SPOED GEWENSCHT!
SANATOGEK
Advertentiën.
Goudsche Kaas.
Inkooper,
EEN BEURTVEER,
van Wiokel gaar Initirdai ai ilkiaar,
annex FOURAGEHANDEL,
Fa. Weijer Hoefhamer.
N.V. ALLAN A C°
- III. IEL rUIIUER Vil -
MEDIELENIISPU8WEG-K1TEIIEIL,
ANTON COOPS,
Maar hrt In te probeerai. 't Publiek
w>u zloli latin- nirts to verwljtou, hebben
wanmwr hol nirrt glng. Nu krijgt om an-
dw het voorwijt, al trekt die ander ©i
nl«t veert van aan.
Lotos» 1* Zou dat foen oplossing zijn
Wij gov**» du beid© ml&Met» rert©reu<lui
of lot in wertwillcndte overweging.
Hagenaar,
BUITENLANDSCH NIEUWS.
ROEMEN».
Leonard Adöit seint d.d. 6 Februari
aan bert Berliner Tageblartt over den toe
stand aan het Roeuipennoho front.
Eerst thans, nu Bnssarabië ©nietig* ge
vaar loopt, neemt hot hulpbetoon van
Rusland voor Roetnendë groote afmetin
gen aan. Onze vlieger» nemen achter het
vijandelijk front onophoudelijk troepenbe
wegingen waar.
Onder do bevolking in Moldavië i», on
danks de koude, do cholera zeer toege
nomen, daar de RusbIboIh" doktere aan
het eerste optreden der ziekte in de Do-
nau-doRa te weinig beteek enta hebben ge
hecht.
Van het Roetneenechc leger staat niet
eeA man meer aan do Soreth. Moldavië is,
sedert de Rocuveeueohe regeerIng en do
hofhouding over versohillendk' KuflMeche
steden zijn verspreid, geheel tot een Rua-
rtisohe provincie geworden. Het bevelheb-
berachnp van koning iWdinand over de
Roemceneoh-Ruaabtolio troeipen aan het
Moldavioche front lal slechte zuiver for
meel. Verantwoordelijk voor het Roemeen-
sche lgger, dat titans wordt gereorgani
seerd, is guueraal Rumeiko Ourko, vroe
ger plaatsvervanger van den chef van
den R/otyneenechen sta/.
De Roemeensehe artillerie wordt geheel
vernieuwd, zoodat men voortaan ltufwlscho
amunitie zal kunnen gebruiken. De Rus
sische 'artillerie schiet nu aan het Noor
delijk front met gedemonteerde scheeps-
kanonnen.
Hier In het Noorden hebben wij een
temperatuur tot 81 graden C. bereikt,
zonder dat do strijd, waarbij dt lotton
weer zeer geleden- hebben, tot stilstand
kwam. Bij het leger van, aartshertog Jo
zef was —26 C. do laagste terrootueter-
stand.
Het leger van Maokentwiii is begonnen
zich in te graven. Daar de door de vorst
steenharde grond het aanleggen- van stel
lingen oninogetijk maakt, zoeken de
soldaten beschutting in sneeuwkuilm en
iisholen, die eohter tolken» weer volwaaien
Allo wegen zijn met een ijslaag overdekt,
waaronder echter gevaarlijke modderkui
len loeren. Vele troepen arbeiders zijn
bozig In do stotende hargeworden sneeuw
briJ op te ruimen.
I)e Sereth en de Donau hebben In ja
ren zooveel drijf ijs niet gehad.
Op een duikboot.
In Volhagcn u. Klaeings monothaften
vertelt baron von Forstner, een dmikboot-
kommandant, nog «enige bijzon dier heden
van het leven aam boord dezer schepen,
Alp de boot ondergedoken is moet de
kapitein door de periscoop ijverig uit
zien naar den vijand. Het verraderlijke
glazen oog mag echter slechts een oogeu-
blik boven water blijven. Na een korten
blik in de rondte moet het zoo snel mo
gelijk weer verdwijnen. Dlt gaat electrisch
bi zijn werk; men drukt op een knop,
alsof men dm kelner roept, en het is ge-
beurd.
Vaall kan men bij helder water en lich
ten bodem, vooral wanneer de zon op
don zeespiegel solrijnt, zondier ewiige kunst
matige verlichting lessen. M«i doet dat
vaak, omdat men er loe gedwongen is,
electrisohen stropin te sparen.
Zeer moeilijk,zoo vertuit von Forstner
ook, ls het eoMeton van het lage, en lie
vig rollende dek van de duikboot Klet
send slaan de zeeën op het bovendek, en
op gosahut en manschappen. Vaak slaan
zij alle mannen weg van het stuk en smak
ken zii hen legem het dek, ja vaak wor
den allen ook eenvoudig over boord ge-
MODE EN HYGIËNE.
Het nieuwste.
I)a moderne blouse mag weder ten vol
le op dezen naam aanspraak maken, daar
zij rondom gebold over den rok ligt, en
geheel los liet bovenlijf omgeeft. Wat het
moest bij de nieuwe blouae opvalt, itr haar
kortheid, wanneer zij aangetrokken is. Zij
dient ter oompkrteering van de nieuwe
hoogo jaquotteooHtuuiurokkcu, die, zooalB
men weet, in half-1- impirelioogte zijn ge
knipt. Bijna alle blouser zullen den hoo-
gen kraag missen. Aardig ie oen buiten
gewoon lage en wijdte halsuitsnijding waar
in een laag, afstaand, geheel recht stc/f-
k raag je wordt gezet. Ronde of ovale, het
aanzetten van de mouw nog vrijlatende,
halsuitsnijdingen gelden op het oogenblik
als het nieusto. Men verkrijgt zeer g©-
kieede effecten, met op maat geknipte pas
sen waaraan een zeer eebvoudlge, ge
plooide blouse ingerimpeki is aangezet.
Ook oeinrtuurbloueeël woeden gewaakt, wel
ker breede oehvtuur qe©r lioog reikt. De
mouwen zijn meestal lang. Blouses van
waschbare voilesto/, evenals tuilen blou
ses, wordten roet rose of lichtblauwe stof
onderlegd. Vooral ivoorkleurige wasch -
blouses kunnen ais oen elegante nouveau
té worden aangemerkt.
De nveuwwte genres lm japonnen met
Russische blouse worden met bijpassende
jaquettes vervaardigd, dienend als wan-
deloostuutns voor het voorjaar en be
staan uit wollen stof met zijden blouse,
d. w. z^; Jaquette en rok van wol, de
afstekende blouse gewoonlijk van lichte,
eenkleurige of bedrukte zijd». De rand)
van het jaquette reikt precies zoover,
dat bet lichtkleurig bovendeel bedekt is.
De kleurencombinatie» zijn buitengewoon
goed geslaagd en interessant; jaquette en
rok mogen, omdat zij voor de straat be
stemd zijn, niet te veel in bet oog loo-
pen, en worden daarom vervaardigd' van
bruine, blauwe of grijze wollen stof. Hot
bovenstuk ls zeer levendig gekleurd en
tevens elegant van aanzien. De Riwdsoho
blouse-japonnen zijn niet uitsluitend meer
in bet nrpLro-modei gemaakt, zij worden
ook loshangend en in prinoessevonn> (hall-
los) vervaardigd, vertelt do „Manuf."
