0
MARKT
GOUDA.
Heeren-, Jongeheeren
en Kinderkleeding.
B8U0SCHE &00RANT.
Firma C.SMITS,
ZOMERHOEDEN
Inm's Kooloklijke Fabriskei pesliji Ie ierimeir
LIJNZAADROE RE J\
GROOTE PAARLENMOMTERMG
HET ADRES VOOR
IEDEREEN.
Een vertrouwd adres
v|h WOLFF k C°
Door vroegtijdige inkoopeu, beschikken wij, ondanks de heer-
schende stolfenschaarste, over enorme voorraden
van paarden van 5-12 jaar, ook 4-jarige Enins.
Schoeahandel.
•WINKELHUIS BOSKOOP.
Maison v. TEEFFELEN,
De Oorlog.
Geneesmiddelen
N.V. De Salamander
Kleiweg 48. Gouda
1 N. HESSING,
Likdoornzalf
Likdoornpleister
Wrattenpoeder
Drogisterij Westhaven 11,
Ir.
Jonkerfransstraat 134-136.
ROTTERDAM.
en SOYABOONEMKOEKEN merk W. L.
op Dinsdag 23 IWei 1916 (alles nieuwe tijd),
Fijne Likeuren
WIJNAND FOCKINK
Firma A. DAM.
[A DE JONG jV
ff* ttUEHO OSDE
Zm"- /Üniri l" YERFRAAIEB
T 0 StIJZ 9 "K0K0" "SS
Tweede Blad.
FJil'ILLETON.
Van 'g Levens Schaduwkant.
ons tfarfemant.
Tweede kamer.
tegen geheime ziekten, Urinekwalen,
Vrouwenziekten enz. enz.
Prijscouranten gratis in gesloten
blanco enveloppe. 10
43 Kipstraat, R'dam. Tel. 11699
(Opgericht 1879.)
5Ë voor het maken en etoffeeren
van MEUBELEN is by
lÜ Peperstraat 24. Gouda.
8 Billijke prijzen, prima mate-
riaal. Reparatie aan alle meu-
j^Êjj beien. 14
PETIT k C
210
Op den besten stand van Boskoop terstond TE HUUR of TE
KOOP een groot WINKELHUIS, met ruime woning en erf, bij
zonder geschikt voor bakkerij of kruidenierszaak. Te bevragen bij
M. P. HORNEMANN, Boskoop. 20
l
R. H. BARTELS.
Groote keuze in
«oop Damei en Kinderen. 100
Nieuwe Collecties uit Parijs zoo juist ontvangen.
Smaakvolle sorteering in Garneer-Artikelen.
viPGERICHT Hé&.
Voedert uw ï'w met de zuivere murw
merk „STER" esW.L, 28
Uitmuntende door hoot eiwit en vetgehalte en groote voedingswaarde.
Ben-Diploma Parij* 1900 Begon Gouden Medaille
door de Firma G. M. van der Kuijlen te 's-Gravenhage,
Halfweg 8.uur bij VAN ANDEL.
Hoofddorp 8.30 uur bij D. TREUR (De Beurs).
Nieuw-Vennep 9 uur bij DUIVENVOORDE.
Leimuiden 9.20 uur bij DE RIJK.
Nieuwveen 9 60 uur bij Wed. VAN VLIET.
Zevenhoven 10.10 uur bij G. SMID.
Nieuwkoop 10.30 uur bij F. G. v. d. BOSCH.
Aarlanderveen 10 60 uur bij A. KORTENKAAS.
Zwammerdam 11.10 uur bij „Rijnzicht".
Alphen 11,40 uur Hotel „Vergulde Wagen".
Oudsboorn 12;uur „'s Molenaars".
Hazerswoude 12.20 uur aan het IJzeren hek.
76
Hazerswoude 12.50 uur Café ROERS.
Benthuizen 1.20 uur bij STAALDUINEN.
Zoetermeer 1.40 uur Hotel „Gouden Leeuw".
Bleiswijk 2.20 uur Oafó J. VAN MOORZEL.
Moerkappelle 2.30 uur -Wapen van Moerkappelle".
Zevenhuizen 2.50 uur „St. Joris".
Waddingsveen 3.50 uur Hotel „De Unie".
Gouda 3.60 uur op het Marktplein.
Bodegraven 4.20 uur Cafe BENTHEM.
