>s mini SIS 8THEEK, - nui, timnii B r” li ld i 1916. MAÏÏ en te bevor- i Wijnen of roefmanden o. 12952. Zaterdag 4 December 1915. 54e Jaargang MP EN Eerste Blad. lat 7. FEUILLETON De Gunsteling. I I a Rk We 11 te veel voor ^middelen Uitgevers K. BRUTOUH EN ZOON. Telefoon Interc. 82. ccxcv. XTie*VL_w"s- exx -^.dL-^-ertezxtïeToleucL -voox G-oixd.su ezx Verschijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen. Telefoon Interc. 82. 0.10 i bestaat alt twee de 40 plogun 8 1- roker rpillen i stuks i Drukkerij i ZOON - Gouds. Bouw- «i Woning- Verged Onder- n. Armenaorj. zel en hei ook de Vlaamsche de Kamp mijn vriend maakte verwijten, tot dank voor mijn de Vrij Is. on- ho on de flacon r ig van toe- >n door het I «ngmrM W ta ontnagm «tak .«mskdipd* tan te taM We Hj ii ikelen. - mndstoffen. en. erzoek 50 cent. f 1 25 1.50 1.50 1.90 dagelijks aangenomen aan ons Bureau: ten, den Boekhandel en de Postkantoren, PRIJS DER ADVERTENTIÊN: Van 1—-5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55 Elke regel meer«0.10 Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend. Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 by vooruit- hetaling, elke regel meer 6 ets. Reclames fO.25 per regel. Groote letters en randen naar plaatsruimte. on- van betdiaHende boteekeuto zijn, omdat door deze Duiteche daad onze eigene zaak in den strijd scheen betrokken te wordenu Een oogenblik voelden wij onze eigene veiligheid bedreigd door dezen aanval op een kleine nabuur- stoat. Maar bovendien zagen jve, in een plotselinge bewust worthing van stamverwantschap, ook het belang van het llolJaucteohe ras, dat immers in het Vlaameehe volk eon barer tak ken zag, in het gedrang geraakt. Om eerlijk te zijn, moeten we be kennen, dat tot nu toe verreweg het grootste deel van ons volk voor belgen maar matige sympathie had dat zelfs de Vloamsche beweging l aW-eu tamelijk koud nen zijn, dacht ik, al» ik mij door de glimlach van mijn bwcharmater niet had laten betooveren. Weg met alle gu natel ingsrtiap, riep ik, mijn gjas opheffend. Weg er mee, riep mijn vader luid, en stootte in zijn overtuiging zijn glas zoo krachtig tegen het mijne dat het in scherven viel. Helene keek me zwijgend aan, daar na zag ze een oogenblik «omber voor zich uit. O, haul ik maar nooit een voor wendsel gezocht, mij uit hare nabij heid te verwijderen Weg met de kunst Weg met de toekomst, riep ik. Mijn vader ver bood mij (tergelijke aardigheden, doe-h Helene luisterde opmerkzaam, dacht en onderzocht verder. Waarlijk, de oude vrouw had moe ten vergaan in trooetelooze verlatenr heid en me nu hulp. Weg met de vriendschap wikte ik roepen, doch voor dit cynisme bleven de mijnen gespaard. Het was zes uur, om half zeven moest ik achter de coulissen staan ik moest me haasten. Toen ik opstond, om afscheid te nemen, knlite Helene trawfg alsof ze vermoedde, dat hetzelfde geheim, me ook nu rust noch duur liet. Ik beloofde haar na de Voorstel ling op haar te wachten, en spoedde mo- die in* ING: i fabrikaat. filialen. - 40 En dat te minder, toen Duitschland zich aan een der klejue Staten hand- tasteilijk vergreep. Maar het is toch waarschijnlijk in hoofdfcaak dit vergrijp geweest, dat de stemming absoluut ten gunste van die mogendheden deed omslaan. Vooral voor de stemming ten zent moest deze laatste factor beteekenis zijn, kunMgenot bqgon iM mijn 1 Ik zelf sou uitapreken. (Wordt vervolgd.) Ik hei> veel voor je gateden, fluisterde zij. Ik kuste