irpeflen,
IDAM.
RG
COURANT.
•=21
IN JE J»
CT I
Dé Oorlog.
54e Jaargang.
341
erzeil,
SïzxxxexxleasLd.
er
>nwater.
-
Maandag 17 Januari 1916.
Telefoon Intero. 82.
FEUILLETON.
2>e <%D9»ling6rc»Ó9rs.
XTï©Éxx“W©- ©?cx u^cl’rr’extezx’tïeToleucJ. tooi G-oixd.©- ©zx Ona.s-tx©lE©zx.
Verechijnt dagelijks behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon Intero. 82.
Uitgevers A. BRUflMAN EN ZOON.
200
Ai
Ov<
S, WijdstrMt 29
1
I
van Gouda,
ij vooruitbetaling-
M ondergeteekende
16
LAG
zich
hij
SLD Lnz.
ÜG.
boot
van
werven
tot
En
MM*.
b Tilburg.
BELONJEJr
I, Gouda.
in
bier
.END.
83-88-87.
>rwk«n
Rl
DHl’JD. a
PRIJS DER ADVERTENTIÊN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 1—5 regels f0.35 by vooruit
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f0.25 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
een
waar-
St. Souplet marcheerde. In
gonue had een gevecht met
granaten bij Vauquois plaate.
rigena niets te vertaelden.
Aan het Westelijk Front
let F r a n S c h e namiddag-com-
muniqué van 15 Jan. luidt: De nacht
was kalm. In Champagne verdreef
da Fransohe artillerie vijandelijke;
werktroepen en nam zij een convooj
onder vuur, dat op den weg Auberiv|
Tot dusver is slechts
brandschade vastgesteld.
Op het front hadden op
done punten artilleried'uels
ontploffingen plaat».
gewond en
(Nadruk verboden.)
GOUDSCHE COURANT.
PRIJS VAN HST AB0NNEMENT
Per kwartaal - -
Idem franco per poet.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen Worden dagel jks aangenomen
Markt 31, bij onze Agenten, der. c:
one kapitaal intact te houden, onze
earning power moet daar voorzeker
den terugslag van ondervinden.
Laat on» du», in de eerste plaat®,
sparen; en, in de tweede plaate, al
het mogelijke doen om zooveel mo
gelijk op «gen wieken te drijven. Dat
laatste zal het beste geschieden door
naast onzen landbouw een nijverheid
te plaatsen, die on» in Staat stelt
eigen behoeften uit eigen producten
te dekken, en zoo weinig mogelijk
tol te betalen aan den vreemden ar
beider en dén buitenlandSöben kapi
talist." -J
De internationale financieele
toestand!
Door den Nieuwen Financier en
Kapitalist wordt er op gewezen, dat
gedurende dien oorlog de financieele
wereld geleidelijk ingeslapen is op
een vulkaan.
„Wie zou vroeger hebben durven
beweren, d'at dé financieele wereld
eiken dhgeenemiasie van f200.000.000
zou kunnen abSorbeeren
En toch döet zij dit, reed» maan
den lang; want de oorlog koet on
geveer eiken, dag tweehonderd milli-
oen en „het geld” wordt dan toch
maar gevonden. En om dat ditfinan-
cieeren van den krijg schijnbaar zoo
glad gaat, ie de wereld* gaan geioo-
ven, dat er ergens in de voorspel-
"fitogen een flater schuilde, dat de
expert» niet wisten, hoe rijk de we
reld eigenlijk wel was en hoeveel zij
Aan het MonteqngrQnsche Front
Het Oosten r Ij k s c h e commu
niqué van 14 Jan. meldt De Mon-
tenegrijnen gingen,hun hoofdsttad
prijsgevende, op alls punten van hun
Zuid- en Weétfront tot den terug
tocht over. De OoStenrijksdhe troe
pen hebben zidh bij de vervolging
uitgeötrekt over de linie Boedioea
Cettinje, Grab, Grahowo en, dringen
haAten «een bffcoMtere gabeurtaita- “TC,,
nen plaate. Aan .te Koiroin-beek Btakken
BloeB h<* Weensdhe landwwr-retfI «eaüh'S mel bedteniaK, M» gewe-
nW een R«W«*«n aanval af. 00,1"T’TTT.,
mtie m handen der OoStemjksr».
Krijgsverrichtingen ter Zee.
