fyrtlÉrs, Mplaat,
Binnen land.
GliRDS M1US1IIS UI1ZU DE U PUL
Gemengde Berichten.
Rechtzaken.
Stadsnieuws.
Pluimvee-voeder.
Kantongerecht te Gonda.
Laatste f Belichten.
Telegrafisch Weerbericht
Gebr. Kamphuizen
Uit Gent, Brugge, Eecio »n os an
dere Vlaanwctie dorpen vloeit het
nieuw* zeer Spaarzaam toe. Intua -
feichen vernemen wij van de Belgische
zijde, dat de Duits-eber» hun men-
sehenjacht in het bezette getied de
laatste dagen aanmerkelijk hebben ge
matigd Althan» voor wat de Vlaan
deren betreft. Enkelen, vaders
van groote gezinnen, geneeSheeren,
onderwijzer» zijn teruggekeerd. De
bevolking toont j-ich gelaten.
De Duitschér» houden de militaire
actie levendig, Er komt geen etude
aai. de nieuwe 'loopgraven- en veid-
werkmv bedrijvigheid door ae Vlaan-
derene en Henegouwen. Van belang
is öe bijzonderheid, dat de Duitscfeer»
eedert eenlge weken uitsluitend zoo
danige loopgraven aanleggen, welke
loodrecht staan op de linie van het
front.
De Vaderlandsche Club.
Op de jongste onder leiding van
prof. D. P. D. Fabius gehouden ver
gadering van „de Vaderlandsche Club"
heeft dr. H. T. Col en bran der nit
Gravenhage een voordracht gehouden
over Nederland en den Scheldemond,
en daarbij vooral nadrnk gelegd op
den plicht van Nederland^ om in het
bezit van Zeeuwach Vlaanderen en
van de heerschappij van den Schel-
demond te big ven, terwijl de vrije
doorvaart tot Antwerpen voor vreemde
oorlogsschepen moet verboden big ven.
De Vaderlandsche Club besloot dit
beginsel krachtig te steunen.
Omtrent de overbrénging van Bel
gen naar Dnitschland wensohte de
vergadering dat de Nederlandsche
Regeering zon mededeelen in hoeverre
hierdoor inbreak wordt gemAakt op
de ook van Nederl. zijde aan de van
hier naar hun vaderland terugkee-
rende Belgen gedane toezegging dat
de Belgen in hun eigen land met rust
zouden worden gelaten.
Kamerverkiezing Tiel.
Officieel zgn gisteren candidaat ge
steld voor lid van de Tweede Kamer
in de vacature Mr. Tydeman de heeren
J. Beelaerts van Blokland (Antirev.),
Mr. H. 0. Dresselhuys (Vrg-Lib.), L.
Hermans (S. D. A. P.) en A. G. A.
ridder Van Rappard (Landbouwers-
oandidaat).
Koninklijk bezoek aan Brabant.
Uit goede nron verneemt „Het Huis
gezin" nader, dat de Koningin Don
derdag en Vrgdag a.s. in verschillende
plaatsen van oostelijk Noord-Brabant,
waar troepen gelegerd zgn, inspeotie
zal honden.
Donderdagochtend omstreeks 10 uur
zal de Koningin per trein in VHer-
togenbosch arriveeren. Per auto ver
trekt H. M. naar het naburige Engelen,
waar pontonniers een brug zullen slaan
in haar tegenwoordigheid.
Van Engelen begeeft H. M. zich
wederom per auto naar de Vnghtsche
heide, waar militaire oefeningen zullen
plaats vinden.
Vervolgen^ zal de Koningin een
bezoek brengen aan Waalwgk, Kaats
heuvel en BesoUen.
Vrgdag bezoekt H. M. Helmond en
omstieken.
Prins Hendrik zal vermoedelijk Vrg
dag te Helmond de Roode-Kruis-
oefeningen bijwonen.
Tweede Kamer.
Langer in dienst houden van
ingelgfden bij de Militie.
Naar aanleiding van het verslag
over het wetsvoorstel tot langer in
dienst honden van ingelgfden bg de
militie merkt de Regeenng in naar
nota op, dat het wetsvoorstel niets
'anders inhoudt dan een verlenging
van den termün, gesteld in art. 1 der
wet van 29 Juli 1916. De redenen
van de indiening zgn dan óok vol
komen dezelfde als die,, welke tot het
tot stand komen van genoemde wet
en van andere verlengingswetten heb
ben geleid.
Verder geeft de Regeering nog eens
een nadere uiteenzetting van hetgeen
tot toelichting van het ontwerp valt
te zeggen, hetgeen reeds bg vroegere
gelegenheden is opgemerkt.
Aanvaring door mist.
Een barkas van de marine, die op
het Noordzeekanaal voer, is gistermid
dag tengevolge van den mist door
de „Zaandam I" aangevaren. De bar
kas zonk, terwgl de drie inzittenden
te water geraakten. Van de Zaan-
damsche boot werdon een sloep ge
streken en eenige reddingsgordels te
water geworpen. De drie drenkelingen
werden gered door 0. Dobber uit
Oostaaan, die met een vlet op het
hulpgeroep kwam aanroeien.
De Zaandamsche boot bekwam eeni
ge averg. (Tel.)
Verboden uitvoer.
Bg Kon. beelnit van 25 Nov. iade
uitvoer van gruisglaa en van zgde,
waaronder kunstzijde, in eiken vorm,
verboden, van den dag dier afkondi
ging van deze besluiten.
Uitvopr van appelen.
Op verzoek van het bestuur der
Fruitexporteurs vereeniging heeft de
Minister van Landbouw heden beslist,
dat alle appelen, vóór 22 November
geveild, uitgevoerd mogen worden.
Crisismaatregelen.
i>i ine. ku
is aar wij vernemen zal voor de
schepen van onze murine voortaan
net sYooKimateriqal van de 5Uai».mj-
jjen in JufrntMiig betruKxen worden in
clen vorm van tabletten. u.en proef
tocht door een ©oil igwbouem, waar-
oij deze briketten georuikt worden,
ueeit bevredigende resultaten opgele
verd.
Bwtpariiig van licht. v
Le Burgemeester van Amsterdam
Heelt bepaaiui, dat alle voorstellingen
in echouwourgen voorloopig uiteriij-K
om elf uur moeten zuju gieoindligki.
