NOME'S
0.
nlepend Mendc.1
KenÉgeving aayfe lezers nee tt bied.
De Kino Koningin
Aanleg m Licit- en Kracht-Installaties.
„ÜEKLE1E WINST"
Beiden - Meubelenlll
POLAK DE RUWE
KoMW*/
I X F. W. TURION.
i f
Adv
eenLigtenf,
Electrotechnisch Bureau
W erkmansgoederen.
HET GOEDKOOPSTE ADRES
voor ELECTRISCHE LICHT- en KRACHTINSTALLATIES is
Ma dejong
Schoenhaadel.
Maison van Teeffelen
ertentien.
Sanatogen
Energeen
Cresco
A. DUIJM.
MAATKNIPPEN
Bestel Uw Drukwerkfbij ri
;s A. Brinkman Zoon
TELEF. 60. OFFERTEN GRATIS. GOUDA.
Het gezelligste uitstapje
CAFÉ, sas
Trekweg 69, DEN HAAG. 11
Kleiweg 48./ Gotjd
lnJSSf lH WOTAAlta jS
lT tnSl 1
"tres EEN FUESCH VOOR**5"
Rotterdam
134 Jonkerfransstraat 136,
ROTTERDAM.
UIT HET LEVEN VAN EEN VELD
PREDIKER BH HET LEGER
TE VELDE.
'...YJft .1.1'
7-^raï oorlog moet I u«ar den
- |B
EBITTE 6EZELSSI1P
OPPERT 45, ROTTERDAM
Telef.9028 ANTQN NOMAN Telef.9028
firma Weijer en Hoefhamer.
■nM
I. F. W. TURION,
laison Chr. B. HARMEIJER,
Najaars- en Winterhoeden, Voiles
l-si MODELHOEDEN
Gez. v. DANTZIG,
voor Dames en Jonge Dames.
Mej. TIESEMA,
Korte Tiendeweg, GOUDA.
SIMMSmATMf, kfHiii» nabij dl Stfeto-
kade. Rotterdam.
Herfst- en Winterhoeden
¥x~ 1 HI I fD sNlkH 11 Hill
OORLOG-9KJAREN.
Door tijdsomstandigheden gedwon
gen Temenden wij op proef:
100 prima KNAKJES.
100 BORNEO'S,
100 SUMATRA'S,
it f 6.25 franoo onder rembonrs.
Wederverkoopers rabat.
Sigarenfabriek „JAVA", Nijmegen.
is naar het
Eleotrisoh Muziek 1J
Zalen vol Orkeatrionr, Kano'r 1
en Antomaten. f
Geplaatst het 20 1
nieuwste StrIJk-Orkestrion.
Eenlg In Nederland.
G. v. d« LELY.
bUiüUÜAU*
(Opgerichtllé7è.)
ÏM0"ZALHET HAAR
(J 'oSladhuissteecj
TE LEFOON 382s
K j0i tv. :1' 'V '-T
drukte op straat en dese was minder
gevolg van da ^oninitijjlM stoat
dan wel ven de min of meer mislukte
demonstraties. De dames hebben sioh
seer geweerd, al is de politie vaak
tusschenbeide gekomen om al te krach
tig opdringen te voorkomen. Op alle
drukke pnnten hadden groepjes mani
festanten zich opgesteld met viaggetjee
en pamfletten. Het was een ware
beetorming van de heeren, die zioh
deze aanranding kalm lieten welge
vallen.
Op de gereserveerde trlbnne in de
Kamer waren 's middags zeer vele
dames aanwezig die braede sjerpen
droegen met opschriften. Deze stille
demonstratie maakte niet veel Indrok,
zooals te begrnpen valt.
Indien de dames op de wijze van
de straatdemonstraties voortgaan, zul
len zij stellig het beoOgde doel be
reiken. De Kamerleden znllen het
op den duur verre van aangenaam
vinden, dat zij steeds opgewacht znllen
worden. Er zün wel minder belang
rijke politieke doeleinden bereikt door
vol te honden.