Amerikaansche duikboot gezonken.
Uit New-¥ork wor< 44. 15 Ja»,
gemeld'De AmerikaanSehe duik-
B. 6 is gezonken tengevolge
een ontploffing op de marine-
te Brooklijn, 20 personen
wonden venniet.
(Wordt vervolgd.)
u- ’j
11 U.’ 117 ÏH ETJ
Franefche tegenspraak.
Het F r a <a& c h e communiqué V&i
15 Jam. luidt Het Duiteche comi
muniqué van 12 Jan. beweert, dat
een Fran»che aanval ten N.-O. vai|
le Mesndi zou zijn mislukt. Volgens
berichten uit zekere bron daarente
gen. slaagden FranSche tegenaanvallen
geheel en al en eindigden ze met dé
herovering der stellingen, die de vijl
and genomen had.
Ind&en een Duitsche aanval word|
gestuit, wordt hij als een séhermuto
«ding zonder beteekenis voorgesteld;
Ads 4ij echter eenig tijdelijk voor*
deel weten te behalen, geldt dit een
gnootecheepseh offensief. Wat FraiU
ache aanvallen betreft', gaat men om*
gekeerd1 te werk.
Het Fransche namiddagi-com*
muniqué van 16 Jan. luidtEr had
gjeen enkele belangrijke geWeuridnds
op het front plaats.
Het Duitsche communiqué vaij
16 Jan. luidtEen vijandelijke mo-,
nitor vuurde, zonder succes, in de
streek van Westendé. De Engtetechejj
beschoten het centrum der stad Rijs*
sel. Tot duSver is slechte geringe
vensohei*
en mijn*
Het ÓoStenrijkache commu
niqué van 16 Jan. luidt De Nieuw-
jaarS-veldélag in OoSt-Galicië en aan
dé Besöarabische grens1 duurt voort.
Wederom was die Streek van Toporouitz,
ten Oosten van Barancze, het too-
neel van verbitterde gevechten, die
alle gevechten, welke vroeger op dit
slagveld hébben plaats gehad, in he-
viglheid overtroffen. Viermaal, op
enkele plaatsen, zelfe vijfmaal, rukte
de taaie vijand gisteren met zijn aan-
valsoolonnes, die uit twaalf ir veer-
lien gelederen bestonden), tegen de stel
lingen op. Steeds weer en niet zel-
den in een na-gevecht, werd hij met
de bajonet teruggeworpen. Als maat
staf voor de verliezen van den vij
and kan gelden, dat de Oostenrijk Soh-
HongaarSche brigade meer dan 1000
lijken van RuSSen op het gevechts
terrein heeft geteld). Twee RusÖiSdhe
offloiercBi en twee honderd veertig
man werden gevangen genomen. De
verdedfiger» handhaafden zich in al
hun Stellingen. De Rusteen hebben
nergens ook slechts één voet terrein
veroverd.
Aan de Strypa en in WolhyndÖ
hij zeker een voorschot geven voor
Uwe uitrusting. Wel, wat zegt geer
van Zijt ge van plan de betrek
king aan te nemen, wanneer die
graaf u die aanbiedt
-Xa, ik neem het aan, ant-
wooixkïèx Werling op vastberaden toon.
Da\ is verstandig Ge komt
dim morgenavond om acht uur bij mij
dineer en. Dan zal ik het genoegen
hebben graaf Ahlers in kennis te
brengen met zijn toekometigen reis
gezel, den heer Heinzeai. En wanneer
mijnheer Hednzen voldoet aan mijne
verwachtingen, zullen wij spoedig
aan de levensverzekering-maatedhap-
pij moeten verapeken om uitbetaling,
een er polis van vierhonderdduizend
mark.
HOOFDSTUK X.
15)
Ik heb hem nu gezegd, dat ik
en hem mort
genoocfigid om ken*
ten met mijn vriend
Aan het OosteiQk Front
Het OoStenrijksche commu
niqué van 16 Jan. luidt Do vij
andelijke artillerie bestookte ook gas
teren de streek van Malbergeth ei
richtte zidh voornamelijk op de dor
pen. Bij het Goerzer bruggdhoofd'
veroverden onze troepen de Itake*
rem, een sedert den laatsten veldMag
krachtig Versterkte stelling bij Os-
vijandelijke vliegenier vloog
boven Laabadh en wierp bommen naar
omlaag. Niemand werd t—-4
er wend geen Schade aangericht.
