Eipliche tapoifalit,
De BouwmanswoÉg,
i
Advertentien.
HOOILAND
DAMES
Maatknippen
Stadsnieuws.
Gemengde Berichten.
PREDIKBEURTEN.
OOUDA.
Notaris MONTIJN, te GOUDA
ZAGER
ZIT- en SLAAPKAMER,
Bericht van Inzet.
Wei- en Hooiland,
f 53600.-
f 12000.-.
TE KOOP
40 nieuwe Naaimachines,
C. F. v. GELDER, R'DAM.
IHej. TIESEMA,
Nieuw» Blauwe Druiven,
Bananen,
Perziken.
Tomaten, Meloenen,
Sinaasappelen. Prnimen.
Hef Beste voorde Tanden
Alleen echt in deze Flacon!
feit dat de dlieiidtu ren'voor dteroelk-
loopeiw van De bierkan vet re va»
gun»tig zijn. Dat brengt het vak ook
mede, aangezien dte» morgens heel
vroeg reeds moet begonnen worden
en (teS avond» het werk niet vroeg
klaar kan zijn.
Bij de slagers ie het iet» anders1.
Ik geloof, dat die eigenlijk meen* sta
ken omdat zij ook een deeltje van
de oorlogswinst wjlie» opstrijken die
door dje patroons is gemaakt. Het
zotte was dat gestaakt werd bij de
Oo operatieve vleeptefahouwerij waar
vrijwel de beate arbeidsvoorwaarden
bestonden en waar ook aandeel werd
gegeven in de winöt.
Van coöperaties gesproken; er be
staat hier ter dtede één coöperatieve
melkeüjterij. Deze moet naar ik hoor,
zeer veel voordeed trekken uit de
staking bij d'e Sierkan. Immer» vete
klanten van dleee laatste ioopetn nu
over naar de coöperatie. Reedömbet
deze een vijfhonderd tad nieuwe le
den hebben verworven, terwijl de hoet-
veelheid melk, die gleleverd wordt
zeer aanzienlijk is gestegen. Zater
dag 12 Augustus was het weak van
die coöperatie d!at andérö avonds
om half negen pleegt gereed te zijn,
eeurJt om half één 'al nachts klaar.
Waaftialchijndijk zad De Sierkan een
gedjuohite schade lijden, die niet zoo
spoedig hersteld zal süjn,. Het wairp
dus voor personeel en directie wel
te wenachen dat spoedig een aocoord
werd getroffen, want het belang vae
den een is ook dat. van dien ander.
De melk wagentjes1 die zijn blijven
(rijden worden 'begeleid door politie
of rijktóveli&wadht, hetgeen altijd een
grappige decoratie van dé straalt
vormt.
Zooala wij zeiden ondervinden de
huiataoedletre zeer veel overlast vaé
de staking. Gelukkig zijn de kin-
derep met vacantie tihiuia on Icunmei
d'efce de taak overnemeni. 't I» sl mor
genfl een grappige optocht van kin
deren, dienstmeisje», mevrouwen en
zelfs huievadem, die allen met hu®
''melkkan of melkkoker gewapend! naar
de filialen trekken om daar aan dé
toonbank de meLk te halen die niet
wordt thuisgebracht. De een zijn
dood is dé ander zijn ibrood en dat
blijkt natu/urlijk ook niu weer. Dé
kleine boertjes die zoo zoetjes aap
door <le giroote maatsidhappijen war
ren weggedrongen, komen nm weer
naar voren en trachten gefenuik té
maken van de staking, om de dbojr
hen niet beminde Sierkan vele klan
ten af te vangen. Tijdelijk zal hiuli
dit wel gelukken.
Tót relletjes hebben de staking©®
nog niet veel aanleiding gegeven,
SLedhtó eenn»aal zagen wij een Mi
garsjpatroon nagezet door eenige sti
kens'. Hij vluchtte bij eeni collega in dip
voor zijnidéhr een politiepost had'. Over
het algemeen hebben alle staak-lua-
tigen dit wel gedeerd dat het wijzer
ia zich niet al te demonstratief te
uiten aangezien het publiek daarva®
heeldmaal niet is gediend!. Eh wat
er met die sympathie van het pu
bliek valt te wtinnen iel bij dia tram-
Staking in 1914 gebleken.
De tram maatBlcbappij is tegei
woordüg bezig haar personeel op ai
lerlei wijze te lijmen. Daarmede zal
zij toch niet de sympathie van htft
publiek winnem. Integendeel. Zei dén
is er zoo gemopperd over den «led
ten dienst als than». Het gebre c
aam materieel doet ziich geregek
sterker gevoelen.. Met het weinige
materieel womden zeer goede zaken
gemaékt en van die giroote winsten
wordt nu het personeel een zoethoi
dertjie jn den zak geötop-t.
Al vier jaar lang heeft de trani-
nwatsWhappij een vijftig motorwageiir
te kort. Op het oogem|blik beroept
Mj zich natuurlijk op den oorlogs-
tioeteitaiwï, die haar zou beletten het
nood%e materieel aan te schaffen
Natuurlijk heeft dde toestand' slechts
het kwaad vergroot. Maar hetkwaa^d
bestond al jaren voor den oorloi
Enfin nog tien jaren en dian kan
gemeente de particuliere nmatsCfhap-
pij den. hals omdjraaien.
In cfen Haag zal dlan algCmeetni ge
vlagd' wordén ove»r dfie vreugdevolle
terechtstelling.
Gedluld dus en het dloraJdo zal ko
men,.
HAGENAAR.
om eiken mam. ih te graven ter dek
king tegen het vijandelijk vuur; niet
té vergeten is ook de telefoon, die
niet alleen wordt gebruikt on* vaste
posten te verbinden maar ook op
onrzlchtibare wijze de gemeenschap tot
stand brengt met afdeeljngen in actie.