haar, ik streek haar door hour haar, ik smeekte haar om ver giffenis. Intuaschen stond mijn vader op den achtergrond en wreef zich meesmui lend de handen. Daarop gingen wij aan tafel, praat ten en lachten. O, hoe gelukkig zou ik nu kun de menschen waren, waarom ik mijn vader en bruid bedroog en verwaar loosde. (1 Als je me niet wilt verwijten, zoo schreef ze, dat ik me in de 10 jaren van vriendschap je vertrouwen niet waard getoond heb, verlos me dan van den angst, die ik om jou- en mijnentwille lijd, w&nt ik vrees nare dingen voor de toekomst. Ik van mijn kant bezwoer haar, dat ze vertrouwen in mij kon heb ben, zwoer haar bij onze eerste kus en onze laatste adem, die wij hopen lijk op hetzelfde tijdstip zouden uit blozen. Deze laaitete zin had haar ontroerd en ze beloofde mij, geduld te hebben. Het was me toch eenigSzins ang stig te moede, toen ik den volgen den middag in het „Gouden Hoofd” zat en hen wachtte. Het begon reeds donker te worden, toen hun rijtuig voor het hotel stilhield. Helene zonk weenend in mijn ar men. der. Het is rflwhte aan een zeer kleine categorie van personen gela ten zich in onmiddeliijk contact te stellen mrt. de overheid. Neem alleen maar eens het geval dat de tribune van den gemeenteraad, waar het pu bliek, <L w. z. de gansche burgerij het recht heeft de beraadslagingen over bet wel en wee der stad bij te wonen, voor niet meer dan een der tig A veertig personen plaats biedt. En slechts in enkele gevallen is deze tribune te klein gebleken. Dte geval len betroffen het onmidddlijk persoon lijk belang van een groep ambtena ren, <te Salarisregeling zonal? te be grijpen valt. Het onpersoonlijke trekt zeer ve len aan. De duizenden gepension*- neerden, die in den Haag neerrtre ken om hun laatste levensdagen daar te slijten,, zullen het u allen vdmon» <üg toegeven, dat hun het opgaan van hun persoon In de Imasm het meest aantrekt. Meestal komen deze personen uit kleinere plaatsen, waar zij vele jaren hebben geleefd in een milieu waarin het persoonlijk ele- mij heen. Hoe groot was echter mijn verwon dering toen ik Kamp’s deur gesloten vond en van oen buurvrouw vernam dat hij een half uur geleden was uit gegaan, hij die nauwelijks genezen was, en die nog lang kamerarrest had Wat kan er gebeurd zijn, dat hij op dezen regenachligeo winter avond iritgdng Hij stelde zich waarlijk niet voor nirta bloot aan het gevaar, opnieuw ziek te worden. Minachten zat hij mij in zijn kamer op te wachten. Ik wilde terugkeeren, doch het sloeg zes uur. Het was te laat. Ik moest hem aan zijn lot overlaten. In de garderobe wachtte men reed? op mij. Er moesten verscheidene da mes gekapt, geschminkt en gepoederd worden. 1 Nauwelijks had ik den tijd, mevrouw van Nieberg goeden avond te zeg gen, die lachend zich er over be klaagde, dat de jonge meisje* vrome lijk druk waren geweest. Ik nam haar nauwkeurig op. Wat zag ze er gelukkig uil! Hare wangen gloeiden alsof ze met hart en ziel in het dwaze spel opging. Doch plotseling w?s het, alsof ze was afgemat, ze zuchtte diep, Moot de oogen en liet het lichaam (Mapjes togen een stoel leunen, maar een oogenblik later was ze alweer vroo- lijk. Terwijl Ik W—agfWteMSMI Brieven uit de Hofstad. Wie beschrijvingen leest van fien Haag on Haagsehe toestanden van een halve eeuw terug of wie de ouden van dagen hoort verhalen van dien lijd, moet wel onder de eigenaardige bekoring raken van de gemoedelijke gezelligheid, die toenmaals in de re