s
an
ist
;n.
ES VOOI1
IEEN. I
Hennen!
Eerste Blad.
2te «JtMeZu^Jroedera
aandel.
No 18987,Zaterdag 15 Januari 1919.Me Jaargang.
2bTxeu.“w-s- ezx «^.d.’v-erteaa.tieToleud. -voor G-o-vjLcLeu erx Oaacxstreloezx.
vv
IPEN
ifHUlLLhlU^
11., wluxe)
>ns
)d
I. Gouda.
kt 1879.)
ro.u
0.10
rolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend,
n per plaatsing van 15 regels 10.35 bjj vooruit-
iHeerenl i
boekhandelaar
Verechijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon latere. 82.
Brieven uit de Hofstad.
De nota’s] betreffeide den
economiseren toestand.
behalve Zon- en
Uitheven A. WRTWTirAW Q ZOOI. Telefoon Intero. 82.
-
I»
hrt
In de nota's vinden wij tel
van
bij mij
Dit summer bataat uit twee
Maden.
enorme
staan
t te komen,
ikig waehet
zoudt
wij geregeld
en ontvangen
Mie», reran
dan In ons»
dar
guiv
dier
(N admit Ttrbodta)
r Drukkerij
ZOON -
I 1.45
l.M
l.M
- ,1.90
lagelijks aangenomen aan ons Bureau:
en, den Boekhandel en de Postkantoren.
k Reclames t Ofc per regel.
M»
Op straal gekomen keek hij we*
scbuw rond. Eerst toen hij een eind
van hel bureau van politie verwij
derd was, kvaar hij in betera Mem-
ming, zl was brt de reobto niet.
De gedachte, dat hij zich elke maand
aan de politie moert vertoonen zoo
lang hij nog in DuiMcbland vertoef-
de, drukte hem terneer. Doch geen
boose eerlooze gedachte sloop zijn
hart binnen. Hij had de straf voor
sijn mfsdzad ondergaan en oordeel
de hei vreeseiljk onrechtvaardig, dal
hij. na de vrijheid teruggedragen Ie
hebben, toch nog onder polkirtoe
licht rtonrt.
Den gvheeien weg naar het post-
kantoor hield deae gedachte bon be
zig. Eerst toen hij Hollenberg’s brief
in handen had en bet adres IsS
„Aan den weledelgeboren heer Heine
Weriitw", raoMenie hij wat op.
Dat woord „weledrtgdborao" maak
te indrnk op hem lag in dat
woord nirt de erkenning van de po
rthe, welke hij vroeger inde maat-
schappij innam
Zoodra hij op straat was, opende
artistique in 4 kiss' I
3 platen betreffende 1
Vrouwenkiesrecht, I
rouwenbeweging,
cM, voorstel lende: I
:n ontlast U, d» I
Wijsgeerige Hes, I
Ie Onderwijs Ha I
en. Prijs per los» I
stuk, per map van I
iezelfde als brief- I
e van 6 st. 50 Ct. I
niet voorhanden, .j
gat van
(.STAD
(iOinsciiE (diniM.
PROS VAN HET ABONNEMENT:
Par kwartaal
Hem franco per poet
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem Banco per post.
Abonnementen worden dagelijl
Maast Si, by onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
CCCI.
Men nou óen Hagenaar terecht kan
nen laken «Mn zijn gebrek aan Haag
ache dgentMhappeti, indien hij bad
nagelaten de vergaderingen bij te wo
nen óte door de Aiaerikaaneche vre-
d«wti<*ter» werden belegd.
De faam, die deze edele menerte»
vri enden en vrietMÜnnen vooruit ge
ioopen ie, bed weltewaar reeds veel
afgedaan van de glorie waarmede zij
naar de Oude Wereld waren opge
togen, doch deze aftakeling van hun
groot idealisme heeft ook al we«
haar bekoring.
