FirmaC. SMITS,
Orgels. Piano's.
Export- Zen dingsn.
„N.V.Koninklijke tMii'Jrau I la limmwr"
LIJNZAADKOEKEN
ISMMDJJ
MAÏZENA duryea
«0ERPO5T:5IBARS
FotograU-ltelier VAN ZANEN.
Opnamen tot 's avonds 9 uur
Adverteert in dit Blad.
W. STIJNIS
r. i iiFius.
■ss jsvf]
HET ADRES VOOR
IEDEREEN.
«J. ZIJIJAN,
1h WOLFF f
NAJAARSHOEDEN
Het Voordeeligste Verkoophuis
Hanen en Hennen!
pflnflfiflfll GOURABT
-SSSSgeving!
P. WEIJER,
S
Anton Goops,
was;
De Oorlog.
HAAR WERKEN,
Schoenhandol.
Kleiweg 48. Gouda
Hoogstraat 36, Rotterdam
Menthol-EucslyptuNbonbonN
For mam i n t-tabl et ten
Mentha-paNtillea
Certificaten van Oorsprong
Buitenland
ad 40 cents pen stuk
A. BRINKMAN ZOON,
Aparte Damessalon.
KENNISGEVING.
Rijwielnagazija Korte Fafloekoikstraat
Rotterdam, Telef. 8870.
Drogisterij Westhaven 11,
merk »(STER« en W. L.
Ie klasse Dames- en Heerensalons.
Waarop te letten valt!
aouoA.
Oosthaven 20.
met eleeftrisoh licht.
Berger Levertraan
Scott's Emulsion l0
Irtichi, Viccbtn, Tirsadu,
SMingu en friiUi
W,
Hiermede berichten wij de ontvangst der nieuwe
voer DAMES en KINDEREN
en verdere NOUVEAUTÉ'S alsook* van de nieuwe
stalen voor COSTUMES, ROKKEN, BLOUSES ete.
Hoogstraat 11. Gez. v. DANTZIfi.
Lmolenms
Loopers - Vitrages en Tullen
40 GROOTE MARKT, ROTTERDAM.
Specialiteit in beste Wollen Kousen en Sokken.
HAASTRECHT.
Landbouwgereedschappen
P. WEIJER,
M LITER a 15 CT.j
Dames en Heepenl
Partijen, Bals, etc. ete.
Tweede Blad
Varkensvleesch.
TJlt de Pers.
Eerste klas Ateliers voor het
vervaardigen van alle soorten
ook van uitgevallen eigen haar.
H. P. Wijngaarden,
Coiffeur, 10
KL EI WE O 77,
(Opgericht 1879.)
Do verplaatste en naar de
ei8chen des tijds ingerichte zaak
van
naar
is ruim gesorteerd in Orgels en
Piano's. Allernieuwste modellen,
concurreerende prijzen. Reclame
Orgel f 135.2 spel, 10 regis
ters. Nergens goedkooper. 25
OEPURENDE DE MAAND
SEPTEMBER 10 KORTINO.
bij 13
Apotheker.
Oouwe 135. Telefoon 37.
Zeer mooie soliede meubelen
al. Tafels, Stoelen, Kasten,
Spiegels, Schilderijen, Theeta
fels, Buffetten, Stytameublemen-
ten in leer en peluch, Boeken
kasten, Tweepersoons onbesla-
pen Veerenbedstellen, Kapok
matrassen, Slaapkamermeube
len onz. enz., alles spotgoedkoop.
Rugbekleede Leerstoelen vanaf
flTAO, Stijl kast f20.-, Stijl-
tafel f 9.50, Spiegels f5.50, f 7.50
enz. 20
SIMNSTbAJtT 44b, lovenhuit nabij de Schie-
kide. Rotterdam.
Voor
af te geven door de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Gouda,
benoodigd voor de verzending van
goederen naar het
zjjn verkrijgbaar
Cinoluaiaf
ter Drukkerij van
Markt 31, Qouda.
Haardroging (Nieuwste sy
steem) met Electr. Apparaten.
Bediening door speciaal opge
leid damespersoneel.
Mej. Wijngaardon.
Coiffeuse. 10
KLEIWEG 77.
Wegens Verbouwing Groote Uitverkoop.
Prachtige HEEREN RIJWIELEN CLOKKENLAOER compl. f 42 50.
12',cf.
