Eenvertronwdadres
Blxxxa.eralaj3Lga..
Gemengde Berichten.
Z-ieuadlo p-q-Txr.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht.
N. HESSING,
Mn te tMten. Overigen* verklaarde de
keer Ford bg ign terngkeer in Noord-
Amerika, dat hg den krniatocht nooit
ondernomen ion hebben, had hg de
werkelijke oorzaken van den oorlog
gekend, zooata hg' die nn kent. Hg
voor zich zelf twhfeit niet meer, of
de middenrijken cgn den krijg met
voorbedachten rade begonnen. Voorta
ia hg van manning, dat op de Geallieer
den de verplichting raat, alvorens de
wapent neer te leggen, veorwaarded
te verkrijgen, die beter geschikt zjjn
tot het verzekeren van een dnnrzamen
vrede.
Nederlandoch-Indlë in de „Singapore
Free Pre»»".
De Java-Bixte vertaalde uit de
.Singapore Free Free» de volgende
verklaring, waarin de houding wordt
besproken van Engeland ten opzichte
van Ned.-Imdfië, indien aan het be
gaan van ons rijk in Europa door
Duitachland een einde mocht worden
gemaakt
„Verondertftellend echter dat on*
verhoopt het ergste koir>t en Dudlticb-
iand om de een of andere raten Ne
derland, zij 't ook maar tijdelijk, an*
néxeert welke mogelijkheid eveu*
wel met den <Lag minder wordt
dan lijnt direct de vraag of Duitsdi-
Ittikd in de gelugenheid zal worden
gesteld oin de Nederiandsohe kolo-
itiënNederlttiwiweh-IndiÖ, weg te ruk
ken van Nederland V
Wat dat betreft, wij herhalen wat
we vroeger hebben verklaard, n.l. dat,
een dergelijke verandering van bezit
van Nederl.-Indië ook niet voor één
moment zal worden getolereerd',
zeU» indien een onfortuinlijke Hol-
lawtoche regeering door force majeure
wordt gedwongen tot de uitvoering
van de diplomatische maatregelen,
voor het aantióneeren van zulk een
territoriale wijziging.
Wij plaatsen niet «enigen klem op
het feit, dat Java voor een tijd on
eer Engelaohe Hegeering was, waar
bij »Slr Stamford Raffles de gouver-
ijeur-generaal was. Deze overweging
zetten we volkomen ter zijde.
De hoofdteaak ie, dat Engeland di
rect zai beslissen dat Java, zooejs
nu onder Nederlaiulsch bestuur blijft,
onder de Nederlandecho vlag, en dit
wri in alle opzichten zooate een en
ander thans geschiedt.
Het geval kon zich zelf» voordétn
aannemende dat het ergste komt
voor Nederland! fiat Koningin W|l-
lieiimina uit Deu Haag inocht worden
verjaagd.
Maar dan zal zij een koninklijk en;
een looyaal welkom vindien van baar
éigen volk in Batavia.
En haar reis uit Nederland naar
het Verre Oosten zai waar ook
de Engetaohe vlag wappert in
derdaad een Royal Progress vormen,.
Dit is geenszins een denkbeeldig
aspect van hetgeen kan voortsprui
ten uit een Duitsohen aanval op Ne
derlands onafhankelijkheid!.
Zoo er geen nobeler motieven be
stonden, dan nog zou eigenbelang
Engeland voorschrijven om te beslis
sen, dat Nederlandsoh-Lndlöi steeds Ne-
derlandüch bltyft, voorzoover als dit
ban, gewaarborgd worden door Engel-
scheti goodtwill en door Engeland»
militaire en maritieme hulp.
De NederlandCohe Rogeerlng in Java
ia een goede buur.
Zij denkt er niet aan om de "rust
•u ordie in andere grondgebieden en
ondier andere volken te verstoren. Zij
Ijemoflt zioh met haar eigen zaken dn
doet dat zeer doeltreffend, zooals over
duidelijk blijkt uit het karakter van
het beheer van Java en Sumatra en*
uit de steeds groeiende weivaart van
deze landen,
De Hollanders- op Jfcva vormen
feitelijk een stabiliteit»-el «ment in het
Verre Oosten
En dit levert een prachtig en steek
houdend argument voor d!e reden
dat alle Regeeringen in het Verre
Oosten zullen verkiezen, dat Neder
land in IikBö blijft, precies zooals dit
thans het gevat to.
Frankrijk zal er even zoo tevre
den mee zijn, omdfet Batavia aan In-
do-China geen reden geeft tot eeni-
gen angst.
De Vereenigde Staten en de Filip-
pijnen zullen met onS gemeene zaak
maken wanneer het betreft het hand
haven van den *Nederlandechen troon
in Nederland'© tropische bezittingen
in het Oosten.
Japan zal hiermede ook wel in-
Htwnlmen.
En Rusland ook. China dito en
ook Slaan.
Wat betreft de groote Engeisohe
„Kingdom»" dit is het ware woord
van Australië en Nleuw-Zeeland
men zou voor een moment jfo mo-
geHJkhedd kunnen aannemen, dat deze
groots gebieden dezelfde gevoelens
zouden hebben, indien Duitetihland
langs den aequator gebieden had
maar dan vergeet men dat dit voor
die Dominions zou bet eekenen een
voortdurende bedreiging van de zee
verbindingen en een mogelijke inval
in het noordelijk territoir van Austra
lië.
En wat de EngelSohen in dteae ko
lonie (de Straitsj denken; welnu, wij
g.,.. - -
kennen onze vrienden, de Hollanders
goed.
Wij gaan meer dank amer&adschap-
met ze om, zoowel op com
mercieel als op Sociaal gebied. En
wij kunnen ze dit vertellen, en
wij vragen hun om dit in Batavia
én iit den Haag pok te meiden
dat, wat er ook gebeuren moge in
Europa, Engeland en zijn vrienden
in'met Oosten, alleen of gezamenlijk,
er nauwlettend voor zullen waken
(fat Nederlandsch-Indië niet anders
ï«al wezen dan wat het nu Is, een-
nobele, goedbetituurde bezitting van
■'de Nederiandhohe natie en van haar
welbeminde Koningin."
De mail naar Oost-Indië.
