SMITS,
.andel.
Gouda.
u
Ti
him I*
RnMulll
liede meubelen
oelen, Kasten,
erflen, Theeta-
jlameubiemen-
eluch, Boeken-
soons onbesla-
tellen, Kapok-
pkamermeube-
s spotgoedkoop,
erstoelen vanaf
f2o.—, styi-
els f5.50, f 7.50
20
inholt iibij de Stkie-
>rdam.
!S VOOR
BEN.
55e Jaargang
No. 13198
Eerste Blad.
5CH.
Feuilleton.
Zaterdag 23 September 1916.
.©-cltxhb- ezx ^.d.^rerteKLta.e’bleudl.^roQr G-ouLd.su ezx Oxxxstxoloozx.
a
Het verloren Paradijs.
n Conversatie.
spondentie.
examens
Verschijnt dagelijks
lin’s Inkt
I)1 Óf BESTL
4 SCHADELIJK
HOLLAND.
De millioenen-nota.
behalve Zon- en Feestdagen.
Telefoon Interc. 82.
aasprijzen
IUOUSTUS 19K.
I. BRINKMAN A
Gouda
Telefoon Interc. 82.
AAY ZONEN
Brieven uit de Hofstad.
Uitgevers A BR1NJUHN EMIZOOM.
I
2.879.0Ö0
Tezamen
8.925.000
Nieuwe Schouw- F
Koningin.
erstandsleommisrie
1914
1915
1916
u
Ier
Naar het Dritech
van EDWARD OTILGEBAUER
Met autorisatie bewerkt door J
J. P. WE8SEL*IiNK-VAN ROÖÖUM.
zoodat voor gewone midk
nelea. ia geraamd -24il.340.000
was
mij.
dep.
dite
i be
rust
bf-
ver-
ver-
I voor
ook por brief.
LAFEBER,
•Heoh M. O.
- GOUDA.
1879.)
Dit nummer bestaat uit twee
bieden.
VAN HIT ABONNEMENT:
fi«
1.60
wUswsgoM Ujdls
ontvangen van
en, vermakelijkhr
n b ease agenda
Bouw- öiïWo-
De oud-Minteter de Meester schrijft
in Het V aderland;
Voor een klein land als heit onze,
dat tot dusver in den Europeeechen
oorlog niet betrokken werd, ia het
beelu van den financieeien toestand,
dat de millioenen-nota geeft, hoogst
ongunstig. De resultaten der vorige
twee dienstjaren en de vermoedelijke
uitslag van het loopendte dienstjaar
v^ijn samen te vatten in de volgende
cijfer# van tekorten op den ge
wonen dienst en van totalen der cri-
eia-uitgaven
Tekort gewone dienst. Cristo-uitg.
f 0.539.000 f 9O.70O.0U0
-22.105.000 - 2U8.500.000
-20.000JMM) -230.100.000
Jvukkarij
ZOON -Gouda.
e, 8 u. Alg. ver
iging „De Am-
GOÏDSÖIËWRANT.
PRIJS DER AD VERTEN TI ÊN:
Van 1—6 gewone regels met bewijsnummer f 0.55
Elke regel meer 0.10
Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden deze tegen twee berekend.
Dienstaanbiedingen per plaatsing van 15 regels 10.35 bjj vooruit
betaling elke regel meer 6 ets. Reclames f 025 per regel.
Groote letters en randen naar plaatsruimte.
f 2.879.000 hooger zouden
moeten zijn, indien niet de
ertete-uitgaven vqot „Oor
log” oorzaak waren, dat op
genoemd hoofdstuk bedra
gen kunnen worden* gelmtet,
welke in gewone omstan
digheden zouden moeten
geschieden, doch thans uit
ds buitengewone
credieten worden bestre
den. Op grond hiervan ver
hoogt de Minister van Fi
nanciën het genoemde to
taalbedrag vanf 261.846.000
met evenbedoeWe
het leugenweefsel dat gij u zelt steeds
vaster, steeds onontwarbaar der om
het ons'chuldige hoofd slingert, weg
te rukken. Nog, nog als gij den moed
der waarheid, den moed der zelfver
loochening vindt I”
De innige wensch met het bezit
van Melitta de wereld van den rijk
dom, en den roem te veroveren had
hem op dozen weg gebracht En nu
kwam die andere, Zij die herinnerde
aan de verwijderde, vreemde, gou
den onschuldige dagen zijner jeugd,
zij, aan wie hem het leven en het
noodlot bonden, met banden die hij
moedwillig had verscheurd, nu kwam
zij nog eens in zijn leven, aan den
vooravond van den dag, die hem de
beslissing over goed en kwaad zou
brengen en reikte hem de hand!.