20
11 J
10'/,
25
29
29
10
3
21
Carbid lampen
109 cent
Kaars
98
Banden
269
Handpompen
19 s
Netten
18
Branders
5
Remmen
98
Conustangen
24
FietssleuUds
19
Solution
10
Zakmessen
6 n
Pracht scharen
12 V.
Lange kammen,
iets beschadig«l
«V,r
Hondenkettingen
10 s
Hondenhalsbanden
10
Punaises 3 dozijn
1 'hv
Buigtangen
Meter met veer
12'/, v
Muizenvallen
3'/,r
Rattenvallen
13 n
Gesmeede Nijptangen
Handzagen
Schrobzagen
Zakbasculen
Bijlen
VI eesch messen
Schoenmakershamers
Schoenmakersmessen
Rubberhakken per paar
Zagen vijlen
Figuurzaagjes per dozijn
Figu urzaagbogen
Elec. Zaklantaarns compl. 59
Electrische Lampjes 12
.Batterijen(gegarandeerd) 25
en nog duizend artikelen.
9, a-b-c.
Onze salons zijn bekend om hare
hyfiinische Inrichting.
Aan reinheid der kleedlng en han
den van het bedienend personeel
als de te gebruiken instrumenten
wordt de uiterste zorg besteed.
H. P. v. Wijngaarden,
Coiffeur, 10
KLEIWEO 77.
Llkdoornzalf.
Likdoorntinctuur.
Likdoornpleister.
OPGERICHT IfU.
Voedert aw Vee met de tulvere murwe
Uitmuntende door hoog eiwit en vetgehalte en groote voedingswaarde.
Kere-Diploma Partje 1900. Hepen Gouden Medailles.
IN POTJES VAN 2ONS A 22'/,
i> 5 35
n i» H. n 70
Bediening uitsluitend door
zaakkijnftig Personeel.
H. P. v. Wijngaarden,
Coiffeur, 10
KLEIWEO 77.
het koopen van
vergewlsse men zich steeds dit de num van
den oorsprokkelljken uitvinder DURYEA zich op
de pikjes bevindt.
Deprij' van Maixena Dar yen h OA'VERAArDEKD
iiIh in vreilewtytlTO
UnMOfT
24
DROGIST. WIJDSTRAAT 29.
Groote sorteering in
H. P. v. Wijngaard
Coiffeur, jq
KLEIWEG 77.
Ons minzum aanbevelende, 42
Hoogachtend,
CRGPLAAI
In de Breigoedfabriek
Hui. „IH DUIZEND VREEZER". 30
wan alle gebreide artikelen.
Toiletartikelen koopt men het
vetltgst bit een vertrouwd vakman,
deze Is de eenlgst deskundige op
dit gebied. Onzé zaak betrekt steeds
het beste en hledwste. Prima
sorteering voor St. Nlcolaas en
Kerstgeschenken.
H. P. w. Wijngaarden,
Coiffeur, 10
KLEIWEO 77.
MAGAZIJN VAN
Ijzerwaren, Keukengerei,
Hijwielen en onderdeden.
en W erktuigen. 14
Roburine Kindermeel
Nestlé Kindermeel
Molenaars Kindermaal
Melkflessohen
Speenen
bij 14
Apotheker.
Oouwe 135. Telefoon 37
Electr. Dr. A. Brinkman A Zn., Gouda.
fTESSCHENWOR^NoffiSSlNGi
GESTELD,DOCH BIJ TERUGGAAF VERMEL'
NATUUR BRONWATER
Vraagt bij uw boekhandelaar:
uit alle Landen, 7 artistique in 4 kleu
rendruk uitgevoerde platen betreffende-
Algemeen- en Vrouwenkiesrecht,
Anti-Oorlog en Vrouwenbeweging,
formaat 49 X 32 cM., voorstellende:
Hanen en Hennen ontlast U, de
Onmondlgen, de WHsgeerige Hen,
de Moeder Hen, de Onderwas Hen
en de Huwelijkshen. Prijs per lone
platen ct per 75 stuk, per map van
6 stnks 4 Gl. Deselfde als brief
kaarten per mapje van 6 st. 50 ct
In plaatsen Waar niet voorhanden,
franco na ontvangst van postwissel
bij den uitgever H. A. STADÉRMANN
te Burn. 23
Inrichting voor het Kappen
voor
Ook aan huis te ontbieden.
Mej. v. Wijngaarden,
Coiffeuse, 10
KLEIWEO 77.
