ZBin. n enlazid.
Uit den (ioudscheii tóaatl.
Gemengde Berichten
Landstorm.
Stadsnieuws»
SIFOIRT.
Telegrafisch Weerbericht.
teW en nog verder zal worden uit
gebreid. Er is een goede diernst tot
stand gebracht voor het ontsmetten
van boekeu, waardoor het mogelijk
ia, de boeken van scholen, leesbiblio
theken, enz. enz. welke in zoo ve
ler handen komen, onschadelijk te
maken. En thans is men druk bezig,
een reizend' populair hygiënisch mu
seum bijeen te brengen. Het zal niet
lang meer duren, ot dat museum zal
als een indrukwekkende en overtui
gende hygiënische les ons land rond-
rei zeil en in allerlei steden en dor
pen duizende bezoekers trekken. En
nog heel wat andere plannen zijn
reeds rijp voor de uitvoering.
Voor dat alles is echter heel veel
geld noodig. Alleen voor het rei
zend museum rekent men al 30.000
gulden te moeten besteden.
Daarom komt thans de Algemeene
Nederlandsche Vereeniging ,,Ilet Groe
ne Kruis" tot heel het Nederlandsche
Volk en vraagt om een lustrum-bij
drage. Gij allen, die iets missen kunt,
doet het voor deze ééne maal Laat
ons, -wier hart zoo vol liefde is voor
ons schoone werk, niet hulpeloos
staan, doch toont, onzen arbeid te
willen waardeeren en te steunen en
schenkt ons eene feestgave. Stelt ons
daardoor in staat, het vierde Groene
Kruis lustrum in te gaan met nieu
wen moed en nieuwe krachten en er
in voort te bouwen aan ons heerlijke
werk. Direct of indirect komt de ze
gen daarvan aan allen ten goede.
Laten dan ook allen ons ter zijde
staan en steunen met hun vertrou
wen, hunne liefde, hun daadwerke
lijke hulp 1
Uwe gaven zullen dankbaar wor
den ingewacht door onze penning
meesteres, Mej. A. G. van Hulst te
Harlingem, als mede door onderge-
teekenden.
Namens het Algemeen Be
stuur der Algemeene Neder
landsche Vereeniging ,,Ilet
Groene Kruis",
D». F. C. FLEISCHER, te
Winterswijk, Voorzitter.
Arts W. POOLMAN, Oranjeplein
93, 's Gravenbage, Secretaris.
De Grondwetsherziening.
De Kiesrechtparagraaf.
Ingediend bij de Tweede Kamer is
thans het wetsontwerp tot het in over
weging nemen van een voorstel tot
verandering in enkele artikelen der
Grondwet.
Zij betreffen het kiesrecht voor de
Tweede Kamer der Staten-Generaal,
de Provinciale Staten en de gemeente
besturen. De Eerste Kamer blijft dooi
de Provinciale Staten gekozen alleen
wordt mogelijk gemaakt, dat de sa
menstelling ook van dat lichaam vol
gens stelsel van evenredige verte
genwoordiging zal kunnen geschie
den en worden voor het lidmaatschap
geen andere eischen meer gesteld dian
voor dat van de Tweede Kamer, nl.
Nederlanderschap, niet onder curateelc
«taan, niet door den rechter ontzet
zijn van verkiesbaarheid, dertigjarige
leeftijd. Mannen en vrouwen zullen
gelijkelijk voor alle genoemde staats
lichamen verkiesbaar zijn.
Het nieuw voorgestelde art. 80
(eerste lid) luidt als volgt
Het recht om leden der Tweede
Kamer te kiezen wordt toegekend
aan de mannelijke ingezetenen, te
vens Nederlanders of door de wet
als Nederlandsche onderdanen er
kend, die den door de wet te stel
len leeftijd, welke niet beneden drie
en twintig jaar mag zijn, hebben
bereikt en aan 4e vrouwelijke in-
zetencn die aan gelijke voorwaar
den voldoen, voor zoover de wet
haar daartoe uit hoofde van niet
aan het bezit van maatschappelij-
ken welstand ontleende redenen be-
bevoegd verklaart.
Zooals men ziet is de attributieve
vorm behouden het kiesrecht Wordt
toegiekend. Overigens wordt den wet
gever, wat het mannenkiesrecht be
treft geen andere beperking opgelegd
dan dat hij den leeftijd niet beneden
de 23 jaar mag stellen in de Addi-
tiorveele artikelen, welke het nieuwe
mannenkiesrecht terstond bij de af
kondiging van de herziene Grondwet
in werking zullen doen treden, wordt
de 25-jarige leeftijd behouden. Overi
gens bevat art. 80 in zijn 3e lid
geen andere insluitingen (tijdelijk of
blijvend) dan op grond van rech
terlijke ontzetting, opsluiting, cura
teelc wegens krankzinnigheid of zwak
heid van vermogens, veroordeeling
tot gevangenis van meer dan een jaar
of wegens bedelarij of landlooperij,
of tweemaal veroordeeling binnen een
te bepalen termijn wegens openbare
dronkenschap.
Zoomin bedeeling als wanbetaling
van belastingen zal reden tot uit
sluiting zijn.
Het aantal Kamerleden blijft hon
derd zij worden gekozen op den
grondslag van evenredige vertegen
woordiging, volgens het stelsel over
eenkomende met dat der Staatscom
missie onder prof. Oppenheim. Dit
wordt dadelijk bij de additioneele ar
tikelen ingevoerd het land wordt
daartoe in „kieskringen" verdeeld,
waarvan 7 met de provinciën sainea-
vallen, terwijl Noord-Brabant en Gel\
derland er 2, Zuid-Holland er 4 eni
Noord-Holland er 3 zal bevatten..
Ook de verkiezingen voor de Prov.
Staten en (le gemeenteraden zullen na
de afkondiging der Grondwetsherzie
ning volgens het stelsel van even
redige vertegenwoordiging geschie
den.
De invoering van het actief vrou
wenkiesrecht moet op een nadere wet
telijke regeling wachten, maar art.
80 schrijft die gebiedend voor, daar
het het kiesrecht toekent aan de
vrouwelijke ingezetenen, die aan ge
lijke eischen als de mannelijke kiezers
voldoen, voor zoover de wet haar
daartoe uit hoofde van niet aan het
bezit van inaatschappelijken welstand
ontleende redenen bevoegd verklaart.
