[Firma C.SMITS,
POTTELBEKG
Twee ptnlei KWH
Imakerij
'rij
:nr.TKSfs%ï"JSs
Burgerwoonlmizeii
)ienstaanbiediiigeii
PENSION gezocht
I1ET AltltES VOOR
IE0EREEN.
A. BRINKMAN ZOON
DRUKWERKEN -
De Oorlog.
Openbare Verkooping
Openbare Verkooping
Goudsche Courant
Café-Billard
Schoenhandel.
Gemengde Berichten.
Indisch Nieuws.
Bl33.33.e-n 1 a.ndL
Gemeentelijke Arbeidsbeurs.
netten Inboedel,
Tandpoeder
andpasla
Tandenborstels
Mondwater
P. WEM ER,
HET MOET.
Advertentien.
V Deze advertentiên kosten slechts
bij vooruitbetaling:
TE HUUR S
ANTON COOPS,
Likdoornpleister.
Likdoorntinctuur.
Eeltzalf.
NIEUWE
T. CHEBAS
Het echte mondwater Odol
Kleiweg 48. Gouda.
N. HESSING,
De Electrische Drukkerij
MARKT 31 TEL. 82
lr o s?llH KMS "K0K0" Ko
Het beste Tafelwater
Zuiver en natuurlijk Bronwater.
Het heeft oris altijd eenigertuate gespe
ten dat den Haag (**i repuUtie verwierf
van gemis aan soliditeit. Ala Je zelf ja
ren in de hofstad woont en Je bespeurt
er niet veel van dan ia het eonigermate
onaangenaam van de UiiU»<wa(rtrt derge
lijke overdreven verhalen te vernemen.
't Loopt heusoh wel los niet die los
heid van zeden. De vraag ia of het per
centagewijze zooveel erger la dan in an»
diere steden. Kn dat ontkennen wij ten
stelligste. Den. Haag hoeft geen café-le
ven zooals Amsterdam en dat ia al een
groot en sprong vooruit.
Alles te zamen vinden wij geen aan
leiding om onze medeburgers te kapitte
len over hun ondeugden. Het ware wel
licht beter wanneer de publicatie van
schandaaltjes achterwege bleef. Maar daar
voor een beroep te döen op de pers kun
nen wij als journalist weer niet over hot
hart verkrijger.
Daarom zij nog eons geconstateerd, dat
den Haag ondanks zijn verfijning, on
danks zijn nu en dan aan don dag tre
dende excessen, toch niet den. naam ver
dient dien het buiten-af wel bezit.
Wij sparen de kritiek niet indien dit
iHKxltg is. Maar daarom juist dient ook
gezegd je worden wat cr waar Js van
het goede evenals wij niet aarzelen het
slechte te sygnaieeren.
HAOKNAAR.
I OVERZICHT.
Italië.
Velen hebben verwacht, dat Italië den
doorslag zou geven, indien het zich in
den strijd, mengde. Wij hebben indertijd
de vraag gcstqjd of Italië niet het gun
stigste moment heeft laten voorbijgaan en
wij komen thans hoe langer hoe meer
tot de overtuiging dat dit wel liet go-
v ai is geweest.
I r is een oogenblik geweest dat Oos
tenrijk er Zeer penibel voor stond. De
Kussen (wdrelgden hen zeer ernstig*^ en
een groot deel van hun geliied was door
den vijand bezet. Servië had zijn aan
vallers uit zijn gebied verdreven en de
stemmen die uit W oenen en Budapest
kwanten waren zeer weinig hoopvol.
Toen was het wellicht hei moment ge
weest voor Italië om in te grijpen..Maar
zonderling is het nu gegaan dat vanai
het oogenblik, waarop Italië Oostenrijk
bedreigt de Donau-monarch ie aan de an
dere zijde zich veel beter weert.
Italië daCht stellig den zwakken vij
and in den, rug aan te vallen. Het valt
echter niet mee.
Toen op den I9en Mei do geestdrif'igc
d'Annunzio inet evenveel ontatuimlg-
sciioouo, als IJdele phrasen de statige glo
rie van hot oude Home met de groolsche
gebeurteniswen van het oogenblik wist te
vereenzelvigen en den volko verkondde
dat de lente was aangebroken voor het
Italiaansche land, zal hij het stellig niet
voor mogelijk li et) ben gehouden, dat hij
liet laugzaam afsterven van den zomer
het Italiaansche leger nog bijkans op
dezelfde plek zou strijden als het dit
twee dagen na de oorlogsverklaring deed.
In het noordoostelijk hoekje van Italië
woedt de strijd gedurig voort, laugzaam
voorwaarts gaat het, uiterst langzaam.
Als nijdige insecten klauteren de strijders
aan weerszijden tegen de heuvelen op en
richten op den top een gruwelijk bloed
bad aan. Dan trekken zij terug of be
zetten een pas, een punt boven een pla
teau. I n dagelijks worden nieuwe aan
vallen gedaan, nieuwe diooden gemaakt
en een gering resultaat bereikt.
De Isonzo is de rivier die de schei
ding vormt tussohen. de bestreden gebie
den. Daar wordt het hevigst gestreden.
