SirLZxem laxid.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht.
De toestand in België.
Een der correspondenten vau hel
Persbureau Vas Diae had dezer da
gen een onderhoud met een invloed
rijk .Belgisch Parlementslid, die hem
omtrent den toestand in België het
volgende mededeelde
„Wat de economische toegtand in
Belgfb betreft," zo0 begon hij, „is die
verre van rooskleurig. Het land en
de - bevflking raafct totaal uitgeput.
De spaarpenningen der arbeiders en
kleine burgers zijn reeds lang ver
teerd en me* groote bezorgdheid zien
wij dan ook den naderenden winter
tegemoet. Zullen wij voldoende voed
sel hebben om de honderdduizenden te
behoeden voor den honger V Wij ho
pen het, maar heel zeker is het niet.
Er valt wel eeuige Verbetering Waar
te nemen in de industrie, daar de fa
brieken thans weer te beschikken
hebben over grondstoffen. Maar <le
daardoor vervaardigde producten wor
den door het Duitsche leger opga-
vorderd, zoodat de burgerbevolking
van deze gunstige verandering niet
veel profiteert. Alleen de groote boe
ren in België kunnen tevreden zijn.
Zij" verdienen tengevolge van de hoo-
ge prijzen veel geld. Deze groote
prijzen die de boeren maken voor
hun producten, vergroot echter de
ellende in de grootte steden..."
„Wordt er door de Duitschers niets
gedaanom de ontstane ellende te
lenigen
„De Duitschers doen niets. Ver-
grooten de ellende door de boeten
willekeurig en vaak om de belache
lijkste redenen opgelegd en de requi
sites voor het leger. De kassen der
openbare lichamen zijn uitgeput door
de ondersteuningen aan behoeftigen en
door de oorlogsschattingen ons door
de Duitschers opgelegd'. Er werd
reeds meer dan 480.000.000 francs
betaald en uit betrouwbare bron ver
nam ik,/dat de Duitschers voorne
mens zijn België opnieuw een oor
logsschatting van 1 milliard francs te
I laten betalen.
Er zijn ruim 800.000 werklooze ar
beiders en tienduizenden anderen
welke ondersteund en gevoed moeten
worden door het Nationaal Comité
dat hiertoe, dank zij de hulp van de
Fransche en Engelsche regeering, op
uitnoodiging van de Belgische regee
ring te Havre, in staat wogjit ge
steld. Wat zou er van het volk te
recht zijn gekomen indien hier niet
geholpen ware geworden. Hongerspe-
rioden hadden niet uitgebleven, 't Is
echter wel in de Wereldgeschiedenis
\een unicum, dat een door ^den vijand
bezet land, die volgens het oorloge-
■4 recht verplicht is de bevolking van
het bezette gebied te voeden, dit over-
laat"* aan den vijand (Frankrijk ep
Engeland) die de bevolking van het
door de Duitsrherg bezette België
voeden." v y
Op de vraag hoe de moreele* toe
stand in België is, deelde het Bel
gisch parlementslid het volgende
mede
,,De plaatselijke verhouding tus-
schen de bevolking en de Duitschers
hangt voor een groot deel af van de
houding en het optreden der Duit
schers. Er zijn plaatsen, waar het
optreden! de» Duitschers verwaten en
uittarten! is en de bevolking noode-
loos vernederd en verbitterd wordt
in andere plaatsen echter wordt door
tactisch en gematigd optreden een be
tere verstandhouding verkregen. Zeer
willekeurig wordt vaak met de rech
ten der bevolking omgesprongen en
in de eene plaats wordt toegelaten,
wat ergens anders verboden en zwaar
gestraft wordt. Zoo b.v. wordt in Gent
het lezen van de Nieuwe Rott. Ort. ver
boden, in Brussel echter toegelaten.
Vaak worden maatregelen genomen
door^e Duitsche militairen, die zelfs
de „civiel Verwaltung" te erg vindt.
\Zoo werden kort geleden, waarom is
onbegrijpelijk, de rails van 21 buurt
spoorwegen opgebroken en wegge
voerd. Deze buurtspoorwegen zijn
voor het platteland onmisbaar om de
landbouwproducten te vervoeren, zoo
dat de boeren, bij gebrek aan ver
voermiddelen, met hun producten geen
weg weten.
Ten slotte werd een overzicht ge
geven van hetgeen in Brussel werd
ged4an om de bevolking te helpen.
Ér is een comité, bestaande uit 16
personen, n.l. 4 wethouders ('2 libera
len en 2 sociaal-democraten), 4 ge
meenteraadsleden (1 sociaal-democraat,
1 katholiek, en 2 liberalen). 4 verte
genwoordigers van Godshuizen en 4
notabelen..
De stad is onderverdeeld in ver
suft schillende districten, die elk onder
toezicht staan van een sub-commis
sle. Men heeft nu drie soorten van
candnes. In de z.g. eerste klas can-
tines, hiervan zijn er vijftig, zijn
voor 45 centimes maaltijden te ver
krijgen, voor hen, wier inkomen 65
fr. pgr maand bedraagt of voor ge
zinnen, wier gezamenlijk inkomen niet
meer bedraagt dan 80 Fr. De aldus
verstrekte maaltijden kosten 75 cen
times, het tekort wordt bijgepast door
de gemeente (10 cents) en het Na
tionaal Comité (20 cent.) De 2e klasse
cantinee (hiervan zijn er 20) zijn
voor hen, wier inkomen niet meer
bedraagt dan 35 Fr- en voor gezin
nen met niet meer dan 50 Fr. Zij
moeten voor hun. maaltijden 20 cen
times betalen; het tekort (hier 30 cen
times) wordt in gelijke mate als hier
boven bijgepast door de gemeente en
het Nationaal Comité.
De 4 volkscantines verstrekkep soep,
kflffie, brood, aardappelen enz. tegen
betaling van 5 centimes óf kosteloos.
In Klein Brussel worden door 52000
personen en in Groot Brussel door
250.000 personen gebruik gemaakt van
deze volksmaaltijden.
Deze voedselverstrekking kost mil-
lioenen, en de 15 millioen francs
welke beschikbaar zijn "gesteld door
de gemeente, zijn dan ook bijna ver
bruikt.
De uitvoer van schapenvleesch.