De wet zal dus voor de overgangs
periode die eenmaal tot het algemeen
vrouwenkiesrecht leiden zal, kentee-
kenen kunnen vaststellen, waaraan
de kiezeressen zullen hebben te vol
doen alleen zullen die kenteekenen
niet mogen ontleend worden aan eert
census, noch aan het bezit van zekere
mate van welstand, zooals bijv. art.
lb der geldende Kieswet ze voor de
mannen aangeeft.
Voor hetzelfde vrouwenkiesrecht
voor de Prov. .Staten en de gemeen
tebesturen geldt hetzelfde.
TWEEDE KAMER.
Naar men verneemt, zal de voor
zitter der Tweede Kamer in de ver
gadering van Dinsdag 9 Nov. voor
stellen, onmiddellijk een aanvang te
maken met de behandeling der wets
ontwerpen
Tot goedkeuring eener overeenkomst
met Rotterdam in zake ruiling van
terreinen
tot, onteigening voor uitbreiding
van de halte Noord-Kraaijer
tot goedkeuring der overeenkomst
met den Hollandschen Lloyd tot na
dere wijziging der overeenkomst be
treffende het onderhouden van een
stoomvaartdienst van Nederland naar
Brazilië en Argentinië
wetsvoorstel van den heer Eland
tot aanvulling van art. 12 der wet
van 9 Juni 1902 (Staatsblad no. 89)
tot regeling van de bevordering en
het ontslag enz. van militaire offi
cieren der landmacht
tot wijziging van de wettelijke be
palingen omtrent den accijns op het
zout
houdende machtiging tot het slui
ten van een overeenkomst met de
Batoafsohe Petrolewm-Mftatschappij be
treffende opsporing en ontginning van
aardolie enz. in Djambi
en daarna, indien het desbetreffen
de eindverslag tijdig is uitgebracht,
de wetsontwerpen tot vaststelling der
Indische begrooting 1916.
Mals.
De minister van Landlbouw, Nij
verheid en Handel maakt bekend, dat
van heden af tot 6 November de prijs
van maïs, uitsluitend bestemd om aan
de gemeentebesturen te worden ver
strekt voor ruiling tegen rogge, be
draagt voor
Aroerikaanache mixed maïs f 220
per last van 2000 kilogram of f7.70
per 70 kilogram, te Rotterdam t«
ontvangen
La Plata maïs f 190 per last van
2000 kilogram of f 6.65 per 70 kilo
gram, te Amsterdam en Rotterdam te
ontvangen.
Uitvoer van kool.
De minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel, heeft bepaald dat
uitvoer van gemaakte bloemkool kan
plaats hebben op vertoon van con
senten, afgegeven door de Rijkscom
missie van Toezicht op de Vereeni
ging „Groenten-Centrale".
Uitvoer van varkensvleesch.
Uit een beschikking van den mi
nister van Landbouw enz. blijkt, dat
voor de periode van 1—29 Novem
ber 1915 uitvoer-consenten kunnen
worden verleend tot een maximum
van 3,500,000 K.G. varkensvleesch en
1,500,000 K.G. worst, gedeeltelijk uit
varkensvleesch bestaande.
Het overlijden van mr. Regout.
Een telegram uit Rome aan de
Maasb. meldt
Z. II. de Paus ontving de weduwe
van wijlen gezant Regout met haar
dochter en zoon In particulier audiën
tie.
De Paus richtte woorden van troost
tot de weduwe en den zoon van den
ovérléden gezant en prees den over
ledene, op wiens medewerking de
Paus zulk een groot vertrouwen had
gesteld.
Algemeene Nederlandsche Credietbank
Gisteren werd to Amsterdam onder
leiding van Dr. D. Bos, president
commissaris, eene buitengewone alge
meene vergadering van aandeelhouders
gehouden.
De vergadering was druk bezocht;
meer dan 40 banken waren vertegen
woordigd. De Raad van commissie
werd aangevuld met de heeren Mr.
M. Tydeman, lid der Tweede Kamer,
W. Westerman, directeur der Rot-
terdamsche Bankvereeniging; J. G.
Schlenker van de Twentsche Bank;
H. Peletier, president der Nederland
sche Coöp. Centrale Middenstands-
Credietbank te Groningen, Mr. J. J.
de Waal Malefijt, voorzitter van den
Raad van Beheer der Coöp. Centrale
Spaar en Voorschotbank „Boaz" te
Utrecht en J. B. Bosman, directeur
der Credietvereeniging „De Hanze-
bank" aldaar.
Tot directeuren werden benoemd de
heeren M. H. G. Th. Fiedeldy- Dop
en J. D. D. Pruissen, die tot beden
als secretarissen van het college van
commisrarissen hebben gefungeerd.
Zeer geanimeerde besprekingen wer
den gevoerd over verschillende onder
werpen betreffende de organisatie van
het middenstandscrediet en over de
opgedane ervaring gedurende het eerste
jaar van het bestaan der instelling.
jue üegiootingnzittiug.
.br i» door drie der a.-r. leden van
den Kuad in het vuur der di»cuH»iee
van ue aanvankelijk wat roerige ver
gadering hun zetel ter beschikking ge-
sield om deze te doen bezetten door
een roomsen-katholiek.
ben impulsieve uiting als deze is
*.ekei nug niet vuu de zijde der anli-
revoiuuonnaireu gehoord, drie leden,
die tegelijk hun zetel willen opoife
reu voor een coalitie-genoot 1 De
rouinsch-katholieken in onze gemeente
zouden dan ineens zijn ingespannen
met een vertegenwoordiging van hun
eigen mannen, zooals die m lange
jaren niet is gezien.
Zou dit aanbod, in een oogeubiik
van opwinding gedaan, werkelijk se
rieus zijn 'i Zou de heer Konju zijn
zetel, waarvoor hij zich bij de jong
ste verkiezing zooveel moeite heelt
gegeven, zoo maar Cadeau geven 't
Wij zijn werkelijk zeer belangstel
lend wat hierop volgen zal.