ZATERDAG tl SEPT. 1915.
.^ÜTeul'I.'sTEK en WETllOl
WETllOU-
DA,
gCJncvss»- - -
ir' Z,, Ier algemeene kennis
""Sf aè Gemeenteraad in ««ne
I. dat. d' d -u September
tot Wethouder de
k A J. IJSSELSTIJN Am.
0. het
Jiemi
,a ."'M^tlvmeénteraad in desell-
urten de verschillende vaste
f "ft /.ij" i'udd^.1 als volgt
""^fcoinmissie belast met het out-
1 bet herzien <ler plaatse-
,erpca tn legen welker over-
iSdiii'straf >s bedreigd, uit de Hee-
"!i DE JONG Ban..
i' V JONGENBURGER.
VAN VEEN Azn. en
VAN DElt want.
h ,1e Commissie van bijstandin
h* tekeer der Geineente-Lichtfabne-
k-s""A'N'SreDÉK KEE.
,ic CeHUïiiseie van bijstand in
hei beheer der Gemeentewerken uit
^tVAN EIJK,
1» D. MU IJLWIJ K en
L A. VAN DEK KEE.
tl je Commissie van bijfltand m
J' heb/, van den Gemeentelijken
JS^GErdienst, uit
TT. JOtiGENBUEGEK,
j H VAN DEll TORKEN en
E. VAN DER WERF.
e ,le Commissie van bijstand in
bw beheer van het Gemeentc-pen-
aioentomiH, uit de Heeren
j II VAN DER TORREN en
b. vAtf der Werf.
111 dat Burgemeester en Wethou
ders uit hun midden hebben aange
wezen Uit Voorzitter van de C om-
u.iKsies, genoemd sub ll b, e en e
den Keer U. Ij- MARTENS, Burge
meester en lot Voorzitter van de Com
missie, genoemd sub II, d den lieer
Cf. \Y. VAN DE VELDE, Wethou-
|V. dat Burgemeester en Wethou
ders de werkzaamheden, verbonden
aan hei bestuur der ornlerseheidene
takken van de huishouding der ge-
iiiMftit onder elkaar hebben verdeeld
fa t, r
de zaken betreffende den Burger
lijken Stand, de Bevolking en den
ftpinigiagroenst Wethouder C. W.
VAN BR VELDE de zaken betref
fende de Financiën en het Armwe
zen Wethouder A. J. IJSSEL
STIJN Azn. de zaken betreffende
het Lager- en het Voorbereidend On
derwijs Wethouder. H. KNUTTEL
en de zaken betreffende de Lichtfa
brieken, de Gemeentewerken, het
Bouw- en Woningtoezicht en de ove
rige hierboven niet genoemde zaken
de BURGEMEESTER.
V. dat dp Wethouders, ieder, die
hen over aangelegenheden tot hunnen
werkkring behoorende wenscht te
spreken, daartoe op het Raadhuis in
de gelegenheid zullen stellen
de heer O. W. VAN DE VELDE,
des Woeqsdag h, 'h morgens tus
seheti U en 12 uur
de heer A. J. IJSSELSTUN Azn.,
des Dinsdags, 's morgens tus-
sehen ll en 12 uur
de heer H. KNUTTEL, des Dins
dags, 's middags tuseehen 12% en
l'/s «nr.
GOUDA, 11 September 1915.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd.
R. L. MARTENvS.
De Secretaris.
J. v. HEUSDE.
Het Kamerlid W. de Jong schrijft
i» het Uamlelshlud v-au tijd tot tijd
vcrlmodelingeu over de economische
vragen van den «lag. Aan hetgeen
dc Uwer iW Jong schrijft over vai-
keoKVJeesch is hot volgende ontleend:
Onder de vraagstukken, die der re-
geering groote moeilijkheden baren
Wirt sinds maanden «Ie vraag
hel Nederlandm-he volk aan var-
««wvleeech/ tegen matigen prijs kan
worden geholpen. In de voeding van
arbeidende klasse neemt, wat de
dewchvoeding betreft, het varkens-
wel de voornaamste plaats in.
