sr
Telegrafisch Weerbericht
BB
torpedo uitgevonden, die gevoelig wordt
voor een schip, dat rich op 1 Mi mfyl afstand*
bevindt» sichzeif dan van Mjn anker los
maakt, en vervolgens met een gnelheid van
40 knoopen naar het schip koers set en zich
naar elke walging In den koers van dat
schip richt
Montraville Wood uit Chicago is de uit
vinder en heeft s{jn vinding te Pittsburg
gedemonstreerd. De Amerikaanscbe regee
ring heeft stfn torpedo aangekocht Aldus
leest de Londensche correspondent van het
Hbld. in de Daily Chronicle.
lÜNNENLAND.
Lid i
I van God. Staten van Groningen.
Tot lid vso God. Staten van Groningen
is, ia de vecaturtwisr. F. v. d. Tuuk go-
koseu do hoer T. Jansoeo, llberaaJ, oud-
lid ven Ged. Staten.
De holen voor sieniag der neutralen.
De Wx. Weatfibeohe Zrit. bevat een
artikel, waarin wordt uitoeogeaet, op wel
ke wijze dn koleoloveringi vau Duitaeh-
laod aan Hofland ui Zwiworlaiui beiaug-
rljk uitgebreid zou kunne» woeden, ter
wijl hol tem» wil doen. uitkouKvu, boe
gunstig DuiteoUland jegao# „onpartijdige"
neutralen gezind te.
Zooais bekend word, heeft de Duitsohe
regeering Ux-gjeHUuun, dat elke maand
25a.UUO ton kolen naar Zwitserland en
320.000 ton naar Hoi land werden uitge
voerd. Des» maowdgrt anion. vertegenwoor
digen een jaarcijfer van 3.036.000iton voor
Zwitserland «n 3-040.000 ton voor Hol
land, tezamen 6.876.000 ton of de pro
ductie van 10 goeder Duitsohe kolenmijnen
met elk 2000 man personeel. Op bet oo-
gonbiik werken dus, rekent het blad uit,
20.000 mijnwerkers voor dte leveranties
asn Zwitserland en. Holland. Daarbij ko
men nog de werkkrachten voor liet ver
voer van kolen naar de grenzen, een niet
goring aantal.
Na het aanvoert»* van. deae «prekende
cijfers kouit heg blad tot zijn betoog, dat
de betrokken, neuiralcu de knleuieverautio
nog aanzienlijk zouden kunnen uitbrei
de». I
Voor transport vati dia 6.876.000 ton
kolen lijn noodig 688.000 wagon» en
12.0Q0 locomotieven of iuaaudriijkH 1000
treinen van 67 wagons. In de praktijk
gaat dit niet heetoruaal op, outdat er ook
veel kolen per sohip weggaan. Indien
btdtto tandw nu nog meer eigen Spoor-
wrgroateriaai ter besahikking stellen, zou
dit een belangrijke verlichting van. het
overbelaste Duttaehe spoorwegbedrijf zijn.
Op die manier zou' men een... dubbelen
voorraad kunnen krijgen. De vogelaar lokt
tenslotte op bedenkelijk terrein als hij
voortaant: Een ovorjeenkomstig! aantal
wmkJunaohten voor den DuUscben mijn
bouw sou ook vrij worden indien dtoneti*
train landen bij gebrek aait geschoolde
mijnwerkers of daartoe geschikte krach
ten> andere voor de Dultaohe oorlogwhuki-
houdtog noodzakelijke werkkrachten tor
beschikking stellen of in algen land la
ta** werken aan goedoreu', welke voor go-
noemde huishouding noodzakelijk zijn. Dok
het laatste zou ons instaat stellen, tor
vergoeding voor dien i%UiSinn arbeldleen
ovoreunkonistig meer aantal Dultsdhe mijn
werkers aan de kolenvoraorglug va» de
neutralen te
Tanks voor het Nederlandsche leger.
Naar „Het Centr." verneemt, zal het
Nederlandsche leger oaaot de den laataten
tijd ingevoerde moderne strijdmiddelen, bin
nenkort ook kunnen, bomohiikken over zoo
genaamde motor tanks, welke in dien hul
digen. oorlog hebben beweeen zulke ge
duchte wapens te zijn.
Uit Amerika zijn veertien dagen gele
den twee geraamten gearriveerd voor 2
dezer aker-modernste strijdmiddel ml Ze
zijn uitgerust met vlcr-cy.Uuder-explötoe-
i no to ren van liet viertaiO-systesm, welke
een geweldige kracht kunnen ontwikke
len. De pantsering zal aa» de conetruc-
tle-werkplaatxo van liet leger hier te
lande worden aangebracht. Het plan be
staat het aantal dezer tanks binnenkort
uit to breiden.
Tevens kan het blad meiden, dat de
laatste weken proeve» zijn genomen met
motor-eleven. Kerst zijn rtedèiv beproefd,
welke door een. luchtsohroef werden voort
bewogen, terwijl vervolgen» In. beproe
ving zijn genomen «leden, welke door
eeuVn het Ijs grijpend wiel werden ge
dreven. Welke wijüê van voortbeweging
het best voldeed, is nog niet bekend.
Gasbesparing.
Dr. L. J. Ternede», fabrieksdirecteur
van een dwr gasfabrieken, to Amsterdam,
heeft in „Het Gas'' oen merkwaardige
statistische vergelijking gegeven van het
gasverbruik in de hoo/dmad in 1915 en
1916, over de verschillende uren verdeeld.
Daaruit blijkt, hoe niet do cijfer* aan te
tootwn is, welk een aanzienlijke liuhtbe-
«pariug de invoering van dien zomertijd
gegeven lieoR. In 't laatste jaar hoeft do
Amstordarosche burgerij ongeveer f 175.000
minder uitgegeven voor gas, on rekent
men dat do winstderving der fabriek dien
tengevolge f 37.500 door belasting*» aan
gevuld had moeten worden, don blijft nog
eeu bedrog van f 137.000, dat niet onnut
aaudttunaUicht uitgegeven is.
Dergelijke nauwkeurige onderzoekingen
voor andere steden en ook voor die eieo-
Sriciteit zouden zeer nuttig zijn.
CRISIS-MAATREGELEN.
Gebrek aan brandstoffen.
Door gelirek aan kolen heeft dte firma
Jan Hoos, touwfabrikant to Rotterdam,
zich genoodzaakt getsLen liaar fabriek aan
'e Grovetvweg mot ongeveer 200 werklie
den, van 1.1. Zaterdag af met halve kracht
to iaton werken, zoodat er nu voorlooplg
slechts bet halve, aantal uren van dat in
normalen tijd wordt gewerkt. Verandert
de. toestand, rak* ten gunste, dan zal de
fabriek spoedig gehad stil moeten staan.
Distributie van Levensmiddelen.
Nu altarwqg© zoo geklaagd wordt over
over de onvoldoende voorraden, die in
(ie winkels sa»W«rig zijn, zulle» de na
volgend» getallen, ma
Rijk sdtatrlbuti «kantoor,
vinden.
Het ligt in bet voot
kelijks ecu onnare te
hoeveelheden
■nenten, voortaan we-
pubHomren van da
a toegewe-
Voor versofaïUende artikel©» wordt de
gehort© aangevraagde hoeveelheid toege-
wesen tenzij or redenen zijn om to ver
onderstellen dal de aanvragen to get» ver-
houditig staan tot het redelijkerwijze to
wrwachten verbruik in een leverttgfepe-
riode. Hiertoe behooren de artikelen: bo
ter, kaas, eieren, groenten.
Van audme artikelen, waarvan dooro-
sUndghedfcn een gemeentelijke rontooe-
wering docht», gtwehiedt de toewijzing' hi
verhouding, tot het aantal inwoners per
gemeente- Dit rtrtsei wordt reed» meerde
re weken toegepast op ds peulvruchten,
waarvan een howewdmid toegewezen
wordt overeenkotnende mot K.G. per
hiwoner per 4 weken; verder wordt het
Ingevoerd voor:
a. zeep, K.G. per inwoner per 4
weken;
b. bak- braadvet, 000 gram per
Inwoner per 4 weken, terwijl hetzelfde
systeem doorgevoerd zal worden, bij var
ken», 0'.8 KjG. slaohtgewicht per inwo
ner per maand.