Le koffiehuizen moeten te midder-
nacht geslote» worden.
De medewerker uit vakkringen
schrijft aan het Hbld)
iioe gering thans de voorraden meel
en bioeun bij de bakkerij zijn, in gis
teren in Den Haag gebleken. Door
een defect aan een machine in een
dier nueolfabrieken kon het gewx>ne
kwantum Hegeeringmneei (ongebuild-)
niet afgeleverd worsen, waardoor trie
Haageohe bakkerijen met beduidenden
omfcet in giroote ongelegenheid ge
raakten, ciaar het meel, benoodigd
voor het heden af te leveren Regee-
ringsbrood), niet voorradig waö. Dank
zij collegiale hulp kon met moeite) het
hoogst noocSge meel bij anderen ge
leend worden, waartlbor men voor
één nacht geholpen was.
'Hetzelfde i» met de bloemlvoorm-
den het geval. Mocht vorst intreden
en zoodoende de binnen/Scheepvaart
gedreind worden., dan wordt op tjil
van, plaatsen het bakkersbedrijf dtoor
gebrek aan grondstof, reed» na ver
loop van een (week met stilstand be
dreigd Nu al worden de met) de •beurt
schippers' verladen partijen Reg-ee -
ringMneei overal met ongedpld ver
wacht,, want alom is het met de voor
raden ongebuÏÏd meel vooral treurig
gestel til.
De fabrieken zijn voor ze» -wekèri
van tarwe voorzien, en tMe voorra
den kunnen tot bloem gemalen wor-
c»n, zoodat dte plaatsen, waar die fa-
brieken gevestigd zijn als Airtster. -
nam, Leiden, Den Haag, Deventer,
Utrecht, Wormerveer, Middelburg,
Vlaardingen en Weert, wel geholpen
kunnen worden, maar elder» zal dit
zeer lastig gaan.
Aan Spoor-zendingen behoeft irJen
dan voorloopig al evenmin te den
ken, daar nu reedis' die door tie ge
meentebesturen bestelde partijen re-
geeringsaanlappelen en groenten zeer
langzaam arriveeren, wegens gebrek
aan laadruimte bij de »poorwegt. maat
schappijen. En than» oncervindt het
verkeer te water nog geen enkele be
lemmering! De piattelandWgeaneenten,
die dan ook niet in de onmiddellijke
nabijheid eener meelfabriek gedegen
zijn, zullen zeker goec' doen, indien
zij, nu aan de expeditie per schipper
nog geen bezwaren verbonden zijn,
niet tevreden zijn als de wekdijksche
meel ladingen juist op het nippertje aan
komfen, maar alle kr»tehte» inspan
nen tan aooveel mogelijk regeering»-
m»eJ In voorraad op te ooen. Het zou
dan ook billijk zijn, indien aan die
gemeenten, waar bij intreding van
VOQ3* dadelijk meelgebrek zou tel diuch-
ten rijn, een zekere voorrang ver
leend werd boven die gemeenten, al
waar meelfabrieken gevestigd aij*.
Aanmaning tot zuinigheid.
Daar bij de Bedrifven de aanwezi'
ge kolenvoorraac den laagten tijd
door stremming in (jten aanvoer sterk
vermindert, doen B. en W. van Den
Haag, t©n einde het dreigend gebrek
aan kolen zoo lang mogelijk te voor
komen, een ernstigberoep op de in-
gezeteneïi, om het verbruik van ge»,
van electnschen stroom en van duin
water (in het bijzonder voor schoon
maak van straten en besproeiing) tot
het strikt noodlge te beperken.
De Scheepvaart en de Oorlog.
Onze mail».
De StoomSohepen „Iiollandia" en
„NoordsmT, ondtasCheidenJijk 22 de
zer uit Z.-Amerika te A'diaim en 23
d«zer uit N.-Amerika te Rotterdam
aangekomen, hebben op last van de
Britsche autoriteiten de poet te Fal-
moith moeten ontschepen. Daar werd
mede gelost dte mail welke zich aan
boord bevond van het 16 dezer van
Rotterdam naar New York vertrok
ken „Rijndam'.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van LlnsWag 26 Nov.
Vervolg.
De heer Otto u.I. besprak de
wijziging der kegeeiiog eti oeaoaouw-
de ze a.» zeer belangrijk. ifcan» üeefi
men naar Spr. meaning zekerheid!
omtrent die houding der Regeering.
üi«n zeer slechte uitwerking in de or
ganische wet is na de wijzigingen
niet meer mogelijk
Le toevoeging dat uhgeeonderd zijn
ce leergangen achtte spr. onnoodig.
Leerplan en leenmikieJeu staan jus
van eiKaar, flpr. zou wenScnen vrij
heid ooi goedkeuring van het leer
plan met uitzondering van de leer
boeken in de wet te Vort-toren. Spr.
verdeoigdie het amendement tegen het
noodeloo» oprichten van bijzondere
scholen. De waarborgen «martegen zijn,
in hrt regeetringsartikel onvoldoende.
Spr. zou intrekking overwegen van
zijn amwidieimient, indien hij zekerheid'
kreeg omtrent de beteekenia van ali
nea 5 van art. i92. Het door »pr.
voorgestelde amiendeiment op art 3
luidt than»
Het openhaar onderwij» wordt door
de wet geregeld, het wordt gegeven
met eerbiediging van ieder» gods
dienstige gevoelen»' en leerstellige
begrippen.
De heer Lobman c.fi. betoogde
dat de toekomstige wetgever zich aan
de strekking der voorstellen van de
StaafdeommMfe zal moeten houden.
Spr. bracht de Minister dank voor
hetgeen deee met groot geduld en vol
harding tot Stand heeft wet^m te bren
gen
De heer Ketelaar v.d. noemde
de rcgeeringSwijfrigi ngen een verdui
deiijking van het ontwerp en zal met
zijn vrienden dan ook voor het ont
werp feterfltoen. Spr. begrijpt de oppo
sitie- van rechts niet. De amendiomen-
ten ORo worden door hen bestreden.
De heer van id'Sfnga o.h. kan
geen genoegen nemen» met de verande
ring door den Minister in het ont
werp gebracht. Spr. beeritiSeerde na
der de Regeertngnformiileering en be
toogde dlat dte Minister zeer zeker con,-
oew5*es heeft gedaan.