Het overbrengen Van wood^chappen
en bevelen door raenöohen is te go-
aar lijk en... gaat te langlzoaan. Het
getaehiedt n.u per telefoon, wat ten
gevolge hpeft, dlat elke kleinere een
heid thans is voorzien van hulpmid
delen en volkomen geoefend perso
neel voor het aanleggen en bedienen.
Ook de indeeldng van manschap
pen is befaeersioht door de elschen
der tweede mobilisatie. Chauffeurs en
motorrijders betrekt men uit dé man
nen. van het vak, die dienstplichtig
zijn, in de plaats van uit de vrij
willig gegadigden, welke vóér twee
jaar tegen hoog 'daggeld werden aan
gewezen en veel verdriet veroorzaakt
hebben. De wielrijder» hebben zóó
overtuigende bewijzen geleverd van
hun bruikbaarheid, ja onmisbaarheid
in een nieuwerwetech leger, dat hun
aantal ook bij onis belangrijk is uit
gebreid. De vlieg1- en dé watermo-
tordienct zijn van groote beteekenis
göbleken en dan ook volled'ger in*
gericht. Tal van fabrieken zijn in
staat oim ammunitie aan te maken
zelfs is' de vervaardiging van „oor-
logégaslatenten «onzent geregeld! Hel
men en Schilden, slingergranaten en
werpstplietsen zullen, ©erlang behooren
tot dé veldhiitrueting1.
In elke richting is' de aandacht
geSchlo-nken aan de behoeften, "bij twee
de mobilisatie en zijn oefeningen,
diaarvocir aan de orde van dén dag'.
Geen wonder dat ook dé benoelmld'e
veldpredikers voor oorlogstijd ondér
den invlo-dd van déze gedochte zijn
bekeken. Aanvankelijk schijnt nog
het plan te hebben bestaan, om hen
op déaeffd'e wijze op te mennen ia
het leger als de hulp-aalmcetzeniers.
Maar het zou m© niet verwondékem
zoo men terugkomt van dit voorne
men en zoo zelfs dé hiuApaalmoeize-
nierS een gewijzigde bestemming krij
gen: niet meer ingedeeld bij een re
giment of eene brigade maar hij eei
divisie. Het verschil komt hierop
neer: is iemand toegöweizen ajam een
kleinere eenheid, dan, néémt hij na
tuurlijk deel aan de handelingen uieff
eenheid; is hij echter toegewezen aa®
een grooter troepenmacht en ter bö-
schikking van den aaanvoerder daar
van, dOfi gaat hij op e® néér met dé
mannen, welke daartoe behooren-. Oo
nu te bleven bij dien veldprediikei
Was hij ingedeeld bij teen rejgimei
d'an zou hij djus ook in afwarihtin,
zjjn als' zijn regiment' g(
vecht" ia1. Betiénkt men, dat dé aan
wezigheid op verschillende plaatse®,
hulpverbandplaató, hoofdverbancfê
plaalé, veldhospitaal eniz. van! een
veldprediker tegelijkertijd muodigl zal
zijn,, dén is-- het gemakkelijk te be
grijpen, dat de weeldé van het af
wachten, dps vooirloopig nusthouden,
slechts bij uitzondering aan een en
kele van dé acht per Pivüwie bei-
schikbare veldpredikers1 kap bescho
ren ajijn. Het moet niet kunnen voor
komen, dat Ds. A. met z-ijn regi
ment te X. is1 waar niets gebeurt en
Ds. B. te IJ. in dé onmogelijkheid1
verkeert, zijne taak naar behooren te
vervhllen,, omdat hij feitelijk ^ioh
zou, moeten kunnen, vermenlgfvuldi
gen, daar van zijn regiment in «el
treffen, veiseheidéu mannen vielen
so mimi g zrwoarverwondl; anderen op
het punt om te sterven, enkelen
reedis verbonden eai vervoerd!, ©eni
gen wachtend!, dlat ook hlun hJnlp zal
worden verleend! Alleen daar waar
het algemeen bevel berust weet men
wanneer en op welke plaat» een
veldprediker zijn werk ztol hebben
UIT HET LEVEN VAN EEN VELD
PREDIKER BU HET LEOER
TE VELDE
LXXXXV.
De laatst© maanèen heeft men het
met name in dé bureaui's van hét
Leger diruk met het treffen van
regelingen voor wat genoemd worfft
„de tweede moWltóatkf', dit wil zeg
gen, dlat de opgedane ervaring! wordt
aangewend voor beter voorbereiding
van ons1 legér voor zijne oorlog»-
taak. Volgens deskundigen heeft 4e
strijd op dé verschillende fronten e«n
algepïeene wijziging gebracht in wat
men vroeger al» waarschijnlijk had
aangenomen. Tot de uitnisting van
den Soldaat te i veld© behooren mi
bijv. zandzakken, dié dkis gevuld' een
gedeelte zijner diakkftig zullen uit
maken; meer pioniersjgereedlsfcêiap
met het oog op de noodteafcelijkheld
GOUDA, 19 Aug. J916.
Levering 'van Elecfcriciteifc aan
Woerden.
B. en W. schrijven d.d. 17 Aug.
aan den Eaad:
Onderhandelingen, gevoerd met den,
adviseur der gemeente Woerden, over
een eventueel met die Gemeente af te
8loiten overeenkomst voor de levering
van electrioiteit hebben geleid tot een
voorstel aan ons College van de Com
missie van Bijstand in het beheer dér
Gemeente-Lichtfabrieken alhier om, in
het belang der Eleotrisohe Centrale en
dns ook van de Gemeente, de totstand
koming van eene overeenkomst als be
doeld te bevorderen.
