OORLOGSVARIA. reeds veel gedaan en kan er veel ge daan worden, maar met dien midden stand zitten wij eigenlijk in oüze maag, wij weten niet wat er mede aan te van gen; die wordt doodgedrukt, die moet ook daarom doodgedrukt worden tus- schen kapitaal en arbeid. Nu is bier de Goudsche Gemeenteraad zoo prach tig in de gelegenheid om zijn hulde te brengen aan hen, die altijd geijverd hebben voor den middenstand, df>or aan de zware lasten van die categorie burgers eenigermate tegemoet té, ko men. Niemand twijfelt er hier aan, dat, het de middenstand is, die op het oogenblik, ook in onze stad, voor het grootste deel het meest van de om standigheden te lijden heeft, en daar om durf ik het niet voor mijne ver antwoording te nemen om juist den middenstand door de verhooging van de gasprijzen het gelag te doen be talen. Het is hier geen quaestie van recht maar van rechtvaardigheid. Laten wij de zaak goed onder de oogen zien. Wanneer de gemeenschap in deze den last op zich neemt, dan betalen daarin ook degenen, die het best betalen kunnen. Worden de gasprijzen ver hoogd, dan wordt eenvoudig de mid denstand getroffen, en komt het tekort op rekening van Mde gemeenschap dan zal het percentage van de plaat selijke directe belasting uit dien hoofde slechts met 1 moeten verhoogd worden en dan wordt ook het zwaarst getroffen degeen die het het best be talen kan. In benarde tijden ala deze moet er vooral naar gestreefd worden hen te laten betalen die daartoe in staat zijn en het minst te laten betalen hen die het minste betalen kunnen. De heer van der "Want: M. de V In de eerste plaats dank ik u voor uwe mededeeling omtrent den finan cieelen toestand van de electnsche centrale. Uit uwe woorden meen ik toch te mogen opmaken, dat niijn vermoeden, dat de centrale wellicht nog een winstsaldo zal opleveren nog niet geheel ongegrond is, aange zien u te kennen geeft, dat het twn- felachtig is, of de centrale wel in staht zal zijn de verschuldigde aflossing te voldoen. Ik ben het in deze geheel eens met den heer IJsselstijn dat, wanneer de centrale alleen aflost en verder geen winst behaalt dan wel slechts gedeel telijk de aflossing betaalt, dat nog met is te beschouwen als werken met verlies. Ik geloof ook, dat mijne vergeli]- king tusschen de beide bedrijven wel terdege opgaat, want wat betreft de afdeeling Gas staan wij op het oogen blik voor hot feit dat wij zeker weten, dat wij met verlies moeten gaan wer ken of reeds werken, en voor dit feit zijn wjj wat de centrale betreft nog niet geplaatst. "Wat betreft de hoofdzaak van het voorstel, ik meen dat de wjjze, waarop de heer Jongenburger de zaak be- sohouwt, toch wel veel weg heeft van het steeds rondloopen in een kring, op dezelfde wijze als B. en W. dat in hun voorstel willen. Zoowel de heer Donker als de heer Jongenburger en de heer Kolijr. stellen in dezen den middenstand voorop. Men zou zoo denken, dat uitsluitend ciigen vorm... De doktor kwam uit de club. In de gang zag hij den kleinste® van de zeetien puddingvormen. Zoo 1 zei hij werkelijk verwonderd, la dat zóó geslonken Sprakeloos stond het huisvrouwtje daar, Nu zullen we eens proeven 1 zei do dokterIk ga een lepel uit het buf fet halen. Nu eerst viel het do kookkunstenaroa in dat zij nog niet „geproefd" hadl Noodlot, neem nu loop I... Daar stond Leo en proefde... Proefde den óénen lepel vol na den andore, smakte van plezier... Uitstekend, kind11 Verrukkelijk Prachtig 1... I n hij at gauw don „halvon" pudding op. Hoe was het mogelijk Zij nam ook een lepel on „proefde' zelf. De pudding was een gedicht... een za ligheid, oen délicatesse... Toen vatte zij moed1 en bekende Leo't is toch niet zóó geslonken als ik wol gedacht had1. Zie je wel Dus dit is nog maar de helft Do helft Och