SlrLZ3.enla.xxd.
Laatste Berichten.
Gemengde Berichten.
Stadsnieuws.
vat
SPOET.
Telegrafisch Weerbericht
het Fransche
«*t. Cip een Mzouder en-
front heeft
opHtand v«n|#kl
thouatewnc van het PortugMSohe volk
voor de zaak dier geat|ieerden wijst dit
niet.
hen telegram uit JLtesabon vertelt dat
de regeering zonder een aehot te lossen,
een poging tot opstond in de provinciën
onderdrukt beeft, be leider, Maohado San
tos is gevangen genomen.
AMERIKA.
Het demokratisofko i congreslid Fitzgerald
beeft vier wefcwutr
aanleiding van do
venokniddelen. In ti
wordt voorgesteld,
vimsniiddeien te verl
HU vol
Staten hebix» vier
toriuui Ateka, zich
vóór drankver
ingediend, naar
prijzen van la-
dezer ontwerpen
uitvoer van lo
de Vereenigde
ou het terri-
groote meerderheid
od verklaard. Hei
zijn Michigan, Montana, Nebraska en Zuid-
Dakota. De daardoor aangenomen ver-
bondvwettéo treden jin Januari 1718 m
1919 in werking. Dan woont 57 percent
der bevolking der i Nootd-Amerikaansdie
Unie in „droog" gebied. Het aantal sa
loons (drankhuizen) dat tengevolge van
deze stemmingen móet worden gesloten,
Indraagt ruim zesduizend.
Ook in (Jatiforntó en Mkwourl is een
hevige strijd gevoerd; maar daar heeft
de drank verkoop de overwinning behaald-
San Francisco alleen gaf een meerderheid
tegen het verbod van 76.000 stemmen.
Kansas City daarentegen, de stad aan de
Missouri op de grenzen van den ver-
bodstaai Kansas gelegen, verklaarde zich
in meerderheid tegen drankverkoop.
Van de vijftig staten (en territories) in
de NoordLAmerikaansoho Unie zijn
vier en twintig „droog".
Gemengd Oorlogsnieuws.
Generaal Niyelle.
„In koelbloedigheid en vastberadenheid,
onder de moeilijkste omstandigheden wint
generaal Nivelle het zelfs nog van generaal
Joffre" schrijft een corr. van de „Daily
Tel.":
„Hij ia groot en breedgeschouderd, blond
es voor zijn leeftijd jeugdig en uiterlijk.
Dat het Fransche parlement hem zoo grif
als ltgerchef aanvaardde, ligt voor oen
deel waarschijnlijk hieraan, dat hij wars is
van alle partijpolitiek, en tevens bij alle
officieren hoog in aanzien staat."
Een ander correspondent meldt:
„Zijn Agiment veroverde de eerste Duit-
sche kanonnen in den Elzaa.
Bij den slag aan de Marne op 6 Sept. 1914
bevond het 7de Franaehe legerkorps zich
in een zeer gevaarlijke positie. NivsIIe, toen
nog kolonel, bracht in aen paar uren alle
beschikbare artillerie bijeen, voerde zijn
batterijen in razende vaart naar het front,
begon de vijand met woedende snelheid te
bombardeeren en decimeerde een geheele
Duitsche divisie. Het 7de korps werd gered
en het hielp den slag winnen. Veertien
dagen later deed Nivelle ongeveer hetzelfde
aan de Aisne. In October 1914 werd hij tot
brigade-generaal bevorderd, en in Januari
d.a.v. versloeg hy de Duitschers bij Sois-
sons, waarop hU tot divisie-generaal werd
benoemd.
Het Ugt nog versch in het geheugen, hoe
hy den Kroonprins by VeWun toetakelde
en de forten van Douaumont en Vaux her
overde.
Generaal Nivelle schrijft aan de artillerie
in den hedendaagse)» oorlog de grootbte
beteekenls toe, en sijn leuze luidt: „Geeft
ons kanonnen en kogels in onuitputteiyken
voorraad daarop komt alles aan."
Gruwelen.
De Berliner Zeitunf vestigt, uit de uit
gave van het ryksdepartement van koloniën,
over de houding van Engelsche en onder
Engelsch opperbevel staande Fransche troe
pen tegen de blanke bevolking in de Duit
sche kolonies Kamaroen en Togo, de aan
dacht op een bijzonder kras geval en wel
den barbaarschen moord, gepleegd op de
Duitsche kooplieden Sening en Arms. Deze
begaven zich in het begin van Maart 1916
uit het Kameroengebied op zakenreis naar
Bata, in de Spaansche kolonie Riomuni en
werden 11 Maart op Spaanschen bodem in
het dorp Agameten door vijf in Engelschen
militairen dienst staande kleurlingen en
verscheidene inboorlingen overvallen, ver
moord en uitgeschud. Een der belhamels, de
Engelsche soldaat Assam, sneed beiden
kooplieden een oor en een hand af en bracht
dese zegeteekenen met de geroofde papieren
aan boord van een Engelsche stoomboot, om
een belooning voor de schandelijke moord-
tooneelen in ontvangst te nemen. De Spaan
sche overheid bestrafte echter de inboor
lingen, die daaraan hadden meegedaan, met
den dood of zware gevangenisstraf.
Op de verkeerde plaats.
Het Duitsche medizinische Wochenschrift
verhaalt van een soldaat die syn kunstgebit
had ingeslikt Hy werd dadeiyk naar een
veldlazaret en vandaar naar Beriyn ge
voerd. By zijn aankomst was hy erg ver
magerd, daar hy alleen vloeibaar voedsel
mocht hebben. Een ondersoek, waarbij van
Röntgenstralen werd gebruik gemaakt,
wees uit dat het gebit in den slokdarm was
blijven steken. Men bracht toen een bron-
choskoop, dat is een lange, electriseh be
straalde metalen buis daarin. Daardoor stak
men een lange tang met haak en trok het
gebit tegeiyk met de buis uit den slokdarm.
De soldaat, die 22 dagen het gebit op die
verkeerde plaats had, kon na twee dagen
alweer alles eten.
Kaamagebrek.
DuitschJaad zal zijn Kerstmis niet met
den zachten luister van den met veel kaar
sen bezetten Kerstboom kunnen vieren.
Want ook de kaarsen «yn in Duitschland
niet In overvloed. Van overheidswege wordt
beleend gemaakt:
Tengevolge van de heerschende schaarsch-
te aan vet, seep en kaarsen, wordt dit jaar
aangedrongen op een vrijwillige beperking
jp 't gebruik van kaarsen voor versieringen
op het Kerstfeest In vele dorpen en kleine
steden, die geen gas of electriseh licht tot
hun beschikking hebben, zijn de bewoners
gedwongen uit gebrek aan verlichtingsmid-
delen, bij het vallen van het duister nam
bed te gaan. Vele handwerkslieden, kooplui
en landbouwers zijn daardoor genoodzaakt
noodwendig werk uit te stellen of te laten
loopen. In deze kringen, evenzoo echter in
alle werkelijk entwikkelde lagen der bevol
king, die den waren toestand van het land
hebben ingezien, zal men er niet mee kun
nen instemmen, als dit jaar hetzelfde over
matige gebruik van kaarsen met Kerstmis
wordt gemaakt, als dat in yredeatyd ge
woonte is.
Het allerbeste zou zijn, ais aan eiken
Kerstboom slechts één enkele kaars werd
ontstoken. De beteekenis en tiet plechtige
van het oude gebruik zouden daardoor in
geenen deele minder tot hun recht komen.
Zuid-Holland.
