I.Houtman-
WINTER-UITVERIOOr.
POMMIIS.
n
W. J. stokvis'
tal lol MM m Mfliiijp# tas,
GOUDSCHE COURANT.
Blouses, Gemaakte Dames- en
Heeren- Witte Ondergoederen,
ZIE DE ÉTALAGES!
I." IS
PrimaChloor
C. C. KROM
Dienstaanbiedingen
Goudsche Courant
ARNHEM
AMSTERDAM
DEN HAAG
Amstel Bieren
Wit Brood
BOEKHOUDEN.
M. M. Belonje Jr.
TE KOOP
enz. enz. bij
Hoe komt det?
Geen xlchtzmndlngmn.
lT 0 tn£ EENS fi£
5 EEN FLESCH VOOR**1"0
VOOR
HET
Prijsverhooging
Binnenlandsche Kaas.
Publieke Verhuring
GRASLAND.
perceel GRASLAND
NIEUWE SCHOUWBURG,
kiëleil „iUEIOEGES". k
12 uur praeiea.
Blauwe druiven,
Mandarijnen,
Sinaasappelen,
Citroenen,
Tafelperen en
Tafelappelen
IV Due adrerte ntlên kosten «leekt
bij TotraitketiUig:
§f|S
KONINKLIJKE FABRIEK
VAN METAALWERKEN
FILIAAL
KEIZERSGRACHT A7O-A7Z
BIJ DE LEIDSCHE STRAAT
FILIAAL HEERENGRACHT 9
Agent Beiersch Bierbrouwerij
„De Amstel".
Broodbakkerij „DE OVERWEG".
Onze prims WATERDICHTE DEKKLEEDEN.
ff 1.- per Mieter.
Schriftelijke Cursussen in het Boekhouden.
Tweede Blad.
alle aoorten *aa WlnJc»ttnv«nUrtSMa. zooela: Café-invent., kruideniers-invent., boter-
en kaaastelliafen, 50 verachillende toonbanken van 1 M. tot 6 M. Winkelkaateh met koperen
étalages met |latplaten, aardappelbakken met beeculea en gewichten, Barbfera-waachtafela
met acheeratoelen. En wef men noodig heeft van alle aoorten van winkelgoederen, bij
■I A. BOUTER,
UkUBE BAAM1TRAAT 41-W, n
ROTTERDAM.
Verder TE KCX>P alle aoorten Ledikanten met toebehooren. 289 30
II
TelefeoR MBO,
N
Geopend vnn 's morgens 9 tot 1 uur
en 's namiddags van 2 tot 8 uur.
•10*0"UIHET HAAR
IR ROLVENDE,
IYDU6HTIIE MULLER
"KOKO'MZUNUU
HELDER OM TE
«EIIUHIER >EN HEEFT
VEMMEMTL"
Sj %fr®«'f«00SDE BtHttS
4%* Li**' VERFRAAID gitO
Hoofdseer en Roos verdwroan, nadat men "Koko" een keer
gebruikt beeft—men sprankelt het eenvoudig op het Haar, dun wry ft
men het zacht in eene nedarwkartacha richting en bora lelt het flink,
UW APOTHEKER, DRODIIT OF UPPER HEEFT "KOKO" VOORRADIG
EM HV ZAL 0 er TEVREDEHHEIO VAR ARDERE VERBRUIKERS
MEDEDEELFR. KOOP VARDAAD EER IIEIRE FIFKH (F. 0.76).
WAA1S0RVVIMI
UkmtvuU p«p«(Ua« «oriaa
mui, Fi. Mi, i. ua nlMpc «ma
k i »fon «an da echta Koko" hao«'
kot wcc««a»Uwhaaral. W»t*«
«Ik* hun, dl* U al.Koko" *o»dt
«aor.b.xl.1, dl. nl»t dxWolyk on.
H.mi.lanurk Sen Vrouw t*
nooit lo, »*t kocht ca wordt no-nt
V.rkncht ">',dtr «n* wMgaklc
Uiltc„,.r|*kkm|t
Alien V.t tojaowooidUw* i—
Voor N. aa Holland, Utrecht. Zeeland, N. liabeal
ca 1 .nahum
r naasaae. »«ie»ui
Voai Friaeland, Cronlngea. Drenthe. Ovetjreel an
rinaa 0 ■IIRDISIS», Snaak.
ANTON COOPS, Wyditraat 29, Oouda.
A. N. VAN ZESSEN, Schoonhoven. 122
De Bond van Kaaaproducenten deelt mede
dat de prija van de keae voor de 50 voor
bet binnenland beatemd,
De boer ontvangt dua I 38,— voor de kaaa
aoadar Hfkaaeerk en f 40.— voor de kaaa
HET BESTUUR.
26S 20
Gouda, 5 Jen. 1917.
VAN
BURGEMEESTER en WETHOUDERS
van BOSKOOP brengen hierbij ter kennia
van belanghebbenden, dat bjj publieke in
schrijving zal worden verhuurd voor de
jaren 1917 tot en met 1921 het
gelegen in den Voorofschen polder onder
deze gemeente, strekkende vanaf de weste
lijke grens van het perceel land bestemd
voor het bouwen van woningen ten behoeve
der volkshuisvesting tot aan de Boezem
kade, groot ongeveer 5 H.A.