Naar aanleiding van het verbod tot
uitvoer van schapenvleesch, schrijft de
secretaris der ^Friesche Maatschappij
van Landbouw in het Friesch Week
blad, orgaan dier Maatschappij
De beweegredenen die den Minister
van Imndbouw hebben geleid tot het
sluiten van den uitvoer van schapen
vleesch, zijn niet bekend. Aannemende
dat er deugdelijke grondslagen bestaan
voor deze handeling, moeten wij toch
opmerken dat het dringend verzoek
van het bestuur van het Ned. Land
bouw Comité om toch dergelijke be
sluiten tijdig algemeen bekend te ma-\
ken, geen gevolg heeft gehad, en
dat van dezen maatregel toch weer
voldoende was uitgelekt om den han
del in de war testuren.
Immers, werd het besluit eerst in
het Staatsblad van 3 September afge
drukt; Dinsdag 31 Augustus stond de
markt te Groningen reeds onder den
invloed van de komende gebeurtenis.
Slechts zeer toevallig kwam het
bestuur der Friesche Mij. van Land
bouw eenige uren vóór dien tijd te
weten dat de Rijkskeurmeester van
den Inspecteur van den veeartsenij-
kundigen dienst bericht had ontvangen
dat de keuringsdienst werd gestaakt^
Mag nu, zegt de schrijver, wanneer
het gaat over het sluiten van den
uitvoer de schade in zoo'n geval meer
vpor den koopman dan voor den boer
zijn; deze handeling heeft er weer
eenige ongerustheid omtrent de han
delspolitiek der Regeering aange
kweekt.
De haring-uitvoer.
Naar' aanleiding van een gerucht als
zou bij onze regeering in overweging
zijn den uitvoer van haring te ver
bieden, heeft de voorzitter der Reeders-
vereeniging te Vlaardingen bericht
ontvangen, dat, wanneer iets derge
lijks mocht overwogen worden, geen
uitvoering aan de zaak zal gegeven
worden, alvorens de Algemeene Ree-
dersvereeniging daarin is gekend.
Mocht een verbod van dezen aard
worden uitgevaardigd, dan zou - dit
evenwel maar een klein percentage
der geheele vangst betreffen.
Verbooging Suikerprijzen.
D« Minister van Landbouw, heeft
in een circulaire aan de burgemeesters
medegedeeld, dat de maximumprijs
van witte geraffineerde sniker voqg
den groothandel met ingang van 15
dezer door hem verhoogd is tot f51
per 100 K.G. netto k contant met l!/j
pCt. korting.
Officieele zendingen.
Aan de Nieuwe Courant wordt me
degedeeld, dat het in de bedoeling
ligt van de Britache Regeering dat
behalve de officieele zeldingen aan
de te Londen gevestigde gezantschap
pen, ook de andere brieven, gericht
aan de gezanten persoonlijk of aan
de leden der gezantschappen, uit'over-
wegingen van hoffelijkheid niet worden
geopend door den Britschen censor.
In verband hiermede wordt aanbe
volen op de adreBzfjde van bedoelde
►brieven op in het oog vallende wijze
in de Engelsche of Fransche taal de
ambtelijke hoedanigheid der geadres
seerden en het adres van hun ambts
bureau' te vermelden.
Boonenexport.
In 'de eerste drie weken van het
uitvoerverbod van boonen werden aan
de laadplaats Loosduinsche weg uit-
voerbewijzen gegeven van 53.153 kg.
spekboonen of Duitsche prinsessen,
welke in hun geheel, mits voorzien
van consent, mochten uitgevoerd wor
den. Tevens werd consent gegeven
voor den uitvoer van 3000 kg. witte
kool, welke ook in zijn geheel weg
mocht. Verder werden ten uitvoer
aangeboden 564 kg. spersieboonen en
1506 kg. pronkboonen, waarvan, vol
gens het Kon. besluit, is moeten wor
den afgestaan 190 kg. der eerste en
480 kg. der tweede soort. Deze, voor
de Regeering ingehouden boonen,
waarvoor de exporteurs een betalings
som ontvangen, worden terstond voor
rijksrekening als ylgoed opgezonden
naar de fabriek van Spijer Brothers
te Geertruidenberg om daar te worden
ingemaakt. Naar deze fabriek zyn in
de eerste week van het uitvoervorbod
verzonden 500.000 kg. spersieboonen
en 75.000 kg. pronkboonen. Er wer
den dus uitgevoerd 1 millioen kg. van
de eerste en 150.000 kg. van de tweede
soort. De ingemaakte boonen zullen
tegen matigen prijs voor de gemeenten
in ons land beschikbaar gesteld worden.
De exporthandelaars zijn zeer tevre
den over de wijze van uitreiking der
consenten, daar dit, volgens hen, heel
wat rechtvaardiger plaats heeft dan
den vorigen. winter met de aardappel
consenten, daar het toen ineermalen
moet voorgekomen zijn, dat men 50
a 80 gulden betalen moest voor een
consent aan hen die er een grooten
voorraad hadden weten te verwerven.
Naar. de Zw. Ct. verneemt, is gis
teren de -onlangs failliet verklaarde
kassier M. F. D., uit Kampen, op ver
zoek van de justitie te Zwolle, als
verdacht van verduisteringen, te Am
sterdam aangehouden, terwijl hij zich
op het postkantoor aldaar Jbevond. Hij
is ter beschikking gesteld van de jus
titie te Zwolle.
Het drama in het Haagsche Bosch.
De familie van den jongeman, die
in den nacht van Zondag op Maandag
met zijn meisje dood werd gevonden
op een bank in het Haagsche Bosch,
verzoekt te melden, dat uit de door
de beiden geschreven brieven blijkt,
dat noch door zijn ouders, noch door
de moeder van het meisje eenige aan
leiding is gegeven tot'het plegen van
de daad. Ook verklaart de familie
van den jongeman in twijfel te ver-
keeren omtrent de juiste toedracht van
het gebeurde en de beweegreden van
de droeve daad.
Oorlogswee.
Na een zeer smartelijk lijdéfo is te
Bockel (N.-B.) overleden een geïnter
neerd Belgisch soldaat, de 24-jarige
Louis Crooiman uit Achel. Op zijn
jeugdigen leeftijd heeft hij ellende ge
kend, die onbeschrijflijk is. In het
begin van den winter vocht hij aan
het front, werd gewond en bleef vyf
dagen hulpeloos iu een bosch liggen.