Het venlag ven de CommiMie van
Rapporten» en de memorie van ant
woord van Gedep. Staten betreffende
venchillende in de efdeelingen voor
de najaaruitting 1916 der Prov. Staten
behandelde onderwerpen, o.a. wat be
treft de wijziging der Prov. begroo
tingen voor 1916 en 1917 in verband
met bet verleenen van dnnrtetoe-
leg een provinciale be
ambten en werklieden, i.
verschenen.
Hieromtrent blijkt, dat in verschil
lende efdeelingen betwijfeld werd of
er aanleiding bestaat alle ambtenaren
ook de hoogst-bezoldigde, een toeslag
te geven, waardoor bet karakter daar
van eigenlijk verloren ging, deer in
dat geval niet gesproken ken worden
van eene noodzakelijke tegemoetko
ming in de kosten van levensonder-
bond.
In de meeste efdeelingen werd een
regeling in overweging gegeven, waar
bij de eente f 1000 met 15 de
volgende met 10 en de daarop
volgende met 5 werden verhoogd.
Gedeputeerden handhaven en ver
dedigen hnnne voorstellen.
De posten in het verslag der com
missie en in het antwoord van Gedep.
Staten verder behandeld zijn: verslag,
rekening en begrooting ven de efd.
Zuid-Holland der Vereeniging tot be
vordering ven de pluimveehouderij
enz. in Nederlandsubsidie aan den
Prov. bond ter bevordering van de
geitenfokkerjj in Zuid-Holland; voor
stel van enkele Staten-leden tot wij
ziging van art. 2 der algemeene regelen
voor het verleenen ven provincial®
Bnbiidiën aan vaksoholen.
Omtrent de eleotrioiteitsvoorziening
vermeldt bet venlag dat, hoewel dooi''
verschillende leden hulde we^d ge
bracht aan Gedep. Staten voor bet
ten deze genomen initiatief, alsmede
aan de commissie voor het heldere,
uitgebrachte rapport, konden tooh
meerdere van hen zich met het inge
diende voorstel niet vereenigen, terwijl
enderen verklaarden, dat bun de tijd
had ontbroken de eerst sedert zoo
korten tijd in hun bezit zijnde stukken
behoorlijk te bestndeeren, zoodat het
hun wenscheljjk voorkwam de beslis
sing daarover nog aen te honden.
ïog werd gevraagd of de moge
lijkheid openbleef, dat een gemeente,
die reeds door een centrale werd be
diend, zich desgewensoht bij een an
dere centrale zon kunnen aansluiten.
Gedep. Staten dealen de in het
venlag uitgesproken meening, dat er
op het vasteland van Zuid-Holland
voor een provinoiele eleotriciteitsfabriek
geen plaata meer is. Daarentegen ver
wachten zij van een regelend optreden
der provineie wel heil en zien zij geen
reden voor de vrees, dat hiervan een
belemmerende werking op de ontwik
keling der eleotrioiteitsvoorziening zei
uitgaan.
De burgemeerter .sa Haserswoude.
Naar de Stand, verneemt, is Mr. C.
S. van Dabben de Brujjn, burgemeester
ven Heaerswonde, voornemens ajjn
ambt ala burgemeester neer te leggen.
Mij. vaa Nijverheid.
Tot lid van het hoofdbestuur der
Maatschappij van Nijverheid is ter
voorziening in de vacature ontstaan
door het overlijden van den heermr,
M. Tydeman, door het departement
Breda benoemd den heer G. J. Assel-
bergs, industrieel, lid der firma Assel-
bergt en Naoheniat te Breda.
De verklede! ia Dea Haaf II.
Na de vrijzinnigen den heer lJner-
men hebben geoendideerd in de vaca-
ture-Dolk en het eeker is dat lijn
verkiezing niet zal worden betwiat,
op voorwaarde, det hjj na de Grond-
wetsherziening zioh niet meer be
schikbaar atelt, tal aioh hier het gevel
voordoen, zegt het Hld., waarop de
heer Van Honten in ajjn jongsten
Staatkundigen Brief hemt gewezen.'
De heer IJzerman n.l. ia ond-lid van
de Kamer (tg zat van 1906 tot 1909
voor Amsterdam IV) en nu zullen
zijn vroegere „dienstjaren", bij zijn
aftreden de dit nienwe kortstondige
lidmaatschap, meetellen voor zijn Ka-
merpensioen.
Voor den beer D. de Klerk, die in
hetzelfde geval zon hebben verkeerd
en die als candidaat naaat den heer
IJzerman is afgevallen, ia het een hard
«eleg. 1
Voor kot Londenache Prijxenbof.
Naar wij vernemen, wordt de papier
fabriek Gelderland te Nymegen met
stilstand bedreigd, doordat een zending
aluminiumsulfaat, welke in September
met de Nieuw-Amsterdam werd aan
gevoerd, thans voor het Pryzenhof
te Londen moet worden gebracht.
Herhaalde verzoeken om vrijgave der
part|j werden tot nn toe zonder op
gave van redenen geweigerd, en thans
komt, nadat de party ruim 3 maanden
in Rotterdam opgeslagen ligt, het be
richt, dat deze voor de papierfabriek
Gelderland onontbeerlijke grondstoffen
naar Engeland moeten worden ver
voerd. De directie deelde ons mede,
dat zy' zelfs niet gissen kan, waarop
deze beslissing van de N. O. T. ge
baseerd is.
Enkele weken geleden werd haar
door de Engelsche autoriteiten mede
gedeeld, dat de betreffende zending
einde van dit jaar of begm 1Ü17 zou
worden vrygegeven. (N. K. Ct.J
Aangezien tengevolge van de kolen-
achaaruchto vele fabrieken vroeger si ui;
ten dan gewoonlijk, en veelal öe arbei
ders reed» vóór uur, huiswaarts kun
nen keeren, heelt de Directeur der H.
IJ, fc>. M. goedgevonden, dat ingaande
18 dezer, werkmanskaarten tot nader or
der mogen worden ingevuld naar keuze
van den werkman, hetzij voor de heen
reis óén willekeurige trein alsmede een
tweede vroegere of latere trein op Za
terdag (vóór Israëlieten Vrijdag); dan
wel: voor de heenreis twee op elkaar
volgende treinen welke vóór acht uur
v.m. vertrekken van het station dat do
kaart afgeeft en voor dien terugrei» twee
op elkander volgende treinen welke na
twaaif uur middag» vertrekken van het
station van die gemeente waar de patroon
is gevestigd alsmede een derde vroegere
of latere trein op Zaterdag (voor Israë
lieten Vrijdag).
In gevallen dot vóór acht uur v.m
geen twee treinen vertrekken, kunnen de
twee eerst vertrekkende treinen worden
ingevuld.
Jaarvergadering Veresniging voor
Vrouwenkiesrecht.
Do Veresnigitig voor Vrouwenkiesrecht
hield Zaterdag en Zondag haar 23ste
jaarvergadering in Hotel de Witte Brug
te 's-Gravcnhaga. De vergadering werO
in tegenwoordigheid van vele afgevaar
digden door de Pre». Mevrouw Alletto
Jacobs geopend. Bpr. begon met er op
tp wtjzqu, dat de afgevaardigden onder
geheel andere omstandigheden bijeen zijn
dan alle voorafgaande jaren; De grond-,
wetsherziening, Waarop zoovele Jaren aan
gestuurd is, is in eerste instantie afgc-
oopen. Dat men nader tot het eindipunt
zou komen, was te voorzien, na zoon
jarmlangen harden strijd, maar de vrou
wen hadden reden ineer te verwachten,
dan haar ten deel viel, van een zich
noemend democratisch parlement, meteen
minister aan het hoofd; die wil regeeren
naai den volkswil en die in 191& hij
de aanbieding van het petitionnement ver
zekerde, dat de komende grondwetsherzie
ning in niet geringe mate aan de wen-
aohm der vrouwen zou tegemoet komen.