Men meldt nit Amsterdam:
Hier ter stede liepen in de Uatate
dagen gernehten, dat de mail voor
Ned. Oost-lndië niet met de passa
giersschepen óm de Kaap zon worden
gezonden, maar met de vrachtbooten
der Maatichappg „Nederland" en Rot.
terd. Lloyd, via hetSuez-kanaal. Naar
wij echter vernemen, missen deze
gerechten allen grond en gaat de
mail met de gewone schepen via de
Kaap de Goede Hoop.
De Nederiandsohe ambulance in
Oostenrijk-Hongarge.
Vrijdagavond is, naar Wolff Mn
da N. Ort. meldt, de, ambulance van
het Nederlandsche Roode Kruis,
bestMnde nit 6 artsen en 27 verpleeg
sters, onder leiding van prof. Lone,
te Boedapest Mngekomen.
De ambulance werd ontvangen door
den koninklgken commissaris van het
HongMrsche Roode kruis, graaf
Andreas Csekonns, den piMtsver-
vangdon voorzitter GeM von Josipo-
witoj, Hanns, graaf Emil Szechenye
en den voorzitter van den minister
raad, benevens door Alfred van Qrasohe
Lozar.
Ook de Hollandsohe kolonie te
Boedapest was met den oonial-gene-
raal, Johann Fledderas verschenen.
De ambnlanoe nam de leiding over
van het haar toevertrouwde* in het
reserve-hospitaal, dat vroeger door de
Amerikaansohe ambnlanoe werd be-
stnoyd.
De Nederlandsche ambnlanoe braoht
vjjf waggons levensmiddalen en andere
liefdesgaven voor de Hongaarsohe
militaire hospitalen mee.
Eieren.
De Minister van Landbouw heeft
bepaald:
1°. dat voor iedere hoeveelheid van.
100 volversohe eieren, waarvóór con
sent tot nitvoer wordt afgegeven,
voor de dagen 9 t/m. 16 Jannari eene
hoeveelheid van 100 volversohe eieran
besohikbMr moet worden gesteld;
2°. dat van 9 t/m. 16 Januari geen
oonsenten voor den nitvoer van ge
conserveerde eieren sollen worden
afgegeven.
Verboden uitvoer.
Bg Kon. Besl. van 7 Jan. 1916 ia
de nitvoer van hennep verbolden en
ia bepMld, dat de eerste alinea van
het eenig artikel van het Kon. Beal.
van 13 Dec. 1916 (St. Ot. Nó. 602),
wordt gelesen als volgt: da jiitvoer
van turkschroodolie en andere prae-
paraten, bestMnde nit gesnlfopeerde,
al of niet verzeepte oliën is verboden
Do Minister vsn Buiten!. Zaken
brengt ter kennis van belanghebben
den dat de Prooureur-Generaal bg het
Londensoh Prgsenhof een eisch heeft
ingesteld tot verbeurdverklaring van
de geheels lading van het ss. „Harden-
ger" welke bestond nit sinaasappelen,
mandarijnen 9 citroenen. Die goede
ren waren te Valencia ingeladen en
bestemd voor Rotterdam. De geoon-
signeerden zijn de firma's Van den
Brink en Van Haeohel. Het sdhip is
opgebracht naar Hall.
Niet stopgezet.
Het stopzetten der Ned. Fabriek
van leder en drijfriemen voorheen
Gebn. Praalke, te Eibergen, dat den
arbeiders reeds was Mngekondigd is
voorloopig nog niet te vreezen. Deze
week zgn een 30-tal vaten met looi
stoffen aangekomen, die eenigen tjjd
zgn opgehouden en grootere hoeveel
heden der benocdigde extracten zullen
wel niet lang meer nitblgven.
Buitengewoon Oongros
dor S.D.A.P.
In het Zaterdag en Zondag te
Arnhem gehouden buitengewoon con
gres der 8. D. A. P. werden inza
ke de grondwetsherziening de vol
gende resoluties aangenomen
le. Het buitengewoon congres der
S.D.A.P. herinnert aan den grond
slag der politieke actie, neergelegd
ut net beginselprogram der partij
„üei proletariaat kan deu tegen-
ataèd der kapitalistische klassen to
gen de overbrenging der bedrijtomad-
deten van particulier in maatschap
pelijk bevit «Iechte breken door y»r-
overiug van politieke macht, voor
dat doel hebben zich over de geheele
wereld arbeiders, die tot bewustheid
van hun taak zijn gekomen, iu den
klassenstrijd, georganiseerd en aaU
het feit dat al© het voornaamste mid
del ooi tot verovering van die poli
tieke macht te komen, de sociaal-de
mocratie in alle landen steeds heeft
gqsteto: het algemeen kiesrecht te
veroveren waar men het nog! niet
had te gebruiken daar waar het be-
Htoml.
De S.D.A.P. in Nederland wier
stichting het nauwste verband houdt
met de erkenning van dè gebiedende
noodboakeiijkhato van deze politieke
actie van het proletariaat, heeft daar
om van het begin, van haar optredien
af als eersten eisch gesteld de invoe
ring van algemeen kiesrecht, in de
laatste jaren daaronder steeds ver*
staandalgemeen kiesrecht voor
mannen en vrouwen.
Door haar onverpoosden arbeid! en
steeds sterkeren strijd voor deae fun
damenteels hervorming, is de tegen
stand ulo in den aanvang) door schier
alle burgerlijke partijen werd gebo-
dem bij de partijen der linkerzijde
gaandeweg gebroken en hebben de
verkiezingen van 1913 voor resul
taat gehad het optreden eener regee-
riug, die als haar voornaamste taak
het tot stand komen eener grond
wetsherziening om te komen tot al
gemeen kiesrecht, moert aanvaarden.
Het congres erkent, dat in de thans
verschenen wetsontwerpen tot grond
wetsherziening de verwezenlijking) ligt
opgesloten van wat door deze regee
ring bij haar optreden is toegezegd;
het spreekt rtjn waardeering erover
uit, dat de regeering niettegenstaan
de de moeilijke tijdsomstandigheden
deze ontwerpen heeft ingediend op
een tijdstip, dat de totstandkoming
binnen deze parlementaire periode
gewaarborgd schijnt en besluit det de
S. D. A. P. al haar krachten zal
inspannen om eiken openlijken of be
dekten tegenstand, die tegen de tot
standkoming zal worden geboden, te
helpen braken.
