Hl W
ip ’1 ffl li leltei.
GAZIJN VAN
tatall!
liede meubelen
telen, Kuten,
erijen, Theeta-
jlameublemen-
teluch, Boeken-
■soons onbesla-
tellen, Kapok-
pkamermeube-
s spotgoedkoop,
erstoelen vanaf
t f20.-, Stijl-
[els f 5.50, f 7.5Q
20
enhnh nabij de tctie-
erdam.
DSSCo.
J
I'l
Hetlingen
110 8 Cohei
No. 13070
55e Jaargang
Zaterdag 32 April 1916.
XTï©rix-w-s- en ^.d."v-©rt©xxti©'
Verschijnt dagelijks
behalve Zon-
en
Eerste Blad.
Brieven uit de Hofstad.
Feuilleton.
Coupons.
Courant
De Geluksster.
TfllSCBE iPDTHÊËTi
ERDAM.
sucL voor G-ou-cLsl ezx Oxxxstx©2x:©xi
A AY ZOX'EN
Telefoon Interc. 82.
Telefoon Interc. 82. Uitgevers A. BRINKMAN EN ZOON.
Zelfstandigheid.
1 aan het Bureau.
xen,
■A
(Nadruk verboden).
den
veroitt-
Schouw-
W.
ge-
we-
blecf kalm.
Hannokel trekt een paar maal aan
(Wordt vervolgd.)
Intusöchen
naderde
Eckert
met
3 GELD.
IDSCHE
WISSELS.
KJAT1ËN.
SITO’s.
ziet de koets
gen Mik.
Dit nummer bestaat] uit drie
bladen.
zeker. Uw
onmanne-
Maanden 2an Paaachdag ver schijnt
dit blad niet.
Hij
zijn
in de
weeë».
Uien kosten slechts
beuling:
5, voor elke regel
door
nathaly von eschstbuth.
loogstraat 237.
He geneesmidde-
en-Boekwerken
Harkt 42,
■RDAM.
6013—6893.
GfllDSCHE COURANT
bode of per post a
Café het Schaak-
iouda Handels-
denledenvergod»
del na-
vtarze-
wustzijn daarvan. Zij sluit due op
zekere boogie zelfbewustzijn in. Wie
/.etifaiandig is, is zich min of meer
bewust wat en wie hij ie. Hij kent
zich in zijn deugden en ondeugden,
zijn begeerten en driften, zijn wen-
ödien en verlangens, zijn voelen en
denken- In overeenstemming niet die
kennis heeft hij zioh zijn weg ge
kozen cm. bepaalt hij in alle voorko
mende gelegenheden zijn houding en
Hij gaat, zijn eugen weg
een
zjjn
Na-
■aauMvaaaaMaaMk. rf"*—
lijk zijn, maar ook vaak zij, die van
een dóórzetten van een eigen wil
geen honger of materieede ellende be
hoeven te vreezan. En hieruit blijkt
ook reeds, dut zelfstandigheid iets
ander» is, dan ünanoieele onafhanke
lijkheid. Tallooze rijken missen elke
zelfstandigheid en laten zich óf in
hun denken óf in hun daden geheel
door anderen leiden of beïnvloeden.
De werkelijke zelfstandigheid komt
alleen voort uit iemands karakter, uit
de samengesteldheid van zijn per
soon. Het ie een natuurlijke eigenr
schap, die men wel kan versterken
en die ook door iemands levensom
standigheden aan kracht kan winnen,
zoowel als verliezen, maar die toch
in aanleg alti/1 aanwezig moet zijn.
En zij is een van de beate en mooi
ste eigenschappen, waarmee de merwch
kan geUegend zijn. K.
('l/EJU.
THEEËN worden
erd in verzegelde
van vijf, twee en
If en een Ned. ons
rmelding van Nom-
Prijs, voorzien van
t-aand Merk, vol-
3 Wet gedeponeerd,
tot de uitvoering
seerde orders aan-
id,
J, C. BIJL,
EEHAART Lz.
r. Nieuwe
„Mignon”.
Schouwburg, 8 JJ-
Tooneei Dir. W.
Dolle Hans'”,
bouw van Bouw-
it Onderetandscom-
nzorg.
ra wij geregeld tijHl
«-» ontvang™
oerten, vennakelijW*
daa in om»
e Drukkerij
ZOON - Genda
Feestdagen.