Weliswaar was in het minimum-pro
gram der oonoentratie niet meer beloofd,
maar men had mogen verwachten, dat,
na het jongste wereld-gebeuren, dat in
do geheele wereld de inzichten omtrent
de politieke rechten der vrouw zoo heeft
veranderd, het minimum tot het maximum
sou zijn opgedreven.
Vervolgens uitte etpr. haar teleurstel
ling over de houding van den minister
en over de houding der Kamerleden, die
anders zoo krachtig en fier hun meening
weten te verdedigen.
Breedvoerig wees zij op den plicht
der vrouwen, den strijd voor het kies
recht met grooto vasthoudendheid te blij
ven voeren. Van deeo verhoogde krachts
inspanning zullen later de vruchten ge
plukt worden.
De opvatting van velen dat de tegen
stand tegen het vrouwenkiesrecht over
wonnen is, noemde Meivrouw Jaoobs een
gevaarlijk standpunt m zij besloot met
een opwekking om op eigen kracht bou
wend te volharden in den strijd.
Het jaarverslag van de secretaresse en
van de penningmeeetoreesc werd daarna
goedgekeurd.
Aangewezen werd Amsterdam voor de
jaarvergadering.
Voor de zomervergadering werd 's-Her-
tocenbosch rsfcnmn
Na «enige huishoudelijke besprekingen
door da presidente uiteengezet, dat het
noodlg was na de grondwieMieniiening
tot statuten-wijziging over te gaan, die
men dan in de zomervergadering zou
kunnen behandelen.
Na zeer drukke, dikwijls heftige bespre
kingen, werd 't voorstel om tot statuten
wijziging te besluiten in stemming ge
bracht en aangenomen met algemeens
stemmen. Enkele afdeelingen stemden blan
co. Da vergadering werd hisrna gwrto-
boet De boete, die door een, inspecteur
van het bureau der N. O. T. moet zijn
opgelegd, is vermoedelijk, naar de Tel.
meldt, gegeven voor het «mokkelen van
Hst Partijbestuur van de SJ&.P. gerechtelijk
vervolgd-
Aan de volgende vijf leden van bet Par
tybeetuur der 8. D. P., Ctttou, Luteraau,
Van Ravestetyn, Sterringa en Wijnkoop is,
naar de „Tribun" meldt, kennis &gos
dat tegen hen instructie iti geopend we
gens drie gevallen van opzettelijke belee-
diging van minister Posthuma en belee-
diging van Prins Hendrik in bet orgaan
van de S. D. P., „de Tribune."
Crisis-maatregelen.
Eieren.
De Minister van Landbouw heeft, onder
intrekking zyner beschikking van 30 Nov.
1910, bepaald, dat met ingang van 10 Dec.
1916 de maximumkleinhandel pry s van ver
sche kipeieren, ingevolge art 2 der Distri
butiewet 1916, zal bedragen 14 cent per stuk
en dat voor kaikeieren, ingevolge art 8 der
gemelde wet de raaximumgroszierspry» zal
bedragen 6 cent per stok en de maximum-
kleinhandelprys 7 cent per stuk.
Paarden.
De Minister van Landbouw heeft bepaald,
dat aan de Paardenvereeniging, onder toe
zicht van een Rijkscommissie, welke den
naam Rijkscommissie van Toezicht op de
Paarden vereeniging draagt, de uitvoering
opgedragen wordt van alle maatregelen,
welke in verband met het uitvoerverbod
voor paarden zyn of zullen worden geno
men.
Een ieder die, wanneer er gelegenheid is
tot uitvoer van paarden, 'daarvan gebruik
wil maken, zal zich daartoe bij gezegeld ver
zoekschrift moeten wenden tot de Rijkscom
missie, Buitenhof 42, 's-Gravenhage.
Consenten voor den uitvoer van paarden
worden afgegeven door de Rijkscommissie,
op door die commissie, behoudens goedkeu
ring van den Minister van Landbouw, vast
te stellen voorwaarden en tegen betaling
der kosten voor afgifte van het consent,
zijnde per uit te voeren paard.
De consenten worden slechts uitgereikt)
aan personen en vereenigingen die voldoen
aan de eischen, door de Rijkscommissie,
onder goedkeuring van den Minister van
Landbouw te stellen.
Tengevolge vao êe kolétmehiaarsohte
zuilen ooop. zuivelfabrieken in de om
geving van tyteppef slechte enkele degen
per week die melk verwecken.
Door de N. a T. beboet.
Een winkelier te Emmer-CocnpMeunm
i door de N, O. T. voor f12.000 be-
De Scheepvaart en de Oorlog.
De bemanning van de „Kediri".
Zaterdagavond te het s.s. „Rind/jani"
?t aan boord de bemanning vanhet
i. „Kediri", dat op 30 November op
20 mijlen van Las Pakna» door eene
Duitsohen onderzeeër getorpedeerd werd,
te Rotterdam aangekomen.
Onder die 43 men vm de „Kediri" he
md zioh de kapitein, Smit. Deze wei
gerde beslist de pers te woord te staan,
terwijl de bemanning de strenge order
had gekregen niets te zéggen. Lwge an-?
deren weg heeft de Mfdxl. toen de vol
gende inlichtingen ingewonnen.
De „Kediri", vertrok van Padang, ge
ilen met rubber, copra, tin, peper
arak en een deklading van gasoline. Men
vertrok met gunstigen wind. Donderdag
30 November j.L ongetéer op 16 20,
mijlen van Las Palnuw, werd een schot
gelost, dat tercht kwam voor den boeg.
r,vew daarna vertoonde zioh een Duitsche
onderzeeër van het groote type, en gaf
den kapitein van de „Kediri" bevel een
sloep uit te zetten. Hieraan werd -gevolg
gegeven en de le stuurman van de „Ke
diri" ging van boord met vier matrozen
en roeide naar den onderzeeër, waar óén
Duitsche officier met vier matrozen aan
boord van de sloep kwaui, en naar de
Kediri gebracht werd, om daar een on
derzoek in te stellen. Daar copra aan
boord was gaf de Duitsche officier den
kapitein van de „Kediri" toen bevel, bin
nen een kwartier het schip te veriaten.
In vier sloepen verliet daarop de beman
ning het schip, kén van de sloepen
roeide naar den onderzeeër en leverde
daar de HollandBche matrozen af. De
sloep keerde daarop naar de „Kediri"
terug met Duitschers aan boord, dSe nog
een onderzoek op de „Kediri" wilden in
stellen. Terwijl ze daarmee bezig waren,
verscheen intusschen het s.s. „Rindjanl"
Van dit schip werd alles afgezien, en
dit waarschuwde door middel van draad-
looze telegrafie het S.s. „Lombok", van
den Rotter*. Lloyd, dat in deozeifden
koers kwam.
De eerste onderzeeër had intuaschende
bemanning van de „Kediri" op sleep
touw genomen en geland op drie 4 vier
mijlen van La» Pahnas bij den Spaan
schen vuurtoren Faro de Lae Palmas.
Een andere onderzeeër bracht do „Ke
diri" tot zinken. Men vroeg daarna aan
de „Rindjanl" of zij wist, waar de „Lom
bok" wan, deelde aan de „Rindjauf" mee
dat ze de „Kediri" tot zinken hadden
gebracht, en verzoekt naar Las Paimas
te deinen, dat de Hollandsohe bemanning
aan den Spaansohe® vuurtoren Faro de
Las Pafmaa was affcecet.