De heer Nolens r.k. constateer
de dat naar zijn meening hoe langer
'•oe meer vertrouwen in den toekom)
atigen wetgever in ontstaan. PerSbon-
lijk blijft Spr. de voorkeur geven
aan de oorspronkelijke redhetie van
het artikel.
De heer Eter dl man» u.I. betreur
de het dat niets wordt gezegd over
de linattuaeeie zijde dier aangieleger.-
heids'i 'iw de toekonöt worden toch
zware iaMen opgeien*!). Spr. trek zijn
amendment iij, eenSdeeés omdat het
geejt redep wiltepr heeft, tem tweede om-
|nAt de verklaring van den Minister
hem eenigsfelnS bevrerÏÏgkl heeft.
Otto 'u.I. trok zijn amen
dement in.
Na nog enkele replieken werd het
art. 19Ö met 811 tegen i stem aange
nomen. Tegen stemde dte heer Llef-
tinck.
Art. 192 dita Grondlwet luidt thans
aldu»
1. Het onderwij» is een voor
werp van dte aanhoudende zorg der
regeering.
2. Het gjoven van onderwij» is
vrij, behoudten» het toezicht der
Overheid, en bovendien, voor zoo
ver het algemeen vormend zoowel
lager als middelbaar betreft, beihou-
«ctenfi hit onderzoek naar de be -
kweamiheid en de zedelijkheid van
den onderwijizer; het een en ander
door die wet te regelen.
3. Het openbaar onderwijs) wordt,
met eerbiediging van ieders gode
dien tige begrippen, door dte wet
geregeld1.
4.) in elke gemeente wordt van over
heidswege Voldoend openbaar alge
meen vormend lager onderwijs ge
geven fin een genoegzaam aantal
scholen.
ft. Volgen» bij de wet te atellen
regels kan afwijking van detze be
paling worden toegelaten mits tot
het ontvangen van zoodanig onder
wijs gelegenheid wordt gegeven.
6. De edschen van deugdelijkheid,
aan het geheel of ten deeie uit dte
openbare kas te bekostigen onder
wijs te stellen, worden bij de wet
geregeld), met inachtneming, voor
■zoover het bijzonder onderwijs be
treft, van de vrijheid Van riditing.
7 Deae eisohen worden voor het
algemeen vormend lager onderwijs
«poodanig geregeld, dat die deugde
lijkheid van het geheel fruit de open
bare kas bekostigd - bijzonder on-
derwijs even afdbemde worden ge
waarborgd.
8. Bij die regeling wordt met
name die vrijheid van het bijzon
der onderwijs betreffende de keuze
der leermiddelen en <ie aanstelling
der onderwijzer» geëerbiedigd.
9. Het biteonder algemeen vor
mend lager Onderwijs, dat aan de
bij dte wet te Stellen voorwaarden
voldoet, wordt naar denzelfdten maat
staf al» het openbare onderwij I uit
de openbare kas bekostigd. De wet
Atelt oe voorwaarden vast, waarop
voor het biteonder algemeen vor
mend middelbaar en voorbereidend
hooger onderwijs bijdragen uit cle
openbare ka» worden verleend.
V). De Koning doet jaarlijks van
den Staat van het onderwijs aan
de StatesjHGeneraal verslag geven.
De Voorzitter deelde nog me
de dat deizar dagen een voorstel zal
worden gedaan om te behandelen het
wet rJtwerp tot herziening van het
recht van zegel en registratie.
De vergadering werd daarna ver-
daagd tot Donderdag llx/t uur.
Ingssowlw Mulst—fisf.
- WARENHUIS. -
Grootste keuze St. Nlcolus geschenken.
Te Sliedrecht is Zondagavond ge
arresteerd en gevankelgk naar Dor
drecht overgebracht H. Prins, meer
algemeen bekend onder den naam van
„de kikker", de schrik der bewoners
van den Biesbosch, dien hg al zoo
dikwijls door diefstallen met inbraak,
voornamelnk in werkliedenketen, on
veilig, maakten en waarvoor hij al tal
van vonnissen heeft ondergaan. Hg
is in 't laatst van October uit Veen-
huizen ontslagen, waar hij een jaar
heeft doorgebracht, na een jaar ge
vangenisstraf te hebben ondergaan.
Bij voorkfur oefende hij zgn praktijken
op Zondag uit als de keten door de
werklieden\zijn verlaten. In een ge
stolen roeiboot werden goederen aan
getroffen te Sliedrecht ontvreemd in
den nacht van 19 op 20 November
en voorwerpen vermoedelijk door dief
stal verkregen uit een keet op den
polder den Bnitenspringer onder Dub
beldam.
Teruggevonden.
De geldkist, inhoudende ongeveer
f 9000, welke van het bureau van het
gr oepsst af kwartier te Naarden werd
ontvreemd, is, naar het Hbld. meldt,
met haar inhoud teruggevonden in
het bastion te Oud-Molen, vlak bij
genoemd bureau. Het hangslot was er
afgebroken, doch toen de ijzeren over
slag verwijderd was, heeft men bink-
baar geen kans gezien de kist verder
te openen, omdat daartoe weer een
sleutel noodig was. De kist is toen
in een der taluds ingegraven. Men
vermoedt dat de diefstal door meer
dan een persoon is gepleegd, omdat
de kist bgzonder zwaar is. Het is een
raadselachtig geval, te meer daar er
steeds een schildwacht op post staat.
De spionnage-zaak te Vüssingei.
Bg onderzoek is het voor zoover
mogelijk, mogen gelukken te weten
te komen, dat de Belgische onderdanen,
die wegens spionnage door de politie
te Vlissingen zijn aangehouden, zich
in geen deeie hebben schuldig gemaakt
aan spionnage tegen ons landzij
moeten slechts een organisatie hebben
gevormd om gegevens te bekomen,
welke zij, als goede oompatriotten,
hebben gemeend ten dienste van hun
vaderland te kunnen gebruiken.
Over de grens.
Te Dinxperlo is een dronken Duitsch
militair van de grenswacht te Suder-
wick over de grenzen gekomen. Hij
gedroeg zich zóó woest dat men hem
direct in arrest stelde en later naar
het kamp te Bergen als geïnterneerde
overbracht.