Aardappelen, 12 K.G. per inwoner per
4 weke».
Hijst, gort en havermout, te zamen 2
K.G. per Inwoner per 4 weken.
Aardappelen.
De aflevering van anrdnppeleii was
door de strenge vorst in de laatste we
ken feitelijk niet doenlijk. Alleen wanneer
de gettMwntabeoturcn aflevering uitdruk
kelijk verlangden en het vorst-rlaloo op
zloh namen, werden, wagens verzonden.
Kool, peen, enz.
Van 1 November tot 3 Februari werf
den door die gemeenten, aangevraagd
5.971.621 K.G. roode, 5.862.909 K.G- ge
le, 84.070 K.G. witte kool; 4.968.031 K.G.
Frimobe peen, 5.904.815 K.G. knolrapen
tn 5.525.995 K.G. uien. Deze hoeveelhe
den werden ook toegewezen.
De Groentenocntarale verzond in dleu
termijn: 4.394.885 K.G. roode, 5.153.128
K.G. gele, 25.580 K.G. witte kool; 8.692.36»
K.G. Friesche peen, 5.762.284 K.G. knol
rapen en 5.035.944 K.G. uien.
Van 8 tot 10 Februari werden verzon
den 122.100 roode, 111.610 K.G. gele en
1500 K.G. witte kool; 200 K.G. Frtaeoh#
pet», 1500 KXE knolrapen 16700 K.G.
uien.
\1«tgraenteik.
In dezelfde wéék werd aan vatgroenten
afgeleverd: 546 vat pronkswijboOtwn, 188
vat dubbele spersiehoonen, 17 vat enkele
spersleboouen, 779 vat zuurkool en 1925
blikken spinazie. i
De voorraad enkelè spersieboonen cW
andijvie ie nu uitgeput.
Door de vorst ondergingen vele bestel'
Hngen vertraging in dte uitvoering.
Peulvruchten.
Tot 3 Februari waren aan de Peul-
vruchtcnvereeniging ter uitvoering opge
geven 66.248 balen van 100 K.G. Afge
leverd werden 55.267 balen; nog uit te
voeren 10.961 boten.
Na 8 Februari worden nog ter uitvoe
ring gegeven 6186 bale», waardoor het
te versenden totaal steeg tot 17.166 ba
len, zoodat op 10 Februari nog op uit
voering wachtten. 8229 balen, waarvan
5366 balen bruine lioooen, en 2863 balen
groene erwten.
V arken».
De 13.840 varkens, dte van 3 tot 10
Februari werd*» aangevraagd werden ge
leverd.
Spek.
Spek wordt voorlooplg ni<* afgeleverd.
De distributie van düi artikel to afhadke-
UJk van de hoeveelheden spek, die de
grootere gemeenten terugleveren, afkom
stig vaan de hun toegewezen aantallen re
geer 1 n gsvark ens
E leren.
Aangevraagd door do gemeenten 87.350
en toegewezen 84.960 stuk».
Hak-en braadvet
Aangevraagd 626.205 K.G., die ter uit
voering werden gegeven aan de Nederl.
Margarine-fabrieken. Afgeleverd werden,
183 853 K3.G.
R ij s t.
Voor 3 Februari war*» 7190 balen rijst
minder afgeleverd dan aangevraagd. Na
dien werd nog toegewezen 15.889 balen,
die alle» geleverd' werden-, tegelijk inet de
achterstallige 7192 halen.
Gort.
Op 3 Februari wm een achterstand in
de levering van 8701 balen. Van 310
Febr. werden ter uitvoering gtegove» 4053
balen. Van het totaal te verzenden aantal
van 12.754 baton werd 2514 balen ver
zonden.
Vertraging in do aflevering had plaat»
door stagnatie in dien- aanvoer van gerst
uit de Aiiwterdamwche haven naar de gort
pol Ier i jen aan de Zaan, die sclieepsver-
bindlng to sedert Zaterdag 10 Februari
«enigermate hersteld.
H avermout
Op 3 Februari was meer toegewezen
dan geleverd 6171 bn. havermout. Nadien
datum werd ter uitvoering gegeven 7596
bn. en van dezen J7.267 bn. to tot 10
Februari 1730 bn. grtevwd.
Du eenige binnenlandsohe fabriek van
havermout lieeft onvoldoende oapaoitolt om
In de gehoede behoefte te voorzien. Wij
zijn daardoor aangewezen op buitenland.
Boh«i aanvoer, dfo geruim*» tijd gataopt
was, doordat oen reeds in de Rotterdam-
sche h&veni voor de rcgeerlng aangeko
men zending door do N. O. T. niet vrij
gegeven kon worden.
Zulks to de vorige week geschied en
aflevering kan nu op ruimere schaal aan
vangen. i
Boter.
Op 8 Februari was totaal beetoed 364.800
K.G-, waarvan op 10 Februari 157.925
K.G. geleverd werd*».
Door transportonoeUijkhedea i» in de
afgeloopen week de aflevering 24.600 k.g.
te kledn geweest.
Kaas.
Van 1 tot 7 Februari werden beet eed
14.181 K.G. Goudsche, 2724
3937% K.G. Friesohe kaas.
Do getallen van de aflevering waren
op 10 Febr. nog niet binnen. In de week
van 24—31 Jan. kon aah alle bestedin
gen voldaan worden.
Z e p.
Van 3—10 Februari worden grievend
2.190.639 K.G. saohto seep; onuitgevoerd
waren toen nog bestellingen tot een hoog
te van 866.070 K.G.
De Scheepvaart en de Oorleg.
Voorspoedige rob van het ba „Kaljarli".
Als bijzonder 1x4(1 meldt du Maari). dot
het Nooraoho s.s. „KalfarK", gtotert»-
avond van New-York to Rotterdam bin
nengekomen en horten*! voor „Tbd Bol
glura Rrilof", do rriu berit volbraolkt zon
dier ook maar em enkele sboorni» to on
dervinden. Het schip is gevaren rond
•ohotland «ot heeft geen Fngetocho haven
boiiooven aam to door. Nooh een i ngrisoh
noch een Dufteoh oorlogneohip werd on
derweg
„De WesterdUk".
Blijkenar dfc'o-Gravenlmg» oelvaogen be
richt is hoCTpttooiusohip „WoaÉardi^c" met
de sleapbooten „Zwarte Zoe^' en „Witte
Zee", die het sphip naar Nederland zul
len stoepen, van Storno way vertrokken.
De rrie cal vermoedelijk 5 dagen duren.
Na het stoomodüp „Jasoo", dat Vrij
dagmorgen to IJmuidro binnenkwam, ar
riveerden gisternacht da beide tot do Hoi-
landsche .Stoomboot Maatochap|)lj behoo-
rende stoonwohepe» „Amateietroonr" pn
„Maosstrooiu" resp van Bristol en Lon
den. De „AmSteUtroomfdte den lSden
van de vorige maondi van IJmulden naar
het BristoLkanaai vertrok, was in. de L&-
geijclte wateren toen de verscherpte maat
regelen werden afgekondigd en moest
daarna to Gravusend ten anker gaan lig
gen om nadere orders af te wachten. Dit
stoomschip heeft dus jutet een moandlnoo
dig gehad voor de uit- en thuisreis.
Het stoomschip „Maaastiroom", dot 80
Januari van IJmuidm in zee stak, werd
tot nu toe op de Theems vastgehouden.
Zonder incidenten maakten die bedde sche
pen de reis naar Nederland.
De „I enstroom" van decrilde roeder ij,
25 Januari naar Londen vertrokken, ligt
nog «leed» op dë The*»» voor anker.
Hot stoomsohip „Krakatau" zou, vol-
gens die laatst© Wichten, heden te IJmul
den. worden verwacht. Hbld.