***B rimdvleesch is voor onze nrbei-
■JOJ van secondaire beteekenis. Er
Jp Zfjndags al eens in normalen
■"Sly" bwheiden portie rundvleeseh
gyj» arbeidersdiseh verschijnen
*Mt zes overige dagen der week be-
p?*' *'e v'e€ecb^voeding zich voor dui-
-®i»den tot de vlee#rhproducten van
varken. Van den dikhuid eet hij
f*1 de karbonade, de fricandeau of
nrtinii Bet vleeseh, dat op de
~*"erstafel koint, moet bij het bra-
een behoorlijke hoeveelheid vet
opleveren oin de aardappelen, die het
voornaamste ingrediënt van zijn mid
dagiuaal vormen, smakelijk te maken.
Kom bij de arbeidersbevolking van de
Zuid-liollandsehe eilanden, bij de
werklieden in de Zaaustreken 0t waar
ge wilt, steeds vormt het spek het
voornaamste vleeseh voedsel. Bij hon
derden arbeiders op hel platteland
wordt iu hei najaar een big gekocht,
en gemest, tot het varkeu iu Novem-
l*»r voldoende slachrfrijp is. Een deel
gaat in de kuip, een ander deel prijkt
den heeleu winter voor in de woon
kamer aan de zoldering, ais worsten
en ham, een groot deel gaat weg om
gemaakte sèhulden te kunnen vol
doen of noodige inkoopen te ver
richten. L
I'vijsstijging van hel varkensvleesdi
I treft «len kleinen mau het meeet.
Kwam de vleeaehquaeetie in de Ka
nier ter «prake dan was het steeds
hel Varkensvleesch, waarover het
meest werd gesproken.
Ingrijpen van regeeringswege le
verde intirssehen groote moeilijkheden.
Sluiting der grens kon licht ten ge
volge hebbèn, dat de fokkerij werd
stop gezet, en als in de eerste da
gen van het wereldconlUot-, de pas
geboren biggen een ontijdigen dood
in een- boerensloot vonden. In
April 1915 kwarf! minister I'os-
thntna nmt een regeling die
aan aller belangen tegemoet zou
komen. De exporteurs zouden mogen
uitvoeren, mits Zij een bepaald quan
tum varkens tegen lageren prijs dan
de marktprijs ter beschikking der re-
gecring stelde. DU stelsel werkte de
eerste drie maanden uitmuntend. Het
aantal varkens, dat de regeering ter
beschikking van de afdeelingen van
den slagershond en van, de gemeente
besturen kon stellen, nam steeds toe.
Doch met 24 Juli raakte het uit.
Het stelsel van den minister kon
alleen slagen, zoolang de exporteur
met winst exporteeren kon. Iweelac
toren werkten nu tegen. Ten eerste
de mindere vraag in Duitschland dn
ten tweede: het leit, dat het percen
tage varkens, hetwelk de exporteur
ter beschikking van de regeering had
te stellen, telkens hooger werd ge
steld en ten slo'tte op 100 bepaald
was geworden, d. w. z. dat hij even
veel varkens ter beschikking der re
geering moest stellen als hijerexpor-
teerde.
I Van 21 JnB lot 9 Augs. stond daar-
1 OP de levering van regeeringsvar-
kens stil. De regeering besloot dade
lijk goedkoop spek ter beschikking
te stellen. Van al 12 Juli leverde zij
in hoofdzaak Ilollandsch spek. In do
week van 12-17 Juli kregen 3H ge
ween vuii
meentebe«tiiren 8895 K.G., wat In de
week Van 9-14 Aug. gestegen was
tol 241146 K.G. voor 79 gemeenten.
Toen was er geen Ilollandsch spek
meer beschikbaar. De volijverige di
recteur van het varkensbureau had
echter zijn voorzorgen genomen en
stolde buiteulandsch spek beschikbaar.
Ongelukkig ging na 28 Aug. de
N.O.T. een woordje meespreken en
moest de levering van Amerikaanseh
spek worden stopgezet.
(jp 9 Aug. kon op bescheiden
schaal weer met de beschikbaarstel
ling van regeeringsvarkens worden
aangevangen. Dit kon, omdat de re-
veering van verschillende exporteurs
nog leverantie te goed had. Uit deza
reserves werden nu 9 Aug. dc re-
geeringsvarkens geleverd. De uitvoer
van varkens is thans verhollen.
Hoofddoel' van dit verbod is den
varkensstapel op peil Ie houden.