Te Glanerbrug zijn drie Duitsche
deserteurs over de grens gekomen.
Als een bgzonderheid kan worden
vermeld, dat het broers waren, die,
alle drie den strijd bg Verdun hadden
meegemaakt, daar meermalen w^ren
gewond en dat zg thans, genezen
zgnde, weer naar het front moesten
vertrekken. Ze hadden echter genoeg
van^den oorlog.
Aangehouden.
Zondag zijn van Hilvarenbeek naar
's-Hertogenbosch overgebracht twee in
burgergekleede militairen van Bel-
gisohe nationaliteit, die zich sinds
enkele dagen onder verdachte omstan
digheden aan de grens ophielden en
bg hnn arrestatie ig 't bezit bleken
van knevels, baarden, gummihand-
Bchoenen, tangen, revolvers, foto's van
verschilende grenspu nten, telegrammen
en een groóte som aan Nederlandsch
geld. (N. R. Ct.)
Gisterenavond viel de 18-jarige J. Z., wo
nende in de Spiegelnisserstraat te Rotter
dam, op het perron van de Electrische spoor
aan het Hofplein bg het uitstappen tus-
schen het perron en de treeplank. Met ge
broken linkerbeen en arm, benevens een
hoofdwond werd hij opgenomen en na ver
bonden te zijn naar het Ziekenhuis ver
voerd, war hij gisterenavond half 10 is
overleden.
Mensch en dier. Deze week bij de vac
cinaties der jaarklasse 1910 te Harderwijk
wilde een der landstoiroers niet worden in
geënt
Op de vraag van den sergeant, waarom
niet, antwoordde hij: „Omdat de varkens bg
ons ook zoo schrokten, toen ze voor de pok
ken ingeënt waren."
In de Morschpoortkazerne te Leiden heb
ben zich bij een milithir verichjjnselen van
vermoedelijke nekkramp voorgedaan. Als
voorzorgsmaatregel zijn 150 militairen uit
die kazerne in Zomerzorg ingekwartierd.
N. Ct.
De Rotterdam8che Rechtbank behandel
de gisteren de zaak tegen de 25-jarige boe
renarbeider K. v. W., te Stolwijk. Hij zou op
16 Aug. 8 of 9 schietgrauwe eenden weg
genomen hebben ten nadeele van den land
bouwer J. Bak te Berkenwoude. Bekl. gaf
toe, dat hij op een dag in het midden van
Augustus 8 of 9 jonge, schietgrauwe eenden
op de markt te Gouda verkocht had. Deze
eenden zou hij echter zelf opgekweekt heb
ben nadat hij eendeneieren door zijn kippen
had laten uitbroeden.
Een zoon van Bak verklaarde, dat bekl.
tot hem gezegd zo uhebben: als het jullie
eenden zijn, zal ik ze wel betalen. De ge
meente-veldwachter van Berkenwoude deel
de mede, dat bekl. hem bekend had de een
den te hebben opgevangen.
Bekl. sprak dit alles tegen.
Het O» M. eiSchte wegens diefstal drie
weken gevangenisstraf.
De niet-verschenen J. de J. zou op 18 Sep
tember te Lekkerkerk 9 schranken bieten
zaad wederrechtelijk hebben weggenomen,
van een stuk land, dat evenals het zaad
zelf aan A. Verkaik toebehoorde. Bekl. had
daarbij een vaartuig gebruikt.
Ter zake van strooperij door middel van
een vaartuig werd 20 boete, subs. 10 dagcÉ
hechtenis geëischt.
In dronkenschap had de 21-jarige fa
brieksarbeider H. M. te Krimpen aan den
IJsel op 7 September 6 glasruiten stukge
gooid, van het huisje van P. Both.
Het O. M. eischte wegens vernieling tien
dagen gevangenisstraf.
De 19-jarige schippersknecht P. V. te
Bergambacht verklaarde, dat hij in Sep
tember van een lading mixed mais, die zijn
vader had moeten vervoeren .ongeveer 80
K.G. weggenomen had. Vijftig K.G. daarvan
had hij voor 2.50 verkocht aan zijn mede-
beklaagde, den 45-jarigen caféhouder D. O.
te Bergambacht, die bij het koopen zou
hebben geweten ,dat de mais van diefstal
afkomstig was.
O. ontkende dit. Hij had niet nagezien,
wat V. hem had gebracht en in den waan
verkeerd, dat het veegsel was. Daarom had
hij 2.50 niet te weinig gevonden.
Een getuige verklaarde, dat de prijs van
50 K.G. mais in September ongeveer 9
bedragen had.
De verbalisant, rijksveldwachter J. C.
Hoogeveen, verklaarde, dat O. tegen hem
gen bekentenis had afgelegd.
Het O. M. eischte tegen ieder der beklaag
den drie weken gevangenisstraf, voor V.
wegens diefstal en voor O. wegens heling.
Jhr. mr. J. J. W. Pompe van Meerder-
voort .optredend als verdediger van O., was
van oordeel dat de schuld van O. niet was
komen, vast te staan en pleitte vrijspraak,
subs, voorwaardelijke veroordeeling. Pleiter
wees er op, dat O. zeer waarschijnlijk zijn
vergunning zou verliezen, indien hij gevan
genisstraf zou moeten ondergaan.
De 31-jarige C. v. d. P., van hier, zou
op 26 September te Nieuwerkerk aan den
IJsel den werkman J. Blad herhaaldgHjk te
gen het hoofd geslagen en hem daarenboven
met een mes, althans een scherp voorwerp
een snede over het voorhoofd toegebracht
hebben, waardoor Blad pijnlijk getroffen en
bloedend verwond was.
Bekl. ontkende. Na verhoor van drie ge
tuigen eischte het O. M. ter zake van mis
handeling drie maanden gevangenisstraf.
De 59-jarige koopman G. H. en d« 34-ja-
rige losse ^erkman A. v. P., beiden wonen
de te Schoonhoven, stonden terecht wegens
mishandeling. De tweede bekl. is recidivist
Op 2 September zou de eerste bekl. J. de
Zwart herhaaldelijk met zijn vuist tegen
het hoofd geslagen hebben, waardoor de
Zwart pijnlijk getroffen was. Deze bekl.
bekende, maar voegde aan zijn bekentenis
toe, dat hij uit zelfverdediging gehandeld
had. De Zwart zou naar zijn hondje ge
schopt hebben, waardoor ruzie ontstaan
was. De Zwart, die dronken geweest zou
zijn ,zou bekl. toen met een mes gedreigd
hebben, terwijl ook een ander, zekere Van
V., hem met een mes te lijf zou hebben ge
wild. Bekl. was toen wel genoodzaakt ge
weest, zich te verdedigen.
