk vastgesteld
worden door een commissie, aangesteld
door het Krijgsministerie te Berlijn.”
De bewoordingen van deze beslissing
zijn zeer ruim. En op ruime wijze is er
dan ook gebruik van gemaakt om grond-
stofferi, die men in Duitschland miste of
beter gebruiken kon, uit de Belgische fa
brieken weg te halen.
Geen grondstoffen, geen werk. Waar
niets of niet alles werd weggehaald, ver
kozen vele n ijveraars de kans niet op te
loopen, door eerst nog de grondstoffen
te laten bewerken, een dubbel vériies te
ondergaan. Wie zal hun dat ten kwade
duiden Wie zal hen niet eerder loven,
omdat zij hun grondstoffen niet lieten
verwerken, ten bate van den vijand, met
Belgische handen
De Duitschers zelf hebben het begre
pen. In zij spreken niet meer van de
soep te weigeren aan de arbeiders, die
niet werken... Er valt niet te werken.
Het gaat met den landbouw als met de
nijverheid.
Ton kgevolge van de requisites is de
zoo beroemde Belgische paardenfokkerij
ten gronde gegaan. Met de veeteelt is het
niet Ixjter gesteld. Om dfe week grijpt
er te Gent een vergadering van land
bouwers on leiders van de landbouwers-
beweging plaats; te Gent in het Land1-
bouwershuis. M. De Caluwé, afgevaar
digde van de stadsoverheid, zet er dan
den toestand uiteen. Het verslag over de
laatste bijeenkomst is belangwekkend. Er
is weinig veevoeder gruis is er bijna
niet voorhanden; een schip maïs was
aangekomen uit Rotterdam, de maïs, die
te Rotterdam 27 fr. wordt verkocht
zei mén te Gent werd in deze laatste I
PRIJS DER ADVERTENTIËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer0.i0
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bij vooruit
betaling elke regel meer 6 ets. Reclames f 025 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
f 1.25
1.50
1.50
1.90
dagelijks aangenomen aan ons Bureau
ten, den Boekhandel en de Postkantoren.
Aan het Oosteltyk Front.
Uit het groote Duitsche hoofdkwartier
wordt gemeldOp het Oostelijk ooriogs-
tooneel is van de Öost-Pruisischo grens
niets nieuws te vermelden. In Polen, ten
Noorden van de Weichsel, eiödigden dé
cavaleriogovechten met het terugwerpen
van de Russen. Ten Zuiden van de
Weichsel leidden onze aanvallen ton Oos
ten van Bolimof tot do verovering van
het dorp Humin. Om Woli Sydlowiecka
wordt nog gevochten. Van 1 Februari zijn
hier meer dan 4000 krijgsgevangenen ge
maakt.
overd.
In België.
Nijverheid en Landbouw.
Een berichtgever van het Hbld.
schrijft
„De Belgische burgers, die verlan
gen vredig aan hun gewone bezighe
den te blijven, hebben niets te duch
ten van het Duitsche leger of van de
Duitsche overheid. Zooveel mogelijk
zal de handel hervat worden, de fa
brieken zullen opnieuw aanvangen met
.werken, de oogst moet binnengehaald
worden.”
Zoo sprak veldmaarschalk Von der
Goltz in zijn proclamatip van 2 Sept.
De Belgen, die gebleven waren, had
den hoop dat het gewone leven zou
hervat worden.
Een paar dagen later echter legde
het Dtntsch gouvernement het ver
keer stop, het schafte ’t gebruik van
de telefoon in de steden af, post en
„Dat vrees ik ook, maar ik wil het
nog zoolang mogelijk aldus volhouden.
Vreemde hulp is duur, en nooit hetzelf
de alsof men zich aan zijne eigene be
langen wijdt. Een werkzame knecht zou
mij zeer zeker zijn loon vergoeden, door
al den arbeid dien hij zou kunnen ver
richten, maar men moet hier zijn toe
vlucht nemen tot de zoons der andere
planters en dezen hebben er reeds van
zelfs belang bij dat de velden huns va
ders het mooiste staan. Zijn zij
onverschillig voor dan zijn zij
ook lui.
Onder het huiswaarts koeren ontmoet
ten zij Kermolen, die te paard aankwam
om Onno te vragen of hij niet wellicht
oen flesch champagne in zijn kelder had.
Hij was te vergeefs met diezelfde vraag
de andere plantages langs geweest.