De Raad heeft zich geruimen tijd
bezig gehouden met de jaarwedde-
regeling der politieagenten. Zooals
bekend was door de heeren Donker,
kolijn en Vingerling in de zitting
van 1 Oct. j.l. een voorstel ingediend
om de aanvangsjaarwedde van den
onder-inspecteur te brengen op f 1050,
die van de hoofdagenten op f 860, die
van de agenten le kl. op f 810 en
die vrtn de agenten 2eklasse op
t-700, terwijl (laaraan werden ver
bonden voor den onder-inspecteur 3
vierjaarlijksche verhoogingen van f 40,
voor de agenten le kl. 2 drie-jaar-
Jijksche verhoogingen van f 20 en
voóï"tfg* Agenten! 2e klasse 2 twee-jaar-
lijkschë verhoogingen van f 35. Daar
naast werd voorgesteld uitbreiding
van het aantal agenten le kl. op 12
en dat der 2e kl. op J.7.
Dit voorstel werd verdedigd door
de heeren Donker en Kolijn en be
streden door den heer Van der Werf,
die zich schaarde aan de zijde van
Burgemeester en Wethouders, die voor
stelden de jaarwedde van den onder
inspecteur te brengen op f 1050.—
die van de hoofdagenten op f 858.—,
die van de agenten le kl. op f 728.
en die van de agenten 2e klasse op
f 650. doch daaraan verbond een
motie waarbij de burgemeester werd!
uitgenoodiigd, te komen met een voor
stel tot uitbreiding van het aantal
agenten, indien het hoofd der politie
die noodig oordeelde.
Het ging hier dus om wat meer
of wat minider, juist zooals het na
behandeling van deze voorstellen is
gegaan met de salarisregeling der
onderwijzers. De Raad was zooals uit
de discussies bleek van oordeel dat
in dezen tijd, die voor de gemeente
zeer moeilijk is, met uiterste omzich
tigheid moet worden omgesprongen
met de geldmiddelen en dat daarom,
al zijn de loo-nen en salariseen niet
zooals men die wel wenscht, het toch
niet is aan te bevelen ook maar iets
uit te geven wat niet dringend nood
zakelijk is. Die meening is dan ook
in de stemming tot uiting gekomen:
het duurste voorstel voor de Ge
meente is gevallen en het goedkoo-
pere, waarbij het politiecorps toch
niet onaardig is gebaat, werd aange
nomen zonder- «temming. De motie-
Van der Werf kwam op het kantje
af er door.
De salarisregeling der onderwijzers
is hier ter stede beslist onvoldoende
dat werd door meerdere leden en
door den Wethouder van Onderwijs
incluis, volmondig erkend. Maar het
eigenaardige was dat, niettegenstaan
de die erkenning een zoodanige ver
betering werd voorgesteld, die feite
lijk niet dien naam mag dragen. Het
aanvangssalaris van f600 is geble
ven, alleen in de verhoogingen is een
klein sprongetje gemaakt, waardoor
het maximum, dat ook niet is ver
hoogd en gebleven op f 105Ó niet na
28 doch na 25 jaar is bereikt. Daar
tegenover werd een kleine verhoo
ging van het salaris der hoofden
voorgesteld, wat op zich zelf be
schouwt volkomen billijk is, maar
waardoor een nog meer onjuiste ver
houding tusschen de salariseen van
hoofden en onderwijzers zou ont
staan, en waarnaast een volkomen
billijke vergoeding voor huishuur
werd gevraagd.
Bij zulke voorstellen moest oppo
sitie komen. Zeer terecht heeft de
heer Van der Werf gezegd Er is
geld voor verbetering der salarissen
of het is er niet. In 't laatste geval
kan woiden aanvaard dë onmogelijk
heid een verhooging toe te kennen
thans kenden B. en W. verhooging
toe aan een categorie, die niet in de
eerste plaats daarvoor in de ter
men viel.
Zoo kwam dan ook het voorstei-
van der Want-van dier Werf-van der
Ree hetwelk beoogde bij een aan
vangssalaris van f600 met tweejaar-
lijksche verhoogingen van f 50 om
hoog te gaan totdat na 22 jaren het
maximum van f 1150 was bereikt,
terwijl daarnaast werd voorgesteld de
huurtoelage vau f 75 te brengen op
f 100.
Deze greep hoe billijk ook de
salarieering werd gevonden werd
te groot geacht voor de gemeentekas
en de heer Van Veen, dit bevroe
dend, deed een tusschenvoorstel n.l.
door een amendement op faet voorstel
van B. en W. waarin een verihoogimg
werd toegevoegd aan het maximum
maar waardoor het maximum daar
door ^chter weer eerst na 28 jaar
kan worden bereikt. Dit amendement
vonden IB. en W. aannemelijk en na
men het daarom over.
Het was toen met het royalere
voorstel door de onderwijzers gedaan;
het viel. Maar ook het voorstel van
B. en W. ten aanzien van de hoof
den kon geen genade vinden en werd
afgestemd, zoodat die thans niemen
dal zijn verbeterd. Een afzonderlijke
stemming 0ver de verhoogde huurtoe-
.age van f 100 voor de onderwijzers
viel ten hunnen gunste uit, zoodat,
de oudste onderwijzers althans van
de thans aangenomen regeling eenig
voordeel zullen genieten.
De tijdsomstandigheden hebben de
zen uitslag bewerkt, hier kan dus
alleen gesproken worden van een
voorloopige verbetering en kan
wordën verwacht dat zoodia dit mo
gelijk is een regeling aan den Raad
wordt voorgelegd, waarin op vol
doende wijze de salarissen dei' onder
wijzers zullen worden herzien, opdat
aan den hier aanwezigen achterstand
een eind zal komen.
Ook voor andere categoriëu van
ambtenaren en werklieden der ge
meente werd verhooging gevraagd.
Voor de ambtenaren ter secretarie
wierp de heer Kolijn zich als pleit
bezorger op voor 1916 alvast, voor
de gemeente-werklieden was het de
heer Donker, die nadat nota bene dit
zelfde voorstel reeds in de vorige zit
ting was geworpen, het opnieuw ter
laf el durfde brengen. Bij de indiening
daarvan sprak de voorzitter hartgron
dig den wensch uit, dat een in de
vorige zitting verworpen voorstel
thans geen meerderheid zou krijgen.
Ifet was als gold het een sped, maar
dan een waarvan de inzet zeer hoog
was Het voorstel vond dan ook
geen meerderheid.