De tweede bekl., wien ten laste was ge
legd, dat hij De Zwart met een lat zou heb
ben geslagen, ontkende. Hij had wel naar
De Zwart geslagen, maar hem niet geraakt.
Na verhoor van drie getuigen h charge
en twee décharche eischte het O. M. tegen
H. wegens mishandeling zeven dagen en te
gen, v. P. wegens mishandeling bij herhaling^
tien dagen gevangenisstraf.
Mr. J. S. Hoek zette uiteen hoe de vecht
partij zich toegedragen had, wees er op dat
De Zwart zeer ongunstig bekend stond en
kwam tot de conclusie, dat De Zwart «n
Van V. de aanvallers waren geweest. Hei
ter meende, dat bekl. uit zelfverdediging
hadden gehandeld en vrijspraak zou moet»
volgen. N.R.Ct.
GOUDA, 29 Nov. 1916.
Vbbgadrbing van den GembeNx
od Vrgdag A Dec. 1916, des a
774 nar.
Aan de Orde:
1. De voorstellen ter beperking
verbruik van gas- en electri-
citeit.
Het voorstel tot voorloopige goed
keuring van een onteigeningsplan
voor de Korte Akkeren.
3. Het voorstel in zake aankoop van
grond aan de Nieuwe Vaart.
4. Het voorstel tot dekking van z.g.
crisis-uitgaven.
5. Het voorstel tot aankoop van een
stuk rietland langs den Goejan-
verwelledijk.
Het voorstel tot intrekking van
het aan Mej. J. Kruis verleende
eervol ontslag als onderwijzeresin
het koken aan de Herhalingsschool
voor Meisjes.
7. Het voorstel der heeren Dr. B. J.
Broekhuizen c.s. tot wijziging der
Verordening op de heffing van eene
plaatselijke directe belasting naar
het inkomen.
8. Het voorstel van den heer P. J.
Kolijn tot wijziging der Verorde
ning op de heffing eener Honden
belasting.
Examen Boekhouden.
Voor het in de vorige week door
de „Vereeniging van Leeraren" afge
nomen examen in Boekhouden slaag
den o.a. Mejuffrouw M. Lambrechtsen
van Ritthem en de Heer B. L. van
Veen, heiden alhier.
Bg Kon. besluit is met ingang van
1 Dec. 1916 bevorderd tot reserve
eerste luitenant de reserve tweede
luitenant G. Steensma van het 15 reg.
Infanterie.
Akte vrije- en orde oefeningen.
Gisteren slaagde te Rotterdam voor
het examen akte vrge en orde oefe
ningen Mejuffrouw E. Visser alhier.
Aan de Rgks Universiteit te Utrecht
is gisteren bevorderd tot doctor ip
de scheikunde op proefschrift: „De
specifieke warmte van zouten in ver
band met de thermodynamica der
normaal-elementen", de heer C. I.
Kruisheer, alhier.
Op initiatief van den Roomsch
Katholieken Volksbond alhier is in
een gisteravond gehouden vergadering
van de Chr. Vakorganisaties besloten
tot de oprichting van een Contróle-
commissie op de levensmiddelendis-
fcribntie.
Als voorloopig Bestuur is opgetre
den de H. H.v. Kooten, en
Kroon.
Alhier is opgericht onder leiding
van den Secretaris van den Ohr. Bë-
stpnrdersbond een Afdeeling van de
Chr. Kleermakersgezellenbond.
Regeerings-kalkeieren.
Heden zijn de eerste Regeerings-
kalkeieren voor de Gemeente aange
voerd.
Bedoelde eieren zullen uitsluitend
zgn bg den heer J. C-
den Boer Wzn., Groenen daal 13 alhier
en wel voor 7 cent per Btuk.
De Rotterdam8che Rechtbank heeft
gisteren voor geëindigd verklaard hét
faillissement van J. M. Jaspers bleekër
alhier handelende onder dop naam
„Het springende paard".
5e Abonnementê-Voorstelling.
Men schrijft ons:
Voor de 5e Abonnements-Voorstelling op
Donderdag 7 December a.s. in den Nieuwen
Schouwburg, staat den bezoekers iets bui
tengewoons te wachten. Door de Koninklijke
Vereeniging „Het Nederlandsch Tooneel"
zal dan worden opgevoerd „Narcis" ijii 5
bedrijven van Brachvogel met den heter
Louis Bouwmeester en Mevri Mann-Bouw-
meester in de hoofdrollen.
Is dat op zich zelf reeds een groote aan
trekkelijkheid deze wordt nog verhoogd
doordat de costumes (het stuk speelt in
1764) alsmede het decor wörden» medege
bracht.
Met de reeds genoemden treden er nog jin
op de dames Mien Vermeulen, Sara Hey-
blom, Timrott-Hopman, en de heeren Tijn-
rott, Kramer, van Dalsum Huysmanu, Blij
ken, Kaart en Fernantzen.
Ongetwijfeld geeft dit een genotvollen
avond en kan op een groot bezogk gerekend
worden.
Steenkolennood.
1 Door Burgemeester en Wethouders
is aan den Raad dezer Gemeente fajet
volgende schrijven toegezonden
Gouda, 28 November 1916.
Door den Minister van Landbouw,
Nijverheid en Handel is bij circulaire
van 24 dezer No. 101430, Afdeeling
Handel verzocht dat door de ge
meentebesturen uiterlijk op 7 De
cember a.s. in werking tredende
maatregelen worden getroffen ter
verkrijging van "volstrekt noodzake
lijke besparing van brandstoffen. Als
doeltreffende bepalingen voor bespa
ring van gas- en electriciteitsver-
bruik geeft Zijne Excellentie in over
weging:
1.verhooging van de gas- en elec-
triciteitsprijzen, welke er zich toe
kan bepalen het verbruik boven een
zeker minimum zeer aanmerkelijk te
belasten;
2. het stellen van dwingende
gelen, waardoor gas- en electrische
verlichting van winkels, koffiehui
zen, hotels enz. bij voortduring zeer
beperkt en na een bepaald uur verbo
den wordt.