In het laatste verslag omtrent den
Landbouw van Nederland wordLonze
varkensstapel geschat op l.lWi.l**)
stnks. Stelt men den gemiddelden le
vensduur van een varton op tien
maanden dan zullen n» altrek van
hel aantal gedekte zeugen, dat in
1911 214.771 bedroeg, per maand
beschikbaar zijn, ruim tOfl.Otin var
kens. Als daarvan de he lt voor ex
port wordt vrijgelaten, ..de
regeering wekelijks dc beschikking
over 12009 varkens. In die richting
trachlÉHc directeur van het Varkens-
bureau het te' leiden. Het is vooral
in het belang van den arbeiders- en
kleinen middenstand te hopen, dat
hij slaagt.
De Wethouders benoeming
te Gouda.
Hebben wij onzerzijds onze
ning gezegd over de niet-herkiezing
van den a r. wethouder Van Galmt
en diens vervanging door den vrij
zinnigen wethouder IJsselstijn, ook
de andere plaatselijke organen heb
ben hierover een eu ander gezegu. -
Wij zullen deze pers-stemmen bier
afdrukken, opdat de lezer wete hoe
over den uitslag dezer stemming de
meeningen luiden.
Het Dagblad van Gouda,
dat neutraal wil heet en zegt:
ol men den val van oen
heer Van Galen als wethouder nit
oen politiek oogpunt nn ook toe
juichen ol betreuren mag, onze ste
delijke gemeenschap staal thans voor
het leit. dat een hater hoogste be
stuurscolleges het verlies ts boeken
heeft van een zeer ijverig en te-
ens. een zeer bekwaum lid, van
een man, die getoond heeft in de
aldecling (lituuiuUSo), die aan ziju
zqrgen was toevertrouwd, èen uit
stekende kracht Ie zijn, een man
van doorzicht, die de moeilijkheden,
welke hij op zijn weg vond meest
al zóó het hoofd wint te bietten
dav hij ze 'overwon.
Wij weten niet of de nieuw ge
kozen wethouder, de heer IJsselstijn,
den heer Van Galen in dien» be
stuursfunctie opvolgen zal (B. en
W. verdoelen deze ftineüe immers
ouderling maar dil is zeker dat
de nieuwe [unrtionnaris bij de af-
deeling financiën moeilijk zijn voor
ganger in bekwaamheid zal kun
nen evenaren, laat staan hem over
treffen.
Wij zouden ons *1 zeer motten
vergissen, als niet de politieke te
genstanders van den heer Van Ga
len in den Haad, die hem gister tij
tie Methouderskenze hnn stem ont
hielden, evenzeer van zijn verdien
sten voor het financieel beheer der
gemeente overtuigd waren als Vij
en wij getooven dan ook, dat zijn
niet-herkiezing ais wethouder uit
sluitend een gevolg Is van den go-
voerden politieken strijd in onze ge
uieente.
Maar is het loit, dat deze strijd
in zijn consequenties tot dergelijke
gevolgen leiden moet, dan niet op
zich zeil een bedenketijk verschijn
sel Want stel nu eens het ge
val, dal een volgende ltaaitsverkits.
zing een ineerdorbeid van óóit stem
voor de reehtsehe partijen oplevert,
VVS', toch mogelijk is niet waar
moeien dan, zoodra de gelegenheid
zich voordoet, de 3 liberale wei-
houders allen door mannen van
lichts worden vervangen
Men bedenke toch wel, dat het
niet in de eerste plaats de vraag
is ol de belangen der polilieke
partijen door een dergelijke ver
wisseling van bestuursmannen wordt
gediend, maar wel ol dit aan onze
stedelijke gemeenschap ten goede
komt.
En dit nn betwijfelen wij len
sterkste.
Het r.-k. orgaan De N i 0 u w e
'L u i d-H O 11 a ri d e r bespreekt den
uitstag aldus
„Zeker niet zonder verbazing
gepaard met verontwaardiging, zul
len velen van den uitslag kennis
genomen hebben. De heer Van
Galen, die gedurende 10 jaar met
veel zorg en toewijding zijn ambt
waarnam, die de achting en hot
vertrouwen genoot van de groote
meerderheid der Goudsche burgerij,
is een slachtoller geworden van den
partijhaat. Men Koclv gaen - reke
ning gehouden met bekwaamheid en
veeljarige ervaring, ook niet inet
billijkheid en recht: de oenige reeht
sehe wethouder moest vallen en
vervangen worden door een vrij
zinnig-democraat
Voortaan zal dos het dagelijksch
bestuur onzer gemeente uitsluitend
zijn saamgesteld uit vrijzinnigen
dank zij het „liberate" beginsel.
l)at het brutale stukje, hetwelk
door de vrijzinnige raadsmeerder-
hoiil is uitgehaald, zich zal wre-
ken, hieraan behoelt men niet
(e twijfelen. Do kiezers zullen zich
te gelegener lijd herinneren, wat
er iu September 1915 is geschied.
