tan
ruws
Nieuwe Aboneé s,
die zich dit Med Met lagaag we
I October ISIS veer minetoae drie
maanden willen abeaneerea( ent-
vangen de tot Oien datoM verecMj-
nende nummere
No. 13192.
55e Jaargang
behalve Zon
en
Uitgever» A.
Eerste Blad.
BERICHT.
Feuilleton.
I in dit Blad.
Ztsl BA" I
•*- i
Het verloren Paradijs.
reedschappn
Herfstgetijden.
Feestdagen.
EK ZOON. Telefoon Interc. 82.
hu^Li^r^hü
kdijk reeds zoover dat hij
sloten was den gestorvene,
1
schappelijken arbeid
Brieven uit de Hofstad.
Zaterdag 10 September 1916.
XTIo’vl’ws- ex*. -A-d.Trextezxtie’bleud. voox G-o’kxd.a, exx Oxxxstr eHsezx.
Verschijnt dagelijks
Telefoon Interc. 82.
aan ons Bureas
gaten» 3 jaar.
Oir.
de
Schouwburg, 8 uur.
ukgowtechap. Bl.uk.
M Drukkerij
ZOON -Ooo*-
F
I.
iden. Iedere
^volgende lea
9.ohen docent
len en meer-
aen-ounuuen
die men „uit
Dit nummer bestaat uit twee
bladen.
men):
fist en Kan-
Belastingen,
van 1—5 r
ledames f0
sussen is aan
lezen Inzake
ord 10789.
'RECHT
f l .tfi
1.»
kihaakbord”. L»dett’
AM.. Gouda „Mercu-
iDBNSTBtN,
ENNEP.
en wy 129
ORATIO.
Be abenaemeataprMe blijft
fl.28 per drie maanden
ef Mi wekell|kMlM koMta*
10 cent per week.
Be bezergiag van Rit blad gsaoMmlt
degelijke door
Bewlaf Beekeepf Stolwijk,
buurtsohappee Beioreohefl
an Voedin ga
pen en Coa
ten geheels of
imles P. ea Tn
orwegee, Ge
it, eez.
Naar het Dultach
van EDWARD STIDGEBAUER
tiet Mtorieatie bewolkt door
J. P. WESSEDLNK-VAN ROSSOM.
leven
Het
UN VAN
Keukengerei
i onderdeden.
rktuigen.
nog
van
oor-
drie
een en der-
vaa
■Mwwbmww
en het laug-
jk de stilte van
Ut. Maar de
segen, wanneer
te
voor ovze Be
aat eenlgszies
Mjaoaderhedev
CaM Harmonie.
ag Holl. Mij- v-
..ma. ■sè»lb««"nMré..*JZ.dHhted,
M| de mrta. mi deer de I.sgsr.
Alle overgangen zijn geleidelijk. In
het menechenlevon en in de Aatuur
geschiedt eigenlijk niets plotseling.
Wat zoo te gebeuren Schijnt, is toch
al lang in voorbereiding. Maar wij
worden die voorbereiding, het lang
zame s worden en verworden veelal
niet gewaar en zien alleen het slot
van het, gebeuren, dat wat het resul
taat voor onze oogen neerzet Zoo
meenen we in allerlei gebeurtenissen
plotselinge en onvoorziene uitbarstin
gen, plotselinge verandering te zien.
Maar al Ml dan alle overgang ge
leidelijk, toch hebben we behoefte
dat oveugaan van den, eenen in den
anderen to- tand te fixeeren, er een
bepaald oogenblik voor vast te atol
len, wat dan veelal het oogenblik
der voleinding ié, dat wil zeggen dat
oogenblik, waarop de nieuwe toestand
A, Geaohie-
Ikunde, Wis
ij, Handeb-
ch, Duitsch,
mdeterecht,
le Techniek
le Techniek
hrijven.
i Deensch
Esperanto;
eachiedenis.
FalevAeaB.
lissen):
Werktuig-
Teekenen
bedriegen Wilde
hij dan wer-
hij vast be-
«r..7.c.» uvu gwiurvenC, wlen»
l»at»te levensdagen hij door gemeen-
L.. lltJJ en vrien<tachap
had verhelderd, te mtiMedden
(Wordt vervolgd.)
omm loojrara ia
sekte Se
e, Koolwijk,
BoaoOoMkork, Be-
Qh PRIJS DER AD V ER TEN TI N:
'v Vu 1—5 gewone regels met bewijsnummerf 0.66
j Elke regel meer,0.10
jy Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing vu 1—5 regels f0.35 b(j vooruit-
betaling, elke regel meer 6 ets. Reclames f 0 15 per regel.