De inschrijvingsbiljetten op s?egel moeten
ter Secretarie ingeleverd worden voor 14
Januari a.s. 280 37
De voorwaarden van verhuring liggeh ter
Secretarie ter inzage, terwijl aldaar desver-
langd inlichtingen worden verstrekt
Burgemeester en Wethouders
van Boskoop,
RUTGERS.
De Secretaris,
E. G. KONINGS.
DONDERDAG 11 JANUARI 1917.
Koninklijk* Voraanlglng
„Het Nederlandaoh Toonecl".
4R|7e Voorstelling in bet Abonnement
Een Comedia in 3 Bedrijven ven
Mr. C. P9 VAN ROSSEM.
Aanvang
Entrée voor H.H. Leden en hunne huisge-
nooten 1,75 per persoon.
Entrée voor Niet-Leden en Vreemdelingen
2,25 per persoon (Loge, Stalles, Balcon).
Loting der te bespreken plaatsen op
Woensdagavond 8 uur.
Entrée voor de Galerij, zoowel voor Leden
als Niet-Leden 40 tent per persoon. Kaarten
zijn daarvoor te bekomen en plaatsen te be
spreken k 10 ct. extra, Woensdag 10 Ja
nuari, des morgens 9 uur aan de Sociëteit.
Alle entréeprijzen worden verhoogd met
5% Auteursrechten. 281 45
Na afloop der voorstelling vertrekt een
extra boot naar Waddingsveen en Boskoop.
Aanbevelend,
24
Lange TIendeweg 27, OOUDA.
TeleT. 313.
verkrijgbaar bij
zoolang de voorraad strekt.
hebben in de
sleedt turret.
1—5 regels f 0.25, voor elke regel
meer 5 oenta.
Opgaaf uitsluitend aan het Bnrean.
De gunstig bekende
zijn verech per fust of op flesch gebotteld verkrijgbaar bij
Keizerstraat 83, Tel. 148. - GOUDA.
Wegens enorme meelprljsverhooglng zijn vanaf Maandag 8 Januari onze broodprijzen!
I 24 cent zonder dividend
cent met dividend.
293 24 Aanbevelend, JOH. MASSAAR.
Zeer geachikt voor elk doeleinde. Sterk en zeer gemakkelijk. Geheel voor het gebruik
klaargemaakt ia de prije
aanbevelend, Fa. p. J. Revet an Zonen.
DEKKLEEDENFABRIEK. 276 20 Vaantal «O, GOUDA.
Ondor leiding van J. HACKERS, accountant en Hoofdredacteur van
„Handelsstudie", J. AMJCSZ, loeraar M.O. en*H.'J. BEKKERING Ju.,
accountant en oudleeraar eener H. Bi 8., worden door het
Keizersgracht 153 en Leliegracht 30, Amsterdam,
georganiseerd verschillende
Leergangen voor beginners, eenigszins gevorderden en meergevorderden.
Speciale oursussen voor de praktik-diploma's en voor de acte M. O.
Eveneens populaire cursus voor zakenmensohen. Normaal lesgeld f 5.
per kwartaal. Snelle opleiding. Uitstekende resultaten. Zoo slaagde
dezer dagen voor de Middelbare acte de nauwelijks 17-jarige P. SIEBESMA
uit Sneek, die voor het eerst examen deed, en die geen andere leiding
had gehad dan onzen cursus. Is het wonder, dat onze sobriftelrjke leer
gangen op dergelgke wg« populair worden, en dat steedB meerdere can-
didaten voor de practgk-diploma's of voor de acte M. O. onze schriftelijke
cursussen zelfs prefereeren boven mondelinge lessenBelangstellenden
vragen ons gratis-prospectus aan. Zij verbinden zich hierdoor tot niets.
U«t nitvalUe van l»t baar.
Zooals men weet htbben menachen dia
handenarbeid verrichten, minder laat van
haaruitval dan de werken met den fMffc
De voornaamste oorsaak van pta noegen
haaruitval ie oodervoedil» dér haren aa
niet, xooala bewÉtad ondervoeding van
het UchaAr> ïïïP Voortdurend ingeapannea
arbripMii hersenen zetten uit, zooais eik
»*gaan waarvan voortdurende inspanning
geëischt wordt, omvangrijker wordt De
bloedvaten van de hoofdhuid worden samen
gedrukt en de haarvormige organen ontvan
gen niet zooveel bloed als voor hat verkrij
gen van krachtige haren noodig is. Walken
de hersens eischen men bload 4*** rustende
en verbruiken dua een del van ts* naar hat
de haren was bestemd. Vooral voor de «tu-
deerende vrouw schuilt hierin een ernstig
gevaar voor kaal worden, daar toch oen
groot deel vnn de vrouwen reeds lijdt aan
blftadnnnoarie
„De Gezondheid".