In den aanvang Het het zich aanzien dat
de Italianen snel zouden oprukken. Zij
bereikten vrij spoedig de vlakte van Do-
berdo, doch daar wisten de Oostenrijkers
hen tegen te houden.
De grootste gevechten hadden echter
op dien plateaorand van den Monte Co-
sich plaats,' die tegenover Moufalcone ia
gelegen. Op den 18eg Juli deden de. Ita
lianen hier op verscheidene punten he
vige aanvallen, daarbij gesteund door het
geweldige Vuur hunner zware artillerie.
Zij drongen toen in de voorste loopgra
ven van di Oostenrijkers door, maakten
eenige duizenden mannen gevangen en
naderden rtjcdis den Monte San Michele
van waar zij <tup het geheele plateau
zouden beheer aoheti. De Oostenrijkers
echter herstelden zich spoedig eu her
overden na twee dagen de hoogte.
Van dat oogenblik af was de strijd
algemeen. De Italianen brachten tegen die
iioogte van i Podjgora tien regimenten in
het vuur; uj gingen tot den stormaan
val over ort brachten het Ooatenrijksche
front eon tweede maal tot zwichten. Doch
nogmaals keerden die Oostenrijkers terug
on slaagden er ditmaal In tot het offen
sief over té gaan.
Hun opmarsch richtte zich speciaal te
gen den It|liaanachen linkervleugel voor
het plateau van Dobordo, met het doel
den Italianen bij Sagrado, dat nog steeds
in Italiaansche handen Is, over de Isonzo
te werpen. Dit gelukto echter niet.
De Italianen hielden stand op den lin
ker Isonzo-olever en deden op den 2Gen
Juli een nieuwen aanval op het plateau
van Doberdo en op het bruggehoofd van
Gorz, waar sinds vele dagen krachtig
werd gestreden. Reeds scheen het, dat
de Italianen ten. tweede male den Monte
San Michele zouden bereiken, toen zij
opnieuw door de Oostenrijkers werden te
ruggeworpen!
.Sindsdien is er stilstand gekomen in
den strijd aan de Isonzo. Kr wordt nog
voortdurend hevig gevochten waar ter
rein-veranderingen hebben er niet plaats.
De Italiaansche staf heeft het aanvan
kelijk gemeend, dat de vijand In het ge-
bi<*l van de Isonzo het lichtst kwetsbaar
zou zijn. Het opereoren in het Alpen
land scheen thans zeer bezwaarlijk: de
streek van de Isonzo is eveneens zeer
bergachtig maar toch beter geschikt voor
gevechtsterrein.
Dit alles zal den Italianen bitter zijn
tegengevallen. Hun voormalige vriend aan
gene zijde van de Isonzo schijnt op de
vriendschap niet sterk vertrouwd te heli-
ben en zijn verdedigingswerken daarom
zoo hecht gemaakt te hebben dat hij
eventueel in staat zou zijn indien do lief-
do niet iiewtendig van duur bleek en om
sloeg in vijandbehap, de oprukkende le
gers te weerstaan.
Dat zij daarin tot heden geslaagd zijn
valt niet te ontkennen.
Deee tegenspoed is stellig een wreedc
dis-lllusoie voor die geallieerden. Men had
gehoopt dat de onstuimige Italianen zou
den voortrennen en zoozeer Oostenrijk
aan die zijde bedreigen dat het genood
zaakt zou zijn zich tot het verdedigen
van eigen gebied te bepalen en alle of
fensief te laten varen.
Alle grootsohe plannen zijn reeds mis
lukt. De opmarsch naar Triëst staat
alleen nog maar op papier en de „be
vrijding" bepaalt zich voorloopig lot de
gedachten van den fantastisohen poëet
d'Annunzio.
Aan het Oostelijk Front.
De inneming van Nowo öeorgiewsk.
De vesting Nowo Georgiewsk, die
thans genomen is, werd de "vooruitge
schoven schildwacht van Warschau
genoemd en was gedurende de laatste
dagen aan geduchte aanvallen van de
zijde der verbondenen blootgesteld ge
weest. Den 8®n Augustus werd de
plaats volkomen afgesneden, van de
rest van het Russische leger, dat tach-
tig mijlen in oostelijke richting van
de vesting terugtrok.
Een Russische generaal, die Nowo
Georgiewsk verliet, verklaarde dat de
vesting overvloedig voorzien was van
levensmiddelen en munitie, minstens
voldoende voor een jaar. De versterkte
plaats was in gereedheid gebraoht, om
een belegering te kunnen doorstaan.
Het garnizoen had de noodige getal
sterkte en er waren in de stad geen
onnoodige monden, die gevoed moes
ten worden, daar alle burgers bijtijds
last gekregen hadden om zich te ver
wijderen. De battery en en forten zijn
gelijk aan die van Ossowiecz, dat het
^maandenlang tegen de krachtige Duit-
sche artillerie kon uithouden. De sani
taire toestand in Nowo Georgiewsk
was, volgens den generaal, uitmuntend.