De Regrermg heeft voor etc na aan
de Kamer era aaulal nota's betref
fende dra ecoiMMuiechen toestand doen
toekomeer Behalve een opaooming
van de maatregelen, welke ds Rages-
ring genomen heelt, om te zorgen,
dat de voornaamste levensbehoeften
lol redelijke prijs» onder hel bereik
van da massa warden gebracht, be
vatten daze nota’s een overzicht van
den toastend in de veMohilleode be-
drijven. Hat moet gewaardeerd wor
den, dat de Rsgeering op deze wijze
de VoUcrt-ertagenwoonbging en de
natie tracht in te lichten. Men kan
zich door deze nota's 'althans eenigs-
zins een beeld vormen van den eco-
oombahen toestand. Echter is voor
zichtigheid in dit opzicht dubbel ge
boden. Wie zich op grond vaa tte
gegeven., in de nota's verwerkt, lot
een ophmiatisch oordeel sou laten
verleiden, vergeet, dat desa nota's al-
leradnet op volledigheid aanspraak
kunnen maken. Hot zal wel voor
geen tegenspraak vatbaar zijn, dal
de Vrij gunstige economische toe
stand van veie werknemers hei ge
volg Is van het onder de wapenen
zijn van duizenden hunner collega's.
De werkgelegenheid la daardoor voor
de niebgeuaobiliaeerden veei grooter.
Waren de duizenden gsmoblllseerden
niet aan de arbeidsmarkt onttrokken,
dan sou het beeld, dat de economi
sche nota's ons geven, heel wat
minder fraai rijn. Men vrage zich
eons af, hoe men er voor zal staan
ata bij tarugkeer van den vrede dase
thans onproductieve werkkrachten we-
dar op de arhaidsmarkt zuilen ver-
«c-hijnan I Hel werklooaheidaeljler in
de veiwehilleode bedrijven geeft daar
om een geflatteerd beeld van den tos-
stand.
niets herinnerde aan het voorval, dat,
naar Hollenberg vreesde, nog niet
vergelen was.
Koert Hollenberg ging seer voor
zichtig te werk. Het voorstel, dal
hij zijn vroeg er en bondgenoot wilde
doen, was van dien aard, dat hal
zeikt onder volleerde misdadigers niet
zoo gesnakkolijk in woorden was te
brengen.
Hij begon zijn gast ie vertellen,
dm hij hem gaarne wilde behulpzaam
zijn om hem te helpet, uit de pijn
lijk.- onwiamlighedcn, waarin hij op
dit oogenblik verkeerde, en dal hij
hem het verschuldigde geld sou be
talen, doch op het oogenHIk soit
niet ruim bij kas was.
Dm laaMa verklaring benam
Weriing allen moed. Hij kende de
soort menuetten waartoe Hollenberg
behoorde, genoeg om In te zien, dal
deze aan zijn verplichting elechto
tioocke zou voldoen.
Ge moei dan toch trachten mij
wat op afbetaling te geven t Ik ben
zeer om het geld verlegen, riep hij
uit. Ik kan nirt gaan bedelen, bet
ontbreekt mij aan aanbevelingen om
eerlijk werk te vinden, en de mra-
sriten, die mij kennen, weten dat ik
in het tuchthuis heb geselen. Gesist
«tas, dal Ik het geld zeer noodig
Het dort mij leed, oude vriend,
antwoordde Hollenberg- Zoudt ge mis
schien van nwe familie oenlge hulp
kunnen krijgen, totetat het mij weer
Itoveiskra moet men in het oog
houden, dat, boe goed bedoeld db
insximum-prijseet der Kegeering ook
mogen zijn, de prijartijging voor tal
van artikelen niet whe tegen te gaa».
Enkelen mogen oorlegewltmun hdb-
ben Ixhaald, de groote massa heeft
bet levensonderhoud buitengewoon zien
stijgen, en waar in de meeste geval
len de stijging dar uitgaven de toe
name dar Inkomsten aanmerkelijk ovez-
trot, hel levenspeil alen dalen. Duur
telocvdagen kwamen rteuht» era deel
der bevolking ten goede. De zrit-
Maachg arbeideBde vond voordearlj-
ging der uitgaven geen component ec
ht honger loon.
Als in h« buitenland hoog wordt
‘tpgegeve-u van eau gumtaroom, die
naar o» land sou vloeien, kan er
onzerzijde nirt genoeg op worden ga
wazen, hoe voor hei ovasgroota desi
van de Nododamhiche bevolking de
wereidkrijg een loodhware druk ba-
toekent. De «onomtahe nota's der
Kegeering kunnen nht anders opge
val worden dan als een betoog, dst
wjj er nog vrij gtamdig alkomen
doch bedoelen allormtart te verkla
ren, dal hel ons zoo goed gaat. Geep
Nedertander, die ntac vurig hoopt,,
dat de wen4dvrtgh|M Jposdltfsta tal
stand zal komen, eSBst hij daarvan
lonigkeer tot de normale eeonood-
ache vethoudlugen verwacht. Het Is
nog do groote vraag, of ten rioUe
de geleden verliezen do behaalde wits-
eten niet verre sullen overtreffen.