Zoo onrustig als de iniddagzitting
was, zoo kalin was die des avonds.
De gemoederen waren blijkbaar door
den maaltijd of de rust daarna ge
kalmeerd.
't Werd zelfs, toen het zoo tegen
elf uur liep, knapjes vervelend. Blijk
baar ondervonden dat ook enkelen
der edelachtbaren, bij wie de teeke-
nen van verlhngden slaap zichtbaar
werden, 't Was dan ook meer dlan
tijd dat er een eind aan kwam een
gemeenteraad, die zeven uur
noodig heeft voor een begrooting
't is eigenlijk al te dwaas
In de hedenmiddag voortgezette
vergadering van den gemeenteraad
van Amsterdam werd bij de debatten
door den wethonder De Vries mede
gedeeld, dat belastingvoorstellen, in
gediend door Minister Treub, door nog
meerdere gevolgd zouden worden. Men
verwacht nog evenveel voorstellen als
nu zijn ingediend.
Van alle markten thuis 1
Er is te 's Gravenhage een nieuwe
besteldienst opgericht.
Deze dienst „brengt dames, die
niet alleen van schouwburg, con
cert of andere feestelijke gelegenheden
laat over den weg willen, naar hnn
woning".
Dat doet denken aan een nota van
een Amsterdamschen kruier: Voor me
juffrouw gehaald en gebracht 25 cent.
„Belast zich met alle voorkomende
dingen, zooals het halen van parapluie,
overjas enz., brengt boodschappen
naar de vrouw des huizes, indien de
man later thuis komt."
Hiervoor dient een zéér moedige
jongen uitgekozen te worden
„Haalt in geval van nood een dok
ter, waoht op eventueel door dezen voor
te schrijven recept en bezorgt ditjbrj
den apotheker en zorgt daarbij vpor
alle voorkomende dingen en vervangt
dientengevolge de afwezigheid van
den heer des huizes".
„Helpt de huisvrouw in alle voor
komende werkzaamheden, zoowel klee-
den kloppen, woningen en lokalen
schoonmaken, doet inkoopen, brengt
r■=====JB^«n Hid was gegeven om
ze naar hm», brengt kinderen nut i begeven, werden
«ohool en naar huiB terng. b?0'0 h00irte van de
Daar i» een „duizendpoot" nog niet, waarM het schip
„Gaat ai» detective onder stipte g* ®U«k* !ieP^nkig
heimhonding tegen gewoon tarief," j
Dat kan zijn nnt hebben als mijnha»
later thuiskomt. .Gewoon tarief j,
bij!
„jan nam later de bemanning
gezonken stoomsehi^aan
billijk.
„Breng goederen naar de Bank van
Leening met verzekering van de meest I
mogelijke discretie."
Een prachtbezigheid. va(^
Stndentenjool.
Men 3chrijft ons uit Leiden:
Dezer dagen werd gemeld, dat 16
studenten van hier op een nachtelijken
tocht van Den Haag naar Leiden aan
de onderwijsinrichting Wullings, onder
Voorschoten, huize „Beresteijn", danig
hadden huis gehouden. De justitie bj
moeit zich met deze zaak en het ig
gebleken, dat het allen „eerste-jaara"
onlangs ontgroenden, zijn, die soo
woest optraden en dat geen lmnner
een oud-leerling van Wulling ig. Het
pas verschenen orgaan van het Leidsch
Studentencorps „Virtus Concordia
Fudes" spreekt onomwonden zijn af
keuring nit over dat optreden, der
jongste Corpsleden. Het noemt het
kleinzielig tot demonstraties tegen het
schoolwezen over te gaan, al ver
beeldt men zich de school te zyn ont
groeid onwaar ook, omdat men zich
kunstmatig tot dat stadium van razerijij
heeft moeten opzweepen. Gedraagt
men zich dan als Apache, vernielend
en stok snijdend wat binnen zjjn be
reik valt, dan kan men bovendien niet
langer ontkomen aan de vernietigende
critiek omtrent het peil zijner bescha
ving
Het onbekookt optreden, verdient
onvoorwaardelijke, scherpe afkeuring.
Zat er de wensch bij voor in het Corps
een „goede beurt" te maken, zulks ig
vooralsnog jammerlijk mislnkt.
Een belooning.
Door een hoofdconducteur der H.
S. M. werd te Amersfoort in den trein
een ijzeren geldkistje gevonden met
40.000 gulden waarde. Onmiddelijk
begaf de hoofdconducteor zich naar
den stationschef en stelde dezen er
mede in kennis. Eenige oogenblikken
later meldde de eigenaar zich aan en
kon overgelukkig zijn schat in ont
vangst nemen.
Grootmoedig schonk hij den eerlijken
vinder een sigaar
Het bekende prachtige venster vu,
gekleurd glas, dat eenmaal het eigen
dom was van Hendrik VII, zal uit de
St. Margarethakerk te Westminster
verwijderd worden om op een veilige
plaats te worden opgeborgen. Ook
andere voorwerpen van waarde zullen
uit de kerk in veiligheid worden ge
bracht. Het venster heeft een merk
waardige geschiedenis. Het werd te
Gouda vervaardigd en door de ma
gistraten van Dordrecht aan Hendrik
VII geschonken, die voornemens was
het in zijn kapel in Westminster te
plaatsen, maar stierf, voordat hij aan
dit plan uitvoering kon geven. Hen
drik VIII schonk het aan de Waltham
Abby, waar het bleef tot de opheffing
van de kloosters. Het werd toen door
den laatsten abt van Waltham ge
zonden naar een particuliere kapel te
New Hall, welke naderhand werd ge
kocht door den vader van Anna Boleyn.
Koningin Elisabeth, Thomas Ratcliff,
de graaf van Sussex, Villiers hertog
van Buckingham, Olivier Cromwell,
de tweede hertog van Buckingham en
generaal Monck bezaten het ieder op
hun beurt. Het venster werd in 1758
verkocht aan de kerkmeesters van de
St. Margaretha kerk. Het venster is
door Charles Winston, autoriteit op
het gebied van glas, geroemd als het
schoonste werk, dat hij kende, en wel
om de buitengewoon harmonische
kleurenschikking. De drie middelste
deelen stellen de kruisigin'g voor. Bo
ven den goeden moordenaar is een
engel voorgesteld, die zijn ziel naar
het Paradijs leidt, en boven den slech
ten moordenaar ziet men den duivel
in de gedaante van een draak, die zijn
ziel wegbrengt naar een strafplaats.