De verscherpte duikbootorlog.
De uitvoerend»} oommiHSto van de N - O.
T. deölt het volgende medb:
In aansluiting aan, het bericht botref-
iende een rtgeümf omtrent NederlandjAe
schepen, welke «Itvairon van de Vorewnlg-
do Staten naar ans land. kam word*» ge
meld, dat thans in beginmal vaststaat, dat
ook vdor schepen, welke daarheen, uitva
ren, een zelfde regeling zal worden ge
troffen ato voor eerstgenoemde aoheipen.
Tevens to Idri uitadoht gesteld, dat ook
voor onae schepen, welke van en naar In
die varen, een gelijksoortige regeling zal
tot stand komen. Hierbij dient intuaBohen
to worden opgemerkt, dat een en ander
alleen botfpMcin# beeft op vrachtschepen,
en da| ™leepfo uitgesloten zijn die pas-
Bagaersflcbepap,, waarvoor men intuswohen
ook Isoppt een bevredigende opioering te
zulk» vinden.
Blijkt uk beu-bovenstaande, dot er uit-
V o^"^3vilïriw^ar zï^WeT
worden hervat, opgemerkt dient echter te
worden, diM° over verbreedSng van d«e vrije
geul Hiss8ltenda mijnveèden nog ondler-
lumdelingen worden gevoerd, ««einde een
onder de gegeven ometaadlgiiedton zoo vol-
ülg mogelijken, dborteebt aan onze sohe-
pen te vernekeftn, welke onderhandelin
gen echter nog''niet geëindigd zijn.
TWEEDE KAMER.
Zitting vé» 13 Febr. 1917,
3Vorvog.
M i i iil«1 i c h tIng 1918.
De heer Minster van Oorlog de heer
Bosboom reèeveerde de gesohiedonto
der landstonuwri en zeide de mdlitielicb-
Üng 1918 noodig te hebben omdat hem na
oproeping van de landstorm 1909 en
1908 niets meer over blijft om af te loe-
Braoht de Minister opnieuw de schei
ding aa» tussohen mtHtie en laindotorm
dan zou de geboete prooodnr© niet zoo
snel vurtoopen, terwijl de politieke om
standigheden risohcu dat zulk» »oo snol
mogelijk geschiedt.
l)e Minister deed een beroep op de Ka
mer «u zelde dat indien Iwt ontwerp werd
aangenomen de Minister die verantwoorde
lijkheid niet langer wenscht te drogen.
De Minister zegde nog toe zoo spoedig
mogelijk een wettelijke regeling tot stand
te zullen brengén, zoodot bij dWnobiüso-
tie «pHtsmg. tot stond is gebracht tus-
flehm militie en landstorm^ 1918.
Wat betreft dé zaak waarover die heer
Arts vragen stelde, de) uitvoering in Cir
cus Carres te Amsterdam, dte Minister
wenuchte daarop nu niet nader in te gaan.
Niemand werd verplicht er heen te gaan.
Men kan do menschen toch zelf wel over
laten al dan hiel een kaartje te nemen
voor die voorstelling. Toen het stuk in
I)eo Haag werd opgevoerd, zond' spr. er
een .vertrouwd officier heen, opgaand in
zijn gewin «n in zijn werk en die ohioier
verklaarde wel voor een maand gelachen
te hebben (Getocfe). Onzedelijk wtto het
«tuk, verklaard* de officier vorder, voor
item die onzedelijk denkt of is! (Imrtem-
mtagj.
Het wietsontwerp werd daarop in stem
ming gebracht eo aangenomen met 46
24
van Z ij p
t in om de
Voortgegaan werd daarop
grooting voor Marine.
De beer v. d. Voort v
a.x. diende
begroot!ng te verminderen met e*». post
van f f 75.000 bmfcmd om te Wiilenwoord
een overdekte bod- en zweminrichting te
maken.
De vergadering werd daarna vordhagd
tot Woensdagmorgen half twaalf.
GEMENGDE
De moord te Havelte.
Omtrent den, te Havejte op zoo afschu
welijke wijze plaat* gehad hebbende»
moord, wordt bel volgende medegedeeld
H. vau dan Berg e» rijn vrouw Geertje
Doggen wareu Md*» voor de tweedemaal
gehuwd. Uit bride huwelijk*» war*», vol
wassen kinderen. Van den Berg «n diens
kinderen verdachten de vermoordt» van
vendutoteriug vau hun toebehooreode gel
den. V reeaetijko toonaaien had dat gedurig
tengevolge. D« vrouw toonde daarbij geen
katje te zijn. om aonder handsaitoenea aan
to pakkenGewapend met hooivork of
me» zat zij menigmaal de kinderen van
haar man na. Den scheiding volgde. Bride
partijen schreven advertenties in de plaat-
•olijke bladen om niet aan de andere
partij te borgen, onder toevoeging van
verschillende hatelijkheden.
Metttog<wtotaande dit alk» sol**» er
toch een voruoening te hebben plaat»
gehad «n gingen man en vrouw, eenige
dagen goloden, weer samenwo»*». Vrij
dagavond ontstond er ©eo hoogloopende
twjj*. In don nacht van Zaterdag op
Zondag had de moord plaats.
Hot buis, waarin zich hot drama af
spoelde, staat geheel afzonderlijk, nabij de
Ned. Herv. Kerk. Een vreeSWijko veoht-
partij schijnt) den moord voorafgegaan te
zijn.
Dadelijk viel hot varmoedeu op don
man, H. van den Berg, daarna ook op
diens zoon Jan. Beiden rijn gevankelijk
naar Assem vervoerd en utorien een vol
ledige bekentenis hebben afgelegd.
Duit ach deserteur aangehouden.
Onder Lochum to een Duitoob© deser
teur aangehouden, wiens opsporing
door de Alkmaarsohe politie ver -
zocht werd, daar men hern, in verband
bracht met den aanzienlijken diefstal die
onlangs aan de Duitsohe grens plaat»
vond.
Tijden» het verboor bekende hij wel
verkeerd te 1 tobbe» met de Hohuldügu per
sonen, doch kou hij tevens aantoont»
zelf aan den, diefstal niet te hebben, deel
genomen.
Ken van de waarschijnlijke daders is
inmiddels te Nijmegen gearresteerd.
Dolle stier.
Gistermiddag rukte een. voor het slacht
huis van, den «lager D., te Weesp, staan
de stier zich los en remde in dolle vaart
door bet stadje. De weduwe B., een be
jaarde vrouw, di© niet gauw genoeg uit
den weg kom komen, werd door bet dier
omver geworpen m bekwam «rnatig» ver
wondingen. Ook veen viertal kinderen be
kwaam»,, doordat zo tegen, den grond' wer
den geloopen verwondingen aan hoofd en
boenen. De toestand van oen hunner is
zorgwekkend. Na enkele straten* doorge
hold te zijn, sprong hot dier op het ij»
en werd toen, spoedig gegrepen,.
Natte couranten.
Meo schrijft aam bet „Vod."
Van verschillende zijden, Werd in dozen
tijd van brandstoffennoodi het stoken van
witte kolen (natte couranten,) aanbevo
len. Aanvankelijk scheen dez© raad mij
niet meer dan een, sohoudaraphak» waard
maar toen mijn laateto turf verstookt was
en mijn brandstoffcnhandelaar Uet weten,
dat hij mij er voorlooplg geen kon be
zorgen, heb ik dto proef een» genomen.
De uitslag was verrassénd en daar ve
ten mri mij lotgeoooten zijn in turfge-
hrok. Iaat ik voor ben hier een inleiding
volgen.
In een, «rnuer met koud water, waar
in - indien mogelijk een beetje zout
werd gedOam, duwde ik, langzaam, aan,
uitgevoüwen couranten. Zoodra de emmer
gtlK'ol hiermee gevuld was, „karnde" ik
de courante» met een stok, tot dat alle^blj
hei induwen meegenomen, lucht, uit het
water verdwenen ww. Ik Het het meng
sel toon een paar uur staan. Nadat het
een goede pap geworden was, en d*> cou
rante» zoo doorweekt waren, dat die stok
zonder morite tot op den, bodem van dm
emmer gestoken kon, worden, gooide ik
allo» In ©en vergiet. Na het uitlekken
maakte ik van die pop ballen ter grootte
van een üaeeuwbal, na zooveel mogelijk
water uitgeknepen te hebben. Deee bal
len vervangen de turf heel aardig.