Leo, hot is hei twin tigste deel Maar hoe is dat mogelijk f Ik weet het niet, ik heb allee pre des gedaan als in het kookboek is aan gegeven. Kijk zelf maar... hier is het. Lentopudkling is het opschrift... Ja, knikte dé dokter; maar daar onder slaat nog een regel en wel: Voor partijen/ van 150—200 personen. Ka dien tweede» regel heb je niet gezien. Vijfden familieleden en vrienden kre gen van de vrouw dés huizes ieder een „eigengebakken" Lentepudding in nor- ma lp grootte. die heeren op dit oogenblik de belan den van den middenstand op het oog lebben. Ik wil wel de verzekering geven, dat de belangen van den mid denstand mij evenzeer ter harte gaan. De heer Jongenburger zegt: als de gasprijzen verhoogd worden, wie moet den het gelag betalen? Natuurlijk" vfFOf 80 pCt. zeker de middenstand. Oeh, ik geloof dat Gouda voor het giootete i gedeelte uit middenstanders bestaat en dat, wanneer de belasting wordt verhoogd, de middenstand dan ook voor 80 pCt. daarin zal moeten bijdragen. Trouwens, electriciteit is niet uit sluitend een weeldeartikel. Er zijn evengoed menschen niet groote inko mens, die gas gebruiken, sommigen wellicht alleen voor verwarming en koken, maar het gasverbruik is toch ook, kan men zeggen, algemeen in gevoerd. Ik zeg nog eens, ik keur het niet goed, dat een te groot winstcijfer uit de zakken van de gasgebruikers vroe ger in de gemeentekas is gevloeid, maar dat geeft mij nog niet het recht thans een ander, m. i. even onrecht vaardig standpunt in te nemen. En wat zal het gevolg zijn, wan- >er wg het gaan leggen op de be lasting ten gerieve van de gasver- bruikers Dat niet alleen de middenstand doch ook de kleine man den belastingdruk mee zal gevoelen. De heer Kolijn verheugt zich er over, dat de muntgas gebruikers buiten de verhooging van de gasprijzen zullen vallen, maar als het voorstel tot verhooging der gas ijzen niet aangenomen wordt, dan znllen ook die personen meer te be talen krijgen in de belasting, en de heer Kolijn acht het juist niet wen- schelijk, dat zij getroffen worden. Ik ben dan ook van meening, dat het niet meer dan billijk is, dat het gas, gelijk het nu zal gebeuren, tegen den kostenden prijs "fcal worden ge leverd. Die verhooging van de gas prijzen is niet van dien aard, dat men als het ware zou mogen spreken van een aanslag op de beurzen van de middenstanders. Ik geloof niet, dat de gevolgen van dit voorstel zoo ver strekkend zijn en ik kan mij er nog niet in denken, dat al mogen er wellicht personen zijn, die zich niet zoo goed kunnen roeren de toestand hachelijk is als sommigen dat willen doen voorkomen lk geloof, dat >r geen enkele laag van de maat- ohappy is, of men treft er personen aan, wien het in deze omstandigheden minder goed gaat, en juist omdat de middenstand in deze gemeente de grootste groep vormt, valt zijn toe stand ook het meest in het oog. Wij moeten hier den middenstand in door snede beschouwen en dan blijf ik er bij, dat het aanbeveling verdient het voorstel van B. en W. aan te nemen, echter met het beding, dat de gas prijzen in elk geval vóór 1 April 1916 zullen worden herzien. Met deze voor waarde zou ik het voorstel alsnog gaarne aangevuld zien. De heer M u g 1 w ij k M. de V. Ik zou wel eens willen weten, of de heer van der Want er zoo zeker van is, dat met April 1916 de toestand ver anderd is, zoodat wij nu reeds kun nen uitmaken, dat tegen dien termijn de gasprgzen weder herzien, dus weder lager gemaakt zullen kunnen worden, Maar ter zake. Als lid van de com missie van bgstand (in het beheer det Gemeente-Lichtfabrieken kon ik wel niet anders doen dan medewerken aan het voorstel ter verhooging van de gasprijzen, aangezien een handels zaak moet zijn aangericht, dat de prijzen zijn in verhouding tot de pro