sidentie, volgen» algemeen oordeel van deze heusehe of pseudo-historici hoeft geheerscht. Wij behoeven heuach niet te denken dut de toestand ideaal was, wel verre van dat. Vaak bla derden wij in oude dagbladen om de geschiedenis van de hofstad daaruit te loeren kernen, en wij hebben meer malen met verbazing goeountaieend dat de kritiek die op hel gebied van regeertng en gemeentebestuur werd uitgemaakt, verre van malsoh was en heusch niet in scherpte onderdeed voor de kritiek die w uit zekere zeer geavanceerde groep ter linker zijde van de Tweede Kamer wordt jeuit. W.el kregen wij heel vaak e» loei sterk den indruk, dat het per soonlijke element in die kritiek ster ker woog dan in den tegenwoofdigen tijd het geval is. Daarin ligt een vooruitgang, gelijk iedereen ongelwijg feld moet toegeven. Nu ligt het voor de hand dat deze evolutie gelijken tred heeft gehouden met den groei van onze stad. Immers typeert zidh in een groote stad waarin het middellijk verband tusschen de woners geheel is opgeheven, het persoonlijke van de overheid on cri-tiseerende burgerij in hel bijzon- I De Hollandsche zaak in den oorlog. De gaoote oorlog, dde thans Euro- pa met oeconomtechen ondergang be- I dreigt, kon natuurlijkerwijs ook de neutrale wereld niet onverschillig I laten. Haar belangen, oeconomische I in de eerste plaats, maar daarnaast I ook soms politieke- en raabelangen, I waren er te nauw bij betrokken. Maar ook symp^hieën voor (te een en antipathieën tegen de andere der oorlegwoerendte partijen speelden daar bij eed groote rol. Die sym- en anti- palhieën waren wel deels het gevolg van overwegingen-, die in de wijze, waarop die verschillende belangen er bij betrokken werden, haar oorzaak hadden, maar stonden toch ook voor een ander deel los daarvan of daar mee slechte in indirect verband. De invloed', dien de Fransche en Ea rn gelsche pers in West-Europa én ook ten onzent uitoefent, is altijd' over- heenschend geweest. Voor zoover we E Voor beschaafd en ontwikkeld willen Sworgaan, meenen we eo> dit geldt fl fan vóór oen oorlog ons onder Engelscne of Fransche, zelden* onder Duiteche hoede te moeten plaatsen. En al was hierin, reeds een verande ring merkbaar en begonnen wij, Hól landers, te begrijpen, dat we uitbui tend ons zei v on hadden te zijn, de invloed van Frankrijk en Engeland, (We wij «1 voor een deel terecht als de groote cultuurlanden zagen was toch nog ginoot genoeg om onze stemming in dezen oorlog over 't al gemeen min of meer ten gunste van de. Westersche mogendheden te be palen. Gelijkheid van politieke ont wikkeling, overeenkomstige begrippen van individlueele vrijheid en meerdere soortgelijke factoren werkten boven dien in dezelfde richting. Ook de leuze der EntmU>mogendheden, dde voor de vrijheid en onafhankelijkheid dér kleine Staten zeiden te strijden, mis ten ongetwijfeld haar uitwerking niet. en ons over liet. Mauf de rampen, 'diie België trof fen, brachten daarin verandering. En de stroom van ongelukkige Belgen, die naar on» land vloeide, bracht ons het Belgische volk en waarschijn lijk de Vkuunsche zaak nader. Meer dan tol rnu toe voelden we ons ven in dezen oorlog betrokken voelden. ons van Duitechen kant bedreigd, wat reeds bestaande sym pathieën voor de Westereche mogend- neden nog versterkte. Zoodot ons na tionaal bewustzijn ons den unti-Duii- schen kant scheen te moeten opdrin gen. Met het oog hierop is het onge twijfeld uiterst merkwaardig, dat zij, die zoowel in ate