R
q
erslag
I
J..5M,
i
h
:ra’8
dsprijzen, met
lek, als 40
erenGoerz.
Zaterdag 29Uuli ^916.
Eerste Blad.
No. 13151.
- nui.
XTïe-a.-ws- exx ^.d-Trexteaa-tieTbleLcl “trepr G-ovlcL®u ezx OzxxstxelEexu
behalve Zon- en Feestdagen,
rv PRUS DER AD VER TEN Tl N:
il
si
in
31, GOUDA.
Uitgaven A,
TZ3.A..
Vereohijnt dagelijke
Telefoon Intern. 82.
■tlmcud ttm
l OntVMgM TM
ten, vennakelijkhr
M In MM agenda
School en Karakter.
feuilleton,
De Geluksster.
(N adr ÜT" verboden).
uit twee
beataat
te
moert
dier
troel—
'orteln
27Ö8
Wordt vervolgd.)
f 1.16
1.60
leeriln-
WM der
I enkele
Drukkerij
ZOON -Gouda.
thikkingen
in bockfo
edg<
jor
PRUS VAN HET ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per post.
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post
Abonnementen worden
Markt 31bij onze Agenten
j vooruitbetaling,
g-
-uw Mzuma ii
MELDEI M TE
•EMUIKEM El NEER
"VEMMEMTL”
NDEl
fART.
JTTEADAM
STRAAT
kamer.
neer,
Dit nummer
bladen.
touw voor Bouw-
cht. Onderstands-
maorg.
I m Gouda.
1 keer
^vryit
RIDI6
HEM
1.71).
Onze letter» kennen ^igrtwijfdii'het
verhaal van dien voratenzoofrK die,
om
nen
men.
trig rijn,
tbn» zeer
tehhovon,
wiens be-
Op het altaarXvan.
\oningMiuta brkndt
bd /'Cin
tetmnd
aa ra»! (fe
voort:
loorfijk©
ver
had er
wmu dte mobile
M «odken en
I Wat (Je techuld
rijn te zoeken
ortteu dat men
»or te pogen het
ébkcle oorzaak
dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
ten, den Boekhandel en de Postkantoren.
vorrtcnkinidtoren,
kringen oneer zoo
maatdebappij erkend.
W©rkgever», d>ie er
en
hun
om
zondter handschoenen aan te pakken,
gerit hun geen troont. Wantzoo
vraagt men rich terecht af, het heet
dat de werefd in zoo veie oprirtiten
ia vooruitgegaan; zou zij dian juirt
in de- opvoedkunde zijn blijven Maan
of zrife achteruit gegaan rijn?
Ziet daar, waarde lezer», het
vraagstuk, zooals het tegenwoordig
aan tal van onderwij^ersinötellingon,
niet alleen in het buitenland maar
ook in het onze, niet alleen van verre
maar ook van nabij, dagelijks meer
al» brandend wordt gevoeidl. Men
ziet naar de resultaten van het on-
2 ‘w en ik zou dtoa den HMn,
die eerlijk en oprecht aanzoek om
mij doet, door mijn jawoord mid-
derwi.a waarbij hoAtfijk niet al-
leen op de cijfers v<w verkregen
kennis wordt gelet may ook de re
sultaten der op voeding, «toeten mede-
spreken en bemerkt tot rijn Ochrik,
vaak in eigen kring, dat deze niet in
overeeiirtetiiraing rijn VMt de
waohtingen, die men g
van te mogen koester
daaraan besteed.
Dan gaat men aan 1
vraagt rich bij wie of
of oorzaak wri zou ri
Het wil mij voorkot
verkeerd zou doen doe
verschijnsel uit een
te verklaren.
Zooató in het natuur, <en het maat
schappelijk leven rik veracht jnert m»
een rimimrtei van oorMen rimnera
hangt, zoo ook in het' geestelijke.
Er te, bij vroeger 'vergeleken, let»
Er i» lets
?e gedteH-
to lew ver-
i atmosfeer
en in de
•r' ia ©oh
KIe, die al-
f, tegenover
I B..|U
tóoMeer te
liOllN.HI- COURANT
Tw Van 1—6 gewone regels met bewtyenummert 0.56
1 Elke regel meert.0.10
jy By drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels f0.35 bjj vooruit,
betaling, elke regel meer 0 ets. Reclames f 0.15 per regel.