Staat de kachel goed warm, dan n^oet
een bal op bet vuur gegooid worden. De
couranten v lamme» niet, maar gloeien
door totdat de gafieele bal verkoold is.
Hot vuur blijft intussohen aan; een wei
nig toevoegen van antii raclet verdient aan-
bovebng.
Met drie ballen en één schop antlira-
ciet heb ik al e«n paar nachten lang een
vulkachel aangehouden.
Men neme de proef eens, couranten zijn
er genoeg en een emmer water is ook
nog te kTijgen.
Nekkramp.
Te Amersfoort hebben zich zes geval
len van, nekkramp voorgedaan.
Gisteravond tegen elf uur ontstond, ter
wijl de bewoners zich reeds ter ruste be
geven hadden, oen zware uitslaande brand
in het magazijn van hoeden, fournituren
eiw. van H. C. van Ingsn aan de Prin-
s©gracht 170 in Den Haag. De bewoners
konden rich bijtijds redden. Twee zustertr
van den eigenaar ontdekten de vlammen
en waarschuwden haar broeder, Ken hond
to door den rook gestikt.
Do brandweer blusohte bet vuur met
8 stralen en w«p den brand spoedig mees-
ter. Magazijn, en winkel zijn uitgebrand
aosuTantw dekt de schade.
Brood in restaurants.
De Ver. van Hotel-, Restaurants- en Kof
fiehuishouders te 's-Gravenhage en omstre
ken heeft besloten in café-restaurants de
clienteele btf het gebruik van brood bjj
maaltijden, dag- of avondsehotels dit tegen
den kostenden prijs in rekening te brengen,
verminderd de verplichte inlevering van
den door de wet voorgeschreven broodkaar
tenbon.
Normaal bak- ea braadvet.
De Burgemeester van Gouda,
Gelet op de circulaire dd. 81 Januari 1917
no. 36 van het Rijks Centraal Administra-
tikantoor voor de distributie van Levens-
midelen;
Brengt ter algemeene kennis;
I. dat te beginnen met Donderdag 16
Februari 1917 op den derden Donderdag van
iedere maand, des namiddags tuaacheo 12
an 4 uur, bi) den heer J. C. den Boer Wzn.,
Groen endaal 13 door winkeliers, onder op
geef ven nauwkeurig adres en verlangde
hoeveelheid beatellingen kunnen worden ge
daan voor normaal bak- en braadvet, ver
pakt in vaatjee of kistjea van 26 of 60 K.G.,
die aan den onderkant van den bodera ge
merkt zullen zijn;
II. dat bÜ de sub I genoemde bestelling
gelijktijdig een bedrag van 86.76 moet
gestort worden voor elke verlangde 60 Kilo
gram en van 17.87% voor elke 26 Kilo
gram, zonder verdere bijkomende onkosten;
III. dat eventuele reclames binnen 4 da
gen na ontvangst der zending moeten in
gediend worden bij den heer den Boer vo
rengenoemd onder vermelding van het merk
der vaatjee of kistjes;
IV. dat'de verkoopsprijs aan het publiek
van het normaal bak- en braadvet is be
paald op 40 cents per Mi K.G.;
V. dat de winkeliers, welke zich zullen
belasten met den tferkoop van normaal bak
en braadvet, gehouden zijn op eerste aan
vrage aan de Inspecteurs der Nederlandsche
Overzee Trustmaatschappij boek- en voor
raden-controle toe te staan;
VI. dat voor het overige het bepaalde Bub
III, IV en VI in zijne bekendmaking van 3
Januari 1917 betreffende Maximumprijzen
op den verkoop van normaal bak- en braad
vet toepasselijk is, met dien verstande, dat
niet meer mag worden afgeleverd dan naar
evenredigheid van het normale verbruik en
dat levering aan niet-ingetetenen, het gar
nizoen en het Belgisch Vluchtoord verbo
den is. S
Gouda, den 14 Februari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
Levensmiddelenvoorziening.
De Burgemeester van Gouda,
Brengt ter voorkoming van misverstand
en teleurstelling, ter algemeene kennis:
I. dat voor het geven van inlichtingen, in
dienen van reclames als anderszins betref
fende door de Gemeente beschikbaar gestel
de levensmiddelen (met uitzondering van
melk en brood) of andere Regeeringaarti-
kelen, van welken aard ook, uitsluitend ge
legenheid aal bestaan op Maandag, Dihsdag
en Vrijdag van iedere week, des namiddags
van 4% tot 5 Mi uur, ten Stadhuize, Ka
mér I;
II. dat op talephonische verzoeken om
inlichtingen, reclames en bestellingen geen
acht kan worden geslagen;
III. dat alleen die in de plaatselijke bla
den verschijnende mededeelingen en bekend
makingen als anderszins omtrent levens
middelen, prijzen van levensmiddelen enz.,
welke de onderteekening van Bürgenieester
en Wethouders of van den Burgemeester
dragen, zijn te beschouwen ais officieel van
het Gemeentebestuur afkomstig.
Gouda, den 14 Februari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
Turf.
De Burgemeester van Gouda,
Gelet op de circulaire dd. 12 Februari
1917 no. 12913 yafdeeling Handel, van deh
Minister van Landbouw, Nijverheid en Han
del;
Brengt ter algemeene kennis:
I. dat de leverantie van alle soorten b&g-
gerturf (blokjesturf) en baggerturfbriket-
ten) ten behoeve van industrieele doeleinden
verboden is en het eveneens verboden is die
turf en die briketten daarvoor te bezigen;
II. dat als maximumprijs voor verkoop
aan het publiek der sub I bedoelde turf en
briketten is vastgesteld een prijs van 1.10
per 100 stuks franco thuis bezorgd.
Gouda, den 14 Februari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 14 Febr. 1917.
Vrijzinnige Kieavereeniging „Gouda".
In de gisterenavond in de bovenzaal van
„Het Schaakbord" gehouden algemeene le
denvergadering van de Vrijzinnige Kiesver-
eeniging „Gouda", werden de gewone huis
houdelijke aangelegenheden van de jaarver
gadering geregeld.
In de bestuurevacature, ontstaan wegens
periodieke aftreding van ^afi hr. F. de Mink
werd gekozen de heer N. Efogterom en in de
vacature, ontstaan door het vertrek van Mr.
E. M. B. Kortenoever, werd vooralen door
de benoeming van den heer P. de Mink.
Het optreden van Dr. Broekhuizen in
den Raad, waarin de heer J. L. van Eijk
aanleiding had gevonden om zijn voornemen
kenbaar te maken als lid van 'den Raad te
willen bedanken, maakte een onderwerp van
bespreking uit.
De aanwezigen Verklaarden zeer veront
waardigd te zijn over de houding door Dr.
Broekhuizen in den Raad tegenover zijn
niet-geestverwahten aangenomen, maar
daarnaast geen rede» té kunnen zien dat
een of meer vrijzinnige raadsleden hun
raandaft daarom zouden neerleggen. De be
sprekingen hadden tot resultaat het met al
gemeene stemmen aannemen van de vol
gende
Motie.
