m sfC geen paar weken en dia „1)9 wie het werk ontgroeid wag i vertrekken en haar opvolgster „voor dag en nacht" haar intrede dloen. ZBlixxxen laap.<a.j. Ned. Ooet-IndiK. öefflengde Berichten. Stadsnieuws» ZECu.n.st. Laatste -Berichten. Telegrafisch Weerbericht BURÜ ER LIJKE STAND. ucr h.aimer, TSasr not gaat niet aan wauneer ate Kantor van Septen,. |r»r tof-Jeti verffaderde, eke iaden di. niet alle vergaderingen bijwonen van Tichtverauie» te MachuWigen. i)„ aeatie van evenredige eertegonwoor- taing beachouwkife elpr. ais etehade- voor a« vertrouwensband tus- oo kiezers at .gefcoaerien. Dat E, in artv W)"als cfech is neerga - ringavrómJteJlen Inédé, al gelooft atpr. oiet aau alia tfchoone voorspiegelin gen die th&ik wei-otett voorgesteld", «pr. herinnerde aan die houding der sociaal-democraten bij voorstellen dkSor de. liberalen gedaan. ter bevordering van^fb oncterwijy, nu door de sooi- 'aaUteirttWïtóten zoo wordt geschermd njet te zeggen: de liberalen' 'dieaén gooitiet» voor de openbare alchool. 3pr beriep zich op de nagedachtenis van Dr. O. Ho» die zooveel voor het onderwijs deed. Spr. gelooft niet aan de waarbor gen die men wfl geven dlat die bij zondere flbhool aan dezelfde eieohen zal vóMoeti als de openbare" tehooi. |)e heer B u ro e r a.ry Mèprak het algemeen kietfreoht d'at naar zijn indien niri p»o te verkiezen ia om- d&F-uet volle oo*k' zonder algemeen kiesrecht intact blijft .«iet rijn afge vaardigden. Heft vrouwenkiesrecht wenatehte elpr. niet, geen, wettelijke gë- Hjkfeteïling van man en vrouw, even min pa. Sief vrouwenkiesrecht. j>e vrouwen hebben het kiesrecht niet -noodig, door het kieeirecht te verlan gen werdén (te vrouwen ontrouw aan hare natuurlijke insticten en zullen hare onnafti (urlijke neigingen bot vie ren. Door Aan het oordte©! der vrouw over te laten welke functie zij wil uitoefenen,, komt zij in strijd', met Gooi.' woord. Van het vrouwenkies recht voorziet dipr. de grootste on- eenighedén, De vrouw kan alle wis heid die 'rij heeft ten beöte geven, ook zonder dlat zij in de Kamer zit ting heeft, door die wijslheid aan ale Kamerleden over je leggen. De ver gadering wetd daarna verdaagd tot Donderóagimorgen 11% uur. WESTELIJK FRONT. kjisjuk uet upauüritl ,^icl wtestc- lijs irum wyt. vuur Ue ïuuitschers teel voomaanifcta, sobrijft lioloiwl *tsj- ler la bet „Journal," Nog alUjtk i» men niet uitgepraat Over de fameuae Yfgag, "P wem iront de óuiusmors mognnaolt», u'jot «a van aio otteneieven, welKe zij hortuuilcle- i lijk heoqen aangewendlj bel lut, dat ben waohl,. «uilentwtpüten t» bezwa ren. Do benoeming van iiiosrwebalk litndfetiburg tut opperbevelhebber heelt nieuw gdlotet gwbonken aan je by- potnese, dat die overwinning bij, voor- Keur in Kalland zou worden gezocht. Terecht of ten onrechte heeft men riin- déwourg gesteld tegenover FaJken- hayn, waarbij dlan die eerste een voor stander van operaties fn het Dosten, de laatste de man der operatie» m het westen zou zijn. Nu Falkenhayn verdween, meende men, dat het Oos- teu op den voorgrond was gekomen. De militaire zaken zouden althte wor den behandeld op de manier van een parlementaire ertoto de sabels zou- üon, evemate de portefeuille», veran- deren met de politiek. Toegegeven moet worden, dat de politiek cikwijte de uitkomsten vap de strategie vervaJsoht. Meer dan éóp ongelukkige operatie ia dén K'urd- peestehen oorlog zal zonder twijfel op deze wijze haar verklaring vindten, wanneer men haar van nabij zal kuU- nen beschouwente beginnen mis schien met dien inval in België. Men zal dus niet mogen beweren, (tut de begin ©len eter Krijgskunst nooit zul len women verzaaat, en uat een dt ander vdintocntapian, dat zij scnyneh te oeoomeeüeiL, nooit nuus omuaniJp' zai woruen aangenomen. Men aaii #eit niet volhouden, uat de ówajing ten opziehte van net beginsel noou- zaKeiipc alti^i een uiwa.lng m de toe passing oetmt. Aijes Hangt af vah fTtet doel. iAet schipit niet twafelach tig, dat het voornaamste iront van (ten feuropeescticn oorlog voor u©h uuitechen genieraten. stat het Westd lijK front is geweest, voze staf heelt uit beweaei}, door op dit front zijp eerste slagen tue te mengen en dood op eöschillenue manieren te toonep, uat hij het doen verdwijnen van dp, iront ate het' begin en hebv eindh van hei Succes oewonouwde. l>q over winning dn het W telen moe. t hem tijd en gedegeuneiid verschatten vot^r de overwinning in het Dosten. v Deze totexaiKli is niet vecandierj. Veeleer heeit die oonsolidatie der ririt- sche militajre macht hen. met meef Uuidelijkheio aan den dag uoetn tre den. .Ue eendge van al die geallieerde staten/ waarvan de nectertaag aan dp Duitsehers binnen korten tytl Vredd, en een vegevierenée vrede zou geven, zouden braider ijk en lungelanü zijn. liieruit volgt, dat die 'inspanning aap deze zijde móet wordieti volgehouden; en dat, naar mate der beeciiikbare hulpmidkiclen, of nogmaals moet woe den ^getracht, door een krachtig en stoot in het Westen, den, vrede voofr te schrijven, óf gepoogd moét waf- den di«s<e vrede te ve^njgeii door dp uitputtóng der vermoeide tegenstan ders". Bij deze veronderstelling blijven dfe strijdmiddelen, voor het grootste ge deelte ppgehoopt in het Westen, jiet Oosten wordt meer en meer een ver dedigend front, waar men wegens' de groote afstanden