0 Groote letters en randen naar plaatsruimte.
w w«r-«** “j*
o«— «elvaeum. J* i
amrlMvmakMpM
ta a m.
96)
Vol bei angst elliag las hij het blad
ia het hotel „de Duitsche Keizer
waar hij zijn Intrek genomen had
terwijl zijn woning en atelier in oe
ËlvirMtraat weer in orde wérd ge
bracht door juffrouw Oberzimjmer, die
van zijn terugkeer wae onderricht.
Handeléraad Stadlbauer had zijn
zaak op de goede manier aangevat.
Onder zijn voorzitterschap was in
München een nieuwe vereeniging op
gericht tot bevordering oer Schilder
kunst van tijdgenooten, voor wiesen
eigen tentoonstellingsgebouw in de
Ludwigst rasse, midden in het druk
ke leven der BeienAhe hootdalad, ter
beschikking stond De mededinger»
naar den Meiitta-prijs waren verplicht
daar voor het groote publiek hun
werken ten toon te Stellen en pa» na
de sluiting der tentoonstelling kwam
de jury bijeen, om haar oordeel te
vellen en uit de gesloten, met een
motto voorziene onwiagen, dat te kie
zen, hetwelk het motto van hetschU-
vijftiger jaren er one aan denken.
Zoolang we de kracht" hebben, wer
ken we cn leven we na den zomer
even goed, al» we op zijn, zomerech
genieten en leven blijven, al kondigt
de kalender de herfst aan.
Dat fixeeren ia maar een mensche-
lijk uitvindsel. De werkelijke herfst
begint al» het leven ia uitgebloeid.
Maar niettemin ia het goed qich in
September de nadering van de herfst
buien te herinneren. Er moet mis
schien nog een rijke oogst worden
binnengehaald. K.
in den winter oven
zame afetorven oin
den dood gebracht
lente en de herfet
zij komen, een verandering, die
duidelijk waarneembaar ié en te Merk
zich overal, ook in onaéfeitentningen,
voelen laat, dan dat we in onsgan-
6Che leven daarvan den invloed
zouden ondervinden. Intmera de
lente, die hét ntot wi leven brengt,
brengt ook dé hoop «n de verwach
ting en het veria-ngeR. En oe herfst,
waarin langzaam de aiAoone bloei van
het leven wegsterft, brengt ons de
weemoed en Mille beriMting, waar zy
de eeuwigdurende wtatoiing, het nooit
ophouuéode komen en gaan verkon
digt, maar daarnaaet ook herinnert
aan de onophoudelijk» vernieuwing
van alle leven. Nu in deze vroege
Septemberdagen va|i Mgmewchijn en
zomerweelue, zooaie ctaze zomer ze
one maar weinig bracht, denken we
toch onwillekeurig aan het komen en
gaan en hoe dit ieveh een altijddu
rende verandering ie. Er zijnoogen-
biikken, dat we one nog in den vol
len zomer wanen. Maar veelal ook
zien we in het korten der dagen, In
de lichte hertatlieveling aan de kin>
u^en, al de wuktripg J^a d«tc Win
tertijd. En wanneer Rome een geiend
blad neerdwarrelt voor onze voeten,
voelen we ploteeling dien eeroten
hertetkrutoer, die door de voibebla-
derde hoornen siddert, en worden we
om» helder bewmrt van de onbesten
digheid, maar de eeuwigheid toch
van alle leven, die zich in het ru»
tel o os komen en gaan zpo duidelijk
manifesteert. Het ie, ot we 0e waar
schuwing verstaan. En wie van om»
ouder wordt ou de eerste jeugd aph-
ter den rug heeft, blaat onwillekeu
rig peinzend stil op zijn levensweg
en kijkt achter zich naar wat voor
bij ging en vooruit op den we|g, die
voor h«w uitligt. Hij opk hoort de
Mem van konden en van gaan, die
in zijn eigen leven spreekt. En hij
wordt zich plotseling bewust, dat hij
het hoogtepunt ie overgeklorntmen en
de weg begint, te dalen.
