Ledenvergadering
P
Indto, Pttha n lirtlfN
Advertentiën.
BirLiienlarid.
Gemengde Berichten.'
IECu.ri.st.
Stadsnieuws.
Laatste Berichten.
MARKTBERICHTEN.
Telegrafisch Weerbericht
BURGERLIJKE STAND.
Bond ran Kaasproducenten
de in belgië bezitten. 3e. De ambte
naren en private pezwoaem, die nun
ive medewerking aan de bezettende
macht verleenen, zijn van dit oogen
blik af, getiteld' uit hoofde van on
waardigheid, gewchrapt van de Leo-
poltteorde en de andere national© or
den. Hei veralag tot den koning
brengt htlde aan de getrouw gege
ven profedtioren, brandmerkt de ver
rader» en kondigt aan, dat na „hare
terugkeer in België, de regee
ring aan de wetgevende Kamer
zatT .voorstallen, het vraagetuk
dei1 vervlaaniWhing der GentecheHoo-
gcwcbool d'i't trouwen.* vjor den oor
log aanhangig wae, op t> basen. De
VI wringen mogen de ver.sekering neb
ben, flat op het geticd van hooger
onderwijl, zoowel op ieder ander ge
bied, zij vole trekt mei de Walen op
gelijken voet ziulleu behandeld wor
den. 4 J j 1,11
Een Router-telegram uit New Vork
d.ci 16 Oct. meldt:
De Grieken in .Amerika.
Meer dan 3GÜ.0UÜ Grieken, uitge-
nocfdtgd om zich aan te sluiten bij
de partij van Veniztelo», hebben zich
in Amerika vereenigd. Gisteravond,
hielden '*XjÜ hunner die eerste van
een rook» verga^Jeringen die plaats
zullen helbben in alle Vereenigrfe Sta
ten en betoogden met leverutigen geetet-
drift. Zij openden een, inschrijving om
Venizelo» ter hulp te womenveroor-
ueelrïen de houding (ter Grieksche re
geering em verbomden zich om Veni-
zeloti te (Hteuneiu. Zij namen een mo
tie aan, waarin gezegd wordt dat de
regeering van, Konëtantijn voor 200
mil Hoen dollars uan munitie in Mace
donië ochtenliet, dat zij het vierde le
gerkorps toestond dtaor de DultaöherK
Grieken en het gansk-he Hellenisme
Grieken en het ganotehe Helen inline
onteerde. Haar politiek bedreigt het
bestaan dier natie. De Oriekëch© ko-
lonlek' in Amerika worden uitgenoo-
digd omI ai hun invloed aan te wen
den teneinde uit alle deelen Grieken
tot aansluiting te brengen' bij de na
tionale- beweging om den vijand1 le
verjagen, die de Griek ate he souverei-
niteit ter zijde stelt en om de volks
leider», die Kotval an tijn omringen, te
verwijderen.
Dezer diagen werd aan het hoofd
kwartier van het Ito ode Kruis te
Londen een, dringend verzoek gericht
om onmiddellijk een onmisbaar on
derdeed van een ïndoroëteoop te zen
den naar het laboratorium van hel
hospitaal te Cftlaiw. Het Roode Kruist,
dat terecht trotach gaat op zijn repiv-
tatie om Snel te voorzien, iti spoed-
ehaohem-e gew alten,* maar <ftrt dien'
dag niet van een boot kon gelwulk
maken, daar er geen het Kanaal
overstak, heeft het gevraagde voor
werp onmiddellijk dteor een vlieger
naar Galais laten brengen.
In 0 u i tc h 1 a n,d.
De Weenseiip berichtgever \uu da
V rankf. Zeltung zegt, dat de bijeen-
roeping van oen Kipocraad worot ver
langd door de JJuitochara van alle
partijen, de l'olen en de Oekraïner».
Alleen die TMjechen helmen hun ver
langen nog niet kenbaar gemaakt, Do
berichtgever geelt een uitvoerige be
sehouwing over de zaak waarin o.ft.
de volgende krasje uitlatingen: üpe
langer de oorlog duurt, hoe diingen-
der de «ogenblikkelijke noodzaak
werdt van ©*u volkomen openhartige
gedachtenwislcling tüëfetehen de par
tijen en de regeering. l>eze z<df»
noodig zijn, indien heit kabinet en de
partijep zich op goeden voet bevon
den. Des te meer wordt de behoefte
er aan gevoeld, nu het grootste deel
der aan den staat getrouwe bevolking
volstrekt niet in zoodanige verhou
ding Staat tot graaf Stuergkh en zijn
mannen. Men kan een volk, dat al
dus wordt behandeld als was het
stom en onmondig, niet dwingen de
offers te.brengen, die drie verschrik
kelijke oorlogsjaren van haar hebben
geëiöcht. Men kan den overheden, die
immers ook Slechts uit mensehen be
staan, niet toevertrouwen om blijvend
zonder openbare controle en onder
bescherming van een onverbiddelijke
censuur de ztiken te blijven leidien.
Men ka,u het gif, dat «ich in drffe
oorlogsjaren in het land' heeft opge
hoopt, niet verder in het duister la
ten zweren. Men kan de verdenking
met laten rijpen, dat thanö moet wor
den verborgen, wat Oostenrijk bijna
aan den rand' van den afgrond' heeft
gebracht en -dat den regeerenden hee-
ren voor alles erom is te dben, het
stelsel te handhaven, waironder het
zoover Is gekomen. Indien dit werke
lijk het doel was van graaf Stuergkh,
wilde hij den rijksraad slecht» diaar-
om niet bijeenroepen, teneinde de ^ast-
stelling van zekere voorvallen en f<i
t»n oP de lange baan te schuiven, en
daardoor te voorkomen, dat de waar
heid over Oostenrijk ter kennis zou
komen van diegenen, wier plicht en
hoogste belang het is, de waarheid te
vernemen, dan zou het ongetwijfeld
een vaderlandbohe plicht zijn het ka
binet Stuergkh met behulp van alle
wetteli.ke middelen te (toep verdwe
nen. Doch daarvoor is noodig de vol
komen eendracht van alle DuitSche
partijen. Zoolang deze niet tol de
hartstochtelijke overtuiging zijn ge
komen, dat er voor hen geen belang
rijker opdracht is, dan het oucteOoS-
ten rijk volkomen te hervormen, zoo
lang zijn ook zulke minimale aucceu-
«cn als de bijeenroeping van den
rijksraad dbor een weerstrevend ka
binet, niet te verwerven.