Het garnizoen heeft zich dagenlang
op dappere en hardnekkige wijze ver
dedigd. Den 9en dezer werden de
Duitschers bij een aanval uit het zui
den door de Russische artillerie terug
gedreven. Den 13®n werd echter, vol
gens een bericht van Dnitsche zijde
een sterke vooruitgeschoven stelling,
in het noorden genomen, waarbij 1800
man gevangen genomen werden. Den
14*n had een bombardement, door de
zware Duitsche artillerie plaats, waarna
de verdedigers nog verder werden
teruggedreven.
Den 17*n maakte het Dnitsche com
muniqué melding van de verovering
van een groot fort en twee tusschen-
werken op het noordoostelijk front.
Den 18#n werden daar twee forten
stormenderhand genomen, en gisteren
maakte het Duitsche officieele bericht
weder melding van de inneming van
twee forten.
In de Russische communiqués werd
alleen gesproken van hevige artillerie
gevechten, waarbij de vijand kanonnen
van het grootste kaliber aanvoerde,
en van hardnekkige aanvallen op de
versterkingen aan het noordoostelijk
front, die den spoorweg beheersehen.
Deze spoorweg nadert de vesting
uit Oost-Pruisen, van het noorden, om
voort te gaan naar Warschau. Met
den val van Nowo Georgiewsk zijn
de Duitschers dus in het bezit geko
men van nog een waardevol npddel
om troepen en benoodigdheden naar
het front te voeren.
Plein XIII te Bergen op Zoom.
Men schrgft uit Bergen op Zoom
aan het Hbid.:
Sinds een paar dagen is men druk
bezig met het afbreken der houten
barakken op Plein XIII, die maanden
vervoerd naar Nunspeet om daar weer
opgeslagen en voor barakken gebruikt
te worden. Ook zijn niet lang geleden
van Plein XIII alle Hollandsche woon
wagens verwijderd, zoodat als nu nog
waar ieder in de stad naar ver
langt de vele Belgische woonwa
gens naar elders geëxpedieerd worden,
waarvan reeds zoo lang sprake is. Plein
XIII zal eindelyk, na een klein jaar^
weer leeg komen en na een flinke
opknapping ondergaan te hebben, weer
tot exercitieterrein worden ingericht
Een familie te Delft miste bijna
eiken dag kleine huishoudelijke voor
werpen, zooals theelepeltjes, messen
leggers enz. Waar de voorwerpen ble
ven wist niemand, evenmin wie de
bedrijver van die verduisteringen was.
Strenger toezicht mocht ook al niet
baten. Eiken dag was er weer een
lepeltje minder in het doosje of was
iets dergelijks zoek.
Op zekeren middag werd de misdaad
ontdekt.
Kleine Jan, de jongste van de fami
lie, was de schuldige. Vader was in
lang vervlogen tijden artist op de con
tra-bas geweest en had nog steeds op
de rommelkamer het instrument staan.
Kleine Jan had daar een opslagplaats
voor zijn strooptochten van gemaakt
en al de verduisterde voorwerpen in
de F-gaten van de contra-bas gewor
pen. Daar nu pa het instrument van
de hand had gedaan en het nog eens
voor het laatst wilde bespelen, kwa
men de vermiste voorwerpen een voor
een weer terecht. (D. Ct.)
Bij hachl in het „vrij gevochten land!".
Over z.g. .jvrij gevochten land", na
melijk het strandgedeelte voorbij het Ver
ver schingak anaal waar dezer dagen alle
tenten moesten worden opgeruimd, schrijft
de Avp. o.a.
Overdag zag dat „vrij gevochten land"
er uit als elk stuk strand of duin, waar
een groote pio-nic gehouden wordt.
Maar nacht»
Kijk, dit was het, waarvoor wo ons
interesseerden'. In het bejloolde persbe
richt stond het er zoo nuchter „ja, zelfs
zijn er menschen, die er wekenlang, dag
en nacht, verblijf houden".
Over warm, zonnig Augustusweer, zon
der regenbuien hebben we in dit seizoen
wèl te klagen. Vandaar dat het 's nachts
vertoeven in die tenten aan de zee ons
wel een beetje 61 te natuurmenscjiaohtig
leek. I n zoo zijn we dan op een nacht
een bezoek gaan brengen aan die tent-
bewoner®.
Hét was een buiige nacht, eon nacht
dat je geen hand voor oogen kunt zien.
Aan het strand was het koud; een. flin
ke bries stond pal op do kust en nu en
dan hield een striemend op je neerko
mend regenbuitje je uit den slaap. We
Rebben eerst een wonderlijken tocht ge
blaakt van den Strandboulevard naar dat
..vrij getoriiten^ tand". Dat was me
jlaar In dien stik- en stikdonkeren nacht
een halsbrekende toer, om via haven en
\'erv.-kan aai-sluizen het Zuidelijk van de
haven gelegen strand te bereiken. Maar
blij, dat we er waren, togen de (Kreet
wet koortsachtigen ijver aan het werk.
We speurden naar tenten, naar tenlbe-
woners... maar we zagen niets. Want
ze liggen, naar ons bleek, een flink stukje
van do haven af, hetgeen met liet oog
op de luchtjes, welke men van het Ver-
verscbingpkanaal te genieten kreeg, te
begrijpen is.