Was het mogeiijk Kon hij, zou
hij nog Zou hij morgen In het
middaguur als de beslisteing ten gun
ste van „Het Verloren Paradij#” viel
en ze zou, ze kon slechte ten gun
ste er van uitvallen, voor de jury
leden treden en zeggen „Gij vergist
u, mijne neeren, de gestorven vpn
Quilitz is de schilder van „Het Ver
loren Paradijs!”» niet ik.
Ik heb het Schilderij slechts vol
tooid, dat hij mij stervend heeft toe
vertrouwd. Hem behoort de roem en
de prij» en niet mij.”
(Wordt vervolgd.)
JGBAAR
Tabellen
r de
ran Kaas
rek van
et binnenland,
■ieel Besluit ingaan-
25
’RUS 10 CENT.
makelykheden.
Wat on» altijd het vreemdst is
voorgekomen in de regeling van
desen dag is «de bepaling van het uur
waarop „het feit” plaats heeft. Als
de opdracht werd gegeven om het
meest* ongeschikte uur uit te zoeken,
dan zou het stelli/dat van één uur
in den namiddag zijn. Dit uur ligt
juist op de grens van de twee dag-
helften. Daardoor juist is het by
uitstek ongeschikt j het is het uur
waarop nooit iets geschiedt, het stilste
uur van den dag, waarop het grootste
gedeelte van de menschen thuis is.
Wie wil gaan Iqjken naar den optocht
en waar in vredesnaam hou je
anders een optocht voor dan om be
keken te worden, moet uiterlyk
half twaalf de deur uit en komt met
vóór half drie thuis. Vandaar dan
ook, dat alle huisgezinnen in de war
gestuurd worden wanneer de leden
willen gaan kyken naar het nationale
schouwspel.
Dit jaar heerschte er een bijzondere
PRIJS
Met Geïllustreerd Zondagsblad
Idem franco per post.
Abonnementen worden
Markt 31, btf onze Agenten,
weshalve het geraamde
tekort bp den gewonen
dienst ad f 23.884.000
na aftrek van f 1.900.000 wegens
zoogenaamde „besparingen” te te stel
len op f 21.484.000. Aangeteekena mo
ge hierbij worden, dat, terwijl de
stijging der gewone uitgaven in het
geheel f 19.916.000 bedraagt, hierme
de een stijging der gewone middelen
gepaard gaat tot een bedrag van niet
minder dan f 17.827.000.
Tegenover genoemd tekort van on
geveer f 2|1.5 millioen staat op dit
oogenblik nog niets andere dan een
bedrag van omstreeks 11.5 millioen,
zijnde het geraamde provefiu van de
onlang# tot stand gekomen herzie
ning van de tarieven der posterijen,
telegraphic en telephonie, mét inbe
grip van de aanvankelijk door de Re-
geering teruggenomen, doch binnen
kort wederom aanhangig te maken
verhooging vaij het tarief voor het
vervoer van postpakketten*.
Door <Je Tweede Kamér zijn voorts
aangenomen en bij de Eerste, Kamér
aanhangig belasting-ontwerpen, üj
welker totetandkoming de middelen
zullen Stijgen met f 14.800.000 'a jaan,
terwiji echter (vermite van de vef-
hooging der successierechten in elk
geval geen baten mogen worden ver
wacht vóór 1 Juli 1917) aan dep.
dienst 1917 uit dien hoofde Slech^
ten goede zal kunnen komen een be
drag van f 10.800.000.