Toen hij gevonden werd, was hij krank
zinnig géwordén van &yn en ontbering.
Het Nederl. Roode Kruis nam hem op
en vervoegde hem ter verpleging naar
het krankzinnigengesticht Huize Pa
dua, vanwaar nij haar het gasthuis
te Bockel werd overgebracht waar hjj
door de zusters vol zorg verpleegd,
kalm overleed. De arme jongjeman
had nog maar óón wensch in het le
ven gekoesterd, n.l. zyn vader nog
eens te mogen zien. Zij moeder was
reeds 18 jaar geleden gestorven. Deze
wensch is niet vervuld mogen worden.
Waarheen zijn vader is gevlucht met
den oorlog, weet niemand.
Een brie! van Karei Heyting.
Aan een brief van den bekenden
11. V. 'V.'er en international Karei
Heyting, die in het Fransche leger
dienst nam en. zwaar gewond krijgs
gevangen werd gemaakt, ontleenen wij
het volgende aan de Tel.
„Zooala je misschien zult weten
ben ik in Parijs gevestigd, had juist
2 maanden vóór het uitbreken van
den oorlog me in een kleine fabriek
gekocht. (Douariu et Heyting). Toen
de oorlog kwam, heb ik mijn plicht
gedaan me daarin te mengen. Achter
af bekeken, heb ik een ongehoord ge
luk gehad het er levend af te bren
gen, inaar stond ik voor de keus, dan
zou ik hetzelfde doen. liet is verne
derend thuis rustig te zitten als eT
een hoop vrienden en kennissen zich
dood laten schieten. Ik engageerde
inij den 23sten Augustus, ben den
i 24en van Parijs vertrokken naar
Bayonne. Instructie tot 24 October
en daarna naar de tranchée bij Reims.
Ik zou een dichter of een medicus
moeten zijn om je uit te kunnen leg
gen welke gewaarwordingen een da
genlang bombardement van allerhand
kaliber bij ine teweegbracht, de eer
ste tijd is fnuikend voor moreel
lichaam, iflaar men went aan allee en
ijzervreters worden niet geboren. An
dere koek is ©en bajonetaanval, dan
moet je oogenblikkelijk je les op zeg
gen „Als ik hem niet om zeep help
ben ik het kind van de rekening."
Anders is het onmógelijk in koelen
bloede iemand, die op één meter voor
je staat, wiens oogen, mond in angst
of grestdrift8uitdrukking je ziet, i
stuk staal in het lijf te steken. De
hedendaag8che oorlog is afschuwelijk,
er is geen ridderlijkheid meer en doo-
de en gewonde menschen zijn afgrij
selijk oin aan te zien. Mijn eerste
verwonding, een granaat, die voor me
uit elkaar sprong en mijn, beide bee-
nen bewerkte, was in de maand Maart;
14 dagen rust in een hospitaal, toen
weer er op uit. Van Maart tot Mei
geen kwetsuren, niettegenstaande we
voortdurend in de weer waren. Den
ddèu Mei had de groote aanval by
Arras plaats, onze compagnie werd
uitgepiktom een bres te inakeu. Heb
ben dan ook een bres gemaakt en
zyn 5 KvM. vooruitgeschoven, maar
van de 259 man zijn er 4 overge
bleven, die allen gewond krijgsgevan
gen ruakten. Ik voor mijn deel
kwam in het hospitaal te Douai en
vervolgens te Dusselderf, met een
schotwond in den buik, een granaat
splinter in mijn kin en 2 bajonetste
ken in mijn been. Door een reuzen-
geluk heelt de kogel geen ingewan
den verscheurd. Ik werd dadelijk ge
opereerd en heb den kogel nu iii,
myu zak, met het plan ze te laten
vergulde«i en aan mijn horlogeketting
te dragen. Na 3 maanden hospitaal
kwam ik in het kamp van Frie-
drichsfeld bij Wezel, en ik beu op
het oogenblik tolk op 'een fabriek
waar 1- ransche en Engelsche gevau-
geneq werken. Je idee om eet- en
rookwaren te zenden is zeer verlok
keiijk en ik kan niet anders dan
aannemen en jullie hartelijk danken.
Hoe gaat het met al onze vrienden
in de H. V. V.
Kunstoogen.
Een van de afschuwelijkste gevol
gen van den oorlog is wei het groo
te percentage blinden ouder de sol
daten. Om déze ongelukkige slacht
offers, wieii het gemis van het licht
al zwaar genoeg valt, hun lijden door
een afstootend uiterlijk nog te ver
zwaren, heeft men kunstoogen ge
maakt, die uiterlijk met gewone oogeta
volkomen overeenstemmen.
Wanneer het oog nog in de kas
is, en alleen het gezichtsvermogen
verstoord, wordt een dunne glaswand
over, den oogappel heen geschoven.
Ook wanneer de oogappel echeel is
gebruikt men dit glas. Het wordt dan
aan de wanden van de oogkas ge
hecht. Wanneer de oogkas geheel leeg
is, gebruikt men het z.g. reformoog,
een hol, aan alle kanton gesloten
voorwerp. Dit oog moet van zeer
houdbaar materiaal zijn, opdat de
verschillende oogvochlen het niet aan
tasten. Men neemt hiervoor eryoliet,
een mineraal, bestaande uit fluorna-
trium en aluminiumfluoride. Deze
eryoliet-glasoogen behouden jarenlang
hun glas.'
Men maakt het kunstoog ongeveer
op de volgende wijze: Een witte ko
gel stelt de leerhuid voor. Hierop laat
men een druppel glas vallen, die tot
een ring van ongeveer 8 m.M. mid
dellijn uitgeblazen wordt. Op die
rondte wordt met «dunne geverfde
glaastaafjes de iris gemaakt. Een
druppeltje zwart glas In 't middeii
stelt de pupil v#or. De 'adertjes op
do leerhuid worden door middel van
een gloeiende gemaakt puntig rood
glasstaafje nagebootst. Eindelijk wordt
over de iris kristalglas gesmolten
wat de indruk^ van een hoornvlies en
oogkamer raakt.
Geïnterneerden officieren naar
de Techn. Hoogeschool.
Binnenkort zullen enkele geïnter
neerde Belgische officieren en min
deren de lessen aan de Technische
Hoogeschool te Delft gaan ^olgen.
Over de vraag, hoe zij zullen wor
den ondergebracht, wordt nog gecor
respondeerd.