In plaats van wollen stoffen werden
stamt. Maar elk man van de Isritöilng
heult zich wijselijk met reu stevig stuk
touw aan het «en of ander vantgriwndjtu
Wederzijds helpen zij elkaar weer aan
boord, em spoedig staan zij weer, drul
pond, en woedteoa om zich heen spuwend
aan hun stuk, ot» den vijand aan te tas-
teu. Wa» liet oogcnhlik niot zoo ernstig,
dan zou men kunnen lachen om dé be
diening, die beteren keer omrolt, maar
met steeds grooter verwoedheid weer naar
het kanon krabbelt, om het volgtud© schot
te lossen*
ZWITSERLAND.
In- en uitvoer.
In Zwitserland koestert men, naar wij
in do Zwitsersohe pers lozen, voor in-
en uitvoer groote verwachtingen van do
Hollandflohe haven»Rotterdam, Amster
dam en Vlieringen. Hiervoor zouden over
eenkomsten met Engeland, Holland en
DnitHchiand noodtg zijn, die,, voor zoo
ver Dultschlami aangaat, niot al te groote
moeilijkiiedteu zullen, ontmoeten, naar vav»
bevoegde Duitsche zijdie verzekerd wordt.
'Vfloral db» Rijn weg zou voor (Bt doel
goed te gebruiken zijn. Tusschen verte
genwoordiger» van de Zwitsersohe Boodte-
spoorwegm en andere autoriteiten ©ener
zijds «i Duitsche organen anderzijds, had
dezer dagen een bespreking van die aan.-
gelegenheid plaats.
Men hoopt, dat do Rijrrhaveu van Bawl
geopend zal worden, zoodta de waterstand
op dim Rijn weer gewoon is.
DU ITSCH LAND.
Rechtsgeding in winterjas.
De nood der tijden leidde in Duitoch
land reeds tot liet verschijnsel van rechts
gedingen in winterjas*. Rechters, getuigen
en beklaagden zitten ter geding met hoe
den op en jassen aan. Dezer dagen moest
do gerechtszaal van landgericht III te
Berlijn ontruimd! worden. „De zaal moet",
zei de president, „ontruimd worden, daar
het hof zich niet kaa terugtrekken, aan
gezien het In de kamer van beraadslaging
nog kouder is dan hier."
BINNENLAND.
Uitvoer Stamboekrunderen.
De minister van Landbouw, Nijverheid
en Handel brengt ter kennis van belang
hebbenden dat in dCn loop dezer maand
door tussobenkomri vaw do Rundvee ver
inniging zuilen worden uitgevoerd 874
stuks stamboek rundleren.
De betrokken bultenlandBch© comniissiëo
zullen ter zake van den aankoop dezer
dieren hier te lande gebruik moeten ma
ken van do dieneten van dloor de Rijks
commissie van Tooziolit op jfe Rundvee-
vereeniging aan te wijzen comroisrionnairs.
Als oommissionnair kunnen in aan
merking komem Nedterlandsdio veehandte-
laren, die, ten genoegen van bedoedde
Rijkscommissie, amntooncn, dat zij in de
jaren 1910, 1911, 1912 en 1913 regelmatig
taraboekrunderen uitvoerden ol als tus
schen personen bij den handel hi" stam
boek rundoren op het buitenland optraden
en zich vóór 18 Februari onder overleg
ging van de noodigo bewijsstukken schrif
telijk bii de Rijkwooantnisrie van 'Pocoioht
op de Itundlvecvereeniging, Buitenhof 42,
te 's-Gravenhage, aanmelden.
CRISIS-MAATREGELEN.
Kofie.
Van goed ingelichte zijdo wordt aan de
N. H. Ct. meegedeeld, dat het aan De
Tijd ontleende bericht over koffie-oonlróle
onjuist is en top onrechte verontrust.
Do vee men hebben, de instructie gekre
gen, de aflevering van koffie alleen te
doen plaats vinden, indien daarvoor door
do N. O. T. de noodigo goedkeuring ver
strekt werd. Dit 1» reeds maanden zoo,
en bet nieuwe in den maatregel is alleen,
dat hij zich thans ook uitstrekt over bij
voor het a.s. seizoen ook japonnen ver
vaardigd van middel kleurige triootstoffen,
die dan werden opgefleurd mét afstoken-
de borduursels in wol of zijdte. Voorna
melijk werden zeer stevige en toch te
vens zeer fijndradlgo tricotetoffen (de los
ge we Ven, goedkoop© stoffen zijn bepaald
ongeschikt voor dit dtod, daar ze gauw.
afkerven, intrekken en draden knoedeltjes
vormen) gebezigd. Men brengt deze tri
ootstoffen in zeer fijne kleuren em ze la
ten zich buitengewoon goed met Smock-
borduursel versieren. Men garneert ze
vooral roet satijn, of dof laken en maakt
daarvan de belegsels, ceintuurs, kragen
enz. De modte-kleuren voor elegante tri-
co toto/japonnen zijn cerise, saffraan, in
digo, liardgroen en lila. Voor gewone
doeleinden kiest men: bruin, liohtgrijs,
zandkleur, rolrtegroen en staalblauw. Ja
ponnen van triootstof zijn nieuw. Jaquet
tes en manielü werden reed» eenigen tijd
teledïn daarvan gemaakt, alsook blouses.
Iet kan wellicht een belangrijke mode
wonden.
Voor s portk leeding en draer gamee-
ring speelt wasdoek ee» steeds belang
rijker wordende rol. Men brengt fraaie,
breede, geplooide oedntuurs roet gekleurd
wollen borduursel van dit wasdoek, als
ook smalle ceintuurs roet een tusecheuge-
vat, smal zijden ripdünije.
Zeer eigenaardig staan loase, korte sport-
jaquettes' van wasdoek gevoerd met be
drukte ruwe zijde, een daarbij passende
hoed roet zijden lint kok arden in spreken
de kleur, alfll cerise, greten, Ufa, wk. Hat
laatste vooral staat zeer fraai en ele-
liant bij een rok van peplta-geruite wol-
en stof, een stof die een groote nouve
auté ls voor «portoosttuin».
In tcgenstolllng roet de eenvoudiger
wordende .^daagsche kloeding" onderschei
den iteh de in de voorname ateliors go-
maakte avondtoé|eM«n alle door rijk ge
drapeerde rokken over nauwer vallende
tullen- of zijden rokken.
Nifliiwo „Daag sche" modes.
Keorbaro mantels, mantels n.1. die aan
belde zijden kunnen gedragen worden.
Het Idee is niet nieuw, maar wel d© wij
ze waarop se door de tegenwoordige mo
de gemaakt worden. Ze bestaan niet al
tijd uit doublé stoffen, maar dikwijls uit
voorn» opgcMingnn |*rtijen, dh- nog niet
onder die claiisuld
StoeenkooL
Uit Heerlen meldt men aan de „N. R.
Crt.
Naar wij vernnncfi, zijn de directies
dw particuliere mik»» niet voornemen»
foo te geven aan den op haar door den
directeur der rijkskoli-ndistributie geoefen-
den aandrang om dies Zondags te laten
werken. Zoowel om redenen van bcririjf*-
tochniscfcctt aard, als in het welbegrepen
belang van liét opziahter»- en arbeidter»-
persoeieel achten zij het noodzakelijk, dat
althans de koleudrlving één dag in de
week stil staat. Eten noemenswaard groo-
teȎ hoervcriiheid steenkool zal trouwens
hoogstwaarschijnlijk door den arbeid op
Zondag niet worden verkregen. Allicht
toch zal ©en aantal arbeiders tot het
verrichten daarvan niei bereid worden
gevonden., todwijl bovendien te vretezen
valt, dat de overige dagen van de week
het effect benede») liet normal» zal' blij,
ven, Indien het gro» van het personeel
van de noodzakelijke rust op Zondag ver
stoken blijft.