Passen voor Duitschland.
Door de Duitsohe regeering zijn de
volgende nieuwe pasbepalingen uitge
vaardigd: Voor iedere reis naar Doitsoh-
land wordt een nieuw visum door een
Duitsoh diplomatiek of consulair ver
tegenwoordiger vereischt. De vertegen
woordigers van het Duitsche Ryk in
het buitenland zijn uitsluitend bevoegd
paspoorten te viseeren, welke door het
bevoegde gezag in hun ambtsgebied
verleend of geviseerd zyn of van het
visum van een in hetzelfde land ge-
vestigden diplomatieken of oonsulairen
vertegenwoordiger van die mogend
heid vanwege dewelke het paspoort
is verleend, voorzien zyn. Ter verkrij
ging van een visum moet men zich
persoonlijk bij den Duitschen vertegen
woordiger vervoegen en twee por
tretten, gelijk aan dat welk op den
voorkomt, bij hem inleveren. De
b wordt alleen geviseerd, als aan-
.Jding en doel der reis aan geen#be-
denking onderhevig zijn en de reis
als noodzakelijk is te beschouwen.
Deze laatste moet op geloofwaardige
wnze worden aangetoond en bij Han
delreizen en handelpapieren worden
overgelegd en de te bezoeken huizen
opgegeven worden. De houder van den
pas moet) kunnen aantoonen, vroeger
niet tot i een nationaliteit behoord te
hebben, die thans met Duitschland in
oorlog is.
Ge moet zorgen, dat wij dit
voordeed krijgen, antwoordde Hollen*
berg bedaard. Op die rei» zult ge
verscheidene malen op eenzame plaat
sen komen, op hooge bergen, aan
diepe afgronden, steile rivieroever» en
detgHijke meer. De graaf zal dik,
wijl» genoeg half of geheel beschon
ken zijn; daarom zal het niemand
verwonderen ate hij den een of an
deren dag een» misstapt en veron
gelukt.
-- Ik begrijp u, antwoordde Wer-
ling, dfie zijne verontwaardiging Slecht»
met moeite verborg. Ik moet de»
graaf vergezellen om hem te ver
moorden...
Aan het Italiaansche front.
Het Italiaansche communi
qué van 16 Jan. luidt Er hadden
aan hel Isonzo-front artülerieiduels
plaate. Onze kanonnen verniel
den vierhonderd, meter loopgraven op
den Monte San Michele.
Ten Oosten van de Isonzo had
een voorspoedige luchtraid plaate. De
plaatsen Campo Aiaöovizza, Chiapo-
vanoj Dornberg en de spoorwegsta*
Üon» van Longatica, Piavcina en
Luaflana werden gebombardeerd. Het
luchteskader keerde ongedeerd terug.
Hollenberg hief de hand op met
een afwerend1 gebaar.
Mijn waarde Heinz, antwoord
de Hollenberg doodkalm', gij behoeft
eigenlijk niets te doen. Gij behoeft
slechts tegenwoordig te zijn bij het
ongeluk, om de eerste te wezen die
ons daarvan bericht zendt, en om
alle moeilijkheden te voorkomen bij
de uitbetaling van het bedrag der le
vensverzekering.
En wilt ge mij betalen voor
mijn ge*u|igeni» vroeg Werling
heeech.
De reirfcosten krijgt ge van den
gr^f, als ge bij hem in den émaak
valt, maar daar twijfel ik niet aan.
Nu moet ge weten, dat ik met Gei
ger de premie aan de levensverzeke-
ring-maaitechappij betaal. Ate het
ongeluk gebeurd i», ontvangt ge een
flinke som ter belooning, omdat gij
on» het eerst bericht hebt gezondten
van het gebeurd».
Heinz Werling verzonk in diep ge-
peinz. In de eeröte opwelling had
hij Hollenberg liefst bij de keel ge
grepen en dén sthurk ate moorde
naar bekend gemaakt. Doch er kwam
een beter plan bij hem op. Nu eerst
doorzag hij den schurk, <fie hem ver
leid had tot de mfedatad, (Waarvoor hij
alleen had geboet. Nu Speet het hem,
<tet hij dezen ellendeling bij die
eerste gelegenheid gespaard had, eai
plotseling herinnerde hij zich de woor
den van den. ooramtebarte Schmelder:
„Gij kunt het gebeurde weder gloed-
—mm—*-
aou kunnen opbrengen, ate zij er zich
eons ernstig voorspande.
