3krnrt1
tr
jBlxxneixlarxd-
Gemengde Berichten.
Nieuwe Abonné's,
Stadsnieuws.
Bond van Kaasprodncenten.
SPOET.
Laatste Berichten.
Telegrafisch Weerbericht
Kord wordt dit do OiltaHier» ver-
(loholdono Wloo.tüibtnuluiH gknlwoitgi'u
hohliwi voor de Dultok>hor« werk-
zaomhtvleu te verrichten. De broe
den, ven neutrale untioMilltett won
non ontzfbn.
De „Deutechlend".
LONDEN, 21 Nov. Uit New-York wordt
gemeld, dot gUterennamiddeg om 4.13 uur
de „Deutachland" Rhode-Inland in ooatolt)ke
richting in de territoriale wateren paaseer-
de. Men vermoedt niet dat i|| ral onderdui
ken, alvorens rij Judith Point I» gepaeaeerd.
Indlenststelling Landstorm
jaarklassen 1909 en 1908.
Men seinde ons d.d. 22 Nov. uit I
's-Gravenhage
De opkomst vanlandstormplichtigen l
der jaarklasse 1909, die zou plaats
hebben in het tijdvak van 16—20
December a.s., wordt tot later uitge-1
steld. I
Nader zal worden bekend gemaakt
wanneer de opkomst van de jaarklassen
1909 en 1908 moet geschieden.
Door deze kennisgeving vervalt
jetgeen omtrent de opkomst vaa die
•haarklasse reeds werd bekend gemaakt.
l^andfetormplichtigen.
De luitciiaut-gttueiuai, inspecteur
van ueu l*nuawr,.«, heat aan o© com
ïiuuwMiuiei.l vain iauiMuwiiiKO'i'pseu, 1
-couJpaguicvu ©a /.eitotanCigc alutehn-
gt?u, ei. t. ateilingConJu.auuantenter
ritoria'e ueveiüüouerfca en. directeur van
net etappe- en verKeertfw enen,. het vol
genue eciinjven geiiiht:
x>en Mlnifcier van uorlog bereikten
den laatóten tiiu talrijke verdoeken
Van vrij williger» bi„ den landstorm
om ontheven te worden van. hunne
ver binten j«n©n,, can wel vrijgesteld te
worden van het bijwonen eer oefe
ningen. De mee..te dezer verzoeken
waren gegrond) op de bezwaren., wel
ke l t den dienst voortvloeiden bij
de behartiging van particuliere belan
gen.
Uit mïjn adviezen en besiias&ngen
bleek den Minister <ian dikwijle, d)at
de geoefendheid der verzoeken* nog
niet van dien aard1 was, dijt door mij
vermeend' werd' aan hifn verzoek te
kunnen voldéen en werd) daarbij ook I
mee.ital (foor mij aangeteekend, dat de I
verplichting onv aan de oeïeningen I
deel te nemen in het belang van denl
betrokkene reeds sterk was beperkt. 1
Hoewel aRJu» volgens den Mini»- I
ter reeds' voor een deed tegemoet werd I
gekomen aan de bezwaren der ver- 1
zoekers, zoo zijn deze toch hiermtede I
nog geenszins opgeheven. Voor hen, I
die in Augustusi 1914 gehoor hebben I
gegeven aan den oproep om hun land I
vrijwillig te dienen en op wie nu
reeds langer dan twee jaren oefo -
ningsverplichtingen rusten, worden de
ze tot een last, welke bij velen een
tegenzin zal doen ontstaan tegen de
verbintenis, die zij eerst uit vader-
lar.dSliefdë Sloten.
Dit nu moet voorkomen worden:
Zij, de In een zoo langdurig tijd
vak nog niet tot geoefend landötorm-
aoldaat of tot kader zijn gevormd,
zullen door verlenging van oefentijd
niet veel verbeterd kunnen worden.
In elk geval weegt het geringe
voordeed dat hiermede verkregen
wordt, niet op tegen den tegenzin,
die de betrokkenen krijgen tegen de
vrijwillig aanvaarde taak.
In verband hiermede heb ik op
grond van het schrijven van het D.
v. O. d.d. 15 November 1916 lie
afd. No. 111 de eer het navolgende
te uwer - kennis te brengen, met ver
zoek zulks' mede te dëelen aan al
uwe ondérhoorigan, zoodat geen de
zer Daarvan onkundig zal zijn.
lo. De vrijwilligers bij den land
storm, die zich reeds in 1914 ver
bonden hebben, zoomede 'de overige
vrijwilligers', die twee jaar of langer
deel hebben uitgemaakt van den vrij
willigen landstorm, kunnen op hun
venzoök, terstond vrijgesteld worden
van de verdere bijwoning van de
oefeningen.
2o. De vrijwilligers bij den land
storm, die ongeacht zij zich nog
geen twee jaar geleden verbonden
nöbben ter beoordieeling van den I
landfetormWkorpscoimkn&ndant of van
den zelfstandigen afdëelingtScomhianr
dant, geheel voldoen aan alle ei
when van dén geoefenden landstorm-
man, vermeld op de bladzijden 1—-4
der Handeling Landetormiafdeelingen
en niet genegen zijn tot kaderoplei
ding, kunnen eveneens op hin ver
zoek vrijgesteld worden van de ver
dere bijwoning van de oefeningen..
3o Aan de onder lo. bedoelde vrij
willigers1 nuoet worden bekend ge -
maakt, dét zij tot deelname aan oefe
ningen, eniz. opgeroepen kunnen wor
den hetgeen echter voorshands niet
dan om dringende redenen en niet
zonder machtiging van den Minister
van Oorlog zal mogen geschieden.
Daarentegen kunnen de onder 2o be
doelde vrijwilliger^, zoolang zij nog
geen twee jaar verboncér. zijn aan
den vrijwilligen landstorm', door hun
commandanten tweemaal per méand
opgeroepen worden om deel te uetmert
bij voorkeur aan oen bultenoe'oning,
welke iu den regel niet korter dan
drie diagen zal duren, zoo mogelijk
dan ook het schijhcbiefen to beoefe
nen en bij een en ander rekening te
hot den met de particuliere beiangen
tDer betrokkey vrijwilligers.
4 De ondier lo en 2o bedoelde
vrijwilligersi behouden te allen tijde
hot recht vrijwillig dieet to nemen aan
toer hen gewei-welita- oefeningen, ln
het bijzonder het Schijfschieten. Üok
kunnen zij verzoeken deel te nemen
aan oefeningen in legerplaatsen, wel
ke door een dëel van dm vrijwilligen
landstorm betrokken wordien.
5o. De biervoren vermeide voor-
rechten treden bij don aanvang oener
evontueele 2e mobilisatie (het tijdstip
bedoeld in do 2e en 3e zimmeden
van par.5 dér L. O. 1916, A. No.