In de zes bovendeelen zijn engelen
afgebeeld, die de zes emblemen houden j
van de kruisiging. In de benedendeelen j
zyn voorgesteld, Arthur prins. va^L
Wales, oudste zoon van Hendrik VJ»
en Catharina van Arragon.
Men meldt ons uit Delfzijl: De
bemanning van het zeilschip „Voor
waarts", kapitein van der Laan, welk
schip hier Binnenkwam van Noord-
köping (Zweden) met een lading hout,
bestemd voor Groningen, heeft op
haar reis in de Oostzee den lleo
dezer een Duitsch stoomschip door
een Engelschen onderzeeër in den
grond zien boren. Nadat door den
commandant van den onderzeeër aan
l-tut ie Directie der 8. 8. is het
"fLneei opgedragen nauwlet-
eJU te zien dat de deuren der
ïrf««gen» gedurende den nt ge-
■xJdo daar het in den laatsten
ISLtMldelijk i» voorgekomen dat
if rn in hoofdzaak rijwielen en
Iffirwsgens uit den bagewagen vte-
[rüchte voorwerpen moeten zoo-
£j» worden geplaatst dat zr) niet
[tHita wegwaaien.
Ukoöist in werkelijken
it.aslder jaar kiaese laid.
w jtUiilit-Mbtólt-lt van UUU-
9 brengt ter openbare kennis, nat
li-in ne registers voor tien land-
Lis iugeseiireven personen der jaar-
rSk met uitzondering vau
i i» Ute zirn toegewezen aan liet De-
"Ktetroepeu - bij dezen wor
dt* opgeroepen om op Dinsdag den
r«ovember a.s., den voormiddag» te
ijft uur aanwezig te zijn te Gouda,
'L net btadUuiH ten einde bij hel
Kfer in weidelijken dienst te wor
de* gesteld. i
lu, die bestemd zijn voor het De-
Mt Ueoietroepen, zullen nader wor-
iieit opgeroepen, 0111 op Dinsdag 21
Ueeemoer a.s. in werkelijken dienst
«jiomen.
Ook (le vrijwilligers van den lamd-
monu der aangeduide jaarklasse, niet
beoteiml voor genoemd Depot, en be-
liooreiMle tot laudötormaideolingen,
voor zoover deze vrijwilligers zon
der de (^augegane verbintenis laud-
iormplieütig zouden zijn, ziju i"
te oproeping begrepen; de door
ken aaugegaaue vrijwillige verbinte
nis zal vóór den vaatgestelden da
tuin vau opkomst zijn verbroken.
Aan eiken Lainlstormplichtige, die
ingevolge de bovenstaande oproeping
m werkelyken dienst komen, zal
voor zoover diens adres ter gemeente
secretarie bekend is, nader een brief
v&a oproeping worden bezorgd, uit
gereikt ol toegezonden.
Aan de oproeping behoeven- niet
ofvoorioopig niet te vol-
A a n de oproeping .«ogen
vioorioopig njet voldoen:
lo. zij, die verblijf houden in een
gemeente, waar een der ziekten, ver
meid in de wet, houdende voorzie
ningen tegen besmettelijke ziekten,
epidemisch heerschende is verklaard;
2o. zij, die verblijf houden in een
gezin, waar een der onder lo. be
doelde ziekten heerscht of waar een
daer ziekten heeft geheerscht en bet
gevaar voor besmetting nog niet is
geweken.^"
Doet een geval zich voor, als hier-
voren bedoeld onder lo. en 2o., d&n
behoort de landstormplichtige daar
van onverwijld kennis te geven ter
gemeente-secretarie.
Vervoer. De laudetormplichti-
ge, die, ten einde aan deze oproe
ping te voldoen, gebruik moet ma
ken van spoor, tram of stoomboot
dan wei op zijn reis naar de plaats
van opkomst van één of meer veren
moet gebruik inaken, kan, om voor
Rijksrekening te worden vervoerd, op
den laatsten werkdag voor het ver
trek zich vervoegen ter gemeente
secretarie. Aledau zal hem inlichting
aangaande de reis kunnen worden
gegeven en desgewenecht een dag
geld van f 0.25 worden uitbetaald, in
dien hij daarop recht heeft.
Ziekte. Ingeval ziekte of ge
breken de opkomst mochten verhin-
deren, dient de landstormpUchagAjsi>
yan zoodra doenlijk door overlegging
van een gelegaliseerde geneeskundige
verklaring ter gemeente-secretarie te
doen blijken.
Desertie. Hij, die zonder
geldige roden aan deze oproeping
voor den werkelijken dienst niet vol
doet, stelt zich er aan bloot als de
serteur te worden behandeld.
Kostwinnerschap. Indien
ten gevolge van het verblijf in wer-
l kelïjken dienst van den opgeroepen
landstormplichtige voldoende middelen
tot levensonderhoud ontbreken of zou
den komen te ontbreken aan zijn ge
zin of aan dot, waartoe hij behoort
of waarin hij als pleegkind is op
genomen, dan wel aan personen, die
hem in den eersten of den tweeden
giraad van bloed- of aanverwantschap
bestaan, dan kunnen belanghebben
den zich wenden tot den Burgemees
ter met een ongezegeld, door
den landstormplichtige mede-ondertee
kend verzoekschrift, tot hel antvaiv
gen eener geldel ij ke vergoe-
GOIJDA, 1 November 1915.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
ben, het bleek wel uit het applaus,
dat na ieder nummer klonk.
De heeren Hagedorn, Roos, en Kra-
neveld hebben met hunne voordrach
ten wel succes gehadvooral de heer
Roos maakte zich zeer verdienstelijk
en droeg alleraardigst voor. „Het lied
van den Yser" en nog een tweetal
andere liederen werden door den heer
A. Peeters, bariton, goed gezongen en
kregen eert welverdiend applaus.
Voor de afwisseling zorgde de Bel
gische turnkring „Rustroest" diei onder
leiding van den heer F. van Dijck op
utowmiende wijze ordeoefeningen en
'plastische standen uitvoerde. Een 4-tal
Belgische turnsters gaven al heel aar
dige toertjes te zien, die voor werk
van heeren niet behoefden onder te
doenaan hen dan ook het grootste
deel van het succes.