Een veehouder kwam met de klacht,
dat zijn wei niet „leng" bleef en de kaaa
los werd: Aki hij nieuwe lange wei van
«en goed adres haalde, wan» de kaam
goed; da wei ging ka kwaliteit aehtar-
uH, terwijl de kaas tevens tikkerig of
lot» werd. Ne «m ihg of Ren werd da
wel vrij ptotaeting bmtauaal niet ineer
long. Da oooHuiout adviseerde: dm rood
aarden wei pot to vervangen door iwnge-
ema.iltoerd «auinertje na* «en deksel, voort*
al hot gereedschap met kokend heot wa
ter na te spoelen, en do welk dor 11
koeien te doen onderzoeken. Er behoef
de geen melk uitgehouden te worden. De
verbetering, wekte intrad, «cbrijft deopu-
eu leut too aan het voorkomen, der be-
«uirtting met slecht boenwater.
Mwaraalra ie al geblekt®, dat het op-
poropra van nortonwater in «en reser
voir, geplaatst op dien zolder, waaruit do
lokaUn der fabriek worden voorstak, aan-
luiding kan geven tot het gebruik van
ondeugdelijk water, omdat het remrvoir
vervuilt, iu een kaawlabriak vond de con-
aulent bet water in het reservoir sterk
baarnet. Het la niet praattash oto aan
het reservoir maar één afvoerbuis tohob-
buu, zoodat bij 't schoonmaken het vuile
water door de leiding zelve afgevoerd
moet wprden. Men birago da afvoerbui»
voor het bedrijfawater pion. 8 e.M. van-
ai den bodem In den wand aan, ra iu
den bottau een bul», welke dtau* doet
oui het reservoir toef te laten loopou an
bij het reinigen.
De ooooukut voretrefcte aan 5 kaas
boeren «co oplossing van chlooreelcéum.
Van één hunner mocht hij vwnwden dat
zihk kas», welke voorheen sterke nei
ging had wat kort en wit op ée boor
te zijn, er door verbeterd wa», vooral in
dm zomer, in den herfst ws» do kaas
óf „kortig" óf. indien do wrongel lan
ger bewerkt ward en hooger verwarmd,
wat stijf op de» boor. In 1915 voegde hij,
behalve katksout, aan de «everkaaenmeik
8 pCt water toe, ra nu was hij over
de uitkomst aaer tevreden. BI.
(Slot volgt.)
ZATERDAG 6 JAN. 1916.
DE VERBORGEN SCHAT.
door C. DE ROT.
(Naar Grimm).
VaRe jaren geleden meldde een arme her-»
der, een vrome zwijgzame man, zijn kudde
op de hpi bij het Duitsche stadje Wpni-
gertfde.
Op een namiddag, toen de zon aan ded
verren horizont gezonken was, en de klare
hemel allengs schuil ging achter het zware;
met fonkelende sterren doorweven gordijn
van den naoht, stond plotseling naast ded
herder een grijsaard, hij was blootshoofds
en barrevoets, zijn witte baard reikte tof
den gordel die zijn eenvoudig kleed samen
snoerde.
Hij zag den herder met zfn vriendelijke
oogen aan en sprak: „volg mij, en ik zal u
een schat toonen zoo groot als geen sterve
ling ooit heeft gezien, en waarvan gij ne
men moogt zooveel gij leunt dragen."
De herder venrouwde zijn hond de be-»
waldng van de kudde toe en ging heen met
den ouden man, wiens wonderlijk verschij
nen en beslistheid van spreken een diepen
eerbied en een vast geloof in den henier
hadden gewekt. Zij waren nog niét ver ge-
loopen of de grond die daar rotsachtig werd,
spleet vaneen; en beiden traden zij de
diepte in, waar een gang hen voerde naar
een groote ruimte, hoog en breed in de
rotsen uitgehouwen- In het zwakke licht
glinsterde het gele goud, dat tegen de wan-»
den gestapeld lag, en allerlei edelgesteen
ten lagen in hoopen op den grond verspreid,
blauwgroen de turkoois, helgroen de sma
ragd, als sterren vonkelde diamanten erf
zachtglanzende parelen.
Nadat de oogen van den herder zich wat
gewend hadden aan de ongewone schitte
ring, koos h\j uit den schat *n klomp zuiver
goud, en iemand dien hij niet zag, hoordé
hij zeggen: „breng het goud deq goudsmid
in de stad; hi] zal u rijkelijk betalen."
Zijn begeleider bracht hem naar den uit-»
gang terug, de herder dreef zijn kudde naar
huis, en den volgenden dag ging hi) naar de
stad, verkocht het goud en kreeg een groot»
som géld in ruil.
Verheugd ging de man tot zijn ouden
vader en bracht hem het geld; en deze zei:
„beproef nogmaals in de diepte af te dalend
en wat van dien schat mee te brengen."
„Ja vader", sprak de herder Jk heb ei*
mijn waterkruik laten liggen; verwonderd
over al het schoone wat mijn oogen zagen
heb ik die vergeten. Wilt gij met mij gaan,
dan zullen wij haar halen."
In den nacht gingen zij beiden op weg,
vonden zonder moeite de plaats waar del1
grond zich geopend had en kwamen bij derf
onderaardschen schat. Het was alles gelijk
aan de eerste maal, en de kruik lag waar
de herder haar gelaten had. De beide man
nen namen mee zooveel zij dragen konden
en keerden toen naar den uitgang terug.