Woerden 4.50 uur Café „de Dubbele Sleutel".
Harmeien 6.30 uur bij „Het Wapen* van Harmeien".
C. A. VAN'WIERINGEN, Commissionair.*
Amsterdam.
Verkrijgbaar 10
Kleiweg, Gouda. Tel. 87.
Zeer mooie sollede meubelen
ais Tafels, Stoelen, Kasten,
Spiegels, Schilderyen, Theeta
fels, Buffetten,Styiameublemen-
ten In leer en peluch, Boeken
kasten, Tweepersoons onbesla-
pen Veerenbedstellen, Kapok
matrassen, Slaapkamermeube
len enz. enz., alles spotgoedkoop.
Rugbekleede Leerstoelen vanaf
f 17.60, styikast f20.-, styi-
tafel f 9.50, Spiegels f 5.60, f 7.60
enz. f 20
SIMOIKTRUT 44b, Bovenhuis oabij de Schle-
kldl. Rotterdam.
mm
Tslsfat. ItS.
>K0K0H ZAL HET HMR
IN 60LVEHDE,
tYDEACHTIfiE KRULLEN
HOUDEN.
"K0K0" II ZUIVER EN
HELDER OM TE
OEMUIKEH EN HEEfT
"YEMENITE."
"SN Efg FLESCH V00««^Q
K0K0"HAAR
Beo wlvere. Heldors, Niet «etto Tloetatof-bevordert den H.utrgbooi-
Versterkt de klieren en doet dienst sla een Tonicum voorde liaai wortel»
—voorkomt het Spijten ofüitrallen.
Hoofd Keer en Rooe verdw
gebruikt heeft—men eprenl
men het aaoht in eene neder
U* APOTHEKER, OROflfST OF UPKR HEEFT "KOKO" YOORRAQlfc
EK HY ZAL 0 DF iEVREDEIHElO VAK AKOERE VERBRUIKERS
KEDEDEELEH. K00P VIKOAAO EEK KLEIKE FLESCH (F. 0.7S).
•dwrnen. nadst men "Kolto" een paar keer
renkelt het eenvoudig op het Haar, dan wryft
lohüng en borstelt he', flink.
WAAJMOBWIMI
UtOMkwid» preptrtlme warden
het uccm .an U* haar af. Weleer
alka ffcvch.dia U alt 1 Koko" .or.lt
aangaboden. (Ila niet duidel)rk ont
nooit Int yerko h en wordt nooit
rerkacht tonder e-ne remegelde
buiteuvirpakkmi;
mui!R.ut,imam lwjw (U«n.
Aleen Vertefeawoordifen
Voor N. aa t. Halland, Utracht, Zeeland, N. Brabant
en Limburg.
F DHIIlli AlittHf
Voor Frtetland, Groningen. Drenthe. Oreryae! en
Gelderland
Tinna B MBINDBKBMX, Bnaak.
ANTON COOP8, Wydstraat 2», Gouda.
A. VAN ZESSEN, Schoonhoven. 90
Electrische Drukkerij A. BRINKMAN ZOON Gouda.
oen iu oen weg: zij nier even*
vnj al» alle burger»;, alléén und-
zy hot kiesrecht. men hou
waarom zij genaturaliiiêero willen
wonden, dan i® bij dagweeaten het
antwoord dian kunnflË jullie me di«r
met rooeir uitzetten. JÉh van de zee
en twintig voorgedrag?!ien zegt open
lijk, dat hij zich aan zijn militaire
verplichtingen in DudUÉShiand heeft
onttrokken en daarom maar Neder
lander wil worden. öte&hta van één
blijkt, dat hij werkelijk een rechtge
aard burger w gewoidN». Hij ie ge
huwd met een Hoiianddche vrouw
zijn kinderen bezoeken ÜLollandöohe
scholen, hij vervulde hier zijn müi-
tairen dienst.
Gewoonlijk gaat het zoo, dat hij
die honderd gulden wil betalen, geen
vonnisten achter den rug heeft, en
niet meer tot een andeèstaatevenband
behoort, aai^tond» gé^üuraJiaeeo-d
kan worden. De heer van Doorn
klaagde er over, dat in de toedich
tende stukken zoo goed al» niets wordt
meegedeeld; sommige mededeel ïugen
zyn louter negatief. Zoo deelde de
H&agldche politie van één p^nsooh
n**ie, dat hij niet bekend staat als
apion. Alsof dit op het oogenblik diq
hoogste recommandatie i®.