't Is de laatste jaren herhaaldelijk
rumoerig geweest op den derden
Dinsdag in September. Het karakter
van dien dag
heel en al
het, dat op dezen dag
Staat tot zgn volk plaoht te spreken
en dat nn zoo langzamerhand het
volk tot de Regeering gaat spreken.
Deze ontwikkelingsgang is heel logisch.
In elk geval bljjkt alt dit verschijnsel
een kentering in de denkbeelden ten
aanzien van de verhouding van re
geering en volk.
Er was één aardig moment op den
Dinsdagmiddag. Bij den afloop dor
Tweede Kamervergadering hadden de
betoogende dames zioh m een dnb-
bele haag opgesteld voor dan uitgang
van hot Kamergèbouw. De Kamer
leden werden genoodaaaktdaartnssohen
door te loopen en boven hnn hoofden
deden de dames de geel-witte vlaggen
met het opsohrift „Vrouwenkiesrecht"
wapperen. Deze gang door de spits
roeden der dames heen, moet tooh
wel aan de Kamerleden hebben dnidt-
iijk gemaakt, wat da dames willen.
Alles te samen is de dag kalm en
bezadigd verloopen. Inoidfnten hadden
er niet plaats, dank ajj het verstan
dige optreden van betoogstars zoowel
als van de politie.
Eén ding hebben wjj wel ervaren,
nl. waarmede wjj begonnen zjjnde
tijden zgn veranderd en de menschen
met hen.
Ze nullen wanrsahijniyk wel steeds
aan het het veranderen blijven.
HAGENAAR.
Het" overkomen van deserteur» be
hoort den lauuten tijd niet in Zee
land alleen tot de orde van dön
dag, A>e ïmnmcheu verkiezen een (laet
het' dan smadelijk rijn in»ar toch ook)
vreedzaam bestaan met oe gewone
atorfkansen boven het leven midden
in de hel van het ©orlogAwottfen met
ontelbaar vele gevaren. Ufran naar
het front schijnt voor den Dult-
sehen efddaat tem naastenbij gelijk te
staan met gaan naar het graf of
naar de plaats der onherstelbare ver-
minking. Bij de ontmoeting met den
deserteur, waarvan ik vertelde, trof
mij zeer sterk de groote beslistheid
van zijn besluit om weg te gaan-
Een oogenblik had hem het vooruit
zicht om nooit meer in zi.n Vader
land te mogen komen en nooit meer
daar zijn ouners te «uilen kunnen
ontmoeten doen aarzelen. Maar de
dooivlag was gegeven door de ge-
«lachte aan den nabestaanden dood,
die hem, zoo goed als rijne kamera
den, zou verslinden. -De noodzake
lijkheid om van stonde af in zijn on
derhoud door hard werken te moe
ten voorzien, zoo hl), althans geen
kaam wildte loopen te worden ver
wijderd, als hebbendie geen middel van
bestaan, had niet» afsdhrikkende voor
hem hij wist zich te redlden en zou
dit toonen. Eu merkwaardig Iemand,
die tegenwoordig veel deserteurs te
'behandelen en door te sturen krijgt,
verzekerde me, dat allen vol lust en
moed zijn om te werken, bekwame
weerbare vakmannen. Beiziet men de
zaak van dezen kant, dan krijgt men
opnieuw medelijden met Duitóchland.
Tot nu toe zijn zijne steden, dorpen,
kun&twerken, akkers en nijverheids
inrichtingen grootendecl» gespaard ge
bleven. Geen vernielde eeuwenheu
gende gedenkteekenen gelijk België en
Frankrijk, geen omgewoelde lande
rijen, geen weggeschoten bosöohen tot
dusver. Wét komen gaat zal de tóe
komst leeren. In dit opzioht staat het
thans echter nog in Veel gunstiger
verhoudingen dan de meedten zijner
vijanden. Maar wat betreft den men-
slchenvoorraad, waarop het steedö zoo
trot8ch was en waarvan het de waar
de zoo hoog schatte, veel hooger dhn
ueu aangevuiu uuor I ecu ver band lukt
ieu-eii... to'fterfMto.1 Zij heooeh ^Sie
vermouea Mm luuenjacuoenen aan. i\o<
Tril, "die
UMfdohOf
OIJV. A rattariju J
uev LukuiL wuiueu
geüuurae krachten
ute vuKiuamun
leeuate bun uagehj^cb brooc, voor
xuuver ztj zijn o vergeul even fcii ver
noegen naar ueu ulgeinceuen toe
lis waar -j zou u waait een
men.ch sunw at'van, *bu onuei werp!