Ilun enihuSiaatme wordt „ranzig."
In een Fr&nflteh blad vinden wij de
volgende vertaling uit eera Duiteche
oorlogskrant. Uit de RijSSeteche Kriegs-
zeitung:
Het enthusiasm© in een koek, die
gegeten moet worden, zoodira ze ge
bakken is, want ze wordt Spoedig
ranzig. Twee jaar geleden trokken
wij België oloor; wij namen Luik, Na
men, Maubeuge, Antwerpen, bestre
den de Fransehen in Lotharingen.
Toen dacht niemand eraan, dia# wij
tïien triomphalem mairsteh zoude» be
ëindigen dioor al de aarde van Frank
rijk en Rutiüand1 in zamdiaakken te
stoppen. Wij beloofden onze edhtge-
nooten om binnen twee maanden, te
rug te zijn en wij zijn reed» twee
jaren weg gebleven. Thuis ie er een
vrouw en een troep kleine kindleren,
£jie eten willen en moeten worden op
gevoed. Dat alles i» wel een hinder
paal voor het enthusiasm© en he*
maakt, dlat menigeen niet handelen
kan zooals bij wel zou willen.
En dan, de vleeöch- en eierkaarten,
daar wordt rietmand vet van.
De humor is het mooiste voorrecht
van dte eerste linie! Maar als men
het dloodSvuur hoort aanrollen, en
ziet, hoe de besten onder ons val
len, dan komen de tranen onS in de
oogen, al Schaamt mem zich ook te
weenen als een vrouw.
TWEEDE KAMER.
Tegen hu uropd (giving.
Het wetsontwerp tot het treffen van,
mm at regelen tegen het opdrijven der
woniragburen ia' bij dte Tweede Kamer
ingezonden.
Verlofregeling.
I Versohenen is een legerorder tot
'regeling der verloven, "welke zoo spoe
dig mogelijk, uiterlyk 1 November a.s.
ivan kraoht zal zijn.
De verloven van anderen aard dan
sgroot verlof, onbepaald (klein) verlof
tot herstel van gezondheid, verlof in
afwachting van vrijstelling van den
"militairen dienst of verlof in afwach
ting van ontalag uit den dienst worden
jtydens den verderen* duur van jte
Jmobilisatietoestand, onderscheiden, ift
gemeene, bijzondere en uitzonderings-
er loven
jU De Legerorder regelt ook de miji
taire inkomsten, het vervoer voor rijks-
Tekening en de vergoedingen voor
L er oeps- en niet-beroepsmilitairen, en
toevat ook bepalingen omtrent de mede
werking van burgmeesters en belas
ting-ambtenaren in verband mét de
[vergoedingen.
Ook zijn bepalingen gemaakt om
trent de uitsluiting, intrekking en
schorsing der verloven.
I De commandanten zijn gehouden,
'al hun ondergeschikten in kennis te
jbrengen met den inhoud van bedoelde
order en zorg te dragen, dat boVen-
Hien afdrukken van dte gewijzigde L.
B. 131, op de kamers, in de caü-
tines, in de kaUtonnementen, in de
barakken, enz. worden opgehangen.
De nieuwe regeling bedoelt het per
centage der personen, die periodieke
verloven ontvangen uit te breiden,
daarentegen worden de driedaagsche
verloven beperkt en zijn voorzieningen
getroffen, die de kosten dezer laatste
Categorie Van verloven voor het Ryk
beperken.
De Vereeniging van vrijeinnig-gods-
dienstigen voor militairen en militaire
tehuizen heeft aan den Opperbevel
hebber van land- en zeemacht kennis
gegeven van haar oprichting, onder
mededeel ing, dat zy zich ten doel stelt
de behartiging van de geestelijke en
zedelijke belangen der Néderlandsche
militairen in vryzinnig-godsdienstigen
geest, o.m. door het oprichten van
militaire tehuizen en het verstrekken
yan lectuur en spelen.
In elk der provinciën van Nederland
is een provinciale afdeeling opgericht,
welke zich meer bepaaldelijk belast
met de behartiging van de belangen
der militairen, in de betrokken pro
vincie gelegerd.
Het hoofdbestuur vleit zich op de
medewerking en den steun van den
Opperbevelhebber te mogen rekenen.
Het dageiykBch bestuur heeft een
overeenkomstig schrijven gericht tot
de minister van Oorlog en van Marine
en verklaart het zeer op prys te zullen
stellen bijaldien daartegen althans
bij den Opperbevelhebber geen be
zwaren bestaan indien de onder
hem ressorteerende autoriteiten worden
in kennis gesteld met de oprichting en
en worden
hun mede
werking ter zake te ver
bet doel der v<
uitgenoodigd
Kadervorming.
De Opperbevelhebber heef# naar de
Avondpost meldt, bepaald, dat de
militiehchtingen en landstormjaar-
klassen, waarin de dienstplichtigen
hun eerste oefening van 8*/a maand
hebben volbracht, in den vervolge
voor wat de opleiding en bevordering
betreft als oudere lichtingen zullen
worden beschouwd, waardoor bedoelde
landstorm- en militieplichtigen ook in
aanmerking kunnen komen voor be
vordering tot korporaal of sergeant.
Langer in dienst houden.
Wetsontwerpen zyn ingediend om
den termyn in de wetten omtrent het
langer in dienst houden van ingelyf-
den bij de militie en van dienstplich
tigen Dy de landweer en in de wet
tot verlenging van den duur van den
dienstplicht by den landstorm nadqr
te wyzigen van 31 December 1916 in
31 Juli 1917.
Art. 192 van de Grondwet.