Ter voldoening aan het verlangen
van den Minister hebben wij het ad
vies ingewonnen van de Commissie
van bijstand in het beheer der ge
meente-lichtfabrieken en van de
Commissie voor de Strafverorderin-
gen,welke beide commiasiën hare
voorstellen neerlegden in een tweetal
ontwerp-Raadsbesluiten.
Ons daarmede vereenigende heb
ben wij de eer Uw Raad in overwe
ging te geven de volgende besluiten
te nemen:
A.
De Raad der gemeente Gouda,
Gezien de voordracht van Burge
meester en Wethouders van 28 No
vember 1916 No. 16511076;
Besluit:
Vast te stellen de volgende:
Verordening ter beperking van
het gas- en electriciteitsverbruik.
Artikel 1.
Het is verboden in winkels en ma
gazijnen en in daartoe behoorende
etalagekasten
a. tusschen een uur voor zonson
dergang en acht uur 's avonds meer
dan een derde der daarin aanwezige
gas- of electrische lampen aan te
steken, te doen aansteken, aangesto
ken te hebben, te branden of te doen
branden;
b. tusschen acht uur 's avonds en
zeven uur 's morgens gas- of electri
sche lampen aan te steken, te doen
aansteken, aangestoken te hebben, te
branden of te doen branden.
Burgemeester en Wethouders kun
nen voor Zaterdagavonden het bran
den van gas- of electrisch licht tot
uiterlijk tien uur toestaan Ai in bij
zondere gevallen ontheffing der be
palingen van het eerste lid van dit
artikel verleenen.
Artikel 2.
Het is verboden in koffiehuizen,
melksalons, voor het publiek toegan
kelijke gelagkamers van hotels en so
ciëteitslokalen des Zaterdagsavonds
na middernacht en op andere avon
den na elf uur gas- of electrische
lampen aan te steken, te doen aanste
ken, aangestoken te hebben, te bran
den of te doen branden.
In bijzondere gevallen kan de Bur
gemeester ontheffing van deze ver
bodsbepaling verleenen.'
Artikel 3.
Onverminderd de bepaling van ar
tikel 8 .van het Wetboek van Straf
vordering zijn met het opsporen van
de overtreding dezer Verordening be
last de ambtenaren en beambten der
gemeente-politie en de directeur, de
adiunct-directeur, de boekhouder, de
opzichters en de klerken-meterophe-
mers der gemeente-lichtfabrieken,
welke ambtenaren en beambten be
voegd zullen zijn, met inachtneming
der voorschriften van de Wet van 31
Augustus 1853 (Staatsblad No. 83)
ondanks de bewoners of eigenaren
alle winkels, magazijnen, koffiehui
zen, melksalons, hotels en sociëteits
lokalen binnen te treden, ten einde te
zorgen voor de naleving of te waken
tegen de overtreding van deze Veror
dening.
Artikel 4.
Overtreding dezer Verordening
wordt gestraft met geldboete van ten
hoogste vijf-en-twintig gulden of
hechtenis van ten hoogste zes dagen.
Artikel 5.
Deze Verordening treedt in wer
king den zesden December 1916.
De Raad voornoemd,
Secretaris. Voorzitter.
B.
De Raad der gemeente Gouda,
Overwegende dat het noodzakelijk
is ter besparing van steenkolen door
eene tijdelijke buitengewone verhoo
ging van gas- en electriciteitsprjjzes
het verbruik zooveel mogelijk te bsr-
perken;
Gezien de voordracht van Burge
meester en Wethouders van 28 Ho-
vember 1916 No. 165)1076;
Besluit:
I. Vast te stellen de volgende 1
Verordening tot tijdelijke tea*'
tengewone verhooging der prijtmt
van door de Gemeente-Liehtfa-
brleken geleverd» gas en electri-
citeit.
Artikel L
De bij het Raadsbesluit va 1412 Mei
1916 No. 610 tot wijziging van artilÉ
11 der „Voorwaarden betreffende de
levering van gas" (Gemeenteblad
1896 No. 71) vastgestelde prijs van
het gas (zijnde voor verlichting 10
cent* per M8 en voor andere doelein
den dan verlichting 8 cent per M8)
geldt, voor zoover verlichting en ver
warming betreft, slechts voor een
verbruik per maand van ten*hoogste:
20 M8 lichtgas en 20 M8 kookgas
in arbeiderswoningen,
30 M8 lichtgas en 30 M3 kookgas
in burgerwoningen,
40 M8 lichtgas en 40 M8 kookgas
in kleine heerenhuizen en
40 M8 lichtgas en 60 M8 kookgas
in groote heerenhuizen en andere
groote gebouwen.
De maxima voor lichtgas gelden
niet voor winkelhuizen en werkplaat-
n. 9
De prijs van boven deze maxima
verbruikt gas zal bedragen 15 cent
voor lichtgas en 12 cenf voor kook-
III. Benoeming van een Adviseur;
IV. Vaststelling van de jaarwedde
van dien Directeur; V. idem van dien
boekhouderVI. Benoeming van een
lid van het Burg. ArmbestuurVII.
idem van 3 leden commissie Gem.
bedrijven; VIII. Voorstel vermindering
gasverbruik, beperking straatverlich
ting IX. Vaststelling suppl. kohier
1916, hoofd, omslag en hondenbel.
Artikel
Behalve de bijbetaling, ingevolge
het Raadsbesluit van 12 Mei 1916 No.
610 tot wijziging van artikel 9 der
„Verordening regelende de Voor
waarden waarop gas over' muntgas
meters zal worden geleverd" (Ge
meenteblad 1911 No. 229), van 1^
cent boven den prijs van 7^ cent
voor eiken M8 vebruikt gas zal, wan
neer het verbruik per maand meer
dan 40 M8 bedraagt voor iederen M8
daarboven 3^ eent bijgepast moeten
worden.
Artikel 3.