J Groote letters en randen naar plaatsruimte.
EB Z00B. Telefoon Interc. 82.
<1
SI»-
VOT-
-j
hot weriertijk niet zoo onbegrijpelijk
hebben geacht wanneer de oudtote
broeder het lieve metafe detzelfde ge
voelens toedroeg al» de jongrte, die
gezegd wordt haar te beminnen.
Hij zag haar aan, met een blik
van dyïnpathie, dat
haar gloeit, weten te ontdek-
laat Maan een hoog opflikke-
en
ipoeten..
De juirtheid van dit inridht wordt,
behalve in den kleinen kring
feitelijk in allerlei
samengiertrtdte
dwingen,
mij doet, door mijn jawoord
leiden.
Prins Percy knikte toeritemwend1.
Gij hebt gelijk. Wie een «ter
op de uniformjas draagt, kan. geen
ded hebben aan de «ter van hd ga
lak, die aan den huwriijfcrtiemcl
Schittert.
Dat zou al hdOhMn
God zij dank, bewijzen th
veie huwelijken aan dte vors
dat men over die zaken ar
gint te donken. vOl
one Keizere en Koningdbu
Hymen» fakkel even, helder
ato In iedere hut door Heft
opgedouwd 1 Beneddcta
even, toen ging rij factiën
Hoe «kwijl» Ut «t M
beeld ook asnuüg, nooit is daarbij de
gedachte aan een howoHjk nil bere
kening bij irtij opgekomen, want het
geluk scheert mij onaMnheitieHpc
botxbn aan «t vonUetdniW. Ik
door
NATHALY VON E8CHSTRUTH.
dat hij baar hart, bij deze woorden
Itoh hoofen kloppen.
Zoolang gij nog hier zijt
Met welk een blik zag hij haar
aan
Op dit oögenblik traden Waamuth
en een bediende binnen. De prine
groette en veriiri het «ion.
Met moeite bereikt Beftedif^ hare
Zij zinkt in een VfeunMtod
en drukte de ijskoude handen
tegen de kloppende Hlapen. Har© ge-
dachten d^-rreiden door haar brein,
aW de witte bloreermsf, die floor den,
stormwind dan hier, dan daar wor
den gealingerd.
Buiten mag het Moirmoni, maar in
haar hart woedt een orkaan.
Of Benedicts ook ai, ridderend aan
al haar leden., de oogen «uit, zij ziet
toch Percy’s domheren, van liefde
gioeienden blik;zij ziet de rood op
zijn borri, zij hoort zijne verklaringi,
dat nirt h ij de verloofde to van prin-
nee Johanna. Waarom «telt hij toch
zooveel briang in haar? Vanwaar
<Me vermoeden, dat zij in (Men nood-
lottigen ffiieeuwrtorm haar ideaal hoeft
gevonden? Een onbreohirijfolijke angwt,
een gWod van onmacht maakt zich
van haar mewter. Vluchten, vlucht
ten voor hem, voor haar eigen hart!
veranderd In dte leeraitét E
veranderd in de rieiku»di«<
heid der leerlingen; er'
anderd in de geestelij
die de kinderen, ihu
maatschappij inadtonwaï
late veranderd in <b
len, die onderwijl ga
hun klawe innemen.
