^DER P05Tr5IGAR
Werkgoederen
muht;
Plantenvet
KLERK
„De Kleine Winst"
tra U Puitt n Wtefbippdijli luis,
Abdijsiroop
voor 1
^gestampte
H. H. DE
kan iedere concurrentie weerstaan.
BOEKHOUDEN.
De Oorlogn
Derde Blad.
lonthuis,
lonthuis,
Bevertien
Blauw Keper
Hsche Wagenstraat
Jonkerfransslraat 128
illzHiir voordelige aanbiedingen
van VLOERZEIL en LINOLEUM
41 Lange Baanstraat 46, ROTTERDAM.
botjtee,
Adverteert in dit Blad. u
Pr.rw.Zusu DËKKLEEDEN EN OLIEGOEDEREN
Schriftelijke Cursussen in het Boekhoudt
De Kiesvereeniging kerkelijk Beheer en Kiescollege"
Kiesvereeniging „De Hervormde Gemeente"
A» DORTLAND,
H. C. EDAUW,
J. L. VAN EUK,
E. VAN GENT,
T. VAN GENT,
K. DE JONG,
J. G. C. KAMPHUIJZEN,
L. KOOLE,
W. DE MOL,
IHTTOfflWIWfffnTffHTWIWTTHTffffHWrmrtt
I Sixixienlaaad..
BOTTERDAM.
ROTTERDAM.
N. F. CAMBIER VAN NOOTEN,
ook per metermaat
unwcHf
ft ZONEN.
Tel «Rh. latere. Ui
Speciale inrichting tot het vervaardigen van
Onze prijs kwaliteit
hoek Achterklooster.
bi| den Ooudschen Singel,
ROTTERDAM.
Ni.uw.tc p.troncn.
Beste en goedkoopste
adres voor weder-
verkoopers.
Bezoekt onze
nieuw»
Ruime kwua
Slaapkamer-, Salon- en
Huiskamermeubelen.
TE KOOP een groote party Café-etoelen en -tafels en verder alle
soorten van windel-Inventarissen by
LANQE BAANSTRAAT 41-4A, TELBPOON söjo.
ROTTERDAM. -18
Fa. W. J. v. ZANEN - 20 O.-Hmvcti
Atelier voor
Moderne Portret-Fotografie t«
KLEEFVRIJE OLIEGOEDEREN.
als lange |atsen, Jekkers, Broeken, en Zuidwesters.
Waterdichte dakkl.ed.il voor 't gebruik g.h..l gerMd k 11.— p.r M'.
Elk stuk wordt met garantie geleverd.
Aanbevelend, Firma P. J. Revet ft Zoneits
jjO Veers tal 30 GOUDA Tel. Int. 494.
Het stembureau wordt gehouden in de St. Janekerkenis
van 's morgens 10 tot 2 uur en 's avonds van 7 tot 10 uur.
De stemming geaehledt kosteloos.
Verzoeke beleefd vóór 2 uur te gaan stemmen.
Ondor leiding van J. HAGBÏCS, amoantant en Hoofdredacteur
„Handelsstudie", J. AMESZ, loeraar M.O. en H. J. BEKKERING
accountant en ondleeraar eener H. B. S., worden door het
Keizersgracht 19) en Lefiegmoht 30.' Amsterdam,
georganiseerd vertehfllende
Leergangen voor beginners, eenigazins gevorderden en meergevorden
Speciale cursussen voor de praktik-diploma's en voor de acte M.' i
Eveneens populaire cursus voor zakenmenschen. Normaal lesgeld f F"
per kwartaal. Snelle opleiding. Uitstekende resultaten. Zoo
dezer dagen voer de Middelbare acte de nauwelijks 17-jarige P. SIÏ
uit Sneok, die voor het eerst examen deed, en die geen andere 1
had gehad dan onsen cursus. Is het wonder, dait onze schriftelijke 1
gangen op dergelijke wrja popplsér worden, en dat steeds i
didatea voogi da practyk'dipjorax's of voor de acte M. O. j
vragen om
i]|b pnefereenssk bg
gratèe-peoepeetos-
nondelinge lessen 1
Z, vmhiadmt lioh himioor tot
ém gMëkoopata tol 4a fljaat. ,m
nlcuwit. modellen la Pelarlaa», Gapas, Voaatadallaa
ZEER LAGE PRfJZEN.