Doch nauwelijk waren zij eruit getreden
of de grond sloot zich achter hen met veel
geweld.
Den volgenden nacht togen zij opnieuw
uit om voor de derde maal in den grond af
te dalen. Maar zij zochten lang, zonder de
plaats van den ingang te vinden, geen spoor
was er meer van over gebleven.
Plotseling stond de grijsaard bij de zoe
kende mannen en sprak tot den herder: „gü
verspilt uw tijd met te zoeken naar iets
wat gü nooit vinden zult. Indien gij uw wa
terkruik op da plaats hadt gelaten waar zU
door u vergeten was, dan hadt gij voor de
derde maal den toegang tot den schat ge
vonden, want driemaal zou hij zich voor u
geopend hebben. Geesten kunnen datgeene,
wat in hun Verblijf door stervelingen ach
tergelaten wordt, niet behouden, en zij heb
ben geen rust voor de menschen hun eigen
dom weer tot zich genomen hebben.
Toen hij dit gezegd had verdween de oude,
en nooit vond'iemand meer de plaats waar
de door de geesten bewaakte schat verbor
gen ligt..
FEUILLETON.
MODE EN HYGIëNE,
Influenza.
De tijd van de influenza is er weer. Er
zijn maar weinige infectieziekten die. zoo
besmettelijk zijn als influenza en dat ié dan
ook de reden waarom zij zoo vaak epide
misch voorkomt. Zij tast dikwijls een groot
gedeelte van een en dezelfde plaats aan en
spaart jong noch oud.
De besmettelijkheid, schrijft V. d. V. in
„De Gezondheid" wordt verspreid door een
bacterie, die door de lijders wordt uitgehoest
en die in de lucht van een vertrek in groote
getalen Aanwezig kan zijn, zich op meubels
en in het stof der hoeken van de kamer kan
vasthechten. Ook kan zij van den eenen per
soon op den anderen direct worden overge
dragen, waarom het steeds moet worden
ontraden, naar het ziekbed van influenzs-
lijders te gaan, indien men daar niets te
doen heeft
Is de bodem waarop die influensa-becte-
riën xich neerzetten gunstig voor hare ont
wikkeling, dan vermenigvuldigen zij zich
snel en de gast die haar herbergt vertoont
al gauw de verschijnselen van een aanval.
De verschijnselen die bij deze ziekten op
treden kunnen zeer verschillend zijn en on
der aeer vele vormen te voorschijn komen.
Er is evenwel één verschijnsel dat in alle
vorraan zich openbaart, namelijk de bijzon
dere neerslachtigheid en vermindering van
lichamelijke en geestelijke energie. Dê uit
putting, die na een aanval volgt, hoe ge-
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
ccclii.
De geleerden zijn het er niet over eens
of na den vrede die toch eenmaal zal
komen de normale toestand, zooals wij
dien vóór Augustus 1914 kenden, zal terug
keeren. Dat dit in geen geval onmiddellijk
na den vrede zal zijn, begrijpt de grootste
leek, maar het perspectief, dat zich over de
menschheid opent als de normale toestand
dan voor goed anders zal zijn dan vroe
ger is al zeer weinig opwekkend. Zooals vol
gens het volksgeloof kinderen uit de stui
pen iets akcliga kunnen „houden" zoo zul
len de groote menschen uit den oorlogsstuip
verschillende ongeriefelijkheden houden, die
het leven en zijn strijd zullen blijven ver
zwaren. Het is op het oogenblik onmogelijk
de beteekenis van het afgeloopen jaar te
teekenen. Den Haag was bezig zich zeer
snel te ontwikkelen en het zonderlinge ver
schijnsel doet zich voor dat die ontwikkeling
in de oorlogsjaren nog veel sneller is gegaan
Het aantal zielen heeft zich zeer aanzienlijk
uitgebreid, door de komst en het verblijf
van duizenden vreemdelingen is het leven
hier veel drukkeren duurder gewor
den. Er heersch op het oogenblik een wo
ning-nood zooals den Haag er nimmer een
hoeft gekend. Zooals iedere handelsman zich»
als een afzetter heeft leeren kennen, wan
neer hij de gelegenheid daartoe schoon ziet,
zijn de huiseigenaren thans als vampiers op
de huurders neergestreken. Spoedig zal de
Tweede Kamer naar wij hopen het wets
ontwerp tot bestrijding der onredelijke
huuropdrijving aannemen en indien de in
te stellen huurcommissie dan met kracht
aan den gang gaat zal zij een weldaad kun
nen verrichten. Vooral in de woningen van
300-500 gld. jaarhuur bestaat thans een nij
pend tekort en de huisheeren maken daar
op schandelijke wijze misbruik van. Zal, i»
dit opzicht de oude toestand ooit terugkee-
ren? Of zal het leven ten gevolge van den
oorlog overal op iets breeder voet worden
gesteld! Zoo ja dan is weer in alle takken
van dienst een algemeen» actie tot verbete
ring der salarissen te wachten, die het ver
broken evenwicht moet herstellen.