De Seheepvaert en de Oorlof.
De verscherpte duikbootoorlog.
Om een zoo getrouw mogelijk beeld te
geven van de ontzettende belemmering en
het oponthoud door den verscherpten duik
bootoorlog aan de te Rotterdam thuisbe
horende schepen veroorzaakt, publiceert de
de N.R.Ct een lijst van de te Rotterdam, in
in Engelscbe havens of elders stilliggende
of opgelegde schepen:
Te Rotterdam liggen: de ss. Rotterdam 1)
(24.149) 2), Nieuw Amsterdam (17.149),
Westerdljk (8261), IJseldljk (7140), Zyidijk
(4189), Maartensdijk (6482), Ceylon (4999),
Djember (7068), Ophir (4891), Tabanan
(5280), Turbinia (3164), Wieringen (3026),
B runs wijk (2142), Randwijk (2401), Bata
vier III (1334), Batavier IV (1569), Iberia
(1260), St. Philipaland (2275), Schieland
(2249), St Jansland (2202), Hoogland
(1298), Schokland (f091), Arundo (3196),
Ary Scheffer (642), Cornelis ^2434), Elisa
beth (1770), Magdalena (2173), Sirm (mb.)
(217), Oostdyk (3061), Noorddijk (3241),
Gallia (mb.) (1113), Kieldrecht (1284),
Moordrecht (999), Bestevaer (1044) en
Vlissingen (226).
In diverse Engelsche havens liggen: de
s.a. Nederland (1832), Gelderland (1877),
Dirksland (1868), St. Ameland (2249),
Zuid-Holand (1837), Westland (1288), Oos-
terland (1192), Beyerland (1188), Gaaster-
land (1091), Noord-Holland (1006), Fries
land (682), Midsland (1085), Waal (1261),
Woensdrecht (1036), Jobshaven (3529)
Waalhaven (3661), IJselhaven (3568), Rijs
wijk (1678), Otis Tetrax (996), Britsum
(2088), Driebergen (1884), Heenvliet (492),
Zaandijk (4188), Gorredijk (6466), Som-
melsdyk (62él), Maasdijk (6065, Amstel
dyk (6435), Noorderdijk (7166), Bandoeng
(6851), Jacatra (6373), Medan (5933), Me-
nado (5874-), Texai (3210), Terschelling
(2952) en Amaiaaé-<8512).
Verder liggen nog in Londen de volgen
de zeilschepen of motorbooten: Johanna
Adrians, Timw, Jan Schippers, Zwaantje
Cornelia, Semper Spera, Frederika Johanna,
Concordia Constance en Ida.
Te Bergen (Noorwegen) liggen de s.s.:
Wilis (4896) en Djebres (3653).
Te Gibraltar ligt de Sindoro (6471).
Buiten Europa liggen de s.s.: Noordam
(12,531) Rijndam (12,527), Beukelsdyk
(6801), Oosterdyk (8261), Poeldijk (4226),
Soestdyk (6446), Zuiderdyk (6208), Waal
dijk (4995), Sloterdijk (6424) en Ternate
(6909).
Optellende komen wij tot de slotsom
de in een vorig nummer vermelde tonnen-
maat 34,274 bruto register ton van de ree
twee veiwch/illende, leder op zichzelf in el
kaar genaaide stoffen. Men heeft ze b.v.
in twee afstekende kleuren gehouden
(dubbelzijdig geweven) óf van buiten ge
ruit, van binnen effen-, óf van buiten
half-zijden gobardine (gelijkendle op oo-
V er coat) alportajodefiaohfig verwerkt, van!
binnen zaolvt satin, elegant verwerkt; een
voormiddag- «i naroiddagmantel tegelijker
tijd. Wat dene irmntd echter zoo doelma
tig maakt is Kaar overgroot© bruikbaar
heid. Alle dieelen waaruit hij bestaat, de
kraag, opslagen, zakken, ceintuur, kan
vcrwlseeWl of verplaatst worden; men kan
hem overknoopen en weer ander» dicht
maken. 1-n niet alleen dó kleur en de
garneering, maar ook het model is ver
anderbaar; oen wijdte klokmantel kan een
aansluitend© worden; een van voren ge
sloten van achteren wijdte mantel, laat
zich door het eenvoudig verplaatsen van
de ceintuur veranderen tot een, waarbij
juist het omgekeerde het geval is. De
mouwen zijn naar verkieaing van on
deren open te dragen of wol, ze kunnen
met behulp van een smalle stof of lint-
platte nauw om de pol» sluitend worden
gemaakt, eoz. Ondanks het ©enigszins op
ëen aardig spelletje gelijkende van dit
roodtel mantel, zal het practisch nut, wat
er aan ten grondslag ligt, naar wij ver
onderstellen, wèl geapprecioeerd worden.
Op het moment wordt een Turk sche rok
gebracht, die niet bepaald1 een rokpanta-
lon te, doch beteelfdto effect maakt. Hij
heeft twee groote, over elkander liggende
lOffen rondom dte knie, om een. nauwen
omtrok en daarbij een- zeer kort los fi-
garojakjo. DU model i» herhaaldelijk 0p
liet tooneel voorgekomen. Maar men weet
niet, of de mode-createuT» slechts een ac
tueel© modegril hebben bedoeld, dan wel
o! een van hen of haar dleze uitheenieche
mod© werkelijk akr courante mode wil
beschouwd zien.
Wat dte Turksche inodte betreft, moeten
we mededeelen, dat een niet zeer smaak
volle roodtegrtt groote zakken met donker
metalen beugeisluiting op regenjuantels
en damcssportmantel» te gaan zetten. On>-
dat we het zoo buitengewoon merkwaar
dig vliidrn maken we daarvan hier even
meklhig. Bedoeling te: de dames het las
tige. ai tijd tasoli itee moeten nemen,
te besparen.
derU Nievelt Gouddriaan en Co. medegere-
kend en uitgezonderd de te Londen liggende
kleine zeilschepen en motorbooten, benevens
het inmiddelB uit de Duins vertrokken
stoomschip AJgenib dat er niet minder
dan ongeveer 818,899 bruto register ton
Rotterdamsche scheepsruimte stil- of opge
legd ligt
1) De Rotterdam ligt reeds geruimen tijd
hier in de haven.
2) De tusschen haakjes geplaatste cijfers
zijn bruto register tonnen.
De „Rijndam."
Het stoomschip Rijndam, dat, op reis
van New York naar Rotterdam, naar New
York moest terugkeeren, la Woensdag al
daar aangekomen.
De onzijdige scheepvaart.
De medewerker op scheepvaartgebied
tan de „Times" schrijft in dH blad, naar
Reuter meldt, oen artikel over die verhoog
de vrachten dte betaald moeten worden
aan de onzijdige seheepv&ardter» in liet
algemeen en in 't bijzonder door dte nieu
we tarloflijst, geldig voor onzijdige sche
per., dlte bij den kolenhandel tusschen l n-
geland, Frankrijk en Italië ddenst doen.