Voor elk .tak boat, M| ml| gokoebt wordt gagaraadoord.
en de
bevelen voor de verkiezing van 11 gemachtigden in het Kiae-
college op MAANDAG 13 NOVEMBER a.a. met d«n meeaten
aandrang aan onderstaande Heeren:
en in de Vacature: G. D. HEIJ.
Zij t gij benauwd, soms tot stikk&u toe Hoest gjj
Fluimt gjj? Waarom geneest gij TT dan niet? Waar
om laat gij Dw kwaal voortwoekeren? Waarom talmt gjj
en lijdt onnoodig?
Gebruik tooh de
rlnke verliohting kan die U geven, omdat de vaste
nde en ontsteking veroorzakende slijm zal loskomen,
stat
Heerlij
zittend
waardoor Uw borst wordt verruimd. De
den hoest, geneest de ontstoken slijmvliezen, en i
ook een veelgeroemd middel bfj Asthma, bronchitis,
influenzn, slijm- en kinkhoest en verkoudheid.
Prijs per flacon van 230 gram f 1.06, van 660
gram l 2.06, van 1000 gram f 3.66. Alom verkrijg
baar. Eischt rooden band met onse handteekening:
L. I. AKKER, Rotterdam. 82
GOUDA
ZATERDAG 11 NOV. 1916.
OVERZICHT.
Polen.
De Duitaoher» hebben Polen tot een
onafhanketijken ataat verklaard".
maar Pruisisch Polen blijft onaLchei-
aelijk aan Pruisen. verbonden. De
Oostenrijker» hebben Galieië ook iets
meer vrijheid gegeven, al beteiekent
tit al zeer weinig.
Wat bet eek ent o&e onafhankelijk-
heid-Verklaring van Russisch Polen?
Eenvoudig niet». Het is een breede
gtate van iemand, die goedkoop zoo'n
geste kan doen en er naiaéehien nog
voordeel uit wee^ te kloppen. In de
eerrie plaats! i» ons gieloof in de
waardie van dergelijke papieren ver
keringen mdmimaal en sedert in c te-
zen oorlog allerlei verdragen en over
eenkomsten., alle rechten en verplich
tingen overtreden en vertrapt zijn,
zoodra dit in de kraam van een der
oorlogvoerenden te pas kwam).
Is' het de bedoeling dat de Polen
zich thans in het leger eter Duit-
gcherS zullen Scharen togen Rusland.
Indien zij waarlijk vrij zijn, zullen
zij zich nvg wel eens bedenken. De
vieïe iS- nog niet in het zicht en het
ia niet onmogelijk dat Rusland als
nog eens terugkeert in het gebied
dat nu onafhankelijk verklaard! wordt.
En Straks bij den vrede, -zoolang Rus
land bij de regeling van de vrede»
voorwaar'Jen r.Tg iets te vertellen zal
hebben, zal het nief licht gedteogen,
dat Polen aan het RuslsiScbe rijk
wordt ontrukt. Hei zal bereid wor
den bevonden, Polen zijn zelfstandig
heid alS afzonderlijk ondteroeel van
het RuabiSche staatsverband te her
geven Up den voet van den toestand,
cie vóór den opstand van 1832 be
stónd, en in dier voege, dlat 't staats
rechterlijk ongeveer in dezelfde con
ditie komt te vörkeeren al» Finland.
In- een onafhankeliikverklaring van
Polen waarbij Duitaehland de touw
tjes in handen krijgt, zal het stellig
niet berusten).
De poteRi» van dit nieuwe Rijk zou
allesbehalve beni.denSwaard zjjn: buf
fer te Zijn tufetetefaen twee groot-dheh-
ten, waarvan de een Steed» begeeri-
ge yjkken blijft richten op dte hem
wederrechtelijk ontnomen, buit.