Ik was bezig te vertellen van fcga-
a. Van de bevuUing tfeelue ik
nog niets mee. iioofotrew in het ka
rakter schijnt te zijn luide tot het
eigen land. ia kon er al gauw iets
van bespauren. /Nauwelijks voerde de
tram ons van het water weg, dieper
net droge in, zoodat de eerste ge-
waarwording vaij het ongewone zoo
krachtig was en een onzer mederei
zigers daaraan uiting gaf in llchte-
tijk-spottende bewoorumgen, of een
glunder Zeeuw inuetje waarschuwde
schalks, tooh zóó, dbt de ernst niet
verborgen bleef, vooral te willen lei
ten op al het mooie aan de huizen
en in de velden Man heeft wel Be
weerd, dat, ter vereenvoudiging van
de zuidgrens en ter opheffing van
die moetelijkheid met de öohetae
Zeeuw ach-Vlaanderen maar best kon
worden prijsgegeven en voor ander
ingeruild. Deze mogelijkheid vinden
die Zeeuwen ten zeerste te verwet-
pen goed, noch kwaadschik» (ver
zekeren de lieden, die den toon aan
geven) zullen zij afscheiding van
Nederland aanvaarden. De vrijheid
hebben zij lief maar alleen in den
vorm als zij haar kennen. Belgische
bandeloosheid bekoort hen evenmin
als Duiteche gestrengheid. Van over-
heersching door kerkelijke machten of
voormannen mag ook niet in gevaar
worden gebracht door onberekenbare
uitingen van willekeur 1 Een dCr
predikanten verhaalde me dienaan
gaande het volgende. Een ringColló-
ga had een beurt voor hem vervuld;,
het was de eerste keer, dat deze in
zijn gemeente optrad). Daag» daar
na» had een trouw kerkganger zijn
hart Uitgestort in dCze bewoordingen:
„(He moet hier nooit meer preekeni
want die gelooft niets!" De uitval
was zoo ongerijmd, natuurlijk- ge
heel in Strijd met de werkelijkheid
en maakte dus een vraag naar op
heldering onvermijdelijk. „Och!" was
toen het antwoord, „hij heeft ze|f
voorgelezen uit den Bijbel en liet dan
den voorzanger roetig in zijn hoekje
zitten!" Er was du» ietj» gebeurd,
afwijkend van het gewone; dit had
den man ontrustzijn gewaarwor
ding van het ongewone had Mj ver
klaard uit „ongeloof van den No
minee.
=5=
Duitsche ge vangen w.
In de „Betit ParórtpnF verhaalt
een der medew erkers aan het frpöti
van dit biad, hoe een convooi Djtft-"
sche gevangenen aankomt na afloop
van een Fransdhen aanval
„Bijna op hetzelfde moment, dat ik
aankom, komt ook een eerste con
vooi krijgsgevangenen aan bij groe
pen van honderd komen «ij binnen
de omheining, in rijen van vier, mét
ruitere er om heen, den ontblooten
sabel in de hand.
Grijs van gezicht en van kleeding
beklagenswaardig, om medelijden mee
te hebben, ofschoon zij „Bocheö"
ziin, afgetrokken, onverschillig voor
alles, wat niet de vermoeienis ia, die
hun gelaat vervormt, Irekketo zij
voorbij met gebogen bortt, slap]
betmen, en met de voeten stooêem
tegen het gruis van den weg, in een
kring van dikke stof, die nog trie»-
tiger en vuiler lijkt, onjdat het qp
hun stoet is blijven liggen.
Op de aanwijzingen van den tolk
geleidt een van hun onderofficieren
hun tiaar hun plaats in c de omhei
ning, tegenover de tentjes ven plan
ken, waar die onvermijdelijke secre
tarissen function neeren.