Er doen zich tal van verschijnselen voor,
die zonderling en onverklaarbaar zijn. Zoo
ja bijvoorbeeld het aantal huwelijken dat in
1916 is gesloten, grooter dan in eenig jaar
te voren. Men zou verwachten dat de dure
tijden velen zou- weerhouden en tot geduldig
wachten zou manen. Integendeel echter.
Het geboortecijfer is eveneens stijgende,
waaruit ook al de conclusie is te trekken,
dat de drukkende tijdsomstandigheden haar
invloed missen.
De gemeente-financiën, die meestal een
goed beeld geven van den materieelen wel
stand in de gemeente, zijn voor liet oogen
blik in de periode van onzekerheid geraakt.
Wel was het nog niet noodig op de begroo
ting na 1917 de belastingen te verhoogens
maar het laat rich aanzien dat dit in het
komende jar onvermijdelijk zal zijn, indien
de tijden niet spoedig veranderen en in
dien het beheer niet op zuiniger wijze wordt
gevoerd. In J916 is slechts vijf millioen ge
leend, hetgeen er op duldt, dat hét er met
de financiën niet slecht voor staat. Dit geld
is grootendeels besteed voor den onvermij-
deiyken aankoop van gronden en perceelen.
De groote plannen, die het gemeentebestuur
al jaren had, worden niet opgeschort en het
is dus zaak overal waar de gelegenheid zich
voordoet, den Blag te slaan, die nader voert
tot de verwezenlijking, Het huishouden der
gemeente is echter zeer duur. Vooral het
stijgend bedrag aan uitgaven voor de sala
rissen der ambtenaren en beambten en
werklieden, jaagt angst aan. Het moet met
de telkens betoonde gulheid eens uit zijn.
De strijd in het particuliere leven is yeel
en veel zwaarder dan die voor de eters uit
de staats- en gemeenteruif. Deze laatste die
in alle oprichten bevoorrecht zijn moeten
maar eens hun vrijen tijd benutten om op
andere wijze dan een eeuwig beroep op de
schatkist zich het meerdere dat zy wenschen
te verschaffen.
In de eerste plaats het verwensche sub
sidie-stelsel. Wie dat heeft uitgevonden,
heeft de gemeente een zeer slechten dienst
gedaan. Onder den schijn dat het particu
lier initiatief wordt gesteund, worden aller
lei instellingen in het leven geroepen, die
uitsluitend leven van de subsidies. De Mid
denstand om een voorbeeld van recenten da
ring deze ook zij, is karakteristiek. De
symptonen van influenza treden meestal
plotseling op en zoo eert aanval begint ge
woonlijk met hooge koorts.
De voorlooper is de pijn in den rug, het
hoofd en de gewrichten; eigenlijk is het ge
heel® lichaam pijnlijk, men gevoelt zich echt
riek. De pijn zit niet zóózeer in de gewrich
ten dan wel in de beenderen en hierdoor is
influenza in het begin dikwijls voor ge-
wrichtsrheumataek gehouden van laatste
te onderscheiden.
Is de keel ontstoken wat niet altijd het
geval is dan ziet deze er rood en ge
zwollen uit en veroorzaakt dan een droge,
prikkelende hoest.
De huid is droog en heet; het gelaat is
betrokken en heeft een eigenaardig, geel
bleek, somber aanzien. De uitdrukking is
mat en moe, met zwarte kringen onder, de
oogen. De patient is slap, slaperig en voelt
zich ziek.
De boven opgesomde verschijnselen geven
in het alge pi een het beeld van influenza.
Er zijn echter, zooals wij zeiden, nog andere
vormen. Zijn namelijk de ademhalingsorga
nen (groote luchtpijpstakken, longed) aan
getast, dan hoest >de lijder voortdurend en
geeft slijm op .Er kan dan een longontste
king optreden, welke ontsteking vaak met
pleuris (ontsteking van het borstvlies) ge
paard gaat.
Ook'het hart wordt vaak aangedaan,
waardoor de patient kortademig wordt en
een teer snelle en onregelmatige pols h<
Nog een andere vorm is die waarbij
schynselen van maar dargpR op
tum te noemen richtte een jaar geleden
een handelscferaua op. Dit jaar werd al 8000
gld. subsidie gevraagd aan de gemeente en
de particulieren zelf betalen er nog geen
500 gld. aan. Het mooiste is dat deze ver-
eeniging aan het gemeentebestuur mede
deelt dat zij zelf duizend gulden bijdraagt
terwijl het algemeen bekend is dat dit een
onwaarheid is. Toch is de gemeente zoo
dwaas twee duizend gulden te geven.
