PS
T
INGAS
I
NGAS.
Zaterdag 25 September 1915.
Eerste Blad.
No.’12892. Zaterdag 25 September 1915. 54e Jaargang.
XTiewws- exx -^.c3--v"extezxtïe'bla,d. ttoot G-o-ctd.su ezx ÖxxxstreUseao-
I
I
Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
AM PEN
[plaatjes
DE STEM DER LIEFDE.
Verse! lijnt klagelijks behalve Zon- eh ^Feestdagen.
p rTj S ÏÏFraFmE R f E N fj Rjï:
Van 1—5 gewone regels met bewysputurnerf 0.55
Telefoon Interc. 82.
KOOIJ Kz.
htig licht hebbea?
Telefoon Interc. 82.
BERICHT.
Brieven uit de Hofstad.
CCLXXXV.
Onze Rijksfinanciën.
f 1.25
TEH.
:ra
bestaat uit drie
én
om-
te
nalaten,
«leze
beantwoorden,'
rei
hem
en
gewaar-
vreemde
(Wordt vervolgd.)
GoU»
„Ik
inkman Zn.
Soit
Christensen,
ky.
mij ra
naar
dank
Maar
is kolonel
naar
een
te
de
ver-
dat
he-
aan
ge toch.,
helaas i
zijn.”
AAT
iSTJES
ÏDE
ets.
ULDENS
ARTJES
.TEN
ets.
ets.
55 ets.
Naar het F. ngelsch,
door
PAUL URQUHART.
Dit nummer
Maden.
35)
..Ik
aonft
„Laten
iouw- en Woningg
Onderstandscoimu
f.
dagelijks
ten4«»
GOURSCHE COURANT.
Elke regel meer„0.10
By drie achtereenvolgende ülaataingeil worden «leze letten twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing vin 15 regels 10.35 bij vooruit*
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames 10 25 per regel.
Groote letters en randen naar plaat^niimte.
lang ia dit werk door
met het grootste
d.
kosteloos.
i,
V1ERIN0ERWAAJ®
h tot JAC. KOOI J Ki
te Wieringerwurd,
belast met hetinitil'
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Hem franco per post.
gel Geïllustreerd Zondagsblad
Mem franco per post.
Abonnementen worden
Markt 31bij onze Agenten
aj. «i. «ioh mat Oct-
Uit blad WweoMa te aben-
HWW, aateaauaa da tot dlaa datam
MMldjaaada auatatera gratia.
OE ADMINISTRATIE.
willen en moeten medewerken: een
gezonden staat onzer Rijksfinanciën.
3»RIAWj»^S\
Jeriahnstem
J1.50
(.50
1.90
aangenomen aan ons Bureau:
Boekhandel en de Postkantoren.
-t-----U
wljgereg^ W*
«ogen ontvang*®
ttcerten, vertnalwrT
se dan in oaaa
„Gij moest er komen voor de pa
tiënt, doch ze wilden tevens ontdek
ken, wat er (usschen one voorgeval
len was.”
„Ze hadden weinig succes,
zij «w tijdige waarschuwing.
wie is de patiënt, wie U
Bloomer
„Deze vragen kan ik op het oogpn-
blik niet beantwoorden,” antwoord
de zij.
„Bovendien heeft het geen nut hel
ii te vertellen, het zou ons niets hel
pen.”
„Ik werd zorgvuldig bewaakt,”
vervolgde zij, „en om redenen die ik
nu begrijp, kreeg ik geen enkel dag
blad in handen. Ik had echter reeds
aan mevrouw Marcello geseind. Ik
vond (<en deel van het telegram waar
in ze haar adres mededeelde. Dat wan
mij in handen gespeoM en ik ver
scheurde het. No<*b ik, noch de an
deren hadden gelegenheid de snippers
op te «teken. Zij maakten haastig
tad’in ‘Uar ik daehl, daf V toeboAmlen to< het vertrek en het
ÏJ.. éa n. gelukte mij, te ontsnappen. Na eeni
ge #ren in Londen rond geloop en te
helilen. meesde ik, dat zij het spoor
bijdler waren en ging naar ('haring
t'roaa. De rest weet u, vermoedelijk
weet u ook, dat ze mij naar Versail
les tuigden. Ik misleidde ifen door
me te vermommen als Indische. De
echte zwarte werd een anderen kant
uitgeetmird. Doch toen ze ontdekten,
dat ik niet te Versailles was, volg-
Hei eenige feit van betcekenis dat
er 's jaarlijks plaats heeft ten aan
schouw* van het publiek, voor zoo
ver het betreft het contact tusschen
het Hoofd van Staat en de Staten-
Generaal, heeft dit jaar wederom
plaats gehad met het weinige cere
monieel en ‘Ie gewone drukte op de
straat. Het weer hield zich zeer goed
en dat maakte dan ook, dat het bij
zonder vol wan. Eigenlijk heb je er
geen idéé van of het aantal kijklije-
tlgen groot is te noemen. Niemand
kan het getal schatten en dus Ie ook
niet te zeggen welk percentage van
de Haagsehe burgerij dien dag er op
uiltrekt om het vele goud te bewon
deren.