De Vrijzinnige Kieavereeniging „Gouda,"
bijeen in hare algemeene ledenvergadering
op Dinsdag, 13 Februari 1917,
vernomen den toestand in den Goud-
schen Raad, onstaan door de afkeu
renswaardige wijze, waarop Dr. Broek
huizen bij voortduring de linkerfractie
aanvalt, daarbij trachtend de vrij«inni
ge raadsleden, zoowel tegenover hun
eigen partijgenooten in het bijzonder
als tegenover de kiezers in het alge
meen, verdacht te maken als zouden zij
niet in de eeste plaats het Gemeente
belang voorop stellen;
spreekt hare verontwaardiging uit
over de wijze .waarop de haer Broek-
1
in het bijsonder
in de beide Jongste /raadszittingen, z^ji
verwanten te
betuigt haar vofte vertrouwen in het
I harer vertegenwoordigers in den
Raad;
geeft als haar yeening te kennen dat
de handelwijze van Dr. Broekhuizen,
dis blijkbaar geen ander doel heeft dan
herhaaldelijk in den Raad incidenten
uit te lokken, geen aanleiding mag zijn
voor één of meer der Vrijzinnige
Raadsleden om zijn mandaat sla zoo
danig neer te leggen;
betreurt ten zeerste dat de heer J.
L. van Eijk gemeend heeft zijn voorne
men daartoe kenbaar te moeten ma
ken;
vertrouwt, dat de heer J .L. van Eijk,
gevolg gevende aan den wenach der
vergadering, alsnog op ajjn voornemen
zal terugkomen en daardoor zal too-
nen meer waarde te hechten aan het
oordeel der Vrijzinnige party, don aan
de verdachtmakingen van een politiek
tegenstander;
besluit deze motie openbaar te maken;
en gaat over tot de orde van den dag.
De aanneming dezer motie werd door
applaus gevolgd
Naar aanleiding van het verzoek door de
Vrijzinnige Kieavereeniging „Gouda", neer
gelegd in bovenstaande motie, heeft de heer
Van E y k ons medegedeeld te zullen te
rugkomen op zyn aanvankelijk voornemen
om als lid van den Raad te bedanken, en
te zullen aanbiyven, nu het biykt dat de
Vrijzinnige Kieavereeniging vertrouwen in
hem biyft stellen.
Uitsluitend om het belang der gemeente
wil hy zich niet aan zyn hoewel niet aan
gename taak onttrekken, maar zyn man
daat biyven vervullen.
Bovenstaandemededeeling zal zeker
met groote instemming worden vernomen.
Wy zouden het zeer hebben betreurd, indien
de heer Van E y k aan zyn aanvankeiyk
voornemen gevolg had gegeven. De toe
stand in den Raad zou daardoor ook niet
worden verbeterd. En wie weet of het spel
letje dan nog eens niet opnieuw zou z(jn
geprobeerd om er een tweede vrijzinnig
raadslid uit te kyken.
Nu z*l het echter wel niet meer gaan,
het kunstje is bekend. Wanneer nu toch op
nieuw de groote trom mocht worden ge
roerd, dan schatte men dat geluid op de
juiste waardel
Kof fiedief stal.
Het ia thans gebleken dat by den diefstal
van een zak koffie, in het Vluchtoord ge
pleegd, nog een ander dan de eerst aange
houdene betrokken is.
Deze beiden zyn nu door dé politie over
gebracht naar het Huis van Bewaring te
Rotterdam.
Voordrachtavond van t Nut.
De afd. Gouda Van de My. tot Nut van 't
Algemeen heeft tegen morgenavond een
voordrachtavond uitgeschreven. De heer
Henri Dekking uit Rotterdam, zal daar
voordragen Van Hoogten en Vlakten, van
mevr. Simons-Mees, en De Apotheker en
De Oorveeg, van hemzelf.
De Bazaar voor de Wykverpieging.
Gij, dSe die zaal van Kunstmin kent va»
min of meer interessante vergaderingen,
en u Je si mietere verlichting en die huive-
rlmgen-verwekkendle temperatuur herinnert
zooals die in dieae oorlogsdagen vaak zijn
gij zult haar nu niet meer herkennen'.
Al wat er streetendë is voor het oog
en "voor hpt oor, ge vindt het er veree-
iwgd Overal prijken de zwierige (dingers
van groen e» de statige palmen, geuren
de witte, paarse Beringen e» andere bloe
mt» in het montere licht; ato ge een wei
nig fantasie bezit kunt ge u wanen op
een kktóe markt in zonnige stadl, em
midden tusmchen de vele kransen met de
ItmUwtelijke verkoopsters.
Uw eerste Indruk zal zij» een oprech
te bewondering voor den voortreffelijken
opzet ven dien bazaar *m de smaakvolle
bloemen- em plantemvwslering; en te» twee
de vdat gij op uw qui vive moet zijn om
ten minste de hoofdstelling van uw por-
ttïoommato te behouden, terwijl ge alvast de
buitenste forten tegen den overmachtige»
vijand onhoudbaar verklaart. Toch zal
al uw krijgBöwmokjunst falen tegenover hot
machtige hulpmiddel dat de moedige strijd^
Bters voor liet nobele doel hebben, n.l. do
muziek. Dto zingt door de zoal en rij
maakt u opgewekt en zeer welwillend van
stemming, en gij koopt wat uw oogen
zien zonder met het nuchtere verstand
veel rekening te houden: tenslotte verlaat
ge den bazaar liohter van beurs en lich
ter van hart en gtfj voert dlqmeeri dwa-
Of dunkt het u niet d-waas, dat een jon
ge man, omverkouden, vier anijsmelk ta
bletten Jooopt en zich op 't kantje af los-
woretett van een fleech slaolie, «e» lot
op een sprei en oen kaïte op een wieg met
wn pop? Ik heli een eerbiedwaardig heer
met een raratoelaar ztetu rondtollen en een
grijze, statige <We e<en grillig gedraaide
Goudbbhe pijp zie» winnen- Maar juist
d1© groote tegenstellingen, die nooit ge
dachte verrassingen zijn het welke de
stemming op een bazaar zoo jolig, zoo
ongedwongen prettig maken.
Men moet eens een rustig oogenblik
tWtten om de verschillend© stand» te be
zien. Gisteravond/ was het zoo vol, wer
den verscheidene kraampjes zoo door de
bezoekers omzwermd!, dat men alleen dat
kon zien, wat zich boven de menflohen-
hoofden verhief. Men wandelt dan, van
de eerste verbazingen bekomen, de zaal
iu tusoohen een kraampje niet handwer
ken en een paar tafeltje» met
door; op alle stands kleuren bloemen tus-
«che» de koopwaren-, seringen en oloplan-
d« azalea's.
Naast hri handwerk kraampje een stand
van huishoudelijke artikelen: zeep, thee,
koffie, kaarsen en beechultjes liggen er
ifl een bonto mengeling) dboceen. Dan volgt
weer een. handwerken-stand, in«giiifi*k|op-
gemaakt <u daardoor niet te benadert».
De verkoopsters itadden ge*» boude» ge
noog. Hert aardig dat er een apart tafei
tje its* met werk uit (te school in d«
katourriraat, «tegelijk© kteudj©», die elke
huismoeder kan gebruiken niet duur
ook; men kon voor 5 oeut al eeu koop
doe» Mooi to id deze Otaud ook mi
pauw, uit kralen geregen, en nogflieri
voel ondiere dtaigcn waarvan Ik eigenlijk
wevnig verstand heb.
Verderpp een lalrt mri aardewerk, die
al half to uitverkocht. Daarachter, aan
den muur, buugen. bloemstukken van Nel
ly Gowtewaag*». Naaotaan ia „dn no etc
inval een versdirideoiKjid van do meeat
verfijnde snoeperijen. Het zou overweging
verdienen om, nu de zaal geen donkore
hoeken heeft, enkele schermpje» bij dazen
winkel to zetten: ik imb gwteravood heel
wat heemen. met schuine blikken naar al
die heerlijke dingen zien loeren, maarzij
durven toet 'te snoepen zoomaar iu t
openbaar, en ze veinzen dan allen té kij
kt» naar de fantastische toekeningen-
Voort» to er een tent mek boek*» en
platen, een roet bloemen, mri al ter lei
snuisterijen, mri poppen «si Japansciiti
dooach, mri zeep en toilet-artikelen, waar-
kol*
heeft"
qnamuer», bee.
dtXgeart; een
mte\ vjxua».
stoelen, kleedjee,
beschrijving zou to reel
ruimte^ 4Tiaunp.