We zullen maar direct met de deur in
het huls vallen: We hebben er niet veel
van gezien. Kensdeel» misschien omdat
het stikdonker was, andersdeels en
dat komt ons waarschijnlijker voor
omdat er maar weinig liefhebbers voor
naohtkampeeren in die streken gevonden
zullen worden.
Bij do eerste tent bewoners, die we be
zochten, hebben we moeite gehad om niet
Ie lachen. Het waren twee jongelui, stu
denten, die nu „echt bulten" wikten
zijn. Nu „buiten" waren ze, voorname
lijk buiten hun boekje, want een van (te
heeren had een stukjo in zijn kraag en
verwensohte eik oogenblik het „Hcht van
Sohevenlngen", dat 'm onbarmhartig om
de zooveel seconden deed opschrikken...
De ander zet te klappertanden van de
kou, met zijn kraag hoog op, zijn ge
zicht erg slaperig... Hij trachtte ons aan
het verstand te brengen, dat dit nu „jè
ware" was, en toen wij bedenkelijk vanc
Nou nou schudden, scheen hij In
derdaad belecdfgd.
Ken ander die des nachts, trouw om
de zooveel dttgen op die plaatsen staat,
dde zelfs geen tent heeft om In te krui
pen en die weer noch wind in aanmer
king kan nomen otu zich de vraag te
stellen „Gaan of niet gaan troffen
we aan In den vorm van een kustverde-
diger, die óók klappertandt' van het nat-
wlraterig weer, doch die in tegen
stelling niet de studenten uit den
grond van zijn hart verklaarde, dat hij
blij zou zijn ak het uit was, want
,,'s nachts was 't om den dood niet alles
aan do zee".
We hadden dus twee stemmen vóór en
eon tegen te not oer en.
Verder maar weer.
Toen zijn we daar In dien „unheimi-
schen" Augustusnacht een fHnk stuk
strand gaan doorkruisen, met het resul
taat. dat we nog vijf menschen zagen.
Twee van hen leken ons daklooeen of
stroopers en de 3 anderen kampeerden
óók.
Wie kampeenbevliegingen krijgtbezint
g«j begint.
Dubbele nationaliteit
Men sohryft ons aan de Msb.
De landbouwer J. Kapers se Losser
heeft vier zonen, die in Daitschland
werken.
Daar ze alle in Daitschand z^n ge
boren, werden ze opgepikt om in net
Dnitsche leger te gaan dienen. Een
wist te ontkomen en kwam veilig over
de grens.
Alhoewe
[hoewel geboren Daitschers, heb
ben ze allen inr Nederland aan de lo
ting voor de milisie deelgenomen.
Merkwaardige sterfgevallen.
Deze oorlog, zegt het „British Me
dical Journal" heeft veel bijgedragen
tot onze kennis van lichamelyk letsel,
dat middellijk of onmiddelUjk door de
sterke ontplofflngsmiddelen wordt ver
oorzaakt, maar er zijn ook sommige
geheimzinnige verschijnselen, waarvoor
tot nog toe geen oplossing is gevonden.
Er zijn voorbeelden genoemd en
wel op goed gezag, van gevallen
waarbij de dood, zonder dat er eenig
uitwendig en zichtbaar teeken van
verwonding waar te nemen viel, zoo
plotseling intrad, dat de slachtoffers
niet van houding of zelfs van gebaar
veranderd waren. Naar men zegt
hebben de Franschen soms gevallen
gezien, waarin geheele groepen, die
op deze wijze gestorven waren, in zoo
natuurlijke houdingen zaten of lagen,
dat de aanvallers weifelden nader te
komen, tot de onnatuurlijke beweging
loosheid hen deed zien wat er ge
beurd was. Iemand, die zulk een ge
val had bijgewoond zeide, dat zij op
een groep in een wassebeeldenspel
leken.
In andere gevallen trad de dood
niet dadelijk in. Een groot projectiel
ontploft en de mannen, die er dichtbij
zyn, worden door den luchtdruk om
gesmeten, zonder door de scherven
getroffen te zijn. Zij staan op, voelen
zich versuft, maar na een paar uren
of dagen zakken zij ineen en sterven
zonder eenig merkbaar letsel te heb
ben gekregen.
In zulke gevallen bleek bij lyk-
Bchouwing, dat de inwendige organen
zoo ernstig beschadigd waren, in 't
bijzonder de holle ingewanden, dat
daaruit de dood verklaard kon wor
den. Een aannemelijke hypothese ter
verklaring van dit verschijnsel is, dat
de plotselinge en geweldige verande
ring van den atmosferischen druk,
die door de ontploffing van groote
n'sctielen wordt veroorzaakt, lucht
e lichaamsholten drijft, of dat het
tijdelyke luchtledig, dat er op volgt,
in het liohaam hevige atmosferische
stoornissen teweeg brengt, waardoor
uitgebreide kwetsuren ontstaan.