en het klimaat, dlat de bewegingen verlangizaaant, den vij and van een nationalen grond ver wijderd! houdt. De beginselen dter krijgskunde schij nen deze oplossing dcS te dluidielijkep aan te wijzen, wijl een offensief in het oosten, niet geschikt sehjjnt, om zelfs op epn vijand!, die volgens onze onderstelling ate betrekkelijk zwak wordt beschouwd', een beslissend re sultaat te behalen. Twee legerhoofden hebben sedCrt honderd en drie jaren aeze illusie gekoesterd Napoleon iu 1812 en Hindenburg in 1915. Beiden hebben schipbreuk geleden de eerstel, ofschoon hij reedl» te Moskou was, de tHveede op (ten dremipel van Rusland. Maar die keizerlijke regeering en hier willen wij onze ondersteilingi door een voorbeeld1 ophelderen zal de gedachte aan een overwinningen vrede, zelfs tengevolge van vemjoeia:- heid bij dien tegenstander, nu wei heb ben opgegeven. Zij aou genoegen kunnen nemen met een meer of min der voordeetógc schikking, die een gedeelte van den inzet zóu redktep en waarvoor het verkrijgen van een be trekkelijk ski cc,voldoende zou zijn. Zich overgevend aan dezelfde droom beelden, die haar vóór den oorlog hebben verblind, zou zij bijvoorbeeld van meening kunnen zijr., dat, ook al werd geen nieuwe beslissing in het OoJte-n gezocht, een nieuwe terugtocht der Rwsbdsche legers in het binnen land politieke troöbelen zou te voor* schijn roepen, welke dezen tegenstan der genoeg verzwakken aou, om 41e in het Westen te dioen aarzelen en tot een schikking bereid tie maken. Wij zouden dan,'het geval hebben, dat politieke berekening de zuiverheid der strategische beginselen vertroebelt en de toepaosing dezer beginselen wijzigt. Op het oogienblik tel er niets in c samenstelling der fronten, dat gele genheid geeft de werkelijke bedoelin gen van den keizerlijken genera ten staf te loeren Kennen, ite vei ucr strijüKracuteii liectt sedert eemgen tijd geen beiangnjKe verau«erfngen uladergaan. Nog altijd is tvvee-deecie van "filet DuMtfCüf ieger in het VVLte- tea m terututwarnpoü ^én awrue in Indië, list oosten, fca a«zë varaieeling sohij&l nog altijd te- ba»nlwuot<lw aan het geen de strenge sjechea vata de Btra legtsehe beginselen werden geacht. Anderzijuh doen, op beid» fronton, de Duitache troepen hnn beat, on slechts voet vo«or vcfet, on niet dan door den vijand' gediwongmt, achteruit te wij? keu. Men kan dus geen oorlogsdaden aanvoeren ter oplossing Vam die vraag, welk front de lXitachers aoudeo. kun nen kiezen voor een nieuwe offensie ve {poging, fte bedrijvigheid blijft grooter in het Westen. Dit te de eenage vthan*i waarneembare aanwij- /lDAwterzij<te blijft één feit' vaststaan, de beste manier om elke operatie, al dan niet van beslissende aardi, te oioen schapbreuk leiden, is de ongecuetheid van den vijand overal zooveel moge lijk gaande te houden. In dit opzicht ziji. die huidige operaties voor de gé- a/lieerden zoo aarynbedigtend mogelijk. De Successen aan de Sommie, vergrobt door diie bi, Verdlun, de voortdurende activiteit óp het Italiaansche front, de opleving van het front te Balonikj, dat vanuit die Verte die RuasisCh-Koe- roeensChe operaties begunstigt, do in val in Traneöyvanië, en tenslotte <Je hardnekkigheid van het RusbiSclh oj- fcnsSef in üalieië, vergezeld van üehi dtreigendter. drtk ten Noordien van qe PripeD heel dCcce lOdmetefljke Kura- peebChe manoeuvre bemoeilijkt de b^- öluiten, welke dé Centrale mogendhe den hebben te rtemien, en voor de uit voering waarvan z(j ïn 1916 nog a'leoht-i over de laatste mooie dagen beschikken. Wilde kastanjes. Bij K. B. van 25 October is de uitvoer vani wilde kastanjesi, vai| beuknoten en van eikels verboden Van den dag der afkondiging van d'it besluit. Kamerleden ijikSComlmiiseies j De Tei. meldt, dlat de vrijzlnnigji- democratiflChe leden der Tweedie Ka mer, de heeren E. ,M. Teenstra .tn jhr. ror. dir. E. A. van Bereette^i hebben bedlankt al» lid der 4ardlappe- len-coïrtmiaUe en als lid der aardap- pelncel-eommdSsie. Crisis-Maatregelen. Melk. De minister van Landbouw, Nijver heid en Handel heeft bepaald, krach tens artt, 2 en 8 der Distributiewat 1916, dat de consumptie melk voor ziening wordt geregeld als door heih in zgn missiven van 16 en 22 Sep tember 1916 aan de commissarissen der Koningin in de onderscheidene provinciën is aangegeven. De prijs, die door de leverancier* van consumpfciemelk in rekening mag worden gebracht aan dengene die deze melk aan de verbruikers levert, is de winter-prbdnctieprljs 1915-'16. De prijs, die aan de verbruikers van consumptiemeik in rekening mag wor den gebraoht, is de winter-oonsomptie- prijs 1915/'lo zonder eenige verhoo- ?ing, of de winter-consumptieprijs 914/'15 verhoogd met het bedrag, waarmede in laatstgemelde periods de productieprijs is verhoogd gewor den. De winter-consumptieprija 1916/ '17 zal behoudens in het hierna te noemen geval, dien van den wintep 1914/'15 met geen hooger bedrag dan 2 ets." mogen overaohrijden. Hierbg wordt door den minister in het alge meen aangenomen, dat in den ko menden winter de marge tnsschen den in- en verkoopprijs (afgezien van den door de producenten te ontvangen toeslag van 2*/2 cent P61 liter) in de grootere plaatsen niet beneden de drie cent per liter blijft. De winterlevering en de winterprij- zen worden geacht te zjjn ingegaan