Het congres verklaart de Evenre
dige Vertegenwoordiging zooals <fie
wordt voorgesteld, te aanvaarden
dochvordert dlat ook de toepassing
eK van op eventueels verkiezingen
voor de Eerste Kamer, in de grond
wet zal worden vastgesteld. Even
eens stemt hflt oongres er mee ia
dat aan den 'gewonen wetgever in*
voering van stemplicht is overgela
ten.
Ie het congres van oordeel dat het
belang Van het Nederlandsche prole
tariaat de totstandkoming van het
voorgetitelde elecht, het verklaart daar
naast met nadruk dat uitbreiding van
het kiesrecht alleen tot de nog uit
gesloten mannen niet meer voldoet
aan de eiSohen van den tijd. De vol
ledige democratie die de sociaal-de-
inocratie ter bereiking van haardloel
behoeft, eischt dat het kiesrecht ook
wordt toegekend aan de vrouw. De
politieke bewustwording der vrouw,
het feit «tot zij in alle klatiSen steeds
meer aan hst maatschappelijk en
oeronomtoch leven gaat (teedneonen en
in het algemeen de groote belangen-,
die ook voor haar aan de uitoefe
ning van het voornaamste politieke
recht zijn verbonden, wettigen vol
komen, dat thans het kiesrecht o
denzelfden grondslag aan de beide
geslachten wordt toegekend.
Waar de regeering zelf in detoe»-
lichting tot hare voorstellen tegen, het
vrouwenkiesrecht geen prinoipieele
bezwaren oppert, en zij zelf door toe
kenning van het passief kiesrecht
een principieel gewiohtigen stap Het
op den weg van de politieke mondig-
verklaring der vrouw, acht het con
gres het uitgesloten, dat zij over het
vastleggen van vrouwenkiesrecht in
de grondwet, haar veto zou uittipre
ken-
Het congres acht verder het be
staan eener Eerste Kamer in strijd
met de grondgedachte eener volle-
dige democratische staatsinrichting
weshalve de afschaffing der Eerote
Kamer door de 8. D. A. P. wordt
geëirtht. Wanneer de Provinciale
Staten het kieoerticorps voor de Eer
ste Kamer blijven vormen, dient al
thans do onttoindfcaarheid dier Staten
den invloed van de kiezers te waar
borgen.
Het congres acht den leeftijd dér
meerderjarigheid den aangewezenen
voor de verieenii* van het kies
recht.
2e. Ten einde de totstandkoming
van het algemeen kiesrecht voor
mannen en vrouwen ter gelegenheid
van de thans komende grondwets
herziening te bevorderen, bertuit het
congres tot een krachtige schriftelij
ke en mondelinge propaaanda voor
bovengenoemde eischen en tegen elke
poging der tagenrt andere om de
grondwetsherziening te doen misluk
ken - Het congres besluit met het oog
op hel fait, dat het groote Interna
tionaal gebeuren, de aandacht van de
schijnbaar kleinere h%inentomt*he
belangen afleidt, het Nederlandeche
proletariaat op te roepen, om de
kracht der kiesrechiheweging tot het
hoogst mogelijke peil op te voeren,
ten einde elk gevaar voor de tot-
standkomfaigi af te wenden en daar
naast de Spoedige invoering van 't
algemeen vrouwenkiesrecht te ver
krijgen. Daartoe besluit bet congres
alie af deelingen en federaties der par
tij op te roepen het werk der Soc.-
Dem. Kamerfractie door een inten
sieve, aanhoudende propaganda, door
de verspreadirig van daartoe bestemde
geschriften en door meetings en an
dere vergaderingen voor de hierbo
ven gesteldie eischen, met alle kracht
te steunen en roept partijgenooten
op hierbij alle vereiscfate ijver en
toewijding te toonen. Het draagt aan
het partijbestuur op om het daartoe
meert geschikte oogenbiik, in samen
werking met het N. V. V.t te bepa
len on door een groote landelijke
meeting'uiting ie doen geven aan, den
wil van 'het Nederlandaohe proleta
riaat. Hierbij is in het oog te hou
den dat versterking van de S. D. A.
•P. in alle geledingen, den noodza-
keiijken waarborg zal geven dat op
het berttofcemie oogeobJik de noofkge
krbcht tot aanval en verweer niet
ontbreken zal.
3e. Doordien een der grootste ge
varen voor de totstandkoming van
het algeaiveen kiesrecht vooral wan
neer dit ook het algemeen vrouwen*
kiesrecht bot eekent, van de thans
nog rechtsche Eerste Kamer dreigt
krijgen de Staten-verkieeingen, wel
ke in 1916 gehouden zullen worden,
meer dan gowone beteekenis. Daar
om draagt het congres het Partijbe
stuur op voor die verkiezingen al
die maatregelen te nemen,, welke het
dienritig oordéelt om een dusdanige
samenstelling van de Provinciale Sto
ten te verkrijgen, als noodüg is om
de tegenwerking van de Eerste Ka
mer onschadelijk te maken. Waar en
voor zoover noodig verklaart het
congres zich bereid tot dusdanig» sh-
menwerking met die politieke par
tijen, die in zake dé grondfwetsher-
ziening bereid zijn de regeering te
steunen en het algemeen kiesrecht te
verwezenlijken, als noodig en moge
lijk zal blijken, met dien verstande
daf het samengaan bij stemmingen
voor de Staten alleen zal geschieden
op den grondslag! van de retiolutie
van het Oongre» van 1914 en alleen
om het dtoel te bereiken.
Door den heer Caimille HuijSmai»,
secretaris van het Int. Soc. Bureau
werd daarna een rede gehouden over
de international».
Gebrek Mn laadruimte.
De Daily News deelt mede, dat,
volgens beriohten uit scheepvaart-
kringen in Panama, de geheele "West
kust van Zuid-Amerika verlegen sit
om schepen. Aon de Peruaansche
havens moet bergenhoog opgestapelde
suiker liggen, terwgl in Ecuador
760.000 balen katoen wachten op ver
zending. De cocao-oogst is zoo groot
dat die zal moeten worden vernietigd.
Een adellijke beklaagde.
Dat een onde adellijke dame als be
klaagde in de rechtzaal verschijnt, ge
beurt niet allen dag.