68 (vroegere „Regelen.") onmiddellijk
buiten werking.)
Vorenstaande regeling heeft geen
betrekking op het Landbtormkorps
Motorvaar- en -voerwezen'.
Nieuwe Zilverbons.
Een wetsontwerp is ingediend,
strekkende om het bedrag, waarvoor
rmuntpapier onder de benaming van
zilverbons wordt uitgegevöh, te ver-
hoogen met 15 millioeh gulden en
alzoo vaBttestellen op het maximum
van 40 millioen gulden.
Geldleening van f 125 mSllioen,.
nit voorstel tot iiei aangaan van
I een geduueemng groot i) lJo imnioen
I i» bij uie Tweede Kamer ingekomen.
I ut! wordt door den minister van
I i inancië® gemotiveerd met het feit,
I nat op 2 November de vlottenue
I schuld bedroeg een som van
I i üöU.l28.95l>.
do Minister acht zich niet verant-
I woord een ifiuSuanigen, toestand te la-
I ten voortbestaan, jafvermoedelijk guan-
I ueweg nog ongunstiger te laten wor-
I den. Op dit laatste is voorshands
I meer kans dan op verbetering van
I de katólpoaitie. Wel kunnen in de
I eerstvolgende jnaanden aanzienlijke be-
dragen voor die schatkist worden ver-
v\ acht ui» opbrengst voor de verdedi-
gingsibedas'tingen en van de Oorloge-
winétbed&Sting, doch het laat zich
niet aanzien, dat die bediragen aullen
bereiken de sommen, welke elke) maand
noodig zijn. in verband met u)e crisis,
sommen, welke do oreengen omen op
ten minste 26 millioen per maand zijn
te stellen. Van de verdédagingoibela»
tingen is toch vóór 1* Mei a.s. niet
meer dan 36 40 millioen te ver
wachten, terwijl de oor logs'winstbejag
ting, in verband irJet bet tijdroovenda
van de aansHagregeling en met het
oog op de bela£tingtermijnenvóór
genoemd tijdstip wel niet meer dan
I gelijke som in de schatkist zal bren
gen, Wordt mitsdien niet ingegrepen,
clan zal die vlottende schuld in - de
vojgende mlaanuen waarschijnlijk nog
tot een aanzienlijk hooger bedrag op-
loopen dan hierboven werd vermeld'.
net bedenkelijke van een dusd&ui
gen toestand, terwijl nog altijd ge-
I vaar dreigt, dut de internationale ver-
I ho invingen Ongunstiger worden, meent
Ide minister niet in éen bieede Ie be-
I hoeven uiteenzetten. Modhten onver-
I hoopt de omstandigheden er toe lei-
I den, dat ons land niet buiten den oor-
I log kan blijven, dan zouden de maan-
I dclijks benoodigdesomlmen verscheidene
I veelvouden worden van hetgeeni thans
I per maand noodig ia en het ware dan
I een bron van zwakheid' wanneer de
I beschikbaarstelling van die sommen
I op ernstige moeilijkheden ging stui-
I ten omdat tegelijkertijd groote bedra-
I gen aan vlottende schuld, in vredea-
I tijd gemaakt, zouden zijp af te loa-
I sen.
Heeds is1 dOor den minister een stap
gedaan ten einde de beziwaron, pan
het uitgeven van vlottende schuld' ver
bonden, eemiigstzins te temperen. Als
zoodanig1 vermeldt hij het streven om
die schuld zooveel mogelijk voor een
langoren termijn (dén langsten, die de
wettelijke bepalingen op de uitgifte
van eChatki8tpapieren toelaten t.w.
van één jaar) te plaatsen. Het ie zijn
voornemen., bij de volgende maano'e-
lijksehe publieke uitgifte van achat-
kistpapier, te trachten op dien weg
veraer te gaan.
I Dit iS echter niet voldoende. Het
komt den minister een- gebiedende,
eifech van voorzichtige kaspolitiek voor,
een belangrijk bedrag van de vlotten
de schuld' te consolideer en. Vree», dat
hierdoor, wanneer de oorlogstwinsibe-
1 acting een onverwacht glroote op
brengst mocht geven, te veel geld' in
kas zal komen, behoeft niet te be
staan.
Meenit de minister, dat bij den te-
I genwoordigen toestand van de beleg-
I gingt markt, het vier percents1 rente-
I type moet worden gekozen, waartoe
I ook reed» eenige groote gemeenten
I overgingen, hij acht het noodl akelijk
I dat, door uitgifte van de leening
I eenige procenten onder pari, meerdere
I aantrekkelijkheid aan dat rentetype
I wordë gegeven.
1 Bij uitgifte van de leening ge-
I lijk is' voorgesteld tegen een koers
I van 97 pCt. zal het opgenomen be-
I drag aan den Staat, afgezien van het
I verlie- bii de aflossing, 4,1287 pCi
1 per jaar Kosten. Neemt mCn, aan, dat
de aflossing zal |»la»t«' hel»béST5n
bi'diagt) van ,P( t- plUÖ 6o vrijvul-
lendd rente iu do eerste 16 i\ 17 ja
ren en wet 15 millioen plus de vrij
val lepds rente daarenboven ln do vol-
geiH.e 7 jaren, dan kost het opgeno
men geld e'en Staat in die 24 jaren
ongeveer 4.28 pCt. M. a. w., die kans
op winst bij de uitloting in rekening
gebracht, zullen de inteekenaren op
do leening gemiddeld 4.28 pCt. van
hun geld maken-
De aflossing van de leaning iJ in
het wetskvptwerp op gelijken voet g&-
regeld ais1 in de Leeninglwet 1916.
Het „Berliner Tageblatt" verneemt
uit 'sLGravenhagc, diat het qypteem
dor zwarte lijsten dbor Engeland' in
Ifollania zulk oen omvang heeft aau-
genomen, dut door vele HolLancbche
banken aan op de zwarte lijst ge
plaatste firma'» L' geweigerd in fi-
nancieele relatie» met hun te treden.
Tengevolge daarvan hebben deze ge
boycotte firma's het plan beraamd een
eigen bank te stichten-.
Crisis-Maatregelen.
Opnemen van voorraden.
Van Regeeringswege zyn gisteren
te Rotterdam de rijstvoorraden, die
by den groothandel aldaar aanwezig
zijn, opgenomen.
Veilingoonditie8.
Naar Sinleiding van de nieuwe con
ditie, op de meelveilingen van toe
passing, dat het den tusschenpersonen
verboden is. de door de Commissie
voor den Graanhandel, uitgekeerde
provisie geheel of gedeeltelijk aan den
kooper af te staan, heeft het bestuur
der Vereeniging van Meelagenten den
leden medegedeeld, dat het Rijksgraan-
bureau alleen bereid was bovenge
noemde bepaling in de veilingoondi-
ties op te nemen, indien het bestuur
der vereeniging zich verbond, zelf
mede contróle uit te oefenen op de
richtige naleving dier condities. In
verband hiermede zullen maatregelen
getroffen worden, ten einde aan het
provisisie-geknoei een einde te maken,
en de overtreders dier condities geheel
uit te schakelen. (Hbld.)