Er zijn honderden gevallen van
acute neurasthenie, die tengevolge
van den schok der ontploffing plotse
ling optreden bij vroeger normale
menschen en in sommige dezer ge
vallen werden gehoors- en gezichts
stoornissen geconstateerd zonder dat
er eenige verwonding waar te nemen
viel. Dr. Ravaut heeft vastgesteld,
dat bij punctie het lumbaalvocht in
sommige gevallen bloederig was of
een merkwaardig hoog eiwit-gehalte
bezat, zoodat het moeielijk is, net be
staan van werkelijk lichamelijk letsel
aan de zenuwcentra uit te sluiten.
Het plotseling optreden en dè lange
duur van de psychische stoornissen
wijzen nadrukkelijk op structurele be
schadigingen en de beschikbare pa
thologische gegevens bevestigen deze
Het afzetten van den sultan van
Ternate.
Naar de Java-Bode verneemt 1® bij de
i-egeering een uitvoerig rapport binnen
gekomen omtrent die oorzaken, welke ge
leid hebben tot liet voorloopig afzetten
van den sultan van Ternate.
Do Java-Bode is in staat de volgende
liijWHuterheden omtrent deze afzetting mee
te doelen
De gescftiedioni» begint met het ver
moorden van den controleur Agerbeek op
12 September van het vorige jaar.
Het verzet wae plotseling gekomen.
Zooado men weet werd de controjéur ver
moord te Djadolo en nu moest /het op
vallen, dat do verzet plegers niet de ber
gen invluchten, wat hun gemakkelijker
zou zijn geweest, maar de wijk namen
naar Ternate, naar hot gebied van den
sol too.
De resident verzocht daarom den sul
tan hem medewerking te verleenen bij het
opvatten van de lieden.
Hem werd niet gevraagd de lieden te
pakken en uH te leveren, maar om aan
wijzingen io geven, kortom om hulp te
verleenen om de moordenaars te kunnen
vatten.
Maar van deze medewerking kwam
niet».
Het was verdacht voor de bonding van
den sultan, dat de lieden van verzet da
delijk de wijk naar zijn gebied hadden
genomen, terwijl van het Inroepen van
zijne medewerking een pover resultaat
wa» verkregen.
Dé resident moest wel tot de conclu
sie komen, dat er In de houding van den
sultan iets niet in orde was.
De toeatank bleel zoo lot 11 Dea.^__
drie luaandctA na den moord op <fc«
heer Agerbeek. Ka nog geen der
zetslieden wae in onze banden gevallet.
Toen liet de resident den sultan hij zfefc
komen en zeide hem
„Nu nog altijd geen der verzetslieden
ia gepakt en de zaken zoo staan, dat
niets van uwe medewerking ie gebleken,
nu Ie de eenige verklaring, welke ik u«
uwe houding kan geven deze: dat gij oT
onwillig zijt te helpen of onmachtig dit
te dtoen.
Ik zal nog acht dagen geduid hebben.
In dfien tijd suit gij gelegenheid hebben
te toonen, dat gij niet» met den opstand
hebt te maken en dat gij niet wilt spe
ten in de kaart van de opstandelingen.
Gebeurt er in die acht dagen niets, daa,
is dat voor mij een nader bewijs, dat gij
onwillig of onmachtig zijt en dim. hebt
gij, sultan, wel te bedenken, dat bet fw-
vernetneut dergelijke menschen niet kaa
gebruiken."
Wij vragen u niet ons de moordenaars
uit te leveren, maar ze ons slechts ia
handen te spelen door aanwijzingen te
geven, waar zij zich bevinden, enz. Uit
drukkelijk is het den sultan voorgehou
den dat, waaneer hij in gebreke bied,
wanneer onwil of onmacht in het spel
waren of beide, de regeering aan ntlk
een sultan niets zou hebben.
DU ter bostxijdingi van do bewering
dot d» sultan clandestien zou zijn o(ge
pakt, zondier dat hij was geyaoraabuwd,
wat de gevolgen zouden zijn van zijn
weigering om mee te werken.
Toeo is de sultan aoogenaamd in per
soon er op uitgegaan, om de verzetslie
den te pakken. Hij nam daarbij
volgelingen roede.
Nu moet men weten dat Ternate zoo
slein is, dat bet in één dag kan wor
den rondgeioopen.
Kerst den 21en December liet do sul-
ton door een van zijn volgelingen den
resident weten, dat hij van zijn tocht
was teruggekeerd en den volgenden mor
gen den resident rapport zou uitbrengen
Maar do volgeling vertelde dien resident
er ai dadelijk bij, dat do sultan zonder
resultaat was teruggekeerd!.
Voor dien resident kwam nu hot mo
ment van beslissing aan. Op Ternate be-
\ond zich dien tijd de heer W. Frijiing,
do regeringsadviseur voor de bestuurs
zaken op de buitenbezittingen, die op
zijn doorreis was met den gou ver nemen ts-
stoomer De Zwaluw naar Nieuw Guinea.
In overleg met den heer Frijiing over
woog dé resident, dat hij 'teerst met den
sultan moest klaar spelen. Zoolang de
sultan op Ternate bleef, was van hem
tegenwerking te verwachten.
I u bij het vangen van de moorde
naars moest die tegenwerking worden
voorkomen. Daarom moest do sultan tij
delijk uit het land worden verwijderd.