Het aantal vreemdelingen, dat dien
dag naar de residentie komt en er
een uitgaansdaagje van maakt, wordt
er niet grooter op. Vroeger stond
deze dag als een onherroepelijk vast
gestelde feestdag op het repertoire
van duizenden In de omliggende ge
meenten. Het Westland liep bijna ge
heel leeg. Wat Plnkster-drle in het
voorjaar was, was de derde Dinsdag
van September voor het najaar. Heeft
de Pinksterdag zich weten te hand
haven, het lijkt ons toe «lat de slui
tingsdag van het seizoen minder sterk
zijn reputatie weet te bewaren. Waar
in dat zijn oorzaak vindt, vermogen
wij niet uit te maken.
Overigens week «leze dag In geen
onkel opzicht van al zijn voorgan
gers af. liet eigenlijk vermaak, waar
duizenden nog behagen in scheppen,
duurt o zoo kort. Alles te zamen is
de geheele plechtigheid in een drie
kwartier afgeloopen. Om het schouw
spel te kunnen genieten dient men
wel een paar uur eerder van huis te
gaan. Niet alleen dat reeds zeer vroeg
velen hun plaatsje opzoeken, waar zij
zich nestelen, men dient er ook re
kening mee te houden, dat reeds te
half twaalf een gedeelte der straten
wordt afgesloten. Na afloop kan men
ook niet dadelijk naar huis terug
aangezien dan op een» de drukte zeer
groot wordt; de trams worden be
stormd en do cafés loopen vol. Een
ongelukkig ding is na afloop altijd
de cavalerie en de bereden politie.
Die* slaan afschuwriljk in den weg.
Wen gedeelte van den weg wordt af
gezet door „paardevolk”. Waarvoor
dit nnodig is. begrijpen we ni«M- De
paarden zijn er niet aan gewend en
zijn dus niet op hun gemak. Na af-
de politie bevreesd
om voor
zijn
Weedom kon niet
raag tc stellen.
Nog leefde in hem de ge lm hllat
er in de woorden van den man, die
zich voor Ixwerington had uitgege
ven, misschien wel iets waars «lag.
Ik begrijp niet, wat u bedoelt,”
antwoordde zij.
,,Ik zal eerlijk zijn. Er is mij ge
zegd de man die het vertelde, was
dezelfde die te Anwdde ontvluchtte
dat gij met de anderen in een
soort misdadigerffverbond vereenigd
waart,”
„U bedoelt, dat wij behulpzaam
zouden zijn bij het berooven en ver
leiden van personen Welk een leu
genaar, welk een doortrapte leuge
naar 1 Wat zou zijn doel geweest
zijn, ii dal te vertellen
„Zijn doel was, mij van u te ver
vreemden. Het was goed voorbereid.
Hij gaf zich uit voor detective en
deed voor mij deze „ontdekkingen”,
ik geloofde hem, en dit zal enkele
woorden, die ik te Versailles tot u
sprak verklaren.”
„En terwijl ge dit geloofde, hebt
ge toch
„Ja, ik koesterde wenschen, die
niet te vervullen blijken te
■IJ I
stilstand van zaken, het opgeven
eener betrekking, het teniet gaan van
bestaaiis-vooniftzichten tjuz., dat het
onbillijk zou zijn, hem nog meer te
treffen, door een nieuwen belasting
druk. De gemobiliseerden derhalve
zouden wij gaarne van nieuwe ver
plichtingen ontheven zien. Doch des
te meer eiseht de billijkheid, dat zij,
die vaak grove, ja reusachtige win
sten uit den oorlogstoestand weten te
halen, winsten waarvan zij in nor
male tijden zelfs niet gedroomd zou
den hebben, tenminste een deel daar
van aan den fiscus uitkeeren, ten
einde de lasten hunner untlere mede
burgers naar vermogen te verlichten.