ductiekosten, maar hier ter vergadering komende ben ik wel wat van kij veranderd. De heer Donker heeft een mach tigen invloed door zijne redeneering op mij gehad. Het geldt nu een abnormalen toe stand. Zooals ik zeide, als het als handelszaak moet beschouwd worden dan moeten natuurlijk de prijzen zijD naar de productiekosten, maar zoo staat het op het oogenblk niet. De oorlog heeft ons in abnormalen toe stand gebracht en daarom meen ik, dat het niet billijk zou zijn dien last 'van den oorlog alleen op de gasver- bruikers te leggen. Het gevolg zou zijn, dat de hoogstaangeslagenen in onze gemeente, dus de menschen, die in de eerste plaats iets kunnen missen, in deze vrij zouden uitgaan. Het gaat toch niet aan, juist omdat wrj nu in een abnormalen toestand verkeeren en allen de schouders er onder moeten zetten om er doorheen te komen, de hoogstaangeslagenen van dien last vrij te stellen en alles te laten beta len door de menschen, die steeds in groote zorgen verkeeren. Men vergete ook niet, er zijn in onze gemeente nog 31 gasmotoren in be drijf, waarmede hnnne gebruikers he dagelijks*brood moeten verdienen. Die personen zien dus de kosten van hun drijfkracht verhoogd met ongeveer een zesde gedeelte. Dat is te veel dat is bgna niet te dragen. Ik kom dus van mijn vroeger stand punt terug en zal nu tegen het voor stel van B. en W. stemmen. Ik meen dat wij, gezien de abnormale omstan digheden van thans, niet anders kun nen. doen dan gezamenlijk de schou ders er onder zetten en met ons allen dezen grooten last helpen dragen. De heer Van Veen: M. de V. Ook ik zal stemmen tegen het voorBtel van B. en W. Het denkbeeld van den heer Jongen burger, dat wij den last moeten ver doelen, komt mij voor te zijn het meest correcte. Ik laat daar hetgeen de heer Muijl- wijk heeft aangevoerd. Diens standpunt verwondert mij wel. Toen de commis sie haar rapport indiende hadden wij reeds den oorlogstoestand en de draai, dien de heer Muijlwijk neemt, be vreemdt mij wel. Intusschen is zijn standpunt nu, in overeenstemming met het geen de heer Jongenburger vooropgezet heeft en waarmede ik mij geheel kan ver eenigen laat den gemeenschap geza menlijk den last dragen. De heer van der Ree: Ih L was niet mijne bedoeling het woord te vragen vóór den voorzitter der com missie van bijstand in het beheer der Gemeente-Lichtfabrieken, maar nude heer Muijlwijk zich in het debat ge mengd heeft, kan ik slecht zwijgén. Ik stond perplex, toen ik van hem hoorde, dat hij tegen het voorstel van de commissie zou stemmen. In de commissie waren wij allen het roerend er over eens, dat verhooging der gas prijzen met 1 cent noodzakelijk was ten einde daarmede jen tevens door de verhooging van de cokesproductie de onkosten te kunnen dekken. En nu durft de heer Muijlwijk in deze vergadering uit te spreken: mijne heeren, ik ben van opinie veranderd, door de redeneering van den heer Donker ben ik tot inkeer gekomen. De heer Muijlwijk valt mij in hooge mate tegen. Deze zaak, die van het hoogste belang is vooiSde gemeente, is ernstig in de commissitHiesproken, en nu gaat de heer Mqijlwijk hier in eens de commissie afvallen! Ik zal de beantwoording van het geen in deze discussie ter bestrijding van het voorstel is aangevoerd na tuurlijk overlaten aan den voorzitter der commissie. Alleen zij het mij ver gund er op te wijzen, dat het van het hoogste belang is, dat de muntgasge- bruikers, dat zijn de menschen die werkelijk de grootste armoede lijden en het meeste noodig hebben, buiten dit voorstel vallen. Nu is gezegd, dat dei. gebruikers van electrischen stroom Yuiten deze verhooging zullen vallen, \maar dat moet ik tegenspreken. Allo gebruikers van electrisch licht gebruiken ook wel degelijk kookgas en uit dian hoofde betalen