Deze week eehter stand voor de
Bossche reohtbank terecht de een-en-
sestigjorige gravin de W. de W. v.
K. Schm. K. nit het Limbnrgsohe.
Ze bod drie zonen als officier ia het
leger en dezen voehten zon het front.
De een had met verlof van onze Ko-
ningin, toen de oorlog uitbrak, dienst
genomen in het Dnitsohe leger, terwjjl
een schoonzoon eveneens us het front
was als officier.
Haar dochter die met dezen officier
getrouwd was had haar verblijf ver
laten en wm gaan samenwonen met
familie op een landgoed in Westfalen.
Nu waren de kinderen ziek geworden
en er was daar niet aan meel of rijst
te komen. Daarvandaan had de dooh-
ter naar haar moeder hier te lande
geschreven om meel en rjjst en de
onde gravin liet haar equipage voor
komen, laadde rgst, meel en brood
onder het voetkleed en begaf oich op
weg naar Dnitsohland.
Een horer zonen verzamelde koper
en bod hoor geschreven om oud koper
te «tuien ook hieraan gaf de gravin
gevolg, zfi laadde in haar rgtug een
heelon sok met onde hulzen, eveneens
met bestemming voor Dnitsohland.
Maar de kommiezen kregen arg
waan en stelden een ondersoek in het
rgtnig in met het gevolg, dat ze de
smokkelwaar ontdekten en twee keer
achter elkaar proaee-verbaal tegen
haar opmaakten.
Toen ze voor de reohtbank moest
vertohgnen, liet zij verstek gMn, in
de meening, dat het wel met geld
boeten zon sfioopen. Voor het eerste
proces legde de rechtbank een boete
op van zea-en-zeatig gulden, voor het
tweede echter een maand gevsManis-
straf.
Bij het tweede geding had zwoor
gewogen ie omstandigheid door den
kommies verhaald, aio sou de gravin,
toen hij sommeerde om holt te honden'
tot den koetaier gezegd hebben „dureb-
fahren", waardoor ze zich zelf en den
koetzier san groot gevaar had bloot
gestold.
Van deM vonnissen was ze nn in
vernet gekomen, in de hoop, dat de
gevangenisstraf zou Veranderd worden
in een geldboete.
De officier vroeg van het eerste
vonnis bekrachtiging en eischte in de
tweede zaak eveneens een geldboete
van zes-en-zestig galden.
Als verdediger trad op mr. J.
baron van Hngenpoth, die verschillen
de motieven aanvoerdde, waarop hg
een niet te zware geldboete vroeg.
(Hnisgez.)
De Nederlondsohe ambnlanoe in
Gleiwitz.
Nssr de N. Ct. meldt, is de op Sg
December j.l. nit Amsterdam nssr
Gleiwitz, in Oberschleziën, vertrokken
ambnlanoe reeds den volgenden dag
aan den arbeid getogen. Binnen 33
uur na het verbrak uit Amsterdam
kon de leider, prof. Lanz, reeds seinen,
dat een der (talrijke) Lazarehts in
Gleiwits in beheer genomen en het
hoofd van de verpleging bij de unba
lance „in voller Tëtigkeit" was.
Blijkens neder ingekomen berichten
is het hierbedaelde Lozareth gevestigd
in het Concertgebouw, wou pi. m.200
(meest zwaar-)gewonden kannen wor
den ondergebracht. Zonder zich rust
te gunnen na de reis, togen onze
verpleegsters aanstonds aan den
ubeid, om het .ganache gebouw
een Hollandsohe reinigingsknar te doen
ondergMn. Reeds het meerendeel der
bedden was toen bezet en in den
nacht van 3 op 4 Januari werd een
nienw transport gewonden verwaoht.
Het „Ford"-gezelsohap.
In Hotel „Wittebrug" te 's Graven-
hage hadden Zaterdag- en Zondag
avond gezellige bijeenkomsten van het
„Ford"-gezelsohap plaats. Opgemerkt
werden Dr. van Eeden, en Henri Borel.
De beer Ellis O'Jons van New-York
bepleitte de wensohelgkhséd van de
stiehting van de Vereenigdz Staten
van Europa.
Van de volgende sprekers en spresk-
sters bedankt* Mej. Frieda SteenhOf
Ford voor zijni vredesidoalen.
De heer AJbd-Bojer nit Kopen
hagen sprak At wensoh nit Mt-dr
Ford-sneeuwbap al grooter en grootu
zal worden etf het oorlogsvaar zal
uitdooven. F
Andere sprwers uitten zioh in den
zelfden zin.
Clandestien vervoer van rogge.
Naar de minister van "Waterstaat
den Commissarissen der Koningin in
de provinciën heeft medegedeeld,
heeft zgn ambtsgenoot van Land-
bonw van de centrale commissie tot
regeling von rogge-Mnkoop in Lim
burg bericht ontvangen, dat zjj te
Maastricht beslag heeft gelegd op een
partjj rogge, welke nit Gelderland
over Rotterdam per waterweg wu
vervoerd naar Maastricht en aan een
molenaar wu afgeleverd. Aan dat
belicht had de oommissie toegevoegd
de mededeeling, dat het olandeitien
vervoer van roge nog steeds per
waterweg plaats vindt
Teneinde te bevorderen, dst het
vervoer van rogge te water, voor zoo
ver niet geoorloofd, zooveel doenlijk
worde tegengegaan, heeft eerstge
noemde minister de ondernemingen'
van openbare middelen van vervoer
met uitzondering van de spoor- en
tramwegondernemingen tot mede
werking doen nitnoodigen, opdat het
door haar te bewerkstelligen vervoer
van inlandsohe rogge op geen andere
dan de voorgeschreven wijze ge-
schiedde. (N. ft Ct.)
Identiteitsplaatjes.
Bij beschikking van den Minister
van Oorlog is bepaald, dat, zoodra
de voorraad oellnloid-identiteitsplaatjes
is opgebruikt, zinken herkennings-
plaatjes zullen worden verstrekt,
waarop met behulp van stalen slag-
letters en -cijfers van 3 en 2 mï.,
de aanwgzingen behooren te Worden
aangebracht.
Bö de gisteren te Amerfoort ge-
honden voetbalmatch vlogen twee
spelers tegen elkaar op. De Qnick-
8i>eler de B. geraakte bewusteloos.