Ut hierbij sprake moet zijn van een
periodieke helling, dan wei van eeu
hehing-in-eens laten wij aan de be
trokken regeeringsautoriteiten over
zij toch zuilen en kunnen nagaan, zij
het ook niet in alle gevallen, hoe
groot de omvangxder bedoelde oor
logswinsten is. Zijn deze vastgesteld,
dan dient de iiscus onverwijld en on
verbiddelijk tot aanslag over
gaan. Wanneer men weet, dal
oorlo^ewinet in onu land door onder
nemingen en particulieren behaald
rond geschat een milliard gulden be
draagt, dan dunkt ons, is er geiee-
de aanleiding om van deze lu'uend*
miilioen gulden extra-winst, de ge
heele gemeenschap te laten made-pro-
iiteeren, en Vooral de zooveel econo
misch zwakkere medeburgers den uruk
der tijden te helpen verlichten. Hel
spreekt vanzelf, dal hel vraagstuk
van evenredige draagkracht nog tal
van moeilijkheden oplevert, zoo wat
aangaai bel Masten van particulier
kapitaal <|jit niet door de crisis ge
leden heeft, alsmede van de teer
groote inkomens enz. Wij wiiien ech
ter met het bovenstaande volstaan
otn te doen zien hoe voor alley de
billijkheid bij den nieuwen druk, die
ons ongetwijfeld zal worden opgelegd,
niet «it het <»«g mag worden verlo
ren. Wij hebben daarbij genoegzaam
vertrouwen in het beleid en «Ie wijs
heid onzer regeering, dat zij «ener
zijds de zwakken zal weten te spa
ren, anderzijds de sterkeren zich niet
te laten ontglippen, ten einde te ver
krijgen, waartoe wij overigens allen
De wereldoorlog, die op eenmaal
aan zoovele verhoudingen in. het le*
rea der volken een ganseb ander
aanschijn schonk, en die zooveel wat
recht stond onderstboven keerde, heeft
ook In economisch opzicht een ge
weldigen omkeer in den st^at van
zaken gebracht. Terwijl aan den eenen
kant het geheele bedrijfsleven van tal
van rijken stilstaat of grootendeeis
belemmerd wordt, waardoor men de
normale economkehedraagkracht aan
zienlijk ziet inkrimpen, hebben de
financieele eisrhen, doof de oorlogs-
uitgaven gesteld, een reusachtigen
druk op datzelfde verzwakte draag
vermogen der naties gelegd. Het ia
d«M wanverhouding tusschen „kun-
mn" en „moeten” in het economisch
leven der verschillende landen, die
tot uïtdiukking kqmt in het aanmef-
Mljk iarlftagd crediot dice lande»
hetgeen op zijire beurt met het sterk
verlaagde koerspeil der betrokken
staatsfondsen aan den dag treedt.
Waar blijkens de jongste opgaven de
oorlog aan, de Engelsche schatkist per
dag een uitgave van 42 miilioen gul
den, van de schatkist van Duitsch-
laad in dezelfde 21 uur 40 miilioen
pMen vordert, terwijl de oorlogson-
koaten der andere krijgsvoerende lan
den alle naar verhouding zijn daar
■preekt het vanzelf dat het normale
evenwicht tusschen de ontvangsten en
<k uitgaven van al die rijken gan-
■chelijk verstoord is. Slechts door
het aangaan van milliarden-leeningen
kan aan dien van dag tot dag hoo-
RPr «tijgenden gehlnood, althans voor
het oogenhlik, tegemoet gekomen wor-
rm’ lerw‘‘* aan lftter 9jd de zorg
^FEVÏLLËTOÏf
die ik vreesde. Mijn zuster, die dit
en andere bijzonderheden hoorde, in
formeerde naar Uw adres, om c"
komen waarschuwen. „En toe»
niemand thuis vond, ging zij
‘Stanley Po'óle’s kamers.”