ï)e inaatoriAwppe.ljke
aedert meer dan een eeuw vol van
de gedachten aan vrijheid, gelijktijd
en broederechap, wat de jeugd niet
onberoerd kan hebben gelaten An-
dterrijd» «iaat die zelfde jduglii, voor
al in fabriekssteden, ja feitelijk over
val, vröeger dan vooiheen voor de
kan», vaak de noodzakelijkheid haar
eigen brood te verdienen. 'Zal men
ïzich dan verwonderen over vroeg-
rijpheid of over een on afhankelijk-
heitfegevoei, dat vóór het eindigen
van den leerplichtigen leeftijd, 18 jaar,
dat ia, op «hooi... èa In hmto, wel
eefte op ongewenetehle wijae zich
openbaart, maar daarna, in die fa
briek en op werk, waar ’t ook een
onmInbare factor voor het wel-
aiagen to
Men beklage zich daarom niet over
dat ©tijgend zritgwvori I Vooral niet
in een tijdl, waarin de «toeh der
„zrifregeeringT', dte leoze ,,belp u
zeil’’ (dNwnoixto ato achrijfvoortiMd
dien vort
te loeren bevelen, moeri begin
niet ato gewoon soldaat te die-
Zijn vader gnng daarbij ukvan
de verstandige overweging dat men,
om te kunnen bevelen, zich
kunnen verplaatafen in de gedachten
gevoelens van wie gehoorzaïmen
op bord) nu reafe sedert tientallen
van jaren ia» gehoord. Herit het libe
ralisme, welkri htotortoche betoekenis1
in dat opricht niet kan miskend of
ontkend worden, in zijn idealtsKteche
periode iet» anders gewild dan voort
durende opvoeding tot zdfregeering
en geldt óók In dit opirioht niet de
regel „jong geleerd, oud gedaan"
Heeft niet nog dtazer dagen Mr. S.
van Houten, de vadter onaer tegen
woordige kieriwet, in zijn Schijnbaar
toolement toch van vele oud-liberaien
nog de woordvoerdter, daaraan her
innerd Wat beklaagt men riMh dan?
Zoo moest het komen.. En men heffe
geen klaagzangen aan omdat het zoo
kwam De fout to alleen maar diat
men niet bijtijds de baken» verzet
herit. Dat niet de opvoedkundigen
eer de kwestie brandend werd, haar
hebben gwzien, dat onze methoden
van onderwi>ren en orde handhaven
zich niet hebben aangiepari aan de
veranderde omaUodlgiieden, dat men
dus tegenwoordig nog opvoed- en on
derwijsmethode» of bij gebrek aan
begrip of hridterhrid op dit gebied,
hedemaal geen mtethodtea volgt,
die feltelijk verouderd rijn, die meer
herinneren aan bet tetrafte regime, dal
voor onae r ig u itmi^ legwt» ,-
uit huurlingen gerecniteen!^ gwwhikt
werd geacht en zoowel met het oog
op den tegenwoordige» Mand der
‘zielkunde al» uit het oogpunt van
methodiek en in verband toet de
etochen tegenwoordig aan de toekom
stige leden van Maat en maatodhap-
pjj gesteld, als1 ondoeltreffend moet
’wortton beschouwd.
Het to het oude vraagstuk van ge
zag en vrijheid, gpmeennriiap on in
dividu, aameniwerking en ariïhelp, dat
aldus gesteld to. Het gaat niet aan
deze vraagstukken te willen oplos
sen met incichten, die uit vroegere,
thans voorbij geganc verhoudingen
en gegeven» voorkwamen. Elke tijd
etocht zijn eigen oplosring. De onze
een andere dan die van bet voorge
slacht. En dat niet voor ttjdpMeee-
ring maar aW de oplotering van een
vraagstuk, van welk» beantwoording
voor allen, (Me aan het onderwije
verbonden zijn, hei levensgeluk en
de liridte voor hun werk afhangt
98)
De nozem waren verwelkt, Hoog
heid... en ik ben zoo vrij geweekt,
volgen» Uw eigien mij verleende ver
gunning, wat hei gebruik bet reft van
bloemen uit het park, ze door friö-
(♦ohe te vervangen stamelde zij
verlegen.
Hij glimlachte.
Reed» afedtert ©enige weken be-
gij dagelijks' dien liridtedientfi
en ik, gedfachtenloo^e, bemerk het
eerst heden 1 Dat to toch wet het
beste bewtyi... hoe zdklen ik het
beefd bealchouw vau dte prinete».
Hij stond op, nam het portret van
den stander en. stehoof het in eenal-
hum. Naar ik hoor aal de prin
ses piijne schoonzuster worden. Mijn
jengBte broeder herit haar inaigliri,
en daar de bride jongle, levenriurii-
ge mertochen uitstekend bij elkander
udiger, dat de oudste vóór den
gaat.