„Het Volk" meldt dat de Partijraad
der Soc. Dom. Arbeiderspartij een
stemmig, met uitzondering van eenige
weinige onthoudingen, d
motie heeft aangenomen:
„De Partyraad, overwegende dat
het Regeeringsvoorstel tot wijziging
van art. 192 der Grondwet het middel
kan. zijn, om te komen tot een ver
houding tusschen het openbaar en het
bijzonder lager onderwijs in den geest
der Groninger Schoolmotie, en dus in
zyn algemeene strekking dient te
worden aanvaard
dat echter, dat voorstel wèl de finan-
cieele gelijkstelling der bijzondere
school met de openbare, onder den
waarborg van vrijheid van richting
bevat, doch de waarborg van mate-
rieele-gelykwaardigheid daarin nietuit-
drukkelijk is opgenomen
verwacht dat de sociaal-deihocra-
tische Kamerfractie zal medewerken
om dezen waarborg in het artikel op
genomen te krygen
en geeft het Partybestuur in oyer-
aging» omtretat de voorstellen der
Bevredigingscommi88ie tot uitwerking
ivan l)e# ni^uwjê Grondwetsartikel, gé-
toetst s*n de verschillende eischen
'der Groninger Schoolmotie, tijdig een
^uitspraak der partij uit te lokken.
i'U-i
Rond van NedjerlandisJcbe Onderwijzers.
D©' Rond! van Neck Onderwijzers
(Verwierp Zondag met 130 tegen, y6
•teirtineni "«en v<x>ritf el-Groningen, dlat
^inhield zich te verklaren tegen de
'wijziging! van (art» 190 en aanvaard-
,de mei groote meerderheid vanstemi-
,men dé gewijzigde lioofdibestu urslmo-
'tie, waarin dte Rond besluit af te zien
ivan actie tegen financieel© gelijkstel
ling van openbaar onderwijs niet
jwaarborgen voer (tengdtelijkheid in de
{Grondwet.
Ned. Oosf-lndië.
De Onlusten in Djambi.
(Offiojteel.) Van den Gouverneur-
Geneiaal van(Ned.?Indië is onder
dagteekening van 14 dezer het vol
gende telegrafisch bericht ontvangen
De gemeenschap tusschen Soeroe-
langoen, Djambi en Bang:ko is her
steld. De troepen patrouilleeren in
de Tabistreek, waar de bevolking
vijandig is en de doesoens verlaten
zyn.
Volgens berichten boaden zich 300
opstandelingen op nabij Loeboek
Kepajang (aan de Soengei Kertjasoeng,
rechterzijrivier van de Tabir).
Een patrouille uit de Aier-Itam-
streek kwam in Prantaupandjang aan
de Boven-Tabir aan ongeveer 30 op
standelingen werden gevangenge
nomen.
In Korintji zyn twaalf ontevrede
nen, in Pamenang aan de Merangin
vijf* vensUeiders gevangengenomen.
Kolonel Kroesen vertrok naar
Palembang.
Een patrouille ouder luitenant D^
Quant, vergezeld door den assistent
van de Palembsngsche beneden landen,
kwam gisteren te Moeara Roepit aan.
Een patrouille onder kapitein Fran-
kamp vertrok gisteren in anto's van
Moeara Klingi aan de Moesi naar
Frawra (aan de Lakitan, linker-zy-
rivier van de Moesi).
Op den 12den dezer deden 2000
opstandelingen een aanval opSoeroe-
langoen Ra was, welke werd afge
slagen. De opstandelingen verstrooi
den zich, na een verlies van 38,doo-
den. De leider Gerabit van Loeboek
Roembai sneuvelde. De gouverne
mentsgebouwen zyn onbeschadigd ge
bleven.
De passar van Soeroelangoen Ra-
was is gedeeltelyk verbrand, die van
Moeara Roepit is geplunderd.
De meeste aanvoerders zijn by name
bekend. De opstandelingen beschik
ken niet over vuurwapens, daar deze
eenige dagen vóór het uitbreken van
het verzet in de weerspannige doe
soens in beslag waren genomen.
De controleur van Rawas bericht,
dat de vrouwen en kinderen in de
doesoens beginnen terug te koeren.
(Officieel.) By het departement
van Koloniën is het volgende bericht
van den Gouverneur-Generaal van
Nederlandsoh-Indië ontvangen:
De controleur van Djambi bezocht
alle doesoens in het district Pema-
goeng, waar hij den toestand gunstig
vond bijna de geheele bevolking was
ternggekeerd. De hoofden gehoor
zaamden onniiddellyk aan alle be
velen. Kapitein Snell bericht van
Moeara Tambesi, dat van de veertien
duizend gulden, die door de opstande
lingen op 26 Augustus aldaar werden
gestolen, meer dan achtduizend gulden
zyn teruggebracht.
Ongeluk.
De 29-jarige juffrouw J. te Groninr
gen die in den nairticBdag van 22 Sep
tember per fieta1 naar l'ateröwoide
ging, oi« (iaar een vriendin te bezoe
ken, (toch daar niet aankwam, ia
nog «iteedlai gipoorlooö verdwenen. Da-
gelijka worden dbor rijke- en gemeen
tepolitie van Groningen-en Eelcte bofl-
aehen afgezocht, meieren en allooten
afged'regd, telkene' zonder eenig re
sultaat.
Men heeft niet de geringste aanwij
zing die tot opsporing kan leiden.
Zondagavond werd een schildwacht
op post staande voor de Bagijnestraat
te 's-Gravenhage, door vier burgers
lastig gevallen. De laatste gingen
tot handtastelijkheden over en wilden
den schildwacht te lijfdeze verdedig
de zich zoo goed xhogelijk, doch kon
niet verhinderen, dat men hem eenige
flinke opstoppers gaf, waardoor hy
buiten kennis geraakte en later zelfs
een zenuwtoeval kreeg. De man
wordt thans verpleegd in het militair
hospitaal en is beterende.
Smokkelen.
Men schrijft uit Venlo aan het
Hlbld.
In den laatsten tijd ie de slmokkei-
handel weder toegenomen, lm sommige
straten en wieken, en ook van de
omliggende gimnjgemeehten, is «r wel-
haast geen lluWs meert of er wordt
smokkelhandel gedreven.
En nog sleedti werkt de belasting
administratie met haar papieren ay-
steem. Een enkele maal wordt wel
eenö de bijaondere maatregel toege
past, van het opvangen van- alle
vreenAÜB' elementen, welke men dan
onder geleide over dte grens! terug-
Ibrengt, maar ook dit maakt gewoon
lijk maar voor een paar dagen in
druk. Het resultaat, dal men er mede
bereikt, hangt eenvoudiig er van af,
of dte Duitsohe grenöbeamlbten al of
•niéf streng optreden tegterioyer de per
sonen^ ale door de Holla ndische auto
riteiten aldus aan hem worden uitge
leverd.