op 1 Ootober. Als winterperiode wordt beschouwd een tgdperk van zes maanden, aan vangende met den datum, waarop de winterlevering en de winterprijzen in werking treden. Aan de leveranciers van consumptie- melk zal een toeslag van 2lf2 cent per Liter worden uitgekeerd boven den genoemden wintorproductieprijs 1915/'16. Aan de melkslgters en meikinrich- ting^i zal ter beoordeeling van het betrokken gemeentebestuur een toeslag van Va cent per Liter kunnen worden uitgekeerd boven den winteroonsumptia 1915/'16 of den met ten hoogste twee cent verhoogden wi nteroons umptieprij s 1914/T5. Distributie Van ijzer en staal. B(j Kon. BoMuit van 23 deteer IS ingesteld* eene Rijkelooiinlimaöie voorcö dtetributie vOn ijzer en staal en zijn in bovembeicteefde con*nt8Me benoesnd le. tot lid en voorzitter' dier- oom- mtewie, die heer H. J. E. Wencke bach, oudMMreoteur-generaal dortóteata- mijnea in Limburg, oud-directeur vaa U ouverneuientebed'njven in) Nederl. te 'tf-Uravenhage 2e.. tót lid en ónder-voorzitten^ de heer J.SM A. ridder van den Doe» de Bya, otici-hoofdhinalpeoteur van de óclieop vahrt in Nederlamteoh-indië, te S-Gravenh^ge en tot advkfeerende ledleu, de hee ren F. Begemiann, w. i., rijtatodjver- heiÓBConaulent, te 4-GravenhageD K. Mercx, w. I, rij/Kmifrerheitecon- sulent, te Tilburg en H. Stieketee, w. i., rijMnij^erhedcteoontiulent, te De- yenter. i Bt-cfi. De Scjieepvanrt en de Oorlog. jje onuvjgaiig van de „hortuna. i/e „iel. u^elut uit r-onu1^: De ueu geredden van de oewiaflmug der „rortuna zi^n nier van ïsevhaven aangeKomen en heohea he^m voor den coneöt-gemeraal hun verKlaringen tWgélegdL i j^e le stuurman M. Moerdijk, de 2e stuurman, A. Verwayen, de 3e stuurman J. Ribbene en de leerling- stuurman G. li oog enk. amp vertoeven in het ArmlBfieidl-Hote'l. rioogenkamp neelt kou gevat. Ik vond hem van* avond ih diepen slaap. De anderep verblijven in het tehuis voor zeelie den. Het zijn die liergast Peter Klop, (fe matrooü Jacob Bakker, de liergast J'ieter de Beer, dé stoker Sietaé B»U- ne Piet, kfe bédierwie Gerard' Hort e|i de Rus (BinJ Bjornquist. De kapitein, vier machinisten, vier Btokera', twee matrozen een donkeyi man, een tremlmer, de stewardi, die kok en de timmerman worden vermist. 1 Ik hoorde uit betrouwbare bron dat er nog een man te Dover aap land is gebracht, maar ben niet in staat geweest bevestiging hiervan te krijgen. Het verwonderde mij, dat de gereddén er na hun vreesélijke erva ring zoo goed uitzagen. De liergast Klop vertelde, dlat hij roet twee matrozen de wacht had op dek, terwijl de le en 8e officier op de brug ..waren. ,.KÏÖp was op den uit kijk Vooraan, rot «chip. Dm ongeveer één uur Zaterdag nacht, toen <te „Fortuna" ongeveer zes mijl va» de kitót was, werd h& vaartuig dopr een zware ontploffing midscheeps1 aan stuurboord héén en wepr geschud. Een mdnuut later ging het schip die diepte in. Iedereen aap dek geraakte te water. Het schip zonk onder hinj, Roeten weg. Dé le m'*3e oflficier en Klop slaag- dén aran. zich zwemmend boven watep té hou'dén er, die eene redldlngooot te "bereiken. De ramp gepöhieddé zoo snel, .dót het onmogelijk wa» de boo ten néér te laten, dig gereed buitep boord hingen. Door een wondér wer den de' zeven anderón gered'. Zij la gen, evenals de overigen, beneden te slapen., toen dte ontploffing plaats had Zij stormden ongekleed naar dek, waar ook zij door de golven werden weggespoeld). Het personeel van de machinekamer had geen kan» meet het leven tereQ- den en gang met net schip de diep te in. Een amdlere gerödide matroo» ver telde, dat de timmerman het eerst in de' reddingboot aan bakboord kwam, "óo eendge bruikbare, daar de aan stuurboord! aan stukken was gesla gen. De genoeiodo matroos» ging in dezelfde reddingboot, maar deze sloeg om door dte zuiging van het zinkende schip. De timmerman verdronk. De matroos klemde zioh va»t aan dten rahd van de boot, die weer rechtop kwam te liggen, waarbij nog, een an dere man uit het water werd opge- viaehfc. Vervolgens bereikte de 3e of ficier behouden de boot. De le offi cier en de andere geredden werdten toen achtereenvolgens' opgepikt. De twee laatsteen hadden zich gfr durende een kwartier op stukken wrakhout drijvende gehouden alvorens de reddingboot te bereiken. De Fin had zich alleen in die kleinste boot geborgen, waarin de andtere redding boot hem vond. De nacht was» zeer donker. De geredden vonden eikaar door om hulp te roepen'. De redding boot had Uechte één roeiriem over Gedurende tien uren zwalkten de ge redden, dloor en door nat, over de zee, toen eeu Engeteohe boot ver scheen en hem aan boord nam1. De Nederlanders prezen allen ten zeer ste de behandeling, die cSt| op het Eor gelsche schip ondervonden, waar zij van droge kleedleren werden voorzien en alle comfort én sympathie hun ten deel viel. Zij werden Zondagmiddag veilig naar Newhaven gebracht. Zij betreuren diep het verlleé van hun mede-öpvarenden, in het bijzon der van dten kapitein, die tijdtenö de catastrophe in zijn hut wa», enkelen hebben deti kapitein hoOren vragen: „Wat i» er aan de hand?" Zij mee- nen, dat de kapitein toen terugging in zijn hut om de papieren te halen. Zoo ging hij met de buitengewoon snel zinkende boot in dé diepte. De bemanning weet niet zeker of het schip door een mijn of door een