Tot slot een óén-actertje van P. d. L.
„De Amsterdamsche keukenmeid", dat
door een onbedaarlijk lachsucces,
ook bij de medespelenden, de soirée-
in-de-keuken in het water deed vallen.
Het was later dan gewoonlijk toen
de kampbewoners ter ruste gingen,
doch zeker allen met een gevoel van
dankbaarheid voor hen, die in het
kamp er steeds naar trachten voor af
wisseling en gezelligheid te zorgen.
De maximum-prijs voor boter.
De minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel heeft bepaald A. dat
de maximum-prijs voor boter, bestemd
voor verbruik in Nederland, geleverd
door producenten aan verkopers van
boter gedurende de maand November
1915 f 1.45 per K.G. zal zijn bij ver-
- - r K.G.
2ij, die gediend hebben bij de
het korps mariniers en
k priue-reeerve daaronder begre-
H bij het leger hier te lande
pet reserve-personeel bij de land-
flcht hieronder begrepen bij de
(ouverneiuentsmarine inNederlandsch-
iMtë of bij de koloniale troepen
b. zij, dlie g e v e s t i g d zijn elders
dia in Nederland, Duitschland oi
HelgiëI
c. zij, die van opkomst uitdruk-
keMjk. zijn vrijgesteld, als dienende
up particuliere stoomvaarttuigen, wel
ke wegens mobilisatie van de vloot
ter beschikking zijn van het Depar
tement van Marine; als zijnde werk-
raaiii in particuliere fabrieken ten
behoeve van den aanmaak van mu
nitie, dan wel als behoorende tot een
der groepen van personen, in dienst
van den Staat, een provincie of ge-
Beente enz.;
d. zij, die landstormpiichtig zijn ge
worden ten gevolge van een hun als
OÜitiepïiehtige verleende vrijptellipg
wegens kostwinnerschap of wegens
kostwinnerschap of wegens persoon-
lijke onmisbaarheid, voor zoover de
bijstelling niet is gevolgd door vrij-
hliling wegens broederdieust;
e. zij, die behooren tot het hulp
personeel voor ziekenv er zorging, deel
Uitmakende van een transportcolonne
Uw vereeniging tot vrijwillige hulp
•JW Nederlandsche Roodo Kruis", ot
'to een andere erkende bij die ver-
•eoiging aangesloten tot verzorging
v»n zieke of gewonde militairen;
zij, die als geestelijke, bedienaar
ba den godsdienst of student in de
^ieerdheid, enz., ontslag van den
tplicht hebben gevraagd, doch
°P wier aanvraag om ontslag nog
"iet is beslist
S> zij, van wie bij den keurings-
>**d is gebleken, dat zü kleiner zijn
1.85 M.
L zij, die ingevolge verdrag met
J vreemden Staat ontslag van den
dienstplicht bij den landstorm hebben
gevraagd, doch op wier aanvraag om
ontelag nog niet is beslist.
Be landstormplichtige, die vermeent
«verkeeren in een der hiervorenon-
"«r a—h omschreven gevallen, welke
geven op vrijstelling of
voorloopige vrijstedling van opkomst,
b» zich desgewenscht om inlichting
vervoegen ter gemeente-secretarie op
werkdag tusschen 9 en 12 uur
voormiddags.
vrj'i' die voornemens zijn zich in de
"Werlandsche koloniën te vestigen
^rvan tijdig een deugdelijk be-
'jastuk aan het Departement van
jjpBog inzenden, zullen door den Mi-
s (Wr y.Rn Oorlog voorioopig wc-r-
1 to» Vr*teesteid van de verplichting
m aan de oproeping te voldoen.
GOUDA, 1 November 1915.
Gedurende de maand Oct. zijn in
de Spaar- en Hulpbank ingelegd en
terugbetaald de navolgende bedragen
Inleg in 307 posten f 13210.52
Bijgeschreven rente - 128.64
f 13339.16
Terugbetaling in 99
posten - 18598.23
Meer terugbetaald
dan ingelegd
Aan het einde der
maand Sept. was ten
name der Inleggers in
geschreven
f 5259.07
557473.66
Zoodat hun
ultimo Oct. bedroeg f 552214.59
In den loop der maand Oct. zgn
19 nieuwe boekjes afgegeven, en 12
boekjes geheel afbetaald, zoodat aan
j het einde der maand October 2435
boekjes in omloop waren.
Gedurende de maand Oct. werden
in de Volksgaarkeuken alhier, ver-
bruikt: 3424'/, portiün
780'f,
pakking in wit fust yan 50 K
Bij verpakking in wit fust van 25
K.G. kan vorengenoemde prijs ver-
hoogd worden met 1 cent per K.G.
Bij verpakking in Delftsch of Leidsch
fust van 20 K.G. kan vorengenoemde
prijs met 5 cent per K.G. en bij ver
pakking in Delfsch of Leidsch fust van
10 K.G. met 6 cent per K.G. verhoogd
worden.
Bovengenoemde prijzen zijn franco
station van afzending.
B. dat de maximumprijs voor boter,
verkocht aan verbruikers gedurende de
maand November 1916 f 1.65 per K.G.
zal zijn.
De verkoop aan verbruikers tegen
detailprijs kan geschieden onafhanke
lijk van de te leveren hoeveelheid.
Voor boter bereid onder rabbinaal
toezicht kan door de, ItykpqoDynissie
van Toezicht op de Boteryereemging
in overleg met de betrokken hande
laren of boterberoiders eon verhoogde
prijs worden toegestaan.
Voor Bpeciaal verpakte boter zal
geen vergunning tot prijsverhooging
I meer worden verleend.
De minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel heeft bepaald, dat de
bewijzen van toelating tot uitvoer van
boter afgegeven door de Rijksoom-
missie van Toezicht op de Boterver-
eeniging voorioopig zullen gelden tot
I en met 16 November 1916.
In de hedenmorgen door het ge
meentebestuur van Amsterdam gehou
den aanbesteding van kantoor-, school-
behoeften, sponzen, zeemleer en tele-
graafbanden waren ingeleverd 14 bil-
'""Tasste inschrijfster voor perc. 20
was de N. V. Goudsche Machinale Ga
renspinnerij voor f450.80.