De Scheepvaart en de Oorlog.
Wat ie er met de „Koningin
1 Regentes" gebeurd?
Het Handelsblad spreekt, na hetgeen
omtrent de qpbrenging en het houden
van de mailboot der Mij. Zeeland door
de Dqitsohers is bekend geworden, de
meening uit, dat iu deze maatregelen
moeilijk iets i anders te zien is dan een
bewuste onvriendelijke handeling tegen
Nederland. Het blad verklaart aanlei
ding te hebben te gelooven, dat dit
inderdaad het geval is en vraagt of
de Regeering dit over haar kant mag
laten gaan.
Het komt ons hoogst onwaajsohyn-
lijk voor dat de Regeering in dezen
werkeloos zou zijn gebleven, maar...
het „land weet het alweer niet". Tien
November is de Koningin-Regentes
opgebracht, vernomen werd dat eenige
onzer marine-vaartnigen bij de aan
houding aanwezig geweest zyn en
daarbij een zekere, nog niet opgehel
derde rol hebben vervuld pn sedert is
gebleken dat het schip niet, zooals
na vroegere aanhoudingen gesohiedde,
wordt teruggegeven. Maar he^. eerste
woord van regeerings-inlichting over
een het nationale gevoel zoo pijnlijk
treffend conflict moet nog worden
gehoord
Terecht vraagt het Hbld. ironisch,
of het nu in elk geval geen tyd zou
worden, dat wy te weten komen, welke
reden de Dnitschers meenen te hebben
om ons de Koningin-Regentes een
voudig af te nemen „Dair kunnen
wij misschien tevens vernemen, wat
dc Regeering gedaan heeft om deze
daad, die ons een daad van eenvou
dige willekeur en onrecht schijnt, her
steld te krijgen."
De kleine verbetering die enkele
maanden geleden in de regeerings-
Êubliciteit aangebracht en in het land
oopvol begroet was, schijnt reeds
prijsgegeven te zijn. De inspanning
die ertoe noodig was om haar in gang
te brengen, heeft de bureaucratie blijk
baar uitgeput; tot voortzetting is er
geen kracht meer over.
Nederlandsch stoomschip gezonken.
Volgens te Rotterdam binnenge
komen berichten is het. s.s. „Helena"
geladen met stukgoederen onderweg
van Rotterdam naar Zuid-Amerika,
gezonken. De bemanning is gered en
te Yarmouth aangekomen.
Het s.s. „Helena" meet bruto 1770
en netto 2137 ten en ia gebouwd in
1907. Het behoort aan de Maat-
schappy s.s. „Helena", firma Lensen
C°. te Terneuzen.
Het Nederlandsche schoenerschip
„Dolfyn" getorpedeerd.
Volgens een te Groningen ontvan-
ren telegram is het aldaar thuisbejfc doodenT
tooiende Bohoooerschip „Dolfyn" (ku^ Soeinkarta
pitein T. Eppinga te Groningen) op
reis van Christiania naar West Hart
lepool, beladen met injjnsfcutten, ln
de Noordzee getorpedeerd,
De kapitein en de bemanning zyn I
allen in Northfields geland.
De „Tenbergen" gestrand.
Uit Londen wordt aan do „N. R. I
Ct." gemeld I
„Het Nederlandsche stoomschip I
„Tenbergen", van Buenos-AyreB naar I
Rotterdam, is %by het eiland Queme-1
nes (nabij Brest) gestrand. De beman
ning is in Le Conquet geland."
Volgens alhier ontvangen telegram
is de „Tenbergen" op cje rotsen bij den I
ingang van de haven van Brest ge- I
loopen en met de lading geheel ver-1
loren. De eerste stuurman wordt ver- I
mist. Het schip heeft een volle lading
graan in voor de Nederlandsche Re- I
geering.
(Het stoomschip „Tenbergen" (ex
Corona), groot 3826 ton bruto en
2456 ton netto, Van de N. V. Furness
Scheepvaart-en Agentuur-Maatschappij
alhier, is in 1906 door Furness Withy
en Co. Ld. te West-Hartlepool ge
bouwd.)
Mijnenknippen.
Men meldt uit Vlissingen
Gisteren werden proeven genomen 1
door de Batavier IV met het toestel
tegen het mijnengevaar, uitgevonden
door den ge^ensionneerden hoofdoffi
cier der marine, Goedhart.
Het toestel is sinds de>mrige maal
veel verbeterd en vorsterktbotvieren
§aat gemakkelijk. Het toestel"*doet
e boot 25 pCt. van de vaart ver
liezen. Gisteren zyn drie mynen
opzij geduwd, twee kwamen naast
het schip weer boven, een ging onder
het schip door.
Fraai weder, kalme zee en niet
geladen waren gunstige omstandig
heden. Heden vertrekt het schip naar
Rotterdam en zal onderweg proeven
nemen met het mynenknippen.
TWEEDE KAMEli.
Vergadering van. Woensdag 22 Nov. I
Grondiwetsiherzjieningi. I
Vervolgt.
De heer Eerdlmlaii» ud. wette I
uiteen (Dat in oni>:e. wetgeving van I
tnan. 'taat te leizen dat openbaar ou- I
uerwij het onderwijs i» dat van I
njk«wege wordt gegeven, maar 4at I
uit than» in het nieuwe ontwerp ont I
breekt. Neigen» worden do begrippen I
openbaar en bijzonder tegenover ol- I
kaar ge..te4<ï. De eisehen van deug- I
dielijkheid zijn nergens vaat aangege-
ven, de toelichting gegeven onder de I
voorwaarden «ie gesteld! zullen wor- I
don om die deugdelijkheid te krijgen I
word'en nergens1 aangegeven. De hin-- I
derlijke wedijver tuSSoh^ bijzonder, en
openbaar onderwijs' dient te verdwij
nen, dd overheid moet Voor het bij
zonder onderwijd een gelijke maatstaf
aanleggen als voor het openbaar.
De heer. Otto u.l. lichtte zijn
amendement too betreffende het ka
rakter van het openbaar onderwijs.
Het verlangt dat even hooge eiSchen
zullen worden gesteld aan de open
bare en aan de bijzondere School wat
deugdelijkheid betreft en dat ten! aan
zien van godlsdiens-tonderwijS geene
eisehen woi'den gesteld.
De heer Visser van IJ z e n-
doorn v.l. lichtte de voorstellen in
gediend door den heer Ttyd-ttiran toe
en verbeterde de redactie zoodat er
thans mioet gelezen worden, in elke
gemeente de» Rijk» wordt van over-
heidcwege voldoend lagetr onderwijs
gegeven. Uitzondering hierop kan
worden toegelaten volgen» regefls bij
de wet te stefllen. Het door de over
heid te geven onderwijs wordt gege
ven in een v^doend aam,tal Scholen.