Bij de Tweede Kamer zijn nog aan
hangig belasting'-ontwetpen, welker
totetaauikoming nog vóór 1 Januari,
respectievelijk 1 Mei 1917 over dit
jaar een bate zou geven van
I5.1ÖO.OOO. In het gunstigste gevil
zal dus het geraarase tekort sof-
den verminderd met f 1.500.000 -j-
f 10.800.000 f5.100.000 |17.400.000
zoodat nog ruim f 4 millioen te dek
ken zou overblijven. Met het oog.
hierop te de Minister van Financiën
voornamen# die indiening te bevorde
ren van een wetsontwerp tot het hef
fen van tien opcenten op de ik-
komttenbelasting en de vermogensbe
lasting over het belastingjaar 1917/13.
Mochten echter de hiervoreu beooei-
de wetsontwerpen tot b 1 ij v e n d e
versterking van
dig In het Sta*
nomen kunnen wordeh om ze onder
scheidenlijk op 1 Januari. 1917 (óf
zeer spoedig daarna) of op 1 Mei
1917 in werking te doen treden, dan
zullen maatregelen nooddg zijn, ten
einde een grooter bedrag aan t y d fe-
1 ij k e middelen te verkrijgen- Oin
zich goed in te denken in de betee-
keni» voor de belastingplichtigen* van
de versterking van - lands kas doèr
tijdelijke middelen, boude men in het
oog, dat nu reet», tot dekking van
rente en aflossing der oorlogrieenin-
gen, f 26/j inililioen aan opcenten
wordt betaald, waaronder 33 opcen
ten op de hoofusoin der inkomstenbe
lasting en evenveel op de hoofdsom
der vermogensbelasting.
Wat leeren ons de in deze korte
beschouwing, die zich met de details
niet bezig houdt, gegeven citers
Tweeërlei mijne inuen».
Vooreerst, dat een. blijvende ver
sterking der Rijksmiddelen hooglet ur-
GAZUN VAN
CBBM.
THEEËN worden
erd in verzegelde
van vy/, twee en
If en een Ned. one r
■melding van Nom-
Prijs, voorzien van
aand Merk, vol-
Wet gedeponeerd,
tot de uitvoering
>eerde order» aan-
d,
T. C. BIJL,
1REEBAART L«.
medelijden en een wan» gevoel voor
haar aan, <üe hij in aoo lang niet
had gezien, die hij in den roes v*n
München en het leven der wereic
meende te hebben vergeten en toch
nooit kon vergeten. Hij zeide
„U gaat heen, juffrouw Elsa,
woont hier in München, zij. hi.
zooals u zegt gezalsehapsjutlrouw bij
een blinde dame en ontneemt mij el
ke mogelijkheid n eenmaal terug te
ziennat ia niet aardig van ui"
Hij dacht er in t geheel niet aan,
hoe beleedigend dteze luchtige manier
van spreken voor haar moest zijn,
die hij toch bij het najagen van Zijn
fantasieën van roem, positie en aap-
zien in de wereld koel in den «teek
had gelaten en zij antwoordde met
bijna plechtigen ernst
„Als ge mij werkelijk nog eemJin
het leven nooeig hebt, dan zult ge
mij wel vinden. Dit is Voorloopig
mi n adres hier in München
Zij' had een kaartje met zwarten
rand uit een eenvoudig lederen taachje
genomen, dat aj <n haar hand droeg
en hem overreikte. Daarna vertrok
zij snel en hij bleef alleen.
De stem van den zaalwachter, die
hem zeide dat de tentoonrtelllng au
wagens het invallen van de duister
nis gesloten werd, wekte hem uit zijn
gedachten. Hij liep de trap af. Tota
hij in de LudwlgétrMM> stond, kwam
de zachte wind van een heerlijken
voorjaarsavond hem tegemoet .af
zenden naar Den Haag trekt, maar
tochtooh ia er veel veranderd in
dien dag. Het ia niet meer de gabeno-
djjde nationale feestdag, die au num
mer twee kwam in de rg der voUta-
gedenkdagen, het ia niet eeni meer
een nationale dag in den ouden zin
van het woord. Toch hield deze dag
door alle tgdaatroomingen heen een
bijzondere beteekenia, die behouden
zal blgven zoolang het den uitgever
behaagt.
Muur wje” dag is het toch niet
meer. J&ren geleden stroomde het op
dien dag naar Den Haag; de treinen,
konden het niet verzwelgen, in booten,
wagens, later op de fietsen kwamen
de duizenden en nog eens duizenden
kykgragen naar de residentie om den
koning in zyn glorie te zien op het
oogenblik, waarop hy tot het Neder-
landsche volk spreekt.