De liberale fractie, die haar
meerderheid dankt uitsluitend aan
(l.'ii isu»!».i fl0i Hociaal-democraten
moge thans prat gaan op hare
overwinning, deze kan slechts
huren val Is'spoedigen.
Er zullen in Nederland weinig
gemeenten gevondeu worden (wij
althans kennen er geen), wier be
stuur zoo partijdig en eenzijdig Is
saamgesteld als dat van Gouda.
Dc tijden zijn er waarlijk niet
naar om nnndeloos daden te stel
len, die verwijdering en tweedracht
onder de burgerij brengen.
Helaas, voor „Godsvrede" schijnt
men in onze goede stad niets te
gf\ f telen."
Het a.r. weekblad De Gouwe
naar zet boven w*n klein «tukje dat
aan deze zaak door U 11 k ij k is ge
wijd, de Ut*l „Wraak
„Bij de verklaring tot Wethou
ders onzer Gemeente heeft de heer
Van Galen het moeten afleggen.
Er was blijkbaar slechte één
Liberaal, die dezen bekwamen en'
7,eer ijverige» Wethouder niet te*
vervangen aehtte door een, nit zijn
groep van geestverwanten.
Nu mag men het jammer vin
den. en ook wij vinden dat, ziende
op het belang, algemeene belang van
onze Gemeente, maar het is in
ieder geval de juiste doorvoering
van het door de Goudsche Libera
len ingenomen standpunt, onder lei
ding van de Goudsche Courant.
Men herinnere zich wat (loze
schreef bij de laatste verkiezingen-
Eén ding is niet te doen, n.l.
den heer Van Galen de eerste zes
jaren buiten de Raadzaal te zetten.
En er i* allicht te eeniger tijd ge
legenheid, dat dit door en door be-
kwnaih lid van den Raad zieh doet
kennen, ook nu nog, zieh bewust
te zijn van de ernstige roeping
om Gouda's belangen te beharti
ge»-"
jeu diolte het d. orgaan De
9 u ij v Wekker:
,,i>e heer van Galen t» ja
renlang wethouder geweest eu 't
schéén also! hy zou vast zat als
een muur. Bij de laatste verkieziïi-
geu werd hy bij eerste stemming
gekozen iu hel le district u»et steuu
iteds van liberate of in elk geval
uiiksche kiezers. Het i» dan ook
jluiotMjk dat Van Galea gevalleu
is at» otter van den politieken strijd
tussehen rechts en luiks, eu dat
niet onbekwaainheid of gebrek aau
ijver oorzaken zijn van zijn val.
v\ ij kannen ons voorstellen dat de
rechterzijde zich thans, nu zij geen
enkelen zetel iu het college van B.
eu W. beset, verongelijkt acht en
zeker trachten zal uit dit geval po
litieke munt te slaan Maar aan
vvien de schuld dat 't zoover ge
komen is liet komt niet iu on*
up tie liberale partij te verdedigen,'
doch gaan de kerkelijke» wel vry
uit f W ie hun bladen en strooi
biljetten gelezen heëfj weet maar
al te goed, dat zij iu hunne strijd
middelen allerminst kieskeurig zijn.
fin van de tochten der minderhe
den gesproken. 11 ebben zij ooit
aan onze partij óén zetel gegund
Immers neen. Toen bij de taatste
verkiezingen de kans Bestond dat
een der onzen gekozen zou wor
den, werd er geschreven „Mo#t
Gouda aan een proefneming met
een socialist worden blootge
steld f" Alsof dat iets vreeselijks
zou zijn. Men moet dan ook maat
niet van de rechten der minder
heid spieken, want wie zooveel-bo-
ter op z'u hoofd lieeft moet niet in
de zou gaan staan.
Maar afgezien van dal alles
vragen wij: is de val van Van Ga
len eu de verkiezing van den heer
IJsselstijn in zijn plaats een ver
lies voor de Goudsche arbeiders
beweging f Zoo moeten wij, dunkt
ons, deze zaak beschouwen en dan
gelooven we niet dat er van ver
lies sprake kan zijn.