Maar afgezien diaarvan, indien de
PoolSche zelfstandigheid! iivterdaad
eenigö beteskeniS zou hebben, en er -
aan dte oostelijke grenzen van DuitSeh-
land en Oostenrijk een autonoom' rijk
zoi ontstaan, dan zou 't niet heel
lang duren of de door Pruisen ver
drukte Polen in de Pruieisch-Pool-
Sche provincies1 «ouden naar het nieu
we koninkrijk uit ien, als naar hun
bevrijder. Heel PruiSiSoh-Po-len zou
een „Pola irredenta" worden, waar
van dte verhouding tot Pruisen die
zelfde zou zijn, als» die der ItaHaan-
sche bewoners1 van TriëSt tot Oos
tenrijk.
Natuurlijk heeft de Duitaöhe Regee
ring dlat gevaar voorzien en, ze heeft
bij voorbaat reed» verklaard dat het
PooKfche deed van Pruisien onafSohei-
delijk aan DoiitSchland verbonden, zal
blijven.
De vraag rijst waarom heeft dan
Duitfcichland fleBe onafhankelijkverkla
ring geproclameerd1, terwijl toch eeni
ge Sanctie dttarop niet rust? En na-
tuirlijk vraagt men naar 't militaire
voordeel» Ié het de bedoeling de Po
ten thans1 in de Centrale leger» in te
deelen? Het zou voor zeer vele Po
len een ontgoocheling zijn indien zulks
ge chfodlde, niet alleen voor het oogén-
blik doch ook voor de toekomst. Po
len i I eeoüomisleh geheel afhankelijk
van RceHand. Het heeft daarin alleen
zijn afzetgebied voor zijn Industrie.
Wij yreezen, dat Polen eerder zich
in een geweldige klem zal gevoelen,
dan onafhankelijk wanneer althans* de
vredesvoorwaarden aleze Duitslohe ges
te constolideeren. Zoolang dit nog niet
ie geschiedt, beteekent het alle» niet
veel. Volgend dte berichten hebben de
Polen gejubeld. Men kan over het
bereiken van ietS lang begeerd» ook
te vroeg juichen. Misschien zijn wij
4e petttmdstisteh maar wij vreeoen dat
bei den aranten PoLeZi zJóó zal ver
gaan. Toch begrijpen wij ten volle
dte vreugde, want geen volk höeft de
verschrikkingen van alen oorlogi ster
ker gevoeld dan Polen. Eenige ma
len zijn de al'eö vertrappende .egers
over hun grondgebied gegaan en daar
laat wercten de Polen gtedfwongen te-
«en eikaar te strijden.
Een eeuw geleden werd Polen'»
autonomie eveneens afgtekondlgtd-,
het waé op het Congre» te Ween en,
toen het grootste deel van het vroe
gere Koninkriik Polen aan Rvsland
yerd gestehonken ondier voorwaarde,
het uls oen onafhankelijk Riik
S50U taan onder het Beötaur van den
Tsaar. „Le Royauinifl du CongrW
werd het épottend genoten id en de
«on naast titel van Kei
zer aller Russen dien van Koning
Nan Polen voeren. Polen zou dus> een
afzonderlijke ötaat woraen, welke met
het Rusb'i che Rijk slecht» door een
gemieejiechappelijke erfopvolging ver
bonden zou zijp,.
Vijftien jaar regeerde Aleatander I
als koning van Polen toen de op
stand van 1830 een einde maakte
aan het Rijk. Sedert werd Polen bi-
Rusland ingelijfd de geteohiedentó
van Polen ié van (af uien tijd er een
va'n onderdrukking en lijden Maar
onder dien druk groeide juist het ver
langen naar zelfstandigheid en onaf
hankelijkheid.
Ri&imarok ia altijd een groot tegen-
stanffer geweest van het herstel van
Polen, omdat hij vreeöae dat de Po
len steediBi meer vijandig zouden ko
men te taan tegenover DuiWohland.
Bekend zijn Bismarck's woorden van
1894
„Het herstel van een Koninkrijk
Polen, indien dit zou gestohieden ZOu
een doorn In het vleeeoh zijn van
Oostenrijk, een doodedijke wonde voor
het bondgenootschap. Naar mijn over
tuiging is een Ruste'iéche buurman hoe
lastig en bedenkelijk ook, té verkie
zen boven een Poolstehen. En ak* ik
kiezen moest zou ik liever te dloen
hebben met aten Tsaar te Peterburg,
dan nitet de Sehlachta te Waréchau."