„Ik heb er'gelukkig bij mij!”
Oudekerke verheugd. „Het geldt zeker een
kranke
„Ja, mijnheer”, antwoordde Lodewijk
wiens droefgeestige blik zich vol dank
baarheid op hem vestigde. „Mijne moeder
is zwaar ziek en ik hoop alleen nog
daarop om haar tc redden. Hoeveel ben
ik u schuldig?”
De gansche dag verliep op de aange
naamste wijze. Het scheen alsof het tot
daartoe zoo doodsche huis op eens leven
had verkregen, alsof er niet een maar
tien gasten waren aangekomen. Zelfs Hol-
ditis voelde zich weder een ander mensch
worden en luisterde vol ingenomenheid!
naar de belangwekkende reisverhalen van
don Belg, die dank zij een photografiseh
toestel, van al de schilderachtige plekken
welke hij bezocht had afbeeldingen had
meegebracht.
Den volgenden morgen bij het aanbre
ken van den dageraad, vergezelde hij On
no naar diens werk en arbeidde onver
moeid! aan. zijne zijde voort, totdat het
tijd was na,ar huis te keeren. Marcello
was wel een weinig gekrenkt dat hij niet
liever bij haar was gebleven, maar toen
op den uitkijk staande om hunne we
derkomst te bespieden, de beide mannen
Verte herkende, kon zij niet nala-
on de forsche en toch zoo lenige ge-
8 L ?6 ',ewonderen, in het sierlijk reis-
i 0Ventn’n onder den arbeid ge
leden had alg dat Qudekerke er vermoeid
In Polen en Galicië.
Het officieele Oostenrijksche com
muniqué d.d. 3 Febr. meldt:
In Oost-Beskiden hadden opnieuw
zeer hevige aanvallen plaats, die ook
des nachts voortduurden, en wederom
met zware verliezen voor de Russen
werden afgeslagen. De gevechten in
in het midden woud-gebergte nemen
een voor de Duitschers en Oostenrij-
kers gunstig verloop. De troepen der
bondgenooten, die gisteren de door de
Russen hardnekkig verdedigde stellin
gen op de hoogten veroverden, maakte
daarbij 1000 gevangenen en verover
den verscheidene machinegeweren. In
Polen en West-Galicië is de toestand
onveranderd, en heerscht voor het
grootste deel rust.
stad tegen 35 fr. aan den man gebracht
door het stadsbestuur. De lading maïs
moet dienen voor twee provincies,
dorpen rondom Gent hebben er zelfs
van kunnen bekomen; alle? was ter plaats
weggegaan. Lijnkoeken waren Op, zei de
heer De Caluwé. Einde Februari wil men
uit Rotterdam een Schip zenden, tegwi
den prijs van 34.65 fr. Mot de huidige
geldmarkt zou dat tegen ongeveer 40 fr.
zijn. M. De Caluwé raadde, aan niet te
koopen: weldra zou het vee weer kun
nen grazen.
Maar onze weiden staan vol water I
antwoordde men hem. En inderdaad er
zijn heele dorpen, als Lovendegem, die
rondom in het water liggen.
Al het vee vbrkoopen, dat mag ook
niet, wederom do beer De Caluwé. Niet
a>les mag geslacht worden. Wij moeten j
genoegzaamt op stal houden, ondanks de
requisities en de moeilijkheid om aan
voeder te geraken. De heele veestapel
'zou uitsterven. Dat men, in Godsnaam,
de kalveren, melkkoeien, bekalfde koeien)
en goede stieren niet naar het slacht
huis blijve leiden.
Er moet voldoende veevoeder inge
voerd worden, meende baron De la Faille.
Dal gaat moeilijk, antwoordde de
heer De Caluwé.
Wij kunnen ons geld wegsteken en
onze beesten niet, riep een vinnig boer
tje. En allen knikten, glimlachten en
de discussie was opgolost.
daar zij eigenlijk niet meer van huis
kan gaan, en eiken dag de geboorte van
haar eerste kind verwacht."
„Weet gij wat, mijnheer Kermolen”
zeide Marcello, gehoor gevende aan cone
plotselinge opwelling1 van goedhartigheid,
„ik zal u aanstonds naar uwe moeder
vergezellen; misschien kan ik iets voor
haar doen. Vrouwen moeten door vrou
wen worden verzorgd, en ik ben over
tuigd, dat mijn echtgenoot het goed zal
vinden, hij heeft juist een vriend l:“
zich.”