Het tarief voor onzijdige schepen, die
steenkool vervoeren naar Italiaansche ha
vens, bedraagt nu 105 shillings per ton.
Voor heen en terugzou dte vracht nu
175 «hillings per ton bedragen, wat in
twee maanden verdiend zou worden. Aan
de handvan eeni ivoorbeefdl berekent de pchrij
ver, dat na a/trek der uitgaven k 9f
shilling per ton voor een rel» heen en
terug, een stoomschip -van 3500 ton met
ongeveer 600 ton steenkool 21.600 p-st
zou verdienen in ongeveer 55 dagen of
1/6 jaar, dus vertegenwoordigend een ver
dienste van 130.000 p.st.
Als de oorlogsver zekering betaald werd
volgens het oude tarief, zou het surplus
terug te brengen zijn tot 100.000 p.st.
Do kosten van de oorlogsverzet wing
vormden tot nu toe een ernstige kwestie
voor de onzijdigen, maar het nieuwe plan
tot verzekering brengt een groote veran
dering in dten toestaiwL Deze nieuwe ta
rieven gelden met voor de Engelsche
scheepvaart en stelt do kwestie der taxa
tie ter zijde. De winst voor een onzijdige
ln het gegeven voorbeeld zou 15 maal
zoo groot zijn als die van, oen i-ngielsche
eigenaar en in alle andlero gevallen vele
malen zoo groot. De 1-ngelsche eigenaars
beklagen zich eohter niet over deze merk
waardige verschillen, zo zijn verschijnse
len van den oorlog. Eiken dag wordt de
positie voor dte onzijdigen echter beter
en jiu en in de toekomst zullen zij zeer
ruian betaald worden voor elke vreps, die
hen nu nog mag worden aangejaagd.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag 16 Fefor.
Vervolg.
Oorlogsbegrooting.
De heer do Visser jj.h. gaf een
overzicht van hetgeen gedaan is voor
de mdlitadre tehuizen. Voor de geestelijke
verzorging is sedert het begin der mobi
lisatie reeds meer dan f 150.000 uitgege
ven. Steeds zijn verzoeken om bijbels of
«alinboeken ingewilligd, over roedtewer-
tlng van de zijde- van autoriteiten, noch
over geklolijken steun, hebben die veldpre
dikers ooit behoeven) te klagen.
De jjeer Marohant v.d. hield een
pleidooi voor betere bezoldiging van- be-
roepsonderofficieren en voor hen die zich
verbonden bij het reservekader, toen er
nog van geen oorlog sprake was.
De heer Nolens r.k. heeft zich zeei
geërgerd aan de uitlatingen, van, dien Mi
nister -over het oordeel van den officier
die het bewuste stuk had bijgewoond.
Spr. noemde liet een aanmoediging tot
hen die het niet zoo nauw nemen.
Spr. betreurde de houding van den Mi
nister.
Tegen het bedrog met z.g, „V er-
sche" eieren.
Dr. van Hamel Roos schreef in het
Maandblad tegen de Verval achingcm/
Waar als een der noodlottigste ge
volgen van den oorlog de vleësohprij-
zen een hoogte bereikt hebben,die het ge
bruik van goedkoope surrogaten nood
zakelijk maken, ia het duidelijk, dlat hier
bij in de eerste plaate het el als wolfltaa-
kend en voedzaam artikel in aanmerking
komt. Doch ook hierbij ie bedrog schering
en inslag, daar die prijs en die waarde
der eieren in het nauwste verband staan
met hun meerdere of raindlere valschheid.
Talrijke methoden zijn hierbij voorgesla
gen, dooli noch het z.g. schouwen ter be
uling van dte groote der luchtkamer van
»et ei, noch het bepalen- van de verhou
ding van het inzinken in zoutoplossingen
hebben voldoende resultaten opgeleverd,
m. a. w.i zij voldoen niet, waar het er op
aankomt ln korten tijd, b.v. op markten
enz., zich een eenigszins juist oordeel te
vormen betreffende die al of niet versche
eigenschappen.
Wij achten hot daarom van practisch
beiwig te wijzen op dte nieuwste, in
Uuitsohland aanbevolen methode van eier-
keuring, welke op het beginsel berust, dat
verhouding van het gewicht van een
et onder water tegenover het gewicht in
de lucht afhankelijk is van dm ouderdom
|Van het ei, dloch onafhankelijk van zijn
grootte. Op dit beginsel ls nu een vocht-
weger geconstrueerd, met behulp waar-
Va" "^««wteudl* en, vlug de al of niet
versohheüd van een niet geoonserveerd ei
kan const at eeren. Het ed wordt onder aan
den vochtweger in een daarvoor passen-
im rtog gologa, eD op den vochtwegor
leest mm na onderdompeling in gewoon
w8ter' onmiddellijk het inzinkiaigspuni af,
aanwijzendte den, ouderdom van, het ei.
Het komt ons voor, dat een dwgelHk
Instrument in een bepaalde behoefte voor
ziet, en ten zeerste kan bijlagen, om
het bedrog net en, vooral in dezen oor-
belangrijk handelsartikel te
Olijfolie.
ÖiUWte ia goe& ,m*W dro-
ge huid. In Engeland wordt o.a. voor-
-a.»-i
De hoer Jute» r.k. bettaagdte
rich over dat aan het Dopartemeut zoo
weinig aandacht wordt gusabonki» aan,
de klachten die uk het leger koenen.
Do vergadering werd daarna verdaagd,
tot Dinsdag 11'/, uur.
LAND- EN TUINBOUW.
Kan „Normaaliaest" een meatstof heet en 7
Van goede reeultaten, met Normaaiinest
verkregen bij volkomen betrouwbare, d.
w. z. goed opgezette en oiider behoorlijk
deskunthge oontrtile staande proefnauun-
gen/ bobben wc tot dusver ntet gehoord.
Wij hebben onzen lezers meermalen aan
geraden: „wacht af, wat betrouwbare
proeven zullen loeren; houdt uw geld tot
zoolang in ieder geval in den zak"! Wel
wisten de uitvinder en diens meóewer
kers te vertellen, van honderden (1100
zells!) arfitenten vam welgeslaagde proe
ven, maar juist daardoor werd) de zaak
verdacht. Te roeer, daar enkrie, als on-
derteakeiMUUr| genoemde personen open
lijk verklaarden, dat zij van Normaal-
mest weinig of gem, uitwerking hadden
gezien. Dr. Aberson, leeraar to Wagenin-
gen, en die heer hierna, Kijslandbouwlee-
raar in Drente, namen proeven, die voor
den Normaaiinest ongunstig uitvielen,. Dat
noopte tot nog grootere voorzichtigheid,
„venwel: één proef is góén proef, zed de
uitvinder, ca hij hadl gedeeltelijk gelijk.