Nederlandsche ambulance naar
Frankrijk.
Gistermorgen te twaalf uur is de
Nederlandsche ambulance, die onder
leiding van dr. J. C. J. Bierens de
Haan naar Frankrijk gaat met de
„Batavier III", die de heer A. G.
Kroller beschikbaar had gesteld, ver
trokken. Deze ambulance wordt, ge
lijk bekend, uitgezonden vanwege het
Nederlandsche comité voor een am
bulance naar Frankrijk. IJet noodige
bedrag ervoor is grootendeels door
groote giften bijeengebracht.
Dat het vertrek van de ambulance
eerst heden kon geschieden, vindt zijn
oorzaak in het wachten op den in
oorlogstijd eenlgszins lastig te ver
vullen formaliteiten. Het comité heeft
bij de voorbereiding de grootste tege
moetkoming en welwillendheid van
de Fransche regeering mogen onder
vinden en in het bijzonder heeft de
Fransche gezant, de heer Allizé, zich
veel moeite voor de totstandkoming
van de ambulance getroost.
De ambulance bestaat uit 32 per
sonen, te weten 20 dames "en 12 hee-
ren. De „Batavier III1" brengt haar
naar Ilatfre van daar gaat de reis
naar Parijs, waar hoogstwaarschijn
lijk het arbeidsveld van de ambulance
zal zijn. De ambulance is voor onbe-
paalden tijd vertrokken.
Er waren zeer strenge maatregelen
genomen om aan het vertrek van de
ambulance een beslist intiem karak
ter te geven. Behalve familie en goe
de kennissen van de leden der am
bulance werd niemand, ook de pers
niet, tot de St. Jobshaven, vanwaar
de „Batavier III" zow vertrekken,
toegelaten.
De Fransche gezant, de heer Allizé
was bij het vertrek aanwezig.
N. R, Ort.
De strenge contróle.
Men schrijft uit het Rijnland aan
„De Geld."
Een HoBaudsch koopman wihfe
naar ziju vaderland terugkeeren. Hem
werd aangezegd dat hij geen papie.
ren mocht meenemen." Daarom pakte
hij al zijn paperassen uit de porte
feuille in een groote envelop en zond
deze aan een vriend in Müuster. Op
de keerzijde had hij zijn adres j„
Holland vermeld en da&rna de en
veloppe dicht gemaakt en gepost.
Toen hij in Holland aangekomen was,
werden hem door de post zijn l»ri^
ven ter hand gesteld. Van Duitsche
zijde was er op geschreven brieven
mogen niet gesloten verzonden wor
den.
Aan de grenzen.
Het gebeurde op een grensstation.
De grenzen des lands ioopen soms
Wonderlijk, boerderijen zijn er die ten
deele tot het eigen, ten deele tot het
vreemde grondgebied behooren het
knéit voor dut de grens een huis
tot twee nationaliteiten doet behooren.
Zoo is het ook een station, waar
dóet niet ter zake, waar de Neder-
landsch-Duitsche grens over het per
ron loopt.
Uit Duitsehland kwam een Hol
la ndsche dame ïuet een koffertje. De
Duitsche grenswacht maakte geen be
zwaar tegen het koffertje, wel tegen
de papieren welke de dame bij zich
had. Die moesten eerst voor onder
zoek nap Aken. Praten hielp niet,
grenswacht bleef onvermurwbaar. Vlak
bij den Duitscher stond op het Ne-
derlandjSche perrongebied een Hol-
landscHe grenswacht. It Was maar een
afstand van een el en een paar duim.
Dame krijgt een inval, blijft doorre-
deneeren met de papieren in de hand
en onderwijl haar koffertje in 't oog
houdend. Een onmerkbare voetbewe
ging en het koffertje nadert de Ne
derlandsche grens, nog één wat har
der, en het heeft den vaderlandschen
bodem bereikt.
Inlusschen is ook de dame in
qnaestie zonder dat de Duitsche'1'
schildwacht 't bemerkt, wat vooruitge
komen. Dan één flinke slap pn zij
bevindt zich op Nederlandsch gebied,
triomfantelijk den Duitscher, wijzend
op den Nederlandsohen soldaat, toe
roepend Zie zoo, nu sta ik ondey
de bescherming van dezrtn verdedi
ger van mijn vaderland/
Op Duitseh grondgebied keek men
sip, er werd gescholden, „spion" ge
roepen, maar de Nederlandsche da
me, voor wie een brievenondsrzoek
had beteekend een verlies vait tijd
dat zij zich, niet kon getroosten, be
hoefde zich daarvan niets aan te-
trekken. Zij zat weer in den Ytrefo
die haar verder huiswaarts hrftcht.
(N. A. Ct.Pi
Drank naar het front.
Men schrijft uit Emmerik aan „De
Geid."
Wat er al zoo aan het* front ge
dronken wordt, blijkt uit het volgen
de: Het schijnt dat de Ilollandséne
likeuren der firma Wynand Focking
Ie Amsterdam met eene filiale in het
nnhurigo Elten, zeer in den smaak
vallen. Deze firma heeft dan ook de
bakens verzet, toen het getij verliep
en aan verschillende harer fabrika
ten namen gegeven, die reeds kitte
lig op hot gehemelte moeten werken.
Zoo vonden wij op eene verzendings-
lijsl genoteerd de volgende likeuren
Dislance Riiter, Drittes Armeekorps,
Gliiek Auf, Hohenzollern, Inspeclions-
tiirte, Norddeutscher Notleidende Agra
riër! Tiroler Ueberschnttpsel, Zeppe
lin IV.
Wanneer die Mischungen uit de be
roemde fabriek niet doen watertan
den, welke dan Er worden dan ook
tal van halve flesehjee als Feldpost-
pake-tte naar de strijders gezonden.
GOUDA, 15 September 1915.
Gemengde Zangvereeniging
„Arnold Spoel".
In de gisterenavond alhier gehou
den ledenvergadering van de Gemeng
de Zangvereeniging „Arnold Spoel"
welke geleid werd door de nieuwe
presidente Mejuffrouw A.Trijbits, werd
door de secretaresse verslag uitgebracht
over den toestand en de werkzaam
heden der vereeniging in het afgeloo-
pen jaar. Daaruit bleek dat de ver
eeniging door de tijdsomstandigheden
niet geregeld hare werkzaamheden
heeft kunnen volbrengen en zich heeft
moeten bepalen tot het geven van een
concert in de maand Mei j.l. waarvan
echter de uitvoering van Massenet's
werken „Eve en Marie Madeleine"
onder leiding van den waarnemend
Directeur Maarten Spaanderman, een
bijzonder succes is geworden, zij het
dan dat het voor de kas der vereeni
ging geen bate heeft afgeworpen.