„Die alles zal doen om hem het leven
tijdens uwe afwezigheid te veraangena
men,” verzekerde Filips, die haar getrof
fen aanzag.
Weinig vermoedende hoeveel haar
offer kostte, natn Kermolen het vol
kentelijkheid aan, en do jonge vrouw her
nam
„Wees dan zoo goed on rijd vooruit
naar huis, om te vragen dat men ter
stond mijn paard zadelt. Ik begrijp dat
gij gehaast zijt.”
Zoodra Lodewijk uit het gezicht
dwenen was, reikte Oudekerke haar
hand en zeide hij, diep getroffen
„Het is heel goed wat gij daar doet.”
Marcello waagde het niot de oogon naar
hem op te slaan, maar fluisterde:
„Ik heb u altijd gezegd dat geluk mij
tol een beter mensch maakte-, en uwe komst
is mij zulk een vreugde geweest. Zult gij
mij geen berouw doen gevoelen over mijn
offer, door toch op don bepaalden tijd
heen te gaan (Wordt vervoled.1
uitzag.
Aan tafel roemde hij met zooveel na
druk al hetgeen in die twaalf maanden
tijds reeds door zijn gastheer tot stand
was gebracht, dat de vrouw des huizes
eenigszins verwonderd vroeg
„Is hej. werkelijk zooveel
weet wel dat Onno onafgebroken
zwoegt, maar het kwam mij tot
altijd voor dat er geen vorderingen te
bespeuren waren op dit afgrijselijko land.”
„Wanneer zijt gij het laatst de velden
doorgegaan
„Ik herinner het mij niet meer,
woonlijk blijf ik in den tuin.”
„Die er ook al heel aardig uitziet en'
over een paar jaar een waar groen nestje
zal zijn; maar als gij in langen tijd het
werk niet heb bezocht, dan moest gij er
van avond eens met ons heen wandelen.
Het is waarlijk de moeite waard.”
„Men zou zeggen dat gij de Malvipia-
gronden nog zoo kwaad niet vindt,sprak
zij ietwat scherp.
„Het oord waar men vrienden weer
vindt komt ons altijd bekoorlijk voor,”
antwoordde hij zacht.
Zij was voldaan en vergezelde 1 hen ge
willig, zoodra de avondkoelte dit moge
lijk maakte. Niet zonder een zekere ver
legenheid was zij gedwongen te erkennen
dat hij gelijk had gehad en dat haar
echtgenoot inderdaad wonderen had ver
richt. Eenc gansche ruimtedie zij
slechts als eene steenachtige zandvlakte
had gekend, was reeds even groen als
het overige al door hem ontgonnen ter-
.Schuldig Schuldig I” bromde do
Belg. „Spreekt men daarvan als men eenc
kranke kan verlichten Holdius, gij weet
waar de flesschen geborgen zijn; zoudt
gij er drie mee willen geven.”
„Dat is te veel, voel te veel pre
velde de man, wien de tranen In de
oogen kwamen. „Ik weet niet hoe ik u
danken zal.”
Onno had zich reeds voortgespoed, en
Marcelle vroeg met de oprechtste
neming
„Wat heeft uwe moeder
„Een verval van krachten, vrees
mevrouw. Ik heb het wol voorzien
het den een of andoren dag daarop moest
uitloopen. Zij was te oud om mij te ver
gezellen, en dan al dat zware huiswerk
dat zij verrichten moest, en waaraan zij
zoo weinig gewoon was. Het kon niet
anders dan eindigen met haar te dooden.”
„Het is een zware beproeving voor u.”
„Voor mij Odaar denk ik nauwe
lijks aan; maar voor haar die zoozeer
aan het vaderland gehecht was, die alles
zou hebben gegeven om nog een laatste
maal hare kinderen 'weer te zien, en die
niet eens mag inshiimercn met het be
wustzijn dat het mij goed gaat, dat mijne
liefste wenschen ooit tot vervulling zul
len komen; voor haar is het zoo hard,
dat ik er nauwelijks aan durf denken.”
„Wie verzorgt haar
„Ik. Het werk moet er, in ’s hemels
naam maar onder lijden; doch vandaag
heeft mevrouw van Dalen mijne taak over
genomen, wat des te liever van haar is,
Ij