„Ja, dal is mij uit informatie ge
bleken. Want ik heb haar nooitweer
gezieu.
„Maar zij droeg uw mantel,
Weedom.
„Neen, wij hadden de gewoonte
soms in een ouden mantel uit te
gaan, om iets van het gewone leven
Ie zien en die mantels waren het
zelfde.
,Nu had er een vreselijke vergis
sing plaats, <We noodlottig werd voor
mijn zuster, üw huis zal bewaakt
geweest zijn en toen zij buiten kwam.
Is zij gevolgd in de meening dat ik
<le bezoekster was^ Den volgenden
morgen werd fmjj verleiddat mtjn mi«-
tfr té logeeren was bij vrienden. Ik
begon te vermo«ien, dat men mij ge-
ieffc gebeuren zou, heb ik u
schil wd.”
„Ik herinnér me uw telefonische
Waarschuwing.*’ zei Weedom.
„Zelfs ik wa» toen bedrogen. Ik
had uw vermoorde snater voor u
gdioudem.”
„En later, toen ik paar kolonel
Bloomer’s huis gebracht werd 1 Was
het foevalHg of met een voor opge
zet doel,’dat ik werd opgelicht?”
gedrongen bij neder te Idggen,
denkende hoe wij, tot dusver,
nog veel zwaardere rampen zijn mo
gen ontkomen.
Ten einde den staat der rijks in
komsten in overeenstemming te bren
gen met dien der rijks-uitgaven, kan
het niet «miers o! de eerste moeien
aanzienlijk toenemen, en daarvoor is
slechts één uitkomst mogelijk j be-
iasting-verhooghig. Ook hiertegen kan
redelijkerwijze weinig ingebracht wor
den. Alleen hebben wij recht daarop,
dal door de gestelde machten de
nieuwe, zoo goed mogelijk over allen
verdeeld wordt. Daar zijn toch on
telbaar velen, die waarlijk geen stij
ver aandraaien van de belasiting-
schroef meer zouden kunnen ver
dragen, zonder zich ernstig in hun
bestaansvoorwaarden bedreigt! te zien.
Bij tienduizenden immers zijn zij te
tellen, die tengevolge der mobilisatie,
on de heerschende werkeloosheid,
reeds zëer in hun economisch weer
standsvermogen geschokt zijn. Reeds
zullen tal van «lezen in gebreke moe
ten blijven aan hun gewone verplich-
liragen jegens den fiscus .te voldoen;
door die verplichtingen nog grooter
te maken zou de fiscus dus èn zich
zelf én hen bovendien niet anders
dan een kwaden dieuat bereiden. Het
zal daarom een vraagstuk van
vattende en verre strekking zijn, dat
opgelosl «pent te worden, wil de
nieuwe belaslingdruk naar behooren
over de schouders verdAteld worden
1 van hen, die daartoe het hftst in staat
zijn. Een belasting derhalve
draagkracht en toeumdSUÏg met
Ifreute omzichügh«id\en kennis van
zaken, zij «Ie leuze, ^>il men de cri
sis niet nog meerdere slachtoffers zien
maken.
Zonder nu in bijzonderheden om
trent hei vaststellen «Ier verschillende
categoriën. te willen afdalen, zouden
wij nochtans reeds omtrent een twee
tal categoriën burgers bepaalde voor
schriften Willen zimt vaslgclegd:
eonerzijda zij, die behooren tot de ge
mold liseerden, amlerzljds zij, die van
de huidige omslapdigheden uitermate
profiteerden, en nog een» profiieeren.
De eerste categorie dunkt ons reeds
zoo zwaar belast te zijn, door den
den ze mevrouw Marcelle.
„En nu hebt ge hen opnieuw hel
spoor doen verliezen vroeg Wee
dom.
„Ik hoop het, doch zeker weel ik
het niet. Als ik maar wist, wal zij
doen, of wat zij van plan zijn, zou
ik weten, hoe te handelen.”
„En ge wenscht, dat ik dit zal uit
vinden zei Weedom. „Geef me
eenige aanwijzing en ik zal down
wpt in mijn verumgen is.”