torpedo ten onder ging. Zij wetep. slechte, dat de ontploffing zeer hevig wast I Twee lijkern van verdlronken Neder landers zijp. bij EaStbournte aange- ipodd. roijnontploffing. Men meldt nit IJmniderff Door het ontploffen van t h^eft de ceillog den een .belangrijk» verloren. Het schip schadigd, terwijl lijke ongelukken te l Teruggekeerd. Men meldt ons qit IJmuidenL Hedenmorgen kwamen van de drie naar Dundee opgebrachte Umuider stoomtrawlera „Hercules" „Eendracht I" en „Oceanic" de laatste twee te IJmniden binnen, terwijl de „Hercules" op de thuisreis is. De schippers kon den geen reden opgeven, waarom zij aangehouden werden. De schipper van de „Eendracht" rapporteerde dat h$ was aangehouden niet in het afge zette gebied, door een Engelschen torpedojager, waarvan 6» man aan boord van de trawler kramen en hét schip naar Leith opbrachten en van daar naar Dundee. De schipper deelde mee, dat de ge vangen visch tegen zeer goeden prijs verkocht werd. De Arakan. Uit New-York wórdt draadloos dom een Wolf-vertegenwoordiger geseind): Hier ontvangen berichten melden, dat het Nederlandsche atoomschip Ara kan op weg van een Nederland schje haven op Borneo op weg naar Ma nilla den 30,ton Aug. in volle zee aan gehouden werd door een Engelsoji oorlogsschip, dat de geheele post ip beslag nam. Naar verzekerd wordt zal geprotesteerd worden en gevraagjl waarom een neutrale stoomboot, vö<- wijderd van het oorlogstooneei, eek (De Arakan is een vrachtboot vap 6106 br. ton van den Rott. Lloyd eh arr. 7 Oct. van Java te San Francisco. Hoe het hpmt dat bovenstaand Woll- bericht van 30 Aug. thans pas woreft gepubliceerd, is ons op het oogenblip onbegrijpelgk. '(Red.) De route door het Suez-kanaal. i De stoomvaartmaatschappij Neder land en de Rotterdamsche Lloyd zullen half Februari ,van het volgende jaap weder als vroeger met hnn mailbooteh op de uit- en thuisreis door het Suea- kanaal varen. Een der overwegingen voor dit be sluit is dat de vaart via dè Kaap te laèg duurt, waardoer het in verbanil met het aantal beschikbare schepen niet mogelijk is om het groote pas sagiersvervoer te bevredigen. Een andere overweging is deze, dat de gelegenheid om kolen in te nemen te .Port-Said en te Snez thans beter is dan vroeger. <Hbld.) De „Caledonia" naar Brugge gebraoht. Omtrent het opbrengen van de „Caledonia" naar Zeebrugge, verneemt de Tel., dat in den nacht van Zater dag op Zondag plotseling ongeveer 20 Dnitsohe officieren en matrozen aan boord oversprongen van Dnitsohe torpedojagers, die langszij waren ge komen. In den morgen arriveerden men te Zeebrugge, waarna de „Caledonia;1 verder naar Brngge werd opgesleept. De behandeling, die men van de zqde der Duitschei* ondervond, was uiterst correct. Te Brugge mocht niemand van boord. De Duitsehers informeerden of ei- voldoende voedsel aan boord was eü boden aan proviand te leveren, in gé val men te kort kwam. Op verzoek van den kok werd er toen brood aai boord gebraoht. De scheepspapieren werden aan ee* nauwkeurig onderzoek onderworpen. De lading bestond nit steenkool ei machinerieën. Uit de papieren bleek, dat alle aanwezige goederen door Nederlanders in Engeland gekocht en betaald waren, zoodat de lading dm het eigendom van Nederlanders was. Op grond daarvan hebben de Duit* schers vrijstelling van de „Caledonia11 besloten. De lading zelf was niet onderzoohti Het luik is zelfs niet open geweest. Maandagavond kon de „Caledonia11 nit Zeebrugge vertrekken. TWEEDE KAMER. v Vervolg. Grondwetsherziening., De heer van Doorn u.l. betoog de dat het kabinet hetwelk toch een concentratie-kabinet i» met een meer uitgebreid^ grondwetsherziening had moeten konten, én daarbij de troons opvolging ondier dte oogen had moe. ten zien. Het een «ter laatste dagen ingediend ontwerp tot wijziging van de toelage der Kamerleden, beschouw de Spr. als een verwijt tot dte lelden Onlmtett in Djambi. (Officieel). Bij het Departement van Koloniën zijn de volgende berichten yan den Gouver-Generaal van Ned.- Indië ontvangen Onderafdeeling Rawas. De hoofd leider yaiv den opstand Glambit is gevangen genomen. Drie voormannen, Van minder beteekenis moeten zich met enkele volgelingen in de buurt der petrolenmvelden ophouden en wor den door de patronille-De Quant ach tervolgd. Bij een treffen in de nabijheid van Soetoelangoen-Rawaa is een honderdtal opstandelingen buiten geveoht gesteld, hetgeen éen diepen indruk maakte. De bevolking keert, op weinige uit zondering na, naar- haar doesóens terug. Het verzet, dat geheel gebroken is, móet in de marga Soekapindah Hilir zün ontstaan. In de marga Oeloe- Rawas heerscht nog onrust. De telefoonverbinding tnsschen Pa- lembang en Soeroelangoen-Rayas is herstela. Afdeeling Moeara Tembesi. Alle doesoens tnsschen Moeara Tembasi en Soeroelangoen Djambi zijn weder be woond. Afdeeling Moera Tebo. De be volking der doesoens langs de Batang Hari boven Moeara TemBi heeft zioh bereid verklaard de daar toevlucht zoekende opstandelingen op te vangen en nit te leveren. Tabirstreek. Kapitein Brasses be- rioht uit Tama Gar oh, dat de bevol king naar haar woonplaatsen terug keert en qe onruststokers helpt op sporen. Taakte K. v. d. B. te Zalt-Bommel dóór verkeerd uitwijken met zijn rijwiel onder een militaire vrachtauto, met gevolg dat hij in den nacht van