buiten Europa dnad- werkelijk voor die rasbelangen en. het behoud van eigen nationaliteit te strij den hadden, zich min of meer naar den anderen kant gedrongen ''gevoel den- Dit behoeft nog met een bewijs te zijn van bijzondere sympathie voor Duitechiaud. Het wijst er alleen op, dat zij, dde den strijd voor de Hol- landache nationaliteit streden, tot n*u toe v^u anderen dan Duitechen kant bedreigd waren en due van die zijde ovendoeg in het -a zijne toorn» uk- het Vreedzame badje, go- nu eerst te hoe hij juk* daar waar het ^ce element meer op dén voergrond trad, ntet zijn eigen per soon had kunnen geven. Hier In de omgeving van duizenden onbekende, kon hij dit ten volte doen. En die vrijlieid had hij nu eerst in haar volte waarde feeren kennen. Er zün niettegenstaande hot over- groote deel van de bekende figuren uit Nederland, hier ter stede wonen, maar zeer weinig van deze figuren (He ate persoon algemeen bekend zijn. Vaak heeft het mij verbaasd hoe wei nigen er daarvan van aangezicht en bij name bekend zijn. Zelfs de Ministers en Kaanerleden, wier portretten toch herhaaldelijk in de geïllustreerde bladen voorkomen. zijn niet bekend. Zij kunnen zich Icelljk ambtenaarsdodrtertje tot een schoonheid tametamorphoHeeren, hoor- do ik haar stem aan mijn oor fluis teren Is u bij hem geweest 'f Ik knikte. Hoe gaal hot met hem En zonder het antwoord af te wachten ^egt u hem, dal jk hem nog cene moet spreken spoedig doze wede nog, zoodra zijn lopstand het toelaat Maar wilt u opnieuw Niet in de orchideeënka», moestem een andere plaats... bijvoorbeeld. Wat, u wilt bij mij komen, in mijn woning t Ja, waarom niet Er te toch geen gevaar bij Ik heb u toch niet En lachend ging ze heen. Deze woorden gaven den itoorefag ik besloot haar te zeggen, dat ik haar niet langer van dienst kon zijn. Een zucht ontsnapte me. Het was me een pak van het hart Maar de woorden Ik heb u toch niet lief brachten een stemming te weeg, die groote overewkomb had met een diepe bedroeMheid. H« kunm proloog, die Mijn collega’s waren begonnen, mij mijn ijver te bespotten. VVaar lijk, ate ze hadden vermoed*, welk *a opwindend schouwspel zich ach- de coultesen of speelde, zouden ze eer bewonderd hebben. Juist was ik des avond» druk be- de laatste voorbereidingen te ma.- toen ik een brief van mijn va- i’®’ kreeg. Hij had Helene bewogen, ïoorwaar met groote moeite, morgen Wuige van mijn, triomfen te zijn, hij zou tegen, den middag met haar het,,Gouden Hoofd” aankomen. Hij pM^de er de dringende vermaning toe, deee keer door dubbele har- |*ybei(i goed te maken, wat ik het hind verschuldigd was. Nog r®” waH ze bleek en treurig als I verlatene, hoewel ze de laatMe |?"teQ brieven genoeg van mij ont- een grooter gevaar duchten. En het kan tevens aantoonen, dat wij, qua Hollanders, van de Duitechers tot nu toe geen kwaad voor het behoud van onze nationaliteit te verduren hadden en dat dos het gevaar daarvoor van een andere zijde komt. Die zijde te voor de Vlamingen de F ransche, voor de Afrikaners de Ei> gelsche. En dit is ongetwijfeld de oor zaak van het feit, dat deze menschen van Hollandtetthen stam, voonzoover ze consequent en hardnekkig voor hun nationale belangen opkwamen in den oorlog, die than® gansch de we reld in twee vija-ndelWce kampen sehijnt te veixieelen*,óf met hun sympathieën naar Duitechen kant overhelden óf zich althans niet geestdriftig aan de tegenovergestelde zijde schaarden. Hoe de Hollancteche Afrikaner» te- geh