Ato attractie to «r: oen vtoohtou, et»
draaibord, een grabbel zak. Vooral de laat
ste to een ukodome doos van Pandora. Je
I«aalt er een pakje uit dat b.v. eeu aar
dig klei» bekertje bevat, er* een bladwij
zer uk* Ik* woord „souvenir". Hri ding
ligt op tafel en ik voel me als een sol
daat die in de loopgraaf een pakje krijgt
met, 'n groet van een ombekende t», pein
zend, ,rioh afvraagt wie de schenkster zou
zijn
Preasu de papier, 'n dominospel, 'n
broei»©, dit alle» zag ik er gisteravond
uit halen, tot zelf# ©en paar vuile man
chetten «ie, dSe door do nieuwe eigenares
weer heel welwillend voor 'X giorite doel
werden afgestaan »oo altruïstisch word
je op zoo n bazaar en du» vermoede
lijk nog disponibel zijn.
Aan heugêben wordt ook veel gedaan.
Gisteravond moest je wachten op o«a
beurt. Vooral jongens en metojee zij»
dol óp (He droogvtosoherij. Fa vergenoegt
zich riet kijken... eti, betalen:
„Und der Voter mit froh«» Bliek,.."
Ik heh iets zeer frappante uit dien Urn
zien ophalen. Wat' hri was ka» hier niei
gezegd worden.
nen draaibord to er ook, evenals een
Amerlkaansch werpspel met ringen. Vóór
beide is do animo zeör groot. Minder 1 lef
hebbers zijn er voor de twee weegtoestel
len. Te» eerste schijnen die dingen, zoo
venijnig klein Oto ze zijn, jutot die plaat
sen te hebben uitgekozen, waar veèemen-
schen over hen moeten vallen, ©n twee-
dems zeggen* ze altijd de waarheid, wat
voor velen ook geen pretje is. Jongieiui
kan hri niet sODNttt hoe zwaar ze we
gen en' ©enigszins doortoede mensohen op
jaren zijn er gewoonweg sohuw va» en
loopen een eindje om ala oe er niet over
struikrien.
Een heel mooie sdgaremütrialling trekt
dó aandacht e» een massa koopers-
Al" e» één ding niet te, dat toot» eigen
lijk Óp eiken baaa&r wondt gevóbden en
zeer rendabel werkt to hri wed een tom
bola zonder nieten tegen een met to hoo
gt» prijj; buiten dit een*) to op dezen
bazaar het volroaaktri börrikt. Want ik
sprak nog ndri vtun *«-' uitstekende gele
genheid die er gemaakt is voor een thee-
schenker! j, waar men onder wuivende
palmen een prettig altje heeft e» op z'n
gemak de drukte overziet; van die jonge
lieden in rood© pand jesjassen die met ee
ltige jonge dame# muiiek ontlokken aan
hun snaarinstrumenten, als Ik* strijkje
van het Wielrlj ter*tepöt even rurt.
Maar gij nlot dit alles zelf gaan zien
en zelf gaan hoorei*. Hri is werkelijk die
morite In alle oprichten waard; het'zal'
u een blij gevoel geven- dat zooveel da
mes in «nze stad haar tijd en haar werk
kracht in dfienri stol lm vara óon doel
waarmee ieder sympathtoeeren moet om
dat hri geldt dlo lijdend» iu€»sohhrid hulp
te verschaffen..
De Opening had gisteravond om 7 uur
piaats door <to. J. W. Borkribaoh var
der Sprenkel. Spr. zei dait mm diA Woord
het laatsti) of het eerste kon noemen. Het
laatste omdat hri 't werk dier voorberei
ding sluit, hri eerste omdat hri de»
bazaar opent. Uw voorbereidend verk,
zei spr. tot de dames, wite reet en /.waar
eu toch niri moeilijk, want gij voelde de
sympathie van Gouda voor 't Wijk werk.
En nu, als gij op den bazaar ziet, staat
gij voor een girooton onbekende. Voor
eerst vraagt gij u af: wat. zal hij ople
veren: en bovenalin* welke stemming zal
hy wórden gehouden. God beware ons al
ten die goede stemming gedurende, onze
drie bazaardiag©». Gij hebt u laten mobi
liseer en voor een werk dier liefde; Gouda
heeft een nationale» hulpdienst georgani
seerd voor een werk dier christelijke
barmhartigheid. Dit doel stempelt den ar
beid. Hij worde verricht met wdwiltend1-
hrid. Uw taak doe u onderscheiden de
grenzen van wat kan en ndri kan. Spr.
hoopte dot deze drie dagen voor de dames
licht mocliten zijn, door haar berrid/wil-
lighrid, dóór die welwillendheid van ben1
die zij zouden ontvangen, door 't gevoel.
Gouda heeft ons begrepe», het heeft mri
ons hri wijk w«nk hartelijk lief onze
bazaar slaagt.
Daarop gingen de talrijke verkoopsters
naar haar standplaats en zij bewezen* de
zen avond, ondanks het frit dat er veel
werd gevergd van haar krachten, dat het
succes van haar nlri zal afhangen.
Vanmorgen waren de dames al weer
ijverig in de weer allee op te ruimen en
aan te vollen. Er to in dé versohillendé
stands nieuwe aanvoer gek orneu en veel
wat gisterenavond niri voorradig was zal
vanavond wel te koop zijn.
I lk» verkoopeter wae vanmorgen zeer,
zeer tevreden over het succes van haar
afdeellt». Ato hri zóó de bride overige
dagen gaat to hri succes verzekerd, was
do meaning. Wel to do taak. itiri gemak
kelijk, maar deukend aan hri woord van
SchiUer:
Raslos vorwArto must du steel*»*,
Nle ermUdri stilte atefan.
Wil te* du dte Vollenduag seim,
zullen zij ook de vofgpmita avondt» haar
wérk <U>«it, dan sultan zij aan. 't riiul
kunnen zeggen; oase baaaar to geslaagd.
Gillek au!!
Wenkn voor do gasbesparing.
Ito directeur van Ik* gaohadrlj! te Rot
terdam Itek-ft de voigritdë wonken gegeven
om lil) hri gebruik van |0« dort treffende
spaarzaamheid to betrachten. Ook onae
stadgenoot*» kunnen* er hun voordoe! mee
doen-
Voor zoover het go» voor verlichting
gebruikt wordt, zal me» hri aantal licht
punten tot minimum moeten terug-
hrcngNfc en den briuadduur tot het
stVikt iKKxltoakrtijke mort**» bekorten-
Voor zoover het gM voor verwarming
dient, zal men door vermindering van die
te verwaruM» ruimten, va» den verwor-
nihtgsduur of \»rwanidng«(graad (Henen
te bezuinigen.
BIJ hri koken op ga# kan mm veelal
bezuinigen door toepasriqg va» «te vol-i
gende 'règrts
Zorg, dat de samenriélHnrt van het
middagmaal eenvoudig to. Hoe minder
gereclrten, hoe minder gasverbruik.
Maak bij hri koken gébruik van- kook-
ktot, kook/zak of kranten. De spijzen wor
den «tan op 1«* ga» art» de» kook ge
bracht em bepaalden tijd! doorgekookt en
daarna in een stooht frtrtdmde stof ge
zet, (He dé door het ga» verkregen warm
te vasthoudt en de spijaeh gaar maakt.
Zet niri meer water op dan noodig to.
Dikwijls to een half gevulde kriel vol
doende voor hri verlangde thee water, ter
wijl oe» volle kriel wordt opgezet.
Zorg, dat van drt? bódem van de
pan of kriel door «te gMvlatu bedekt
wordt grooter vlam brtMceot gaovertlea.
Draal. zOöd/ra toto Iijookl, de vlam laag.
Hand of zacht koken irtaaki geen verschil
uit ten opzichte van bri verlangde effect.
Paoto, indien hri gasfomuto twéé boven
elkaar gelegen ovens heelt, bij het gebruik
va» de» onderste» oven óp dm bodem
van jteiL Weprien oVm pannen roet
aardappelen, groenten, «n., die daarin
aa» dm kopk komen.