Daar de Raad der gemeente Woer
den zich in zijne vergadering van
29 Jnli j.l. met het desbetreffende,
door ons toegezonden concept-contract
heeft vereenigd behoudens enkele
kleine wijzigingen, tegen welke wij
geen bezwaar hebben, geven wij U in
overweging, onder overlegging van
verschillende op deze zaak betrekking;
hebbende stukken, om*te besluiten, dan
aan de gemeente Woerden door de
Gemeente-Lichtfabriekpn van Gonda
electrische stroom zal worden geleverd
onder de in het (hiernevens) gevoègde
concept-contract geformuleerde voor
waarden. Daarin worden de beide ge
meenten respectievelijk aangeduid door
de woorden „Gouda" en „Woerden".
Aan het Concept-Contract ontleenen
wij de volgende artikelen.
Abt. 1.
Stroomsoort, omvang en
plaats der levering.
1. Gouda verbindt zich om aan
Woerden, in voor het doel voldoende
hoeveelheid, electrioiteit te leveren in
den vorm van draaistroom met eene
normale spanning van ongeveer 3 maal
127/220 Volt en ongeveer 50 perioden
per secunde en deze spanning aan de
voedingspunten zoodanig constant te
houden, pat daarmede eene regelmatige
en aan normale eischen beantwoorden
de stroomvoorziening aan de ingeze
tenen mogelijk zij.
2. De electrioiteit zal afgeleverd en
gemeten worden op twee of meer, in
overleg met Gouda, door Woerden
aan te wijzen, binnen de gemeente
Woerden gelegen plaatsen, in door
Woerden gratis ter beschikking te stel
len of te boawen meetruimten. Deze
meetruimten zullen, wat vorm en af
metingen betreft, moeten voldoen aan
de daarvoor door Gouda vast te stellen
normale eischen. De in die meetraim-
aan te brengen toestellen worden go-
plaatst, bekostigd en onderhouden
door Gouda. Als tegemoetkoming in
de kosten dezer inrichtingen, betaalt
Woerden aan Gouda voor elke in
Woerden ingerichte meetruimte een
maal een bedrag van f 1000.te
voldoen uiterlijk drie maanden nadat
met de regelmatige stroomlevering be
gonnen zal zijn.
Woerden waarborgt te allen tijde
aan het personeel van Gouda vrijen
toegang tot alle meetruimten binnen
de gemeente,
3. Woerden verbindt zich om, zoo
lang deze overeenkdmst dnnrt, de voor
openbare verlichting, voor eènig ge
meentelijk bedrijf en voor stroom
levering aan particulieren benoodigde
electrioiteit te betrekken van Gouda.
Zij verbindt zich voorts aan geen
andere personen of liohamen dan aan
Gouda te zullen toestaan voor leve
ring* van eleotriciteit binnen Woerden
geleidingen te leggen of te hebben in
of over openbare straten, wegen of
watereg, behalve ten dienste van elec-
irische tractie, welke zich niet bepaalt
tot het goudgebied van Woerden.
Abt. 3.
Verrekening en Contract-
•j jaar.
1 ids basis voor de verrekening
der Soor Woerden verbruikte electri-
citeit zal gelden:
a. de hoogste aanwijzing der maxi
mum meters, gerekend overeen
tijdvak van 12 achtereenvolgen
de maanden.
b. het verbruik in eenheden (K. W.
2. Woerden verplicht zich voor den
betrokken sljroom aan Gouda te be
talen f 70.— per maximaal jaar-Kilo
watt én f 0.03 per verbruikte eenheid.
Zoodra d^ gemeente Bodegraven
van Gouda stroom betrekt, zullen deze
prijzen, teruggebracht worden tot
f60,— per maximaal-jaar-K.W. en
f 0.025 per verbruikte eenheid.
3. De hierboven onder 2 genoemde
niet hooger
volle tien cents, waarmede die kolen-
prijs stijgt boven voornoemd^bedraj
worden die eenheidsprijzen met 0.0 I
cent per K.W.U. verhoogd
Onder kolenprijs in eenig kalender
jaar wordt in dit artikel verstaan de
gemiddelde prijs dien de Gemeente-
Lichtfabrieken te Gouda betalen per
1000 K.G. machinekolen, zooals zg die
regelmatig of in den regel voor de
stroomopwekking verstoken en wel
ta
ailing en verrekening van
nbedoelde prnsverhooging
tan het einde van het
ikend franco tot aan het ketelhuis
Ier Electrische Centrale.
De vaststelling en verrekening van
de hierboven!
gesohiedt aan
kalenderjaar.
4. Verrekening van het jaarmaxi
mum geschiedt maandelgks naar den
maatstaf van het, in het vorige con
tractjaar bereikte maximum, terwijl
eventneele verschillen met het in het
loopende oontraotjaar optredende
maximum aan het einde daarvan ver
rekend wordt. Voor het eerste volle
contractjaar en de eventneele daaraan-
voorafgaande maanden zal door par
tijen bg gemeen overleg een regeling
worden vastgesteld.
Onder contractjaar wordt hier ver
staan het jaar aanvangende 1 Juli en
eindigende 30 Juni d.a.v.
6. De betaling van het door Woer
den wegens stroomverbruik aan Gouda
versohmdigde gesohiedt aan het einde
van elke maand en wel uiterlgk vier
weken na den datum der door Gouda
ingediende rekening.
Abt. 4.
Onvoldoende Eleotrici-
teitsie vering.
1. Indien Gonda door handelingen
of voorschriften van Rijk of Provin
cie, brand, oorlog of oorlogsgevaar,
werkstaking, onvoorziene stagnatie in
den aanvoer van grondstoften, ernstige
storing in het bedrijf of andere ram
pen, wordt verhinderd eenige of eene
voldoende hoeveelheid electrioiteit, of
electrioiteit van de overeengekomen
rnning aan Woerden te leveren,
i zal zij niet aansprakelgk gesteld
mogen worden voor schede of winst
derving daaruit voor Woerden voort
vloeiende.
Gouda is verplicht van het ontstaan
van een der boven omschreven ge
vallen aanstonds de wederpartij in
kennis te stellen.