zij ook wel degeljk in de verhoogde prijzen. De heer van Galeiu/»M. de V. U zult mij ten goede hopden, wanneer ik in de eerste plaatseden heer van der Want een antwoord geef op de vraag, die hij tot u gericht heeft be treffende een in het Dagblad van Gouda van 20 Maart verschenen artikel, waarin cijfers betreffende deze zaak genoemd werden. Laat ik mededeelen, dat in de vo rige week de redacteur van genoemd blad bij mij kwam met de mededee ling, dat hem geruchten ter oore waren gekomen, dat de middenstand over het ingediend voorstel tot verhooging van de gasprijzen nog al gepikeerc zou zijn, omdat men meende dat de gasfabriek zoo groote winst afwierp, dat de meerdere onkosten aan steen kolen dit jaar best daaruit zouden knnnen betaald worden. Ik heb daarop aan dien redacteur eenige cijfers genoemd, die in dat ar tikel zijn opgenomen, ter weerlegging van de door hem vernomen geruchten Wat betreft het aanhangig voorstel, ik had niet gedacht dat er zoovele woorden aan verspild zouden zijn. lk had verwacht, dat de verdediging er van zeer gemakkelijk en eenvoudig had kunnen zijn. Door geen der bestrijders van het voorstel is ook maar eenigermate aan getoond, dat verhooging der gasprij zen niet noodzakelijk zou zijn. De heeren erkennen volmondig: wij moe ten zooveel meer aan steenkolen be talen dat bedrag moet dus op een of andere wijze gevonden worden. Nu dacht de commissie en dat is heel logisch aangezien wij zooveel meer aan steenkolen moeten betalen is het niet meer dan billijk en rechtvaardig dat de menschen, die het gas gebrui ken, in de eerste plaats geroepen zul len zijn dat meerdere te betalen. Dat is zoo eenvoudig mogelijk. Neen, zeggen de bestrijders, dat moeten zij niet betalen, het moet maar uit belastingen gevonden worden dan betalen alle burgers er aan mede. Ik begrijp die redeneering niet. Wanneer ik iets van een ander koop, dan ben ik in de eerste plaats ver plicht te betalen hetgeen dat artikel dien man inderdaad kost. Ik kan dien last toch niet op een ander gaan schuiven. Men is bang, dat de middenstand door deze verhooging zwaar gedrukt zal worden. Men vergete echtqy niet dat, wanneer over dit jaar de gasfa briek een nadeelig saldo oplevert misschien een nadeelig saldo van 20.000.wij dan de belasting met ten minste 1 zullen moeten ver- fcoogen. Nu moeten de heeren maar eens op het kohier nagaan, hóe vele aanslagen van f 500.f 750.daarop staan. Dat betreft niet den midden stand, maar dat |is de kleine stand. Die zal dan ook lasting moeten m« Wanneer dus hooding van de aangenomen, en belasting zal moet< dan zullen daai hooger aangeslag< den doch ook ju Voor een groot dupe van zijn. Men vergete r et, wanneer wij de de verhoogde be- 'betalen. voorstel tot ver- Isprijzen niet wordt 'lis| de plaatselijke verhoogd worden, lor niet alleen de ion getroffen wop- It die kleine sta"hd. leei zal deze er de gasprijzen niet v€ hoógen, da^i zal de e» begrooMng jpn gevolge an de iprijzen $lui|en met en dit nadeelig •emeentebegrooting uitgéiaf moeten lplé s&llen de iet gefvoölen, dat wij moeten in Juli op te mi de gasfabriek ti hoogere steen kol een jiadeelig sal saldt^ zal op de voon 1916 pok komijn. Dutf ree< belastingbetalers dit jaar meer aa: betalen, jEïat zou mij ten eepenmale onver- (Utftbaar zijn, Waar de commissie zoo wiMmig van oordepl was mat ver ding der gasprijzep hoogjst nood- ,k$lijk is, indien de Raad vfah mee- nin$ is dat zulks ni^t nooaig is en dat1 het geld op andere wijz®' moet gevoüden worden. Ik blijf er bij dat degeen !