PRUS DER AD V ER TEN TI ËN:
Van 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.55
Elke regel meer0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 régels f0.35 bij vooruit
betaling elke regel meer 6 ets. Reclames f 025 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
tuurlijke gevolgen van.
zich niet door anderan
CCCXV.
t Is stille week. Hot uitgaand den
Haag is gedwongen thuis te blijven,
want de oude traditie macht, dat in
deze dagen alle publieke vermakelijk
heden den bef en witte da» aandoen!.
Telken jare wordt van verschillen
de zijden aandrang uitgroeiend op
den burgervader on» met die verouderde
gewoonte te breken. Maar hij bleef
tot nu toe onvermurwbaar. Ieder jaar
is er een nieuwe reden voor te vin
den om het verbod van openbaar ver
maak in deze week te handhaven en
merkwaardig genoeg ontstaat uit den
boezem van het publiek zelf nimmer
een streven om de afschaffing met
nadruk te verzoeken.
Niemand weet hoe oud deze over
levering in onze residentie ia, nie
mand weet welke motieven Speciaal
voor den Haag hebben gegolden oan
hiér in het brandpunt van mondain
vermaak deze Speciale bepaling te
maken,. Zij, die van ouder tot ouder
de overlevering konden vertellen, we
ten ons mede te deelen, dat op bij
zonder verzoek van het Hof deze
instelling is gemaakt. Het was oud
tijds de gewoonte dat in de stille
weck iuxah door het Hoi zolt leefden
werden gegeven noch door het Hof
vermaken werden, bijgewoond. In dien
tijd gaf inderdaad het Hof nog eeni-
germate den toon aan in onze resi
dentie. Dit laatste echter ie reeds
lang veranderd. Al ia den Haag nog
daden en besluiten voort, zijn ar na
laat
weg
voorschrijven, omdat hij, eigen par-
Soo-nlijkheid kennende,- te goed weet,
welke zijn weg ia. En om dien weg
te kunnen gaan, daarvoor heeft hij
gaarne moeite en opoffering over.
Daarom veronders-tted zelfstandig
heid naast zelfkennia ook een zekere
mate van wilskracht. Wie weet wat
uij wil, moet ook sterk genoeg zijn
om dien wil tot uitvoering te bren
gen. Dat koet natuujrlijkerwijB dik
wijls opoffering en strijd, vooral voor
nen, die financieel of maatschappelijk
van anderen afhankelijk zijn. Maar
ouxüat de zelfstandige een natuurlijk
gevoel van fierheid en pnaihauke-
iijkhe&d heeft, zal hij zich niet licht
gewonnen geven. En wanneer hij
nel noodgedrongen some mocht dloen,
laat dit zijn persoonlijkheid ongerept.
Hieruit volgt dus, dat gebrek aan
zedbmndiigiheid in hoofdzaak twee
oorzaken kan hebben. De eerste te
net gemis van een vastomlijnde per
soonlijkheid. ,Weefl uzelf, zed ik tot
iemand. Maar hij kon niet, hij was
meimaiixl( dichtte De Généetet.
Om zelfstandig te lettonen vrezen,
zijn, dat wil
mi vörtoonen.
Een beetje vlug rijden, Han-
nokel, het te al zeer iaat roept
hij nog.
De hooge hoed op het grijze hoofd
maakt eene beweging naar voren
maar Hannokel vindt het wal al te
(Hrtsilachtig het hoofd om te draaien.
Een paard kan toch niethar
der loopen dan het kan, bromt hij,
klapt met de tong en rijdt de laan in.
Jean’s vingers jeuken, maar hij
werpt enkel een blik naar de lucht,
slaat zich tegen bet voorhoofd en
keert zich haastig om, hij voelt zijn
ooren koud worden en snelt naar
het studeervertrek van zijn meester
om onder een kop koffie en aange
name lectuur al zijn kleine erger
nissen te vergeten. Een kwartier la
ter wordt hij uit zijn behagdijke rust
opgestobrikt door verscheidene stem
men, die zijn naam noemen.
Jéan rijst van zijn zetel en gnat
naar de deur.