2. Gonda zal niet aansprakelijk
gesteld mogen worden voor eenige
schade of hinder in Woerden ontstaan
door de levering van electrioiteit over
eenkomstig de bepalingen van deze
overeenkomst.
3. Indien Woerden kan aantoonen,
dat ernstige storing of herhaalde
onderbreking in de regelmatige stroom
levering te wijten is aan grove nalatig
heid van Gouda, dan is zij gerechtigd
alle daaruit voor haar voortvloeiende
schaden te verhalen op Gouda, die
zich bereid verklaart die schaden te
vergoeden.
Indien Gonda hare uit deze over
eenkomst voortvloeiende verplich
tingen niet nakomt gedurende een
tijdvak van 24 uur of langer, l^geft
oerden het recht deze overeenkomst
als ontbonden te beschouwen, onver
minderd haar recht op vergoeding der
schade door wanpraestatie en de ont
binding veroorzaakt.
Abt. 5.
Directe eleotricteitsleve-
ring de or Gouda aan
derden.
•1. Indien binnen het grondgebied
van Woerden aansluiting verzocht
wordt door a.s. verbruikers, die, hetzjj
door den omvang van hun verbruik,
hetzij door den daarvoor te bedingen
stroomprij8, ter beoordeeling van
Woerden niet door haar zelve bediend
kunnen worden, dan heeft Gonda
desgewenscht het recht dergelijke ver
bruikers op haar hoogspanningskabels
aan te sluiten' en te bedienen. Zoo
van dit recht gebruik gemaakt wordt,
zal als vergoeding daarvoor aan Woel
den worden uitgekeerd 2 pCt. van de
bruto opbrengst dier stroomlevering.
Verrekening daarvan zal geschieden
aan het einde van elk kalenderjaar.
2. Wanneer echter Woerden niet
binnen een maand, nadat door zoo
danige a.s. verbruikers langs regel-
matigen weg het verzoek daartoe is
gedaan, tot het afsluiten van een con
tract met hen besluit, dan heeft Gouda
het recht met hen te contracteeren
Abt. 8.
Arbitrage.
1. In alle gevallen, waarin tussóhen
partijen meeningsverschil bestaat om
trent <yieg of toepassing van de be
palingen dezer overeenkomst of ib
gevallen, welke daarin niet geregeld
zijn en waaromtrent partgen niet tót
overeenstemming kunnen geraken, ztl
de beslissing, voor zoover het betreft
rechten, waarover partgen de vrge
beschikking hebben, worden opge
dragen aan drie scheidslieden, waarvan
door elk der partgen binnen 14 dagen
een is te benoemendeze beiden zul-
lën te zamen een derden scheidsman
aanwijzen. Mocht een der part_
gebreke blijven binnen den bepaalden
tgd een scheidsman aan te wijzen of
kunnen de door partgen aangewezen
scheidslieden binnen 14 dagen niet tot
overeenstemming komen omtrent de
benoeming van den derde, dan wgst
de kantonrechter te Gonda de drie
scheidslieden aan op verzoek "vaa-de
meest gereede partij.
2. De scheidslieden spreken recht
in hoogste ressort, volgens de daar
voor door de wet gestelde regelen en
bepalen het aandeel van elk der par
tgen in de kosten het geding.
Abt. 9.
Duur en aanving der
overeenkomst.
1. Deze overeenkomst wordt voor
het eerst gesloten voor den duur van
dertig achtereenvolgende jaren, te
rekenen van den dag, waarop -voor
het eerst met de regelmatige stroom
levering wordt aangevangen en welk
tgdstip door partgen bg aangeteekend
schrijven zal worden vastgesteld.
2. Heeft twee jaar voor den afloop
dezer overeenkomst door geen der
partgen eene schriftelijke opzegging
plaats gehad, dan is zij stilzwggend
verlengd voor vgf achtereenvolgende
jatain_.4fl zoo vervolgens telkens met
perioden van vgf achtereenvolgende
jaren en een opzeggingstermijn van
ten minste twee jaar.
3. Gouda verbindt zich onder voor
behoud, dat de noodige vergunningen
zullen zgu verleend met de werken,
nóodig voor de uitvoeringen der be
talingen van deze overeenkomst uiter-
jk aan te vangen een jaar na het
uiten van deze overeenkomst, welke
termijn door partgen in gemeen overleg
verlengd kan worden. Indien binnen
dien termijn de kopernoteering gedaald
is tot 80 per ton, verbindt Gouda
zich tot aankoop der benoodigde
kabels.
Woerden heeft het recht na afloop
van den overeengekomen termijn den
aanleg van den verbindingskabel
naar Gonda schriftelijk te eischen.'
Gouda verplicht zioh alsdan binnen
3 weken tot aankoop der noodige
kabels over te gaan.
Geschiedt deze aankoop naar eene
kopernoteering, welke hooger is dan
80 dan zal, de in Art. 3, punt 2
vastgestelde prns per maximaal jaar-
K.W. verhoogd worden met 10.50
i jaar
voor elk dat de noteering, volgens
welke aangekooht werd, hooger is dan
80
4. Partgen verbinden zich de uit
voering der werkzaamheden zoodanig
te regelen dat beiden zooveel mogelijk
op denzelfden tgd gereed zijn om de
regelmatige stroomlevering aan te
vangen.
—te
Wijziging Gemeente-begrooting 1916
voor levensmiddelenvoorziening;
B. en W. schrgven d.d. 17 Aug.
aan den Raad:
Op de gemeente-begrooting voor
het dienstjaar 1916 komen o.a. posten
voor ter zake van de voorziening in
en -groenten,
loeide posten blijken te laag ge
raamd te zijn, wat een gevolg is van
het later mede beschikbaar stellen
van Regeerings-haring en -peul
vruchten.