Het iff goed deze woorden thans
ig eens te overdenken.
De Polen zullen verstandig doen
indtieu zij niet al te Spoedig hoera
roepen. Zelfs toen in 1815 de Qnaf-
hankelijkheid werd gewaarborgd, bleek
de soliditeit niet bijzondter groot te
zijn. Het is nu de vraag of dfit nu
wel het geval zal zajn. Rusland zal
zich deze rijke provincie niet voet
stoot1 laten ontnemen.
Afwachten is dè boodöchap voor de
Polen. Wij-hopen voor hen, aat zij
niet giedesillusiieerd! zullen worden,
maar voorloopig lijikt het oné dtet d»
tijd van hartelijk jubelen Voor hen
nog niet is1 aanglebroken.
Aan het Westelijk Front
Het D u i t s c h e communiqué van
10 November luidt:
Door de gunBtige waarneming was
op vele plaatsen van het front de
wederzijd8che vunrwerkzaamheid le
vendig.
In het Sommegebied vrnchtelooze
vuur-aanvallen der geallieerden bij
Eaacourt 1' Abbaye, Gneudecourt, Les
Boeafs en Prgpoir.
Aan het Oostelijk Front
Het Duit se he communiqué van
10 November luidt
Front Aartshertog Leopold. Onder
leiding van generaal-majoor Von
Woyna bestormden Brandenburgsche
troepen van het 401ste regiment in
fanterie bij Skrobowa over een breedte
van ongeveer 4 K.M. Russische ver
dedigingslinies en wierpen de Russen
over de Skrobowa-beek terug. Tegen
over de geringe verliezen der Duit-
schers staan belangrijke bloedige offers
der Russen. Er zijn 49 officieren en
3380 man gevangen genomende
buit bedraagt 27 machinegeweren en
12 mgnwerpers. De Russen leden ook
hier een zware nederlaag.
Front-Aartshertog Karl. De aanval
len der Duitsch-Oostenrijksche troepen
in het Gyergyo-gebergte maken gun
stige vorderingen. Het terrein, dat
sedert 4 Novembêr hier in gevechten
verloren ging, reeds geheel her
overd.
I4 het vak Predeal ayn ten W. van
Azuga nieuwe vorderingen gemaakt.
Roemeensche aanvallen aan weerskan
ten van den pas zyn afgeslagen; 188
gevangenen en 4 mynwerpers bleven
in Duitsch-Oostenrijksche handen.
D u i 10 c h atafbericht van. 11 Nov.
Onder leiding van den generaal-ma-
joor Von Woyna bestormden, de Bran-
dcnibirgs'che troepen (ini. Reg. 401)
in dten omitrek van Skrobowtt over
oi.goveer 4 K.M. breedte ettelijke Ruö-
srLtehe verdtedigingelinie» en. wierpen
den vijand1 over de Skrobowabeek te
rug. Onze verliezen waren gtering1.
De vijand leed' zware bloedige ver
liezen en liet 49 officieren er. 3380
man als gtevangenen in oaze hand.
De buit bediraagt 27 machinegeweren
en 12 mijn werper». De Rueteten ledten
ook hier wteer een zware neiderlaag.
KareJfron-t Oraze aanvallen in het
Gyorgdogebergte maakten goeden voort
gang. Het terrein, alat in de sïnde
4 Nov. hier woedende gevechten ver
loren ging, IS reedö totaal heroverd.
De terreinwinst der Duitatehtere.
Het OoStenrijkéche statbe-
richt van 10 Nov. meldt:
Legergroep 'Aartshertog Karei: Ten
W-eSten van dten Vtlkaanpa» bleven
de RoetroeenSche aanvallen zonder re
sultaat. Aan beidie zijden van het Alt
dal, ten Zuid-Westen van Predeal,
wonnen dte verbonden troepen op
nieuw terrein. Zij wierpen den 'vij
and in stormaanvallen uit de stel-
lingien en handhaafden dezen tegen
over dte vijandelijke tegenaanvallen.