Sophie komt hem handenwringend
tegemoet.
zijn schoonen last het kasteel Fio
ri ngho ven. Toen Marga de haar zoo
wel bekende torens voor zich zag,
keerde haar moed en haar goed hu
meur weer terug. Zij verloochende
ook nu haren bijnaam van ,,het
kind” niet. Evenals een ver wende
baby handelbaar en volgzaam wordt,
wanneer zij zich alleen in het (Hon
ker bevindt, zoo greep ook Marga
vleiend on aanvallig naar eenb hand,
die haar redding en bescherming
bood, zonder zioh af te vragen of
zij, in genvopo omstandigheden, deze
hand van zich zou stoeten. Nu de
eerste lichtstraal door de duisternis
brak, en de slottorens haar
bijhoid van een veilig thuis
kerden, loslaat, zoodra het die niet
meer noodig heeft.
Wanneer nu mijnheer uw zoon
boctó is, dat zijn papa zonder toe
stemming is weggereden begon
zij, en ditmaal klonk weer verbor
gen rfpot In hare stem.
Eekert was te veel met zijn eigen
gedhchten bezig om dit op te merken:.
Ik zal alle moeite doen, dim
kleinen man weer in zijn humeur te
brengenantwoordlde hij glim
lachend.
Gij verwent uwe kinderen op
eene ongehoorde manier. Gelooft gij,
dat gij er hun' een dienst mee be
wijst Een jongen moet streng1, zeer
streng opgevoed worden, ander* komt
er niets van terecht
Bekert glimlachte andermaal.
de stad waar het hof resideert, een
.diofatad” in de oorspronkelijke be
tteken is van het woord is den Haag
al sinds lang niet meer. Niet alleen
omdat het Hof zoo goed als geen
notitie meer neemt van de schoone
kunsten en de wetenschappen, maar
ook omdat (foor de groote en onhar
monische uitbreiding, die de bevol
king in de laatste tientallen van ja-
ren kreeg, het meer intieme karak
ter van de stad verloren is gegaan.
Den Haag was dus een weeklang
.,stüf’. Niemand zal er iets van
bespeurd hebben. Immens, deze week,
dde geen kunst-genot kan schenken,
wordt op allerlei andere wijoen nie
tig geëxploiteerd. Groot is het aan
tal vereenigingen, die van de gele
genheid geit)ruik maken om haar ver
gaderingen te beleggen. Natuurlijk
kiest men (teze weck er voor uit om-
dat de vele uitvluchten die de niet-
op-vergaderen-belusten wetten te vin
den voor hun af wazigheid1 nu althans
met één venninderd zijn.
Het vereeniginguleven leidt in den
Haag een zonderling bestaan. Men
kan niet zeggen dat het levendig”
is, al wordt er zeer veel vergaderd
en al breidt het aantal vereenigingen
zich gestadig uit. Maar wie geregeld
vergaderingen bijwoont, weet maar
al te goed, dat het percentage van
de leden, die aanwezig tó, giercgeld
daalh
Het is nu eenmaal een feit dat het
gevoel van Saamhoorighedd in een stad
als dien Haag, die zoozeer is samen
gesteld uit heterogene bestnnrtdeelen,
niet bijster sterk ia ontwikkeld. «Het
aantal ouden van dagen is hier zeer
groot. Een enkel cijfer illustreert dat.
Zij, die de discussies over de ouder
domsrente in (te Tweede Kamer ge
volgd hdbben, weten hoe de gemeen
tebesturen bij dé uitbetaling bemidde
lend zulien optreden Vn per 70-jarige
vergoeding zullen ontvangen,. Het is
becijferd dat deze wijze van ad mini-
streeren een aardig voordeeltje zal
zijn voor onze gemeente. Het aantal
70-jarigen is hier ter stede zeer groot
en het percentage daarvan dat „be
hoeftig” is te noemen, zóó gering dat
een, zoet winstje zal behaald worden.
Hieruit volgt dus dat het aantal ge
goede 70-jarigen hier zeer groot is en
althans verre over het gemidldélxié
van het geboete land uitgaat.
Die nièt-behoeftigen ouden van da
gen Tlijn in vete amtere ops^ahten
ook „voorderiig” voor de gemeente.
Zi. betalen hun belasting^penningen,
en hebben weinig pretentie. Kinderen
die nog onderwijs behoeven, bezitten
zij meestal niet meer zij kosten de
gemeente dus niets hup inkomen is
Werkelijk De meen i ngeri-daa rover
zijn zeer verschillend. Ik ben een
eenvoudig, alledaagsch man en houd
mij niet met allerlei nieuwe opvoe-
(iingstheorieün op, maar ik ben een
goed d>risten en weet... dat de lief
de het voornaamste iS; wat liefde
niet vemt&g te doen, krijgt men ook
niet <toor gestrengheid gedaan.