Mer. volgt in ons land wel epne
wonderlijke methode om dlëze grens-
fraudte to weren. Lange ole'grens is
•een verboden strook, waar geen inge
zetene zioh mag ophouden, zonder in
'het bezit te zijn van een vergunning.
Maar als men ziet, dat in Venlo po
litie en bélastingambtenaren op één
dag 500 Dulisbheiti op transport stel
len, dan blijkt het toch wel dUide-
Jijk, dat zulk een verbod op ónze
naburen al bitter weinig indruk maakt.
Wa i de verhouding eens juist anders
om, hoort men hier aJgbmeen zeggen,
verkeerde onö land eens in Duitsteh-
lan^Js positie, geen Nederlander zou
het wagen de DuitSche grens te over
schrijden om aan gene zijde wat ie-
VenSmdddelen te koopen. Onverbidde
lijk zou hij worden gevat en voor
enkele weken opgesloten in afwach
ting dat zijn vonndS van fcooveei da
gen gevai-genis en zooveri Mark boe
te zou zi„n geveld1.
Hier te lande vindt men het blijk
baar beter de provisiekast open te
laten staan en op gezette tijden eens
een muizenjacht te organiseeren,
Boter-uitvoer.
Men Schrijft uit Zevenaar aan het
Hbld.
Zooals uit een door het ministerie
van Landbouw uitgevaardigde bepa
ling blijkt, kan thans uitvoer van
boter naar Duitschland nog gteöchie-
den alleen per spoor langs de kan
toren Nieuweöchansi, Enschede, Olden-
zaal, Zevenaar, Gennep en Venlo.
Uit dte woordlen „per spoor'Lbliikt
reed» dadelijk, dat hiermede aan een
groot aantal lieden, dat. zich in den
loop van den tijd als boter-exporteur
had opgeworpen, een leelijke streep
door de rekening is gehaald'. Want
reeide eerder werd er de aandacht >p
gevestigd, dat er boter de grens over
ging „binnendoor d.w.z. lang» den
landweg of via Lobith, in welke
laatste plaats uan inlawing in- en
uitvoer per stoomboot plaat.' hadden.
Dat men deze manier van uitvoeren
boven den spoorweguitvoer verkoos,
vond zijn grond in het feit, dat ai-
dus gemakkelijker aan de controle
van de „Zentrale kon wordlen ont
komen em dat beteekende dan zooveel
ala het bedingen van ee» veei hoo-
geren prijs voor de boter, die alduë
aan die organisatie onttrokken, iQ
handen van particulieren overging.
Wie dan ook een conflent voor o0ter
machtig kon worden, wierp zich 0p
als exporteur, en al moge dte eigen
aardige mander van exporteeren Strikt
genomen volgens den Nederlandtechen
regel geheel in orde geweest zijn,
daar de vergezellende uitvoer consen
ten dien uitvoer dlekten, het feit, dat
getracht werd de DuitSche „Hochts-
pMmvGe&tetaei te ontduiken, ie toch
aanleiding genoeg om zoo n uitvoer
af te keuren. Thans is het dan ook
uit en aal, daar dte Z. E. S. aan dte
DuitSche imvoerstatione vertegenwoor
digd is, wel geen boter, meer buiten
haar om wettig wordlen binnénge^
bracht.
Concert Hutschenruyter.
Van de Ouverture dar Opera Ana-
creon iS voor mij veel verloren ge-
gaan door het hinderlijke tdaatkomen
^n bezoekers. vVant daarbij behoort
onvermijdelijkgestommel op de (rap-
pén, een dikwijls luid voeren van ge
sprekken en bovenal het kraken dter
traptreden. Allemaal lawaai dat door
de gordijnen niet buitten oe zaal
gehouden wordt en het orkest volle
dig domlineert op oogenblikken dte# dit
p p speelt, ik meen mooie S t a o a-
te gehoord te hebben en vermoed dat
er zeer melodieuste muziek werd ver
tolkt. Dodb het geheel heb ik niet
kunnen, volgen.
Als1 hoofdnummer vóór dp pauze
kwam de 5de Symphonie Van A n-
t o n Dvorak. Het Adagio werd
mooi ingezet. Opvallend Schoor, ge
speeld was de overgang naar het
Larg o. Te roemen viel de «oio
van het blaasinstrument. Traèbtig
kwam die uit boven de begeleiding
oer strijkers, 't Was of l»j er op
gedragen werd. Het p p der blazers
met pizzicato der Strijkir.ètra-
ten maakte goed effekt.
Aan het slot van dit largo klon
ken de o o ii Sordine gespeelde
violen met mooi geluid. Jammer dtet *-
juist toten buiten een Schrille loco-
uwitieffluit werd gehoord.
3\u «tehentijds het applaus (nte het
"fëirgo wei be'grijpeJi^, doch ohge-
weu-icht) maakte-dtet vedte hrflitairen'
(van bovem) een goed heenkomenr
zochten, terwijl araderen nog kwamen*
ol van plaats 0f verdieping verwissel
den.
Het Scherzo begon dan oók oDr
dter een Soort Brouhaha aiSof dte
wacht wem afgelost. Toen (fit geraas
uitgestorven was, kon geconstateerd
worden dat het strijkkwartet uitste
kend op dreef wad en met élan en
'vuur speelde, liet koper klonk niet
rein in het volgend Allegro. De bla
zer.;' waren hierin weer die hoofdinstru
menten. PioritureS, die hun roetodie
omspeelden tegen alweer pizzicato-be
geleiding maakten mooie effecten. Met
een sterke climax ging het naar het
slot. Krachtig volgehouden rythniisch
verzorgd, zonder onzuiverheid! of
ruwheid in dte vertolking voorde ken
nismaking met dit interessante werk,
kunnen wij Hutschenru(yter en znor-
ko.t dankbaar zijn. Het langdurig en
hartelijk applaus bewees hoe ons pu
bliek dtezelfde meening was toegedaan-
Na dte pauze kwam Dirk 8 o h &-
f e r Suite pastorale.
Een groot werk van een Holl.
n»eester.
De imzet IS goed getroffen. Wij
rijn er dadelijk in. Het 2e gedeelte
deed het pastorale nog duidelijker uit
komen" Schater ia vrij rijk aan ms-
lodiën, en beheera'cht het orkest weL
Hij heeft eigen vondsten in de be
werking, die hier en daar waarlijk
'xijk zijn en... modern.