Gebruik voor uw bod nlri mee* water
dan strikt noodig to.
Kolenrantaoeneering voor de Industrie.
Heden word* door dan minister van
Ivandbouw, Nijverheid en Handel de vol
gende circulaire aau «te bqrgeraéwrters
toegezonden:
In aansluiting aan tnsjéu circulaire van
2 Februari 1917 no. 5788, afdceling H^-
dol, beWrifmdle d» Mntaoeraeering van
brandstoffen voor ga#- 'éri eleotriciteltsbe-
drijven, héb ik de mt te berichten, dat,
door de vtoortdurimgi der moei!letheden
voor de kokmvootzieniag, verdrie fnaat-
regelm, waardoor hri Verbruik van alle
overige industrieën in evenmMge mate
wordt beperkt, niet langer kunnen wor-
Ik zie mij derhalve genoodzaakt te be
palen, dot mri ingang vans 15 Februari
njr. aan alle industrieeto bedrijven in Ne
derland slecht# to toegeaHtn een verbruik
van braradtatoffm overeedkonierad met 75
pCt. van dte Verbfuikte Vltoértatóekl'In een
overeenkotnstig tijdvak Vlta'ttHównd No
vember 1916. Déze rauWteeritife géldt
ook voor dte levering! vfri'tofertriadben
Hét bpvriiriaaodé
dat tluuto door allo
dien gerekend! op
booveelhedepi bnj)w
met het voargerishreven* .maximum, doch
het verhoogt da mogrilj^Md, dat bij de
toewijzingen in. Maart aan aanvrage» uit
aiie takken van bedrijf althans peroenta-
gegewijs zal kunnen worden voldaan*.
In verband! met dte b*4#ngm, voor wel
ke versohiHmde industrb^n werkzaam
zijn, zal het wcrwchrtijt kunfim blijkm,
aan bepaalde bedrijven geheel© of gedeel
telijke ontheffing te verlomm van 't voor-
gosohrervon maximuju verbruik, hetgeen ter
beoordeelihg van, d<n Difècteur der Rijks-
kolendtotrthutie kadi* geëóhiedm. Waar,
Iwhalve voor fabrieken van levensmidde
len voor volksvoeding 'rti van legerl)©-
lioefton, uit dte» aard dri zaak slechts bij
hoog© uitzondering* onthéffing zal wor-
dm verleend, to het ajrerlwdig daartoe
strekkende aanvrage» la te dime», wan
neer n«* tegelijkertijd afdoend) kon wor
den aengrioond, dat door die ranteomee-
ring van h<* Ixv^fijf van, aanvrager groo
te landsbelangen worden* gescliaod. Ter
bevordering van em geregeld) verloop kvuv-
nen IxriOelde aanvragen uitsluitend schrif
telijk worden gericht tri de Rlikskoimdis-
tributie m slechts op uitnoodlging per
soonlijk worden, toegelicht-
Er zij In hri bijzonder op gtewez^n*. dot
een op hét oogmWlk nog êunetige voor
raad van, em bepaald Indrijf geen vrij
heid gerit tot overschrijding: van liet ge
steld© maxknuim-VeirbruiiCi mocht over -
schrijding toch plaats hebben, dan zal
dit voor hri bedrijf in jtwestie van zeer
madeeligrtjr invloed zijn op de verdere toe
wijzing door dte RijkskoIendtotrMHide.
Ik vestig tik* nadruk dc aaiulaobl op
de noodzakelijkheid oin bij dte beperking
der productie, welke deze ranteoeraeerlng
met zich brengen zal, te streven naar oen
oplossing dt« voor de to de betreffende
Ixdrijvm werkzaam zimdte arbeiders bij
zondere financieel© nadeekn en* ongerief
voprkoratinzonderheid zal er naar moe
ten wordm gestreefd! om door inkrimping
van den arbeidstijd «topaetting van hri
bedrijf zoovéél mogelijk te voorkomen.
Rantaoéneering der gemeenten.
De miniater van Landbouw, Nyverheid en
Handel heeft het rantsoen van iedere ge
meente ala volgt vastgesteld:
lo. Aardappelen (voor die gemeen
ten wopr aanvoer van buiten noodzakeiyk
wordt geacht): 12 K.G. per hoofd per 4
weken;
2o. Bak- en braadvet: 200 gram
per hoofd per 4 waken;
3o. Varken a vie each; 8 varkens van
minstens 100 K.G. slachtgewicht per 1000
inwoners per 4 weken.
4o. Peulvruchten (bruine boonen of
groene erwten ter keuze Van,da Regeering):
K.G. per hoofd per 4 wéken;
6o. Ry st, gort en havermout: tot
een gezameniyk gewicht van 2 K.G. per
hoofd per 4 weken;
6o. Zachte zeep: Mi K.Q. per hoofd
per 4 weken.
W A DDINX VEEN.
Tot ondarwyawra aan de Christelijke M.
U. L. O. school alhier, «yn benoemd de hee-
ren J. v .d. Linden te Gouda en F. J. Hajer
te Tholen.
SCHOONHOVEN.
Door den heer H. L. fienstédt, deser
dagen Alhier overleden, ia gelegateerd aan
de Remonatr. Geref. Gemeente alhier 750
en aan de Prins Hendrik-stichting voor be
hoeftige Zeelieden te Egmond aan Zee 260,
vrjj van rechten. S.et.
RECHTSZAKEN.
Voor dn Rechtbank te Rotterdam stond
gisteren terecht A* geAélneerda lo«ir-wiTk-
man J. B.. aondrir vtwte woomptofita. Hij
IkkI op 3 Januari uk «m broodbakkers
winkel t« Gouda een viertal kopen» ge-
wlchtan weggcnomeih. Het was zijn bedöe.
Ung geweest, die gewichten, ten rtgtn ba
te te vrarkoopm.
Beid. bekend*. Hij verklaarde uit ar-
moede tot Ik* fait g*4onim te zijn.
Het D. M., waargenomen door Mr. Ba-
ka, rtHOhte wegens dtetotal zch weken go-
vangmlMriraf.
Mr. F. A. Da/videoc pleitte olrinmitie.
INGEZONDEN.
De uitvoering van „Eenvoud" te Haastrecht.
Mynheer da Redacteur,
Verzoeke If.v.p. eenige plaatsruimte ter
betttwooidiql van het ingezonden stuk van
den heer J. Jj Wensveen, over de uitvoering
van „Eenvoud" alhier.
De gewaagde veronderstelling van den
heer W., dat ik niet by diens rede tegen
woordig geweest zou «yn, is juist
De heer W. was al uitgesproken toen ik
binnenkwam. Maar ook al had ik die rede
aangehoord, zou mijn oordeel over de uit
voering niet anders geweest zyn, waar ar
m.i. voor een directeur eener vereeniging
slechts drie leidende gedachten zyn: Mén
geeft een uitvoering, opdat men- op grond
van gehouden repetities mag verwachten,
dat ze goed van atapél zal loopen; men stelt
ze voorlooplg uit, omdat omstandigheden
belet hebben voor voldoende voorbereiding
zofg te dragen, of men \aat ze op dezelfde
gronden gehéel achterwege. Geen donateur
kan het de vereenifinM kwniyk nemen, als
hy geen vryheid vittel een uitvoering te
geven.
Voornameiyk protesteert de heer W. te
gen den wenach, dien ik aan het eind van
myn verslag uitsprak, dat n.l. de zang niet
geheel opgeofferd zoude worden aap het
welslagen der operette.
Misschien M.cÖt. waren er in de overvolle
zaal slechts enkRen die met my dien wenach
deelden, maar dat kon my niet beletten hem
uit te spreken. Ik biyf er by, dat „Eenvoud"
is een kinderkoor. Zoo zoetjesaan hebben
we verschillende vereenigingen hier ter
plaatse zien metsmorphoseéren in een too-
neelvereeniging, terwijl het eigenlijke doel
der vereeniging byzaak wordt.