Een goed Christen Marga
zag met een ironisohen blik in zijn
vrtendelijik gelaat, dlan kent gij
toch zeker ook het bijbelwoord „wie
zijn kind lief heeft, kn&tijdt hel ?l
Zeker ken ik dat. Ik straf ook
elke ondteMgd. De roe hangt dreigend
achter dm Spiegel.
Marga lachte luidkeels... Zij hangt
...zij hangt en blijft hangen, tot zij
met een dikke Jaag Slot is bedlekt.
Wie zegt u dat, juffrouw Dall-
berg
Mijn eigen oogen.
Zien zij werkelijk stof op het
bbrk en rijsje
In figuurlijken zin,
liefde te zwakheid, groote
lijke, beklagenswaard'ige zwakheid. Ik
begriip niet, Koe een energiek, krach
tig man ate gij zich door twee Lilli
putters in luiers kan laten tiranisee-
ren.
Eckerte lippen beefden, maar hij
moet men diu» ien
zeggen een eigen
Dit wezen dient men zalf te kennen,
of, liever nog, men dient ziehi van
zijn peiwonhjkheid duidelijk bewust
te zijn.
Maar men kan ook mei dut be
wustzijn onzeltotandig blijven, omdat
men de kracht of den moed mist
eigen wetzen in zijn leven tot uiting
te brengen, omdat men dfus niet sterk
genoeg Is, tegen den dwang van
menschen en den drang der omstan
digheden in, eigen weg te volgen eu
eigen beslissingen tot uitvoering te
brengen. Men is dan wel in zoo
verre zelfstandig, dat men eigen mea
ning en en gedachten heeft en die
niet willoos door anderen laat wijzi
gen en vervormen, maar men laat
zich ten slotte door anderen leiden
eu bestoren, omdat men te zwak of
te laf te, eigen inzichten te volgen.
Dit laatste doen niet alleen zij, die
in maatschappeiijken zin onafhanke-
17)
Zal de minister correct aan de ta-
*®1 van den hertog verschijnen, dan
wordt het nu meer dan tijd te ver
trekken. Jean, verlaat dus het ven
ster en gaat naar zijn meester, om
hem veilig naar beneden te geleiden.
Hannokel zit stijf en deftig op den
ook en ziet met een Scheeven blik
over zijn pelskraag peen, hoe Zijne
Excellentie met moeite in het rijtuig
stapt.
Jean wikkelt don ouden heer in de
petedeken, legt ham de kruik aan de
voeten en ziet de portieren goed na
Dan trekt hij nog warme wollen hand
schoenen over die witte glacé’» en
treedt met eene buiging achterwaarts.
Alle» in orde, Excellentie.
Hm... jij moet het maar
ten, Jeah.
Vooruit
de teugels en de roderen rollen knar
send over de bevroren sneeuw, Jean
na met een zenuwaohti-
PRIJS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal f 1.25
Idem franco per post. 1.50
Met Geïllustreerd Zondagsblad«1-50
Idem franco per post1.90
Abonnementen worden dagelijks Aangenomen aan ons Bureau:
Markt 31, bij onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.
ons
onze
En'
alleen op doze laatste wijze onder
gaat de zelfstandige den invloed! van
menschen en diingen. Hij i» zich zelf,
heelt een bepaalden vorm en (Me vorm
kan wel veranderen, maar nooit zoo-
danig, dat er een gansch andere vorm
ontstaat en nooit geheel buiten' de
medewerking van zijn wil om.
Uit deze eigene persoonlijkheid
zocads de zelfstandigheid die bee&it en
weet te handhaven, vloeien ook zijn
Het is zeker wei teekenend voor
de richting, waarin zich ons denken
bij voorkeur pleegt te bewegen, dat
wij, sprekende van zelfstandigheid, en
zdlfetandlig zijn, onwillekeurig den
ken aan het eigen basis zijn, aan het
voor zichzelven zorgen en dat wij
als vanzelf tuslschen zelfstandigheid
en maatechappelijken toestand eenig
verband leggen. Het wijst er op
hoezeer wij gewoon zijn geraakt al
leen met den uiterlijken staat van
dien menfleh te rekenen en hoe wij
ook dien uiterlijken staat weer in
nauw verband plegen te brengen met
iemands finaneieelon toestand. Onge
twijfeld geeft de toestand onzer sa
menleving daartoe aanleiding. Wie
niet financieel onafhankelijk is, kan
gewoonlijk zijn onafhankelijkheid niaar
moeilijk tegen eiken inbreuk daarop
van buiten af verdedigen en wordt
vaak gedwongen zijn zelfstandigheid
althans oogenblikkelijk prij» te ge-
veh. Maar niettemin is er tusöchen
«eHstandigheid en maatschappelijke!!
wateUnd geen reohtstreeksch verband
en vloeit onze zelfstandigheid niet uit
onze maatecihdppelijke poditie en on
zen finWncieelen toestand, maar uit
ons karakter, uit onze persoonlijk
heid voort.