De bemanning -verbleef op den vuur
toren, terwijl de kapitein op een ezel
liet land introk, om te zien, of hij trie-
phonteahe verbinding kon krijgen met Las
Pahnas. Na vier uren rijden slaagde hij
er in, en belde op naar Lm Falmatf,
de Hollandsohe bemanning af te ha-
Hij zelf reed door naar Lm Pal-
ma», waar een Spaansche sleepboot naar
den vuurtoren vertrok, en de bemanning,
die 24 uren op den vuurtoren had door
gebracht, ixunheepte en naar Las Pahnas
bracht, vanwaar ae met het b
daar aangekomen s.s.„Rindjaui'
Holland wei
Nadat de mist was opgetrokken heeft de
boot de reis voortgezet en kwam gisteren
avond 6 uur in de haven te VI is singe» ««.T
Aan het Westelfk Front
PARUS, 17 Dec. (Officieel). Aan
den rechter Maasoever beschoot de
vijandelijke artillerie onxe nieuwe linies
▼an Vacheranville tpt Besonvanx, in
het bijzonder den sector Chambrettes-
hoeve. Onze artillerie heeft het vuur
beantwoord.
LONDEN, 17 Dec. (Officieel). In
den afgeloopen nacht deed een En
gelsch detachement met succes een
aanval op de vijandelijke loopgraven
by Ransart. De vyandelyke onder
standen werden bestooktde vijand
leed zware verliezen.
Ten Zuid-Westen van Wijtsohaete
drongen de Eugelschen de loopgraven
binnen en vernielden een mitrailleur-
stelling.
De vijand heeft een myn dom
springen by Yperen.
Aan het Aziatisch front.
CONSTANTINOPEL, 17 Dec. (Officieel)
Op'het Tigrisfront en ten Zuiden van de
Felahie-stelling hebben de Turken vyande
lyke aanvallen tot staan gebracht. Op het
Perzisch front sloegen de Turken eergiste
ren zonder veel moeite een aanval af op de
Turksche voorpostenlinie ten Noorden van
Harmedas.
Op de anffere fronten niets van belang.
200 wagons voor steenkolen vrij gekomen.
Men meldt ons dat demilitaire over
heid 200 wagons ter beschikking heeft
gesteld om steenkolen uit Duitschland te
halen, waardoor geen meer verscherpte
maatregelen in verband met koten-
sc haar ach te verwacht worden.
413"- STAATS-LOTERIJ.
3** KI. Trekking v. Maandag 13 Dec.
.No. 18889 5000.
Nos. 474, 9019 «n 19398 ieder 11000.
Noa. 164, 2004, 12007 eu 12035 ieder
1400
No. 6316 (300.
Noa. 2454 «o 13115 ieder (100.
De „K<aia|in-R.ftatM".
Da mailboot „Komntin-Rtgcnte.", dia na
kaar arijUtiat door da Dnitaehen op wee
waa Tan Oateode naar VUarincm, lag gis
terenavond tuuchen Weatkapelle en VU»-
singen geankerd. Het wu dik vu ntieb
Neder wordt nog gemeld:
36 57 74
82 9
147
200
252 253 258 274
308
309
432 4
83 490 502 521 626 691
783
1085
1188
1241
1256
1288
1343 1350
1362
1975
1387
1495
1518
1529
1540 1576
1622
1624
1647
1681
1717
1736
1781 1799
1853
2056
2112
2168
2190
2212
2259 2266
2295
2304
2808
2475
2488
2534
2642 2699
2636
2652
2674
2769
2788
2847
2956 3Q86
3167 3168 3182
3251
3269
3280
3308 3311
3358
3387
3445
3451
3543
3578
3593 3639
3648 3707 3730 3511
3816
3839
3953 3981
4032
4100
4132
4439
4444
4465
4470 4521
4531
4548
4573
4658
4672
4704
4847 4933
5072
5086
5117
5131
5876
5392
5394 5460
5486
5512
5527
5584
5655
5680
5720 578)
5759
5785
5804
5888
5902
6148
6169 6187
6220
6315
6337
6397
6411
6507
6509 6543
6608
6627
6674
6677
6756
6812
6833 6969
6974
7041
7088
7157
7258
7373
7512 7629
7647
7684
7702
7732
7774
7793
7836 7877
7881
7911
7932
7995
8077
8157
8219 8243
8286
8290
8302
8391
8422
8428
8434 8456 f
8462
8490
8507
8611
8692
8773
8836 8842
88443 885C
9027
9029
9066
9069
9111 9120
9187
9285
9275
9H6
9362
9396
9420 9435
9485
9512
9516
9541
9666
9620
9625 9670
9708
9715
9747
9772
9818
9866
9879 9913
9963
9967
9971
998
10011 10049 10059
10079
10122 102
32 10253 10334 10341 10361
10431 10448 10477 10592 10598 10680 106»
10693 10721 10727 10793 10912 10936 10988
11001 11029 11044 11045 11061 1106411160
11237 11238 11246 11259 112951132811868
11431 11471 11520 11571 116351170811825
11917 11993 11997 12047 12051 1205912075
12136 12170 12192 12222 12808 12868 12384
12515 12625 12687 12657 12726 1273412199
12800 12870 12948 18030 13114 1318618286
18267 13270 13839 13359 13399 1347113483
13488 13509 13627 13547 13559 1374513716
13794 13854 13944 13952 14077 1410614180
14289 14339 14375 14418 14430 14435 14491
14521 14653 14578 14629 14768 1483214881
14933 14939 14944 14960 14978 1509815181
15164 15177 15195 15231 15249 15294 15297
15414 15420 15426 15454 15490 1549216497
15554 15689 15721 15724 15735 1575815798
15952 16960 16013 16019 160011607816082
16107 16170 16177 16178 16277 1629114845
16890 16442 16472 16497 16519 1654716643
16653 16698 16726 16763 16778 1685416999
17001 17005 17038 17073 17097 1714817151
17243 17253 17293 17309 17559 17570178»
17634 17676 17713 17814 17930 179451T9H
17979 17994 18040 18055 18135 18208 183U
18317 18327 18338 18388 18416 1846918606
18510 18669 18571 18599 18638 1864118688
18750 18879 18890 18920 18988 1898419147
19159 19360 19367 19887 19396 19437 19479
19478 19481 19555 19675 19588 1961619624
19653 19661 19681 19700 09707 1975919771
19782 19801 19854 19932 19947 20017 20051
20067 20073 20085 20109 20119 20170 20177
30202 20221 20274 20301 2057 30406 20400
20465 20554 20584 20638 2069820863 20985
20962 20976
Oranda Magaaln. dn Baxar da Ia Pate
WARENHUIS
Spulstraat t/o da Passage. Tal. Haag 4I>
EERETROOMVEREIERIHflEU.
RERRT6EECHENEER. 5
In dagen van strhdl
De broodbakker W. Remout te Amster*
dam, had steenkolen noodig, maar ko»
die tengevolge van de staking der ktrfeo
werkers niet tiwisKteaoimd krijgen. "De
heer Reaout was derhalve genoodzaakt,
wilde hy niet gedwongen wezen ato rijn
zaak atop to zetten, zelf kolen te f*»
halen. Hij verzekerde zich de hulp een
er met oen handkar op uit, x—w
Aomergracht, waar de steenkolettieveraa-
cier woonde- De heer Rénout, daar ge
komen, kon toen echter oog niet gehol
pen worden en moaat wachten. Hij begaf
tich daarom met den chauffeur en den
broodbezorger naar een schaftlokaal in da
buurt om een kop koffie te drinken.
Terwijl ril daarmee bezig waren, kwa-
men ploteekng zes stakende koienwerkers
het schaftlokaal binnen.