Zoodra zijn ze niet aangekomen of
daar liggen zij op den grond), men
zou zeggen, dat ze als één stuk zijn
neergevallen. Men zie* iii het geél-
wordende gra<i, waar hatölijke klap
rozen en korenbloemen en margerie
ten onze driekleur in afteèkenen, niets
(hm een vormelöoze massa van po-
vère girijpH-groene kleuren. Men ziet
somtijds dergelijke opeenhoopingeti
van liöhaxnen voor de prikkeidiraèd
versperringen, op punten, waar de
mitrailleuses wöedend huishielden.
Zij Mapeti, inderdaad, zjooale wan
neer men dood i», dórf ik zeggen
ongevoelig voor de steken van de
zoo heete zon, die in den morgen
stond was aangekondigd door mis*
der valleinen,, «onder dat hun ge
zicht verroert door het ontzenuwde
contact van het legioen vliegen. Op
eenige pasaen verder heeft men hun
officieren geplaatst, want, zegt men,
het is een batallon, of wat er vtn
over iaUt men daar heeft heen ge
bracht.
Men beiweert zelfs,' dat die officieren
de eersten geweest zijnom... maar
ik geloof er liever niets Van.
Er rijn een comfrnatidanl, twee ka
pitein», twee luitenant, één majodr-
officier van gezondheid' het ijsse-
ren kruis, herkenbaar aan het blau
we lint om rijn pet, maar nog meer
aan rijn band, een band, waar geen
einde aan Is, óie van den elleboog
üan op een bami.
vaaliuode hanci-
i\och ouri, noch jong,
«en der luitenant» en ue
.men geen 4o jaar zijn.
ÜJ oog kapot Zijn van
zijn zij toch bljjven
zij loopen heen en weer, zon-
een wcordl te Aeggeo, groots siga-
gouden banuen rookende
meer voor het scheilinkje, dan voor
zicWriven.
De commandant geeft he* het eer
ste op; hij gaat zitten op rijn in
vieren gevouwen kapotja», mei den
rug tegen een AteluUpaaUje.
ue 'reveille wordt geblazen., daar-
*ner ia te verstaan, dat de opera-
tied van foullleeren, van identificatie
gaan beginnen en dat de half inge
slapen gevangenen zich gereed ma
ken o*n twee »an twee langt* dta plan
ken tentje» te defileeren, waar de
secretarissen en onder-eecrdlSarissen
aan het werk zijn.
Men neemt hun naamlijsten, hun
signalementen, rij ledigen hun zak
ken id het gras voor dien ingang
dat neemt geen einde, want de zak
ken der soldaten, dat welk leger zij
ook behooren, zijn 'afgrondentrou
wens zonder bodem Somtijd»: lepel»,
i, vorken, lucifer», sigaren, si
garetten, pijpen, portefeuille» porte-
maiea, brieven, alles wordt on
derzocht; men houdt, met het geld,
alles wat tot wapen zou kunnen dié
nen, achter; de rest wordt terugge
geven.
Met die „reet" bewijzen de „ka
meraden", die dobr een uur slaap
wat bijgekomen zijn, beleefdheden
aan hun bewaker» en aan ule nieuws
gierigen, die naar hun kijken. Z|j
bieden ansichten aan, waarop Greï-
chen» glimlachen tegen Fritzen rij
offreeren zelf» sigaren en Sigaretten.
Eenige territórialen brengen hun
drinkwater, rij vechten er giulzijg oip,
nu zijn ze er heelemaal bovenop, eti
fn het volle bewustzijn komend vap
hun veine nu dien dan» ontsprongen
te zijn.
Zij glimlachen tegen den kring
om hun heen, laten zich uitstekend
gewillig knoopen em schouderstukken
afnemen, en straks ate men ze bij
eenbrengen zal om verder te trek
ken, zullen ze er al» de kippen bij
rijn om zich opnieuw te vormen.
Ik denk aan d'e woordCn van eejp
krijgsgevangene uit Champagne, aan
wien iemand vroeg
„Ben je vermoeid
„(?W dfthnheen te gaan Ja (e$
hijiwdes naar de linie), maar om
dhirheen te gaan niet (en hij wees
naar de achterhoede).