Bij die «pkele proefneming rooolit het
niet blijven: die uitvinder ie gediplomeerd
tand-, tuin- en, bosohbouwkundlige, dUs
niet de eerste dte boute, die de samenstel
ling van zijp) product of fabrikaat had
gebaseerd op nieuwe theorieën omtrent
plantenvoeding. Theorieën, die hij met
veel gezag verkondigde en waarmee hij
den tot dusver goldendlm grondslag on
zer bemewting glad, ondersteboven wil
werpen. Men ziet: dte uitvinder, de heer
Fellx Beoseroer, is niet voor dte poes, hij
ia een man van geweldige, van groote
dingen. Men wete bovendien, dat hij, vol
gens zijn bewering, niet minder dan zes
tigduizend gulden (zegge f60.000) aan
proefnemingen heeft besteed); geen klei
nigheid voorwaar! Dat de hem Beamier
ziel» dUs maar niet zoo van, dte baan liet
schuiven, is begrijpelijk. Hij heeft vol
komen gelijk, van zijn staudlpunt. Hij
wil, als roem zulke zware geldelijke of
fers heeft gebracht, het verlorene of ge-
Offerde herwinnen en, als man van za
ken, een redelijke winst bovendien. En
dan wat wel het zwaarste kan we
gen al» roem meentt op U gebied- den
bemesting dien steen, der wijzen gevonden
te hebben, rich geroepen gevoelt op dat
gebied een omwenteling te weeg te bren
gen, waardoor zijn naam- door vele eeu
wen heen, in hert bock der landbouwweten
schap blijft vereeuwigd en, tegelijk aan
den landbouw niet alleen in, dte naaste
toekomst, maar ook voor die volgende
eeuwen een onschatbare dienst wordt be
wezen, dan ls men toch aan zichzelf
verplicht, al is mm, dan ook de beschei
denheid m nederigheid: in persoon, ver
plicht ook aan dte wetenschap en aan héél
die land bouwwereld, waarvoor met» die
ontzaglijke offers 1 van tijd en talent en
geld heeft gebracht, om dóór te zetten,
vol te houden en met alle middelen te
trachten zijn produkt, dat de. diamine, bis
voor oordeelde of blinde massa of offici-
eele menschm maar niet kunnen of wil
len woardteeren, er in te werken.
Mert alle middelen.: de heer Beeemer
zijn medewerkers zijn dlan ook niet
kieskeurig in dte keuze hunner middelen.
Volgens de couranten-verslagen van ge
houden propaganda vergaderingen, is dte
uitvinder reed» „professor". Zij, die deze
theorieën, mitogadtera het hoog-kostelijke,
onschatbare product niet op gezag van
den „hooggeleerden," uitvindter willen aan
vaarden,, zooals de raenschm der proef
station» en de Rijksland- en, tuiubouwle©-
raren, zijn, natuurlijk 'geïnteresseerd bij
de syndikaten van hulpmeststoffen. 'tLee-
lijk eigenbelang dezer heerm r~ o, de-
wereld is zoo verdorven dloet hen
de oogen sluiten voor dte uitoemendte,
geschreven, de huid na een zeer warmi bad' iij
te wrijven n>et olijfolie en lavendierwater.
De warme huid) absorbeert direct de olie.
Men wendt de olijfolie ooit aan, om
oogharen en wenkbrauwen beter te doen
groeien door dte randen der oogleden er
mee in te wrijven.
Om nagels te doem- glimmen, wrijft men
deze in met olijfolie en, polijst ze daar
na.
Somroigte huisvrouwen, diie vruchten in-
eggen, laten een kleine ruimte boven
in de Bench, open, dUe zij met zuivere
olijfolie vulfen, oro dte lucht af te sluiten.
Tandheelkunde in den
ouden) 11 jd.
Volgww de gwehiedfenis was Hippe-
crates m dB 4e eeuw v. Chr, de-eerste,
die zich met de tMidheollMiKfe bezighield,
ta AaeyrUS, Phocmioië en Egypte.
Resde temtaiteen dBr oud® tracht
ten zoowd mogelijk het trekken te ver-
mjden en zij beveetig&m de afgebrokkel-
de tanden haakje» ot vervingen ze
ffwr knnettandwt, dde door goudfiad met
goedte verbondten werden
«>t te trekken «val.
den de holte kiezen, roet lood
ta„'^r™f!.,uV.erVMrf»toK rm valeo1»
m ivoor.
Saarvï"!i <Wm8
waarvan het onaii nog niet waa aaoge-
In do Fgypttaohe »IOTwt V0M> mm
«Rj kunsttanden uit het' hout dier syko-
n«re «wraakt m ook echte kie«n, die
«ond geplombeerd waren.
Waar de schoon wringt...
knSf^L'*'" "C',OM1 °P bapwtidia
kwlt, dan neme men een in herf water
lande r.,j; op deknel-
tende plok legt ale men den soLm a™
lin» houdt
w zet dom uit en de knel-
uooit voipreuu e4gensciiai>j»eu vau liet
product, olgetisclroppon, boweaou, door
v e! moor dat» 1100 wH—
proeven 1
Gruwelijke mtókennlngl Wel ia bet lot
des hoeren fioBemer hard en, our«clava&r-
dly! Dat hem dit in hevrigeu toorn vaak
dort ontstekeu, dte zich lucht moet geven
ln oen vloed va»» soheudwQordien, noen,
't is niet mooi, ook niet bevorderlijk aan
dos boeren Bezemen» zaak, maar toch wel
menschel ijk: wie bezit steeds zijn hart in
lijdzaatmhridl
Doch utensclielljk is ook, dot de nuch
tere w«ton»ohap»n»©nsoheni en de verstan
dige, eveneens nuchtere landbouwer, naar
andore bewijzen vragen, dan <te heer Be
eemer biedt: zij witten zetf oowteelen
zelf zien. Golooven op gezag, zelfs van
een roan van dte kennis en de ervaring,
als waarop de heer Bezomer zioh be
roemt, doen alleen» de botteriken.
En nu is het erg jammer voor den heer
Bezemer, dat wat versoliiliende proefne-
ndugirtE tot duover liier en daar geno
men, te zien gaven, al heel weinig beant
woordden aan de verwachting**), door de
1100 en zooveel „welgeslaagde" proeven
gewekt Enkele voorbeelden mogen hier
een plaats vinden^ Wij vondw» zo ver
meld in het Ov. Landbouwweekblad' van
25 Jan., welks Redactie ze kreeg van
den heer J. Zaradstra, landlhou wonder wij
zer te Wljnjeterp (Fr.) Op dfens initia
tief werden in,/ 1916 uitvoerige proeven
uitgedrukt, maar dte uitkomsten waren, spre
kend -genoeg:
1. Aangemaakte lreidte bij J. Uithoff te
Du urewoud©. .20 roeden werden bemost
roet 200 K.G. Nonuaalmeet Resultaat: de
aardappels werden niet gerooid.
2. Bij denaelfden proefnemer op lich
ten zandgrond, ouden bouwgrond: 3 per-
prelen van 15 roeden met spurrie. Tus
schen onbemest en Normaaiinest was góèu
verschil. Hert stalroeetperceel was veel
beter.
3. Bij dtemzedfden op zwaren zand -
grond: 2 perceel en mert voederbieten; 10
roeden kregen 100 K.G. Normoalineet, het
2e perceel ontving stalmest roet kalizout.
Hier was 't versobll minder groot; de
oogst is odder niet bepaald.
4 Op ouden bouwgrond) bij B. Boon
stra te Wijnjaterp. 3 peroeelen, van, 30
roeden roert haver. Tusschen. onbemest pn
Nonrtaalnueet wa» géén versöhiil. Volle
dig kunstmefit was goed'.