En wanneer hij tijdelijk was verwijderd,
dan kon aan de regeering worden over
gelaten, lnoe met hem te handelen.
Besloten werd dén sultan naar Batjan
to brengen, maar naar de hoofdplaat» La-
boena, welke in ons gebied is gelegen.
Ook op Batjan is een sultan, maar men
wilde den sultan van Ternate niet den
indruk geven, dat hij onder toezicht van
een anderen sultan stond, vandaar dat
hij naar ons gebied zou worden overge
bracht. Aldus geschiedde.
Den 2en Januari keerde de heer Frij
iing terug op Ternate en het viel hem
op, dat de inlandscbe bevolking niet alleen,
maar ook tal van Chineezen waren uit-
gdoopen. Niet om den heer Frijiing te
zien, maar om te zien of de sultan was
teruggekeerd. Toen de sultan was weg
gevoerd. wa# de bevolking van meening
dat hij wel spoedig zou terugkeer en.
Maar toen de heer Frijiing alleen was
teruggekeerd, toen kwamen de tongen tos.
Nu de invloed van den sultan niet meer
merkbaar was, waren binnen twee^maan-
den alle verzetplegers opgepakt n alle
moordenaars in onze banden. Deels wa
ren zij gevangen genomen door de hoof
den, deels door ons opgepakt, deel» ook
doordien de hoofden one inlichtingen- ga
ven, waar wij hen konden pakken en
deels ook doordien sommige verzetslieden
zich vrijwillig kwamen aanmelden.
Van of het moment, dat de bevolking
begreep dot zij voorloopig den sultan
kwijt waren, was eiken tegenstand tegen
het vangen van de moordenaars verdwe
nen. De bevolking heeft niet deu min
sten tegenstand geboden.
Wel was de mogelijkheid ervan over»
wogen, maar maatregelen waren daar
toe genomen, o.m. het Voortdurend con
troleeren van de kampongs ene.
Nu de sultan was verwijderd1, de ver
zetslieden waren gepakt, werd begonnen
•net het onderzoek, in de eerste plaat»,
naar het aandeel dat de sultan zou heb
ben gehad aan het verzet, in de tweede
plaats naar de tegenwerking, weifce hij
heeft gevoerd bij het opsporen en opvat
ten van de verzetslieden,
De Java-Bode kan mededeeleu dat tot
nu toe niet is gebleken bij het onder
zoek, dat de sultan aandeel heeft gehad
aan het verzet, maar wel dat hij ontzet
tend heeft tegengewerkt bij de aohtervol-
ging van die misdladlgers. Ja, men ka»
zeggen, dat hij bepaald moeite heeft ge
daan om te voorkomen dat dé mannen
In onze handen zouden vallen.
Wat met dén sultan moet gebeuren, b
door de regeering nog niet beolist.
Reizigersvervoer.
Tot nader order mogen door de
•tations der S. S. geen gewone plaetf-
dingen op de hoogte is, zal het met ons
eons zijn, (lat die visch slechts afwisse
ling kan zijn in de gewone voeding
maar daarvan nooit geheel de plaats in
nemen. Wat ons völk behoeft i®, dat het,
zoodra de zomerzon voorgoed verdwenen
is. maar liefst zoo spoedig mogelijk ver
zekerd zij van goed en goedkoop brood,
oesteld in ver- van dit« groente, spek, vet en krnide-
laild moeten b®" i --n mftt- I nierswaren. En. dan traag daarnaast de
■{•[inbare taal onderte j I go^jkoope licht- en brandstof
deTniam van den afceindar nl|1( OIUIjn4iCT1.
rruiafrrammen voor in UUitBOiuauu zai| alles zeker heel wat geld koe
ten, maar zoolang wij in deze wereld
ramp geen grootere offers behoeven te
brengen dan geldoffer®, hebben wij geen
reden tot klagen.
bewijzen of rondreUbiljetlen worden I
Seven na" atationa der Italiaan- I
Evenmin mag ba-
naar die stations worden be
vracht.
TWaerammen naar en van Duitsoh-1
as i „u.u iTA.tn)d in ver-
Telearammon voor
ode krijgsgevangenen worden
geschiedt uitsluitend
niet
Vwending geschiedt uiteiuj
geheel voor risico der verzender,
De Middenstandsbond.
(Metaren vergaderde te 's Hage het
tatair van den Middenstandsbond
onder voorzitterschap van den heer
%f"°fnededeeling van versohillende
Aanvragen van werknemers.
Volwassenen
4 timmerlieden, 2 metselaars, 1 ma
chinist, 1 letterzetter, 1 koetsier, 1
belangrijke werkzaamheden door het I 8Chipperj l grondwerker, 2 pakhuis-
Dageliiksch Bestuur verricht, werd de I i^^hten, 2 loopknechten, 2 werklie-
3 voor het Congres dat op 6—7
September te Utrecht zou gehouden
worden, vastgesteld als volgt:
Maandag namiddag 6 September
De huishoudelijke vergadering.
O». Dinsdag 7 September worden
de volgende onderwerpen behandeld
Uitvoering der Wet op de On*
eerlijke Concurrentie.
2®. De Nederl. Overzee Trust Mij.
en de Middenstand,
den zonder vakkennis.