De ervaring heeft geleerd, dlat
voorzichtigheid in. het naturaliöeeren
veredaohte ia. De nationaliteit van
one land -— afldu» betoogde de heer
van jlamed leiddie tof de vormiing
van een éénheid. Het is daarom niet
gewenaCht in dit staatsverband! op
te nemen menfléhen, die in innerlijk
wezen niet tot d'ie nationale eenheid
bthooren.
Er bestaat hier te lande een bui
tengewone gastvrijheid voor vreem
delingen. Nergens komt het voor dlat,
zooals hier, hoogileararen aan uni
versiteiten worden aangestetlü, zonder
dat zij verplicht worden genaturali
seerd te worden.
Maar juiet omdat wij zoo gastvrij
zijn wordt de beteekenis van de na
tionaliteit hooger. Om in ouéstaatsM
veruand, te warden opgenomen, zou
vast moeten staan dat die aanvra
gers ernstig verlangen opgenomen te
worden. Om dat te onderzoeken
weiteohte de heer van Ham^een per
manente comaniaöie uit de Kauner, die
de persionen voor zich zal ontbieden,
opdlat zij zelf eens kennis kan ma
ken met hen, die Nederlandöch bur
ger wertechen te worden. Hij en de
heer de Beaufort vroegen den Mi-»
uister die wetsontwerpen terug te
nemen en met naturalisatie te wach
ten tot na dien oorlog. In edk ge
val zouden beide willen, dat die na
turalisatie meer zal lijn dian de ver
vulling van eenige formaliteiten.
Daarom zou iedere ftknvrager een
Gchniïtedijke verklaring moeten afleg
gen waarom hij de Nederlandteohe na
tionaliteit verkiest boven zijn vroen
gere én waarom hij genaturaliseerd
wensohit te worden.
De Regeering staat op het stand
punt dat de aanvragen om naturali
satie op detaeMde wijze moeten wor
den afgiedaan ate in normale tijden.
Alleen, ie het vóór-ondérzoek ver
scherpt. lntusödhen geeft de Minis
ter toe dat eigenbelang dikwijls de
drijfveer is bij het aanvragen van
naturalisatie. Maar de Nerierlandisohe
ritaat heeft ook belang er bij omi goe
de v roemde elementen te absorbeer en.
Het belang dringt omdat daardoor de
kind leren, van den gcnatjuiratipieierdle
Hollander»" wordten. De wetSo rat wer
pen terugnemen, daarin had de Mi
nister geen lust. Hij kan alleen. toe
zeggen, diat hij het onderzoek nog
intensiever zou maken.
Het was reedis vijf uur geworden
toen de Voorzitter er nog toe over-
staande het duidéHk zichtbaar was,
dat het quorum er niet meer Was.
Slechte veertig 1 eden waren aanwe
zig, waarvan er ?6 voor en 14 te
gen Stemdleu. f f
A»ij tweede stenrming wérden de
aangevraagde naturalisaties met 3ii
tegen "2h goedgekeurd.
Z. h. st. ging er door het wets
ontwerp tot bevordering van een
spoorweg van Gouda over Watkttnx-
veen en Boakoop naar Alfeu. Do
heer van Doorn wilde eeurrtt mmena
de Commissie van Rapporteurs een
amendement indienen om de bijdrage
van gemeenten en provincie op 9
ton te brengen, maar de Minister bleef
aan zijn atebh van 1 millioen vast-
houden en wilde eventueel een ver-
boudingaoijfer bepalen in de volledi
ge kosten, zoodat het Rijk 5/8 van
het totaalbedrag zal betalen.
Ten slotte wand een begin gemaakt
inet de behandeling van het militair
buitengewoon crediet, waarbij 't na
tuurlijk klachten regende. De volgen
de week zullen we die klachtenearde
in haar geheel kunnen overzien.
Aan het Westelijk Front.
Het FraniSche communiqué van
19 Mei luidt In Westelijk Argonné
poogden de Duitsohera, na een mijn-
ontploffing, den kleinen saillant bin
nen te dringen, dien de Fransche
linie bij St. Hubert vormt. Het sper
vuur der Fransehen, brachten den
vijand tot staan, die in zijn loopgra
ven werd teruggeworpen.