Eenheid' dient er te zijn in het toe-
pa» en van dJe# wet in dd uitvoering
van de bepalingen, wederzijidslohe be
langen moeten onpartijdig wordOn af
gewogen. In de ze»de alinea dient ge
lezen te worden eiSchen welke gelijke
deugdelijkheid waarborgen-.
Voldloende i», döt uit de Grond
wet blijk©, dat men niet genoegen be
hoeft te neurie® miet de verklaring der
rechtenzfjae, «lat deugdelijkheid bijzon
der onderwijs zal worden gegeven.
Overigen» hebben linker- e® rechter
zijde elkanderr te vertrouwen. Het ri
sico -dat bij de uitwerking der be
paling wordt bedoopen, Staat voor
beide partijen gelijk. Laten wij elkan
der du» vertrouwen Schenker., e® een
drachtig ..anranwerken tot een bepa
ling die alle® bevredigt.
De vergadering werd dèarna ver
daagd tot Donderdag 11% uur.
Ned. Oost-lndië.
Bij het Departement van Koloniën
ia het volgende telegram van den
Gouvernenr-Generaal van Neder-
landaoh-Indië, d.d. 20 dezer, betref-
fedde pestgevallen op Java van 20
Ootober j.l. t/m 2 dezer ontvangen
Soerabaja (stad) 1 nienw geval, 2
(stad)
;oong 1, Blitar
Hoerakaata (t
deeling) 2, Klaten 1 en Semarang
(stad) 2 doodelijke gevallen.
HierbU 'wordt aangeteekend, dat de
totaalogfers over bovenbedoeld tijdvak
zijn: 12 gevallen en 13 dooden en
dat zij over het nagenoeg overeen
komstige veertiendaagsche tijdvak van
het vorige jaar (22 Ootober m/t. 4
November 1915) bedroegen 293 ge
vallen en 277 dooden.
Initsmisn Madadaallngn.
GBARDS MAGUIRS DO BiZAR DE LA P1IX.
- WARENHUIS. -
Grootste keuze St. Nleoleee geschenken.
(■li arbei
overwogen
do ltijks-
ributM van
Een eleotrisohe drafd langs de
Oostelijke grens.
Men meldt nit Nijmegen
Naar wg uit goede bron vernemen,
zal aan de Dniteoh-Geldersehe grens,"
in verband met de toenemende desertie
van Dnitscbe soldaten, een draad ge-
apannen worden, die eleotrisoh geladen
kan worden.
Diefstal van koper en brons.
Te Delft is door de reoherohe een
belangrijke diefstal van koper en brons
ontdekt, welke reedB gernimen tijd
ten nadeele der Rgksoonstruotie-werk-,
plaatsen aldaar werden -gepleegd.
Een drietal werklieden uit het ma
gazijn werden aangehouden, die een
volledige bekentenis aflegden.
Ruina 400 kilo koper en brons,
waaronder stukken van kanonnpb, is
in het pakhuis van een koopmta ge
vonden. tl.
De koopman O. verdacht van heling
van het gestolene bevindt zich feeds
I in handen der juatitie. (N.jCt.)
De aigarenin'tbHrtnc.
Men akihrijft on« uit tiwthofen
Dat de Nederlaiuteohe s'igjtenin-
cuutrie ln h« algemeen een gdbotge-
I vaar dreigt, ié thans in den - lande
I genoeg bekend. Er wordleji nog voort-
I durend door die patrooi-a-
I der-bonden mttatregelën j
lom wyi dien dringende,,.
I einde te maken, waarbij
I ccnwni öie inzake de dL
I tabak, worcJt gphnordt H
lntutbbhen hebben vénghillemfe 1»
1 brikanten reedk hunne thuiswerkers
I ont-'lagen, waardoor de-l«atsten ln
I kommervolle oflintandlghedou koartesi te
l verkeeren. Het steuncomité, dat de
I laat te mnandeo voor Kndlhoven o.a.
geen onkeie uttkeering had' te doen,
zal plotseling 1 fewnar worden belast.
De oorzaken, dat in db tabaW- en
ilgareniEüd-ilétrief bedbnkeliike slapte
lieer, "ht, zijn twoobrlei. NodOrland fa
briceert jaarlijks 1680 millioen rfgn-
ren. Hiervan gaan er pl.ro. 280 mil
lioen naar het buitenland, terwijl de
overige 1400 millioen dbor ona Ho-
lanofech rockpubliek wordieu veirbruiKt.
Maar van deze 1400 mdllioen zijn
hiina 1000 millioe® Sigaren benede®
e^tot dan prijö van 3 cent» aWail
ventoop.
D steed» dluuwter wordende gr on*
Stoffen hebben het voor dien fabrikant
moreel onariogalijk gemiaakt, de volK
sigaren van 2, 2% en 3 cent
langer te fabriceeren irJet een reoetö»
ke winst. Prijöverhooging wa» nood
zakelijk. Tengevolge van dtez? pnjfl'-
verhooging en die Stead» duurrier wor
dende levensbehoeften is het binnsn-
lan-d'^h verbruik van Sigarern volgde
I de ofticieele gagövenS enorm' vermin-
In. domttidge kringen in deindkiStrie
had men dit reed» vroeger voorzien
en drong mien daarom' aan op een®
ruim© beschikbaarstelling tegen W*
prijs van -distributiefabak.
Maar ait wijs oordeel werd' ino^
tijd >iiet gewaardeerd.
Een tweede oorzaak van die tb®»
bestaande en voortdurend meer drei
gende stapte i» de buiteniandSobemt^
voer, die geheel stopgezet is'. Eng®-
I land heeft zijn haven» voor tabaks-
I fabrikaten gesloten; Daiitebhlandsvfl^
I zoo terwijl laatstgenoemd land boveo-
I die® den doorvoer van tabaksfabm»-
I ten naar de Scandinavische landen
I heeft afgeSnedan.
Verbetering te zoeker, in beide vo-:
I rengen-oeïride omStandfiglhede®
I de niet lichte taak van da voonfl»'
I nen uit dte industrie.
Kolenvoorraad.'
Een Ooetenrijjcsdi geoloog, dr.