Zij tierden en schriden en dreigden en
Heten hel daarbij niet, doch gingen ook
tot handtastelijkheden over.
Zoo werd de broodbezorger met een
koffiekan op het hoofd geslagen en bloe
dend verwond, terwijl naar alle drie werd
geschokt en getrapt en met koffiekannen
Smokkridrama te Susteren.
Vrijdagmorgen keerde een troepje sol
daten van de inspectie terug uit Edit.
Op den Stationsweg aldaar ontmoetten
zij een troepje dronken smokkelaars, die
door den drank aangewakkerd de solda
ten te lijf wilden met open meseen. De
soldaten wikten rich door in de lucht
te schieten verdedigen, hetwelk ook deels
gelukte. Op het vallen dier schoten komt
Mjfgeruti W. toegesneld, om tusechen bei
den tè treden. Juist op dat oogenhlik
werd weer geschoten met het ongelukkig
gevolg, dat een kogel den ongeiukkigen
sergeant W. preciee in het hoofd trof,
mi deze dood noerviei. Een ander sol
daat werd door de smokkelaars zoodanig
aan het hoofd met een mes doorkerft,
dat zijn. toestand hoogst ernstig is. De
marechaussees hebben de zaak in onder-
zoek, hetwelk in vollen gang is.
Sergeant W. wae benoemd tot rijksamb
tenaar, welke functie hij na diensttijd
zou aanvaarden. Hij stond bekend als
mi plicbfcbetrachtend man.
Tegen een slager te Tial, die 280
pond regeeringsspek aan een Wantte
Oi» verkocht had, is proces-verbaal
opgemaakt. De partij spek, waarvan
de stempels waren verwijderd, is te
Oss -in beslag genomen en naar Tiel
vervoerd.
Doodefijk ongeval.
Zaterdagnamiddag omstreeks uur
is een 62-jarige dame, die nit een in
gang zynde Holl. Spoor-stoomtram
stapte op de Conradkade naby de
Weimarstraat te 's-Gravenhage ouder
de tram geraakt en met verbrijzelde
boenen door wegwerkers opgenomen
en in het gebouw van de Sierkan
binnengebracht
De brand in het Telegraafkantoor te
's-Gravenhage.
De Directeur-Generaal derPosteryen
en Telegraphie deelt, in verband met
den brand in het post- en telegraaf
kantoor te VGravenhage, het volgende
mede
a. telegrtiphisehe gemeenschap.
Sedert gisteren, Zondag, is deze ge
meenschap geheel hersteld over alle
draden, zoodat men zijne telegrammen
normaal kan aanbieden en men op
geregelde doorzending mag rekenen.
Ook de geregelde ontvangst en be
stelling van de telegrammen is ver
zekerd.
b. telefonische gemeenschap. Dank
zij de welwillende medewerking van
de gemeente 's-Gravenhage, jb de
technische dienst er in geslaagd, in de
gemeentegebonwen in de Hofstraat
met reeervematerieel van het Ryk een
nieuw interlooaal telefoonbureel in te
riohten. Dit bureel was in staat, den
dienst van Zondagochtend 8 uur af
te hervatten over een 13-tal verbin
dingen, welke geleidelijk door
dere zullen worden gevolgd.
e. de telegram-telefoondienst (i
bieding en ontvangen van telegrammen
per telefoon) is mede hersteld,
Landbouw of oorlog7
Men meldt nit Harderwyk aan de
Rsb.
Op last van den Minister van Land
bouw heeft de burgemeester dezer
gemeente eenigen tyd geleden beslag
gelegd op den voorraad meel enz, die
voor de cantie's enz. in het kamp alhier
bestemd was.
De commissaris van politie zon den
voorraad dezer dagen opvorderen en
begaf zich daartoe, vergezeld van twee
schatters, naar de bewaarplaatsen.
De opname kon geeohieden, de
schatting werd gedaan, dooh op last
von hooger hand mocht de uitvoering
niet plaats hebben.
GOUDA, 18 Deo, 1916.
Da Goudsbloem.
Zonderling, dat men zeKs in dan schouw
burg den oorlog niet ken rergeten. Ik dacht
er dadelijk weer aan toen senator Andenen
op t tooneel itapte met een pantalon, die
absoluut niet parte bij itin deftige gekleede
lee en wit eest, en die hij mor drie jaar,toen
de tijden beter weren, roker niet meer in
•Sn garderobe sou hsbben gebed. Trouwens,
bil is ook in sijn manieren eeranderd, went
bij wiet ereegar heel goed det je met ertrs-
bemodderde schoenen niet orer kostbare te-
pijten loopt.
Aen rfln krachtige gebaren en sijn goede
voordracht heb ik hem echter direct her
kend, hii speelde in dat aardige tooneel-
t ran Schim than en Kedettmrg s(jn rel
best, evenals sijn sullige, alles maar erna
hem goedkeurende vrouw.
Mittdbach speelde te veel op t publiek,
legde 't er wat te dik op, maar had dan
ook het meeste lachsucces, terwyl mr.
Gehring niet even krachtig in houding en
gebaren waa als de woorden wel eischen, die
de schrijver hem laat zeggen.
Dr. Steiner Oscar cm de knecht warm in
hun rollen te loven, zonder meer.
Als wy de andere dames ditmaal het
laatst bespreken, is dit niet aan onbeleefd
heid te wyten.
Integendeel, zouden wfi zeggen. Wat er
op deze uitvoering aan te merken viel, is
naar voren gebracht Zy was over t alge
meen zeer goed, zooals men dat van „De
Goudsbloem" verwachten kan, en het zyn
de dames die zich in 't bizonder verdien
stelijk maakten. De rol van Agatha is voor
een dilettant een niet gemakkelijke, en zy
werd goed gespeeld, evenals die van Ste
phanie en mej. Petzoldt
Het publiek gaf herhaaldelijk blijk mee
te leven met de vertooning, wat op zichzelf
al een compliment voor de uitvoerenden is;
aan het slot van ieder bedrijf was er een
lang applaus.
Chris Laaooy.
In de zalen van „Pulchrio Studio" in Den
Haag houdt de kunstpottenbakker Chris
Lanooy uit Gouda een Kerst-expositie van
een kleine 200 zyner producten, waaronder
ook van zeer jongen datum.
Aan de wanden hangen teekeningen van
Gabriël.
Bekroningen.
Op de gisteren te Utrecht gehouden 29e
internationale pluimveetentoonstelling van
„Ornithophilia" behaalde onze stadgenoot,
de heer A. M. Spruijt met 104 inzendingen
de groote zilveren medaille, uitgeloofd door
H. M. de Koningin voor de fraaiste collectie
sierduiven .benevens 15 eereprijzen, 00 eer
ste prijzen, 24 tweede prijzen, 10 derde
Prijzen en 10 zeer eervolle vermeldingen.
Protestvergadering Nedy Ver. van
Kaashandelaren.
Hedenmiddag werd in het Feestlokaal aan
de Willemstraat te Den Haag een vergade
ring gehouden, uitgaande van de Ned. Ver.
van Kaashandelaren, en bijgewoond door bij
den handel of de productie van kaM betrok
ken bonden, vereenigingen enz.
De vergadering werd gepresideerd door
den voorzitter, den heer J. W. F. S. Middel
beek, te Gouda. De Tweede Kamerleden De
Jong en Teenstra waren eveneens aanwezig.
De voorzitter heette de aanwezigen welkom
wees erop dat deze protestvergadering
een gevolg was van twee bestuursvajrgade-
ringen van de Ned. Vereen, van Kaashande
laren.