Gevreesd wordt dat hg een lichte
hersenschudding opliep.
Bg den val werd ook zgn lorgnet
verbrgzeld, gelukkig echter zonder
kwetsuren aan het oog te veroorzaken.
De B. studeert te Leiden op de
Hoogeschool.
GOUDA, 10 Januari 1910.
Boter.
De minister van landbouw, ng ver
heid en handel heeft bepaald, dat
gedurende de week van 9 tot 16 Ja-
nnari voor 60 pCt. der boterproductie
certificaten van uitvoer zuilen worden
verleend en 50 pCt. voor het binnen-
verbruin zal moeten worden
beschikbaar gesteld, alsmede, dat de
bewgzen van toelating tot uitvoer van
boter, afgegeven door de Rijkscom
missie van toezicht op de Boterver-
MMtdgtnfi op grond van die certificaten
sullen gelden tot Dinsdag 25 Januari,
des voormiddags te 12 uur. (8tct.)
Het G o 1 u s.
Gisteravond hield de afd. Gouda
van deu NaderJftmtechen Zionisten
bond een openbare prupagauda-var-
gjudering in het Gebrolokaal achter
de Synagoge, alwaar de heer Neb.
d» Lieine uit Den Haag, Voorzitter
van den Nederlandscheu Zionisten
bond een rede hield over „Het Go-
tito'. j
De heer De Lieme deelde in deu
aanvang zgnar rede mede, dat het
beoogen van de propaganda bij ve
len op een ntiBverrtand berust. Men
meent dat wij dagelijks door geheel
Nederland propaganda-lezingen hou
den uitsluitend en alleen om leden te
winnen. Dit te niet juirt. Wij ko
men, zeide «pr.„ in de eerste plaats
om u de golus te doen zien, zooate
wij, zionirten die zien, om u d« Go-
lus te doen doorleven zooate wij die
doorleven, om u die te doen aan
schouwen zooate wij die zien in onze
klaarheid.
Wat te Golus P Golus beteek ent
ballingschap, die toestand waarin de
Joden verkeeren, wanneer zij terri
toriaal geen gemeenschap vormen. Zij
Vormen echter wed degelijk een ge
meenschap omdat zij allee historisch
bepaald doorleven. Een gevolg van
dozen toestand is het Anti-8»mitis-
me. Reeds ettelijke duizenden jaren
maken de Joden het Goius door en
begrijpen daardoor niet meer wat Go
lus is. Het Golus is voortdurend
veranderend, het Golus oefent voort
durend eeu anderen invloed uit op
de meuSohen. Een mensch staat vol
gens 'apr. in eencultuur-geaneenticiïap.
P« Joden leven tweeslachtig.
Na de positieve zaken van het
Golus te hebben besproken, liet gpr.
de negatieve dfingen Ivan het Golus
zien, waaruit bleek (jat de Joden het
Golus niet alleen in net Anti-Samitis-
*B*r~*ien. De Jtirton 1 werken Vbtff dé
Joden omdat het Jodbn zjjn en niet
omdat zij deze qualitwten bezitten en
andere qualiteiten missen. Wij kun
nen, zeide Spr., het Golus overwin
nen wanneer het Joodéche volk nor
maal leeft. Wij kunnen geen Zionist
zijn aamtor het Golus te hebben be
grepen «n zoo hebben de oude Jo
den het ook gezien. Er is thans
een groot verschil waar te nemen,
vervolgde ^>r., tusschen de Joden
van thans en de Joden van 20 jaar
geleden.
Spr. gaf eenige staaltjes aan hoe
de Joden in diverse landen behan
deld worden.
In Derafbitee bij voorbeeld kwamen
de Kozakken* op den Nieuwjaarsdag
de Synagoge binnen en werd door
hen op de vrouwengalerij dusdanig
huisgehouden dat hun daden niet in
een openbare vergadering van Joden
kunnen wonden medegedeeld. Spr.
gaf nog verschillende voorbeelden v«n
de behandeling van Joden in diverse
landen en besprak hierna de burger
en roensohenreohten die ieder mensch
toekomen.
Met een opwekkend Woord aan de
tol rijke aanwezigen om toch vooral
niet langer in het duister te blijven
voortleven, doch om zich, na het
Golus begrepen te hebben, aan te
«luiten bij dén Nederl. Zionistenhond,
eindigde de heer De Lieme zijne aan
dachtig aangehoorde rede. -f
Kaasp rijzen.
De Minister van Landbouw, Nij
verheid en Handel, gelet op het Kon.
besluit van 26 October 1914 (Staats
blad no. 508) en op zijn beschikking
van 17 November 1915, heeft goed-
gevoaden; onder intrekking van zijn
beschikking van 24 December 1915,
dén maximum kaasprijs voor bin-
nenlandrth verbruik, behalve voor
room- en lunchkaas en kaas bereid
onder rabbinaal toezicht, gedurende
het tijdvak van 10 tot en met 81
Januari 1916 te bepalen:
A. voor dén vericoop in het groot:
voor volvette Mei-, Zomer-GoudP
««he en Edammer kaas met rijkrtnerk
'53 per 50 K.G.;
voor volvette Mei-, Zomer-Gomteche
én Edammer kaas f51 per 50K.G.;
voor volvette September-, October-
kaas met rijkamerk f47 per 50K.G.;
voor volvette September-, October-
kaaa f45 per 50 K.G.;
Mei-, Zomerkaas (40 J
(Ectommer en Goudsch model) f49
PW 50 K.G.;
voor September-, Octoberkaae (40
-f*Edammer en Goudsch model
'43 per 50 K G.
voor volvette jonge Goucteche
Edammer kaas met rijkamerk f 40
per 50 K.G.
voor volvette jonge Goucteche en
Edammer kaas met rijkamerk f 40
per 50 K.G.
voor volvette jonge Goucteche
Edammer kaas f 38 per 50 K.G.
voor jonge kaas (*0 -f-J, Edammer
en Goutltich model, 137 per 50 K.G.
voor jonge kaas (30 -f) 130 per
50 K.G.;
voor jonge kaas (20 -p) 125 par
50 K.G.;
voor jonge magere kaas f 15 per
50 K;G.
voor komijnekaas (Lrideehe, Deut
sche of F ricache, met tén minste 12
pCt. vet in de droge Stof) f 42 per
50 K.G.;
voor nagelkaas f 18 per 50 K.G.