De heer Van Galen wordt wel
zeer geroemd om zijn ijver en be
kwaamheid maar van sympafhie
voor de belangen der arbeiders
klasse als zoodanig hebben wij nooit
iets vernomen. Hoe de houding
van den nieuwen wethouder den
heer IJsselstiju zal ziju in dit op
zicht, moeten wij afwachten. Zijn
verleden geeft wel eenige hoop
doch om een gezond oordeel uit te
spreken, dienen wij den heer IJs
selstijn eerst eens aan het werk te
zien"
Uit hetgeen het Dagblad v.
(4 oud n en de belde'organen der
rechterzijde hebben geschreven, spreekt
in meer of mindere mate verontwaar
diging over hetgeen i geschied is.
Machtsmisbruik en partijhaat worden
de oorzaken van het «ebeuple ge
noemd.
Waar dit wordt gezegd, we nee hen
wij even de aandacht te vestigen op
het jaar 1902, toen met een Raad
beslaande uit ft r.k., 8 a.r. en 8 lib.
leden de heer Nederhorst als wethou
der van Publieke YVerken werd uit
geworpen voor den r.k. heer Engels,
niettegenstaande de heer Van Galen
als rochtsche wethouder zitting had
in bet college vnn D. en W. De
meerderheid van toen beeft gebruik
gemaakt van haar meerderheid. Men
loorne daarom thans niet over iets,
wat door de reehtsehe partijen eeni
ge jaren zelf is gedaan. De capaci
teiten van den heer Nederhorst des
tijds behoefden in geen enkel opzicht
ouder te doen voor de praestaties van
den heer Van Galen. Integendeel, wij
meeneti dat hij hetgeen «Ie heer Ne
derhorst voor de gemeente Is ge
weest, met alle waardeering voorden
persoon van den heer Van Galen,
deze in de schaduw wordt gesteld.
En tfteh moest de heer Nederhorst
wijken.
De N. Z.-H. heeft van „Godsvre
de" gesproken, dit orgaan is zeker
de aanleiding lot de jongste raads
verkiezingen reeds vergeten. Was de
Godsvrede op zuiver standpunt ge^
handhaaft! dan had natuurlijk ook bij
de wethoiidersveirklezingen geen strijd
kinine» bestaan.
net vonge jaar over, toen hy aan
r.ijnc legcenug iiitslcUeeliugeu deen.
tu ne* ueaer uageu verbenen en Bet
gisciie grysboek .worden zyu briev eu
OVERZICHT.
Verwikkelingen.
De studie der veelkleurige boeken
die door de verschillende regeeringen
worden uitgegeven, zal mettertijd een
der grondslagen zijn van de histori
sche beschouwingen over dozen oor
log. Natuurlijk zijn deze boeken alle
min of meer eenzijdig, maar het neemt
niet weg dat zij te zaïnen wel veel
materiaal geven, dat tegenover elkaar
gezet 'n beeld geeft van de wordings
geschiedenis.
Eén van de krachtigste argumen
ten die worden aangevoerd om Duitsch
land het grootste deel van de schuld
te geven dat deze oorlog niet Is voor
komen, wordt gezocht in de omstan
digheid dat het tijdstip om dezen oor
log te voeren voor dit land buiten
gewoon gunstig was.
De Belgische gezant ie Berlijn
dacht er zoo reeds den 26 Juli van
u.gouiuM. iu een daarvan lezen *y
u.u., nut Ocze oorlog, vurig ver-
iitugd door de militairs par. Genua-
utbustihe party thans ld. i. op
4 uii lullJ omiernonien zou kunnen
a orden onder omstandigheden die
voor jJuilscbtaud buitengewoon gun
stig zyn eu die zich met zoo spoe
dig meer zullen voordoen.
De redenen voor deze meaning wa
j reu de volgende
1 Duitschland heeft zyu militaire ver
sterking, voorzien bij de wet van
ibl2, ten etude gebracht, aan den an
deren kant gevoelt het, dat hei niet
eindeloos legen Rustend eu Fraukryk
een wedloop in bewapening kan hou
den, die teu slotte zou eindigen mei
net ryk te ruineeren. De opbreugat
van de „Wehrbeitrag" is een teleur
stelling voor de Keizerlijke regeering
j geweest, omdat zij haar de grens heen
getoond van het nationaal vennogeu.