Het bestuur had, na 14 dezer, Mn tele
gram gezonden naa/^SbsLa^dbouw-export-
bureau, waarin gevezen werd op de onbil
lijkheid houders vrii kaas, (z.g. vrjje en
geblokkeerde voorradtei) te willen noodza
ken deze af te steen tot prijzen, welke een
belangrijk verlies beteèkenen op de basis
van hun inkoopsprijzen. Of deze basis juiBt
is of niet werd in het midden gelaten, maar
herhaaldelijk is aangetoond dat specu
latie in den werkeiyken zin des woorijg
hierby is uitgesloten. Waar by geruchte de
prijzen voor vrije of geblokkeerde kaas
blijken te zijn vastgesteld op f 90 en
per 60 kilo, inclusief consent en het bestuur
meer en meer de zekerheid verkreeg dat een
overeenkomst met Duitschland daarmee sa
menhing, kunnen houders van kaas zich
daaraan op geenerlei wijze onderwerpen,
De Ned. Ver. van Kaashandelaren kan dus
tot haar leedwezen geen medewerking toe
zeggen in den geest als het L. E. B. be
doelt.
Het is met leedwezen dat tot iritschrij
ving van de protestvergadering werd over
gegaan.
De leden nemen dus Voor geen kaas uit
hunne vrije of geblokkeerde voorraden tot
de gestelde prijzen af te leveren en zullen
de gevolgen daarvan moeten afwachten.
De voorzitter gaf Mn resumé van de ver
schillende invloeden, die tot de kwestie
hebben geleid.
De vereeniging weet nu, tenslotte, niet
tot wien zij zich moet wenden. Hoewel ga
rantie gegeven werd dat geen beslag zou
worden gelegd, meende de vereeniging een
woord van protest te moeten laten hooren.
Tot Vrijdsg meende men men dat het beter
was de zaak tnsschen vier muren te houden.
Maar de directeur van het L. E. B. was
in die vergadering niet tegenwoordig.
Nogmaals werd vergaderd, dienzelfden
dag om 5 uur, waar de directeur van het
L. E. B. tegenwoordig zou zyn. Doch de
gezonden auto lcwam leeg terug. De direc
teur had bespreking met den inspecteur van
de Commissie» van bijstand.
Toen werd besloten tot deze vergadering,
Spr. hoopt dat de woorden van protest
waardig zullen zijn.
Een motie is opgemaakt, en daarin wordt
het protest uitgedrukt. W« zyn, zegt spr.
niet voornemens als proefkonijn te dienen
voer de Ned. Regeering. Natuurlijk moet de
ruilhandel met Duitschland voortgang heb
ben, doch de schade daarvan moet niet ge
legd worden op de kaashandelaren.
Wö moeten, in het algemeen belaag de
regMring steunen, maar het is dan ook niet
meer dan billijk dat het algemeen belang
onze schade draagt.
De heer Heil, vertegenwoordiger van de
Vereen, van kaashandelaren in de Kaas-
vereeniging, deelde mede, dat dienzelfden
Vrijdagavond een overeenkomst is getrof
fen tusechen de Duitsche gedelegeerden en
de Nederfendsche regeering voor de prij
zen: 90 voor vrije en 88 voor geblokkeerde
voorraden, inclusief consent voor volvette
Goudsebe.
De hoeren vaa het L. E. B.
ben gevochten voor de belangen van de
kaashandelaren. Doch behoeft geen nut
gehad. Het min of meer AchtvaardXge wil
spr. niet ter tafel brengen. De Kiesvereni
ging heeft gezonden Mn brief aan den mi
nister. Sindsdien zyn doer dm directeur van
het L E. B, mededeelingen gedaan. Daar
na heeft de houding van enkele ledm zich
gewijzigd, Zaterdag j.1. is bijna den gehee-
len dag vergaderd. De Vaashandelaren kwa
men tot de overtuiging dat de regeeringa-
montregelen noodig waren. Billijk sou het
echter zyn, dat het verlies, door de houders
van vrije kaas te lijden .vergoed wordt. De
voorraad van vrije en geblokkeerde kaM is
vastgesteld, dank zy de medewerking van
de KaasverMniging. Het doet spr. leed, dat
aan de verwachtingen van dn kaashandel
den bodem wordt ingeslagen. De kaasvereen.
heeft alles gedaan om dene maatregelen te
voorkomen. Maar spr. wil au het woord aan
de aanwezigen geven, doch dringt nogmaals
op bezadiging aan.
De voorzitter Voegde aan de woorden van
den heer Heil toe, dat hy het verlies door
de Kaasvereeniging te lijden, had kunnen
schatten op 1.600.000.
De voorzitter stelde en motie voor,
waarin gewezen wordt op dè onbillijkheid,
de schade van de regeeringsmaatregelen te
leggen op de kaashandelaren, en meent, dat
in de prijzen, door het L. E. B. te stellen,
rekening gehouden wordt met de belangen
der kaashandelaren.
De volgende, door het bestuur gestelde
motie, werd met algemeens stemmen aange-
„De vergadering van belanghebbenden in
den lande by den exporthandel en de produc
tie van kaas, byeen te 's-Gravenhage op
Maandag 18 Doe. 1916, ia van oordeel, dat
het niet aangaat de lasten, die het gevolg
zijn van de regeling door hst L. E. B. getrof
fen in het belang van het algemMn eenzij
dig te doen drukken op de exporteurs en
producenten van kaM, die aan alle hun op
gelegde verplichtingen tegenover de regM
ring- hebben voldaan.
De vergadering wil echter gaarne mede
werken tot zoodanige maatregelen, als in
het algemeen belang noodig zijn, doch
meent er op te moeten aandringen, dat de
prijzen, waarvoor de voorraden Mn het
L. E. B. moeten worden afgegeven, zoodanig
worden vastgesteld, dat a«Q hunne recht
matige eischen wordt tegemoet gekomen en
verzoekt de KaasverMniging met de hier
boven uitgesproken gevoelens rekening te
houden."
De heer Schilt uit Gouda stelde nog eens
in 't licht de onbiliykheid van de te treffen
regeling. Msar de schuld ligt niet bij de
^commissies. Er wordt met deze motie
gered wat te redden is. Laten wy
aangrijpen wat er is, om Zóóveel mogelijk
schade te voorkomen.
Met groote meerderheid werd aangeno
men Mn voorstel van den heer Keus, van
Gouda, om alsnog aan de leden der Tweede
Kamer een adres te zenden em hun aan
dacht op de kwestie te vestigen en hen te
verzoeken, de belangen vu de Kaasprodu
centen niet uft het oog te verliezen.
Ontploffing en ernstige vervfnding.
Gisterenmiddag heeft in het café van den
heer A. de Groot aan de Gouwe Mn ernstig
ongeluk plaats gehad tengevolge van een
defect aan een koolzuur-apparaat. Een kool-
zuurcyiinder, die in het lokaal geplaatst
was op de toonbank waaronder een vat bier
stond, waarmede de cylinder was aangeslo
ten tot toevoer van koolzuur, weigerde het
koolzuur af te voeren. Teneinde alt defect
te verhelpen werd de hulp ingeroepen van
den bierbottelaar J. van de Werker, die het
apparaat had geplatst. Deze trachtte door
openmaking van de doorlaat hot euvel te
verhelpen, hetgeen ook geschiedde. Echter
was intusschen de kraan van het vat bier
dichtgedraaid, zoodat toen het koolzuur met
geweldigen druk den cylinder verliet, het
niet in het vat kon doordringen. Het gevolg
was dan ook dat de verblndingsalang barst
te en Mn explosie „volgdé. De heer van de
Werken werd tegen den grond geslagen, en
een weggeslingerd voorwerp trof hem i
het voorhoofd, waardoor hij ernstig werd
verwond. Per politiebrancard moest hij n
zijn woning worden vervoerd.