Iscitner, heeft onlang» getracht^^i
geheeden kolenvoorrgad der aard®!
benadering te bepalen. Den grooJM
voorraad in Europa bezit Wl*
land met ongeveer 410 miHliardl tw
we'ke hoeveelheid: met een jaarliyg
verbruik van 220 millioet, ton
voor 18D0 jaren voldoende zal
De kolenrijikdom van Engeland, *i
land inbegrepen-, t wordt geefchat 1
190 milliard ton, waarvan getnidd»
268 millioen jaarlijks worden
.bóven gebracht, zoodat de mip'®'
van Engieland nog 720 jaar kunfl*
^jihea i>« tietvw plaats neemt uo»-
leiin>:iU'»««J'Uü lu ,niet
waai van jaariijKs 43 millioen, ver
bruikt worden, uk u. w. eenvoaiuaad
voor bnxJ jaien. De iiH»jueii van Ruk
laud (ötbeaiö niet InbegrepenflKhat
,1e geoloog op 68% milliard', waarvan
tot nu toe s'teahfe 27 millioen ton
ju ui lijk» worden verbruikt en dus
nog voor 2UA) jaar steenkool
voorbanden 1». i'rankrijk bewohikt
over 16 milliard en België ongeveer
eveneen», zoodat voor belda landen
do voorraad nog ongeveer 4Ü0 jaar
voldoende zal zijn, indien de op-
brengJt dezelfde blijft. De overige
EuropeeSohe bekker.» hebben alechts
geringen inhoud. Spanje en Spitsber
gen hebben ieder 9 milliard, Neder
land 4.4 mdUiard, Servië indlliard,
Bulgarije 0.4 milliard', Italië O.lo
milliard. De geaaimcnlyke voorraad
vkn Ewropa 1» du» ruim 774 mil
liard ton. Deze voorraad ia nog be
trekkelijk gering, indien arien rekent,
uat in milliard en tonnen, de Veree-
aigde Stalen 3838 bezitten, Azië 1279,
Canada 1284, Australië 170, Afrika
58. De geheel e voorraad' dier aarde
zou dus minsten» 7.858 milliard toqk
nen boc-irage®, welk aantal nog hoo-
gdr kan word'en, indien de ZuldkAlme-
rikaaravche staten erbij komen, waar
in men nog groote hoeveelheden steen
kool vermoedt.
die deze oourent vanaf heden dafl«a
lijke weneohen tn ontvangSnv betalen
voor bet abonnement tot en met
SI Deo.
60 OENTS
of per week
10 CENTS.
a .De opgaaf kan gssohiedea aan het
Dureaui Markt 81' te Dojdda of bi|
f, T 1- li I'
Er worden 285 abonnementen genomen
(169 mannin en 66 vrouwen) en bovendien
11 abonnementen voor het stortbad.
Het aantal afgegeven badbriefjes be
droeg 671 (aan mannen 615, aan vrouwen
66), benevens 89 voor het stortbad, terwijl
188 kaarten voor 20 baden werden ver
kocht.
Het totaal der ontvangsten beliep
1199.60 on der door de Commissie tity voor
schot gedane uitgaven 747.04.
Evenals 'in 1914 werd aan het plaptseljjk
garnizoen ide gelegenheid gegeven om op
bepaalde uren de inrichting kosteloos te
bezoeken. HiervAn werd druk gebruik ge
maakt. Ook op de uren voor kosteloos be
zoek vatv volwassen burgers en jongenB was
het bezoek druk.
Het minder warme weer was oorzaak, dat
het bezoek in het algemeen niet druk was.
Die invloed was echter meer merkbaar bij
het bezoek der mannen dan b(J dat der
vrouwen.
Heerschende Ziekten. De gezondheids
toestand was in het afgeloopen jaar gun
stig; het sterftecijfer bedroeg 12.07 op de
1000 tegen fl|44 in 1914 en 12.24 in 1918.
Ter secrettrie werd aangifte gedaan van
1 geval vailwphus en 5 gevallen van febris
typhoïdea, Tlfievallen van diphtheritis en 10
gevallen vdpf roodvonk.
Voor het'pverige bleef de Gemeente van
of epidemisch heerschende
Iphoond.
catarrhale aandoening der
jorganen kwamen ook in het
iar voor.
dienst bü armen, ver-
b woningen. De heeren Dr.
en P. de Boer,
W»AT2$ Ni>v._
[erBtemmingjj Kamér
Aan de gidteren &eturad{fi
ning voor twee h
Van Koopha|ö9l
57 kiezers dMl.
Uitgebrachtiwerdqn Oó |h|heereq
L Yasel de Sohopp^: 44 stl GÜDrirfpe
'36 st., J. L^.van Eijk 20 »t.j en Hps
von' Veen Aij 2 at., terwiji fr 2 it.
yan onwaarde waren, zoodatf
zyn de heerea I. YSsel de f
en G. Prince.
f-i— I
Gesignaleerde, j
I Bij de poljtie nueldae zich gisteren
een zweiwer aan, die verzocht vrije
-overtocht te mogen nebben naar Hot-
Ardam. Aan dien wenöch werd aan
vankelijk niet voldaan, doch. bij na
zien op de lijst van geeign-aleerden,
bleek deze man daarop voor te ko.
men om nog twee dagen hechteïli» te
ondergaan Toen kon aan zijn ver
langen worden voldaan, met dien ver
stande dat hij nu niet alleen, doch
onder geleide naar Rotterdam reisde.
Centraal Bureau van Advies voor den
Middenstand.
Gisteren vergaderde het beBtuur van het
Centraal Bureau van Advies voor den Mid
denstand op administratief, technisch en ju
ridisch gebied, gevestigd te 's-Gravenhage
ten kantore van den Ryksnjjverheidsconsu-
lent aldaar. Uit e<yi door dat-bestuur ge
maakte voordracht werd in een daarop vol
gende bijeenkomst van gemachtigden van
diverse middenstandsorganisaties met alge-
meene stemmen tot directeur benoemd de
heer J. P. Vergouwen te Leiden, mededirec
teur der Credietbank voor Nederland en ge
meenteraadslid daar ter stede. Onder dit
Bureau, dat met 1 December wordt openge
steld en van Rijkswege een jaarlijksche
subsidie van 1600.— geniet, ressorteeren
de middenstandsvereenigingen te Leiden,
Delft, Gouda en tusscheniiggende gemeen
ten. De zetel van het bureau zal voorloopig
ten kantore van den Rijksnyverheidsconsu-
lent Zuid-Oost Buitensingel 226 A te 's-Gra
venhage gevestigd zijn. Het ligt in de be
doeling van den directeur in verschillende
plaatsen op verzoek lezingen te komen hou
den teneinde den handeldryvenden en indus-
trieelen middenstand op de hoogte te bren
gen van doel en strekking van het bureau.
In andere centra's van ons land, waar der
gelijke bureaux sinds korten tijd werken,
blijken dezelven in een lang gevoelde be
hoefte te voorzien en wordt er door belang
hebbenden gretig gebruik van gemaakt.
Fraaie Bloenwtaizaak.
De zeer bek endje Rotterdamisohe
bloemanizaak van die firma de Lange,
die zooals bekend in haar bedrijf de
firma W. L. InHmiink heeft opgeno
men heeft in de Prin» Hendrikstraat
een geheel nieuw bloenrjenmagatzijn in
gericht, waar Floral'» kinderen in
overvloedige pracht zijn tentoonge
steld.