Willem de Tweede reed te paard
naar het Binnenhof, gevolgd door een
schitterenden stoet van edellieden en
hovelingen. Willem de Derde kroop
weer in de vergulde koets en daar
mede reeds taande de glorie van het
feest Weer leefde het feest op toen
onae Koningin den troon besteeg.
Maar daarna is het feest toch steeds
achteruitgegaan. Op het oogenblik
is de opening der Kamer een der ge
wone program-punten van den rente
nier, die ayn tyd zoek maakt met de
f51.644.000 1539 800.000
Geleend werd in 1914 f 275 mtlH-
oen en in 1916 f 125 millioen, samen
f 400 millioen. Deze voor Nederland
enorm hooge bedragen zijn due op
verre na nog niet voldoende tot dek
king van de ongeveer f 190 nrillioen
hoogere «om1 der totalen aan tekor
ten en crteisl-uitgalven over 1914—
1916. En het jaar 1917 belooft, zelf#
al mochten in het eer#tvolgend jaar
de crküa-uitgaven belangrijk minder
worden, een aanzienlijk tekort. Aan
uitgaven ia geraamd: f3QO.388.000,
waaronder begrepen zijn f36.584.000
aan buitengewone uitgaven en #lechte
f 1.959.000 aan cri#i#-uitgaveu. De
aanzienlijke kapitalen, welke voor
deze uitgaven, naar het zich, he-
laaa laat aanaden, iriéér noodlg sul
len afijn,zullen Suppletoir war
den aangevraagd
Voor de gewone uitgaven wordt
mitsdien moedig geacht
f300.388.000 (f 86.584.000 -f-
f 1.959.000) f261.845.000
De Minister van Finan
ciën heeft berekend, dat de
gewone uitgaven, onder
hoofdttuk VIII geraamd
een betrekking moeten zoeken. In
München heb ik dete passende ge
vouwen, ik ben gezel|acihapi#juiifrouw
bij een blinde dame...
Hij wiet geen antwoord te vinden.
„Het te u in dien tusflehentijd
niet goed gegaan,” vroeg hij plotse
ling, met groote deelneming in zyn
stem
En zij „Zoo goed ate het Iemand
onder de gegeven omstandigheden
gaan kan, ate men de oudste te van
i den houtvester van L&chenheimi. Ale
i men nog zeven broers en zusters
i heeft, vader jong Sterft en moeder
1 nietu< dan het kleine pensioen heeft
1 en voor de opvoeding der kleine
i broers en zusters moet zorgen. U
t heeft intu#achen carrière gesmaakt, u
t bent beroemd geworden en heeft La-
dtonheim en de oruine Elsa, en de
- wandelingen door de beukenboeschen
van wfe geboorteplaat» vergeten. Dat
i gdbeurt zoo. Maar dlat is tenslotte
ook een Verloren Paradijs
Met groote bitterheid haa rij deze
t woorden uitgestooten. Daarna wend-
t de zij rich om, al# wilde rij ver-
trekken.
„Ik had kunnen begrijpen, dat ik
l U hier bij uw Schilderij zou aan
treffen, ik had ook niet moeten ko
men. Het wa# mijn fout, het
mijn nieuwsgierigheid, vergeef
Vaarwel en wordt gelukkig met uw
i roem, zeer, zeer gelukkig
Daar gresp hem plotseling een diep
M)
Bijna ruw en koet waren deze ala
afwerende woorden van zijn lippen
gekomen. En het meteje ccheen zich
tot heengaan om te wenden, terwijl
ik nu toch eenmaal
*n... ben, en zooveel van uw
schilderi- gehoord heb, kon ik het
niet van mij krijgen, dit schilderij dat
ik nu van harte bewonder, te zien.
Het te waar, ik had kunnen begrij
pen, ik had moeten begrijpen dat ik
u voor cit Schilderij kon vinden en
ik had beter gedaan...”
„Ge rijt, ge woont in München
juffrouw Elsia”, zeide hij snel, alsof
hij het laatste gedeelte met opzet
wilde ontwijken.” Bent u reed# lang
hier in München
„Sinds een maand of drie. Het
toeval, en niet de een of andere re-
den
8°* aan deze woorden een bui
tengewoon Scherpen klemtoon... „heeft
mi) hier gebracht. Vader te vooreen
half, jaar geriorven, en toen heb fk
CCOXXVH.