Naar aanleiding van het voorgaande
stellen B. en W. aan den Raad voor
de gemeente-begrooting voor 1916 te
ijzigen als volgt:
van Hoofdstuk VI der Ontvang
sten worden verhoogd:
a. Artikel 14bis „Opbrenst van
den verkoop van goedkoope visoh"
(Volgnummer 56bis) met f15000,—
b. artikel 14ter „Opbrengst van
door tusschehkomst der gemeente
gele velde groenten" (Volgnummer
55ter) met f15000,—
H. van Hoofdstuk XIH der Uit
gaven worden verhoogd
a. artikel llbis „Kosten verbonden
aan het verkrggbaar stellen van goed
koop e visch" (Volgnummer 223bis)
mlet f 15000,
artikel liter „Kosten verbon
den aan het verkrijgbaarstellen van
groenten'1 (Volgnummer 223ter)
met f15000,-.
Zie verder Stadsnieuws 2e blad.
wijzi
Brutale inbraak.
Men meldt nit IJmuiden aan de
Tel.:
In den afgeloopen nacht tusschen
„on uur en halftwee werden enkele
bewoners in de Kanaalstraat te IJmui
den wakker gesohrikt door een ge
weldigen slag, gevolgd door glasge
rinkel.
Een inbreker bleek met een straat
steen de groote zware spiegelruit van
den gond- en zilverwinkel „De Elec
trische Klok" van den heer M. Kro
nenberg ingeslagen te hebben.
De slag was toegebracht boven es®
der afslnitluiken en had een groot
gat veroorzaakt. De overburen zagen
den inbreker over een der luiken gaan
met het hoofd in den winkel. Tosn
zij, en ook de bewoners, beneden
kwamen, was de vogel gevlogen.
Vermist wordentwee groote doo-
zen, gevuld met gonden ringen, te
zamen ongeveer 200 stuks bevattende
en drie zilveren horloges. Voor de
hand liggende gouden horloges en
gouden kettingen waren door de haast,
waarmede de inbreker gevlucht was,
onaangeroerd gebleven.
Als bewijs hoe brutaal deze inbre
ker is geweest diene, dat naast het
perceel een broodbakkerg is gevestigd,
waar geregeld des nachts gewerkt
wordt.
Smokkelen.
De Winterswgksche douanen hebben
gisteren een prachtigen vangst ge
daan. TusBchen de kolen der machine
verborgen, vonden ze een hoeveelheid
van oirca 400 pond van allerhande
levensmiddon en oliën, die de machi
nist L. M. naar Duitschland wilde
overbrengen. Reeds lang stond deze
Duitscher in verdenking bg de be
lasting-ambtenaren. Nu kregen ze hem
te pakken met zjjn stoker. De voorraad
bestond uit boter, regeeringsspek,braad
vet, Delphia, margarine, Axa, Dia-
mantvet, koffie, thee, aardappelmeel,
lijn-, sla- en raapolie, een heele hand
kar vol. t
Naar beweerd wordt, moet dezeM.
een aardig kapitaaltje tijdens den oor
log met de smokkelarij verdiend heb
ben. (N- A- C">
Burgemeester doodgesohoten.
Men seint ons: De burgemeester van
t\ rwonaopATTiAAnte ïrassolt bil
maar die ge in de vertoogen dér
dtteawitweigeraars miét.
de Duitsche grensgemeente ©itkihoiu uy
Kranenburg, de heer Meters, is op de
eendenjacht door een vergezellende
jachtgenoot in het achterhoofd getrof
fen en onmiddellijk gedood. De vriend
van dpn burgemeester wilde op een
eend schieten, toen de burgemeester
opstond en in het achterhoofd ge
troffen werd.
Poging tot vergiftiging.
Door de politie te Arnhem, is aan-
fehouden en ter beschikking van de
ustitie gesteld, iemand die popgde
zijn vrouw te vergiftigen. Op aanwij
zing der vrouw werd een hoeveelheid
thee in beslag genomen, waarin bij
onderzoek bleek voldoende vergif aan
wezig te zijn, om den dood ten ge
volge te hebben.
De aangehoudene heeft een beken
tenis afgelegd.
Een Duitsche vrachtboot vertrokken.
Gisterenavond heeft wederom een
Duitsch stoomschip de „Mars" de
Rotterdamsche haven verlaten met
bestemming naar Lulea (Zweden).
De „Mars", welke te Flemburg thuis
behoort, is 1644 netto tons groot en
was 8 Augustus 1914 van Archangel
den Nieuwen Waterweg binnengeko
men met bestemming naar Dordrecht,
alwaar het schip tot de vorige week
in de haven heeft gelegen.
Eerst 12 Augustus jl. was de „Mars"
in ballast van Dordrecht in de haven
van Rotterdam aangekomen. (Msb.).
Wat ié volgens de VChniötélijke began-
éden. eeai geoorlotofde oorlog V
Geoorloofd is> alleen de verdédi-
gingöoorlog, sldiirijft A. B. in de
„Standaardl".
De woonplaats van elk volk, isi
volglens Deuteronomi'ufm 32 8 en
Handi. 17 26 niet toevallig, maar
door God als Heer dier ganédhe aarde
bepaald!. -
Het eene volk mag het andere dit
züiin wettig erf, zijn woonplaats, zijn
VOdérléhd, gelijk wij gewoon zijn het
te noemen, niet betwisten, niet ge
wapenderhand ontnemen.
Krachtens! d&e GodkMijke bestelhi'k-
king mag niet alleen, maar moeteen
volk stija bezit, dlat ie ziijn wettig
redit, verdedigen en dlue een vijan-
(Mijkén aanival afslaan. De Overheid
bij de gratie Gods regeerend©, heeft
krachten» haar aimbt de roeping, bij
die verdediging voor te gaan en te
leidén gelijk op dén onderdaan de
plicht rust haar te gehoorzamen..