Het i» zeer die mloedte waard dié
nieuwe bloamanmiagaaij® te gaan be
zichtigen. -
Gemeenteverslag over 1915.
Aan het verslag der gemeente over 1916
vefleenen wij nog het volgende:
Zwem- en Badinrichting. De inrichting
werd geopend op Woensdag 12 Mei.
eerste c
omvang
waarin
genees
deeld e
zyn bov»
te 9 uur 1
de stads-jl
te sprekdl
Dei
meente-vi
juffrouw j
A. Gort -
De
jaar] i
m P. de Boer, Gemeente-,
met de pjMctijk bij del
in hunne woningen. De
i praktijk in haren geheelen
twee van de drie wijken
lemeente ten opzichte van den
en dienst bij de armen is ver-
latstgenoemde in 64ne wijk. Zij
i alle werkdagen des morgens
st St. €atharine-G#sthuis voor
fenten, die niet bedlegerig
Ih te fconsulteiren.
qpndige dienst i* aan twee Ge-i
•ouwen opgedragen, n.1. n
Woerlee eri Mejuffrouw
tiddplen voof de Jrmen en
instellingen. Van Weldai
i verstrek® dopr de Stj
kend in', gelukte dit niet, en ging voor
ditmaal die vlieger niet op.
In loir
voorst
gevestigd, in)het S
alwaar in
voor verplc
de gedichten i
jaar bedrortg
(Wor® |r«^r
icht. li il
gemeente
24 Nov. desnti-
'uur Her behandeling vam
Regrooting difemst 1917.
AdreS Geunoehté-ontvanger, verlen
ging vergunning buite® de gemorate
te wo-nen,
Lenoeaning leden, armbestuur.
Benoeming leden der commissie tqt
wering van dchoolvenzuim1.
Uitloting aandeel gefldieening.
Verzoek van Jac. Oökam, Jan Os
kam, A. v. uL Hoek, om gedeeltelij
ke ontheffing van Hoofldelijken Om-
ftlag.
AlSvoren van C. Bos, A. S. Spruit
en L Verkalk om ontheffing van
gphoo'geld1.
R clame» HooMtlijken OtmSlag van
T. Brouwer de Koning, B. Boere, P.
da Jong, M. Oskam, J. D. Ooster
ling, M. Verburg, H. Borst, D. de
Jong, A. H. Burger», J. Uittembo-
gaard', H. v. d'. Be®, H. v. d.. Voo-
ren, A. Schep, J. Brouwer dë Ko
ning e® A. P. van Dalen-
Suppletoir kohier Hoofdelijke® Öiri-
Slag.
Berkenwoude.
Id de op 22 November j.l. gehoaden
vergadering van de Raad dezer Ge-
meente is o.a. vastgesteld de Begroo
ting 1917, waarin o.a. werden vastge
steld de gewijzigde jaarwedden van
Burgemeester, "Wethouders, Seoretaris
en Ontvanger; tevens werd besloten
tot oproeping sollioitanten voor lan
tarenopsteker, tegen een jaarwedde
van f 26.—; nog werd vastgesteld ver
ordening v.h. beheer van het levens
middelen bedrijf.
Een 3-jarig zoontje van de gem.-
veldwachter D. de Gens, viel gisteren
voorover in een ton regenwater. Hoe
wel het niet direct werd opgemerkt,
kwam hg zelf, (hoe is een raadsel)
nog levend daaruit te voorschijn.
—"O
Woensdagmorgen vond dó timmer
man K. iMarkus, elf zyner konynen
vermoord liggen, een hond schijnt die
nacht die slachting te hebben aange
bracht.
--o—
Deze week ging door deze gemeente
een gezelschap Zigeuners. Na hier en
daar beproefd te hebben hun inkoopen
te doen, vermoedelijk zonder betaling
te laten volgen, gingen zij om melk,
en na die verkregen te hebben ver
toonden ze een bankbiljet en verlangde
guldens terng van een zeker jaartal
Daar ook hier die bekende truc be-
Vergadering van 22 Nov.
(Slot)
Bij dé bespreking over da coittri-
butioverhoogiug, uie het gevolg zou
zijn van het orat&euei. van het maand
blad in tvto w e e k b 1 a d, wuartegen
enkele stemmen opgingen, word door
den heer L. die V rlea Jan, het
voorstel gedaan de contributie dé-nln
een» te brengen op f8.— teneinde ujt
(ie inkomsten te kunnen bestrijden toe
lagen die opr. toedUfcht uan het dége-
itjkbch bestuur, dat zich zoovöie op-
otferingen, moeiten en kosten getrost
in hot belang van den Bond. Spr.
achtto deze toelagen noodlzakelijik.
De Voorzitter achtte het wen-
Sehedijk de contributie-verhooging te
bespreken in da voorjaarsvergadering,
opdat daarover alle leden worde® ge
hoord.
Door de afd. W o-e r dl e n wa» me
de een voortitel ingediend beoogond
dat dé Bond ij stappen zou dtoen bij de
Regeering! om te verkrijgen dlat langfe
wetlelijken wjeg het pachtcontract zoo
danig wordt geregeld', dat bij ev. da
ling der lamdibouwp réd®eten, dit even
eens een daling deif „pachtsom mee
brengt-
De Voorzitter noemde deze
/aak er oena van zoo ingrijpenden
aard dat het noodlzakriljk irtoet wor-l
den geacht deze thane niet in be
spreking te brengen, dodi ze te doen
voorbereiden door een commissie, die
dat' vraagstuk van alle zijcén kan be-
MdiScueaie w<?rdt daartoe
oomimiaeie zal aangewe
nden door het bewtuur.
dé afd'. S t o 1 w ij k wa» een
ingekomen, luidende:
algOmieone Vergadering he-
ïK.mt uit haar middën een commis
sie van onderzoek naar de wensche-
lijkheid en die mO^Hijkheid van het
oprichten eener coop- varkenS-export-
Yerqemiging."
eenige d&slouofelio, beeioot de ver-
Irifig tot het instellen eener zpo'i
lahjige commissie, o^dlat de exlpijrt
van varken» niet afhankelijk zou zijnl
vaA oen vrije^i ijandd-aar. Deze oom»'
4©, welke', door het bestuur zal
Jen aangpw-eizeii, zal aan dé ver-
'jhg rapport hebben uit te ^bren-
rap liaar beviAdingen.
leinde zelfstandig te kunne® op
m Mn goyaller^, waé-rin de land-
Dwwênde stand o'rt on|euseh^ wijze
vMvit aangevallen,"waaa-in maeaiingen
wroriten vépkóndigd over dé® hoeren
stand, dife önjuist zijn m wanneer cri
tiek wor<k geoefend op iriaatregelen
oefceffendé dien boieren»tand mot de
Klaarblijkelijke bedoeling met rninach
ring «aarvan te spreken, had' het
xioofd'beetuur voorgesteld «at de al-
gemeene vergadering aan het Dagel,
uettutir machtigingzou verleenen om
zelfÈtand'ig op te treden d&dr, waar
in deze moeilijke tijden door eenzij
dige vooriichtiug een onjuiste voor
stelling van zaken post vat, tot scha
lie van den goedé® gang van zaken
an het geheel.