5. Op nieuwen grond bij S. Kammin-
ga te Duurswoudte: 2 perceelen met ha
ver. Het perceel van 60 roedten, dat 400
K.G. Ntenuoabm** kreeg, leverde haver,
die niets waard was: geen str(oo en
geen zaad'. Het gewas op het kunstmoet-
peroeel waa vrij goed.
Van die volgende proefveldjes werd de
oogst wel gemeten of gewogen:
6. Zandgrond, heide, bij A. Andringa,
te Wijnjerterp: 3 perceelen roert aardap
pels. 30 roeden kregen 425 K.G. Nor-
maaihnest per HA. De opbrengst was67
KjG. 1 mud kriel. De boer had er
den ploeg willen inzetten, dit geschiedde
niet, omdat men den oogst wilde bepa -
ien. De 30 roeden onbemest leverdten
niets; het 3e perceel met stadlsoorapost
gaf een beschot van 240 H.L. per H.A.
7. Eveneens heide bij B. Dijkstra te
Duurswoudte: 3 perceelen met haver. Tus
schen oobemeat en' N'afniaalmest géén
verschilgeen stroo en geen zaad. Het
kiuieitmestpereeel van 45 roeden leverde
een opbrengst ter waarde van f 31.20.
8. Nieuwe l*adegrond bij J. Stoker te
Duurswoudte: 2 perceelen met aardappelen,
10 roeden werdén bewgt met 100 K.G
Nonnaiailnie»t: opbrengst: nul. Nadat de
pootaardappel was uitgeput, stierf dte
vrucht af. Het perceel met volledig kunst-
mest, ter waardle van f 232.10, leverde
een lieschot van 280 H.L. pter H.A.
Men ztetBozemer's Normaaimest maak
te hier een armzalig flgteur. De attesten
hiervan kunnen niet gevoegd worden bij
de 1100 en zooveel, welke dte heer Boze-
roer reeds bezit. De nuchtere waarnemer
aal naar aanleiding van bovenstaand»
waarschijnlijk zioh de vraag stellen:
Kan „Normaaiinest" een, ro e s 131 o 1
heetan?
Fn dte heer Bezeroer?
C B.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 17 Febr. 1917.
Geneeskundige Armenverzorging.
B. en W. hebben d.d. 23 Februari
aan den Raad het volgend adres met
bijlagen toegezonden
Ten einde te kunnen voldoen aan
de door Uw Raad in zijne vergadering
van 20 October 1916 aan ons gedane
uitnoodiging om praeadvies uit te
brengen over het door de Heeren Dr.
Broekhuizen, Dercksen en Jongen
burger gedane voorstel tot het vast
stellen van een verordening betref
fende de geneeskundige armenzorg,
stelden wij dit voorstel in handen
van het Burgerlijk Armbestuur met
verzoek daarover ons van advies te
dienen en in het bijzonder ook te be
rekenen, wat de vermoedelijke aan de
invoering dier verordening verbon
den kosten zouden zijn. Het als ge
volg daarvan door ons van het Bur
gerlijk Armbestuur ontvangen schrij
ven dd. 14 November 1916, No. 19,
leggen wij hiernevens over. Daarna
verzochten wij ook de Gezondheids
commissie ons in dezen van advies te
dienen en daarbij zoo mogelijk over
te leggen het door haar in 'te winnen
advies 'der Afdeeling Gouda en Om
streken van de Nederlandsche Maat
schappij tot bevordering van de ge
neeskunst. Aan dit verzoek voldeed
de Gezondheidscommissie bij haar
schrijven dd. 17 Januari 1917, No."
1 B, dat wij, vergezeld van de daarbij
gevoegde bijlage, eveneens hierne
vens aan Uw Raad overleggen. -
Zooals uit de bij het voorstel gege
ven toelichting blijkt, wordt het vast
stellen der verordening gemotiveerd
door het recht, dat daardoor de arm
lastige patiënen zouden krijgen om
hun eigen geneesheer te kiezen, de
zoogenaamde vrije artsenkeuze. Ook
wij zijn daarvan voorstanders, zoodat
wjj in principe onze instemming met
de ontwerp-verordening kunnen be
tuigen. Zooals Uw Raad echter uit
de door ons ingewonnen adviezen, in
het bijzonder uit dat van de Gezond
heidscommissie blijkt, zijn aan een'
zoodanige verordening zoovele be
zwaren verbonden, deels van practi-
schen en deels van technischen aard,
dat wij tot onze spijt Uw Raad de
aanneming van het voorstel meenen
te moeten ontraden.
Als Bijlage 1 ii toegevoegd bet
volgend aohry ven van de Gezondheids-
'mmissie, d.d. 17 Jan. 1917
Met belangstelling namen wij ken
nis van den inhoud Uwer missive, be-
'treffende een nieuwe regeling van de
geneeskundige armenzorg ter stede,
intworpen door de heeren raadsleden
Dr. B. J. Broekhuizen, J. Dercksen en
R. U. Jongenburger alsmede van de
adviezen door het Burgerlijk Armbe
stuur en de Afdeeling Gouda en
Omstreken van de Nederlandsche
Maatschappij ter Bevordering-van Ge
neeskunst daaromtrent uitgebracht.
De ontwerp-verordening beoogt het
oprichten van een Gemeente-Zieken
fonds met vrije artsenkeuze, voor ben
die daarvoor volgens de beslissing
van het Burgerlijk Armbestuur in
aanmerking komen, d.w.z. voor per
sonen dife noch zelfstandig, noch door
deelneming in een ziekenfonds de ge-
neskundige hulp kunnen bekostigen.
Natuurlijk dient de Overheid zorg te
dragen, dat de door'haar aan te wij
zen genees-, heel- en verloskundige
hulp in alle opzichten waarborg ge-
Ven voor een goede behandeling der
zieken. Dat dit in Gouda niet het ge
val zoude zijn, is ons niet bekend en
blijkt eVenmin uit de ons toegezonden
stukken. Blijft dus het motief der
Vrije Artsenkeuze. Te dien aanzien
meenen wjü met nadruk te mogen wij
zen op het verschil van verzorging
bij de Ziekenfondsen en de taak die
in deze aangelegenheid de, Overheid
heeft te vervullen. De regeling der
Ziekenfondsen is zuiver het aangaan
van een overeenkomst tusschen de
bij de fondsen geïnteresseerde genees
heeren (en apothekers) en hen, die
door betaling eener bijdrage daartoe
behooren, ten aanzien van verzorging
daardoor rechten verkrijgen en daar
tegenover zich tevens aan de door de
Besturen dier fondsen gestelde ver
plichtingen moeten onderwerpen. De
belangen der geneesheeren en der
patiënten houden elkaar in even
wicht en het instituut der vrije art
8enkeuze is daarbij met inachtneming
van beider belangen als het meest
doeltreffende te voorschijn getreden.
Hoe geheel anders is dit hij de taak
der geneeskundige armenverzorging.