Leiden. Waar bet hier ging om de
leiding in de competitie, mooht een
spannenden strijd verwaoht worden.
En de verwachtingen zijn ook niet
teleurgesteldhet is een zeer span
nende ontmoeting geworden. Het
begin was al direct voor Olympia en
het spel was slechts kort aan den gang,
toen Dnym een scherp schot inzond,
waaraan van Weel een „laatste hand"
legde en den bal in het net liep. Doch
die „laatste hand" was er te veel aan,
en terecht verklaarde de scheidsrech
ter dit doelpunt buitenspel. Met wis
selende kansen werd daarop voort-
gestreden een oogenblik moest gestopt
worden voor den rechtshalf, die een
ongeval opliep.
Daarna weer met frisschen moed
aan den gang; tal van keeren werd
de doelverdediger van LVV aan het
werk gesteld en zeer mooie Bchoten
werden op hem gelost, dooh het moet
gezegdde Leidsehe keeper was uit
muntend op dreef en ten volle voor
zijn taak berekend. Ook de Leidsehe
voorhoede werkte dapper, de groote
kracht bleek te zijn de middenvoor,
al waren zijn praetijken niet altijd
even fair. H(j plaatBte den bal goed
naar de vleugels, waarvan de rechter
steeds probeerde ongestraft buiten spel
te staan, wat hem nogal eens gelukte.
Doch Olympia's achterhoede gaf goed
partij en zoo ging het zonder doel
punten voort.
Na de rust een flink aanpakken van
beide partijen om de leiding, welke
flinkheid van L. V. V. zoo nu en dan
in ruwheid ontaardde, dat niet vol
doende onderdrukt werd. De achter
hoeden gaven beiden goed partij en
voorioopig was doelpunten uitgesloten.
Keer op keer werd aangevallen, tot
eindelijk Backers keurig doordreef,
mooi voorzette en van Weel den kans
keurig benutte en onhoudbaar scoorde.
Enthusiast ging het wéér op het
L. V. V. doel af, doch er moest gestopt
worden, thans voor den Leidschen
linkshalf, die in botsing was gekomen.
Toen weer aangevangen werd zette
L. V. V. er alles op om gelijk te ma
ken en enkele spelers zochten het m
I gemeen spel, o.a. door spelers, ook
xierriub, A7iu - I Jen keeper, vast te houden. Het mocn
alle goed doorbloeiende perkrozen en I njet baten, het einde kwam met
ziektevrije soorten. Het geheel wordt I welverdiende 10-overwinning
aan weerszijden geflankeerd door per- I vQor Qlympia. Bij Olympia was het
ken in halvemaan-vorm, waarop de I heeje eiftai goed op dreef, hoewel
Polyantha-soorten Mrs. Cutbush en I (je voorhoede toch nog beter
Orleans Rose zullen worden geplant. kjm n en rechts- en linkshalf
Verder zullen op verschillende punten I gehandicapt waren, doch zich
in het parlc, langs den oever van den 1 zeer d hieiden. Bij den Leidschen
on V».»( ri'llallrl'lA !n 8(411 VlIVOt. lil I 1n vzi.iVl fat, lil f llit.
mum jaarwedde van de opzichter zal
zijn f 1100.
Het salaris van den concierge van
het Gymnasium, H. Aakkerman. werd
conform het vooretel van B. en W.
met f 50 verhoogd en, terwijl zijn
pensioensgrondslag werd bepaald op
f 832 per jaar.
Het voorstel tot verhooging y xn het
salaris van den directeur der inrich
ting van f25 op f50 tot opleiding
van personeel bij bewaarscholen werd
goedgekeurd.
Besloten werd tot opheffing der
arbeidsbeurs. Een tolgeldheffing voor
den tol op het Amstordaanpehe en
Goudwhe Rijpad werd vastgesteld met
f 0.15 voor een automobiel en f 0.05
voor een motorrijtuig.
(Onjuist werd Zaterdag j.l. ver
meld dat het voorstel van B. en W.
in zake de onderwijzcrssalarissen werd
verworpen. Het gedeelte betreffende
de onderwijzers werd met het amen
dement-van Veen aangenomen.)
Boskoop.
Het r(^en-geschenk.
In De Tuinbouw lezen wij over het
indertijd vermelde geschenk van H. M.
de Koningin aan de Koningin-Moeder
nog het volgende:
De rozen zullen in het park van het
Paleis Soestdijk met medewerking van
den heer Spek worden uitgeplant.
De hoofdgroep zal rechts achter het
Paleis op een groot grasveld, omringd
door hoog geboomte, op perken wor
den uitgeplant, zoodat net geheel een
groote ovale groep zal vormen.
Het middelpunt van deze gfoep is
een rond perk stamrozen, in donker-
roode en roode kleuren, bestaande uit
de volgende soortenGeorge Dickson,
Hugh Dickson, Lieutenant Chauré,
j General Mac Arthur, Mevrouw Dora
van Tets en Leuehtfeuer, omlynd door
lage stammen van de variëteit JesBy.
Dit middelstuk van stamrozen wordt
weer omgeven door negen perken,
ieder beplant met ongeveer 100 stuks
struikrozen van één soort, in onder
ling harmonieerende kleuren,
Alexander Hill Gray, Lady Perry,
Echo, Chrissie Mackellar, Countess
Mary of Ilchester, Mad. Edouard
Herriot, Old Gold en Irish Fireflame,
In de zaal
Afgehaald
Totaal 4205
Gedurende de maand öot. zijn döbr
de Mallegatsluis geschut 2812 schepen
met een inhoud van 240240 M en
802 stoomschepen, inhoudende 7159b
Ml, totaal dus 3614 vaartuigen mot
311836 M3. inhoud, en 6 houtvlotten,
I uitmakende 43 koppels.
Examen Candidaat-Notaris.
Voor het te 's Gravenhage gehou
den Notarieel StaaU-examen 'Je en
laatste gedeelte is geslaagd onze stad
genoot de heer M. 0. Bamsom, thans
milicjen-sergeant te Leiden.
In het Vluchtelingenkamp.