„En ben Je nu zoo op weg naar
Parij» ft
arijö, daar hqb ik maling aap,
maar in Pelten terugkomen."
lat werd, in goed Franfloh, ge
antwoord door een Feldwebel, tpt
uiterste verbazing van een Zuidelij
ke, düe in de verste verte geen idee
had, dat een Boche Fransch kon
spreken met minder accent dan hij
zelf."
Een wederzien i
Een soldaat vertelt in de VosöiVche
Zeitung Aan de Bonjme wordt he
vig gevochten, zoo staat er iu het
legeroericht. Wij koinen terug. Eén
klein hoopje van de trolsche com
pagnie. De anderen Dood, gewond,
verstrooid. Machinaal zetten wij
doodmoede, de eene voet voor de ap-
dere.
Eindelijk zijn wij In kwartier, ]n
lompen, vol modder en' ongedierte
ongewssachen en ongeschoren.
Daar zien wij onze kale ransels
weer Het toeval wil, dat mijne bo
venop ligt. Ik spring over een balk
ondanks mijn uitputting, snel er heèn
en omarm 'toing al» een goedfn
vriend. De schoenen en de deken
heeft iemand eruit genomlen, maar
van binnen zit er nog allee in. Het
kistje sigaren, het schoone onder
goed, zeep, handdoek, scheertoesfel
en dan de brieven, die ik overal m
heenaleep.
„Vergeef nij dat ik je zoo va|k
vervloekt héb, «1» i© ©1» ij®®1"
mijn rug drukte. Vergeef mij,
hoofdkussen eu schrijftafel, mijn lin
nen- en provisiekast. Hoe heb U-je
gemist
Hoe wa» het opk' weer toen wij 14
dagen geleden afscheid namen Y
In een looda legden wij ons nefer
om te rusten, maar onrustig in het
bewustzijn, vandaag gaat het tegen
den vijand. l*wee lur hadden wij ge
legen, toen kwam het bevel: atorm-
bagage gereed maken. Wij gespten
jas, tentb&an en kookgerei aan, na
men de ijperen portie mee, kregen
air/munitie, handgranaten en dpaden.
De mantel ligt begraven, Haar er
gens bij Cléry, de tentbaan is vér-
brand, het kookgerei i« yol gaten
van granaatsplinters.
Veertiejp dagen lang hebben wij pi
het mogelijke gedaan, hebben niet
geslapen, lagen in eerste, tweedie of
derde stelling
Bij dag bedwelmden zij ons dóór
hun getromkriel, gedurende bange
uren, nacht» slultlen zij af op den
onwrikbaren levenden muur. In rot
tiger tijden «ai meh nieurwe woorden
moeten vinden om dat te beschrijven.
iiaMid,
Sociëteit „ONS GENOEÖËfi».
I SB1*
34 September 1916
voorstelling
PLAATSINO GEZOCHT voor ean
Goed onderlegd in schoolvakken en
goed bekend met moderne talen, leef
tijd 16 jaar. Brieven fr. No. 2897,
bur. Goudsche Courant, Gouda.
Wr. M. VIOBVENO.
Impr. ALPH. JANMART Jr.
SUCCES OPERETTE In 3 bedreven'
van GEORG OKONRO"WSKY
Muziek van JEAN GILBERT.
HoofdrollenDames Sophie vu
Dijk, Veswijzeh, van deb Lüot,
Heeren Viokveko, Aroa» vai» Dm,
Hkhhk dh Vob e#.
AANVANG HALF 8 UUR.
Pryzen der plaatsen: ^Stalles en
Loge f 1.50, iedenf 1.20-, ïaloonfl.—,
leden f 0.75, Galerij f 0.50.
Plaatsbespreking Zondag van 10—12
i 2—4 trar.
Te koop gevraagd i
liefst draaibaar. Brieven met prys-
opgaaf, letter M. bureau Göuasche
Cóürant, Gouda. 8
by 14
Apotheek.
Opuwe 135. - OOUDA. - Tel. 37.
Koffiehui»- en Winkelinventari,»en. Kantoormeubelen, Piano'».
Orgel». Brandkasten, etc.
oppct HOOQE PRIJZEN voor alle goederen in bovengenoemd» branche.