Wij voor ons zijn la dat opzicht
allermitwt lot optimisme geneigd.
d. <1.
PRIJS DER AI> V ERTEn"tI ÉN:
Van 1—gewone regels met bew|snummer.
Elke regel meer
By drie achlereenvt
Dienstaanbiedingen
betaling, elke regel meer 6 ets.
Groote letten en randen naar plaatsruimte.
Hoe het zij. een dergeljjke expedi
tie Is iele buitengewoons', zij zal la
de birtoriebiaden m« één woori
worden aangegpt pro memorie
ra la ch» allicht de moeite waard
van aeiw aangageapl te worden. Dat
bleek dan ook brt emlga wat artte
oprtohle van deae schare dan» ep
iieeren vlei te doem.
Hrtgren zij vertelden was zoo ver
schrikkelijk laag bij den grond, zoo
akelig natst, zoo gruwelijk banaal
del wij gv-c-n ..ogenblik staler» heb
ben kunnen verwachten cbm dat dear
expeditie moest nrtrtukken.
Mweoblon horft mem in Amerika
awcea mrt slap ntoraUrtische kort
abc hier werd geboden, wij zijn hl*
gelukkig Iele briers gewend. Kokhm
hebben wij zoo'n massa, aoovad at-
gerietm beeldspraak en gemoeoplaal-
aen zien opdtmrten sta op ctaaep
avond hei 'geval was. Men mort wfl
nirt hol minrte benul hebben vap
den aard van hm Npderlamtafte volk
om te kunnen denken, dat soo Iets
eenlgra invloed zal hchben.
Van de talrijke aanweslgeo
veelde hei grootste deel zich na een
kwartier reeds: na de openinrterwte
van den voorzitter Itapen er al weg.
Wij hrttben ons maar steeds afge
vraagd: wal wil men toch Nie
mand heeft bel ons gezegd. Dikke
woorden van broesferrihap-brenge»
van naostenlleide, van sonde In brt
motirebdljk hart enz., volgden elkaar
ala sen lange litanie op.
WIJ weten uM waaraan de emre-
kers en apceduitsre hrt meert leden:
aan naïveteit, aan onbenulUgbald of
aan zeffovenmbatilng.
Mtashtan wol aan alia drie.
maxiuauu-prijzen vermeld. Wij erken
nen gaarne, dat de regeering mg
de prikrttelliag bedoelde, vererftille-n-
de artikelen onder het bereik der
mie» te bonden. Echter, in geen
enkel laud heeft de vaStatetUng vap
maximum-prijsen hrt resultaat go-
had, ckU men er van verwachtte. In
veie gevallen werden zij nirt ge
handhaafd, in andere gevallen werk
ten zij atechts tan voordooie van en
kelen. Zoo kwam ons in zake bo
ter hrt volgende ter oore
De export van boter wordt af
hankelijk serteid van de bomhlkbaar
wtoiling van oen bepaalde boeveeé-
heèd voor binnenlandech verbruik, te
gen een maximumprijs. Van deze
hoeveelheid nu zou «m aanzienlijk
deel zijn opgekocht door margarine-
fabrikanten, die vootxtaeliger ilexo tal
ler konden koopen dan melk. Wij
geven het retaae, zooals wij helves-
namen. Wij bedoelen daarmede in
geenen deeie criUak te oefenen. ,W|j
weten daareoor te zeer, boe moei
lijk de taak der Regeering is. Doch
wel willen wij er voor waarschu
wen, dat men zich op grond
ecouomtache nota’s lot oen te
olig oordeel ovw de werittag
msxump»-prijsei> laat verleiden.
In buitenfatstafte bladen wordt
vaak hemeftioog opgegeven van de
remenwinrten, die thans In ons laud
worden gcenaakl. Hel kan nirt ont
kend wonden, dat bet eomurlgen be
drijver» goed gaat. Maar... once bo
terboeren en onze kaaSberddera heb
ben, naast dra lijd van goede win-
«en, de periodes van groote verlie
zen gehad. Dat vergeet men in de
bukeulatateohe pern er bij te ver
melden. Men verzwijgt, hoe de be-
Iramroringra, In het intama*ooale
tumdotavortceer onze scheepvaart op
veriieera zijn komen te
en men maakt geen melding
van de tnillioenon, die door de be-
leggingen in buitonlaudnche rffeclen
verloren zijn gegaan.