Want zelfstandig zijn is toch eigen
lijk niet anders1 dan zich zelf zijn,
dan eigen wezen het geheele leven
door te kunnen handhaven, en tot
uiting te brengen, eigen leven zoo
te leven, dat er het beste en hetno-
belst^ van ons wezen in tot uitdruk
king komt en zich noch door ande
ren noch door omstandigheden) van
den weg tfe laten afleiden, die onze
eigene persoonlijkheid ons als den
voor ons1 natuurlijke duidelijke aanwiipt.
Zelfstandigheid verondersteld dus
een eigene persoonlijkheid en het be-
zijn daden.
met aas een koppige maar als
zeu^bewuslte. Hij vormt «ach
eigen meeningen en gedachten,
luuriijk sluit hij daarbij dien invloed
van anderen niet uit. Wij allen le
ven onder den invloed van hrt ons
omringende. En de tijd waarin, de
piaais waarop, de meimchen onder
wie we leven, bepaalt voor een gmoot
ueel wat we zijn. Maar bij die bepa-
Mng speelt ook ons eigen wezen
zooals heit van nature was en zich
langzamerhand duidelijker vormt, een
groote rol. We kunnen den invloed
van menschen en dingen zuiver pas^
siet ondergaan, wanneer wij onze
eigene persoonlijkheid niet wederkee-
rig op de menschen en dingen la-
‘ten in werken en niet andere zijneten
een stuk was, dat willoos door dien
invloed van buiten of tot een toe
vallige vorm gekneed' wordt.
Maar wij kunnen ook die invloed
zoo ondergaan, dat toch altijd de
hoofdvorm, die in ons wezen ultge-
urukt lag, bewaard blijft, zoodiat wij
Kmet meerder of miixier bewustheid
zelf die invloeden, die op ons inwer-
hun plants’ en werk aanwijzen,
dat wij, als bouwmeesters het werk
olijven laid'en, dat binnen in
plaats heeft en dus actief aan
eigen vervorming deel nemen.
Mijnheer Jean Mijnheer Jean!
Kom gauw hier, Zijne Excellentie is
beneden, aan de trap.
Excellentie Ben je mal
worden, Scheanert het je
Jean i» bleek van schrik.
Neen, neen, het te waar
De kamerdienaar ijlt naar beneden-
Is er dan een ongeluk gebeurd
Sophie waagt het te glimlachen.
Neen, volstrekt met, Excellentie en
Hannokel willen u alleen maar
spreken.
Een oogenlblik later staat Jean.
ademloos aan het portier.
De koetsier keert zich met een
vrieiwtelijkon grijnslach oint (het |moe-
de, wezenlooze gezicht van den ouden
heer buigt zich uit bet portier.
Jean, beste Jean... je hebt ge
heel vergeten ons te zeggen waar
wi.' eigenlijk heen moeten rijden I
Het factotum staat als door
bliksem getroffen.
Hm.wij waren reeds bij Gruim-
hoky, maar Excellentie wist niet
hij wist zelf niet recht waar hij heen
moest zegt Hannokel gemoede
lijk als altijd.
Ezel klinkt het
waardagfd uit Jean’s mond.
Zijne Excellentie trekt zich plotse
ling, schud(Ibewust in het rijtuig te
rug. .Hannokel buigt het hoofd, alsof
hij onverwachts een Slag op zijn
cylinderhoed heeft gekregen.
Wacht, ik rijd mee bromt
Jean, vliegt in hute, verschijnt eenige
minuten later met ped» eai muts en
klautert op den bok, terwijl hij den
ontstelden Ilannokel de teugels uit de
handen rukt.
Mareteh voorwaart» - konv-
mandeert hij, geeft den paarden een
Hinken tik met de zweep en rijdt
7.00 «nel ate het door de dikke sneeuw
mogelijk is, met zijn meester in de
richting van slot Altenf&hr.