Beneden 18 jaar
2 timmerlieden, 1 werkman zonder
vakkennis.
Aanvragen van werkgevers.
Volwassenen
1 koetsier, 2 schippers.
Het vaststellen van prijzen door
de Regeering, waardoor net bestaan
op DINSDAG 7 SEPTEMBER 1915,
des morgens 9 uur, in de zaal „KUNST
MIN" der Sociëteit „Ons Genoegen" te
GOUDA, van een 15
ten overstaan van deurwaarder B. H.
VAN DE WERVE. Kykdag Maandag
6 September van 912 en 25 uur.
Goederen kunnen bijgebracht worden.
Zich te vervoegen tot den Makelaar S.P.
VANDENHOEK,Keizerstr.49,Gouda.
Apotheker.
GOUWE 135. Telefoon 37.|
van vale neringdoenden bedreigd
40, Oprichting van een Midden-
stindühypothoekbank.
De aftred.
De aftredende leden van het beetnur
de h.h. Daa, Callenteur, de Graaf en
Fiedeldy Dop zijn bij enkele candi-
daatrtelling herkozen.
Mét den Bond van Informatie-
Incassobureau* te Haarlem is over
eenstemming verkregen, zoodat op de
Algemeene Vergadering een voorstel
zal worden gedaan om op te richten
een over gebed Nederland werkend
Informatie- en Incassobureau.
Nadat nog versohillende onderwer
pen besproken waren in verband met
de tijdsomstandigheden waarvan en
kele reeds in begin van uitvoering
zqn, sloot de voorzitter de vergadering.
L,V'e nemti d'd Wl e b, licht
I, r a d t o f voor den a
w i a t e r t i j (L
-fciwhttWi- «t V«- *-•
Vadlor 1 wndicr schrijft
VifuMNHi te minder geneigd daji wij
010 ftat Je Regeering lastig te
in iwre- uiterst moeilijke taak, eu bij
het -beoordeelcn Nan noodmaatregelen
\oér»i, is ons oordeel dén 00
aan de overweging ontkomen, dat uien
met ten- noodmaatregel steeds de
(doorhakt maar nooit ontwart, en dal
Ihet *(hfe onvermijdelijk io, dat men
die soort van maatrogeleft altijd of
den tenen, Of aan den andoren kant ont-
stemming wekt, DU geld vooral voorden
Minister van Landbouw, Handel en
Nijverheid, die bij allee wat hij
om aan de aooden der tijden tegemoet
te kmueu, telkens met geheel tegenstrij
dige belangen te rekenen heeft.
bat deze .bevinding leidt- tol groott
omzichtigheid bij het treffen van
maatregelen, i® natuurlijk eu achten wij
allerminst verkeerd. Maar dat neemt
toch niet weg dal er éóuc zaak is, die
de Minister moet ter hand nomen, waar
van wijde uitvoering gaarne aan hem
overlaten, eti waarvoor bij zich desnoods
scherpe criUek moet getroosten, en dat
to: Het aemen va» maatregelen, dat het
Woord van Troub, dat ei* in Nederland
gten honger zal geleden worden, volko
men tot waarheid zal makeu.
■Bat moot, daarvoor moot
gezorgd tordon,
Wij kunnen den winter niet
binnen drie maanden zijn wij daar
dt ten tenperaftiursoogpunt bekeken
reed® in, met de prijzen, die thans voor
dê meest onontbeerlijke levensmiddelen wor
den betaaild. Dat kan niet; we hebben
tot nog toe het niet te overschatten voor-
deel, dat wij zelvea buiten den oorlog
«jn, en er zou du» geen enkël excuses
aan te voeren wozen, als or woldira in
d« géaüuien Ivongor, afthans grooten nood-
dftwt geleden werd. Dat zeggen wij niet
Mlteo voor onze arbeiders, maar even
terd voor de middenstandersen niet eens
T«flr de héél kleine. Als men rtiemaar
wil voorrekenen, boe een kantoor-
wditeute in eene groote stad met f 1006
wtorto, (He er oneindig slechter aan toe
dan een arbeider met f 11 in de week,
dgt om het enkele feit dat hij als
voor den dog moet komen,
<teg tot een goed maal kan ko- I
hoe uiterst éénvoudig ook, zullen
ons verplicht rekenen; hij behoeft j
meer dan drie kinderen te
Eene zuinige hutorvrouw, In alle
oplichten van zessen klaar, kon de re
ling niet voor ons maken.
zal dua op de een of andere uj«-
^■r ®6n maatregel getroffen moeten "wor-
j waardoor een voedzaam maal voor
'hyden weer tot de mogelijkheid
z behooren. Wij waaTdeeren ten zeer-
atLJw' k-T- met dé goedkoope vischver-
eu®>g is bereikt, maar wié' Van deze
Voor de zeer vele bewijzen van
deelneming, ondervonden bij het
overlijden van onzen lieven zoon on
broeder
WILLEM FREDER1K,
betuigen wij onzen hartelijkon dank.