Want het gaat qm' in on»
ak> in de natuur om on» heen.
al» hij overwoog, wat er al van die
Mudie want het wa« ton Motte
toch maar de atudie van een ditot-
tant geweeet verwijderd waa, wat
er ten Motte van datgene^ wat ge-
weotft wam, op hot voltooide schilde
rij wa» overgebleven, wat hij eigen
lijk met zijn rijpe techniek had ge
schapen, dan moest hij tot zich zelf
zeggen; dit Schilderij was zijn werk!
En toch Datgene, waarop het niet
alleen volgens zijn inzicht, waarop
het ook volgen» de overtuiging der
toongevenden moeet aankomen de
idee, de ontvlammende vonk, het eer
ste allee bevruchtende moment van
alle artiatlek werken, de geoMeScon-
ceptie van het onderwerp, dat was
niet van hem, dat wa» niet zijn werk.
Hij mocht het draaien en wenden hoe
hij wilde, en al had hij tien jajen
inplaato van riechte twee maanden
aan dit schilderij gewerkt, het be
langrijkste behoorde aan een ander,
aan een doode, die hem zijn vertrou
wen had geschonken, dien hij nu in
zijn graf wilde bedriegen om den
roem, den naam, de eer en den
i
kan nog zoo zomerSch Mjn, terwijl
toch de zomer al voorbij is. Wij voe
len ons1 nog sterk al» nooit en pra
len nog in den vollen bloei van
onze levenskrachten. Zooale in Sep
tember om ons heen, zoo staat ook
ons leven veelal nog in den vollen
glans der zomerweelde, ook wanneer
onze herfM nabij as of begint. We
voelen om» sontf nog al» in de leute
en veie verwachtingen bloesemen nog
in onze ziM. Maar dan straalt Somt
op ons levenspad ook een verschrom
peld en vergeeld blaadje voor on&e
voeten neer. En plotseling schrikken
we op. Wij tfenken aan het tai on
zer jaren en we herinneren on», dat
September de herfMmaand is. En al
voelen we one nog even sterk en
vol leveimnjoed al» voor jaren, we
acijn ons toch bewust, dat de glans
van den zomer te tanen begint En
In den blauw igen nevel der herfst
luchten, voorzien we al de sluier,
die zich over den sohoonen blmn van
ons leven spreiden gaat. Een vlaag
van weemoed doorhuivert onze ziel.
En terwijl we aundaohlig de handen
vouwen, denken we, dat er een lijd
i» van komen en van gaan en zien
«peurend achtor on» naar het spoor
dat wij naiieton op den groeten weg
van het leven Hebben we gedaan,
wat we moesten doen en volbracht,
wat we ons eenmaal voorstelden
Slechte weinigen zullen volkomen te
vreden zijn. Laten ze dan bedenken,
dat ze nog niet aan het eimie zijn.
Niet alle vruchten rijpen Jn den zo
mer. Do' boete en fijnste plukt men
zelf» eerst in den horfM. En al is
September de hertetmoand, de zomer
bloeit daarin soms sdhoone? S^g dan
in Juni of Juli.
We behoeven niet op de kalender
te leven, al doen we het genmkko-
iijk. En ai voorvoeten we dan in de
zen tijd al den hertot, ue heristig-
heid is er toch nog niet. Zouden wij
dan niet zonder bekommering van
de zomerochhMd der dagen genieten
Niet ieder jaar komt den herfet op
denzelfden Uj|d, al heM September de
herL'itmaaud. Zoo komt ook niet voor
ieder mensch de herfst van zijn lo
ven op denzeliden tijd, al doen de
ÜCOXXXVI.
Vochten tegen de Bierkade is een
uitdrukking die door gehoel ons va
derland in zwang is. Zij die «r lief
hebberij in hebben om den oorsprong
daarvan na te snuffelen, M,® tot de
conclusie gekomen dat deue uitdruk
king uit den Haag afkomstig is. Er
bestaat hier een kade (Me naar den
naam van Bierkade luistert Waar
om döze kade met dazen alcoholi-
sohen naam werd gesierd ia natuur
lijk niet meer na te «peuren. Het
verhaal gaat, dat de rijke Hagenaars
zich vrodger bij voorkmir vestigde op
den Bierkade, zoodat de uitdrukking
vechten tegen den Bierkade zou be-
teekenen vechten tegen do overmacht
van het geld, volgen» anderen zou
den °P de Bierkade voorname regee-
ringpporJonen gewoond hebben, zoo
dat de strijd tegen deze kade beteo-
kenen zou de strijd togen het gezag
van machtige personen.