Op dén linker Maasoever hernieuw
den de Duitstohers gisteren tegen den
avond' hun, aanvallen in de Streek
van het bosch van Avocourt en heu
vel 304. Deze aanvallen, die met
groote hevigheid worden onderno-»
men en roet een effectief, dat tot twee
nieuiw-anngekomcii divisies behoorde,
waren, niet in Staat de Fransohen uit
het Bod» dl'Avooourt en uit hun stel
lingen ten Westen van heuvel 304
te werpen- ln hef centrum echter
vermochten die Duitechera zioh van
een klein werk ten Zuiden van heu
vel 287 meester te maken. Verschei
dene pogingen der DuitscherS om dit
voordeel uit te breiden, werdén dbor
het FranSche vuur afgeslagen. Op
de hellingen ten Noordl-Oofften van
heuvel 304 mislukte de ,poging dér
DuitScherö om de schans te herove
ren, welke gisteren déor de Fran-
Schen was vermeeSterd. Op den
rechter Maasoever en in Woevrewas
de artatLleriewerkzaamheid mnddélmia-
tig-
Dud-lstohe vliegtuigen wierpen in dén
nacflit van 18 op 19 Mei drie bom
men op het Gerardiueier. De mafceri-
eede schade was ont$duid)end. Gisten
ren werd' een Duitscn vliegtuig dipor
een' FranSdhen vHegéoier bij St. mél
nehoud neergeschoten. De Duiteéhe
vliegeniers werd'en gevangen geno
men. De tweede luitenant Navarrcj
schoot het tiende DuitSch© vliegtuig
naar omlaag. Het toestel kwam' bij
Bolonte (Argbnne) neer 'en werd ver
pletterd.
Het FranSche communiqué van
19 Mei luidt
Ten moondén van dé Aisne werd
een vijandelijke afdiealing, die eeii
loopgraaf zuidelijk van, Nouvln tracht
te t nad'eren, door de Franöohen ver
dreven.
Aan de linkerzijdé van de Maas
deed dé vijand, na een krachtige be4
schieting, te 5 uur 's mddldlags een
hövigcn aanval op het AvocourtboSch
en op heuvel 804. Door ons artille
rie- en miitrailleurvuur werd die aan
val echter gestuit, waardoor dé vij
and zware verljozen leed.
Groote artiMeriebedrijvlgfHeid - over
en geheelen sector. Aan die rech-
ging stemming te houden, naettegen-1 derzS;de van de Maas bij tusöchen-
p cozen bombanl ememt
Het Dngelkc h© corrKfrtuxnq^ó
van 19 Mei luidt Gisteren'
heeröoht? groote luchtactiviteit 13
ZATERDAG 20 MEI 1916.
Broodvoorziening.
De BURGEMEESTER van GOUDA,
Gelet op dé circulaires van Zijné
Excellentie den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel van 13
Med 1916 no. 682/38 en van 18 Mei
1916 no. 836ty36
Brengt ter algemeen© kenni»
I. dat na 21 Mei e.k. het verbak
ken van roggebloem tot brood ver
boden i», dbch het verbakken van
roggebloem tot koek kan worden
voortgezet;
II. dat, te beginnen met 26 Met
e.k. en tot ruadére aankondiging
a. het bakken van wittebrood' voor
algemeen gebruik is toegestaan op
Zaterdag vap iedere week (van Vrij
dagavond 12 uyr af), voor Israëlie-
tlsche bakker» echter op Vrijdag van
iedere week (van Donderdagavond1
12 uur af); j
b. het aldlus gebakken wittebrood
f Bui tend op Zaterdag, reSpectieve-
Vrijdag, van iedére wede moet
worden bezorgd en in de winkels ver
krijgbaar gesteld'
c. het wittebrood', géb«kken op me
dische attesten, uitsluitend op Woens
dag van iedere week, voor ISraëlie*
.tiiohe bakker» echter op Dinöd'agl vaii
iedere week, moet worden bezorgd
,«u verkocht (zulks tot een ten hoog
ste voot 4 diagen benoodiigidé hoo-
veeühefdl)
d. iedér afnemer van het onder c.
beidéeldé wittebrood dit van één be
paalden bakker moet ontvangen
III. dlat dé maximumprijzen al»
volgt blijven vastgesteld
tarwelbloeim (gebuild inlandlséfh) giroot-
handelprijs f 19.25 per 100 K G.
t'arwemeel (gebuild inlandtefclh) klein-
handélprijS f 0.25 per K.G:.
wittebrood (gehuild tarwe-waterv-
broodi) f 0.29 per K.(T.