Dagelgks te ontbieden. 50
n. jt„nn ann diverse Winkelkasten en toonbanken,
HlOOl tC KOOp aan (IrogiitopBtand met 64 laden, middenvak
„u. mat vitrine-toonbank, versohillende koperen etalages, partytje etaleer-
flssvazen, een Brandkast 45 by 60, hoög 80 o.M. Ijskast, Snq-
maohine, Gasfornuis, Baaonlea, Balansen, Grondbaacnle, Gewichten, Maten,
Café-Toonbank met Pomp, drie Zwanenhaleen met Lekbak, Luchtketel met
jaohtwiei, IJabak, Manometers, Lnchtverdeelers, Boffet-étalagee, ens.
Miruaam aanitvelend, ANTON NOMAN, Oppert 45, Rotterdam.
n j'
Beleefd aanbevelend
Voor HAASTRECHT rtch te vervoegen by
59 WESTE WAGENSTRAAT 59,
ROTTERDAM,
Bericht door deze. de opening van het WINTERSEIZOEN
Groote sorteering in Pelterijen, tevens veranderen en repa-
reeren van alle soorten bontwerken. 30
P.S. Qelleve dezé advertentie al» circulaire te beschouwen.
VOORRADIG eene groote sorteering
en verdere nouveauté'».
EXPOSITIE eener groote sorteering
vanaf MAANDAG 2 OCTOBER.
Tevens berichten 4y hiermede de ontvangst der STALEN
STOFFEN, FLUWEEL, VYELLE's, ZI|DE etc. voor costume», rokken,
blouses, mantelcostumes, mantel». AUes naar verkiezing gemaakt
geleverd of per M. verkrijgbaar.
42 HOOGSTRAAT II, OOUDA
Grondig onderricht in het knippen en maken van Japonnen, Mantel-
costumes en Ondergoed bij -
Inlichtingen gratis.
Fluweelen Singel 14,
36
Speciaal adres voor EIGEN gemaakte
Zeer mooie soliede meubelen
al. Tafels, Stoelen, Kosten,
Spiegels, Schilderyen, Theeta
fels, Buffetten,Stqiameublemen-
ten In leer en peluch, Boeken
kasten, Tweepersoons onbeala-
pen Veerenbedstellen, Kapok
matrassen, Slaspkamermeube-
len enz. enz., alles spotgoedkoop.
Rugbekleede Leerstoelen vanaf
f 17.60, Styikmrt f20.-, Stffl-
tafel f 9.50, Spiegels f5.50, f 7.50
enz. 20
-(Mo-iizuiwin
HEIDES SB TE
itiSUIIEl ES HEER
berordert den Haargrooi-
TodIouui voorde Haarwortels
UW UOTHEKM, MOtllT DF UPKI HEEFT "KMO" I00RM0I8
EH Hf Ml 0 M UfHEDEHHElO *M MTOEHE fEHIHlHHEM
U... una.se. sa rrss VICIMC tftttU ft BTR\.
WAAMOWWniOI
Uk Mr kende prepmetea -•"{"
K.T.U-XS-.KS»!
(angehtMleu. di. "l-t desMwWz ons
véard" np 'ie l.iit'n'.'pakklmj
draagt. kclit» Kek" w'fdl
«ooit kis »»rko h- Ml
v.rkiichl t -der i-ekolde
IwU'.'^iMkkfi'g
must Ft SIS, S. 1JE. ei W
A Deen Vkrtegeawoetdigets i-
Voov N. ea Z. Holland. Utrecht. Zeeland, N. fcaliaat
en Limburg.
Dllllll Amatardaaa
Voor Friesland. Grwibiyen. ^Drenthe. Ovevfset an
rtnaa B ■BIMDBMUR. Isss*.
ANTON COOPS, Wydstraat 29, Oouda.
A VAN ZESSEN, Schoonhoven. 90
t
Tul.
Fa. W- J. v. ZANEN - 20 0.-Haven
At.ll.r voor
Moderne Portret-Fotografie
Bericht, dat de Colleotie
ter bezichtiging is gesteld.
Rgke kenzen in HX*
HOEDEN en FOURNITUREN.