Dit tó de verdedigingsoorlog in
zijn eemvouidigen, natuurlijken vorm,
Er zijn echter ook gevallen dénk-
baar, dat een volk aich geroepen
zou achten, de wapens ten behoeve
van anderen op te vatten van ver
drukten, vervolgden om diee gods
dienst wil, van onterfden wien dioor
niemand een vaste verblijfplaats wordt
gegtnd, ballingen, enz.
Zulke gevallen zijai in dén loop
dier wereld|g©aichRedleniS voorgekomen-;
en daartrfj zou het zélfs mogelijk zfijn
ook aanvallendérwijs te moeten op
treden, teneinde het onrecht te keer
te gaan en door lijdelijk toeteien
niet medeplichtig te worden, aan het
kwaad.Denk aan dén oorlog in Ame
rika van het noorden tegen het zui
den, -en aan slommdge oorlogen, die
tengetvoigle van dé Hervorming in
de 16e eeuw zijn gevoerd.
Dit iS du» de tweede gedaante,
waarin men zich den verdediging»-
.morlog kan denken maar in dien
grond1 diezelfde ale de eerste, omdat
het ook hierbij gaat om de hand
having vaii', niet door dien mensch,
maar door God' verleende rechten.
En alS we spreken van de roe
ping dér Overheid om daarin voor
te gaan, dlan berust At hierop, dat
de aégeering van een land, dbt Is
het uitoefenen van het hoog Gezag,
iiri<#K!«i in zich stuit: het stellen
van de wet, het handhaven van $e
wet taffen den mWdhdlighr, en de be-
frfiemitng van den ondterdhan.
Allemaal zeer eenvowBffe dtnffen,
Waarom is de hemel blajuw
De meest voor dé haiwt liggende
erkiafltng voor het feu uat de he
mel Mauw is, is w«l de veronder
stelling, dat de lucht een blauwe
kleur heelt, wat pas zientbaar i»
bij een zoo dakke luchtlaag, ais zich
in de aarde bevindt. Inderdaad be
zit de lucht, vooral de yuiurStoï een
blauwachtige kleur, maar cfeze ge
ringe s'poren kunnen niet hei don*
kere blauw van een door de zon
erlieht uitspansel veroorzaken. Dat
de kleur van den hemel afhankelijk
is van andere invloeiden, wordt reeds
bewezen door dé groote verSüheddéoi-
hedd van kleuren, dde deze op ver
schillende plekken van dé aarde heb
ben kan. Het trillen van die lucht
op warme zomerdagen bijv. wat de
kleur iets schitterends, vochtighglan-
zend geeft, wordt onmiddellijk her
kend als het verdlatopen van de voch
tigheid, die in dien voran vam kleine,
doorzichtig© dompiblaastjee op en af-
zweeft. Inderdaad wordt d'e kleiur
bepaald! door den aard van het on
zichtbare medium, dat atmosfeer heet,
een van de zwervend© deeltjes wa
terdruppeltjes, nefvetblaasjeS, stofdeel
tjes en gasdeelem zöjni. Vloeit n.l.
door zoo'n medium wdt licht, dlan
worden de blauwe altratten voor het
grootste deed geabsérbeerd, de rood©
daarentegen doorgelaten. Preciest om
gekeerd' is het respltaat wanneer het
witte licht door de vertroebelende
deeltjes1 van de lucht teruggeworpen
verstrooid wordt, diaar dön juist d'e
blauwe en violette stralen bevoor
recht worden. Gewoonlijk heeft in
de atmosfeer het gereflecteerde 'en
daarom voor ons oog hét blauw-
schijnend© licht tegenover de zonnet
overwicht. Wordt daarentegen dé
doorstraalde luchtlaag zeer dik, b.v.
zonsondergang* wanneer de zon.
de kim nadert, dlan worden zooveel
blauwö stralen opgezonden, dat de
roode kleur overheerelcht. Een ver
menging van beide kleurtonen, heeft
dus plaat» in de onmdkMelljijke na
bijheid! van de zonneBtehijf. Zijn daar
entegen de nevelblaaSjes' zeer groot
dan reflecteeren ze ook in verhoog
de mate andere dan blauwe stralen;
we krijgen, zooals1 bij dreigenden re
gen een witachtig blaluw,. dat tot
grauw kan oveiglaan.
Uit deze beschouwingen over hét
ontstaan van de kleur van dien he
mel kan men eomoluieiae trékken over
de kleur van het hemelgewelf bo^
ven andere hamellichanen. Vanaf dé
maan, die geen atmosfeer heeft, zou
den wij dén hemel zwart zien. Bo
ven Mar», die slecht» een zeer dén-
ne luchtlaag beteit, moet zich ee®
diepblajuw, misSéhien violet finUha/ment
welven. De dichte atmosfeer van Ve
nus roept het tegendeel te voor
schijn: diaar zal dé hemel geel tot
roodachtig zijn.
D© koning der wolkenkrabbers
Te Chicago i» dlefzetr dagende laat
ste hond. gelegd aan een raus ach tigein
wolkenkrabber, die niet minder dan
50 verdiepingen bevat. Behalve in
een skhlier ontelbaar aantal kantoor
lokalen, kan uien al "dwalende in dit
lalbyrinth terechtkomen in ©en schouw
burg die ruimte biedt voor 8000
pensénen, of in een concertzaal van
üezëlfde dimensie». GeMuik maken
dé van een der 10 liften, die geza
menlijk per dag omstreek» 75.000 per
sonen vervoeren, bereikt men op het
dak een meteorologisch obaérvato
rium.
Suiker in dé fotogtratfié.