Wil men subsidieeren dan dient het al
dus te gaan ,dat een subsidie wordt gege
ven bij de oprichting maar waarbij bepaald
wordt dat dese het volgend jaar tot dé
helft wordt teruggebracht en in het derde
jaar geheel vervalt Alleen dan kan sprake
zijn van hulpbieden. Een blijvende subsidie
is in strijd met het gemeentebelang en kan
slechts strekken tot verslapping van het
particulier initiatief, ter versterking waar
van het heet te geschieden. Trouwens aan
het subsidieeren rit nog een groote fout ver
bonden. Wanneer een deel van de burgerij
rechtstreeks bijdraagt en daarna de ge
meente, vertegenwoordigende alle burgers,
nog eens steun geeft, wordt door een ge
deelte dubbel bijgedragen. Dit zou weer
minder bezwaar hebben, ifldien alle ver-
eenigingen, waarvan er toch geen enkel een
anti-sociaal doel doel heeft, gelijkelijk wer
den bedeeld. Een vereeniging die zich in
groote sympathie van het publiek verheugt
en dan veel directen steun ontvangt, zal
weinig subsidie krijgen, waaruit dan volgt
dat de instellingen die het minst sympa
thie hebben bij de burgers het meest door
allen worden gesteund. Men zal gevoelen
dat daarin niet een fout, maar ook een on
billijkheid schuilt.
Alles te samen, heeft den Hsag over 1918
niet te klagen. Wel te verstaan, gelet op de
tijdsomstandigheden. Indien 1917 ons den
Vrede brengt, zal het mogelijk zijn, spoedig
tot inhalen van den achterstand te komen.
Vooral het bouwbedrijf zal de eerste vijf
jaren ee ngroote vlucht kunnen nemen, om
dat op dit gebied de nood steeds grooter
wordt. Inmiddels eizcht het financieel be
heer groote zorg en voorzichtigheid omdat
het in de laatste jaren steeds moeilijker
is geworden de begrootingen sluitend te
krijgen.
En niets is voor den Haag gevaarlijker
dan een belastingverhooging. De residentie
moet vele rijkaards tot zich weten te lok
ken en behalve met al het schoone dat zij
bieden kan dient dit te geschieden door het
vooruitzicht weinig of matig belasting te
behoeven te betalen.
Door de tijdsomstandigheden overheerscht
de geldkwestie meer das ooit
HAGENAAR.
LAND. EN TUINBOUW.
ItniU, UT, L. A OJ OvUCj,
j willen a iete van zijn
Niet, hwwcei vergaderfai.
werden Hjgetfoond:, hoe-
Uit het Werk vaa een Zuivelconsulent.
"Vóór ona ligt het Verslag van de werk
zaamheden van den Kijkezuivelconaulent
voor Noord-Holland, dr. L. T. CL
over 1915. Wij willen
werk vertellen.
gen door hen»
veel voordrachten gehouden, hoeveel lea
sen gegeven aan vereohiUeode inrlchttar
gen en oursuflfcen; welke zijn werkzaam
heden waren al» lid der Bouwcommissie
en van' de ArbitrageKsommiseie. Wij wil*
len een en ander medfdeele» over de
hulp, door hem verleend; bij bedrijfssto
ringen, eu ter verbetering van het zui
velbedrijf. Ongetwijfeld zal menige lezer
er ook zijn voordeel mee kunnen doen.
Aan oen. groote stedelijke melkinrich
ting had in die maand Juni de gezouten
boter een te groot vochtgehalte: 18.8
het boterooniroieetaticn dreigde met in
trekking der Rijketuexfceoj. De oorzaak
van het euvel bleek. te rijn, dat die bo
ter niet met voldoende zorg werd Jl-
waasohen, gekneed en verder afgewerkt.
Dl botenmaker beschikt niet over denoo-
dïge gereedschappen en hulpmiddelen, b v
doelmatige) botMrjteasoiikuipen, koelboter-
weschwater en de voldoende bergruimte
voor die af te ki
Ben oordeelkundige toepeeéjng van dq
gistingeproef kddt meermalen tot onvol
doend gegronde gevolgtrekkingen omtrent
do hóedanigheid dier melk. Zoo werd aan
een kaaefabrtek alleen op gtrondi dier gis-
tingsproef geconcludeerd!, dat er 5 koeien
waren, die verkeerde melk gaven. Bij on
derzoek door dlem Zuivriconeulent vol -
gens die gebruikelijke methode bevond de
ze de melk geheet normaal.
voorgrond treden. Er zijn dan alle teekenen
van een catarrh (ontateking van het alijm-
vliea) braken, diarrhee en koorts aanwezig.
Deze type herstelt meestal spoedig.
Tenslotte hebben we nog een nerveuzen
vorm, die in sommige oprichten de ergste is
en hen overvalt, die steeds volkomen gezond
z(jn, doch het meest die personqn aantast,
die door overspanning, zorg, enz. zyn uit
geput. Deze patiënten hebben vaak ijlende
koorts, gepaard met delirium en hallucina
ties. Dikwijls blijft, lang nadat de ziekte ge
weken is, een geestesverzwakking over.
Wij zien uit het bovenstande, dag influen
za een gevaarlijke, verraderlijke ziekte Is
voor oud en jong, maar vooral voor oude en
zwakke personen.