'De «woosnidohe nota's kunnen
daarvan geen melding maken, doch
alweer ook daardoor Is bet beeld,
'tal zij ie aantahouwen geven vap
den eoonomtachen toestand, ta gunstig,
bij den brief en was bitter tdrar
gewield toen hij daarin geen gel,
vond. Er stond
„Waarde Weriing, gaarne zou ik
u Urfrt zoo spoedig mogelijk
een paar minuten spreken bij mij
aan buis. Hel z»u mij aangenaarn
zijn, als ge niel onder uw eigen
wam k«nk Mijn dfenstpereonoel, dal
taij krat als een sportliefhebber, k.,n
wallichl door uw nasm aan dingen
uit de oude doos herinnerd worden.
Ik wensep u een zeer aannenieiijk
voorwiel te doen, en daarbij is hel
noodig, drt ge uw eigen oasen ter
zijde zet en wel dadelijk. Als ge-
koos, laat u dan bij mij aamkraen
onder eten naam Helnsen. /H
Na groeto. K. H."
Mei era zucht atak Weriing den
brief In zijn zak. Een man besoe-
ken, die mrt hem schuldig was aan
do misdaad waarvoor hij alleen hul
grirort, oen man die, allera aap
zijn zwijgen te danken had, dat hij
nirt in hrt tuchthuis was gekomen,
daartuj zijn taadUenaam verlooche
nen. - hoe bitter herinMode dit
aHee hem aan den akaaad, aan, do
«bande, die hij op zich bad ga
laden.
Doob... Iidmriilan had Hollraberg
gdijk. Vele meuaeben zonden zeker
door den naam Heinz Weriing wor
den herinnerd aan hrt groote zwets-
ddproreo- Ja. Hollenberg had ga
HJk! Hij wilde zijn oude ooilegp
bezoeken onder een Mam, die door
In de rode waarmede de burga
meester de eerste raadazliling In hrt
ideuwe jaar heeft geopend, kwakt
eone passage voor, dia da aandacht
h«ft getrokken door de gehelmzln-
mghc-lit waarin zij was gehuld en brt
gèbeel onbegrijpelijka daarvan. Zij
luidde: „ook rijst do vraag of Jen
Haag niet oen eigen roeping hedte
op hei gebied der Kunrt of niét
hrt iSedrtljk belang door de vervul
ling daarvan zou zijn gehaat."
Eén der bladen lirt bij den burge
meester na vraag doen omtrent do be-
doding van dana uitdrukking au hel
antwoord wis aneen drt men hst
oog had op de beeideude Kunst.
Wij tasten dus in duister. Zal
hal zijn een gemeentelijke Kunrt-aca-
clrtwle, oen gemeentelijk fonds lol
steun aan vedbeioveude jongslid
goedkoope gemeerde urtlma 1 Inder
daad «ij kunnen nieuwsgierig rijn
naar hetgeen brt dageiljliach bertuur
wat beter gaal Ik meen te wé
ten, dal uw vrouw bij haar broed*
luwoonl. Die heeft toch geld, hé 1
Liever «erf ik van honger,
<tau ben aan te spreken om hulp,
relde Weriing trotsch. Go boudt mij
loch nirt voor zoo'n erbarmelIjken
kerel, dal ik mij thans tot mijtte ta
mllie zou wenden Neen, de schan
de die mfj drukt, zal bun bespaan!
blijvra.
Deze woorthm ontnam Hotlonberg
de laatete vrees die bij nog had. Hij
had gwrewd, dat WerUng in zijn
vertwijfeling zich door middel van
zijne vrouw tol zijn zwager«>u wetv
den en dan zou hij alle keus heb
ben geenért, dal zijn voorstel went
aangenomen, Doob mi kreeg hij moert
om daarmre voor dra dag
- Ata Ik nu zoo geiukl
geM voor u te krijgen, wat
g« dan doen f
-o- Duitschland verlaten en naar
hei buitenland «aan. Hier ben Ik
tod> gebrandmerkt 1
En als Ik u eenx de. gelegen
heid aanbood om naar Amerika te
gaan? Als Ik u vrijen overtooktver-
itehafte en u bekend maakte mrt een
jongs men. wiens raiagstri gezoudt
zijn an met wlon gij toegang zoudt
hrt*™ tot site kringen
Weriing sprong op, en HollanbergS
naderende, riep hij irlt
Als ge dat kunt -zorg Ik
voor de rest t
leu aanslra van do Kunrt in
iMiüld voert.