Ofschoon men aan de hand der voor
gestelde Verordening tot de conclu
sie zou komen, dat de taak der stads-
geneesheeren zou zijn afgeloopen met
het bezoeken der hun toegewezen
zieken en het voorschrijven van een
recept, casu quo de zorg voor opname
in het ziekenhuis, wijst hqt Burger
lijk Armbestuur er zeer terecht op,
dat zij boveimïeir in overleg met of
op aanwijzin^vanVjw College belast
zijn met tal van werkzaamheden, die
het voorkomen en de beteugeling van
besmettelijke ziekten beoogen (vooral
cholera, pokken, nekkramp, dyssente
rie, die bijna zonder uitzondering
zich het eerst in de achterbuurten
voordoen en van daaruit de gezond
heid der overige inwoners ernstig
bedreigen). Verder zijn zij belast met
het medisch toezicht op de Volksloge
meuten en op de niet gevaarlijke
krankzinnigen, wier opname in een
geneeskundig gesticht niet direct
noodig is, maar waarop conróle door
den inspecteur vau het krankzinni
genwezen noodzakelijk geoordeeld
wordt. Ook de Afdeeling Gouda en
Omstreken van de Nederl. Maat
schappij t. bevord. der Geneeskunst
geeft toe in haar advies, dat wjj de
eer hebben hierbij in te sluiten, dat
hier de verhouding van de Overheid
tot de armlastige zieken anders is,
dan die van ziekenfondsleden tot hun
bestuur. Hoe is vrije artsenkeuze mo
gelijk, waar de medicus in het al
getneen belang vaak tegen
den wil van den patiënt moet hande
len, door hem bijvoorbeeld langs
ambtelijken weg te dwingen t,ot het
tijdelijk verlaten zijner woning, wan
neer deze zoodanig vervuild is, dat zt
gevaar voor de volksgezondheid ople
vert. Êén der best georganiseerde zie
kenfondsen in ons land, dat der Maat-
sch. tot Exploitatie van Staatsspoor
wegen, laat de vrije artsenkeuze
niet toe omdat de geneesheer hier
teven» is de vertrouwde der Maat
schappij 'bo in verband met ziekten
van het lmrmlneel In overleg inet de
Commissie van Toezicht te waken
heeft voor de veiligheid van het ver
keer en de verdere verspreiding van
besmettelijke ziekten. De verhouding
tuBschen stadsgeneesheeren en Uw
College is geen andere en daarom
moet ons inziens ook het Oemee n-
te bestuur alleen zeggings
kracht.hebben, wien zü als gemeente
arts wenschen aan te stellen. Ten
Blotte komt het ons voor, dat door het
Burgerlijk Armbestuur de meerdere
kosten, die de nieuwe regeling zou
meebrengen te laag geschat worden,
omdat daarbij geen rekening gehou
den wordt met het aanstellen van een
eontroleerenden geneesheer. In hoofd
zaak om die groote kofcten heeft de
gemeenteraad van Dordrecht een
goed bedoeld voorstel van den heer
Dr. Stoop c.s., dat gelijke strekking
had, met 15 tegen 11 stemmen ver
worpen. Belangrijke verhooging dpr
kosten, vermindering van controle,
slechtere samenwerking en daardoor
min gunstig resultaat, ziedaar wat
volgens het oordeel onzer Commissie
de vrjje artsenkeuze in de stadsprak-
tijd ons brengen zal.
Namens de Gezondheidscommissie,
de Voorzitter:
Dr. P. J. A.' LEVEDAG.
de Secretaris:
A. H. TEEPE.
Als Bijlage 2 is toegevoegd het
volgend schrijven van de afdeeling
Gouda en Omstreken van de Neder
landsche Maatschappij tot bevordering
van Geneeskunst gericht tot de Ge
zondheids Commissie van Gouda d.d.
15 Jan. 1917:
In antwoord op Uw gevraagd ad
vies in zake de door de heeren Dr.
Broekhuizen c.s. voorgestelde veror
dening op de geneeskundige armen*
verzorging alhier heeft de afdeeling
Gouda en Omstreken van de Neder
landsche Maatschappij tot bevorde
ring van Geneeskunst de eer U het
volgende mede te deelen:
Principiëel is de afdeeling van
meening, dat de vrije artsenkeuze,
zooals die door de Maatschappij voor
Geneeskunst algemeen is aangeno
men voor de ziekenfondsen, ook voor
de armenpraktijk wen$chelijk is, al
ontveinst de afdeeling zich niet dat
deze in het laatste gevpl oeüige be
zwaren met zich zal brengep/De ver
houding van de overheid tegenover
de algemeene armen i^ toeh eenigs
zins anders dan die vanHsiefeenfonds-
leden tegenover hun besthut;
In de voorgestelde verordening
wordt verder alleen gesprokén o^er
het recht, dat een geneesheer zou héb
ben indien hij klachten heeft over een
zieke om te weigeren hem verder te
behandelen, maar dan moet ook een
zieke het recht hebben b(j eventueele
ernstige klachten van medicus te ver
anderen en nu lijkt het ons moeilijk,
ja vaak zelfs onmogelijk, om deze
beide vormen van klachten behoor
lijk te controleeren en naai4 weerde
te schatten.
Mocht de gemeenteraad toch tot
het invoeren van een gemeente-zie
kenfonds overgaan, dan moeten wij
als ons gevoelen te kennen geven, dat
het voorstel, om de beide thans in
functie zijnde gemeente-artsen een
tweejarig wachtgeld van de helft vau
hun tractemenf te geven, ons onbil
lijk voorkomt. Waar zij beide reeds
2b jaren en langer hun betrekking
hebben waargenomen en tegen hen
geen officiëele klachten zijn ingeko
men en zij dus rekenen mochten op
een voortdurende aanstelling en aan
het einde van hun dienstverband op
een daarmede overeenkomend pen
sioen, meenen wij, dat zij op meerdere
waardeering en betere schadeloos
stelling mogen aanspraak maken.
(get.)
H. J. DE VOOGT,
Voorzitter.
B. G. J. EVERS,
Secretaris.
Als Bijlage 3 is toegevoegd het
volgend schrijven van het Burgerlijk
Armbestuur van den Burgemeester
van Gouda:
Gouda, 7 December 1916.
Het Burgerlijk Armbestuur alhier
heeft de eer U mede te deelen dat het
door hem toegezonden rapport inzake
(Je geneeskundige armenverzorging
alhier eene rectificatie behoeft. Het
is ons namelijk gebleken dat in Dor
drecht niet zooals door ons werd
geschreven de vrije artsenkeuze voor
de gemeente-armen was ingevoerd,
doch slechts in den gemeenteraad
was voorgesteld, dit voorstel is kort
geleden verworpen.
Tevens enz.
(get.)
H. J. DE VOOGT,
Secretaris.
Als Bijlage 4 ia hieraan toegevoegd
het volgend schrijven van» het Bur
gerlijk Armbestuur d.d. 14 November
916, aan B. en W. van Gouda:
In antwoord op Uw aobrijven van
20 October 1916, no. 1CÖ7 Genees
kundige Armenverzorging met
verzoek advies te willmL uitbrengen
omtrent de ingediende ontwerp
verordening op de Geneeskundige
Armenverzorging en eene opgave te
verstrekken, omtrent de vermoede
lijke kosten, aan de invoering van de
voorgestelde regeling verbonden,
beeft het Burgerlijk Armbestuur de
eer U het volgende mede te deelen
le. Wat de kosten betreft: In het
jaar 1915 werden aan 268 Hoofden
van gezinnen en aan 148 alleen loo-
pende personen consenten voor Ge
neeskundige Hulp verleend. Volgens
onze berekening zoude hiervoor, met
inbegrip vau het aantal kinderen in
die huisgezinnen, gerekend naar het
tarief in de ontwerp-verordening ge
noemd, reeds 2547.50 betaald heb
ben moeten worden. Bij dit bedrag
zoude nog moeten worden gevoegd,
de kosten voor kunstmatige verlos
singen (in 1915 was dit éénmaal het
geval, in 1914 driemaal); de kosten
voor het behandelen van miskramen
die wij niet hebben kunnen schatten,
de betaling van nachtvisite» en de
kosten voor het trekken vau kiezen.