Er werdten 188 mlan gevangen ge
nomen ca 4 machinegeweren buit ge-
maakt Ook in het Go^iSygebergte
maakt onze aanval vorderden.
Legerfront Leopold van oeieren r
Bij Skrobewa vermeesterden de Duit-
sche troepen stormenderhand verSchei
dene Rusteteche veadedSgiingsiiiiie» over
een breedte van ongeveer vier K.M.
en wierpen den vijand over het laag
land terug. Behalve groote, bloedige
verliezen verloren de Russen 49 "of
ficieren en 3380 néwi aan gevange
nen. Er werden 27 machinegeweren
12 .mijnwerpem buitgemaakt.
Aan het Balkan Front.
Het RoemeenSch-Ruödfeohe tegenoffen
sief.
Het Russische stafbericht van
10 Nov. luidt
Aan dten Donau beizteèten onze ele
menten cavalerie en infanterie het sta
tion Dunarea, op drie werst ten W.
van Cernavoda en leverden een ge
vecht om het bezit van de brug van
Cernavoda. In één der vermeeeterde
sectoren teidten wij 200 lijkenwij
namen tegenstander» gevangen en
maakten een mitrailleur buit. Wij be
zetten de start Chersiovo, het dorp
M'ib lu, de hoogten op 3 werst» t?n
Zuiden van Delshiru en op 5 werst»
ten Zuid-Westen van Kawundja.
Gemengd Oorlogsnieuws.
De herkiezing van Wilson.
De Morning Post verneemt uit Washing
ton d.d. 10 Nov. Er*is nooit zulk een opwin
dende verkiezing geweest, sedert 1876, toen
het land aan den rand van den burgeroor
log werd gebracht en een getfapende bot-
Bing alleen kon worden vermeden door het
geschil aan de buitengewone verkiezings
commissie te onderwerpen. Zelfs de vurig
ste republikein erkent nu, dat de verkie
zing van 1876 „gestolen" was en dat de de
mocratische candidaat rechtens gekozen
was. Dit was waarschijnlijk de reden, dat de
voorzatter van het republlkeinsche verkie-
'zingscomité de democraten waarschuwde
tegen een poging om het presidentschap
te „stelen", daar de democraten nu aan het
bewind zijn en dus de „stemmachine con
troleeren", hetgeen hun een groot voordeel
geeft. De voorzitter publiceerde verder een
verklaring, waarin hij zeide, dat alle voor
zorgen moesten worden genomen om eeii
eerljjke telling der stemmen te verzekeren.
,Ieder man, iedere groep die een poging
doet om het presidentschap van Hughes te
stelen, doet dat op eigen verantwoordelijk
heid en risico."
De voorzitter van het democratische co
mité antwoordde, door te verklaren, dat
Wilson gekozen is, dat de repnblikeinsche
voorzitter dat wist en dat zijn kreet over
bedrog de „beste traditiën pin de republi-
keinsche partij waardig ii 'RIMl 'ffaïtfien
hadden intusschen voorzorgen genomen. De
stembureaux in Califprnië werden door de
politie bewaakt, om te voorkomen, dat de
officieele tellers bang gemaakt of omge
kocht zouden worden.
De'Timen Verneemt ait New-York, dat de
republikeinen geheel verslagen zijn over den
loop der gebeurtenissen, met het oog op de
republikeinsche meerderheid in het Oosten.
De overwinning der beenen.
Erich Kuttner heeft een boekje 6ie-
schreven „Vom dort marobaerteen site"
waarin hij op treffende wijze het cto-
geli.'ksche leven in het veld teekent.
De volgende echetS ie aan dit werk
ontleend;
Van Napoleon is het bekence
woord1: De overwinning ligt in d«
beenen der Soldaten.
Hoe men een zegepraal marcheert,
ondervonder.' wij den September,
op een Zondag. Geen enkel Succes
heeft ona. meer zweet gekoet, maar
ook 2?oo weinig bloed En wij zouden
zeer tevreden zijn, wanneer wij dik
wijls voor de keuze gesteld werden
in plaat» van bloed, ziweet te vergie
ten.