Avatté brood (gehuild tarwe-wat er-
brood,) gebakken onder rabbinaal toe
zicht f 0.24 per K.G.
andere Socrten naar evenredigheid;
IV. dat, bij niet-ilakoming van het
hiervoTen bepaald1©, de bakkers kun
nen woidén verstoken van dé ver
strekking van Regeeringsmeel.
G^uda, dén 20 Mei 1916.
De Burgemeester voorn.,
R. L. MARTEN6.
Verkiezing van leden voor de
Provinciale Staten.
De BURGEMEESTER van GOUDA,
gezien art. 3 der Wet van 2ö
April 1897 («taatSblad' No. 112),
dloet te weten
dlat de verkiezing van d'rie leden
der Staten van dto Provincie Zuid-
Holland1, tot vervulling der plaatsen
van de dit jaar at tredenden, zal
plaat» hebben op Dinsdag 6 Juni
aanstaande
diat op dien dag, van dies voor-
middags negen uur tot dés namid
dag® vier uur, ten Raadihuize bij
hem kunnen wofden ingeleverd dé
bij Art. bl dér KieSwet bedoeidé op
gaven van Candidiaten, waarvan de
voorgeschreven formulieren van he-
dén af ter Secretarie kosteloos voor
de Kiezers verkrijgbaar zijn
en dlat voor deze verkiezing dé
stemimiing zoo die noodlig mooht zijn.,
door dé Gedeputeerde .Staten is be
paald op Dondlerdag 15 Juni aarn-
staandé en de herstemming, zoo noo-
dag, op Vrijdag 23 Juni aanstaande.
Goudla, dén 20 Mei 1916.
De Burgemeester voorn.,
R. L. MARTENb.
Wét gébogen, dé eene hand nu en
dan s'teunerwl op dé bank voor hem,
Btond hij in de beklaagdenbank, waar
boven! zijn foraéhe gestalte ver uiG
stak. Som» streek hi; even met de
vrije hand over zijn beenig voor
hoofd, ajs wilde hij zich ondier het
VörteUeiL op iet» bezinnen. Dan knip
perden ondier zijn borstelige wenk
brauwen zijn oogen en een zenuw
achtige plooi trok om zijn even ge
bogen neu», terwijl zijn dhmne lip
pen zioh vaster opeen schenen te
klommen.
Jawel, edelachtbare", antwoordde
hij op een vraag van den president,
..verscheidene keer en, maar dat is
al lang geleden. Voor 3,2 jaar iShet
het laatst geweest. Toen heb ik te-
g*n me zelf gézegd „het moet uit
«fijn, Barend, jé bent een lairnmefling;
Je dloet altijd, wat je eigenlijk hi et
doen wilt en waar je later Spijt van
hebt. En zoo help je je zedf en je
vrouw en je kinderen absoluut naar
den kelder. Want u moet niet ver-
edelachtbare, eigenlijk wou ik
het nooit. Al» ik stal... nou ja»..
Hij glimlachte Sven.
Dan gdng hi] voort: ',,Ja, ik weet
De Ouderdomswet goed
glekeurdf. Oorloge-
w i'fnlS 4 b i a a t iln g.
N a t u r a 1 i b&t i e.
De ouderdtomSrente-wet is aangeno
men. Rechte tegen links natuurlijk
zonder eenige afwijking.
De Eerste Kamer kan den galg
du» gaan opzetten.
Tot de eindstemming kon het niet
komen of dé heer Rutgers greep nog
een» dé gelegenheid aan om het woord
te voeren. Ditmaal was het een
filippica tegen de geheel e Kamer en
iegen den heer Duy» in het bijzon
der. t Is onmogelijk goede wetten te
maken, meende bi,, wanneer maar
steeds amendementen worden, inge-
ctiend zonder dat de voorsteller na
gegaan heeft wat er eventueel, als
gevolg van het aannemen daarvan
aan de wet veranderd nnoet worden.