J. J. P. DEN BOER.
H. J. DEN BOER—Starkknbrug.
H. J. DEN BOER.
J. J. P. IJEN BOER Jr.
A. F. DEN BOER.
Gouda, 21 Augustus 1915. 14
te Gouda,
«5 op MAANDAG 30 AUGUS
mL^y TUS1915, des avonds 7 uren,
■S5F in het Koffiehuis „HET
SCHAAKBORD" aan den Kleiweg,
ten overstaan van den te Haastrecht
gevestigden
Notaris J. KOEMAN,
van
Twee onlangs NIEUW gebouwde
met tuintjes, schuur,
J-MPL open grond en erven
2yiilnHuyj^L aan den Zwarte Weg
onder REEUWIJK,
nabij Gouda, plaatselijk gemerkt N'
24 en 25,
en
aldaar, ieder ter breedte van 5'
Meter.
Breeder bij biljetten welke, evenals
nadere inlichtingen, te bekomen zen
ten Kantore van de notarissen MON-
TIJN te Gouda en KOEMAN te
Haastrecht. 36
hebben in do
ateeda auccea.
1—6 regels f 0.36, voor elke regel
moor 6 cents.
Opgaaf uitsluitend aan het Bureau.
Tegen 1 September degelijk
met gebruik van vrije ZIT-SLAAP-
KAMER. Br. fr. met prijsopgaaf
No. 2807, Bureau Goudsche Courant,
Markt 31, Gouda. 9
De DEURWAARDER J.J.P. DEN
- - VI
een goed beklant
(verlofzaak),
hier ter stede.
Brievon onder No. 2808 bureau van
dit blad. 10
DROGIST, - W1JDSTRAAT 29.
BOER te Gouda, zal op
27 AUGUSTUS 1915, dt
RIJDAG
v.m. te
10 uur,
publiek en om contant
geld verkoopen
op een TERREIN aan de Karne
melksloot achter perceel No. 82
GOUDA
Diverse KETTINGEN, WAGENS-
twee zware STORTKARREN, RIB
BEN, PALEN, BALKEN, PLANKEN,
een houten KEET, SCHOTTEN,
POMPEN, BUIZEN, SCHOPPEN,
TREKZAGEN, TOUW, STAAL
DRAAD, een BASCULE met ijzeren
gewichten, enz. enz. 22
Afgenummerd te zien des morgens
vóór den verkoop van af 8 uur.
is «ooals bekend, juist dat mondwater, hetwelk de oorzaak van het bederf
delflanden beslist tegengaat. Wie het echte Odol geregeld gebruikt, past
de, Ivolgens onze hedendaagsche wetenschap, best denkbare verzorging van
mönd en tanden toe.
Men wachte zich voor namaak!
Odol is alleen dan echt, wanneer het verkocht wordt in flacons als hier
afgebeeld en wanneer op de etiketten onze firma Lingner-Werke, A.-G
Dresden, voluit gedrukt is.
(Opgericht 1879.)
Een SOL1ED ADRES voor meu
belen is bij
Peperstraat 24.
Reparatie aan alle meubelen spoe
dig, netjes en billijk. 13
levert vlug en tot billijken prijs ALLE SOORTEN
voor den Handel, Vereenigingen en voor parti
culier gebruik.
KEURIGE UITVOERING ACCURATE LEVERINO
Monstercollectie ter beschikking
*1010"ZAL HET HAAR
IN GOLVENDE,
ZVDEACHTIGE KRULLEN
HOUDEN.
-K0K0 IS ZUIVER II
HELDER OM TE
GEBRUIKEN EN HIIFI
VERDIENSTE."
JPtfUfFKOOSDE
SM. JWtt EN VERFRAWER
STffOS EEN FLESCH V00RKh0W
KOKO" HAAR
mivAre Heldert. Niet vette vloeistof-bevordert den Haargroei-
IwMMdê' kltówn m dcytdCt .1. een Tonlenm voord.Be.rwort.l.
-Voorkomt het Spiyten of Uitvallen.
MEDEDEELEU. KOOP VANDAAG EEN KLEINE FLESCH (F. 0.75).
WAAMOHITWIlWf
Uitstekende preparaten «orden
liet succes van Uw haat af. Weiger
elke flcch dieUals -Koko wordt
aangeboden, die niet duidelyk ons
Handelsmerk "Een Vrouw te
.xit.il los ver ko lit ca wordt nooit
'Zkocht ronde, een. .erimgelde
buiteiiearpeUcng-
PSMI: fl. ».t«, t.H. oo M» P>'
Alleen Vertegenwoordigers
Voor N. en Z Holland, Utrecht, Zeeland. N Bral .int
en Limburg.
P DESSKRS Amsterdam
Voor Friesland. Groningen Drenthe. Overysel en
Gelderland.
Firma ■■IMDCKIMA. tnaek.
ANTON COOPS, Wijdstraat 29, Gouda.
A. VAN ZESSEN, Schoonhoven.
Proefte§eHfe$ gratie verkrijgbaar.
Gen. Agent voor Holland. CATALONIÊ te Tilburg.
Vertegenwoordiger voor GOUDA en OmstrekenAT. M. SELONJE <Jr.
Agent Amstei-Brouwerij, Keizerstraat Tel. 83, No. 148, Gouda.