B. Voor den verkoop in het klein:
voor volvette Mei-, Zomer-, Goud-
sche en, Edammer kaas met rijksinerk
fü.66 per /t K.G.;
Voor volvette Mei-, Zomer-, Goud-
sehe en Edammer kaas f 0.64 per
'A K.G.;'
voor volvette September-, Oofcober-
kaas met rijksinerk f 0.58 per
K.G.
voor volvette September-, October-
kaas f 0.56 per K.G.
voor Mei-, Zomer-kaas (40 -f-)
Edammer en Goudsch model, f 0.59
per K.G.
voor September-, October-kaas (40
-p). Edammer en Goudsch model
10.58 per K.G.;
voor volvette' jonge Goudsche mi
Edamnter kaas roet rijkamerk f 0.50
per 'A K.G.
voojr volvette jonge Goudsche en,
Edammer kaas f0.48 per K.G.;
voor Jonge kaas (40 ~P) Edammer
en Goudtioh model, f 0.46 per J4 K.G.;
voor jonge kaas (30 -P) '0.87
per lA K.G.
voor jonge kaas (20 -p) f 0.32%
per H K.G.
voor jonge magere kaas f0.20p.
Vt K.G.
voor komijnekaas (LaWsohe, Deut
sche of Frietiche met ten minste 12
pCt. vet in de droge stof) f0.50p.
Yi K.G.
voor nagedkaa» f 0.23 per ILG.
K a a a.
Door de Rijkscommissie van Toe
dicht op de beschikbaarstelling! en, den
uitvoer van kaas is aan de grotiöiera
exporteur» van kaas telefonisch het
volgende bericht gezonden
Te beginnen met Maandag 10 Ja
nuari ato. hebben alle grossders-ex-
portMirs alle kaas beschikbaar voor
binnéitiaiutooh verbruik, uitgezonderd
den verplichten voorraad, aan de cen
trale pakhuizen In to leveren en te
het hen verboden voortaan recht
streeks (buiten het centrale pakhuis
om) kaas aan detaillisten te ver
strekken, zoodat de vergunning, ver
leend bij circulaire van 31 Deo., in*
getrokken Is.
iïed. Bond van Koffiehuis-restanrant-
houders en slgters.
Op Dinsdag 11 Jannari des avonds
8 uur zal in het Café „Het Schaak
bord" alhier een algemeene ledenver
gadering gehouden worden van de
afd. Gouda van den Ned. Bond van
Koffiehuis-, restauranthouders en
slgters. De agenda vermeldt om. ver
kiezing bestuursleden, verslag van den
Bondsraad, bespreking consumptie
prijzen en afschaffing Zaterdagavond
cadeanx.
Gesignaleerde aangehouden.
Door dé politie is alhier aangehou
den een gesignaleerde, die ter zake
van xertichillende overtredingen nog
9 dagen hechtenis moet ondergaan.
De aangehoudene is overgebracht naar
het Huis van Bewaring te Rotter
dam.
Diefstal van Paraiine.
Uit Heerlen zijn hier aangebracht
de twee personen, die verdacht wor
den hier ter stede uit een pakhuis
ten nadéele van de Konr. Stearine
Kaarsenfabriek eenige balen jut ratine
te hebben ontvreemd, terwijl uit Rot
terdém naar hier ie gebracht de
koojunan S., dde verdacht wordt van
heling dézer gestolen goederen.
Na veihoor door den commtetiaris
van politie alhier zijn deze drie per
sonen, thane overgebracht naar het
Huis van Bewaring te Rotterdam.
Diefstal te EnJchuizen gepleegd.
Door de politie is alhier aange
houden de militair B., die verdacht
wordt zich te Enkhuizen te hebben
schuldig gémaakt aan diefstal door
insluiping.
Bij fouilleering word op den aan
gehoudene een bedrag gevonden van
6050 Maric, hetwelk uit een brandt
kart van een ingezetene te Enkhui
zen is ontvreemd.
De aangehoudene wordt morgen
overgebracht naar Alkmaar, teneinde
daar voor den Officier van Justitie
te worden geleid.
Voetbal.
>n van gisteren
B. 8.H. V. V. i—i.
Haarlem—-Quick 1—1.
Hercules—Sfarta 1—3.
V. O. C.—U f. C. 9-0.
3e kl. D.Sportman—L. V. V.,
uitgesteld.
Alphen—T. O. P. 0—1.
Goudaülympia, afgekeurd.
Goudtiche Voetbal Boud
lekl.: WoerdenAltijd Weert). 7—0.
Oiympia 2—Gouda 2 1—3.
Schoonhoven—de Struis, afgok.
T. O. P. 2—Boskoop, ld.
2ekl.: AU. Weert). 2—Gouda 3, to.
Wal we niet verwachtten, wu» dat
het Gouda-terrein gisteren onbespeel
baar bleek, zoodat de consul gé-
noodzaakt was af te keiuren.
Een verrassing bracht ons T. 0.
P., dat, naar wij vernamen, met in
vallers naar Alphen getrokken, kans
zag met 1—0 van Alphen te win
nen. Waar alle elftallen tot nog toe
in Alphen verloren, verrestte ons
deze uitslag buitengewoon. Tot on
zen spijt hebben we geen verslag
van dazen wedstrijd.
Een aardige ontmoeting braoht ons
Oiympia 2—Gouda 2, die met een.
overwinning (3— lj voor Gouda ein
digde, ofschoon de Olympia-reserveB
tot rust 0—0 wisten te behouden', de
leiding namen en eerst een tijd daar
na de 'gelijkmaker zagen komen, ge
volgd door nog 2 andere tegenpunten.
Waar Gouda 2 met een buitengewoon
sterk elftal in het véld kwam, is het
resultaat voor Qlyinlpia niet slecht
terw(l het niet eens een iiottoriaag
had1 behoeven te zijn.
De stand in de 3e kl. aliü. D.
i» ml
Oiympia
Gouda
L. V. 'V.
Alphen
T. O. P.
Sportman
7 4 2 1 10-17—9 1.42
7 \8 8 1 9 12—7 1.28
8 14—11 1.14
7 10-14 0.78
6 8—14 0.75
4 9-15 0.67
7 3 2 2
9 3 15
8 30 5
6 2 0 4
Mond- en klauwzeer.