Het roeSto (mestoao-treurig) gedteel-
te in walsteunpo was niet zóó ais de
naam zou doen vermig.edten. Het maak
te d-en indruk alsof het zonder vuur-
gespeeld werd, eerder zeurig-.
De finale zette wat Spectakeiig in,
met ultra's in ff tot ppp overgaande.
Echte orkesteffectsn.
Iets' overweldigends is deze eerste
auditie niet geweest. Niet dlat het per
soonlijke geheel ontbreekt in deze
compositie, verre van dien, doch t
was geen openbaring. Schilfer i»
nteer nog een groot pianist onder,
de componisten dan een groot com
ponist onder dte pianisten.
Het publiek toonde ook niet erg
onder den indruk te zijn gekomen.
H«* applausje aan het Slot was echt
een SucceSd'eStime.
Van all© lugubre nachtmusik, iS
zricer de Prooeatton nocturne van Ra-
baud wel het aueeöt lugtebere.
Een echt muiritmer voor dit orkest,'
waarin 't toonen kan, wat het pres
teert. D© Soli dter verschillende instru
menten, hoe kort ook, werden uitste
kend geSpeel dl Het schrijnende van
tonen dde tegen elkaar aan zijn ge
schreven bij de blazers, het mteloai-
euee einÖe van het stuk, alle» kwam
mooi tot rijn recht. Dit stuk verwierf
bijna t meeste applaus van dtan ge-
heelen avond.
Met het bekende Carnaval ro-
n» a i n van Hector Berlioz
aloot de kunstavond.
Hoe hoort men nog dat Beriioz in
werkelijkheia die grondlegger van het
moderne orkest iS geweest.
Ook hiervan was dte vertolking zoo-
ab wij dit nu langzamerhand van
HutfJchenrnytter verwachten als hij
tot ons koanit.
Moge bij bij een volgtend bezoek
weer zulk een interessant program
ma vooritelggen. P.
LANDSTORM.
JAjVKKiLAÖvSE littO.
Oproeping voor den wer-
kelijken. dienSt.
D» BURGEMEESTER van GOUDA,
brengt ter openbare kennis, dat de
in dte registers van den landstorm
ingeschreven personen der jaarklasse
1910, die zijn toegewezen aan de
Infanterie en wier geslachtsna
men beginnen roet een der letters E
tot en met Z, en die zijn toegewezen
aan de Zeemacht bij dtezen
worden opgeroepen om op den dag,
het uur en de plaats, hieronder ver
meld, aanwezig te zijn, ten einde in
werkelijken dienst te worden gesteld.
Waar hierboven wordt gesproken
van Infanterie, moeten daartoe be
halve de Grenadiers en de Jagers1
ook nog gerekend worden de Ho»-
pitaalHöldaten ©n de Ziekendrogérsi.
Oók de vrijwilligers van dteff-land-
storin dter aangeduide groep, behoo-
rende' tot de laradbtomHafrteelingen, voor
zoover deze vrijwilligers zonder ne
aangegane verbintenis landStormplich-
tig zouden zijn, zijn in dleze oproe
ping begrepen de door hen aange
gane vrijwillige verbintenis zal vóór
den vastgestelde» datum van opkomst
worden verbroken.
De laradatormiplichtigen, toegewezen
aan het Dejjot der iv© Infanteriebri
gade, de laradtetorinlpliohtigen, toegewe
zen aan het Depot file Infanterie
brigade in ole landstormplichtigen, toe
gewezen aam het Depot der brigade
(irenadiere en Jagers era aan het De
pot dter iïe Infanteriebrigade, op Don
derdag 9 Nov. resp. voorn». 11 uur
te Leidten in dte Graarabeurs in de
Burgéteeg, nam'. 2 en 3 uur te s-Gra-
venhage, in het gebouw van dten R.
K. Volkslbonid1, Stille Veerkade 37
De landstormlplichtigen, toegewezen,
aan het Depot der vlie en aan het
Depot der Xe Intarateriebrigadte en dte
landstormplichtigen, toegewezen door
een anderen, l'rovincial-en Adjudant
dan dien voof Zuid-HoUand, voor
zopver aanvankelijk bestemd' om op
8, 9 pf 10 November 1916 in dienst
te worden gesteki! op Vrijdteg 10
November voorm. 11 uur te «Rotter-
cam in* het Algemeen Verkooplokaal
aan den Gowfctehen Singtel 33.
D© lanidistormiplichtigeii, toegewezen
aan de Zeemacht, op Woensdag
15 Novemlbèfr a.si. v.m. 11 uur te
'sGravenhage in het gebouw van der.
R. K. Volksbond, Stille Veerkade 37.
Aap eiken landbtorimplichtigte, die
ingevolge de bovenstaande oproeping
in werkelijken dienst moet komten en
wiera adres ter gemeente-Secretarie be-
kend. fb zal een brief van, oproeping
worden betzorgd, uitgereikt of toege
zonden.
Mededteeling wie aan dte oproeping
niet of voorloopig niet be
hoeven of moger. voldoen zijn ver-
meld op de publicatie, dde vanwege
de gemeente is aangeplakt.
Gouda, 17 October 1916.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
I ««petoud— MododooHnp—
Koopt Uw
Mi
OAREL KROPMAN,
KLEIWEG t,
In. 12
GOUDA. 17 Oct. 1916.
Mej. H. A. M. Houdijok, alhier,
komt voor op de voortbracht voor
onderwijzeres aan de openbare School
te HaeraVoude.
Puccini's Meesterwerk „Boheme".
W§ wenschen onzen losers nog
even mede te deelen dat by de op
voering van bovengenoemde Opera
op Woensdag 26 October in den
Nienwen Schouwburg alhier, de hoofd
rol door Mëj. Helena Horneman zal
worden vervuld.
Het geheel nienwe decor, dat spe-
oiaal voor deze Opera is vervaardigd,
wordt door het gezelschap medege
bracht.
Het Greene Kruis.
De afdeeling Gouda van „het Groene
KruiB" houdt Woensdagavond in de Réunie
een ledenvergadering ter behandeling van
den beschrijvingsbrief voor de algemeene
vergadering en de benoeming van een afge
vaardigde daarheen, benevens voor verkie
zing van een bestuurslid in de periodieke
vacature-C. J. M. Kroon.