In het verslag wordt mededeeling
gedaan dat in het jaar van hahr twin
tigjarig bestaan de vereeniging een
uitvoering op touw gaat zetten
van de Opera „Carmen", om te toonen
waartoe deze vereeniging in staat is
en dat de uitvoering van dergelijke wer
ken in Gouda mogelijk kan zijn.
Aan hen die, door deel te nemen
in het waarborgfonds deze opvoering
1
bleven beueden die van het vorig
jaar.
Hel vee ging op normalen tijd naai
de weide en werd tamelijk laat, on- I
geveer hall November, naar srój te-
ruggebracht. De gezondheidstoestand
was gunstig.
De hamlet in vee was tot Augus
tus toe levendig, stond daarna ge-
Sift hebben gemaakt, wordt daar
verslag dank gebracht,
op de noodzakelijke
M» Zn het koor met goede
wordt in het verslag de
averting ingeroepen van de leden
Kdental uit te breiden en tot
-} 1Z der inkomsten te geraken,
W*® „a hehoort het doen toe- I durende enkele weken zoo goed als
meerdere kunstlievende stil tengevolge der mobilisatie,
k*? °jf rekening'en verantwoording
^mtnniolmeester blijkt dat
dropen jaar simt met een
i:« Ruloo van circa f 20.—.
"Aredende bestuursleden Mei.
Iroiit en de heer P. de Mol,
w doch
nam daarna weder flink toe. Ue prij
zen waren, mei uitzondering van die
in de Augustusmaand, zeer hoog
voor jonge paarden zelfs buitenge
woon hoog.
In den nazomer was de handel met
hel buitenland, hoofdzakelijk met
Duitsehland en Engeland zeer druk,
vooral in paarden en varkens.
De prijzen van boter en kaas ble
ven hoog.
Voor warmoezerij werd geen nieu
we grond in bewerking gebracht.
De groentevoorraad werd voor on
geveer 1/3 gedeelte langs de huizen
gevent en in de gemeente gebruikt
het overblijvende werd naar het bui
tenland verzonden.
De uitkomsten van boom- en bloem
kweekerij waren, in tegenstelling met
vorige jaren, bepaald ongunstig.
De vruchtenteelt en de handel in
vruchten waren niet van noemens
waarde beteek enis.
Volgens de ons ten dienste staan
de gegevens bestond de veestapel uit
iKerkozen. Op-voorstel van het
ÜÏr werd na breedvoerige bespre-
besloten om in verband met
k"? Jtosten aan de uitvoeringen
Je hoog nlaats van twee kleine
heden gebrni-
**n,"waarvan de keuze nader zal
„orden bekend gemaakt.
Gauw gepakt.
Poor de politie zijn gisterenavond
J?Ingehouden tw* mmderjar.ge
een van 17 en een van 14
uit Rotterdam afkomstig.
vlei had de aandacht getrokken dat I dekhengsten veulenmerriën
inn trens in een café aan den I veulens en jonge paarden 3, werk
1 waar zii per fiets waren ge- I paarden 38, ezels en muilezels 2
StS a' er00te verteringen tsnrinvBtieren
Tosa zg later met den trein naar
maakten.
»™h.m *wild*e°vertrëkken, oordeelde
het gaw<,n8cht .eerst Merv
m!» te informeeren en toen bleek
£f| Boede sier maakten van geld
dit rij zich hadden -
ds Coöp. Winkelvereeniging „Eigen
Hulp" te Rotterdam.
Reide knapen zijn toen voorloopig
iu arrest gesteld en heden zgn zg
overgebracht naar Rotterdam en ge-
geld ter beschikking van den Hoofd
commissaris van Politie aldaar.
(iËMEEOTÊ-VERSLAG 1914-
VII.
Hel Sint Elisabeth a P C-
o I Oude Vrouwenhuis.
Heu len Januari 1914 bestond he.
SM verpleegden uit üOkoBtkoopstere
,12 pieuve-bezitsters, te zamen 42
herauten; in den loop van het jaar
Sok 1 kostkoopstei' en overleed 1
«eote-bezitster.
81eu Uecember bestond de be-
van het gesticht derhalve uit
Konen, n.l." 19 kdstkoopsters en
11 Bpre-bezitsters.
l(èt Is r a IU i e t isc h A r pi-
bestuur.
Veu ieu Januari 1914 werden in
het gesticht verpleegd 34 personen
n.l. r«J mannen en 22 vrouwen.
ia deu loop van het jaar werden
vier maunen en vier vrouwen in. het
gesticht opgenomen. Twee mannen eu
eea vrouw overleden en eene vrouw
verliet het gesticht, zoodat .op den
Üleir December 1914 38 personen, na
melijk 14 mannen en 24 vrouwen, als
verpleegden bet gesticht bewoonden.
Volgens de laatste goedgekeurde
rekeningen (dienstjaar 1913) bedroe
gen de subsidiën door de Gemeente
aan de Instellingen van Weldadigheid
verleend f 25261.02.
De gezamenlijke uitgaven over 1914
der in dit verslag opgenomen Instel1
hoge® van Weldadigheid ten behoeve
der armen beliepen f 83672.68, waar
aan behooren te worden toegevoegd:
a. de kosten van de Gemeente-Apo
theek {4180.49;
b. de jaarwedden van genoee-, hiel
en verloskundigen met de praktijk der
armen belast f 5750;
c. de kosten van verpleging van
61 arme krankzinnigen f 18915.57
d. aubsidiën aan instellingen van
weldadigheid f 24437.86.
Totaal f 136956.60.
(Reeds in een deel onzer vorige
°P'age opgenomen.)
De Werkinrichting tot
wering van B e d e 1 a r ij.
In het afgeloopen jaar bedroeg het
vastopgenomen lieden 40, die
[ffin oen geringe bijdrage van arm-
«"faren huisvesting, voeding en klee-
d«ng ontvingen. Het aantal zooge
naamde dagmenschen was' 1.