Toen wij dezen morgen omi zeS uur
onze tenten afbraken, zag het er niet
naar uit, alsof Wij iet» bijzonder» zou-
aen beleven ZooaJS gewoonlijk mar
cheerden wij naar de verzamelplaat»,
waar precies oml zeven uur bevel ge
geven werd voor aten raarsch. üe»zen
keer liep one bataljon vooraan, de
vijfde compagnie aan het hoofd, daar
na de zevende. Het anelie tempo, dat
onmiddellijk na one vertrek genomen
werd, viel ons op. Maar wij dachten
er niet verder over na, Scholden al
leen in stilte op de manner, daar
voor en verklaarden, dht de vijf
compagnie niet recht ffnik waS. Maar
oeze compagnie had er geen - Schuld
aan. Het gaat lang» de divisie artil
lerie Ik hoor hoe een kanonnier tot
een anderen zegt: „Donder», die in
fanterie heeft haast." De verhouding
tuaWdhen artillerie en infanterie i» in
het veld zeer zeldzaam. Niets van den
naijver van de vredestijden. De ar
tillerist beschouwt ons met een men£-
ael van hoogachting en medelijden,
omdat wij eten. vermoedende ransel moe
ten dragen, terwi.T zij rijden. Raakt
een infanterist bij de artillerie ver
dwaald, dan kan hij staat maken op
een uitnemende verzorging, want <m
artillerie voelt zich tegenover den in
fanterist als de „bezittende klaSSe„"
zonder echter kapitalistische hooghar
tigheid te toonen-
Vandaag is cJe artillerie vol rillen
de bewondering over onSmarSch-iettHpo.
En daarbij zijn we pate aa» het be
gin Spoedig wordt de weg erg zan-
uig, «onder dut daarom de snelheid
vermindert. Twee uur zijn voorbij.
Dan ioclen niet vroeger pleegt
men het aein te geven voorrust, vaii-
uaag wacht alles tevergeefs, do heide
maast plaats v oor een landactiap met
mereai. Men ziet do blauwe plassen
tot cJe horizon. Maar voor desohoon-
taeid van de natuur i» er nu geen
Hamming. Wij laten een dorp link»
liggen. vVy ioopen langs den oever
van een groot moer, waarvan oe goi-
veh in de zon licht sprenkelen.
De heuvel op Dnkeiea beginnen te
fcteunen, zij blijven, naar adem hij-
genu, aohter. Dindelq^, aa twee uur
drie kwartier, het commando halt.
Maar dadelijk daarop Niet ce ba
gage afuoen, wij gaan dadelijk ver
der De chef van de oonipagnie houdt
een kleine toespraak en wy ^-hooren
dat onze marseh een taktische
noeuvre is, waarvan het succes alleen
van onze snelheid afhankelijk is. Wij
moeten de Ruemen verrassen en hier
door misschien een bloecig gevecht
overbodig maken. Een ieder moet al
zi^n krachten inspannen.
Na precies' vijf minuten de ach
terblijver» hebben ons nauwelijks in-
geljaaic ziet de colonne zich weer
in beweging. De stemming is veran-
oerd. IJver en eon ernstig willen,
gloeit op alle gezichten. Het komt op
one aan dat behoeft niet 2 maal
gezegd te worden. De een spoort eten
ander aan om toch vol te houden.
Ben' ieder doet zijn best niet achter
te 'blijven.
De volgende rust - ze was de
langste van dezen marsch en duurde
acht minuten wordt gecoulman-
deerd bij een landgoed met een huis
al» een kasteel. Zoo mooi als men
zich maar denken kan, zooals alle
kasteden in deze buurt. Een marme
ren huis, Schitterend wit, en Griek-
schen stijl, met een saphiergroen dak,
rondom bloembedden en een park. Hoe
komt dit wonderwerk in dit ver
waarloosde land Maar nergens ko
men Sociale tegenstrijdigheden zoo
duicelijk uit als in het landelijke RuS-
land. Dalei» en houten hut, ietsduar-
tustechen, iet» tusschen rijkdom en el
lende, is er niet.