Het is on» niiitmer gebleken, dat
de Bierkade bij voorkeur de plaat»
wam waar de élite zich vestigde en
in de geschiedenisbladen hebben wij
nimmer opgeteokend gevonden, dat
bepaalde békende figuren daar „re
sideerden". Van andere Rjdo is een
heel tegengestelde verklaring van de
tjewuste uitdrukking gegeven. De
bierkade aou met de Hoagsche Bier
kade nieta te maken hebben on al
leen do toevallige overeenkomst tuw-
schen deze woorden heeft geleid tot
het zoeken van een verband dat nim
mer heeft bestaan. De uitdrukking
zou beteekenen: vechten tegen de dwa
ze en donime beweringen van Iemand
die bovon zijn bier 1». Deze verkla
ring is misschien iet» moer aanne
melijk hoewel wij de juistheid ervan
niet gaarne voor onze rekening1 zou
den willen nemen.
Indien ne eerMe verklaring
ag, Psycho-
Lhetorica (de
ziekgeschie-
en Sexueele
Verbetering
theekwezen,
ir Onderwjj»,
tografeeren.
attaa alto lag.
zijn geboorteland, neg de bescher
mende hand over h«u hield. Maar
Melitta 1 Waarop had Molitta, die
hij nu Sedert weken, die hij sedert
maanden niet had geden, gedoeld
En hij I Hij was naar Italië ge-
reisd om zijn eigen werk te schep
pen en had zich door een toeval bij
dezen Quilitz gevoegd, was diens
vriend, vertrouwde en erfgenaam ge
worden, had zich geheei, zonder ver
der nadenken, zonder zich rekenschap
te geven van zijn doen en laten, ge
maakt tot den uitvoerder van een
vreemd werk, waaraan h(j nu metal
zijn vezels van zijn ik hing; en nu
stond hij in waarheid met leege han
den, en Melitta, waarvan hij wist
dat zij verwachtingen van hem koes
terde, s zou de eerstvolgende weken
vergeel» de zaten der tentoonstelling
doorzoeken. Zij zou het Schilderij niet
vinden, dat van zijn hand afkomstig
was, het resultaat der prijsuitdeeiing,
moést voor haar in eik opzicht een
ontgoocheiiDg zijn. Indien hij den
prijs niet kreeg zou zij het ton Motte
begrijpen en vergeven, maar als zij
vernam, dat hij met het voornitzidit,
waarop zij toch een toeSpMing had
gemaakt, het niet een» de moeite
waard had geacht aan de mededin
ging dM te netnen, dan zou zij te
recht uit deze onverschilligheid een
beduit kunnen nemen, dat op een»
al zijn trotsche verwachtingen den
bodem insloeg. Geen Schilderij van
ate een duidelijk van den vroegere®
te onderscheidene, volkomen Schijnt,
tenminste het eer.< voor onze oogen
treeot. We moeten kunnen onder
scheiden, ten einde te kunnen over
zien en een duidelijker beeld van het
geheel in zijn veranderde uiterlijk
heid voor oogen te krijgen, en daar
toe moeten we scheiden, afperken, in-
deelen. In ons leven en in de na
tuur moeten we de besliste Scheidin
gen sthqjppn, die niet bestaan. Zoo
maken we de Soorten, de rassen, de
volken. Zoo hebben we ook déjaar-
getijnen gemaakt. En de telkens te-
rugkeerende, maar geleidelijke veran
deringen In he( uiterlijk a&ncaen der
aaroe, gevolgen van den verander
den Mand otter aarde ten opzichte van
de zon, hebben we op vier hoofdroo-
menten vaMgestelu, die wij lento, zo
mer, herfet en winter noemen. En
voor on» zei ven voelen we die on
derscheiding als een zeer wezenlij
ke, zoodat we in een bepaalden tijd
den overgjang van het eene moment
in het andere, van den eenen toe
stand in den anderen zeer beslist
n»eenen waar te nemen en ter betere
onderscheiding dien oveigang zelfs
op een- bepaalden dag stellen.