Landbouw en Veeteel.
Algemeene toestand.
De toestand van den landbouw,
tuinbouw eu veeteelt was in de eer-
pringstieren 7, melkkoeien en melk
vaarzen 890, kalveren en, pinken 135,
mest vee 11, schapen 22, geiten
bokken 29, varkens 559,
en het pluimvee uit: hoenders 3042,
kalkoenen eenden 173, ganzen
zwanen 2.
Bijenteelt bestaat hier niet.
De gemiddelde marktprijzen be
droeden van paarden (luxe) 172!
id. (werkpaarden) f 400, melkvee f260,
slachtvee per K.G. f 0.90, kalveren
f 60, bokken en geiten f 8.50, scha
pen f 23, lammeren f 13, varkens f 120,
biggen f 14, grasboter per K.G. f 1.60,
hooiboter per K.G. f 1.30, graskaas
per 50 K.G. f 40, hooikaas per 50
K.G. f35.
Ter markt gebracht werden: paar
den 1285, runderen 359, kalveren 6471,
schapen en lammeren 3019, bokken en
geilen 1673, varkens13604, biggen
26936, boter 32461 K.G.MuiaS 1088365
inzender -nog, dat ik zal aautoouen,
wat de Vrijmetselarij hoeft gegeven
aan en verricht in het belang van de
mensciheid iu het algemeen.
ZelfSis hij niot weinig ingenomen
roet de gestichte R. K- kerken, scho
len, patronaten enz.
Het zoude mij weinig moeite kos
ten, om een lange lijst te verstrek
ken van de schatten aan geldelijke
bedragen door Vrijmetselaren bijeen
gebracht en geschonken, om den nood
van armen en hulpbehoevenden te
helpen lenigen terwijl de instellin
gen ten bate van de menschheid, door
Vrijmetselaren in het leven geroepen,
in één woord ontelbaar zijn.
De vriend van waarheid is daar
mede vermoedelijk zeer goed bekend
of kan zich daaromtrent ongetwijfeld
voldoende doen inlichten.
Van mij mag hij een dergelijke op-
té"< niet verwachten*
Immers door mij medegedeeld, zou
de zulks gelijk staan met het open
baren van de namen van weldoeners,
die zichzelf, onder de initialen N.N.,
willen verbergen.
Wij Vrijmetselaren weten echter
dat de Vrijmetselarij door alle tijden
heen een grooten en gezegenden in
vloed op de maatschappij heeft uit
geoefend en dat zelden iets goeds tot
stand werd gebracht ©f vrijmetsela-,
ren hadden de leiding of werkten
daartoe mede.
Inzender blijft echter een gevaar
zien of heeft bezwaar in de aanwe
zigheid van vele vrijmetselaren in één
zelfde college of commissie.
In de gegeven omstandigheden wekt
zulks bevreemding.
Immers waqr wordt toegestemd, dat
het doel dat de Vrijmetselarij beoogt
goed is, daar behoorde men vertrou
wen te stellen in de Vrijmetselaren
zelf, die dat doel willen najagen
Indien men b.v. van meening is,
dat het R. Katholiek geloof aanbe
velenswaardig is, dan dient men tocfi
ook vertrouwen te stellen in de ft.
Katholieken. Men zou in zoodanig
geval moeten zeggen, hoe meer 14.
Katholieken in een college des te
ter. En waarom nu anders geoor
deeld als het vrijmetselaren betreft, die
25 Sept. Notaris Roijnders
in Café St, Joris Zevenhuizen
Woonhuis.
Sept. Notaris Koe man in
Hotel dé" Zalm, Gouda 4 Woon
huizen.
I Oct. Notaris Cam bier van
N o o t e n in Hotel de Zalm
Gouda 9 Woonhuizen.
Aan het Westelijk Front.
PAKIJS, 15 Sept. (Officieel). Het
communiqué van gisterenavond luidt:
Levendige artilleriegevechten in de
buurt van Atrecht, Roye Nouvions,
Champagne en Lotharingen.
Aan het Italiaajische Front.
ROME. 15 Sept. Het Italiaansche
communiqué van 15 Sept. luidt
Onze verkennersdetachementen heb
ben sterke vijandelijke afdeelingen bij
Cimego en Fossernica aangevallen en
verslagen. De vijand beschoot aan de
boven-Cordevolle een front met zwaar
geschut van Col Toront en Col di
Bana.
Aan het Kaukasisch Front
PETERSBURG, 15 Sept. Officieel.
In de kuststreek werd den 12den I
kanon en geweervuur gewisseld. In de I
richting van Olty schermutseling tus* I
schen verkenners. In de richting van I
Meliasqhert verdreven onze troepen de I
Turken uit Ardjeh.
Krankzinnig geworden bemanning.
OmtreM het drama op zee meldi
een paJT telegram uit Londen nog
li ei vollende Aangaande het ge
beurde *au boord v«n den Holland-
scüen logger „Noordzee meldt de
,,JJ|uly Lhronicie nog het volgende
gfverjedeu Zondag kreeg de
Moordrecht.
Eene Vrijdag 10 dezer gehouden,
ledenvergadering van de afdeeling
Moordrecht e.o. van den Ned. Pro
testanten-Bond besloot, de afdeeling
als opgeheven te beschouwen wegens
gebrek aan belangstelling.
Het stemt weemoedig, telkens iets
te zien wegzinken van wat in vroeger
jaren kon bestaan en zelfs welvaren.
Oudewafter.
De Harddraverij.
De uilslag van de gisterenmiddag
vanwege de Harddraverij-Voreenigjing
georganiseerde harddraverij met vrtor-
gift, afstand 250—300 M. was aldus,;
Eerste prijs Catharina R., van J.
Schoon te Medemblik; tweede prijs
Bonny M., van J. G©ersen te Woer
den; derde prijs Dalila, eveneens van
J. Georsen te Woerden, vierde prijs
'astro, van A. J. F- van der Kroone
te Atbcoude.
liet blijkt ons dat het ongeval tij
dens den wedstrijd, waarvan wij gis-
Ic.rei melding hebben gemaakt, niet
heeft pln#ls gehad, zooals wij na in
formatie dit beschreven.