De toonbank waarop het apparaat stood
werd vernield. Andere ongelukken kwamen
gelukkig niet voor.
De oorzaak van dit treurig ongeval wordt
verondersteld dat de zuurztofcyiinder van
onderen bevroren was, waardoor de zuurstof
niet werd afgevoerd. Door warme lucht in
het lokaal meent men dat de cylinder ont
dooid is, waardoor toen de opening van het
apparaat was vergroot, het koolzuur met
nog grooter kracht ontsnapte en de ontplof
fing volgde.
Naar men ons verzekerde had de behande
ling van het apparaat, dat niet van een j
nometer waï voorzien, met uwer omzichtig
heid kunnen geschieden.
Voordrachten vm den beer
M. J. Jongtm.
Ditmaal behamtelfe spreker rassen
volkeren van Indfië, hu nee fomillën en ge
zinnen. De heer Joustra meende dat van
verschillende rassen eigenlijk geen spra
ke is. Er zijn tuaschen de vroeger bekende
rassen zooveel tusscfeenvonaen ontstaan,
dat er geen scherp omlijnd* kenmerken
meer zijn. Het een is met het ander ver
vloeid. Wel wilde spr. verschillende vol
ken onderscheiden, leder met een eigen
aardig cachet Deoe volkeren onderschei
den zich dan onderling door le lichaams
bouw, 2e taal (niet altijd), 3e karakter
eigenschappen. Bobter leeft er geen reik
zoo afgescheiden, dat er geen. vermenging
plaats heeft of gehad heeft. De vofka-
verhuizingen niet alleen kt Europa doch
ook in andere werelddelen, oorlogen (sla
ven) en vooral in Indië de godsdienst,
hebben hierop veel invloed Uitgeoefend.
Het waa spr. op Sumatra «nder do
Bataks opgevallen, dit daar typen voor
kwamen geheri verschillend van 4e an
dere Batak*. Aan oudterzoekingw vau
hm en anderen te gebleken, dat bier
vroeger al vermenging plaats had gegre
pen tusscheu Bataks eu volkeren vau de
kust van UuromamfeL Verder worden er
in Indië nog Cfainowchc, AraWsohe en
iropeesche typen gevonden,
in hoofdtaak komen er In Indië 3 de-
enten voor en wel de: le achterlijke
volkeren (oerbewouers op Sumatra in het
boven Palembangsohe on Celebes). Leao
volkeren verdwijnen echter langzaam van
den aardbodem. 2e bet l'opoen type in
het N.W. van den Archipel, 3e de Ma
imers over de geheeie eilandenzee ver
spreid.
De moederstaat der Mak-Iers log mis
schien in ZuidOoet Azië in het z.g.
Achter-Indik'. Op Java komen voor Ma-
doercezeo, Javanen en Soeodaneezou en
dan nog oen mengvolk in bijzonder en zin
de Batavianen. Op Bali de Baiineozen;
Lombok de Sasaks; op Sumatra twee
ten van Malders de kust-Maleiers en
de Menaugkabanoohe Meieiers, de Bataks
en de Atjehers (die teer vermengd zijn
met de volkeren uit voor-Inctië)op Bor
neo de Dajaks; op Celebes Makasenreu
en Boegineozen on eindelijk op de Kei-
eilanden de Alfoeren.
tigeoaaröge maatschappelijke toestan
den hebben zich in de Padangsehe Bo
venlanden ontwikkeld. De kinderen van
de dochters behooren tot de fantille, die
der zoons niet. Een noodzakelijk gevolg
hiervan te, dat de vrouw by het huwe
lijk in haar familie blijft. )h ettelijk ver
laat zy ook haar woning niet. r,r wordt
het huls em stuk bijgebouwd; waar
zy woont.
Bij de Bataks mag iemand wel huwen
m«t zijn nicht (een dochter van den broe
der zijner moeder), dene tooh behoort tot
een andere stam dan hy. By voorkeur
wordt dit gedaan daar zoon nichtje niet
zoo duur te koop i» als een ander
Bij de exogamie en het patriarchaat
•t aan do afstamming alleen de manne
lijke lijn ten grondslag. Le kinderen van
de zoons behooren dus tot de familie,
die der dochters niet. De vrouw treedt
by zulke huwelijken uit haar familie en
gaat voor goed over in de fangHe van
den man.
By de volken, die de endogamie in
acht nemen krijgt wen afstammelingen la
mannelijke en vrouwelijke lijn. Le kin
deren van zoon» en dochters behooren
dan tot dezelfde familie. De man wordt
lid van de familie der vrouw, d* vrouw
van die baars mans.
Le bestuurshoofden zUn meestal ook
familiehoofden en heel dikwijls bovendien
nog rechters. Men zou zoo meenen, dat
dit aanleiding zou geven tot onbillijkhe
den, doch de fapillie zorgt wel, dat hier
van geen sprake te.
De taal ig het Maleisch (inet dialecten)
of het PoLlnenisoh, waarvan natuurlijk
ook vele variëteiten zijn.
Het voornaamste onderscheid te, dat
het eene een vocaal- en het ander «si
consonant taal te, d. w. z. de eene taal
Saat altijd op een vocaal of klinker uit
e andere altijd op een consonant of me
deklinker. Bekte zijn ze twee-kAtergre-
pig, terwijl door voor- en achtervoegsels
oudere woorden, daarvan kunnen worden
gevormd. Na db pause werden verschil-
lende plaatjes vertoond en medegedeeld,
dat do volgende losing zou plaata heb
ben 6 Januari weer In ..Om Genoegen"
BOBKOOP.
Naar wiï vernemen, heeft de Ko
ningin op het Loo een nienw rosarium
laten aanleggen door Boskoopeche
kweekers
WADDINXVËEN.
Overtreding Distributiewet.
Door de Gemeentepolitie alhier ia
proces-verbaal opgemaakt tegen den
winkelier S. alhier, ter sake van over
treding van de Diitribntiewet 1916,
Volksonderwijs.
'In deze Gemeente ia opgericht een
afdeeling van de Vereeniging voor
Volksonderwijs. Het voorloopig bestaar
bestaat uit de Heeren B. van Gent,
G. van Lange en K. de Vink.
NIEUWERKERK a. d. IJSEL.
Door de krachtige actie uitgaande
van den predikant dr. W. M. A.
Kalkman, is alhier opgericht een
Christelijk Historische Kieavereeniging,
aanvankelijk met 60 leden.
Een bestaar van 7 leden is gekozen.
(Ned.)
Uitslagen van gisteren:
le klasse: Ü.V.V.-Blauw WU 2-0; H.
V.V—V.O.C. 2-1; Haarlem—H.B.8.
2—1; D.F.C.—H.F.C. 2—1; Sparta
Hercules 3—2.
2e klasse A.: Aiax A-A.F.O. 8—1; Alc-
inari» Viotrix—Spartaan 0—3; D.E.
C.L.V.V. 4-0.
B.: D.V.V—ÉbV.V. 1-1; R.F.C.—
Xerxes 1—1.
C.: Ilermee—D.V.S. 3—2.
D.: V.V.A.—Kampong 3-0; W.F.C.
Amatol 0—0; HUversum't Gooi
1—1.
3e klasse B.: Excelsior—Gouda 2—1; C.
V.V.—Transvaiia 4-1.
C.: Alphei»—V.C.8. 5-1; R.C.H—
L.F.C. 4-0.
H.J T.O.P.—VriemWchaar afg
D.O.O.—D.OK 0—2; Voorwaart*-
U.F.C. sfgek.
le kl.' Ooit.: U.D.—Robur 1—1; VÉtoese
-Quick N. 1-2; Be Quick Z.-Go
ahead 0-2; G.V.C.-&MM& 0-0.