Wanneer men bij het ontwikkelen
van fotografische platen d'e verschij
ning van het beeld wil vertragen
voegt men gewoonlijk bij dén ont
wikkelaar wat water of een paar
druppel» broomkalium. Onlang» ech
ter deelde Maldttnejy in dte Alcadamie
van Wétenstóh^ppen te Parijp mee,
dat het toevoegêé vam. Suiker aan
den ontwikkelaar dietzielfde uitwerking
had als het brooimkaliumi. Maldiney
ging op dé volgende wijze te werk:
Verschillende vellen broompapier
werdén, gedurende deUzielfdén tijd'on
der dezelfde plaats belicht en ge
nummerd. Daarna werd vel 1 bijv.
ontwikkeld in normale m©tolhiy|dro-
ohine-óntwtikkelaar, waarbij het beeld
in 5 aeconden, dSpkwami. De andere
vellen werden ontwikkeld in, detzedf-
dé ontwikkelaar, maar hierbij voegde
men verschillende hoeveelheden poe
dersuiker. Nu bleek, dat terwijl bij
het normale bad de ontwikkeling»-
duur 5 séconden bedroeg, bij toevoe
ging vam 10 graan sluiker, delze tijd
verlengd werd tot 10 slecondén, van
20 gram Suiker tot 20 eecortden, van
40 gram tot 55 séconden en van 60
gram 3—5 min|uten. Men kan du»
door bij 100 kub. c.M. 60 gram sui
ker te voegen de ontwikkeling vijf
minuten langer deen dtaren, zonder
dat dadrbij het wit van het beeld'ver
andert of de zwarte plekken een
groenachtig© -tint krijgen. Maldlney
tornt op grond van zijn onderzoe
kingen tot de éoncliuSie, dat hoofd
zakelijk natuurkundig» verschijnse
len de oorzaak zfijn van deze ver
tragende werking. De door dé »ui-
kertoévoegang veroorzaakte hooger©
visöoSitedt van het ontwijtkeflblad,
veroorzaakt een langlzaajm indringen
van de oplossing in de emulsie en
daarmee ©en vertraagd© ontwikkeling
van het beeld.
ïn den buitengewoner! tijd, welken
wij dooOTilalken,, hebben wij behoefte
aan buitengewone maatregelen; waar
om zou men niet de vacantie» ver
lengen tot Allerheiligen, om verze
kerd te zfijn, dlat alle oogéten zullen
zijn binnengehaald!, en het najaar»-
zaad zal zfijn uitgésitrooid ,,Enl"
voegt de correspondent er bij, „de
schoolwereld zal tot de »tudle terug-
keeren opgefrischt door de buiten
lucht, gebruind' door dé zon, in alle
opzichten gezonder en sterker.
Bloed al» Voedinghmildldei.
Het in de slaébtplaateen vergoten
bloetd werd vroégér bijna niet ge
bruikt; voor een klein gedeelte ver
werkte men het tot dierlijk voeduel
of tot fabricatie van medfiséhe of
ohemisjche preparaten. En toch hqeft
het Ibdoed door s^ijn eiwitgehalte bij
na evenveel voedingswaarde al» het
vleaskjh, zoodat het gebrtiik vooral
bij de tegenwoordige dkire vleesch-
p rijzen zeker aanbeveling! verdient.
In den laatoten tijd' heelt men dan
ook in Duitschland geprobeerd aller
lei spijzen hijv. soepen, sauzen, pud
dingen enz. toe te bereiden met een
grootere of kléinere hoeveelheid) bloed'.
Ja, zelfs is in somtmigq DtuitsCfhe ste
den bloedbrood ingevoerd!, dat over
het algemeen zeer voldoet. Zooala de
Münéhener Mediziniiöchö W oohemslchrift
meldlt, is men er onlangs ook in ge-
sllaagd aan meel bloed toe te voe
gen. Dftt idoor prof. Hofroeister uit
gevonden bloedkneél, ziet er uit als
cacaopoeder en kaïn met rogge- of
ander meel makkelijk tot brood! wor
den verbakken. Het van dit meel ge
bakkeu brood moet bijlzonder fijn van
Smaak zijn.
Om' het bloedmeel algetmeen in
gang te doen vindien heeft me® ver-
aKÖiilléndé proefnemingen gedaan, het
te ontkleuren. Al» ontklauTingslmid-
dél gebruikte men oxjrdeerende stof
fen, zooais waterstofsluperoxyde, al-
kaliperoxyde of persUllaat. Over d!e
voedingswaarde van At als „fltynol"
bekende kleunloo-ze bloetfcneef 1» to|
dusVer nog niet» nodélif bek eind gje*
woddén. 1
ZONDAG 20 AUG.
REMONSTRANTSCHE KERK.
10Va n. v.m. Ds. A. K. E. HORST,
Predikant te Lochem.
St. JANSKERK.
7'/j u. v.m. Ds. H. BERKELBACH
t. d. SPRENKEL.
10 u. v.m. Ds. H. CANNEGIETER.
2 n. n.m. Geen dienst.
KERK PEPERSTRAAT.
2 u. n.m. Ds. D. J. J. v. OOSTERZEE,
voor Ds. J. E. Bijl.
6 u. n.m. Ds. J. W. BERKELBACH
v. d. SPRENKEL.
Kinderpreek.
LUTHERSCHE KERK.
10 n. v.m. Ds. Th. SCHARTEN.
BOSKOOP,
REMONSTR. GEMEENTE.
10 n. v.m. Dr. K. H. ROESSINGH,
afscheid.
MOORDRECHT.
NED. HERV. KERK.
10 n. v.m. Ds. J. W. BERKELBACH
v. n. SPRENKEL, Gonda.
STOLWIjK.
NED. HERV. KERK.
10 n. v.m. Ds. P. A. FRANCE.
EVANGELISATIEGEBOUW
(Gonwweg).
10'/, u. v.m. en 7'/, n. n.m. Ds. M.
J. G. J. VAN DE POLL,
te Elbnrg.
HAASTRECHT.
NED. HERV. KERK.
10 n. v.m. Ds. E. v. d. BROEK.
GEREE. KERK.
10Va n. v.m. D». B. VAN HALSEMA.
7n. n.m. Ds. B. VAN HALSEMA.
OOUDA.