Maandag op Dinadag overleed. Het onderzoek heelt uitgemaakt dat den antobe- stuurder geen achold treft. (jidternaoht hebben aaai den Vee- dijk onder Otterdam kornmaezen twee emokkela&TB aangeebhoteo; de eene, een eöktaat nit Boicmcer, kreeg een achot in' dien rug, de ander ie een burger, die zwaar gewond dpüuitwh gebied neerviel, N. R. Ot. Te Waalwijk hoedt gidteren een Belgiech vlnobteliag «en aanslag ge pield op rijn koetjuöroow. Meteen eeheernnB traeOtte hij haar den hals af la snijden, uea Belgisch geïnter neerde, die juiet voonMjkwatn, Wist de hand van den Man met een Stok te troffen, wnardbor het mee viel. Deze zette het daarna op «en loe pen, achtervolgd door militairen. Aar. net etation Sprong hij in, een, sloot. Militairen haalden hen-, er, nit en le verden bent aan de politie over, tie verwonding van de vrouw ia niet ernstig. Ongeluk te liardsrwfjt. Men meklt one uit HarderwijkBij het Sohijtschielen van het garnizoen had gistermiddag een zeer bijzonder ongeval plaats. Een der Soldaten met een pwrgwtok het geweer willende schoonmaken, kon deze niet meer uit den loop trekken, waarom hij do hulp van een kameraad! inriep. Juist waren ze samen aan 't trekken, toen m schot afging; het geweer bleek ♦geladen te zijn. He pompstok vloog dot, helper door dte hand en vond in den bovenarm' een uitweg. He Man' werd onmiddellijk naar het hos pitaal vervoerd. n Wat anders. M«vz»itw had n nieuwe dienstbode gehuurd en fsMoileerdte zioh zelf, in dezen tijd1 van gedJenetlgennood. Do godMper.ning was ultbetaaldi en alles Maar... - Drie dhgen later brengt die post mevrouw een brief van dte nieuwe gedienstige. Er zitten twee zilverbonS ta - dte ieruggtezondten godgpenining. En het begeleir.tend achrijven, met ex- onus voor dteze minder correcte han- dtelwjjne, zegt, „dteize te betreuren maar ik heli onidekt dht ik aanleg heb voor Schilderen, en ik word abhildteres." GOUDA, ie Oot. 1916. I Bokking. l>cor overgiroote drukte in deroo kerijen zrolLen de voor bokking ge dane bestellingen voorloopig met Steedte gorsffrid en tijdig kunnen kun nen worden uitgevoerd'. Intueééheu wordt alleS beproefd cm deze Stagnatie vam zoo kort ntegeiij- ken duur te «Hoen zijn. Vereiche zeóvflSch. In verband roet die ondervonden oxteilijikhecieii ter zee zulten vele I Jmuidénache trawlers voorloopig niet meer Utvaren en, dientengevolge de aanvoer van versdbe visteh zoodanig verminderem, dat goeni voMoefidte voor raad a»nw«zig lit oft* alle WBStelllu- geu uit te Vófltriq- De aange*Voerde zeevitieh zal der halve zoo goea mogelijk over de ver- fwhi/lëndé genteenten, ndar evfenfedig- heid harer, bestellingen, worden ver deeld. 3e A'bonnömentevooretelling'. Al» derde-' abonueinéntevoarateiling weina Bon derdag 2 iNovemlber a.q. in den. Nieuwen Schouwburg wordt gegeven, zal wórdén "opgevoerd ,,M' k 'i ante" uit llonfleilr j>liisipel in bedrijven van Faal Gavanlt. Hierin treaén op de dames Beek- roaniii, Schmidt Craó», van Eee, Het- ty Beek, Kamin«ki, en Swarte' en de iteeren üor van dei- L/ugt Melóert, Kuyö, la Ghapeiie, Arnoldt en ROö- »wr. Hieronder eenige uittrek«ei« uit id eeneie'ó N. R. Ot. Onderhoudend blijft t het ©n, het publiek lachte, dfen. gan seden avond. Dh grappige «tuk ial door "Die HaghetepelW» voprtreCelijk geepeeidi. -j Vaderlaiid Kortom het was'si ja geheel een zeer gloede vertooning. Een Jubileum!. De heer Adblf van Danfczig viert heden zdjn jubileum aan de Konink lijke Stearine Kaaröenfabriek, aan welke induetrieate oruiernéraing hij gedurende 25 jaar verbonden i» al« cortöklporidieht, "waarvan eïndb' Dete. 1907 al» procuratiehouder. Ter herdeinking van. dit jubileum! wérd dé heer van D&mfczig hedeoimldlr- g©u in zijn, roet bloemen getooia bu reau aan de fabriek namen» Directie ou Comunteöhrtólén door dten heer I. IJsöei de 8<^iet»per iu har- telijko^ewoordingen to^geflproken en golukgewenséht, waarbij, zijn. arbeid in dienst der venuootechap roet groo te waardeering werd! herdiaioht. Aan htie waren dien jubilaris tal ?an blloerol^kken- heaori^d, waaron der er wiareu van Directie en van ContaSflisariöBieirj der Vemaoo toehap, akook van die Federatie van Mercu- riu», van welke vereenigÉng dö-ju- bilari» vice-president 1». Zoowel van de jqijde van zijn eolMgia'» al» vaa ^der» ontving de jubilaris heden tal van geluk wertochen, die hem dézen «og tot eeir zeer aangenomen gedenk dag hébben gemaakt. Boskoop- Voor predikant der Remonstrantsche Gemeente alhier is het volgende, al- phabetische viertal opgemaakt: ds. Lf B. Houtgast, te Nieuwkoop; ds. A. Jager, predikant te Kwadükds. C. M. A. A. Lindeman te Waddings veen ds. R. Miedema, te Schoonhoven. Oudewater. Dinsdagavond geraakte een paard van een hier verblijvende troep zi geuners verward in het touw waar mede het was vastgebonden. Dienten gevolge kwam het in een sloot terecht en verdronk. Reeuwijk. DE TEMPEL. Voor dé betrekking1 van hoofd der achool alhier hebben rich 16 aWli- ditaiiten aangemeld. t Nederlandsche Opera. Zoo is dftn Gouda mede de eer te beurt gevallen de Jfederlandéche Opera in dén 8chouiwlburg te zien komien. Wij zeggen die eer, omdat wij het inderdaad als «en onderschei ding beschouwen dlat in onze provin ciestad Voorstellingen, worden gege ven als dé Nedérlandteche opera zich tot taak Stelt. Hebben wij reedleerder