Waddinxveen.
Het hoofdbestanr der schippersver-
eeniging „Schuttevaer" heeft bij adres
Gedepnt. Staten verzocht te bevordé-
ren, dat de laad- en losplaats alhier
worde verlegd of wel zoodanig ver
anderd, dat zij geen beletsel meer
voor de passage langs de Gouwe op
levert.
Moordrecht.
In den nacht van Zaterdag op Zon
dag zijn bij den veehouder P. van den
Henvel 4 kazen gestolen, tezamen
ongeveer 90 pond. De kazen waren
gestempeld met Ryksmerk, de nummers
zyn dns bekend.
Stolwijk.
De afd. Stolwijk van den Bond van
Kaasproducenten houdt a.s. Woens
dagavond bij P. Stoppelenburg een
ledenvergadering, waarin mededeelin-
gen zullen worden gedaan over de
verschillende toestanden in het vee-
hondersbedryf en waarin besproken
zullen worden de punten voor de alge
meene vergadering van den Bond.
Aan het Westelijk Front
.PARIJS, 15 Oct. (officieel). Aan
de Somme veel artillerie-bedrijvigheid.
In Sailly Saillisel werden onze stel
lingen versterkt.
Wij namen een klein bosch tusschen
Gnermonten Ablaincourt. Wij maakten
110 man gevangen en maakten 2 ka
nonnen (8 o.M.) en een veldkanon buit.
LONDEN, 16 Oct. (part.) Uit nadere
berichten blijkt, dat de verliezen van
den vijand in den afgeloópen nacht
by den aanval op de Schwabenredoute
zeer zwaar zyn geweest; onze ver
liezen daarentegen waren zeer gering.
Wy bombardeerden geregeld de om
geving van NeuviUe St. Vaast. Onze
vliegtuigen vernielden een batterystel-
ling van den vijand en beschadigden
eveneens zulk een batterij. Zy wierpen
bommen op een station en op trans
porten, die op morséh waren.
1 ra België.
Van dte grens wordt gcuraeldi; De
doorvoer van tabak en tabaksfabrika
ten uit Nederland door België ia ver
boden.
Naar uit Maastricht gemeld wordt
ia de steenkolenmijn van Tilleur ge-
Motera. Eene delegatie der werklieden
had zich tot dten directeur gewend,
teneinde om brood te vragen. Toen
dit hem niet verschaft kon worden,
zijn dte werklieden oproerig gewor
den en hebben tot geweld willen over
gaan. T<jen heelt de directeur dte
laten ontruimen en de werkplaat» ge-
Moten.
Men vreest 'ai de algemeen© ata-
king hiervan het gevolg zal zijn, daar
hiertoe reed» vertiöheidtene dagen i
besloten.
In Tilleur ©n omgeving zijn dte aard
appelen óf voor bultenaporigen prij»
verkrijgbaar, óf in 't geheel niet
aanwezig.
De werklieden hebben letterlijk aan
allee gebrek.
'Storm en hoog water.
Buiten u© Oranjeeluizen steeg het
zeewater gisteren tot 110 cM. boven
A. P., zoodat Alle buitenpoldore vol-
.rtrooniden. Irt dten poldter Ydiam bij
Durgerdairo ging veel gemaaid graa
verloren. Het kleldteivon voor den
Waterlaradt-tehen dijk uit den Nesipolder
moest gestaakt wordtera.
Men meldt uit IJm/uidtera: in de
laatste weken is die waterstand1 telJ-
rouiden door. dten storm meermalen zoo
hoog, dtet het verkeer door de slui
zen moet worden stopgezet.
Gisteren wa» het verkeer wederom
eenige uren gestremd.
Ko-percfieven.
Maandagnacht i» van een Jfer boo
ten, gemeerd1 liggende in de tramha
ven te Heuödten al dte op >net boven
dek aanwezig!© koperen bestanddeel en
gestolen.
Van dé dieven gfen alpoor.
Stoomtrawler» over tijd.
De ttoomtrawler „Herculete" en
„Eendracht I" uit IJirjuiden zijn reed»
twe© weken op rei», zonder (kit roem
iets van dte atehepen hoorde. Men be
gint zich nu naar men on» uit
IJmuiden mededeelt aldlaar onge
rust t© maken, omdat door den storm
de vorige week ook al eenige na-
ringloggters gestrand era vergaan zijn.
Opgebracht naar Engeland.
Men meldt on» raader dat te IJmui
den bericht iai ingekomen dat de
doom/tra wier» „Hercules', „Oceanic'
en „Eendracht T' naar Engeland zijn
opgdoracht.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van, Diwwag 17 Oot.z
■ueopencl te 11 u. 66.
Voorzitter nar. li. uoeman Borge-
ius.
Bouwfonds BinjPrenl. Zakeu
Aan die orde ia t wetootintwerp
V erhooging van ue öegroutmg van
h«t Bouwtond» voor het Dep. van
i>inn. Zaken.
De heer B i c h o n van IJ s e 1-
monde c.h. licht een auienoiement
to© om de begirooting te verminderen
met f 36000 om» niet aan te koopen
het perceel aan de üudie Delft te
Delft bestemd* voor het onderwijl in
decoratieve kunst voor die Techn.
lioogerfohooi aidtear.
De neer de V i a*e r o.h. iö voor
t rogeerimgOvoorstel.
De heer A i tKa r dl a ti.d. eveneens,
(.aar bij ^iteunkning van t amendement-
Bichon d!it nog hoogtere kosten zou
eis'cheif.
De heer Boogaerts' r,.k. vindt
het te besteden bedrag te hoog. Hij
stelt voor den post terug te nemen.
De m i n i sl t e r v a (n Binnen!.-
Zaken zet uiteen dat de toestand
aan dte afd. dtecdratieve kunst der
techn. Hoogeéehool zeter gebrekkig ie
en dringend verbetering vereiacht.
De mdraititer raadt het ameradement-
Lichon af.
De heeren Biohon,*Boogaetsi
en A 1 b a r d a repliceeren.
De heer Van der Veld© prijst
het in de regteering dat zij op het
gebouw dte hand heeft gelegd.
De heer G e r h-a r d a.d. ontraadt
namen» dte meercterheid der commis
sie van rapporteurs het amendement
bichon, dat vervolgen» in stemming
gebracht en verworpen wordt
met 50 tegen 14 stemmen.