Heeft men eenmaal een aanval van in
fluenza „te pakken", dan kan deze niet
worden tegengehouden. Men moet trachten
hem te voorkomen en dit zou in vele geval
len kunnen, indien een ieder hiertoe zou
willen medewerken. Daar waar vele men
schen in een ruimte (tram, spoor, lokalen
enz. enz.) bijeen zijn ia de kana om elkaar
ta infccteeren natuurlijk zeer groet. Men
hoest, men kucht, men nietst, men snuit
zijn neus. De een doet dit alles omzichtiger
dan de ander, het neemt niet weg, dat 4*'
dragers der bacteriën gevaarlijk rifft voor
hen, die op dat oogenblik yof volkomen ge-
ïond zijn. Daarom g»>*n wij den raad aan
allen die in hft gure jaargetij vorkouden
zijn: Blyff «itus, liefst in bed 1 gü voorkomt
rtktor veel kwaad voor uzelf en anderen
-—it geen verkoudheid, hoe gering ay ook
is, voor een „niemendal". Niemand, ook de
lie koae, op een boerderij gemaakt wi*
zeer kort, droogde slecht op, en de kom
had op hot gewelfde deel oen plekje, dat
gerimpeld wa». menige wijitgiugm wor-
«en aangegeven: betere bereiding van
dra wrongel, doelmatiger zouten, vroe
ger water, andere behandeling na het
zouten; het resultaat was gunstig, (rék
werd do wel, voor het onwaruwu be
stemd, met wat gekookt water verdund,
betgeen bedt beviel.
Zeer leerzaam waa een geval dat zich
op een kaaetobrtok voordeed. Men had
daar het veraobijnari, dat out de 7 k 18
dagen de kazen uit den groote» bok lo»
waren. Men kwatu tot de ooooluste door
de inelk van eommige loverauoiers afzon
derlijk te verwerken, dat de welk van
ecu bepaald» boerderij dn oorzaak kou
zijn. Daar wurd een onderzoek, ingesteld;
bet boenwater bleek er ongeschikt Toen
dit water utet uwer gebruutt werd, en
er met kokend hert water werd nage
spoeld, kon de melk van de boerderij
wper zonder «leekte gevolgen wet de
overige vorkaaed worden.
De fabriek levert de tranaportbusseu
gereinigd co uitgestoomd aan de voehou-
dera, doch nu en dan worden ze op do
boerderij uog eenw extra gereinigd. Het
is mogelijk, dat er dan juwt oen sterke
besmetting plaats had. Hieruit blijkt woer
dat toezicht op hot bedrijfswater der boer
derij, en medewerking der leverancier» bei
maken van oen minderwaardig product
kunnen voorkomen.
Lenige maten vroeg men raad, ouidat
het karnen niet wikte gei ukken, r.en doel
matiger verzuring van den room brengt
dikwijls de gaweusobte verbetering. Op
een boerderij deed meu. den melkrooin ia
het gaarvat, dat ateede iu (Hrooiucoti nor-
ton water stond, zonder dat de vemaoring
met zuursel of karnemelk waé ingeleid.
De volgende dagen werd «r een nieuwe
portie room aan toegevoegd, dóoh voor
een goede verweogteg werd niet gezorgd.
Het aanzuren van den rofw wet wat
zuursel en het veruieogeu van dun nieu
wen room met den verzuurden had een
gunstig gevolg.
Op een boerderij, waar men Voor het
eerst kaasdie, riep men de hulp van den
consulent in. Man had tot onderzoek 2
kleine i-damwer» opgezonden. Het zuivel
van den oenen kaas was broo», riekend
naar oude karnemelk. Op de doorsnede
bleek de kaas loe to zijn, en een groot
onregelmatig gat in het kart te hebben.
Hei zuivel der andere kam wam zeer kort
en nat; ze was een echte „weUooper",
waar men haar neerzette, vormde zich
een plasje. Op de doorsnede vertoonden
zich güKiagsgaten en soheuïen.
Opmerkelijk waa het, dat het laagje
zuivel (1 o.M. dik), even onder de korst,
zoo week ais boter wa», en zich samen
trok, wanneer er ecu boorsel genomen
werd. Het kwam later aan het lioht.dat
deze kaaé in to heat water gewaterd was.
Deze kaas bad een zeer scherpe reuk
naar boterzuur.
Bij h«t bezoek aan de boerderij werd
meer systeem in de bereidfngawijze ge
bracht. Het afmeten van het kleursel en
strem». W ging heel gebrekkig met glaas
je om inedioijnen in to nemen. Met era,
Ewoou glaasje met grammenverdeeiing
n toch heel wat beter aan den eésoh
van regelmaat worden voldaan. Ook werd
gewezen op een regelmatiger en rijper
bewerking der wrongel, ra werd ver
warmd met een wragsei van heete wei
en heet gekookt regenwater. Deze gewij
zigde bewerking der wrongel gaf een
goed product; het bleef verder göedgaan.
Het gebrek „blauw in de kaas" komt
bijna niet meer voor; zulk gebrek ie ook
de eigen schuld van den kaasmaker. De
consulent trof het aan bij boerderijkaas,
die teven» kort ra bont was. Er werd
in era van binnen geverfd» tobbe ge
kaasd, na verwijdering der verf ver -
dweeu het gebrek.
Bij het gebrek kort ptecgt wra ten
onrechte bet gmeeemkftfei ?te zoeken in
_.J ito Z'
het toevoegen van veel kleursel. Op ge
noemde boerderij werd de bewerking ver
beterd. In de holle diepe Ion» der tobbe
bleef een gedeelte dier wrokgei onbewerkt,
wat inode de oorzaak vah het getrek
„bont" geweest kan zi^.