üie het )roj3uct gebruikt ook de föilerdere tosten moet be(talen. Het is jmn hard gelag, als men voor enkety dingen neer moet betalen, maar wij weten iet, het kan piet anders. Degenen, lie dat product gebruiken, mpeten het naar tenslotte betalen en dien last kunnen' wij niet op een ander gaan schuiven. (Wordt vervolgd.) gercorps van uit Grodtao werden, ondanks de vermoeidheid van onze troepen, na bij na twintig dagen marsoh en gevecht, ge makkelijk teruggeslagen. Vervolgens vond een aanval op Grodno plaats, die dienen moest om ongestoord een nieuwe groepee- ring voor te bereiden. Ken ernstige po ging om Grodno te nemen, kwam reeds daarom niet in aanmerking, omdat onze troepen, zooals het na de geweldige in spanning -van zelf sprak, eenige rust noodig hadden en een sterke vesting met de hulpmiddelen van den veldoorlog niet te nemen is. In ieder geval hield men de Kussen zoo lang achter hun beves tigde linie en in het bereik van hun zware kanonnen vast tot de Duitschers hun nieuwe opstelling voorbereid en de buit in veiligheid gebracht hadden. Reeds bij de bestorming van heuvel 214 ten Oos ten van de Sopoclinie kon men duide lijk waarnemen, hoe de zware artillerie der Russen iedere plooi en ieder ge- deolto van het vootterrein nauwkeurig kende. Als wij oker hpt moerassige laag- veen, op don ra»d waarvan de Russi sche draadversperringen stonden en oarer deze heuvels, die I door de artillerie be- hoerscht werden, Be infanterieaanval nog verder hadlden vplrtgezet, dan hadden de Russen misschien*'' hun wensch veryuld gezieè, dat wij nluttelooze offers zouden énden. Ons kgjer hoeft in al deze nodige on inspannende gevechten nooit n man opgeoffe«ï voor operaties, dde krachten van de troepen te boven ngen. /Nadat do stellingen ten Oosten van Ailgjustowo gereed gebracht waren, trok ken jj do Duitschc troepen zich Kqn ge kortM rust torugt die .ughstowo 'Toopt, andéren' icming van Soewalki, ed lan^s de wpgen, die dé voor het twintigste Rust iddéi De prijs van geneesmiddelen De prijs van verscheiden middelen is door den oorlog gestegen. Cocaïne is, naar de „Lancet" deelt, meer dan tweemaal duurder geworden. De vraag naar morphine codeïne door de geneeskundige diensten der verbonden legers is uiterst groot en het is niet gemakkelijk daar- te voldoen. Wanneer men het sterk toegenomen verbruik van deze alkaloïden in aanmerking neemt, en het ophouden van den toevoer van Turksche opium, kan het geen ver wondering wekken, dat de prijzen sedert het begin van den oorlog aan zienlijk gestegen zijn. Er waren echter flinke voorraden van Perzische opium beschikbaar. De hoeveelheid atropine is zeer gering en de prijzen dienten gevolge zeer hoog. Een geneesmiddel, dat door den oor log op eigenaardige wijze beïnvloed wordt, is de levertraan. In gewone tijden beteekent een goede opbrengst van de Noorsche visscherij lage prij- t. Maar thans zijn de prijzen het dubbele van die, welke betaald werden toen het seizoen een paar maanden geleden begon. De hoofdoorzaak daar van zijn de buitengewoon groote in- koopen door de Duitschers, wegens de schaarsehte in Duitschlanü van oliesoorten. Ontzaglijke hoeveelheden levertraan gaan naar Duitschland, met het gevolg dat de voorraden, welke ter beschikking zijn voor de rest van de wereld, aanmerkelijk verminderd en de prijzen in overeenstemming daarmede gestegen zijn. Do uitval der Russen uit Grodno. Rolf Brandt schrijft d.d. 10 MaaTt uit Lodziojo aan de Norddeutsche Allgeaneine Zeitung Na dén winterslag in Maeoeren en dén strijd in do bosschen van Augustowo en noordwestelijk van Grodmo was do taak van het Duitsche leger om - de ontzagge lijke buit en dé gevangenen in veiligheid! to brengen on tegelijkertijd' met geweld te verkennen welke Russische troepen in dé vesting Grodno verzameld waren. Dit was mogelijk door aanvallen op de vestingen het daarbij behoorendé Russische verdé- digingsnpt, dat op dé Njemen, Bobr Narew-linie steunt. De aanvallen van het nieuw gevormde vijftiende