•liet wetsontwerp wordt vervolgens
z. h. aangenomen.
Aangenomen z. h. sf. dte webont
werpen:
1 Wijziging van dte grens tufltitehen
Amersfoort ©ra l^eu»d»ra.
2. Verhooging en Wijgiging van
het Vde hoofdstuk dter 8taatȟegroo-
ting voor 1915 VerstehUleradte onder
werpen).
Bij dte «uppletoire bègroptjng .voor
1916 bepleit de heer Taï'dTée V
w e n s.d. dte vestiging aanarfte Rijk»-
universiteit te Utrecht van teéti zelf
standige kliniek era eed^ hoogiteertiar-
öchap. Spr. aoht dit tfbuwena npod-,
zakelijk voor alie liniveWfiteiten.
De minister.-vara Bi:nJnem'l.
Zaken deelt mee dat t ^tesprokteHe
opnieuw een ernstig punt*, «ani over
weging zal uitiraakera.
De heer Gerhard ».d*. bepleit
bij art. 74 een amendement am* bij
een »u'o»idie van' f 20C0Ö aan de Jan
Pieter Adolf vereeniging te «preken van
een rentedragend voooetehot.
Het amendement wordt door mir.is-
G»rt van der Linden overgenomen.
Aan de orde zijra:
De algemeene beschou
wingen. o v er ato Grond
wetsvoorstellen.
De heer Van ldsiitiga c.h. ver-
kluart niet te kunnein stemlrraen Vóór
de kieSwetvoorstellem
(De rifling duurt voort.)
Winteraardappelen.
(Officieel.) Wanneer infgewone om
standigheden (in vredestijd) ée oogst van
aardappelen geschikt om te worden gege
ten, niet groot is, dan is dit slechts ten
deele een bezwaar, omdat in dat geval, door
aanvoer uit het .buitenland in hst tekort
hier te lande Is tis voorzien.
Nu onif land rondom is ingesloten door
oorlogvoerenden, kan dié aanvoer niet
plaats hebben en zijn wij op onzen eigen
voorraad aangewezen. Bn hiermede dient
rekening te worden gehouden nu de oogBt
van eetaardappelen dit jaar zeer te wen
schen overlaat.
Zooals niet onbekend is, onderscheidt men
twee hoofdsoorten van aardappelen en wel:
die welke verbouwd zijn op kleigronden en
die, welke verbouwd z[|n op zand- en veen
gronden. OVter het algemeen kunnen de
aardappelen van den kliigrond, Bravo's,
Blauwen, Bonte Blauwen, FHsia's, de
Wets en Industrie het langst bewaard blij
ven en zijn zij midden Juni nog goed.
Zandaardappelen (als Eigenheimers, Gro
ninger Kronen en Roode Stars) zijn minder
houdbaar, waarom het als van zelf spreekt,
dat deze laatste soorten düs nu het eerst
moeten worden gegeten, ook door
in normale jaren andere soorten aardappe
len gebruiken. Indien het publiek zich In
het komende voorjaar (als de meeste zand-
aardapelen ongeschikt voor de consumptie
zijn geworden) veel moeite en last wil be
sparen, dan moet het zich er in schikken
om thans eerst die aardapelen te eten, die
de Regeering als eetaardappelen beschik
baar stelt. Deze aardappelen kunnen tot
Februari a.s. voor winterprovisies worden
opgeslagen en zij die gewoon zijn hun
voorraad voor den winter op te doen, zullen
goed doen, thans ook tot Februari as. van
de beschikbaar gestelde zandaardappelen
hun provisie op teslaan. Daarna worden de
klei-aardapelen in consumptie gebracht en
kan men voor den tfid dan daarvan inslaan.
In verband hiermede heeft de Regeering
het noodig geoordeeld een verbod uit te
vaardigen om bovengenoemde kleiaardappe-
len van de eene plaats naar de andere te
vervoeren en zullen verzoeken (die reeds
tenigvuldig inkomen) om van de winter
provisie elaers bestelde aardappelen te mo
gen ontvangen, steeds worden afgewezen,
zoolang dit vervoerverbod niet is opgehe-
en.
Wanneer het publiek medewerkt, zal alles
zijn vrjj horrrkal verloop hebben. Werkt
het b(j de aarckappelenvoorziening evenwel
niet mede, dan zal het einde zyn last dra
gen, maar dan zal er ook geen enkele re
den zyn om klachten te laten hooren.
Vrachtboot omgoüagen. Schipper
verdronken.
Op dte Ee bij dte hoouJairimer in
Friesland werd gistermiddag! t vracht
schip van schipper T. dte Grauw van
Beet» geeleopt door een stoomboot.
Door een rukwind sloeg -het roer om
de yrouw van den atehipper en haar
zoontje sloegen over boord en ver-,
dronken beiden.
De Opvoeding der Prinses. r
Naar wij uit Den Haag vernempn
heeft het Koninklijk Ouderenpaar aan
Mejuffrouw Catharina van Rennes op
gegeven aan H. K. H. de
Prinses Zangonderwijs te geven. Hier
toe zal eene kleine Zangklasse worden
gevormd.
Het onderwijs zal begin November
een aanvang nemen.
Myn tot zinken gebraoht.
Men meldt ons nit Stellendam
De ten oosten der Steliendamsche
haven aangespoelde myn is door een
torpedoboot in het water gesleept jen
tot zinken gebracht.
Stoomvaartlijnen.
Rott. Lloyd.
„"Oorontalo", 14 October van Gibra-
tar.
„Wieringen", thuisreis 16 October
te Kirkwall.
„Goentoer", 13 October te Kaap
stad.
„Deli", thuisreis pass. 13 October
Perim.
„Bandoeng", uitreis pass. 13 Octo
ber Finisterre.
„Menado", uitreis pass. 14 October
Lissard.
„Djebres", uitreis 13 October van
Kirkwall.
Mij. Nederland.
i „Grotins", uitreis pass. 15,October
,de Sciliy eilanden.
„Radja", van New-York naar Java
vertrok 13 October van Kaapstad.
„Grotius", uitreis bevond zich 14
October 52 gr. N.B., 11 gr. W.L.
„Boeton", thuisreis 13 October van
Port-Saïd.
„Java", thuis 13 Ootober te Ring-
kon.