Maar hoeveel miiiiarden ook schijn
baar zonder moeite te voorschijn wor
den getooverd, een milliard is nog
altijd precies dezelfde realiteit geble
ven, die het voorheen was. En de
wereld brengt dan ook inderdaad
geen milliarden te voorschijn, maar
eenvoudig promessen voor milliarden
en in ruil voor promessen geeft zij
onder den invloed van vaderlaands-
liefide, otfervaardighedd', of dwang
haar kapitaal, dat door dien oorlog
wordt vernield zonder eenig ander
spoor achter te laten dan misère. Of
die promessen den vorm nemen van
bankpapier dan wel ,van staataobliga-
tiën, is in menig opzicht hetzelfde
vervallen zullen beide eenmaal, zij
het ook in het eene geval wat later
dan, in het andere. De fictie van lan
den die .^zicih zelf bedruipen” endue
tot in het oneindige door oorlog zul
len kunnen voeren, zonder in ünan-
cieelen nood te geraken, houdt geen
steek. Alle landen zullen voor de
zelfde keus komen te Staan; zij moe
ten door middel van verlammende be-
lastaingep voor rente en aflossing hun
ner schulden zorgen en op de een
of andere maniet aan goudgeld zien
te komen om hun papieren geld in
te wisselen; of zij moeten failliet
gaan en hun papiergeld gedepreci
eerd zien. Het overtollige papiergeld
uit de wereld helpen door er Staats
schuld voor in de plaate te Stellen
zal bezwaarlijk gaan en weinig hel
pen.
Wanneer men nu ziet op welke
reoteachtige Schaal alle landen, uitge-
zonderd Engeland, papiergeld udtge-
ven, terwijl hun goudreserve» krim-
pen of stationnair blijven, daji zal P*®
men spoedig beöeffpn, dat hun oapa- ieid
citeit hun geldwezen na den oorlog
Spoedig weder op ’n gezonde basis
te brengen ernstig in twijfel mag
worden getrokken..
,,Ons land, dat zijn onverhoopten
ooriogisvoorepoed geniet, zal wel doen
zidh voor te bereiden op de reactie,
welke wis en zeker van buiten zal
komen. Te meer, omdat onze dood
bloedende buren relatief weinig ïe-
cuperatie-vermogen zullen blijken te
hebben. Wanneer men bedenkt, dat
Amerika met zijn vruchtbaren, goedi-
koopen bodem en zijn onmisbare ka
toen tien twintig jaren noodfigihad
om zijn burgeroorlog en zijn gede
precieerd geld te boven te komen
dan is het vooruitzicht voor on» ge
teisterd werelddeel, dat geen groote,
natuurlijke, sluimerende hulpbronnen
meer heeft, weinig bemoedigend, om
niet te zéggen angstwekkend). En
ook al hebben wij het geluk gehad
Het OoStenrijksche commu
niqué vau 16 Jan. luidt Onze troe-,
pen, die den verslage® vijand ver
volgden, bezetten gisteren met hup
zuidelijken vleugel de plaate Spizza.
ïn Cettlnje werden 154 kanonnen van
verskshiUenid kaliber, 10.000 geweren,
10 machinegeweren, veel munitie en
ooriogtenateriaal buitgemaakt. Het
aantal der bij de gevechten in het
Lovcen-gebied buitgemaakte kanon
nen bereikte het cijfer 45; het aan
tal gdvangenen, die gisteren werden
aangebracht, bedraagt 300.
Te® Zuiden van Berane, waar de
vijand nog taaien tegenstand biedt
veroverden onze bataljons stormen
derhand dé verschansingen op de
hoogten van Gradina.
Richard Hartmann verliet het kof
fiehuis en bleef voor de deur
oogénblik staan, besluiteloos
heen hij zijne schreden zou richten.
Hij wierp het eindje sigaret weg
nam werktuigelijk een. andere uit zijn
koker en stak die zonder aansteken,
tuaschen zijne lippen.
Verscheidene huurrijtuigen kwamen
daarlangs en de koetsiers boden hem
hunne diensten aan doth de jon
ge man Sloeg er geen acht op. Een
krantenjongen bood hem onder luid
geschreeuw „Het laatste Nieuws”
aan, en hield hem een krant onder
Gebruik van peulvruchten.