De merrie Devouée, eigenaar de
heer A. P. J. v. d Kroone ;e Ab-
coude en gereden door den jockey J.
de Boer is aan het eind van de baan
er van door gegaan en toen is het
dier tegen een boom aangerend
waardoor het ernstig leisel aan «le
i borst kreeg. De rijder werd uitzijn
sulkey geworpen, maar kwam er on
gedeerd af, het paard daarentegen
Kon niet meer mee.
Even na hel gebeurde reed dezelf
de rijder met den ruin Castro op het
terrein naast de baan gelegen, om
met dit paard van denzelfden eige
naar-om een prije te kampen.
INGEZONDEN
Suilen vormüwooridijUiM der Red.
daarbij nog verdraagzaam zijn en op
onbevooroordeelde wijze de zaken wil-
len behandelen
In het artikel van een vriend van
waarheid,Jmissehien een geestelijke,
komt één zinsnede 1P5or, die mij vol
komen bevredigt. Daarmede ga ik vol
ledig accoord.
Hij schrijft De mensch steunend
op God, kaq zich zelf leeren kennen,
zijn hartstochten leerpn overwinnen
en als deugdzaam mensch ook mede
werken aan het geluk
naastep. 'jSfLjdïJ
Inderdaad gulden, fooripv Lpjewtt
één bedenking, namelijk (leze, hoe
moeielijk is die taak'!
Ongetwijfeld is het een en ander
looi* enkele personen bereikt en oek
in de toekomst zullen sommigen het
misschien zoover brengen. Voor dei)
Vrijmetselaar, een oefenschool in de
Loge doorloopende, levert genoemd
werk echter niet zoovele en groote
bezwaren op, hij wordt met de mede
broeders in die' richting geleid
Doch al bereikt iemand buiten de
Loge genoemd hoog standpunt, hoe
veel meer kracht géat van hem uit,
ndien hij als Vrijmetselaar daarbij
door zijn medebroeders wordt gesteund.
Ten slotte zijn er nog tweepunten
door den vriend van waarheid aan
gevoerd, die niet onbesproken mogen
worden gelaten, namelijk ik zou le
ven in de woestijn en hij is vol be-
wondering voor het werk der Missio
narissen.
Nu kan bezwaarlijk worden inge
zien, «lat ik Ned. .Hervormd zijnde,
als Vrijmetselaar in de woestijn zoude
leven, terwijl hij als Roomsch Katho
liek en niet-Vrijmetselaar misschien
wel in een óase zoude verblijf
houden.
En wat de Missionarissen betreft
zoo zoude ook lk veel bewondering
voor hen koeeteren, indien zij be
doelde heidenen inderdaad gelukkig
maken en zulks met hun Missie be
oogen.
Helaas valt daaraan met feden te
twijfelen, want de R. Katholieke
geestelijken leven en sterven als het
ware voor de kerk. Het heil van de
kerk gaat bovenal.
Voorts wordt aan het eigen leven
hiernamaals alle mogelijke aandacht
moeite en zorg besteed, zoodat |en
Nooïr
weegs£hc sloomer Jonas 14eid, uitzel-
enu uit dé Tyne qp omstreeks 130
miien vau de Eugolsche kust een
zeilschip in zieht, dat schijnbaar ver
laten was. De stoofoer hield "bji het
hip aan, waarna meu 'gewaar word
dat zich mannen op het dek bevon
den die om hulp seifideu. Toen meu
den logger dichter genaderd was
bleek deze nagenoeg een wrak te zijn
Alle zeilen, masten, dekbenoodigdhe-
den en luiken waren weg eu aau de
achterzijde waren bloedplassen op het
dek. \oor zoover men kon nagaan
waren eenige leden der bemanning
door drankmisbruik waanzinnig ge
worden. Zij hadden do anderen aam
gevallen en er had een algemeen gei
vecht plaats- gehad, waarin-drie man
nek gedood werden. Van een Was
hot hoofd nagenoeg afgeslagen met
een hakmes én een ander was ver
minkt geworden met een dolk. De
Noor weegsche sloomer nam het vaar
tuig op sleeptouw en stelde later een
loriógsschip met hef gebeurde in ken
nis. De Hollanders die nog op den
ggcr waren werden in boeien ge
slagen en het vaartuig Voor anker
gebracht ter hoogte vanté^fn Hum-
ber. Daar het drama V/i zee
plaats vond, zal de
moeilijke kwestie zijn. lpvo
avond wasde Logger tmsniet in de
haven gebracht, ook had geen der
léden van de bemanning vergunning
gekregen °|n aan land te gaan. Blijk
haar wachten de plaatselijke over
heden instructies aangaande de te
volgen gedragslijn. Wanneer men het
•heepsvolk in Engeland aan wal liet
gaan, zouden uitReveringsprooessen
noodzakelijk zijn. Daarentegen zou
liet vaartuig nu nog naar Holland
kunnen worden gesleept en aan de
lïollandsche overheden kunnen wor
den overgelaten, het drama te onder
xoeken.
Uil een ander verhaal, aaugaanda.
liet lreurepel blijkt, dat de logger
door de stoomboot werd waargeno
men omstreeks 190 mijlen van Star*
borough, terwijl hij hulpeloos rond-
droef. Een kleine toot werd uitge
zonden tel' onderzoek', waarbij bevon
den werd, dnt de geheele bemanning
waaronder de schipper, waanzinnig
was. Zij werden aan boord van het
stoomschip en met hun schip naai
den Humber gebracht. Dc Marine-
overheden namen de zaak in handeiy
en ontdekten uit de scheepspapieren»
dat drie man vermist werden. De
overige tien werden daarop oader-.
de opdracht het schip van duivelen
to zuiveren. De jacht naar duivelen
was daarop begonnen, waarbij alles
wat tot verblijfplaats der duivels die
nen kon, werd stukgeslagen en in
zee geworpen. Toen de duivels daar
na in eenige ongelukkige schepelin
gen waren gevaren, werden deze aan
gevallen, gedood en hun lichamen in
zee geworpen.
Het Noorsch stoomschip dat de
logger heeft binnengesleept wil rech
ten op de redding doen gelden, maar
nog wordt de instructie afgewacht
omtrent de behandeling van de krank
zinnige moordenaars.
De Britsche verliezen.
LONDEN, 14 Sept. (V.D.) Heden
werd in het parlement medegedeeld
dat de Britsche verliezen tot 21 Aug.
bedragen
4905 officieren en 70992 man gedood,
9913 officieren en 241086 man gewond
en 1501 offioieren en 53466 man ver
mist.