Deze kosten kunnen wij niet contró-
leeren en ook niet, zelfs bij benade
ring, opgeven. Het bovenstaande
geldt v alléén voor de personen, die
geneeskundige hulp noodig hebben
gehad.
Wordt een gemeento Ziekenfonds
opgericht dan zal dit bedrag zeer
aanzienlijk stijgen, daar het aantal
ingeschrevenen in een dergelijk fonds
vermeerderd wordt door: le. diege
nen, voor wien in het afgeloopen jaar
geen hulp ingeroepen werd, omdat zij
van ziekte verschoond gebleven zijn,
doch tot de geneeskundige Armen
verzorging behooren; 2e. diegenen
die hoewel strikt genomen tot de arm
lastigen behooren, hunne hulp be
trekken, door inschrijving in een of
ander der alhier bestaande ziekeii
fondsert, waaryoor zij zelf, of fami
lieleden of anderen, de kosten beta
len. De ondervinding die het Armbe
stuur daaromtrent heeft opgedaan
leert, dat dit aantal niet onbelangrijk
is; 3e. de kosten voor Specialistische
Hulp: Deze wordt tot nog toe gratis
verleend in het Academisch Zieken
huis te Leiden, op verklaring van on-
'veruiogeu pn WQrd,en de reiskosten
door het Armbestuur of een of ander
Kerkgenootschap of andersinds be
taald 4e. zullen de kosten van de Ge
meente-Apotheek, door het groèter
aantal ingeschrevenen, belangrijk
stijgen. Voegt men hier nog bij, de
kosten voor liet gratis Koepokinenten,
dan komt het Armbestuur tot een
bedrag van f 4500.h f 5000.—
is zëlfs van meening dat dit bedrag
nog te laag wordt berekend.
De administratie is ook niet ztV>
eenvoudig als in de toelichting wordt-
voorgesteld. Het onderzoek, of de
aanvragers voor opname in liet Ge
meente Ziekenfonds in de termen
vallen, vereischt veel tijd en moeite
en het geregeld bijhouden van de re
gisters, niet alleen van het Armbe
stuur zelve, maar ook van de inge
schreven geneesheeren, zoude mis
schien meer hulp aan het Armbe
stuur noodig maken.
Bü de gevoerde besprekingen in
onze Vergadering kwamen wij tot
verschillende bezwaren, dié in de ont
werp-verordening niet zijn te berde
gebracht;
ln onze gemeente bevinden zich
verschillende z.g. slaapsteden waarin
doortrekkende personen hun intrek
nemen. Tot nog toe zijn de thans
werkzame stadsgeneesheeren met het
medisch toezicht daarop belast, wat
herhaalde malen wenschelUk is ge
bleken. Hoe zal dat bij de nieuwe ver
ordening geregeld worden t Bij het
voorkomen van gevallen van ernstige
besmettelijke ziekten, zooals cholera
en pokken, heeft de Burgemeester het
recht een huis, waarin een der boven
genoemde ziekten voorkomt, te doen
ontruimen en de bewoners in een an
der huis te isoleeren. Deze worden
dan onder controle vad een der Stads
Geneesheeren gesteld. Hoe zal dit bij
deze nieuwe verordening worden ge
regeldl In onze gemeente zijn vele
bleekerijen ,die hunne wasschen uit
andere steden krijgen. Het geval
heeff zich wel eens voorgedaan, dat
een wasch nil een ernstig besmet
huis, uit eene andert) stad, hier werd
heengezonden, en werd hiervan mede
deling gedaan, door den Inspecteur
der Volksgezondheid. Een der stads
geneesheeren werd toen belast met de
oontröle over het personeel der blee-
kerij. Hoe zal dit geschieden bij de
nieuwe verordening! ln de ontwerp
verordening staat, dat een genees
heer, wanneer de patiënt zijn plichten
tegenover hem verwaarloosd, weige
ren kan hem langer te behandelen;
van het omgekeerde wordt niet ge
sproken, toch moet hierop ook de aan
dacht gevestigd worden. Het armbe
stuur is echter van oordeel, dat de
beoordeling der waarde, van deze
klachten, dikwijls zeer moeilik, ja
zelfs vaak vrijwel onmogelijk zal zijn.
Verder wenscht het Armbestuur er
de aandacht op te vestigen dat, hoe
wel het principe, in de ontwerp-ver
ordening'neergelegd, zeer goed lijkt,
het nog maar weinig in ons land is
toegepast (wij meenen tot nog toe al
leen in I) o r d r e c h t) en het ons
weiischeljjk voorkomt, eerst te infor-
meeren of het goed werkt en of er
zich niet onvoorziene bezwaren heb
ben opgedaan, die de invoering in
deze gemeente zouden kunnen in den
weg staan.
Wij hebben ons ook nog bezig ge
houden met eene berekening der kos
ten, die eene inschrijving in een of
meer der alhier bestaande zieken
fondsen zouden liedragen, gerekend
naar het alhier heerschende tarief en
zijn tot de slotsom gekomen, dat die
kosten vermoedelijk de f 6000.zou
den overschrijden.
Wy wenschen ook nog do opmer
king te maken, dat tot nu toe geene
klachten over de thans in functie
zqnde geneesheeren, in het onder
onze berusting zijnde klaohtenboek
zijn ingeschreven.
Ten slotte meeueu wu wel te doen,
u nog te wqzen op de toelichting,
voorkomende in Hoofdstuk III 2e
Afdeeling, der Armenwet.
Het BurgérlUk Armbestuur,
De Voorzitter,
J. A. P. MONTIJN.
De Secretaris,
H. J. DE VOOGT.
Zie verdter Stadsnieuw» Tweede Blad.
Groote firma ZOEKT
volledig op de hoogte en ala aoodanig reed»
werkzaam geweeat. Moet sich eventueel direct
beachikbaar kunnen atellen. Zonder prima
referentiën onnoodig aich aan te melden.
Geheimhouding verzekerd. IS
Brieven met volledige inlichtingen en condities
No. 718, Bureau Goudache Courant, Markt 31.
Uit de huid TE KOOP:
hetwelk 20 jaar een ru
leverd,
met geheelen Inventaris, zijnde motor, zeil-
schuit, paard, wagen, enz.
Te bevragen bij den eigenaar C. BEERS Gz.
te Winkel (N. H.). 600 17
TE KOOP i 4 Stoelen, 2 Crapauds, Canapd,
Tafel, Spiegel, Schilderijen, Pendulestel, pr.
Buffet allea f ISO.—. Slaapkamerameublement
voor f 130.—.. 730 12
Te zien van 12—9 u. Faber van Riemadijk-
straat 16, b/d. Wagenbrug, De» Haag.
Hoeattabletten.
Gomballen,
Jujubas,
Havers troopittan,
Griotten,
BIJ 5M 14
OOUWE 135. - TEL. 37.
- AAN DE -
OUDEDIJK 161, ROTTERDAM,
kunsten geplaatst worden in de
Machinale Houtafdezling
BEKWAME
Adrna FABRIEK.
»D 734 10
DROGIST. WIJDSTRAAT 29. - TEL. 32L