Met tijdelijke buitenwerkingstel-
ling in zoover van het Raadsbesluit
van 12 Mei 1916 No. 610 tot wijziging
van artikel 15 der „Voorwaarden be
treffende de levering van electrici-
teit" (Gemeenteblad 1910 No. 213)
wordt de prijs van de geleverde elec-
triciteit voor verlichting^ gesteld op
24 cent per Kilowattuur bij een maxi-
mumverbruik per maand van
10 K.W.U. in arbeiderswoningen,
10 K.W.U. in burgerwoningen,
20 K.W.U. in kléine hoerenhuizen)
1 il
30 K.W.U. in groote heerenbuizen
en andere groote gebouwen (waaron
der winkelhuizen en werkplaatsen!
niet wörden begrepen),.en op 36 cent
per Kilowattuur boven deze maxima,
Artikel 4.
De beslissing onder welke catego
rie het huis vafa een verbruiker voof
de toepasing van de artikelen 1 en 3
dezer Verordening valt, berust bü de
Directie der Gemeente-Lichtfabrie
ken, behoudens beroep op de Commis
sie van bestand in het beheer dier fa
brieken.
Artikel 5
Deze Verordening treedt in wer
king met de opneming der meters in
de maand December 1916 en wordt
voor den 1 April 1917 herzien.
II. De Directie der Gemeente
Lichtfabrieken voor den duur der
geldigheid vaiï de „Verordening tot
tijdelijke buitengewone verhooging
der prijzen van door de Gemeente-
Lichtfabrieken geleverde gas- er
electriciteit" te machtigen
a.- dteifN-oevoer van gas en electri
eiteit te doen eindigen bij verbrui
kers, die na waarschuwing voortgaan
met een naar haar oordeel onnoodig
groot verbruik, waaronder kan wor
den verstaan een verbruik van meer
dan 80% van het verbruik in de
overeenkoim8fcige maand van het vp-
rige jaar.
b. de plaatsing van afzonderlijke
meters voor kookgas te weigeren.
De Raad voornoemd,
Secretaris. Voorzitter
Boskoop-
Bij de gemeentepolitie is een valsche
gulden gedeponeerd door een inge
zetene dezer gemeente, welke hem
ongemerkt had ontvangen.
Volksonderwijs Afd. Boskoop.
In de ouderenavond van de Afd,
Boskoop van Volksonderwijs op Don
derdag 30 Nov. a.s. des avonds te 8
uur, zal als spreker optreden de heer
Klaas de Vries, lid van den Gemeen
teraad van Amsterdam bekend opvoed
kundige met het onderwerp „Over
opvoeding in en samenwerking van
schopi en huis" (met schetsen).
De Raad dezer gemeente zal Vrgdag
1 Dec. a.s. des namiddags 8 uur eene
vergadering honden ter behandeling
van
I. Ingekomen stukkenII. Benoe
ming Directeur Levensmicldelenbedrgf j
BURGEafiEEöTiüR en VVETHüU-
DEltó van GOUDA,
Overwegende, dlat nog geen beschik
baarstelling van het vuor de maand
November 1916 aangevraagde pluim-
oe-voedör heeft plaats ge haal;
Brengen ter adgemeeme kennis-.
I. diat, behoudens nadere verlenging,
dte aan pluimvee-houder» uitgereikte
bom ter verkrijging van voeder in de
maand November 1916 ook in de
maand December 1916 bij de winke
liers zullen kunnen worden aange
boden en wel tot en «net dien lOen
diermaand';
II. dat uitreiking van nieuwe bons
aai. pluimrvee-hiouder» eerst zal ge
schieden, wanneer de te ontvangen
November-zending van voeder is ge
distribueerd)*,
III dlat het ondier II bedoelde voe
der zal wordten verkrijgbaar gesteld
bij ae volgende winkeliers':
B. J. Boer, Heerenstraat 31; fi
liaal Simion dte Wit, Markt- 21, J.
l)uijs, Groenendaal 15, D. L. Dijkx-
hoorn, Kleiweg 65a, J. C. Streng,
Spoor itraat lft, Wed. W. Schouten,
DoeleStraat 1, C. van Vliet, Lange
Tiendeweg 75, G. Wlentje», Lange
Tlendeweg 44, G. J. die Bruin, Kar
nemelk loot 84, J. Teekena, Karne-
mielksloot 3, C. van Tongerloo, Groe
nendaal 4, filiaal Mij. „de Unie",
Hoogstraat 2, filiaal Albert Heljn,
Markt 52."
Goudla, dien 29 Nov. 1916.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
R. L. MARTENS.
De Secretaris.
J. v. HEUSDE.
Zitting var 29 Nov. 1916.
C'. v. A. te üudewater, f 1 boete
subs. 2 dagen heenteniu1, wegens te
Kleine viseh vervoeren.
li. v. H. 'te Rotterdam f 1 auba 1
H. J. v. W. te Rotterdam f 1
suts 1 Of. met veroeurdverxlaring van
ae inbeelaggemamen hengels, wegens
j/U-t-chen zonder vergunning.
A F. te Wadldiinxveen f 1 suLfl 1
du; W. V. H. C. V. G.; P. N. B.;
W. v., W. v., G. dte J. allen te
Waddanxveen; A. Th. V. te Bleis-
wijk ieder f3 Subs 6 d., wegens'zijn
Kind niet geregeld de school laten be
zoeken-
v. V. te Goudte fl subs 1 d.;
M. J. H. te Goud» f0.50 subs' 1 d.,
wegens kinderen beneden 13 jaar la
ten arbeiden.
J. v. dl. E. te Reeuwijk 6 maal
f 10 subs 6 irtaal 10 <f., wegens
krachtwerktuigein niet voldoende be
veiligen..
L. B. Aran, te Stolwijk f 25 sUbe
dwegen» boter verkoopen met
te weinig vetgehalte.
R. M. te Ledüterdlorp vrijspraak, we
gens In dte Gouw» te hard varen.
J. H. B. te Goud» f 1 Subs 1 w.
tuchtschool, wegens loop en lang» den
spoorweg «onder vergunning.
M. J. A. de K. te Leiden f 0.50
slabs 1 dl. wegen» id.
Jf, H. B. te Goudla f 3 sub» 3 w.
tuchtschool, wegens te Gouda met
geld Spelen.
A- v. t W. te Woubiugge, G. vt
t W te OudBhoorn, J. J. K. te Gou
da,, ieder fO.50 subs ld., N. B. te
Goud», fl sub» 1 <k, wegen» te Gou
da dep openbaren weg1 gedeeltelijk ver
sperren- j
L v. di. M. te Watldünixveen f 2
Subs 4 ci. wegens te Gouda noode-
looe Schreeuwen.