De spionnage op de M er wede.
Men meldt ons uit Gorinchem: Om
trent de spionnage op de rivier de
Merwede, die onlangs ontdekt is, is
door de recherge en rijkspolitie een
onderzoek bij het havenpersoneel van
het Merwedekanaal ingesteld, betref
fende het motorjacht „Cupido", dat
door enkelen in de haven te Gorin
chem gezien zou zijn.
Aan de sluiskantoren te Gorinchem,
Ark el en Vianen is echter geen vaar
tuig onder den naam van „Cupido'
in de registers is geschut geboekt.
Op denzelfden datum dat men dit
jacht zou gezien hebben is wel een
motorjacht onder den naam „Bian-
ha" in het sluisregister te Gorin-
•hem als geschut geboekt. Dit jacht
voerde een vlag, waarin - een .ge
kroonde W., welke vlag tot de Ko
ninklijke roeivereejiiging behoort. De
schepen, die dezen vlag voeren heb
ben het recht om het eerst geschut
worden.
Op de lijst der Koninklijke Roei
vereeniging komt de „Bianoha" ech
ter niet voor als behoorende tot die
vereeniging.
Oplichters gearresteerd.
Men meldt ons uit Amsterdam
Hedenmorgen zijn op het Hoofd
postkantoor te Amsterdam door de
recherche twee als heer gekleede per
sonen gearresteerd, die wederrechtelijk
aangeteekende stukken in ontvangst
namen. Het zijn oude bekenden.
Beert" en weerreizen verboden.
Naar wij vernemen zal het heen en
weerreizen van reizigers van en naar
België niet meer worden toegestaan.
Zelfs zij die voor raen9chlievonde doel
einden heen en weer gingen zullen
België niet zoo vaak meer kunnen
bezoeken. Naar men ons mededeelt
het verkeer tusschen Zwitserland
en België eveneens beperkt.
Stoomvaar4l(jneft.
Kon. Holl. Lloyd.
Gooiland, 13 September van Buenos
Aires vertrokken.
Frisia, 12 September van Pernara-
buco vertrokken.
Mij. Nederland.
Prins der Nederlanden arr. 13 Sept.
te Sabang.
Koningin Emma vertrok 13 Sept.
van Genua.
Kambangang vertr. 14 Sëpt. van
Marseille.
Lombok arriv. 13 Sept. te Genua.
Krakatau vertr. 14 Sept. van Port
Said.
Prinses Juliana arriv. 14 Sept. te
Port Said.
Sumatra vertr. 14 Sept. van Suez.
MARKTBERICHTEN.
KAASMARKT WOERDEN.
15 Sept. 1915.
Aangevoerd 388 kaaspartijen.
Vrijmetselarij.
ïie schrijver over bovengenoemd
eie hellt van het jaar tamelijk gun- onderwerp in de Zuid-Hollander van
i. j... I Kflo^hrniwinff nver
doch later, als een gevolg der|
Mobilisatie, zeer gedrukt.
Dp het einde van het jaar verbe-
terden de vooruitzichten door de bui-
ggvone stijging van den verkoops-
der verschillende voortbreng-
Hoogp waterstanden bleien achter- I meer gelooven op
11 dezer laat mijne beschouwing over
de verhouding van den Paus tot de
Vrijmetselarij rusten, voert met geen
enkel woord mijne denkbeelden aan,
over geloovigen, die, verre van een
levend geloof te bezitten, hun ver
sland aan banden leggen en zonder
doch hij
.D* landerijen bleven gespaardivoor
schade door veldmuizen en ander
schadelijk gedierte.
Ve boedanigheid van het hooi, zoo-
ëi van de eerste als tweede snei
48 bijzonder goed. De opbrent
wei- en hooilanden was middel-
atlg. terwijl de gemaakte prijzen
erkent de Nederlandsche Vrijmetse
larij nimmer van misdadige hande
lingen verdacht te hebben en wil zelfs
niets kwaads van ons zeggen, als wy
de verbetering van het menschdom be-
00Sa" de vorige ingezonden stukken I
in de Zuid-Hol lander zijn wij er dus
wel op vooruitgegaan, doch nu wil I
slotte wel eens blijkt dat het l0^jp I vraagd en het bleek, dat de
te kort is geweest, om ook nog net I mannen gedood en hun lijken
aardsche geluk voor zichzelf en dat
voor de bekeerde heidenen, te kunnen
bevorderen.
Wat de Vrijmetselaren betreft, zij
gaan voorshands er niet op uit, zoo
als inzender blijkbaar* prijzenswaar
dig zoude achten, -tïni bij de heide
nen in de bosschen van Zuid-Ame
rika maeonnieke denkbeelden ingang
te doen vinden.
Op dat gebied is er voor hen rn-
Europa, vooral tegenwoordig, nog
werk genoeg te verrichten.
E. D. KINK..
Goudsche kaas lBt* soort f 555, a f 65.
id. id. zwaardflre f 54, k f 58.
id. id. 2de soort f51, k f 53.%
Met Ryksmerk f 53 k f 56.
Alles per 50 K.G. Handel vlug,
ver- I met conditie.
Ópenbare Verkoopingen van On
roerende en Roerende Ooederen.
16 Sept. Notaris Reijnders in
ifet Schaakbord, Gouda Bouw
manswoning en weiland.
overboord geworpen waren. De poli-
(ie te Grimrty constateert dat de be
manning van den logger nog »teeds
min of meer waanzinnig is, zij wordt
aan boord van hun vaartuig gehou
den onder bewaking van gewapende
macht.
LONDEN, 15 Sept. (Telegraaf.) De
dagbladen melden dat de autoriteiten
.te Grimsby gisteren het onderzoek
voortzetten in de zaak van den Ne
derl. logger, «Ue op de Noordzee drij
vend werd aangetroffen. De mede-
deelingen der bemanning bevestigen,
dat de misdaden het gevolg zijn van
godsdienstwaanzin. Eén detf mannen
zei dat hij Qhristus /Tpa©, dat hij een
I half 'uur dood was j
I in het leven was
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 767.6 te
Karlsruhe laagste barometerstand
757.3 te Skagen.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige zuidelijk© tot
westelijke wind, half tot zwaarbewolkt
mogelijk enkele regenbuien met kans
op onweer iets warmer.
u- :f TiilJL'Aiiui