Onder bet vee in Noord-Brabant
heerscht bet mond- en klanwzeer op
uitgebreide school. Honderden en
honderden beesten worden afgemaakt.
Maar Mn de spits zal toch wel staan
het dorp Beek en Donk, weer thene
van zeventien boeren al het rundvee
en de varkens zijn gedood. De ziekte
heeft een kwaadaardig karakter en
breidt zioh nog zteedz nit. N.Ot.
i
Servië na den veldtocht
Dr- btephan bteiuer eohrijtt aau
deu Herliuer LokalaMeiger
tiet laodouhap wordt, hoe soeer wit
OBH verwijderen van Senjemdrai
steede mooier. Ver in het Ooatenien
Westen ziet men de verre omtrekken*
van het hooge gebergte. De oorlog
ie ver weg getrokken. Overal op
de velden ziet men bonte kleurets.
Dot aijn de Servische boerinnen die
het land in ordle maken. Mannen
ziel men bijna niet, wamt mannen
zijn (n Servië zeldzaam. In vier
lange oorlogsjaren greep de oorlog»
god allee, wat maar handen en voe
ten had en wat terug bleet zijn half
opgedehoten jongeoe of gebrekkige
grijsaard». De oorlog is onbarmhar
tig en toch in dit door God geze
gende Morawadal, wMr het grootste
gedeelte van de legers door heen
trok, wa» hij barmhartig. Het land
ligt er onaangetast. Slechts zelden
ziet men dat een loopgraaf een, groe
ve trekt in den zwarten grond.'Bij
na geen plank ontbreekt aan een
tuinschutting en de huizen, deste
vriendelijke, half Turksohe, half ger-
maanaohe woningen, hebben niet on
der den oorlog geleden.
Ook het leven is langzaam naar
dit land teruggekeerd. Op de velden
grazen groote koe- en schapenkuth
den. En dit verrast mij bet sterkst
Ik dacht, dat wij op onzen snellen
opmaistoh door dit rijke dal alle» zou
den moeten verteren, wat hat land
bood. Doch nu zie ik, dat dit een
vergissing geweest is. Het land is
nog «eed» rijk aan vee en mijn leed-
tvozon voor de arme bevolking, die
ik reeds zag honger lijden, was ovar-
bodig. Zij zal kunnen leven tot dén
volgenden oogrt en het lamt zal
«poediig op zijn verhaal karnen. I)e
oorlog oogrt déod maar aaait ook
leven. En dit land met zijn zooge-
•ntfe aawle zal tot een Voorspoed
opfoloeien, zooate de Serviër» nooit
gekend hebben. Lang» dé tenriwegén
rijdt nu dé spoorweg over faeale tra-
lectetü, dde ik tijden» onzen opnmrech
moert afleggen in automobiel of in
een wagen of te voet. Nü nog gruw
ik van deze tffepe modder. Nu is
deze rtraatweg de ideaalste autoweg,
die ik mij kan denken. Ik wil hier
niet de lof zingen van de Oosten*
rijktiehe en Duitséh» pionnier», aden
wij deze rtraatwegen dénken. Maar
het i» en blijft mij onverklaarbaar
hoe uit deze woestenij van zand
«nodkter, water en vuil een stevig o
Europeetiehe chaussée ontstaan kan.
Het Station van Lapovo, de vuile
kamera zonder venster», waarvan de
muren maanden, ratetiririen jaren lang
nirt gewit werden, kregen ee^ nieuw
kleed en tnrt de Duitsohe opschriften
trad er de Duitsehe beschaving
binnen.
Aan het WtttdQk Front.
PARIJS, 9 Jan. Officieel. Het
communiqué van gisteravondJjuidt
In Argon ne is ten zuidentfvan de
hoogte van Mesnil een Dmtsohe mijn
ontploft. Op den treohter ontstond een
gevecht met handgranaten. Het vuur
van onze kanonnen heeft een munitie
depót in de vijandelijke liniën bij Fiile
Forte doen springen. Wg hebben in
de Vogezen met goed gevolg Stoika
ten noorden van Metzeral gebombar
deerd. De Duitschprs hebben het dorp
ontruimd, dat door onze granaten in
brand werd gestoken. Bij Stock weer
ten n.w. van Munster deden wij in
vgandeiijke werken brand ontstaan.
Ten zuiden ven de Hartmansweiler^
kopf zijn de Duitschers erin geslaaga
na talrijke vruchteloos© aanvallen vol
gende op een hevig bombardement
een klein gedeelte van de helling ten
noorden van Hirztein te bezetten.
De troepen dien den kam bezetten
hebben zioh derhalve teruggetrokken.
Ons trommelvuur heeft den vijand
zware verliezen toegebraoht. De artil
lerie strijd wordt voortgezet.
U BERLIJN, 10 Jan. (offiicieel). Ten
Noordwesten van Massiges in de streek
van de hoeve|„Maison de Champagne"
hebben onze aanvallen geleid tot het
veroveren van vijandelijke waarne
mingsposten en loopgraven ter breedte
van versoheidene honderden meters;
423 Franschen w. o. 7 officieren, be
nevens 5 machinegeweren en een aan
tal miinenwerpers vielen in onze han
den. Ée^ tegenaanval van den vijand
mislukte,
Duitsohe vliegers hebben een aanval
gedaan op de vijandelijke etablisse
menten te Venrne.
Aan het Óozteiyk Front.
PETERSBURG, 9 Jan. De Golf
van Riga is door den strengen vorst
der laatste dagen geheel diohtgevroren.
De scheepvaart ligt geheel stil.
Ontploffing in een kruitfabriek.
NEW-YORK, 10 Jan. Volgens een
telegram uit Philadelphia heeft een
hevige ontploffing plaat» gehad in de
kruitfabriek te Dupont CarntijUpoiiti.
13 mentiohen zijn gedood en velen
gewond.
De ramp wordt aan kwaadwillig
heid toegeschreven.
Het telegrafisch verkeer te verbro
ken. Nattere bijzonderheden ontbre
ken-
Engeland ep Amerika.
LONDEN, 10 Jan. Uit Washing
ton wordt geseind dat Lanrtng een
nota aan Engeland voorbereidt, waar
in verzachting van de blokkade ge
vraagd wordt.