U. J. M., N. H. v. S. beiden te
Gouda; C. N. te Gouderak; C. L.
Ifr de B., beiden te Boskoop, ieder
til sub* 1 d., wegens te Gouda fiet-
sen op he* klinkerpad.
C M. te AJphen f 0.50 suibö 1 d.,
wegen» te Gouda de BlauwStraat ver
keerd berijden.
F. v. D. te Berkenwoude f 1 subs
1 d., wegens te Gouda de Kuiper
straat verkeerd berijden.
J. v. di. T. te Rotterdam 6 2 Sub»
2 d., wegens te Goud» venten zon
der vergunning.
M. v. D. te Moordlrecht f 3 Sub» 6
d., wegens te Moordrecht wateren te
gen een deur.
Ph. te W-adldinxveen f 2 Sub» 2 d.
wegen» het berijden van motorrijtuig,
diet voorzien van nummer en letter.,
C. O-, A. G., K. de L., allen te
Boskoop; O. H. te Gouda; M. P. v,
J. W. te Zweimkrterdalm; E. O. te
Reeuwijk; L. K. teLangeruigerweide;
D. P., J. B., J. Z., J. de H-, allen
te Wacfidirexveen; D. G. S. te Moor-
dreoht; T. L. te Gouderak, ieder f 2
subs 2 dl., wegten» nachts fietsten
zonder licht
A. d» J. te Gouda f l.Ep Ub» 3
d., wegen» Strooperij.
W. v. d. H. te Goud» f2 Sub» 4
d., C B., W- 8. A., beiden te Gou-
da, ieder fl subs 1 d1.; W. Th. M.
te Amsterdam 12 fl'ubs 4 d.; J. v.
H. te RoSendaal; J. Sw woonpi. on
bekend, ieder f 3 Subs 6 d.W. A.
te Gouda verzet vervallen verklaard,
weger.» openbare bronkenschap.
C W. h.v. H. G. J. te Goudla f 5
subfc 10 4, wegen» zijn kind niet ge
regeld de slchool laten bezoeken.
H. B. te Reeuwijk f3 Sube 6 d.,
wegen# 1 te Gouda eetwaren vork oo
ien met onjuiste opgave van hunne
ïoeveelheid.
E. v. B. te Goudla, vonni» waar
tegen veirzet, bekrachtigd, wegen» goe
deren koopen al» uitdrager van on
bekende perstenen buiten tegenwoor
digheid van getuigen.
In de verzetzaak van E. v. B., veroordeeld
wegens overtreding van art. 163 der Politie
verordening van Gouda, is het vonnis be
krachtigd. Naar aanleiding van het verweer
oordeelde de Kantonrechter, dat vooraange-
haald artikel niet in strijd was met art.
437 Wetb. v. Strafrecht, daar het uitbrei
ding beoogde van de voorschriften, door
uitdragers in acht te nemen, en dat evenmin
het gemeentebestuur daarmede zijne be
voegdheid was te buiten gegaan, immers
daarbij een zaak van openbare orde gere
geld is.
Marktberichten.
Groen ten vei ling.
Coöp, Tuinlersvereeniging
Veiling van 28 Nov. 191b.
Ar.dSjvie per 100 st f 0.45—f 1.70;
Radij» per 10 bo» 14—18 ct., Selde
rij per 10 bo» 9—17 ct., knolselderij
per bos V/t18 et.; Prei per lO^bos
19—24 ct.; chalotten per 100 pond
f2.00—f3.75, Uien per 100 pond
f 3.00f 4.75, kroten per 100 pond-
f J..50—f 3.0O, knolrapen per St. V/t
f ct., wortelen per 100 bos' f 2.25
—f6.75, bloemkool le steort per st.
1019 ctidl. 2e steort per »t. 1
8 ct., rood© kool per St. 2~% o*.,
witte kool per St. 1% —5% ct., Sa
vooi» kool per st. 1—4 ct., Groene
kool per st. 13% ct., boer© kool
per »t. 1—3 et., spruiifles per 100
pond f6.0O—f9.50; ld. per zak f 1.55
—2.80; Schorseneren por pond 12 et.,
kipeieren per 100 st. f 14.25.
Kaasmarkt
WOERDEN, 29 Nov Aangevoerd 186
partijen.
Goudsche kaas ie soort /7a,74-—
id. ae soort 687o.—id. zwaar
dere 7i,— 74.50 id. met Rijksmeik
7i,74,— met conditie.
Alles per 50 KG. Handel vlug.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Woeaisdag 29 No
vember 1916.
Geopend te 11 u. 20.
Voorzitter: baron van. Voorst tot
Voorst.
Wijziging Suieoee'Siewet.
Aan dte orde is dte wijziging der
Successiewet.
le heer van Lanschot r.k.
bestrijdt de indiening van ate succes
siewet, hij geeft in overweging een
sigarenibelastiTtg, belasting op waar-
dev ermicerderi ng.
Spr. vreest van ae Successiewet al
lerlei nadoelen. Hij wijst «r op, dat
in geen «Ier oorlogslanden nog een
dergelijk ontwerp i» gesteld.
Le heer van Mierop bcS'reed
de Ideeën van heer van LanSohot.
Minister van G ij n. beriep zich op
de groote uitgaven die dte aanneming
v»r. art. 19Ö en die crisismaatregelen
zullen vordtere-n. 15e minister bestrijd*
ae ideeën van den heer LanSehot. De
Minister Stelde ten Slotte <jte port© -
feuillekweStie.
Het ontwerp daarna in stemming ge
bracht werd verworpen met 2218 stem
men.
De beraadslagingen werdten ge
schorst.
van het Koninklijk Meteriologisch
Instituut te DE BILDT.
Verwachting tot den volgenden dag:
Matige wind uit zuidelijke richtingen
nevelig tot zwaar bewolkt, weinig of
geen regen, zelfde temperatuur.
Advertentiën.
berichten dat hunne St Nicolaas-
Uitstalllng gereed is en bevelen zich
aan voor de levering van 20
WW ba bus i
bahoott tol d. sinds wslkoms
W. Nioolsss-onohsnksn au is uit-
■noblht soor vsrzssding.