Zooals wij gemeld hadden, het
Goudsche Kluchtspel-Ensemble VA.
in het Vluchtelingenkamp zijn w uit
voering geven. Dat de eerste suixes
„had had bn de kampbewoners, bleek
^LtondVn.gioo^ngetalewaren
Gemeenteraadszitting van Vrijdag J.l.
Aan het Korte Verslag van de zit
ting van den gemeenteraad van Vrij
dag j.l. behoort nog het volgende te
worden toegevoegd
Bij de behandeling der jS™16®1110-
begrooting werd door den heer Don-
kef gewezen op de wenschehjkheid
om aan de ambachtschool alhier ook
onderricht te geven voor hen, the de
tabaksindustrie willen leeren, e™»»4
aan goede werkkrachten behoefte be
St<Door den Voorzitter werd toege-
zetrd het gesprokene ter kennis te
j brengen aan (te Vereeniging de Am
bachtsschool. v
On verzoek van den heer Vmi der
Werf werd de subsidie aan de ver-
nLgtag Jereehl met 1100 verhoogd.
De begrooting der
vastgesteld tot een bedrag van
f 8W229.11/, in ontvangsten en ud-
vaven een bedrag van 16968.68/,
hoowr dan aanvankelijk ie geraamd,
f," "verband hiermede werden mede
vastgesteld de begrooting lleï.
fabriek die der Electrische Centrale
en van den Gemeentelijken Eetnigings-
''7unl<iten werd tot aanstelling van
een klerk bij.de politie op een.sala
ris van f 500; tot wijziging van den
titel bureelambtenaar in opziehter bij
het bouw- en woningtoezicht, tot wij
vivinc der titulatar en regeling der
bezoldiging van (te ambtenaren bij
111 UPl
vijver en op het eilandje in den vijver,
groepen rozen voor kleureffecten wor
den aangebracht, terwijl een groot
vak Daily-Mail rozen rechts voor het
Paleis zal komen.
Ten slotte zal er een vak rozen,
bestaande uit ongeveer veertig van de
beste nieuwere soorten waaronder H
E. Richardson, Wakefield Christie Mil
ler, George Dickson, Killarney Queen,
T. W. Vanderbildt, Queen Mary, George
Sawyer, Sunburst, Président Vignet,
Heinrich Mönch en Mrs. 8am Ross,
spiciaal voor het snijden van bloemen
worden uitgeplant.
Al deze soorten zijn veredeld op
de Boskoopscho Rugosa en zijn op
uitdrukkelijk verlangen van H. M.,
door den heer Spek zooveel mogelyk
bij kleine kweekers gekocht.
Stolwijk.
Bij de heden gehouden keuring
van de Landstormpliohtigen der jaar-
klasse 1912 is de uitslag, als volgt:
C. Dogterum Verburg, E. HgGroe
nendijk, F. de Jong, P. Hak, K. Ver-
hoog en J. van Lith geschikt en h
v. d. Heuvel en D. Vonk ongesohikt.
zeer gueu .1
blonken keeper en rechtshalf uit.
De stand in deze afd. is nu:
Otymjfia 6
Gouda 5
Alphen 6
Sportman 5
T. O. P. 5
U—5 1.40
11-7 1.40
10—7 1.40
8—10 0.80
3-13 0.80
5-11 0.40
De Landstormpliohtigen der jaar
klasse 1913, T. Baas, W. Boom, J.
van Baren. J. D. van den Heuvel,
L. de Jong, J. van Kluijven en A
K Stam zollen den 9 November a.s
te Leiden b/d 4e Inf. Brigade worden
ingedeeld.
Oudewater.
Door de gemeentepolitie is tegen
een 70-iarig man proces-verbaal op
gemaakt wegens het plegen van om
zedelijke handelingen met een meisje
vmi negen jaren.
MARK I liEUlCHTKM.
Rotterdameche Veemarkt,
i November 1915.
Aart voer 250 volte runderen., 148
verte kalveren, 4376 eehapen, 575
varken», 1 hok.
1'rijzen Vetle koeien le kw. I ïoi,
2e kw. f94, 3e kw. f 88; Osaen. le
l 102, 2e f 92, 3e f 86, handel matig;
Kalveren lo f 100, 2e f 85, handel
traag; Schapen le f80, 2e f76, -le
f 72; Lammeren le f 94, 2e f 28, han
del redelijk; Varken» ie kw. f 96, 2e
f 90, .'ie i 88; Licht «oort f 52—f o4
handel zeer matig.
Aardappelenmarkt.
Zeeuwaohe Jannen f 3.30—f 3.70
Zeeuwache blauwen f 3.30—f 3.70
Pooler» f 2.20—f 2.70; Zeeuw, eigeuh.
f 2.50—f 3; 8pui»che eigenh. f 2.70—
f 3.20; Brieisohe kralen f 3—f 3.60
Bravo's f 3.40-f 3.60; lied 8tar
2.50—f 2.80.
Eieren markt.
Zeeuwache eieren f 8.50—f 9; Over
maoache f 9-f 9.50, per 100 «t.
Kaasmarkt.
OUDEWATER, i Nov. Aangevoerd
41 partijen, 1845 stuks, wegende plra.
9a a 5 K.G.
Goudsche kaas ie soort f '8—1 60 ld.
zwaardere f 71, id. ae soort f47 f 57t
met Ruksmerk f7o-f74 5°i roet conditie
Alles per 50 K.G. Handel stug
1^ dt^c^n«—"eb:! dletm, za, bedragen H800 endemnxi-
Voetbal.
De uitslagen van gisteren wnren
lo klasse: UW—Sparta 2—2.
VOC-Quick 1—1.
HVV—HBS 0—4.
HFC—Haarlem 3—0.
i 3e kl D.Olympia—LVV 1—0.
1 Sportman-TOP 2-1.
Goudsche Voetbal Bond
le kl. Alt. Weerb.—Olympia II3—1,
Gouda HTOP II 2 1.
OlympiaLVV 10.
Op het Sportterrein speelde giste,
renmiddag Olympia tegen LVV
an het Koninklijk Meteriologisoli
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 767.5 te
Haparanda, laagste barometerstand
747.P"te VlisBingen.
Verwachting tot den volgenden dag
Meest matige oostelijke tot zuidelijke:
wind, zwaar bewolkt, kans op regen,
vooral in het zuiden. In het noorden
iets zachter.