In verband' met de oorspronkelijke
financieel© verhouding van Rijk en
gemeente was een geheelé wijze van
procedure aangegeven, wanneer twee
gemeenten het niet eens waren over
dé vraag tot weJkef van de twee een
70-jarige behoorde. Door de aanne
ming van het desbetreffende ameqdé
ment-Duys was deze geheele proce
dure overbodig. Ze bleef echter in
dé wet staan. Zóó maakt men, al
dus riep de heer Rutgers uit, legis
latieve oacographieën De heer Lim
burg wist hem wat te kalmieeren en
hem de noodlge eer te geven voor
zijn ijver in het fabriceer en van amen-
démeniten.
Hoofdteaak iS: dé wet is er. De
Provinciale Statem-verkiefcóngen kun
nen nu ook beginnen
De eerste vergadering van deze
weea begon met eenige stemmingen,-
li..i. over ue aniendementen-ter i>aan
(ltottardiaro) en Ankerman op art. 26
uat het tarief vastetett voor dé oor-
logöwinötbelasting.
Het Amendement-ter 'Laan, dut het
percentage in plaats' van 30 u/0 op,
oO u/0 als maximum wil steken, werdi
verworpen met 47 tegen 19 stemmen.
Vóór steunden de sociaal- en vrij-
zinnig-dleraocraiteTi en de heer Ruf-
gersi
Het amendement- Ankerman om den
aftrek voor déze belasting in plaats
van op f 1000 op f 2000 te stellen
werd eveneens verworpen met ,>2 te
gen 14 steuwmen.
Een kleine dSscuseie ontspon zioh
nog over dé vraag of de oorlogs-
winStbelaöting bij dé inkoanstenibelaS.
tipg mag wérden afgetrokken. Men
wa» het over dé billijkheid daarvan
niet eens. Het artikel, dlat dén at-
trek toelaat, werd ten «lotte goed
gekeurd met 46 tegen 19 Stemaném.
Het wetsontwerp werd zondetr hoof
delijke Stemming goedgekeurd.
Op gezette tijden verschijnt op de
agernlé de aankondiging van een groep
wetsontwerpen, houdende voorstellen,
tot naturalisaties. Altijd gaan deze
zonder een woord ondér dén hamer
doptr. DitimaaJ echter werd1 een» over
het .naturadiseeren in het algemeen
gediscussieerd!. De ervaring dér laat
ste jaren toch heeft geleerd, dlat het
naturaliseeren vaak maar een for
maliteit is, die in de praktijk niet
veel b©toekent. Eenerzijds beschouwt
het volk die genaturaliseerden al®
vreemdelingen anderzijds .toondlen ve
len van hen hun vroegere „vader-
ani'I" niet vergieten te zijn en trok
ken zij er weer heen.
Waarom, dlat is de belangrijke
vraag, die ook dtoor den heer van
Doorn vooropgesteld werd1, waarom
willen d'ie mensehen zóó graag Ne
derlander worden Onze wetten legi-
gen hun niet dé minste moeiLijkhew
wel, 't is het gewone smoeSje. oleoh-
te vrinden, verleiding en zelf ben
je oo braaf aj» een pasgeboren
ktodlje."
„Daar aal 'k niet mee aankomen.
Ik was als jongen een deugniet en
ik heb mijn ouders wel verdriet ge
daan. Vechten, en drinken en zooal.
Maar Stelen, dat zat toch niet in me.
Maar ti weet niet, edelachtbare,in
wat voor gezelschap ons Soort meu-
eChen, dlan vaak vervalt. Dan werken
ze zoogenaamd op je eergevoel, dia*
je njet durft en dht je wel een groote,
bek op kunt zetten, maar als je ar
voor staan moet. Enfin, u begrijpt
dlat well. En al» ie dan eenmaal ge
zeten hebt, och, dan is 't zoo moei
lijk."
De president knikte.
„Maar eindelijk heb je 't dan toch-
zoo ver gekregen.
Hij glimlachte even en knikte ook.
„Ja, eindelijk, zeg dét wed. Ein
van dien tijd af heb 'k altijd ge
werkt en voor mijn vrouw en m'n
kindéren het brood verdiend1. Hier
moet je blijven, Barend," zed 'k te
gen mezelf, „dlat heb je nou gezien,
dan gaat 't iedere keer weer mdS.
Toen ben 'k gaan varen, 10 jaar
lang, tot aan den oorlog voor ver
leden jaar. Meteen lag ik eruit, de
eerste maand van den oorlog al.