MjRzegt, dat, als er geen tooneelstiikje
opjpyerd wordt, er geen publiek komt, IHt
njjpWnd ik een verkeerd standpunt. AI»
ingezetenen een kinderoperette opj
wenschen te zien, dan steunen ze d«
W. in het oprichten eener kinder-oj
vereeniging en dan geve hy op een uitvoe
ring slechts de operette, zonder meer.
Thans wordt ik herhaal het het
schoone hoofddoel vart „Eenvoud", a.l. den
kinderen gepaste liederen te leeren om zoo
doende mede te werken tot verbetering van
den volkszang, byzaak. Zeer zekar is het
aan den heer W. te beslissen wat hoofd- en
wat bijzaak zal zyn, maar evengoed neem
ik, als verslaggever, de vrijheid mijn mee
ning daartegenover te stellen en een beetje
welwillende kritiek moet men toch waariyk
wel verdragen kunnen.
,J)e voorafgaande liederen heb ik slechts
één keer uur) by een temperatuur be
neden vriespunt in „Concordia" kunnen re-
peteeren", zegt de heer Wensveen.
Als men niet beter wist, zou men hieruit
opmaken, dat er werkeiyk niet langer dan
een half uur voor de liederen gerepeteerd
zou zyn. Is dit werkeiyk zoo, dan heeft de
heer W. hiermede werkeiyk een record ge
slagen en myn veronderstelling, dat de zang
geheel by»aak is biykt dan ook juist te zyn
en ik biyf er by, dat dit te betreuren is,
temeer waar, in verhouding tot het geheele
koor, slechts enkelen aan de operette mee
werken.
Ik meen, M.d.R., dat ik hiermede vol
doende den heer W. weerlegd heb en zeg u
dank voor de plaatsruimte.
Hoogachtend,
De Verslaggever.
Haastrecht 14.2/17.
LAATSTE BERICHTEN.
Amerika en Duitschland.
WASHINGTON, 13 Febr.: De
nota, waarin de inyryheidstelliog wordt
geëischt van de Amerikanen, die sich
aan boord van de „Yarrowdale" be
vonden is door bemiddeling van den
Zwitzersohen gezant aan de Dnitzohe
Regeering gesonden.
WASHINGTON, 18 Febr. (HN). De
Zwitsersche gezant heeft ter kennis van
het departement van buitenlandsche zaken
gebracht, dat Duitschland voornemens is
de Amerikanen van de Yarrowdale'gevan
gen te houden, totdat het verzakerti ia dat
de bemanningen van de DuitaclM schepen
in Amerika vrygelaten sullen wqrt^enl
Voor de Frsascke loutSjM
PARIJS, 13 Februari. De minister
van marine deelt medeMaandag 12
dezer verscheen een vyandelyke duik
boot by den mond van de Adour
(gM van Biskave) m loste sec kanon-
•oluxcm op de kust. De stukken van
de kustverdediging beantwoordden on
middellijk bet vuur. De duikboot dook
b\j bet eerste sohot onder. Er «yn vyf
gewonden. De materieele schade is ge-
nng.
Ontplof flag.
GLASGOW, 14 Fobruari. Eon gashouder
ia hier gisteren ontploft waardoor aanmer-
keiyke schade ia aangericht en dooden ge
vallen zyn. Tal ven ruiten in woonhuizen,
fabrieken, winkels en kantoren gingen aan
scherven. De aohok werd in een wyden om
trek gevoeld. Er braken ook eenige brènden
uit, maar die bad men spoedig in bedwang.
Door de ontploffing leden verscheiden pak
huizen. De gashouder bevatte gas dat uit
olie gestookt wordt ,om de «poorw eg rijtui
gen te verwarmen. Ten tyde ven de ont
ploffing weren de beambten gelukkig in bet
retortgebouw. Na den vreeeel(jken knal van
de ontploffing sag men vlammen uitslaan
en dikke rook opstygen.
Een millioen maa.
LONDEN, 14 Febr. De Timee verneemt
uit Petrograd dat de lichting 1998-97 onder
de wapens wordt geroepan. Rusland brengt
hierdoor een millioen man op do boen.
Spaansche schepen.
FRANKFORT, 14 Febr. De frfinkf. Zelt
verneemt uit Madrid dat de Spaansche ge
rant te Londen opdracht heeft ontvangen
de in Engelaché havena verblyvende Spaan
sche achepen te waarschuwen gaan see te
kiezen alvorens sy de versekering hebben
ontvangen zonder gevaar den thuisreis te
kunnen
„De WeeterdUk".
BERLIJN, 14 Febr. Naar aanleiding van
het geval met de „Weatefdyk", geladen met
graan, aan de Ned. Regeering geconsig
neerd, wordt door de Lokal Ans. in krach
tige bewoordingen het optreden van Enge
land tegen de Nederlandsche scheepvaart
gehekeld. Het blad verzekert dat Duiteche
onderzeeërs de Ned. groantranaporten sol
len ontzien.
TWKEDB KAëCgX.
Zitting van 14 Febr. 1917.
Marlnebegtrootl ng.
De Marlnetxgrooting le zonder hoofd.
tdeiiMidfig aangenomen.
Daarna kou* aan dr orde dr
Oorlogabegroottng.
Door 10 leden der reclUerzljdte wordt
«en ooiai tiéHgotieraaI aangevraagd,
waarna de deuren gestoten w orden.
By den aanvang word het comité-gene
raal bijgewoond door de» Mink*er van
Biimenlandache Zaken.
Afschuwsiyke moord op S kinderen.
Men seint ons nit SITTARD
In het naburige Born keelt heden
nacht een afsohuweiyke moord pleats
gehad. Zekere vrouw S. heeft in een
vlaag van waanzin vyf harerktnderén
met een byl gedood en twee ernstig
verwond, terwyi zy bovendien haar
man een syner handen heeft afge
slagen. De man is met >yn twee ver
wonde kinderen overgebracht naar bet
Hospitaal te Sittard.
Men vreest voor hun leven.
De Koninklijke familie.
Men seint ons nit Den Haag:
De Koninklyke Familie bracht he^an
een bezoek aan Gorinchem en keerde\
in den namiddag in de Residentie
terug.
KUNST.
In Maart a.«. zal hu* 26 jaren geleden
zijl*, dot mevr. P. De Haan— Manltarge#
voor de eer#to maal ala «moert*anger©*»
opgetreden to. Op initiatief van do afdoe-
ling Rotterdam dor, Maatechappij tot Be
vordering der Toonkunst «n van ewnige
Rotterdam/sell© vereerden» en vonwrster»
Is een oourité Opgwrioht root heé voorne-
roon iiK'vr. Ito liaan bij die grtegrttiirtd
te huktigWB. Een groot aantal datum en
beuren uH den iondo heeft zich bereid ver
klaard in da* oomlté, waarvan Mr. A.
Ziimuonnan, burgeweroter van Rotterdam,
lx*t eortvvoortitiexooliap heeft aanvaard,
zitting te iudmi.
Het dagelijkoch boatuur uit het Comité
beotaat uR dte toxtron 0. L- M. va» Et»,
voorzitter C. do Monehy, pemUmprooe*-
ter en J. Goedhart, aenrrtarls.
l>e huldiging aal plaats hebben te Rot
terdam op 22 Maart ato. to hé* concert
va» do KanwroiuzidtvareNAitging der Toon-
ktin*»t-Afdooling, waar mwvrouw De (iaat*
al» Holirte sol optreden. Mab.
Marktberiohtan.
Kaasmarkt.
Heden waren aangevoerd 82 party™.
Goudsche le soort 64—66, 2a soort 61—
63 .zwaardere 55, Ryiumark 66, aonder
conditio Handel matig.
Instituut te DE BIEDT.
Hoogste burometonUnd 770.0 U
Helder en de Bilt.
Leegste barometeretend 782.6 te
Heperepda.
Verwachting tot den volgenden dug:
Zwakke tot matige noordelijke tot
noord-ooeteljjke wind, nevelig tot licht
of huif bewolkt, weoreobjjnlgk droog
weer, lichte tot matige vont.