onze war me instemming betuigd' roet het ener giek pogen, van den heer Koopman oip aan Nederland te willen geven een Nederlarwtoohe opera, hebben, wij ons verheugd over afe totstandkoming dezer nationale instelling van kunst, thans nu wij gehoord hebben en gé- zien hoe deze Nedérland&che opera, zelfs in die provincie, opvoeringen geeft, nu brengen wij in de eerste plaat» huid© aan den ondternéirjendën geest,, düe déze Nèderlantdéche Opera heeft gegrondvest. Dat is een daad van énergie en dlurf, die bewondering wekt en groote waartleering. Beheer Koopman toont hiermede een veis trouwen te hebben in den kunstzin van het Nédérlandtehe volk, daft on getwijfeld rijn onderneming steunen zal door een blijvendfe belangstelling daarvoor te toornen. Het gezelschap van dé Nederlandéche Opera mag geroemd worden: de lei dende perstenen, dte solisten en, het or kest, de beste krachten (lie ^er rijn, maken er deel van uit. Zoo is «er gekomen een gieheri,dlat getuige?* geeft van het streven dézér Nedter- ^MKfigcfce Opera een zoo hoog moge lijk sttwudpunt te kunnen deer. inne men. De opKtering van de opera Bo hème is hief gisteravond' een glorié geweest voor dén directeur «n ziji geselschap en pjpt het minst voorde vertolkster van de hoofdrol, onze oud-stédgefipote Helen©., Horneniaj». Tot aan. dén nok toe wa» dé lf4óhouwburg, gévutdl en niet alleen dlat niet éóni plaate' onbezet wa», ér rijn er «enige honderdén tekort gekomen. Hef kunst lievend publiek van Goudfe en omgé ving heeft hiermedé rijn s(yimpathAé betuigd met. opvoeringen ajs dtezéea getoond voor werkelijk goedé opvoe ringen belangstelling te hebben. Het heeft dm directeur Koopman et den kapelmeester van Kaalte met kransen gehuldigd', bloelmen in. grooté verscheidénheid zijn aangenfragen tot betoon van huldeaan Hêleme ilorne- man en als uiting van vreugde voof hanir optredten in dit gézoleichftp hter. Bij déze eerste opvoering paat geen dotailbe»preking. De totaal-indruk dié wij hebben gekregen ie déze dót deze Nederlandsche opera rich zelf hooge ekteheii stelt, dat zij haar opvoeriiif gen tot in détail» gtoed verzorgt: or; kest, stelisten, koren, décor», regie, aan alle» wordt volle aandacht ge schonken opdat het gèhéél goed zij in dén vollen zin van het woord. ■Wij hebben ^on de opvoering van Bohème, waarop wij ndet nader in gaan, genoten van het orkest, welk Schoon ensemble door den kapelmees ter A. van Raai te kranig werd ge- leid, en van den zang en het heer- flijk »pel dér artisten. Ook de koren waren. goéd'. Dé décor» van tie Nedérland&che opera trokken in het tweede, maai* vooral in het (Terdé bedrijf zeer de aandacht. 1 Bij monde van dén heer Kroon werd dén directeur Koopman namen» de afdl. Gouda van het alg. Nedl. Ver bond gehuldigd al» oprichter dézer nationale opera on bevordéraar van dén Nedérlandéchen kunstzin en werd hem een krans aangeboden, waarvoor de fieer Koopman dankte. Het publiek heeft zioh enthou»ia»t betoond: het wa» gul roet zijn ap-> u», na elk bedrijf rooest meernm- len worden gehaald. Bij déze opvoering is opnieuw gé- bleken het gébrék aan orkestruimte. Wanneer opera-opvoeringen al» deze nu geregeld in Goudh zullen wordten ■jéven, zal het toch noodig rijn dat daarin wordt voorzie»». MARKTBERICHTEN. Gouda, 26 Oct. 1916. GRANEN: Zoolang deze toestand in den graanhandel voortduurt, zullen wij geene noteering mededeelen. Vximakkt. Melkvee red. aanvoer, han del en prijzen blijven traag. Vette varkens, goede aahvoer, handel vlugv4« A 51 ct. per half K.G. Biggen voor Engeland, geen aanvoer. 'Magere Biggen, goede aanvoer, handel vrijwel, i.xo k f 1.40 per week. Vette Schapee, red. aanvoer, Handel ttMg 34.— JS Lammeren, geen aanvoer. Nuchtere Kalveren, red, aanv. handel vlug, ia.— 4 20.-L-. Graskalveren, Ted, aanvoer, handel vrijwel 40,— A no Fokkalveren, 18.— k f 28.—-, Eieren red, aanvoer, handel vlug, per 100 stuks, *a.— A 12.15; Boter red, aanvoer. Handel vlug, Goeboter 0.95 k f 1.—. Weiboter 0,80 k f 0.90, Kaasmarkt Aangevoerd 104 partijen. Goudsche kaas ie soort f 78.— a f 80. zwaardere f 76.a f 82.50, ae soort f 74 f 77.—-, gestempelde f 8amet conditie Alles per 50 K.G. Handel vlug, Aan het Westelfik Front PARIJS, 25 Obt. (Officieel), De Duitsehers deden achtereenvolgens drie tegenaanvallen in de Btreek Haudro- mont-Donanmont, die echter alle mis lukten. Hét Fransche front bleef overal intact. De Franschen zetten hunne vorde ringen ten Oosten van het bosch Fa- min en ten Noorden van Ghenois voort. Tot nu toe werden reeds 4600 on- gewonde gevangenen geteld. Zestien Engeische vliegtuigen wier pen 23 Ootober bommen op de hoog ovens van Hangaudange, waardoor branden aangericht werden. Thans hebben vliegers waargenomen, dat door dezen luohtaanvm groote schade is veroorzaakt. Aan het Roemeensche Front. De toestand in de Dobroedsja. PETROGKAD, 26 Oet. (Pirt.) In ver band met het offensief van Generaal von Mackensen in de Dobroedsja wordt er op gewezen dat -de Ponau zich in het Noorden van de Dobroedsja in verschillende takken verdeelt en een bijna onoverschrjjdbaren slagboom vormt, voornamelijk aan den be nedenloop van de rivier met hare talrijke uitgestrekte moerassige lagunes. Men kan daarom verwachten, dat von Mackensen zich niet iu dit moeilik toegan kelijke gebied Éfcl wagen, doch-op die h\j thans bereikt heeft, zal stand hou den, jn afwachting van de resultaten y«e het offensief van vort Falkenhayn in Zeven burgen, U meer daar het BusriscJUo»- meensche leger niet verdagen is, doch in uitstekende orde terugtrékt vpor dhh r^u- meriek sterkereh vijand. 