De nota grondt dit verzoek op de
vroegere verklaring van Engeland,
dut leventimiddeton niet als contra
bande kunnen worden beschouwd.
.Voraoniigihg van Nederiantteetoo
Tandartsen.
De Vi v. N. T. hield Zaterdagf-
avondl en Zondag j.l. haar zeer ge
animeerde en druk bezochte jaarver
gadering te Utrecht, onder leiding
van den heer J. Sanders Bz.
In zijn openingerede herdacht de
Voorzitter den kort gateden overle
den professor G. V. Black te Chi
cago, één der voornaamste onderzoe
kers en schrijver», die zich in de
tandheelkundige wereld een interna
tionale naam verworven heeft.
Na behandeling van verschillende
huishoudelijke aangelegenheden, waar
ondier de installatie van eenige nieu
we leden, brachten achtereenvi
de secretaris, de heer
olgens
J. A. «Salo
mons, en de penningmeester, de heer
D. Freakel een in alle opzichten gun
stig jaarverslag uit, getuigende van
den görtadSgen bloei der vareeaiging.
De boer Bernard Frankals gast te-
genwoomdüg, hield een Voordracht over
zijne mrtbode tor opstelling van kunst
gebitten naar het principe van Prof.
Wamekro».
De heer J. S. Bruske gaf een uit
eenzetting van den huldigen Stand
«ter behandeling van ooriogs-kaak-
verwoiMÜugen, naar hel aan de laza-
•rtten te Dnseeidorf toegepaste sye-
Deze voordracht, verduidelijkt door
HchtbeeRton en démonstratie van ver
skillende apparaten, had in groote
mate de beiangrteliiug der vergade
ring.
Te» «lotte hield de heer A. Uijten-
bogaart oen lasting met demonstratie
over rteun&pparaten.
Te ruim 2 uur namkWage werd
deze goedgeslaagde vergadering ge
sloten.
Piefata] V4D
Gteterenavond heeft bij den heer
8. aan dé Weesperrtraat 34 op bru
tale wijze een dief «tal plaste gehad.
Toen de familie zich te bed bad
begeven heeft men zich door inslui
ping vermoedelijk met behulp van
een valsohen sleutel toegang weten te
verschaffen tot de woning en daar
een portefeuille met een partij dia-
iriantcn bestaande uit 300 karaat
en eenige bankbiljetten tot een
gezamenlijk bedrag van ongéveet-
f 3000 ontvreemd.
De politie stelt een onderzoek in.
Staking melkbezorgers.
Aangaande de staking vandemeik-
bezouger© der Koninklijke Confedera
tie "te Amsterdam kan medegedeeld!
worden, datwZondagmorgen door geen
der gewone melkbezorgers melk is
rondgebracht. Van de melkfabriek te
Ujtihoorn waren een twintigtal ar
beider» gerequireerd door die direc
tie, doch deze weigerden het werk
dear stakers op te nemen. Wel reden
een 5-tal wagen» uit, doch deze wer
dén gereden - dbor bazen en andere
employees der inrichting en begeleid
door politie en door porten der Sta
kers.
Zeeliedénrtaking opgeheven.
De zeeliedenstaking te Sohevenliv-
gen is opgeheven, doordien de Ree-
derijv ereenigi ng zich bereid beeft ver
klaard te voldoen aan de laatrteftjk
door de zeeUedenorganisbties getitelde
loonsvoorwaarden.
Hoogwater in Friesland.
Het zuiden van Friesland, het gebied
van de Linne en de Tjonger, is wéér
een watervlakte. Sommige menaohen
hebben hun woningen moeten ver-
laten eu polders hebben een harden
strijd tegetf het opgestuwd* boezem
water te voeren, vooral die onder de
dorpen Nylamer en Oldelamer. Ten
westen van het laatste dorp sloeg
Zaterdag een groot gat in den polder-
dijk, waardoor een aantal boerderijen
geheel door het water werd ingesloten.
Een boer moest zijn vee door het
water naar den dgk leiden, om het
elders op een veilige plaats te stallen.
Den .ganschen Zondag heeft men
gewerkt, om van palen en planken een
besohoeiing voor de dgkbres te slaan
en daarna bet gat te dichten. Mooi
stil weer begunstigde het herstellings
werk, zoodat men alle hoop heeft het
verdere gedeelte van Oldelamer water-
vry te houden.
Duitsohe geïnterneerden.
Men meldt ons uit Den Haag
Omtrent het overbrengen van de
te Bergen geïnterneerde Duitsohe offi
cieren naar de WierickerSchans is nog
niets bepaald.
Minister Bosboom.
De Minister van Oorlog bracht
hedenmiddag onverwacht bezoek aan
het militare hospitaal te Delft en
vervolgens aan de constructiewerk-
plaatsen aldaar.
MARKTBERICHTEN.
Kaasmarkt
SCHOONHOVEN, 8 fan. Aangeroerd
ajj jmrtijen, 690 «tuks, wegende pm. 4600
Goudsche kaas ie soort f65—f67, id.
zwaardere f 68, id. «e soort f 58—
f 6a. id. met Rgkmnerk ff «te, met
conditie.
Alles per 50 K.G. Handel matig.
van het Koninklijk MeteriologUch
Inatitout te DE BILDT.
Verwachting tot den volgenden deg:
Hoogete berometeratend boven 776
tfi Knid-Daitaohland. Laagste barome
terstand 738.6 te Bodo.
Matige tot krachtige tijdelijk atoim-
achtige zuid westelijke tot westelijke
wind, betrokken tot awaarbewolkt,
waarschijnlijk regenbuien. Zelfde tem
peratuur.
BURGERLIJKE STAND
STOLWIJK.
GEBORENJan Marinua, ouders
J. Scheer en M. Stoppelenburg, t
Baatiaan, oudera F. Kool en E. Boeier.
OVERLEDENLijntje Dekker, oud
34 jaren, echtgenoot© van Johannes
van den HeuveL - Maria Wijntje
Kugs, oud 9 m. G. Graveland 62*V
weduwe van Cornelis Anker. X
A. F. Monhemnis, 89 j., wedn. van
Adriana van der Hoogt.
Peperstraat 24. Gouda.
Billijke prijzen, prima mato-
nasl. Reparatie aan .Ue, met
14
SS beien.