„Celebes", thuisreis pass. 12 Octo
ber te Perim.
„Krakatau", uitreis 15 Ootober te
Falmouth.
De schatten in den Russischen bodem.
Door de ongewone groote behoefte
aan metalen en mineralen voor de
munitiefabrieatie is door de Rnssische
Regeering en industrie met meer
energie dan voorheen begonnen aan
de exploitatie van de schatten in
den bodem van het land. In de
eerste plaats waren noodig mineralen
als vloeispaat, glimmer, ïnfusionien-
aarde, kafinmearbonaat, antimonium,
arsenicum, e.a. en metalen als vana
dium, het Ca W. O. 4 en molybeen
(Mo.).
Zooals uit het verslag der werk
zaamheden blykt, heeft de Russische
geologische vereeniging in den zomer
van 1915 in versoheidene districten
de bewerking van fluroniet, pyriet
en aluin geleid.' Bijzonder gunstig
waren de resultaten verkregen met
de exploitatie van het flnroniet en
pyriet.
TevenB zijn in de nabijheid van
Petersburg belangrijke kolenmynen
ontdekt.
De Regeering, die de welgeslaagde
werkzaamheden der geologische ver-
ging zeer op prys stelt, heeft haar
e middelen gegeven om ongeveer
70 geologen ter onderzoek naar den
Oeral, de Kaukasns en naar Siberië
te zenden.
Gelezen in een der groote dagbla
den, ond«r het opOchrift Automobiel,
«erieu»:
Een HEÖ0R van zeer oude familie,
goed geparenteerd, 37 J., N. H., Otufc-
Burgtemeeöter era Cand*. Gem.-Secreta
ris, vrij van liquidKum alcoholica en
landwedterpliteht, wenaehï zich bij
eventueel huwelijk een AUTO
aan te fltehaflen, geschikt voor een ge
zin met vier kindteren.
Door toevallige omstandigheden ko
men alleen Engeloche, Amerikaandche
Fr&astehe fabrieken van goeden
stempel in aanmerking (maar voor
al F r a ra C h e.) 0984.29
Bij het doera van eene keuze van
merk en van eene eventueel© sltuur-
vrouw, wordt alleen dte betmidkïeling
aangenomen vam oudere dame», geen
mama's en beslist behoorerade tot de
Reaiuiraorade van 'alGraverahage.
Rotterdamsche Veemarkt.
1 October.
Aanvoer: 70 paarden, 1 veulen, 9 ezels,
2075 magere runderen, 760 vette runderen,
vette en graskalveren, 560 nuchtere
kalveren, 3 varkens, 156 biggen, 11 bokken
of geiten.
Prfizen: Vette koeien le kw. fl.26, 2e
kw. f 1.15, 3e kw. f 1; Ossen le f 1.24, 2é
f 1.10, 3e f 0.95; Stieren le f 1.02, 2e f 0.94,
3e f 0.86; Kalveren le fl.55, 2e. f 1.25, 8e
fl; Melkkoeien f230—f890; Kalfkoeien
f250—f400; Stieren f130—f455; Pinken
f95f180; Graskalveren f 40f 95; Vaar
zen f120f185; Werkpaarden f200f 500,
Slachtpaarden f175f240; Fokkalveren f18
•f28; Nuchtere Kalveren f 12f 18; Big
gen f 8r—f 14.
Kaasmarkt
OUDEWATER, 16 Oct. Aangevoerd
88 partijen. 3960 stuk», wegende plm.
19800 K.G,
Goudsche kaas ie soort f 74,— k i 75.—
id. zwaardere f 75f 77,50, id. ae soort,
f 7o— if— met Rijksmerk. f k
f t met conditie.
Alles per 50 K.G, Handel traag,
BODEGRAVEN, 17 Oct, Aangevoerd
348 partijen, w 0. ïao gecontroleerde,
16858 stuks, wegende plm. 101148 K.G.
Goudsche kaas ie|s., f 73.f 75,— id.
zwaardere, f75.177. id. ae s.,
7o.f 7a.id. met Rijksmerk t 74.——
f 77 Met conditie.
Alles per 50 K.G. Handel zeer flauw.
van het Koninklyk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 765 te
Zuid-Duitschtand. Laagste barometer
stand 744.8 te Haparanda.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige, later welliont
toenemende zuidelyke tot weatelyke
wind, zwaar bewolkt of betrokken
waarschynlijk eenige regen, iets zachter.
GOUDA-
GEBOREN14 Oot. Helena Jo
hanna, d. v. T. Straver en H. J. Bron,
Maria Alida, d. v. P. Lafeber en
M. Dortland. 16. Adriana Hen-
drina, d. v. G. Noomen en S. Mourik.
OVERLEDEN: 14 Ook Louise
Verzijl 9 mnd.
"i .(«1
BOSKOOP.
Van 1 tot en mot 15 Oct.
GEBORENAdriaan, z. v. A.
Goudkade en N. Kok. Johannes,
z. v. J. Lubbers en C. Spies. Jan
Adrianns, z. v. A. Knepper en J.
Rombout. Johanna Maria, d. v.
J. Tijaterman en A. Bos. Fran-
cisca Maria, d. v. J, G. Mens en E.
Mathot. Anna, d. v. A. J. Ho
rnes en J. Sonneveld. Jan
arinus, sr. v. W. van t)am en N.
Stouthart.
GEHUWDJ. D. Verlaan 27 j.
on J. M. Straver 26 j. A. Frank
33 j. en A. vun Nes 24 j. P.
Weller 26 j. en H. P. E. Susan 23 i.
G. Luijerink 30 j. en A. v. Gel-
deren 24 j.
OVERLEDENMaria A. Donker,
wed. van G. van Leeuwen, oud 67 j.
Mina O. Hardijzer, oud 17 4-
Afd. Stolwijk.
op Woensdag 18 October
's avonds 7 uur
-r- bjj P. Stoppelenburg
Agenda
Mededeeling van de verschillende
toestanden ip het veehondersbedrijfi
Bespreking punten voor de Alge
meene Vergadering van den Bond, enz.
ttamens het Bestuur
26 D. KAPTE1JN,
Secretaris.
IV zij, dis nog g«« lid zijn, doch
zioh bij don Bond wilton aan-
aluitan, hobbaa asada too.
gang tot daza vergadaring.