„Zij strijden onverbiddelijk,” zei
ze. „Tot op heden hebben zij met
meer hardheid opgetreden, dan eigen
lijk noodig was. Zij geven niet om
het leven van anderen, als die hen
in den weg staan, doch hel is hel
gevolg van hun - voortdurend leven
van intriges en valschheld.”
„Zeg me, wat ik doen kan
hw* niet lievrwsd voor gevaren,”
zei Weedom. „Voor mij is hel beter,
de meest gevaarlijke ondernemingen
op touw ie zetten, dan de wanhopige
gedachte te hebben, dal ge hier levend
begraven zljt.”
Zij wachtte nog.
„Ik herinner n er aan,” zei Wee
dom, „dat ge groot gevaar loopt
door met de anderen nog langer in
verbinding te blijven. De politie on
derzoekt de zaak reeds.”
„Ja, antwoordde zij. „ik weet
dat de publiciteit mijn plan zou ver
hinderen."
„En ge hebt geen andere redenen,
zegen dien dag en zal
vergeten,” zei Weedom.
t we niet afdwalen.”
We ze treurig. „Ik meende aai
2» kleme operatie en weinige dogen
een einde zou zijn, en dat ik
n bij een gunstige gelegenheid zou
«Hineii verdwijnen, om te midden
’■hJinderen onbekend voort te leven,
verder te wor<|pu lastig g^val-
u Hanht niet, dat er zooveel
Voortv!oeien. Ik schreef dien
gt,oe» ge bij het ongeval uw
I aan den agent opgaaft, even-
iS*1 heJ Adres op, hoewel ik me het
2iUteZeer.. goed wi*‘t herinneren.
M. rn,Jn lachje zonder denken
*tegen. Mijn echtgenoot
de m - ”U,H’ tes het briefje en volg-
«HIJ.
'TklMrt hel vreemde be
lk krei*- "Mm U bij mij
•™«st waart,” zei Weedom.
werd gevolgd door iemand
wordt overgelaten, hoe uit dien ont-
zaggelijken schuldenlast te geraken.
Hot is alleszins begrijpelijk, dat te
midden dier reusachtige verwoesting
v an wereld-kapitaal, ook de economi
sche gesteldheid der onzijdig geble-
ven landen den weerslag in meerdere
of mindere mate ondervindt der alom
ingetreden verlaging van de v.olks?
Wolkaart. 0ók ons land heeft, al
aanstonds bij het uitbreken van het
wereldconflict, zijn deel in de alg«-
meene malaise ernstig ondervonden en
naar male de oorlog voortgang had,
nog zien toenemen. De uitgaven ten
behoeve van het Rijk zijn ontzettend
geslagen tengevolge van den langdu
rige» mobiiisaüe-toemand, welke uit
gaven deels rechtstreek» dienen veor
militaire doeleinden, onderdeks wor
den aangewend ter beatryding va» de
maatschappelijke gevolgen uit den »o-
bilisatiotöesland voortvloeiend. Wordt
door het ministerie van Oorlog op
rensaehüge bedragen, uit 's lands mid
delen beslag gelegd voor het te vel-
'de ön oP voet van oorlog houden dier
honderdduizenden manschappen, ook
door het ministerie van Landbouw
Handel en Nijverheid wordt aan
spraak gemaakt op millioenen ter be
strijding van den druk, waaronder de
bevolking voor een zeer gróót deel
zucht ajs gevolg van de groote eco
nomische crisis, tweeiiug-zuater van
den Europeesche» oorlog. Onze re-
géeriftg tracht daarbij het economisch
leven in bns land zoovepl mogelijk in
rechte baneh te voeren <»f te houden,
en steunt in velerlei opzicht den han
del en de industrie. Daarnevens wordt
zoo goed als doenlijk is te gemoet
gekomen in de reusachtige stijging
van tal van levensbehoeften, terwijl
ook de omvangrijke moeilijkheden uit
een wijd om zich heen grijpende werk
loosheid bestreden worden en h»re
gpyoigen worden verzacht. DattMles
gaat gepaard met reusachtige uitga
ven, die naar mafe de ellendig® toe
stand in de geheele wereld thitiMi in-
gelredmi Voertduurt, eer loe- dan af
nemen zullen. Dat aan de schat
kist daardoor zeer zware eischen wor
den gestéld, ligt voor de hand, en
hoe beU'ëurenswaard dal alles ook
moge zijn, wij hebben er ons, nood-