Deze beschouwing) kwam echter eerst
later boven. Op dien dag maakte ik
van de acht minuten georuik om te
rennen naar een hit bij het kasteel,
waar een intan brooden verdeelde. Een
Russisch landibrood weegt vah tien
tot zte "tien pond. Overgelukkig rende
ik mtet mlijn Schat naar mijn beflte
kameraden, want brood wa» in die
dagen iet»1 zeld»zaamS.
Een kilometer achter het landgoed
begint een onmetelijk bosoh. Aan den
rand van dSt bosteh aan het eind
an het vierde marSohuur krijgen
'ij het eerste vuur. Bleu paar scho
ten, blijkbaar van een Kozakken pa
trouille, die voor de verkenning voor
uitgeschoven wa». Een man van de
vijfdte compagnie wordt gewond. De
marsch wordt, nu met de nooilge
dekking en voorzichtigheid, voortge
zet.
Onmetelijk is het bosch, een den-
nenboSch met zandige paden. De toe-
nemende moeheid verlangzaamt het
tempo De heroed klaart op en tot
overmaat van ramp komt de middag
hitte.
Hef vijfde maralchiur gaat voorbij.
Het zeéce breekt aan Wie weet, wat
drie uur onafgebroken maroheeren met
volle bagage voor oen troep betee
kent, zal begrijpen hoe uitgeput wij
waren.
De colonne ziet er nu andere uit
al» in het begint In twee rotten. Sjokt
ze, de harde randten van ote zandpa
den zoekend, zwijgend en in gebukte
houding. Iet» machinaal» dof» i» over
de inlannen gekomen, die, zonder het
te beseffen, de voeten verplaatsen. Het
lichaam iS in een toestand van dwa
ze gevoelloosheid, die allee verdraagt.
Het denken heeft het contact met het
lichaam verloren. En toch is er uit
dezè apathie nog een ontwaken, een
terugkeerend gevoel, van zwakte, dat
geen tegenfltaud inteer ondervindt. Dat
loonen de toenemende leemten, het
stijgende aantal achterblijver». Ook
geestoVift er» dte wil tot overwinnen
kunnen de krachten slechts binnen
een bepaalde grens dloen Stijgen. Eerst
later heb ik den impuls leeren ken
nen dSe bijna almachtig i», die vraag
te aijm of niet te zijp.
Het zeöde raaröohuurloopt ten ein
de. De klok Wijfit op een uur, dan
krijgen wij weer vuur. Maar nu veel
levendiger, als zwermen byen zoemen
de kogels door het bosoh. Wordt het
nu ernst? Terwijl de vijfde compag
nie uitzwermt, liegen wij op den
grond in een dtoge geul en wach
ten. Een zucht er: Ach, als die ke
rels ginds) nog mlaar lang willen
schieten. Dan kunnen wij ten minste
uitrusten.
Maar d« Ko-zakker. trekken zich
weer terug. Zij zijn voor onze voQr-
«te compagnie aan den haal gegaan.
Wij behoefden niet een» uit te zwer
men om den marsch voort te zetten,
Twee, drie gewonden worden, wegge
dragen. Link» naast ons gaat het
bosteh over in een stelle helling. Be
neden glinstert watter. Eertet houden
we het voor een meer, later zien we,
dat het een kronkelende rivier i».
En nu hét boéeh uit. Wij kijken
in het diepe rivietrdal. Twee kfiome-
e niet vernielde Spoorlijn, de nfet
vernielde brug, zij zijn onze over -
ning, want zij toonen onS, nat
die Russten verrast hebben door
n geforoeerdten raarech. De Ko
zakken hadden alleen 'tijd gehad na.
tuiirlijk om de huizen van een paar
joden in brand1 te steken. Maar ik
wi( nu eindelijk ons' Succes bij den
waren naam noemen Wij hadden, door
onzen marsch de spoorlijn Wilna-
Dirnaburg bij dte plaat» Podlborodzy
bereikt en daarmee de verbinding van
het Rustelsche Wilna-leger met oe
noérdelijk gelegen vesting afgesneden-
Dit belangrijke Succe» hadden wij be-
haild ten koste van een paar ge
wonden bij het geheeleregiment. Mapr
cairvoor hadden wij in één atuk zee
ure® geloopen, zteven en twintig ki-
lorpter afgelegd. Het was een over
winning. Een overwinning van de
betenen.