Voortaan werd/ nagewarjnd roet wei,
waaraan wat gekookt water wa» toege
voegd. Het borawater waa heel »l«cm
er werd era nieuwe put j gemaakt. Het
resultaat wa» goed.
Len veeho uder-melkslUI
laagde dat
'houdbaar waa
zijn lüelk niet
én de room lang werd.
Het gebrek werd1 verhdlpra door al
arts niet, kan weten wat Jut „niemendal"
kan worden.
Hoe gering Mn infélfta aanval ook sty,
men ga onmiddellijk naar bed en blijft er
in, zoolang de acute verschijnselen aanwe
zig z|jn. Doet men dit niet, dan loopt men
gevaar de riekte nog ernstiger te maken
dan zij is en haar duur te verlengen, om nog
niet te spreken van de mogelijkheid, dat er
door onachtzaamheid complicaties toekomen,
die een óoodlottig einde kunnen hebben. Ge
durende den tijd, dat da patiënt in bed blijft,
moet hij zich met geen zaken bemoeien en
geen vrienden zien; hij moet zich zoo kalm
houden ala hij maar kan.
Een specifieke behandeling tegen deze
ziekte is er niet en één aanvat sluit een
tweede niet uit, integendeel, de lijder wordt
veel gevoeliger om nogmaals te worden
aangetast.
Ofschoon wy ons hier niet met de behan
deling zullen inlaten, willen wij toch eenigt
aanwijzingen geven, die dan paMMto* nooit
kunnen schaden, «ag,
Er moet gezorgd wo*wT voor goede ont
lasting en vee) drinken, liefst water en d-
troentinpftstes. Tegen pijn zijn heete pappen
««iter*wezen; tegen hoofdpijn naite koude
doeken op het hoofd en een donkere kamer.
Ie de keel ontatoken dan sl ikke men stuk
jes ijs.
Men dringe den patiënt geen eten op,
zoolang er acute verschijnselen aanwezig
zijn. Zijn,die verdwenen dan begint men
met zeer licht voedwl in
Is de lijder geestelijk gedeprimeerd, wear
Nieuwe Uitgeven.
„De Staatsbeg rooting voor
1917 en de urgente salaris-her-
zienining der Leer aren R.H. B. S."
heet de nieuwe brochure waarin het Sal.
Kom. aan de hand van waardevolle, nieuwe
gegevens, nogmaals salaris-verbetering ba-
pleit. Een bedrag van 1418.362,60 aan
buitengewone salarisverhoogfa|g*n»
dat op volgende begrootingen automatisch
St 16Vi ton stijgt, is hun eerste,argument.
at dit bedrag aan salèris-verbetering, ur
genter dan dia van hun, besteed ward,
bleek hun uit de Mem.'s v. Toe!, nagenoeg
nergens. Wel trad er uit aan den dag: een
stelsellooss willekeur in ealarisverbetering,
waarbij in 't algemeen „zij die het dichtst
bij het vuur ritten, rich het best warmen."
pag. 14. Het bureau gaat vaak vóór bij den
dienst Verder wijzen zij op de willekeur dat
Mn ingenieur in alle takken van dienst of
een bioloog in den tak v. dienst: Landbouw,
tot 1500 meer verdient dan in den tak:
Binnenl. Zaken afd. Onderwijs. „Logisch
sal men dit niet niet kunnen motirMren.
t Is onredelijk pag. 24. Als Staats
ambtenaren verlangen de Leeraren ge
lijke behandeling voor allen. Het belang van
b«t onderwijs eischt dringend herziening der
Leeraars-salarissen, ifet verloop onder het
personeel is te groot Het sin tal sollicitan
ten met ervaring by het M.O. i»
uiterst gering. Het aantal onbevoegden rijst
onrustbarend. Het aantal 1 es-uren wordt te
boog opgevoerd. Het zoeken van bijverdien
sten werkt nadeeiig op het onderwijs, en op
de wetenschappelijke prestaties der Leer
aren. Het slechte salaris werkt ontmoedi
gend op jongelui om in de faculteiten der
Wis- en Nat.kunde of letteren ta studMran.
Quantitatief en quaUtatief gaan da studen
ten in de faculteiten achteruit merkt tan
Hooggeleerde op, wiens „stem in onderwijs
zaken hooge autoriteit geniet", pag. 21.
Biologen blijken er genoeg te sijn, maar sa
tegen zooveel mogelijk «aoet gestreden wor
den, dan moet h(j verandering van omgeving
en klimaat hebben, geen medicijnen.
Rust, warmt» en luimt» zyn de voor
naamste geneesmidelen tegen influenza en
de beste voorbehoedmiddelen tegen compli
caties.
Wij kunnen er niet genoeg op wijzen, om
reeds by de eerste verschijnselen* terstond
de huisarte te roepen.
bet ineUcgereedaohap «ergvuidlC met ko
kend water na to «poëten.
'üra aeer te betreuren misstand in h«t
er, Ast uira bij era mteklnriohtiiig
ar mm lam bad van „laag in ét
melk", beswaar maakt», dat by