Toen ben 'k aan dé haven gaan
werken als bootwerker".
Hij zuchlte eve*, steunde zwaar
der op de bank voor hem'.
„0(h ja, edelachtbare, ate 'k daar
aan dienk. 't Itf tobben geweest, al
dien tijd lang. 'k "Had geen boekje
ais havenarbeider moet u begrijpen.
En daardoor wa» 'k roeteen zonder
werk. Zoo erg v»el werk was et
toch al niét aan dé haven, vooral
de eerste maandlen viyi den oorlog
niet. En dan gaan havenaribeddiere,
die een boekje hehbeo, altijd voor."
Hij Wachtte even, streek zich op
nieuw met de hani over het voor
hoofd, als wilde hj een pijnlijke her
innering wegvegén
„Ja... je kunt het wel begrijpen.
Natuurlijk die menschen hun vaSte
weri^ i» het alti„l geweeet en onl
zien (ten door eei nieuweling, die er
zjeh zoo maar inlringt, om-dat hij metr*
Aen» andters tereuht kan, het brood
'uit dén mond te late» nemen. Maar
't is wei hard, als je een vrouw
hebt en kind-eren, die honger lijdlen.
Wat hebben we d» kleinen, niet vaak
schreiend naar >ed moeten sturen.
En mijn vrouw, dat goeie menrfch,
dat al dien tijd geen mond heeft
opengedaan om te klagen, dat maar
volhield „Moed konden, Berend», vol
houden.,"
Zijn stem stokte. Tersluiks bracht
hij dé hand even aan de oogen, deed
dan, alsof hij hoesten moest, om zijn,
kuch te verbergen.
„U moet me niet kwalijk nemen,,
edelachtbare," ging hij eindelijk weer
voort. „Maar als k (Daaraan dénik...
Ze was zoo géed voor me. Toen k
aan het genootschap had geschreven
want u ziet, 't ging op 't laatst niet
meer. Wel een maand lang liep 'k
soms zonder een cent verdienste.
„Heb jé je niet tot het steunco
mité gewend?" vroeg de president,
hem in dé rede vallen.
Hij knikte.
„Zeker, edelachtbare. En ik kreegi
ook van het comité. Maar wat i» dat
nou in een huishouden met 6 kiu-
deren, ate je er niet bij verdiend.
En dat was som» weken achter me
kaar ^oo^^jaJgf 'k geen cent thuis
brach#-^^Rg geen uitkomst meer
op 't laatst. En Dangzamerhad kwam
dé gedachte weer boven van vroen
gér, hoe makkelijk je er dian «oras
aankwam. M^ar ik wou niet, edol-
aChtbafe, ik wou niet. „Je zult het
wei uit je hart laten, Berend!" zed
ik) Maar die gedachte bleef en mijn
toestand' werd al armoediger. Met
mijn vrouiw praatte ik er niet over,
wat 'k zoo in roeeelf uit te vechten
had. Maar ze moet het zeker ge
merkt hebben- Want op een dhg,
toen 'k er heakxnaal moedeloos bij
zat, zei ze tegen me „Als je eens
luchtgevechten hadden plaat». Men
zag een vijandelijk toestel, waarschijn
lijk door een Engoteohe getroffecj,
recht naar benedén gaan. De vijand
veroverde gisteren na een krachtige
beschieting den trechter, die déor de
EngelsChen aan den Vi my heuvel was
bezet.
Gisteren trachtte een sterke vijan
delijke patrouille een post bij Wiel
tje te verovereft, doch werd' terug
geslagen,.
Heden had niets van beteekente
plaat».
Aan het Itallaansche Front
Het Ooétenrijksche commu
niqué van 19 Mei luidt Op het
ZuLdl-Tiraler front wonnen wij bij
onzen aanval aanhoudend terrein.
Onze strijdkrachten, onder aanvoe
ring van aart» hertog Karei Frans
JoSetf, vermeesterden hedenochtend de
I'tahiaanSahe pantöérwerken jCaimpo-
roolon en Torara. Tuséchen het Luim
en Brenta-dhl bereikten onze troepen
den noordelijken rand van den Col
di Santó
In het EtsChdlal moesten dé Itali
anen (De plaat»1 Marco Mori ontrui
men'. Het aantal gevangenen Steeg
tot over 10.000 manschappen en 196
officieren. De buit bedraagt 52 ma
chinegeweren en 61 kanonnen,.