Woensdag 23
St.
12 n. m. Ds. J. E. BIJL.
Huwelijksinzegening.
Mobilisatie der schoolkinderen, in
Frankrjjk.
He heer H. ooniluol, Benatur voot
i'uy-de-iJouné, ontwihkeit ig, het pi'e^
tit Journal ee® plan omr de school
jeugd, nu de vacantiés' z|ijn begon
nen, te doen deelnomen aan den ar
beid op het land>, dot thans braak
ligt wegén» gebrek aan werkkrach
ten. Voor de échooljeugd in dé dor
pen zal dit geen enkel bezwaar op
leveren, e® üe jongelieden uit de ©te-
dien zullen zich onder leiding van
hun ofludterwijzer», dfie hun gaarne het
goede voorbeeld zullen geven, na eeg
paar dagen oefening het maaien of
de oogetwerkzaamlheden kunnen eigen
maken.
„Keed» hebben söhrijft de sena
tor, „de onderwijzer» o.p verschillen
de plaatsen het werk in d<af vorm
van ontspanning en spel georgani
seerd'; dit echter ifi niet voldoende
de aansporing moet van hoogér hand
komen, en gegeven worden dioor hem,
die in Frankrijk het openbare 011
dcrwij» regellt. Van dfit denkbeeld uit
gaande, moet men, opdlat er van den
cog»t geen kotrTel verloren ga, alle
kinderen en jongelieden aansporen om
te werken voor het algemeen© heil
Alle overgangsexamen» a^Jn nu voor
bij, 411© diploma s uftgéredkt men
zette nu alle kooien e® volières dér
scholen wijd! open, opdat all© vogel
tje» en vogel» zich kunnen versprei
den over het land, omonize oogst
kinnen te halen en onze éohurep te
vullen.
Zoo denken vele onderwijzers, eu
van alle zijden ontvang ik brieven
over (fit onderwerp. Ze vmage® dé mo
bilisatie dier schooljeugd, want zij be
grijpen welk oen voordeel hier uitte
halen dh zijn, e® zoo voegt ©ener
bij JJr zou in dézen landbouw-
kruiatocht ook wel plaat» zijh voor
de moeders uit de steden, die haar
goede krachten er aten konden wij
den, evenals trouwen» voor elke Ste
deling, die zich bij de jeugd
wen»ohte aan te sluftern."
is voornemens, om
op MAANDAG 4 SEPTEMBER 1916,
des avonds ten 7 uur, in „HET
SCHAAKBORD", aan den Kleiweg,
aldaar, in ééne zitting
publiek te vellen en te verkoopen:
a/d. Lethmaetstraat te Goifda nabij
de nieuwe (3e) Openbare Bewaarschool,
elk groot ongeveer 2 Areilj 15
Centiaren.
Aanvaarding en betaling derkoop-
>enningen op Maandag 2 October
16. 22
Nadere inlichtingen ten kantore
van Notaris MONTIJN voornoemd.
DANKBETUIGING.
Ondergeteekenden betuigen bij deze
hun hartelijken dank voor de vele en
hartelijke bewijzen van belangstelling,
ondervonden ter gelegenheid van hun
40-jarige Echtvereeniging.
H. VISSCHER en Echtgenoot».
Haastrecht, Augustus 1916. 10
Voor DIRECT GEVRAAGD een
goede
bekend met Snelraamzaag en Cirkel
zaag. tegen hoog loon voor vast werk.
Aan te melden bij: N.V. tot Aan
neming van Werken voorheen
H. J. Nederhorst te Oouda. 10
NET MILITAIR biedt zich aan
voor het voeren der
11
hoofdzakelijk voor het bijhouden dier
taal, en expeditiewerkzaamheden voor
de avonduren.
Br. no. 247 Firma SWARTSEN
BURG's AD V.-BUREAU, Kleiweg 39.
Wordt GEVRAAGD een
ongemeubileerd. Brieven onder
n°. 2885 bureau Goudsche Courant
Markt 31.
Te koop gevraagd een in goeden
staat zijn MELKKARRETJE voor melk-
verkooper. Aanbiedingen franco onder
lett. B. Agentschap Gondsche Courant
te Stolwij!
„WERKHOVE"
mét 23 Hektarsn, 32 Aren
UITMUNTEND
te HAASTRECHT, nabg Gouda, staat
In bod op
en de 4,59,76 Hektaren
aldaar op
Verboogingen worden inmiddels
aangenomen tegen 10 °/o en de afslag
ift plaats op 24 Augustus 1916,
te 11 nre in Hotel „DE ZALM" te
OOUDA.
30
J. KOEMAN, Notaris.
verbeterde Singer, merk
Normandia.
Alle apparaten Stoppen,
Zoomen, enz.
Stationsingel 43 ben.,
Moeten weg. - Spotprijs.
Mazen,
,20
Het adres voor lessen in i
FLUWEELEN SINGEL 14. 16
INLICHTINBEN GRATIS.
Aanbevelend, 20
Lange Tiendeweg 27. *4
1TELEF. 313.J
Men begrtyjpe de bgzondere beteekenis van de merkwaardige werking van Odol.
- Terwgl andere Mond- en Tandreinigingsmiddelen voorzooverre die over 't algemeen voor de dage-
lijksche behandeling der tanden in aanmerking komen, alléén gedurende de weinige seconden van 't
mondreinigen hunne werking doen gelden, werkt Odol nog urenlang, nadat men zich de tanden gepoetst
heeft na.
Door deze zeer bijzondere duurzame werking van 't Odol, worden de tanden verwoestende gistings-
en vervmhngspröoessen in de mond urenlang tegengewerkt en doeltreffend onderdrukt.
Men wachte zich voor namaak!
Het echte mondwater Odol wordt alléén in flacons verkocht, als hier afgebeeld.
iVys: Kleine flacon 60 ct.t groote flacon, toereikend voor maandenf 1.—. 70