De Voorzitter betrok in zijn
uetoog voor deze zaak de pers, ajs
zou c'eze den boere®. vijandig gezind
zi^n- Tegen déize uitlating opponeer
de één dér verslaggevers, die er na
drukkelijk op wees dat Slechts één
orgaan zich daaraan als regel Schul
dig maakt e® d. i. dé Telegraaf met
de Courant. De Voorzitter verbeter
de daa.op zijn woorden door te zeg
gen dat hij bedoelde cJe uitingen in
de per», mèt dé redacties dér blade®.
Ten slotte werd besloten dat de
volgende vergadering weaérom te
Gouda zal plaats hebben.
Nog werd bepaald dat dé 12 ver
tegenwoordigers van Bondl voor
de vergadering van de KaaSvereeni-
ging dloor het bestuur zullen worden
benoemd'.
Bi. de rondvraag weralen verschil
lende vragen gesteld en klaohfen ga-
vit over dé veevoeder-voorziening,
welke door den Voorzitter werden be
antwoord. Volgen» Spr. staat de Re-
goering in vele gevalle® voor het
feit niet te kunnen zooals zij wel
zou willen, omdat dé voorraden te
gering zijn. Overigen» erkeiwiëSpr.
dat niet altijd even oordeelkundige
regelingen zijn getroffen.
Dl» vergadering werd diaarop ge
sloten. j. E 4
«cho nuiikiien o® vrouwen, wan-t voor
opt volbrengt datzcflfde veldleger zijn
harden plicht, zal het, zoo noodig,
zijn leven géve®, voor ons dl©
vergeten opdat wij, lederen dag
rustig onze dagelijkeche ge
woonten kunnen volgen, onze groote
en kleine genoegen» Smuken.
Wie dit beseft, gevoelt ook meteen,
dat wi„ niet mogen vergaten, die wil
gaarne ,,iet»" van de schuld, die wij
aan ons Veldleger hebben, afdoen,
waartoe Kerstmie' dé galegènheidl biedt.
Stelt het zenden van eene gift niet
uit. „Vau uitstel komt afstel." 't ia
een oud Ilollandseh spreekwoord.
Zendt, wat gij mLséën kunt en liefst
vóór 1 December aan eene dar on
ergeteekendén, zij zullen 't gaarne
j ontvangst neme® e® voot het Veld
eger afdragen, ten bewijze, ihvt Gou
da ten minste niet vergeet.
A. Marten»—HuygenS.
J. P. van de VeldleSrrilt».
Wa. G. M. Comfurius.
Goudla, 28 Nov. 1916.
Gouda, 33 Nov. 1916.
GRANENZoolang deze toestand
in den graanhandel voortduurt, «uilen
wy geene noteering mededeelen.
Vkimarkt. Melkvee, goede aanvoer,
handel steeg, pryzen als vorigé week,
Vette varkens, goede aanvoer, haudel
vrijwel, 44 4 54 ct. per half K.G.
Magere Biggen, goede aanvoer, handel
vrijwel i.to k f 1.40 per week.
Vette Schapen, redelijke aanvoer, handel
flauw 24.— a 30.—.
Lammeren, goede aanvoer, handel flauw.
t8.a 34.—.
Nuchtere Kalveren, goede aanvoer,
handel vrijwel, 14.— 4 i8j—
Fokkalveren, 16.— 4 30.—
Eieren red. aanvoer, handel zeer vlug,
per 100 «tuks, 13.50 4/ 14.— I
poter, red. aanvoer. Handel vlug.
Goeboter 1.4
Weiboter 0,85 4 0.95.
Kaasmarkt
Aangevoerd 7a partyen,
Gófdsche kaas re soort f71.— af 73.-—
raafjiere f 74.— a f ae soort f 68.-—
ffio.-J-, gestempelde f 74.—, met conditie.
Mies per 50 Jt.G. Handel matig.
INGEZONDEN.
{Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Een Kerstgave voor het Veldleger.
"Velen hebben dé» oproep hiertoe
rr_ dé groote bladlen gédezen en,
terzijde gelegd'.
Een ingezondé® stukje in- het avond'
blad van dé N, R. Crt. van 24 No
vember tJoor ee® officier van on» veld1
-leger spreekt er ten minste van dat
het Nederlandsche volk zijn mannen
van het veldleger „vergeel", dat het
hoog oplaaiende vuur dér éerSte mo
bilisatieóOgen i» uitgebrand en naar
het schijnt voor goed.
Ais' dat waar i», zou het eene
Schande zijn Voor on», Nederland
flK ARKTflERIOHTEh.
Voetbal.
Wédstrydprogramma vopr Zondag:
le l4 D.F.C.—Sparta; Haarlem—Q.---.
H.V.V.—Hercules; U.V.V.—H.F.C.;
^—Sparta; Haarlem—Quick
- n. yv .—Hercules; U.V.V.—H.F."
1 Blauw *WitH.B.S.
2© kj. B.: Concordia—Olympia, A. M.
Veldhoven; R.F.C.—D.V.V.; Ajax
V.R.A.: S.V.V.—Xerxes.
3e kl. B.: Gouda—C.V.V., J. H. d.
Schalk; A.D.O.—Excelsior; Transva-
Ha—V.F.C.
3e kl. C.: Alphen—Sportman, W. C. Snoek;
BerkenrodeVolkaw.b.h.; V.C.S.—
L.F.C.; TogoR.C.H.
8e kl. H.: Velox—T.O.P., A. Pouw; U.F.C.
S.V.S.; D.O.S.—Vriendenschaar;
D.O.O.—Voorwaarts.
Goudsche Voetbal Bond:
le kl. Olympia 2Woerden; A.W.
koop; Zwalawen—Gouda 2; T.O.P. 2
Schoonhoven te Schoonhoven.
2e kl. Woerden 2Zwaluwen 2.
De Protestcommissie van den N. V. B.
heeft de protesten van S.V.V. (wedstrijd
S.V.V.—D.V.V.) en Concordia (Concordia—
D.V.V.) verworpen, zoodat de uitslagen
(0—0 en 23) gehandhaafd blijven.
Spr. wijst er op dat het voorgestelde ar
tikel afkotnstig is van de warmsle voor
standers van het openbaar onderwijs die
meenden de taak niet slechter te moeten
maken, maar meer te moeten doen beant
woorden aan de realiteit.
De wensch in iedere gemeene een open-
lure school spruit voort uit vrees voor de
clericalen.