De Fransche regeering heeffc het
Besluit uitgevaardigd, waarbij alle
winkels in Frankrijk, met uitzondering
van apotheken en winkels voor levens
middelen, om 6 uur gesloten moeten
worden, opdat de oorlogswerkplaatsen
méér olectrische kracht ter beschik
king krijgen,
té»
tcf stroomafwaarts is een stad. Een
hqi» brandt, uit een tweede gebouw,
alleen staat, slaan de vlammen.
Kazakken-daden!
Maar wat is dat, wat daar aan
h anderen oever blinkt? Velen roe-
h tegelijkertijd*: De trein!
Ja, het is <te trein. Sedert het be-
gip van onzen opmarsch hebben wij
geen trein gezien. Nu voelen wij ons
plotseling in oie beschaafd© wereld.
trein verlaat nog met razende
anèlheiid de stad, door geweerkogel»
beétookt. Hij ontkomt. Maar dat is de
laat te trein, dien de Russen op dit
trayoet laten rijden.
Wa^t een half uur later komen wij
bij dte spoorlijn, gaan over dte hou
ten brug, die dte Russen niet verniel
den, ofschoon een paar bosteen bran-
atroo voldoende geweeet zouden
zij^ om haar in vlammen te doen op-
Qewetensgeld.
Worden de menschen eerlyker? Men
irf 't haast gaan gelooven, wanneer
en dagelyks waarneemt hoeveel nge-
MAtiarrahv' er binnenkomt.
mei
wetensj
ln bet jongste nummer van de
J kan
men de volgende
Staatscourant
1Qb( vinden
"5e Minister van Financiën maakt
beÜend, dat ten behoeve van 's Ryks
schatkist van onbekenden zijn ont-
ihktkist
arjgen
uit 's
ige
koihst van een R.-K. priester per
postwissel f 6, wegens gewetensgeld,
en onder letter K f20 aan bantbil-
jettcn voor te weinig betaalde belas-
ting;
it Zwartsluis, door tnsschenkomst
vaq een notaris, van een onbekende
f 200, ter voldoening van te weinig
betaalde vermogensbelasting
terwijl by inspecteurs der directe
belastingen'enz. zijn ontvangen:
te Amsterdam (4e afd.) onaer letters
S. L. f 1109.08
t0 Amsterdam (buitengemeenten)
onder letters H. V. f 102,60
té Gouda f166, en
tb Amersfoort f 1897,32
ajlles wegens te weinig betaalde be
drijfsbelasting.
Verkoop van consenten,
angezien blijkbaar bij vele belang-
benden de meening bestaat, dat
uit toer-consenten, welke ten name van
an bepaald persoon verleend zijn, zoo
oddig nog weer verhandeld mogen
worden, zoodat de uitvoer van be
doelde goederen plaats vindt door een
ar dan dengeen op wiens naam
het consent oorspronkelijk verleend
wa4, komt het den Minister van Land
bouw wenscjielyk voor ter algemeene
kennis te brengen, dat elke verkoop
van een consent door den oorspron-
kelyken houder, tenzij znlks in de
betrokken uitvoerregeling speciaal
mocht zijn geoorloofd, ten gevolge
zal hebben het intrekken van het ver-
haqdelde consent en eventueel een
schorsing van den exporteur als zoo
danig.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 10 Nov. 1916.
Grondwetsherziening.
Vervolg.
De heer van Id'Singa c.h. ver
klaard© zich tegen de facultatiefstel-
ling der invoering van, stemplicht zoo-
als het amendement Schaper luidde.
Spr, verklaarde zich voor «tamplicht
omdat i.aar zijn meening de ver-
plif^ite uitoefening van het kiesrecht
zal leiden tot verbetering van onze
verkiezi ngszeden
De heer Duymaer v. Twist
a r. keurdte af het amendement van
dén heer Hugenholtz 0411, dte Schor-