Hij/wa» bij de tafel teruggekeerd;
©ene? onverschillige uitdrukking lag
op'rijn gelaat.
Ik ben ton zeerste verrast door
uwe woorden, Hoogheid begon
Benedicta ik wa» vaM overtuigd
van uwe verloving.
Waarom achttrt g$j miji in Maat
tot ietei, wat gij zelf zoo even trotoch
van u weert? vroegPenysfchou-
derophalend.
v- Ik begrijp u niet, Hoogheid...
Gij tori wilt nooit en nimmer
een poritie-buwelijk aangaan en mij
dicht gi, toe, wat men noemt un
mariage de convenance.
Onze omstandigheden zijn niet
gelijk. Hoogheid. Een vorrt moet
zich dikwijto op offeren voor rijn va
derland. Wat bij mij uitwaait har
teloos egotome, ja» rai*
stap beschouw, to bij een lid' der
vorstelijke familie meertal plicht.
Ik heb gleen land of volk, dat rech
ten op irij herit, ik ben vrij en mee*
tere» van mijzelf Van irij verlangt
de echtgenoot nieto dan liridte, liefde
bovenal Van een prin» of eene
prinrtH etocht men, in de eertte plaato,
kroon en ateepter, met al de honder-
ieder vonkje
voor
ken,
rende vlam 1
Hij beet rich op de Mppen en
dronk met één teug het glaa uit, dat
hij zichzelf had ingeechonhepk
Benedicta’» hart beridle. Het waa
haar, atoof zij deze vlam eensklaps
helder voor rich zag opgaan, maar
oprtijgen al» uit een duizelingwek
kend diepen afgrond. Ato varigena-
geld bleef zij zitten en kiemde rijde
handen samen. Waarom zag ha) haar
zoo vreemd aan Waarom sprak hij
zoo in raadfcto
Goddauk (Mt de zitting werd op
geheven. De prins reikte haar ato
naar gewoonte de hand, maar het
was atoof de gloeiende vlam noghto-
schen hen rtond en beiden dreigde
,te verteren. Toen keerde Percy zich
<mï, nam een ontluikenden rozdenop
uit den rtiiker, die printen* Johan
na’» beeltenis verftierde, eni Mak dien
in het knoopsgat.
Ato gi. voortaan weer bloemen
plukt, mejuffrouw Daja, dtenk dan
niet meer aan de printee», maar aan
mijIk ben arm aan zulke gaven
van vriendschap en liefde, het leven
baarde mij tot nu toe weinig rozen
Pri> op stel
len dat hun zonen en opvolgers een
maal hun plaats met eere zullen in
nemen, leiden hen in hun werk in,
maken hen voor hunne taak ge-
schikto door hen na een voorafgaan
de theoretische opleiding ietterlijk alle
ondepdeeien van. het samengestelde be
drijf te leeren kennen, op de ©enig»
maaier», die daartoe doeltreffend tot
door hen ato gewoon werkman 1
werk te dóen verrichten, dat In (fte
afdeelingen aan de orde i». GeldHhet
niet ato een eer en ato bewij» van
bijzondere zaakkundigheid, indten van
iemand gezegd wordt dat hij alle
deelen eener zaak „dloorgekropen" iel?
Wij herinneren aan deze bekende
feiten om d'e aandacht te vetetigen op
dte kunst, dtte zoo weinigen ver
staan: aldus te bevelen en te leiden,
dat men gehoorzaamd wendt nvet
hart en ziel, dat wie gehoorzamen
zich met volle bewustrijn en volle
toewijding toevertrouwen aan de lei
ding van wie hen beveelt.
Ato er eene groep van menschen
to, die van ervaringen in dit op
zicht we|en mede te spreken, dan
rijn het wel de velen, die, in welke
functie dan ook, aan de opvoeding
van het opkomend gedacht mede
werken: onderwijzer», leeraars, predi
kanten etna, kortom,, allen, wier werk-
evanato voor de leerlingen hun toe-
koenat, hun karaktervorming, de ge
schiktheid voor werk en maatoobappij
aameidiangen met de nuatei, waarin
bun onderwijzer of leeraar den ernrt
dier vragen doorziet en van de juirt-
beid, waarin hij gooddoordachte in
zichten in dte praktijk weot te brengen.