Spr. gaat mee met het ameudement-van
Raalte omdat het den arbeider macht geeft
met meer klem meer scholen te eisehen.
Spr. verklaart zich tegen het amende-
ment-Eerdmans. Hij betoogt niet te kunnen
medegaan met den term gelijke eisehen of
gelijke deugdelijkheid. v
Nadat de V 0 0 r i tt e r nog op kortheid
had aangedrongen en niet te vervallen in
herhalingen wordt gepauseerd.
Na de pauze kwam aan de orde de no
minatie voor een lid van den Hoogen Raad.
Op dé nominatie voor lid van den
Hoogan Raad in dé vacature Mr.
Krabbe i» al» no. 1 geplaatst Mr.
J. Ko ter, hoogleeraar aan da Uni
versiteit te Groningen miet 53 van de
60 stenonen.
In de hui-ShoudëliJta com(tbifl»io werd
gekozen in de vacature 'Ttydeniuan mr-
Vi€«er van IJzendoorn met 39 van
do 70 Stemlmen.
l aarna voortzetting van dé behan
deling van art. 192. De heer van
I d e i g a o.h. kan het verband' ge
legd «oor den Minister tuSschen art.
192 en de andere grondwetsartikelen,
niet goedkeuren.
Hij zal voor art. 192 «temmen in
dien geen amendementen daarop zulk»
voor hem onmogelijk iriaken.
v-Ta
Geldleening Suriname.
Bij de Tweede Kamer is heden in
gekomen een wetsontwerp betreffende
een geldleening voor Suriname groot
4 Va millioen rentende 4Va
Kolennood te Amsterdam*.
Te Amsterdam «éet de koleanood
zich ernstig aanizien. Bij de Gemeen-
i rijden, i» nog wel voldoenden
voorraad voor een paar maanden
maar dé gemeente-lichtfabriek en zul-
en aan de vraag 'van de burgerij
niet kunnen volden, terwijl dé bur
gerij niet besëft fiat men aan het in-
teeren i». A.S. Woensdag zal een
SpoedvoorStel van B. e® W. in de
«emeenteraad wordën ingediend', dat
zal in,hou«len maatregelen te nemen
teneindle de burgerij te dwingen zui
nigheid te betrachte®.
Gebrek oen beton.
Aan 88 bouwvakarbeiders, werkzaam aan
het N. Ziekenhuis te Leiden is tegen a.s.
Zaterdag ontslag gegeven wegens gebrek
aan betonijzer. 'Wan arbeiderszyde wordt
dit argument niet steekhoudend geacht.
Het afdeelingsbestuur van den Bond van
bouwvakarbeiders heeft het hoofdbestuur
verzocht, de tusschenkomst van den Minis
ter in te roepen.
Te Arnhem aijn heden met ee® ex
tra trein aangekomen de eerste Oos
ten rijkslidie kinderen. Allen zagen er
erbarmieUjk uit.
Uit Londën wordt geméld!
Engiêl&ëhe mOrinevliegtuige® hebben
hedlenjdë haven van Zeebruggë ge-
bomlhaWeerdl.
Stoomvaartlijnen.
Rott. Lloyd.
Buitenzorg, 23 Nov. te Folmouth.
Ternate, 21 Nov. van Port Said.
413" STAATS-LOTERIJ.
1"'° Kl. Trekking v. Donderdag23Nov.
No. IS2B7 flOOO.
Nod. 28Ö7, 13571 en 16580 ieder
f 100.
Prgnen van 20.
<12 83.1 968 1019 1277 128913111J
1645 1679 2p90 2312 2313 2804 2984
3098 3407 3675 3631 3840 3832 i
3952 4336 4872 4709 4932 5100 5423
5425 5711 5786 5862 5992 6805 6883
7230 7517 7941 7952 8004 8132 8617
8845 8854 8867 81936 9155 9307 9915
103 10457 11018 11579 12183 12202
12216 12272 12483 13065 13101 13309
13597 13638 13845 14041 14691 14723
14838 15079 15695 16409 16479 16742
16778 16934 17^42 17547 17562 18295
18527 18808 18806 19001 19046 19136
19264 19367 19452 19701 2B530 20623
20718 20850 20910
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 28 Nov. 1916. Geopend
te 11.40 u.
Voorzitter: Mr. H. Goeman Borgesius.
v Grondwetsherziening.
De beraadslagingen over 't wetsontwerp
tot 't in oyerweging nemen van een voor
stel van verandering van art. 192 der
Grondwet, benevens de aanhangige amen
dementen, wordt voortgezet.
De heer Gerhard (s.-d.) bestrijdt de
rede van den heer Otto, op 't punt van 't
begrip neutraliteit en betoogt dat men de
citaten moet beoordeelèn naar den datum.
Spr. betoogt vervolgens dat zijn geheele
leven er 't bewijs voor is dat hij geen soc.-
dem. school wil, dat hij niets zoo afkeurt
als het kind te drijven zich te richten naar
één of ander model.
Spr. komt dan tot de amendementen. Het
groote bezwaar is dat de openbare school
in het „donkere" Zuiden zou overgeleverd
zijn aan de clericalen.
van het Koninklyk Meteriologiscb
Instituut te DE BILDT.
Hoogste barometerstand 775 te
Zuid-Duitschland.
Laagste barometerstand 749.7 te
Ghristiansnnd.
Verwaohting tot den volgenden dag
Matige wind uit zuidelyke richtin
gen, half tot zwaar bewolkt, aan
vankelijk nog weinig of geen regen,
iets kouder in het oosten.
BUKUEHLIJKE STAND.
GOUDA.
(GEBOREN 19 Nov. Govert, z.
v. G Lakerveld' en L. van dér Valk.
'20 Nov. Adriana Johanna, v.
A. Broer en N. van Eeuwen. Pe-
tronelja Gerrigje GijSbertha, d. v. J.
Brink en G. van Vliet.
21 Nov. Francifefcu», z. v. T. van
Harten en A. Kunflël.
(TEHUWD 22 Nov. G. C. J. van
dén Eng en C. T. Gerhard»; M.
Heij enk O. P. Sjarilijn. P. Hooi-
meier en J. van der Laak. J. E.
R. ten Hove en C Tuinenburg1.
G. J. Zeivenibooni' en J. van dér
Louw. A. Straver en C. M. Mat-
theu én. - J. A. Koning e® N.
Boute.
OVERLEDEN Johanna Broek
huizen, geh. met A. HeerkenS 66 j.
21 Nov. Dirkje Benschop, geh. met
B. Rerrimélenkamip 23 j.
22 Nov. Hendrik van, Klaveren, 9
m®& Maria S. Ultee, 29 j.
REEUWIJK.
GEBORENGerrit, z. v. J. Sloof
en N. Oosterom. Anthonius
Gijsbertus, z. v. A. Hoogendoorn en
M. Bunnik.