1 Het Russisch-Roemeensche lefcer blijft een gevaarlijke tegenstftrier en neemt dert gunstige pópftié in. we^beschermd wo^lt door het moerassige stroomgebied van #n Donau. In G riekepilafiau b RANK!' ü'tiji', 2o Dot. tpari.) Vol- oeii» me „i> raibaiurter StettnjK ue Banjöthe curf«DQweent van ue Jisteler iMtehrruhtéri, üet voigénue uangaunuo ue verüoiiid'img der jxuteü- 1e tot Koning ïvonfetanitijn ©n vemze- 10»: liet oiucieete MneKeniantei ro ihani aan oamaen géiegidl en ieder kan net züjne er van denken of zeitoehoüii uit al dan niet aan dé-feuten te voor-, sekreet. JNaa»t net otficieete (jiriekén- land beetaat een nict-ofiieieel, dlat van v enizelo», hetwelk ook zijne jttégee- ring heelt, oie niet uit arcüeologen be taat, maar uit mannén, die in de (jrietóstehe «taatKuiide reed» ieis ge presteerd hebberti. iot beden ie aeze regeering door nietrtand erkend', det- géen zij ook niet heeft verzocht. Doet zij uit echter, hetgeen onmiddellijk ge schieden kan, dian moet de Entente een besluit nemen. Tot voor eenige dagen scheen het nog als ziagen de leiuende personen der Entente een anderen uitweg. Itoah» wordt het voor zeker gehouden, dat V enizelo» en - zijne regeering erkend zullen wof- dén, indien Veniaelo» het verlangt. Deze schijnt indterdi&ad' zijne laatste Mlusiën verloren te hebben. Zoo hij lot nog toe mocht geloefd1 hebben, (lat het zonder een burgeroorlog kan afloopen, zoo ia hij thans veel »óép- tisteher. en in dit geval heeft de En tente geen reden rich verdér illusie» te maken. De „Edaanl". aHIRISTIANlA, 26 Oct. De kapi tein van de „EdöéaT', thuiSbahooren- de te ChriStiania, ftelégraleerde aan zijn reedterij, (fat het Schip niet naar Erobden i» opgebracht doch in die Noordzee getorpedeerd' is. De beman ning zou echter naar Bmlbdéti opge bracht rijp- WÊÊÊÊÊÊkm^ 1 1 m "In D u i t» olh 1 a n dl. BERLIJN, 25 Oct, (Part.) Uit Kark'n; ho wordt bericht dat inNeu- Stadt en aan het Titiroeer in het Zuidén van het Schworzwald gister morgen. om 5 uur eene hevige aard beving i» waargenomen, waardoor de voorwerpen in dé kamér» wankeldén en dé venster» trilden. Er ds hier sprake van een locale aardbeving. Tér zee. Volgélo» een bericht in ,,Ce»thn- roarken» Folkmblad" i» heft».». „Dag" van Drontheim roet eeu huutladAng op weg van Archangel naar Enge land Woenediag te 11 uur fltoioen» voor Vèrleva&g door een Dultobhen onderzeeër tot zinken gébracht. De Eerodftjk. Volgen» een Lloyd» bericht i» het NedérlandBéhe ».t'. „Eemdajk" tfl Vil-; la Gonstituoiou (Argentinië) binnen geloopen. De groote kefte! i» zwaar beséhadügd en lekt wegen» een stoom druk van 260 pond. feen donkeyman treft »chuld lijdelijke reparatie» werdén aangébracht. De opstand in Djambi. Officieel. Bg het Departement van Koloniën is het volgend bericht van den Gouverneur Generaal van Indië ingekomen De Controleur van Bangko telegra feerde dat de patrouille van Meragan is teruggekeerd en 6 opstandelingen waaronder verzetleider gevangen heeft genomen. Kolonel Kroeser seinde nit Moea- taboe Torken dat de bevolking van Keramio aan de Zambesi en de pa trouille onder luit. de Jong een leider wel 3 Volgelingen uitleverde en dat in de afdeeling Moearaboe aan de Zambesi de medewerking der be volking toenam. TWEEDE KAMER. Vergadering van Donderdag 26 October, geopend te 11 uur. Voorzitter: Mr. H. Goeman Borgesius. Grondwetsherziening. Voortgezet worden de algemeens be schouwingen over de wetsontwerpen betref fende de Grondwetsherziening. De heer De Jong (u.l.) zegt, dat het voorstel van de Regeering inzake vrouwen kiesrecht teleurstelling heeft gewekt. Hfl betoogt voorts, dat er geen reden Is om het vrouwenkiesrecht reeds niet thans in te voeren en om selectie te maken tusschen de gehuwde en ongehuwde vrouw. Spr. her innert daarna aan het destyds door den heer Troelstra ingenomen standpunt, dat h\j eer der het kiesrecht zou toekennen aan den eersten den besten baliekluiver, dan aan de onontwikkelde vrouw, zooals de heer Tyde- man wilde. De heeren Al bar da en Mendels; Volkomen juist! Het dameskiesrecht De heer De Jong (uJ.) verklaart ver der vóór het axttertdement-Van Leeuwen te zullen stemmen. Hü hal aan art; 192 rijn stem'geven, maar verlangt waarborgen en komt oplegen de critiek van den heer ter Laan op de vry- zinigen inzake onderyijszotg. Spr. zal mei de Regeering meegaah, mits de redactiewij zigingen in het artikel de geopperde bezwa- ren ondervangt. De heer Mirchent (V.J.) brengt hul- de aan de Regeering voor de uitvoering van haar programma inzake Grondwetsherzie ning. De beide ontwerpen zfin elk op ziek zelve te beschouwen, al ontbreekt het por litiek verband tusschen beide niet. Spr. neemt ten aanzien van het kièsffecht het standpunt in, dat het niet inferept is met het staatsburgerschap, doch, dat ont houding ervan wel als rechtskrenking kan Worden gevoeld. Hij bested* de theorie van het historisch materialbwné; het gaat niet aan alle ideolo gische tt/Ktffek op den economische» oht- wikkelinhptouftg der maatschappij uit te schakelefe, (De zitting duurt voort). Oproeping Landstorm. De Minister van Oorlog heeft be paald, dat van de vroeger voorlóopig vrggestelden van den Landstorm moeten opkomen In het tijdvak van 13—25 Novem ber a.s., ambtenaren in vasten dienst werklieden en tijdelijk personeel bij de artillerie-inrichtingen. Tnsschen 13 en 18 November a.»