En men kan veilig beweren dht
voor de leiding van klasteen ei| on<-
derwijainrtellingen in dit Stadium van
de ontwikkeling oneer maatoehappij
veel meer gelegen to aan het beheer
afhen van. dbzc opvoedkundige vraag
stukken dan aan kennto op we|k an
der gebied ook. yVat baat het dten
leeraar of hij de gehorte wereld dor
kenoto gewon, Indian hij de gave
en de vorming mirte, noodlg om dteze
leerrtof, aan het leven aangepast, al
dus aan rijn leerlingen mede te doe
len dat hij hun behalve kenato iris
van rijn innigrte persoonlijkheid me-
degal Wat baatte het den leerling,
Indien 8i,lfc onderwijzers knap hortten
en hij bleef, door een fout in het
ayrteem, roet zijp ziel en briangrtel-
Ung voortdurend buiten hrt onder
wijs staan? I» niet dat ondterwij»
het vriMhtbaarate, waartdj de leer
ling mot hart en ziel modoloett? Hoe-
vtlte onderwijzer» venlUan dtakunrt
hun leerlingen aoo te betrrtcken ln
hot werk dlat rij roetto daarom dte or
de liefhebben I» niet verteer de
tootetand dteze d»t de leerlingen de
handhaving der orde berichouwen ato
een zaak, dSo den leeraar of onder
wijzer alleen aaugeuit en verheugen
zij zich allen nirt in eiken zondaar,
dien het gelukt die orde te Moren
Ja lachen nirt zeito de heten
gen ato de bekende booted^
klastee, die reed» door een
blik hunner kameraden geprikkeld
worden o<n wat uit te halen^ieto bm-
taato of „grappig»” bedenken, waar
door hef ondterwij» lijdt
Ziet daar enkele grepen uit het
onderwerp, dat tegenwoordig hi de
wereld der opvoedkundigen vde pen
nen in beroering brengt. Vooral nu
uit hét dtemocrattoche Noord-Amerl-
ka, met zijn durf op elk gtebled*. re
sultaten van protfnemingen op hrt
gteMed der opvoedkunde worden ver
teld, die inderdaad aan het bewondo-
kring het met zich brengt dat rij
geheele dagen of deden daarvan
vaak zeito week aan week Staan
voor dezdfde of voor verechillende
klassen. Men behoeft de mannen
van dit vak maar over de bezwaren
aan hun werkkring verbonden,
hoore-n «preken, om te erkennen dat,
zooato elk huis zijn krui», elke
werkkring rijn bezwaren heeft en
dat een der grootste rampen in het
leven van menig leeraar, onderwij
zer enz. to de moeidijkheid' of on
mogelijkheid orde te handhaven.
IIoHveien zijn er niet bij den on-
dterwijzersötand, wier krachten vroeg
tijdig gedoopt, wier hwt en liefde
voor hun toch zoo mooi werk ge
doofd zijn of worden door die voort
durend© ellende met de wanorde
En, aan den anderen kant, van
hoeveel kinderen gaan de leerjaren
voorbij zonder dat rij de vruchten
dragen, die daarvan hadlden kunnen
en mogen verwacht worden; en dat
alléén maar omdat hrt roet hrt lee
ren vanwege dte voortdurend© wan
orde of de moeilijkheden bij het
handhaven der orde niet wil oprichie-
i ten.
Men gevortt bet daarom, zoowel ln
.rm""*
het f vele ouden», d*t het tegenwoordig er
gens hBipert in d'e verhouding, waar
in onderwijnerh, leeraren en anderen
eenerzij* en de leerfingen, jong en
oudandererzijd», tegenover elkaar
ataan. Zells de overweging dal het
vroeger niet beter wad dan nai
dat de ouderen van thane in
jeugd ook geen katje» waren
Zoolang ik nog hier t en, zal
Jik gaarne*hrt shlon van ave Hcog-
hdd met bloemen MoMecren aut-
woorrHp rij kalm, maar zij dacht,