Overeenkomstig die vaststelling zijn
we nu weer in een overgangstijd.
September is de hertotinaand en 21
September de dag, die zomer en
herfet scheidt. En ook ai is het dan
ook nog het nxyifete en heerlijkste
zomerweer, we voelen onwillekeurig
den herfst naderen, als we onze ka
lender raadplegen. We worden ons
bewust, dat de bloei, de volheid voor
bij is en het alsterven begint. E®
in dat bewustzijn zien we de we-
rela en het leven ander», leder nieuw
jaargetijde brengt een veranderden
kijk eu een ander levensgevoel, maar
nooit is dat duidelijker merkbaar da®
in de lente en de herfet.
De overgang van de lente in den
zomer ie haast onmerkbaar. Het nieu
we leven, diat in de lente uitbloeit
groeit tot volle kracht en schoon
heid op. Maar wij bemerken het
niet, wanneer dat moment van volte
krachtsontwikkeling is aangebroken.
Zoo fo het ook, wanneer de herfet
derij droeg waarop de meeste stem
men waren gekomen.
De termijn voor het zenden naar
de tentoonstelling, die een gebeurte
nis in de kunstenaarskringen van
München kon worden. Moot den een
en dertigsten Maart. Dat was, gere
kend, van het oogenblik waarop Erich
in München was teruggekeerd,
drie weke®. En ate een zwaard
Damocles en ai» de dag de»
deels zweefde geduremde dttae
weken déze noodlottige
tigBte Maart boven het hoofd
Brich. Waarom, dat wist hij eigen
lijk zelf niet. Wat ging hem deze
geheele geschiedenis eigenlijk, nog
a«n Een eigen Schilderij had hij
in Italië niet geschapen, het werk
va® den gestorven vriend had helm
zoo volkome® gevangen genomen, dat
hij zich «elf en zijn eigen plannen
daardoor geheel had veigeteo Hij
was dus gelukkig te laat om dit jaar
n*»r den prijs mede te dingen. Hij
was woedend. Zijn grillen, zooate
hij nu de belangstelling noemde, wel
ke hij voor het schilderij y»n dezen
Qnilite had getoond, hadden hek»
weer eer» een mooie poets gespeeld.
En de prijs De prijs van vijfdui
zend Mark, die was het niet alleen,
die was in den grond van de zaak
een bagatd, zoo lang het kapittel
van Molkér voor hetn op de Duit-
Sehe Bank was gedeponeerd, zoolang
deM zonderling uit de bergen van
zijn hand op deze tentoonstelling I
En^toch 1 Dit Verloren Paradijs,
waarvan de grondgedachte het gees
telijk eigendom van den iw tot stof
verganen Quilitz was, va® wiens be
staan niemand iets wist dan de reeds
lang geleden gestorven Markiezin
dambarese, was het toch met het
werk van zijn hand Van zijn
hand! Al» door phywische pijn
getroffen verhief deze geduchte zich
bij Erich 1 Het werk van zijn ha®d
en niet het werk van zijn geest
van (Zijn talent, niet het werk van
zijn fantasie
In rusteloozen arbeid va® weken
en maanden, onder de ooge® van
den. gestorven vriend, dien hij ten
slotte-om dézen prijs zou bedriegen,
ontstaan door zijn eigen handen, en
toch zijn werk nietDe ingeving
van een ander, van een doode, die
eeuwig ate een Schaduw naast dit
schilderij zou Maan, die er toe ge
ïnspireerd was door een ongelukki
ge liefde, en een Hind toéval, een
zeer gewone gebeurtenis in RAme.
En het schilderij bleef een wondek-
volte schepping, dat zooals hij veA,
«woedde, neen zooals hij wist, de over
winning in dezen wedstrijd zou be
halen: dat de schepping van zijn
hand en niet van zijn geest w«s J
Als hij deze vervlogen (tegen van
koortsachtig werken in de kamer van
het hotel te San Remo leyendttg en
<h idelijk in de gedachte terugriep
GOUDSCHE (lil KIM.
PRIJS VAN HËT ABONNEMENT:
Per kwartaal
Idem franco per port.
Met GefllusUeerd Zondagsblad
Idem franco per port
Abonnementen worden dagelijks aangenomen
Markt 31, bjj onze Agenten, den Boekhandel en de Postkantoren.