Of wij zeil geen verlangen koes
teren op dit gablod f OngrtvrtXeW.
Wij hebben ons altijd getnlereaoeenl
voor de beeideude Kunrt en hebben
Mu groot gemis gevoeld, dat hrt con
tort tuaaftra de whiklere on hrt pu
bliek geheel verbreekt: een gemeen-
telijke exposkio-zaal.
De musea staan nu eenmaal In
hrt ...boekje, dat wij nirt natter be-
hoeven aan te duiden.
Do oorzaak daarvan is niet verte
zoefcra. Men krijgt daar te veel Ie
zien on te veel te gelijk, terwijl dke
laohrut ontbreekt. Hoe gocxl do be-
doefing van veie dtrcx-lrarra ook I».
hoe good on krachtig hun «revon
om op alteriei wijzen la dit tekort te
voorzien, hrt resultaat ia toch zeer
gering. Wanneer in een spec iaal
daarvoor tavsraalo zaal telkens lij-
delijke tonloonrteflingra werden ge-
torment, waarbij cteor oenlge des»
kuudigmi van voorllclulng wan! ge-
diracl, zou bol i-ouiart tueanhon de
aftlkleiw en hrt publiek worden ba-
v<»r»ieavj.
0<A togottover da levanóe schil
den» kan gwneeiMeiijke hulp in eeu
groote lieboefte voorxiea. Vaak heb
ben wij gehoord boe mmmige per-
rfonen gaarn» wat geM wlkhsn uit
geven voor den aankoop van Jobll-
dertyrn. maar dat rij daarvan ver-
den atgrfeowten èn door gnniM aan
contact met de ecbildem èn door
vrew» voor bedrog. Daargelaten of
de reputatie jubrt h of niet, te het
wii feit dat de kunatverkoopeni «h’h
niet verheugen In het beait van het
vertrouwen van het publiek. En de
bittere ervaringen die menigeen heeft
opgedaan, aohrikken veten ar omhtui
huia te tooien met de producten on-
«er Mchlktere.
Mlaedhien dat het de gomeentokan
gdukken ate tevnkHdaarteer op te
raten. In het afgeloopen jaar beeft
bet gcnnoentebraUiur rente op too-
voel gteiied getoond talenten te be
zitten, van welker beirtaan niemand
wxtoger wnig vwnwwden had. <tet
werkelijk teel a priori kan gezegd
wanten dat zij Voor inUhtelsfirater <»p
kimfltgebied geen capaciteiten zou be
zitten. Wanneer het haar gduktoin
pmdvruchten, aardappelen en viiedj
te liaiMtelen, waarom dap tert in
Hehilderijen Wjj bedoelen hiermede
nlflte ffliHMtelijk» te zeggen voor de
kuitet, doch wij meenen het in vol
len erwrt.
De verkeringen van <fe woningen
in Nederland te over het algemeen
erbarmeiijk; de foei-leelijke platen, die
geregeld aan de markt gebracht wor
den, vinden nog rteeite aftrek. Men
Het hangt geheel van u «elven
af. AUeen moet ik u vooruit op-
inerken, dat aan (Me betrekking emd-
ge gevaren verbonden zijn.
Gevaren V
Ja, ik wil openhartig met u
opreken De petwoon, met wien gij
op rete zoudt moeten gaan, hoeft een
(winaioteijken naam, maar weinig ver-
Miand. Bij het ieve» dat hij voert,
te het einde te voorzkwi, en hoe
vroftger hij dat einde bereikt, boe
beter voor one.
Voor of»
Ja, ate ge het voorted aan-
neemt, doen wij met ona drietoi, gij,
Mmirite Geigèr en ik, d<we zaak voor
g<vrtM«njHuu|i(M9J(e rekoter<f.
WmMngi'o voorttoold fronate zich.
Ik begrijp nirt goed, wat ge
bevloeit.
Dat kunt ge dadelijk vernemen.
De bedoekte Jonge man ia graaf Bo-
the Ahierrt, Geiger heeft hem nu en
dan geld voorg«rt»oten, en daarvoor
®«n levetteverzekertngw-jMélie van vier
honderd duizend mark ontvangen.
De Jonge graaf wil dolgraag oen
«portreta ondernemen naar het RoW-
grtxmgte of toto (tergelijks, maar hij
heeft geen gearftfkt persoon om hevn
Op rtlo Tri. te vergêaellen.
(Wordt zsrvolgd.)