ïvusmiut heelt, alvorens zijn militaire
organisatie te voltooien, de fout be
gaan zijne sterkte openbaar te ma
aen. Maar daaruit is gebleken dat
deze eerst over enkele jaren gevaar
lijk zat zyn; met name ontbreken den
ivusweii thans nog oiu zieh te kun
nen ontplooien de noodige spoorwe
gen. Bat frankrijk aangaat, heelt
cn. Humbert de onvoldoendheid aan-
I getoond vag I rankrijks kanonnen van
groot kaliber; want dit schijnt hei
wapen ie zyn dat over den uitslug
vier veldslagen zul beslissen. En wui
,en siottÖ fimgetaud betreft, hetwelk
ue Duifsche regeering en niet
zonder succes -*• sedert twee jaren
van 1' rank rijk en Rusland los tracht
te hmken, het is verlamd door zyn
inwendige verdeeldheid en rijn lor-
Hche quae#tic."
Deze iiiccmng dat Duitschland het
zóó uitstek gupstige oogenblik heeft
gebruikt e» daardoor oen groot deel
I van «le sih'uld aan dezen boring
draagt, zal door «leze inedwleeliifgen
van, «len Belgischen gezant «Ue toon-*
iiiuuIh midden iu de kringen zat, wor
den versterkt.
Uf deze kijk op de zaken echter
geheel juist is, kan thans niet beoor
ueeld worden. Het grijsboek blijft
echter een belangrijke bijdrage be
vatten voor do kennis van hetgeen
tiumchen 25 Juli eu iJ Augustus van
het vorige jaar te Berlijn is afge
M peel d.
Ue eerste pogingen namens hel Ya-
licaan, om met Amerika overleg te
plegen teneinde vredesonderhandeliii
gen geopend te krijgen, kwamen «>p
eou zeer ongelukkig oogenblik. Dai
was echter niet do schuld van «len
geuo dio deze pogingen waagde, doch
slechts oen toevallige noodlottige roijr
Mlcntio.
Ben «lag uadat de berichten over
kardinaal Gibbon s pogingen verluid
den, word het Engolsche puHsagiers-
schip Hesperiau door een Duitschen
onderzeeër getorpedeerd. Zulke wab
in strij«l met de concessie, die Duitsch
tand aan president Wilson had go-
daan.
Natuurlijk is de stemming in* de
Vereenigde Staten weer zeer verbit
lerd. Bn de vredespogingen zullen
er een geduchten duw achterwaarts
dooi gek regen hebben.
Men behoeft, wat Engeland eu
Krank rijk betreft, slechts «Ie uitingen
der pers na te gaan. fin wat lius
mud aangaat, wat is iu «lil opzicht
welsprekender dan de rode vau den
Tsaar in «Ie 'oliunissle voor de Na
tionale Verdediging V De beheerscher
der KutMteu, die anilers niet gewoon
is zieh zoo op de l?i>eirin te beroe
pen, herinnerde, dat «Ie leden daar
van zonder aarzeling het antwoord
i hebben gegeven «lat bij verwachtte
eu «lal Rusland waardig is, n.l.: den
oorlog voortzetten tot de overwin
ning.
l>e torpedeering van de Hesperian
/al op de openbare meening waar
s«-bijniijk een invloed hebben grpotei
dan die van de LusitAiiia. Wat er
zal gebeuren is niet met zekerheid te
zeggen. Amerika Is lang van stof en
als «leze gebeurtenis weer in een nota-
oorlog moet verloopen, zal het Inug
zauiu gaan eu... goedmoedig eiwHgeu.
ifMds is ontdekt dat een Amerikaan
bet leven gelaten heeft bij «leze toé
pedeering. Er is dus behalve voor
het feit dat de overeenkomst geschon
den is, nog een bijzondere aanleiding
voor «ie Vereenigde Staten orn zijn
tanden te laten zien.
Met belangstelling zien wij «Ie af
wikkeling tegemoet Intussehen heeft
de torpedeering de gemoederen weer
duchtig geschokt ten nadeele van
Duitsehland.
Aan het Wettelijk Front.
Het F r a u s e. h e communiqué vau
j() ^Sept. meldt j
Nachtelijke artilleriegevechten om
Atrecht, voor Roye en op het Uham-
pagne-front.
In «le Argonne-soetor bij Hazareo
gevechten met handgranaten en bom
men, geweervuur van loopgraaf \nar
loopgraaf, onderbroken door werk
zaam artillerievuur.
De Duitschcrs vielen gisteren de
Fransche stellingen aan van af de
Lingekopf tot den Barrenkopf. daar-