Er is een Latynsch spreekwoord dat
zegt; nde tyden veranderen en wij
veranderen met hen.” Er zal wel
niemand «yn die de juistheid vip
deze levensstelling betwist. Het lust
over de wfisheid van die woorden te
houden. Misschien zijn er wel enkele
uitzonderingen te vinden, die niette
min volgens een ander ditmaal
Nederlandsoh spreekwoord juist de
juistheid van de algemeene stelling
bevestigen.
Er zyn dingen die heel moeilyk
veranderen kunnen omdat er een
macht is, die ze in stand houdt. Zoo
is het byvoorbeeld gesteld met den
derden Dinsdag in de maand Sep
tember, die van den wetgever een
byzondere eer deelachtig werd en deze
eer onveranderd blyft bezitten, omdat
de wetgever er met over denkt ze
aan dien dag te ontnemen. Toch is
de eer niet zoo groot gebleven als ze
aanvankelijk wel was. De juistheid
van het Latynsche spreekwoord heeft
zelfs de door de wet beschermde dag
moeten gevoelen. Wel blyft deze
Dinsdag de uitverkorene, waarop het
Hoofd van Staat zich in contact stelt
met de volksvertegenwoordiging, wel
blyft de eere-stoet bestaan, die dui-
schoon eerst April, wae het vandaag
bijna een warme <iag geweest on zoo
liep hij dan in de schemering van
dien invallenden nacht door den stil
geworden Hofgarten naar de wegen
van den Engelschen tuin en zoo naar
klein Heetfenloher meer, waar hij de
zen winter, voordat hij naar Italië
wat gegaan Melitta vaak op het ijs
had aangetroffen. Allerlei gedachten
bestormden hem en knaagden aan
zijn hart
Dit voorjaar, het schilderij, zijn
schilderij en tooh niet het zijne, daj
morgen zeker den prij» weg zou dra
gen, dat zijn roem en zijn geluk kon
veetigen, Melitta, en nu plotseling
Elsa, de bruine El#a, het eens zpo
vroolijke alochtertje van den hout
vester uit zijn geboorteplaat#, met
deze herinneringen aan de gouden da
gen rijner jeugd, toen hij nog niet
cHe was, tot wien. hij zich gehoorza-,
mend aan het nuttigheddöprincipe van
het leven gemaakt had1, neen tot wien
hij zich maken wilde 1 Was deze
toevallige, en plotselinge verschijning
van Etea aan wie hij Steeds meer
had gedacht, en wier jeugdige, frte-
ache lippen hij, nog bijna een jon
gen, ate de eerste meisjeslippen in
zijn leven vol innigheid had gekust,
een waarschuwing, een mene tekel
van den ommekeer, fluisterden detee
lippen hem toe „Nog te het niet te
laat, nog, nog rijt ge er toeinriaat,
rein uit dezen moeilijken strijd, uit
ten gevolge waarvan de
totaal-#om der gewon# uit
gaven voor 1917 stijgt tot - 264.724.000
De raming dier midde
len en inkomsten bedraagt
f 250.-265.000
waaronder aan
buitenga-
w o n e ontvang
sten begrepen
te
dagelijks aangenomen aan ons Bureau:
ten, den Boekhandel en de Postkantoren.
gent as en op de beide Kamer# dér
Staten-Generaal de dtare plicht
om, ieder voor haar deel, met
kwamen spoed het noodige te
richten om die onvermijdelijke
sterking tot stand te brengen.
In de tweede plaats, dat de bedra
gen der criste’-iitgaven, reedW ge
daan en nog te verwachten, zorg-
eischend zijn.; daarom te het zeer te
hopen, dat de in de Troonrede aau-
gekondigde nieuwe overweging der
mogelijkheid, om, met handhaving ^n-
zer weerbaarheid, den druk der mo
bilisatie te verlichten, spoedig rijke
vruchten zal dragen. Want inder
daad, een krachtige vermindering der
mobilteatiekoöten te dringend nopdza-
kelijk en niet minder een belangrijke
vermindering van den economtechen
druk, door de mobilisatie teweeg ge
bracht.