een aanval op de Duitschors in verzet zijn gekomen Het waren de nationaalgezinden, zij, die voor hel behoud van eigen taal en eigen na tionaliteit vechten tegen de veren- getochte regeeringsmannen en hun vol gelingen. En zij vormen ook het grootste deel van de Hollandsche be volking in Zuid-Afrika. Bij de Vlamingen rijn vurige strijders voor*4de zaak, die tegen een strijd tegen Duitechers wel niet in verzet komen, maar toch hun eigen strijd niet om dien strijd willen staken, die dus den strijd tegen de verfransching ernsti ger en belangrijker achten dan die tegen de Duitechers van wie ze voor hun nationaliteit ongetwijfeld min der gevaar duchten. Waar dus voor de Hollandsche na tionaliteit gestreden wordt, keert de strijd zich tegen de Weetersche mo gendheden, omdat van die zijde de Hollandsche nationale zaak der Duit- sehers ook (te zaak van het Hol landsche ros is. Maar wel is het een merkwaardig vorschijnsel, dat, ta^ wijl de meerderheid der Nederlanders anti-Duitech is, vooral waar de zaak van den Hollandschen staan in dezen oorlog zijdelings is betrokken ge raakt, zij min of meer Megenovar die van Duitechlarud’s vijanden staat en de strijd voor haar een strijd tegen die vijanden te. K. bezig was een foM- f 0.75 1- 0.50 0.60 1.20 n I» 0.60 ,037‘ 0.50 0.75 0.50 0.60 0.60 0.60 2.50 0.60 I-» a 0-60 te doen, ment «‘w bttangnjke zoo iuec uc voornaamste plaats innam. Evenwel, los daarvan, uis een onbekende rond- zwervende in de Haag^ohe straten gk> voeien zij zioh al heel spoedig Qo imagiijk. Wie eenmaal ouder de be koring van die onbekendheid i» ge raakt, gevoelt ze ate de openbaring va» de vrijheid, die hij zoovele jaren heelt mouten missen. Lenigen tijd geleden ontmoette ik op de wandeling een ouden heer, dien ik jaren geleden, toen hij iwig in de Kracht van zijn leven, aan hot hoofd summI va» een onderwijteiwteiling hud gekend. Sinds korte» tijd wat» hij gppenmonneurd, „op stal gazel zoo- iifrfMuj hol zelf noemde en van. af dal oogenblik had hij zich in de re sidentie gevestigd. Gevraagd naar zijn bevind&ngcri luer ter stede, gaf hij mij een ik zou haast zeggen, zielkundige be-® schouwing over zijn eigen aanpas sing aan de ujeuwe omgeving. In het begin had het hem zeer zonder ling aangedaan, dal hij een paar uur lusMchen duizenden menscheu kon wandelen zonder er één van teken- neik, zonder door iemand gegroet te worden. Toen was wel eens het ge voel over hem gekomen, dat hij een zwerveling was, een uitgcdtoolwte. Langzamerhand echter begon hij er plezier in te krijgen om die onbe kende menschen in hun bewegingen gade te Maan en daarmede geraakte hij tnxfei* do charme van zijn eigen vrijheid. Hoe langer hoe meer ont wrong hij zich aan het enge keurs lijf, waarin hij zijn eigen persoon had morton kerkeren, omdat hij hnr den» te veel aan algemeen» kritiek zou bloot staan. Zonder dat hij nu, als zoovelen plegen te doen, ov uiterste en dte fiolen stortte over I. waarin hij zooveel jaren had leefd, erkende hij toch ^beseffen, h 'persoonlijke fen had. waarlijk, ik had zooveel g«trac£t, de acheur, (He m verbintenis gekomen was, heel ^Jten. veriangde een openlijke verkla- van mij. Ze wildé weten, wie 1*01 IISCHE COURANT. E PRIJS VAN HET ABONNEMENT: Per kwartaal Idem franco per post. Met Geïllustreerd Zondagsblad Idem franco per post I Abonnementen worden C Markt 31, bij onze Agenten. Dit nummer Naden.

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1915 | | pagina 1