., ambtenaren, werklieden en tijdelyk personeel by het Ryksmagazyn van geneesmidde len, ambtenaren, mindere geëmploy eerden, kleermakers, buitenwerkers en t|jdeiyk personeel by de Oentralen Magazijnen van militaire kleeding en uitrasting, werklieden en tgdelgk per soneel by de militaire verplegings- inrichtingen, leden van de commissies voor de verpleging en verzorging van leger en bevolking in liniën en stel lingen en leden van de aanschaffings commissie van voorraden verplegings- behoeften voor bet leger. In de maand December a.s. perso neel beboorende by bakkeryen, meel fabrieken, fabrieken van verduur zaamde levensmiddelen, kleer- en schoenmakeryen, met welker eigenaars of directie contracten zijn aangegaan tot levering voor het leger, personeel bg aannemers werkzaam met wie, op het tydstip van het oproepen van den landstorm contracten loopende waren voor de levering van uitrustingsstuk ken of grondstoffen ten dienste van het leger, Besmettelijke ziekte in gezinnen van militairen. Nu en dan komt bet Voor dat zich gevallen van besmetteiyke ziekten vQordJben in gezinnen, waartoe mili taire» behóoren, welke gevallen, wan neer die militairen geen beroepsmili tairen zgn niet- onder behandeling van de offioiereu van gezondheid »en ten gevolge veelal biet ter kennis van den militairen geneeskundigen dienst zullen komen. Aangezien in de on bekendheid van den geneeskundigen dienst met het voorkomen vaa be-" smettelijke ziekte in gezinnen, waar toe militairen behooren er geroer schuilt van verspreiding van 0iV 1 ziekte in het leger, zgn de burge meesters uitgenoodigd hiervan mede- deeling aan de inspecteurs der volks gezondheid te doen, die dan op hnn beurt daarvan "weer mededeeiing pil len doen aan den inspecteur van den geneeskundigen dienst der landmaöht. Stoomvaartlijnen. Rotterdamsche Loyd. Madioen, 24 Ootober van Padang. Djember, 24 Ootober van Padang. Sindoro, 24 October te Kirkwall. Jakatra, 23 October van Kirkwall. ^Ameland, 23 Ootober van Kirkwall. Soerakarta, 24 Ootober vanGibral- tar. Holï. Lloyd.' Friaia, vertr. 23 Oct. van Lissabon. Hollandia, thuisr. arr. 24 Oct. te SantoB. Stoomv. Mij. Nederl. Billiton, thuisr. vertr. 24 Oot. van Falmouth. Rembrandt, thuisr. vertr. 23 Óbt. van La» Palmas. Kon. Ned. Stoomb. Mg. Calypso, vertrok 25 October tfn Amsterdam naar Baltimore. Thenns, arr, 26 Ootober van Ata- sterdam naar Kopenhagen. Een huwelgk op proef. De bewoners van Madagascar zijn bepaald Zeer verstandige menschen. Een verloving, zooals bg ons gebrui kelijk is, kennen zij niet, beeft volgens hén ook geen nut. Ê5g sluiten liever een z.g. huwelgk op proef en dat op zeer jeugdigen ieeftgd. Een tusschen de 14 en 16 jaar vorlaat op een goeden dag het ouderlgk huis en zoekt haar aanbidder op, met wien zij een tijdlang in echteigke gemeenschap leeft. Blgkt het, dat de twee goed met elkaar overweg kunnen, dan wordt tot een huwelijk besloten, waarbij de fees ten een week of langer duren. "Wörijt de harmonie nogal eens verstoord, dan verlaat het meisie den jongen 1 man, om'ba eenigen tijd haar geluk bij een anderen jonkman te beproeven. J»n Klaaasen en Katrfj». Hóe oud zijn deze volksflgiiren Het blijkt, dat in 1686 gehuwd'zijn Jan Claasz., trekwerker, d. i. wever in de Anjelierstraat en Oatharins Pie- ters in de Tuinderstraat te Amster dam, hg 22, zij 28 jaar, beiden waren het schrijven niet machtig. Negentién jaar later heeft Kritgjn haar mat Verlaten, en is Jan KJ aas- sen hij een andere vrotw gaan wofién de Gereformeerde Kerkeraad bemoei de zich in 1706 met het gevalJan Klaassen, die toen woonde op het Fransche _pad in de Moddermanfsteeg, dat is dus in een slop van de tegen woordige "Willematraat, wildé rich niet meer verzoenen met zgn vrouw, die huisde in de AnjeUeratrartt, dit keer aan het eibde by de Lgnbaans- gracht; hg was slecht door haar be handeld, en het bleek ook, dat de drankzucht haar te pakken had. 1 Ziedaar de nnohtere feiten van een Jordaansoh huwelijksfeiten 200 jaar geleden, waarvan de aoteiirs, dankzij den humor van het straatleven en van Jan Klaassen's Poppenkast, één stuk van onze nationaliteit zijn gaan uitmaken. (J. "W. E. in Amstelodémum.j van het Koninklgk Meteriologisph Instituut te ÖE BILDT Hoogste barometerstand 774.8 te Haparanda. Laagste barometerstand 751.3 te den Helder en de Biidt. Verwachting tot den volgenden dag: Matige zuidelijke tot westelgke wind zwaar bewolkt of betrokken met lij delijke opklaring, waarschijnlijk regen buien, zelfde temperatuur. GOUDA. GEBOREN29 ÖoÉ. Nobertha Maria Cornelia, ouder» W. E. Heshnsina en M. F. A. Voerman. 23. Johannes, onder» 0. Brands 6n "W. van Haatten. 24. 'Willemina, onder» J. de Rek en C. C. de Jong. Johannes Phi- Uppns, onder» L. Hnisman en H, M. Waltn. 26. Nanne Abraham, onder» J. H. Preïoo en J. HoOgtepng. GEHUWD: 26 Oot. B. M. v»n Werkhooven en E. Nootenboom.| J. F. Streefkerk en 1. L. Soholten. J. van 't Beul en C. Loendersloot.

Goudsche Courant | 1916 | | pagina 2