Russische le- köp- \%n L-elte nam dén Grodno naar gingen li de noojjtdtweJtelijk rbinoingsiijnen she legercorps hadden gevormd'. Sterke iHiitscbe cavale rie werd aan de uierenket^n. ten Westen an Olit vWzamelld, om de bewegingen van de Duitschetroepen, j tÖe naar het Dosten vbrschpvert werdén, té) maskeert®, keodat dtrAo iangfeainerhaid $n de tfflank van dq voprwa|rts dringes^o Russen kwamen! Doot d|fc dichte Dffljtsche cav»- lerieketén kondent| de Russen»Iniet1 heen komen. Het kwajjju tot tyRsiitfen mot de Russische cavalerjp, maar| de Buitsohp rui terij bleek ten vwlle togfai hiar taak gewassen. De Mussen i wiste» niets de 'omgroepeeringl der Duitséhers. Lang zaam rukten zij minnen "in Hf't door de Duitsche linies omgeven gebied, bezetten Öojny, Lozdieje en maakten iich gereetj. ook naar het Noorden^ met geweid ver-1 kenningen te dloen. Toen was het oogen blik voor de Duitschers gekomen, ala zij de Russen in dé flank wilden aanpakken, omdat dezen anders dé flankstelling der Duitschers zouden ontdekken. 'In den nacht van den 9en op lOen Maart bij t\v aalf graden koude deden de Duitsche colonnes een aanval in de richting van Lozdzieje en begonnen de Russen naar het Zuiden te dringen» Kvenals in den winterslag in' Masoeren was met het tijd stip van den aanval dé nederlaag van de Russische troepen reeds bezegeld geld wat op het spel stond, was alleen de omvang van de overwinning. Wij had den do Russen tot een aanval gedwon gen, die zij slechts met tegenzin aanna men. Toen zij met hun offensief door ons bepaald punt bereikt was het lot van de Russische troepen die er aan deel namen, reeds beslist. Den volgenden dag beschrijft Brandt hoe hij in een automobiel naar hel slag veld rijdt. Bij Holeymejera bereikt hij de linie van dé Duitsche artillerie. Het land is als een verstijfde zee. Als golf na golf strekken de witgrijze heuvels zich uit, komen aan den rand van het bosch te voorschijn en loopen in eentoonige stijging en daling verdér tot aan doN'je- incu-laag vlakte. Van een kleinen heu vel had hij een goed overzicht over het gevechtsterrein. Om Sejny, om Pockoeni tegen Berznicki gaat dé strijd. Als hij den heuvelrand! bereikt heeft, ziet hij door ziju kijker Russische ammunitie-oolonnes in galop het bosch inrijden. De Duit sche artillerie beschiet den rand' va» het bosch. Achter den sluier van de boo men, moeten zich gruwelijke tooneelcn ontwikkelen, want men kan zien, dat de schoten treffen. Uit het Noordén klinkt levendig machinegeweervuur. Duidelijk ziet men de smalle lijn van dé vurende Duitsche infanterie. De sneeuw smelt wi der de warmte van het lichaam en be vriest weer in den avondwind. De hemel wordt donkerrood. Recht voor ons uit lossen de rijen zich op. Men ziet man voor man in het bosch verdwijnen. De Russische artillerie schiet zeer weinig, een paar sohrapnells uit de richting van Sejny. De Duitsche linie gaat nu ook voorwaarts. De Russen zijn overal op den terugtocht. Op den weg van Lozd1- zieje draven reeds Duitsche veldkeukens voorwaarts. Ken bord wjarme erwtensoep is in dezen tijd' misschien een beslissen de factor. De veldkeukens schijnen in dezen avond bijna overal de troepen te bereiken. Slechts bijna overal echter. Het terugtochtsgeveoht verflauwt. Voor bij Sejny schijnen de Russen nog eens tegenstand te willen bieden. In dichte gelederen rukken zij op. Wij rijden ver- dei* tot voorbij Rachelang. Onze artille rie vuurt weer krachtiger en dé schrap- nells der Russen vallen dicht. Het slechts een korte tegenstand, onze troe pen rukken verder, 's Nachts om twee uur wordt Berznicki genomen. De Duit- scho voorhoede rukt nog steeds verdér in dén nacht. Electr Dr. A. Brinkman A Zn., Gouda.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1915 | | pagina 4