Goudache Voetbal Bond:
le ktesse: Oiympia 2-A.W. 2-1; Boe
koop—Alphen 2 atgek.; Zwaluw*
Gouda aigek.
2e ktesse: A.W. 2-Olympia 3 afgd
Excelsior—Gouda 2—1.
Gouda heeft enkele inivagers. Om even
over 2 wordt afgetrapt en direct volgen
vurige aanvallen van beide zijden. Het
veld Js echter zmr glad, iyügeen. op het
spel vaa veel invloed is. len fijulang
btijlt het zoowat geiijk op gaan, doen
na eeu vurige aanval van excelsior,
weet de Kotterdauteche middenvoor met een
onhoudbaar «ohpt aan i--xc. de leiding to
geven. Excelsior btylt vurig aanvauen,
maar Reparon eu V rodenburg werken keu
rig, Groenewoud schijnt nu* le paeeee-
ren eu de aanvallen van nxceMÉoc wor
den met succes afgeslagen; ook enkele
hoekschoppen loopeu aanvankelijk, op niets
uit, rot emdolyk de linksbinnen met een
listig schot d« voorsprong van txo. ver
groot (2—0). Dit pruketi de Goudn-mea-
acheu; vung wordt opgodrougun, du rood-
vutte Gouwenaars kotoett in de meerder
heid; de linkervleugel werkt bijzonder
goed, maar »n de stand komt geen ver
andering en met 2—0 komt du rust.
Na rust is i-.xoeteior direct de meer
dere, een bekogeling van het Gouda-doel
volgt, maar üroenewourt blijkt zyn dag
te nebbeu ca tot verwondering, vau de
1.xceiatw-aanhaogurs, die voor zyn wer
ken luide appiaudteeeren, houdt nij ztjn
doei schoon. Uit een uitval vau Gouoa
komt daarentegen een scrimmage voor
t tixoeimor-doei, een „honds en uitdun
strafschop schiet Iteparou het tegeopunt
er keihard in (2—1). Het spel worotnn
wat forscher, maar blijit eerlijk. Gouda
wordt op eigen helft teruggedrongen, doch
do roodwitte' verdediging zet haar
beste beentje voor eu het eiude komt met
een «ervano nederlaag voor Uou<», een
2—t.
Oiympia 2—A»W> i 2—1.
Het sportterrein had de regen van do
laatste uagen 'goed doorstaan en was wei
glad, doch goed bespeelbaar, üauiynipia-
reserves koiucu met hetzeitdo oittal als
vorige week tegen Gouda 2, terwyl obk
Altijd Weerbaar «ikrie invallers tctu Di
rect bij den aftrap valt Uiympia krach
tig aan, doch de A.W.-achteruoodo en
speciaal du doelman te voor zijti taak
berekend. Het spel gaat vrtprei f«ijk
op, met Ulyuipl* ,ct® in «te meerderheid,
door het keurige werk van de voortto^
de. Langzaam maar zeker wordt A.W.
echter teruggedrongen en het A.W.•doel
voortdurend bestookt; doch de Weer baar-
heidnuieuHKhcn weren, zich uitsteken* eu
zelfs neemt A.W. uit een uitval de lei
ding, daar enkele Ulyiopianott muonen dat
do oal „uit" geweest te en, het spel sta
ken, waarvan A.W. heel handig proïi-
teert (0—1). Tot rust blijft die stand zoo.
Maar dan is Oiympia niet weer te hou
den. Herhaaldelijk is haar voorhoede voor
het A.W.-doel, dooh de dooiverdedlger
verijdelt alle -hoop op den gelijkmaker, ter
wijl er niet ai ie goed geschoten wordt
bovendien. La druk. op het A.W.-doel
wordt eohter to sterk on als do Olym-
pia-iuiddmivoor snel doorloopt, een. schuin,
schot geeft, dat via 's keepers handen
tegen uu paai het veld iwrtuu, is het de
linksbinnen, die de gelijkmaker or in
trapt (1—1). Direct daarop booordeolt do
doelman een sohot van den rechtsbuiten
verkeerd en het staat 2—1. Oiympia weet
het apel voor A.W.-doei te houdeo, doch
de uitvallen van de A.W.'ars worden
steeds geleld door den mallen linksbui
ten en blijven teer gevaarlijk. Uit óén
daarvan behoedde een oohtorspolor Oiym
pia voor dm gelijkmaker door nog juist
hoekschop te trappen. Het «inde volgt
dan spoedig met om 2—1 voor Oiympia
2. By A.W. (te dozhnan uitmuntend (iets
voor het G.V.B.-elftall) by Olyaipla do
voorhoede hot beate, met middenvoor eu
linksbinnen al* uitblinkers.
AlphenV.C.8. 5-1.
Beide elftallen steile» zich met een in
valler op, Alphen mtetm Kleijne. Direct
pakken beide elftallen flink aan eu er
ontwikkelt zkh een vry vlug spei met
V.CS. let» sterker, welke club ook ba
keurig opbrengen haar meerderheid weet
uit te drukken in een doelpunt. Even
daarna vélt den gasten, een strafschop ten
deel, doch Hofman verwerkt het sohot op
fraaie wijze tot hoekschop. Dan begint
Alpheo in te zien dat zij moet oppas
sen voor een groote nederlaag en gaat
wat beter aanpakken, dringt V.Cö. lang
zamerhand terug en spoedig maakt Pan-
nevte uit een prachtvóorzet van rechts
geiijk, terwijl even later dezelfde speler
aan Aiphen de leiding geeft. De doelman
van V.C.8. te echter evenals Hofman in
conditie en hoe Alphen ook werkt, rust
breekt san met 2—1.
Na rust zijn de gastlieeren overwegend
sterker en met onhoudbare schoten wordt
de Htand opgevoerd tot 5—1. De V.C.B.-
achterhocd» Verdedigt bijzonder goed, ter
wijl die van Aiphen vrij gemakkelijk werk
krijgt. Het einde komt ten Motte met 5—1
voor Alphen.
V.C.8. bad doelman, bockstel en vleu
gelspelers als besten, Alphen had In zijn
geheel z'n dag en speelde onvermoeid.
Het terrein was Mocht en zwaar to ho
epelen; de regenbui even voor het begin
had er bovendien geen goed aan gedaan.
Marktbariohten.
Rotterdamsehe Veemarkt.
Aanvoer: 626 vette runderen, 453 vette
en grtMkalvaren, 14 nuchtere kalveren,
2803 schapen of lammeren. 1224 varkens.
Prljaen: Vette koeien le kw. f 1.24, 2e
kvr. 11.10, 8a kw. f 1.00; omen le f L22,
3b f 1.08, 3e f 0.96; kalveren le f 1.56, 2e
1126, 3e 11.00; sabapen le f0.48, 2e
0.46, 8e f 0.40; lammeren f 0.50—f0.52;
varkens le f 1.08, 2e f 1.02, Se 10.90,
licht soort f 0.76—f 0.80. Handel matig.
Kaasmarkt
OUDEWATER, 18 Dec. 1916. Aanvoer
70 putuen, 3150 «4uk», wegwjde pl.m.
15750 K.G. Oowfeche kau le Hort 170
5 74.50; 16 2e Hort (66 Jt (70. Met
BIJkHMk 74.50. Allee per 50 K.G.
Itondei mrtlf met conditie.
▼M het Koninklijk Heteriologuch
Initdtuut te DE BILDT.
Verwachting tot den volgenden dag:
Zwakke tot matige veranderlijke
wind. Nevelig tot ewaar bewolkt.
Waanchijnljjk eeltige neeralag, zelfde
temperatuur-