Het ItaDiaanéche communi
qué van 19 Mei luidt De Alpini
breiddén gedurende dén dag van 1?
Mei hun veroveringen op dén noor
delijken bergrug van Fargouda tot
aan de bronnen van de Sargia uit.
De Oostenrijker» hernieuwden in de
vallei van Lagarina het bombarde
ment op de Italiaaneéhe Stallingen
van Zugna Torta en dedlen daarna
vijf opeenvolgende inanvaiïlem, dSe
werdén afgeslagen. In den sector
van Monfalcone heroverden dé Ita
lianen een loopgraaf, welke den, 15en
door dén vijand vermeeéterd waS.
Krijgsverrichtingen ter Zee.
Getorpedeerd!.
Uit Washington wordt d'.d. 19 Mei
gemeld' Het Duitsche stoomschip
„Trave" Is gisterenavond om dl/t u.
ter hoogte van Kullen door een Eid-
gelAchen onderzeeër beschoten en ge
torpedeerd. De bemanning, tide uit
17 man beatond', werd gered. De
Engelödhe ondérzeeër maakte zich aan
misbruik van de vlag schuldig, daar
het de Duitsche ooriogffviag heesCh
om het schip uit de Zweedöehe ter
ritoriale wateren te lokken.
In België.
De toestand in Beigift.
Men rnedtit Van de BëlgibOhe grens:
De economische toestand' in iielgiö
wordt hoe langer hoe meer ouhoud-
oaar. Vele meest noodige levens^
middelen, zooal® rijst en boonen, zijn
niet te bekomen. Voor de aardup
palen b.v. wordt 60 fr. per 100 K.G.
oetaald en er zijn plaatsen waar
men in geen dlrde maanden aardappe
len heeft gezien. De prij» van kof
fie te reecis gestegen tot fr. 8 per
K.G. Bekend i», dot in dé voorste
llen van Antwerpen hoadémvleeedh
veel verkocht woixlt. De pri# daar
van is Jr. 2.50 per K.G.
Vergeleken bij de industrieplaat
sen, ver koeren de voort/brengende
tanulbouwgeimeenten in eene gunstige
positie. In dé kleine industrieplaat
sen wordt de reserve opgeteerd
maar onhoudbaar ia de toevstand in
de giroote ind'uStrie-oentru.
De distributie van de landibouiwgo-
ivaaöen is niet mogelijk déor het ver-
bod dat niet van dorp tot dorp of
Stad mag worden getransporteerd.
Door den maatregel, kort geledén,
getroffen om geen wagons voor le-
vewamidkMen^rmnéport uit Nederland
naar België beschikbaar te stellen,
was de comlmiaHde-Fleékenfl niet in
staat vele voor België bestemde en
aan het genootschap schreef.,
U moet weten, edelachtbare, dat
ik veel aan het Genootschap te dan
sen had.
„Het Gcnootóchap tot zedéiijka ver
betering van gevangenen bedoel je,"
ondCrbrak de presddént.
„Jawel, edélachtbare, tot zedelijke
verbetering van gevangenen. Dat ge
nootschap had heel wat voor me ge
daan, toen 'k een 12 jaar terug op
den gfoeien weg wou. Maar nou was
ik geen ontslagen gevangene meer,
begrijp u, 't was al te lang geledém.
'k Wé» er dadelijk wel bang voor.
"Ate dat er zich nou nog maar mee
bemoeifc", zei ik tegen m'n vrouw.
Maar zij hield aan.
-Natuurlijk", zei ze, ,,'t is tooh
hun werk." En ik dacht „ja, daar
heeft ae toéh gelijk aan, want 't i»
nou toch maar zaak om me op dén
goeden weg te houden en uit dé ge
vangend®". Maar dat zei ik niet te
gen m'n vrouw, dat begrijpt u. En
fin, ik schreef dan aan het genoot
schap en lei hen heef rrfijn. toestand
bloot. Zoo als de brief weg was, wa«
't oét, of we al wat meer moed had
den, mi'n vrouw eu ik, of onze toe
stand' ai beter geworden wast Wat
hebben we toen verlangend naar ant
woord uitgezien., „'t Zal nu wel te-
rechtkomen. Berend," zei mijn vrouw
iedere keer, om den moed er bij mij