De Opperbevelh. van Land-en Zee
macht heeft bepaald, dat voortaan
minstens tweemaal per week
vruchten moeten worden verstrekt aan
de deelnemers der soldatenmenages,
met dien verstande, dat tot 1 Juni
minstens éénmaal per week erwtensoep
moet worden genuttigd. Overigens
den neus; maar, als had hij
in den perSoon vergiste, riep
toen
Neem mij niet kwalijk, ik wist
niet dat u doofstom wa» en draafde
lachend verder.
Het was negen uur ’s avond». Het
begon ®til te worden in de Leipzig©!-
straat, doch verder op in de Pots-
dammerstraat, was het nog zeer le
vendig. Kantoor- en winkelbedien
den maakten hunne wandeling.
De jonge Hartmann keek op zijn
horloge.
Juist negen uur, mompelde hij.
Zou zij er nog wezen Nu moeten
ze er toch uitkomen Ik zal maar
op haar wachten.
Met dat woord ..zij” bedoelde hij
eene jongedame, die, deel nam aan dé
concerten wélke de mannelijke en
vrouwelijke leerlingen der Koninklij
ke Muziekschool onder elkaar op
touw zetten, waarbij slecht» een klein
publiek van genoodigden werd toe
gelaten.
Zooate hij de® vorigen dag van
een paar jonge dames had verno
men, had juffrouw Schimeidar dé laat
ste veertien dagen de leasen niet bij-
gewOond.
iemand voor hem wiét,
genavond bij mij
nis te laten mak<
Heinzen.
En wilt ge dua, dat ik met
dten jonge® graaf naar Amerika ga?
En welk voordeel hebt ge er dan
van, dat ge daarom mij wilt laten
doelen in die vierhonderd duizend
mark
Ge moet zorgen, dat wi
voordeel krijgen, antwoordde L_
Op die reis zult
maken door dé politie de behulpza
me hand te biedte®.”
Hier betrof het niet alleen een
nieuwe Schurkenstreek, maar was
ook een menöchenleven in gevaar.
Bij de politie aangifte doen terwijl er
nog niet» tot uitvoering iwas geko
men, zou doelloos wazen. Hollen-
beng en Geiger zouden het plan
tot de misdaad hardhékkig loochenen
en dan zou de politie niets tegen
hen kunnen ondernemen.
Ja, hij wist iete, dat beter was dan
op staande® voet de politie er in te
mengen. Hij zo'n schijnbaar het voor
stel aaunemen; hij wilde zie®., wat er
nog meer achter verborgen wa»; hij
zou de betrekking als reisgezel aan
namen, doch niet om den jongen
graaf te laten verongelukken, maar
wel' om hem voor alle onheil tebe-,
waren.
Heinz Werling stond op met het
tevreden gevoel, dat hij een weg had
gekozen, waardoor hij zijn verleden
tegenover de maatschappij weer kon
goed' maken.
Wanneer zou ik voor de reis
gereed moeten zijn, als de zaak
stand komt vroeg hij kalm.
hoe krijg ik geld om mijne uitrus
ting te betalen?
Binnen acht dagen ml de reis
aanvaard worden. Ahlem» maakt er
nog al haast mee. Het echijnt wel,
of iemand hem hier het leven lastig
maakt en dat hij daarom weg wil.
Ate gij hem op de reis vergeeeit, zal
f 1.25
„1.50
1.50
„1.90
aan ons Bureau:
en Boekhandel en de Postkantoren.
Aan het Z.-Oottel. Front.
Het OoStenrijksche commu
niqué van 14 Jan. luidt De Mon-
tenegrijne® ondarnamep, hun hoofd
stad prijsgegeven,' qroral aan hun
Zuid- en Weetfront't.den terugtocht.
Onze troepen zijn, dien vijand1 ver
volgend, de linie Budua, Gettinje
Grahovo voorbij en dringen ook Ooö*
telijk van Bileca en Hj AïtntooaS Mon-
tenegrijnSch gebied' bitanen. Bij Gra-
kovo vielen drie stukken geschut zoo
mede de beKfleningSmanrtiiappeni, 500
geweren, een machinegeweer, veel
munitie e® andere oorlogsbehoeften in
onze handen.
68
