■9
tooneel.
Telegrafisch Weerbericht
organisetlrtrtcnt vert bereikt, en moei
nien hot prijsen."
„Bovenstaand© beschouwingen" be
sluit do schrijver mouten van 't gc-
ziobtspunt van Von Stein worden beoor
deeld. Wie kan voorspellen, wat liot Kn-
grtsch» o-rgantsattetrteitt in de toekomst
nog tot stand zat brengen? Wie zou er
aan twijfelen, dat do Kngdscbman ener
gie en taaiheid boalt? Ais me» deze din
gen naar hun juisto betoekeni» IhwoIiouwi,
zal men het best in staat zijn hel ontzag
lijk zware werk, dat onzen duikbootm
wacht, in vollen omvang te beseffen.
BINNENLAND.
Het dreigende gebrek.
Er te één zinsnede in minister Posthu-
Memorie van Antwoord op hot 80-
luillioen-onlwerp, welke ons, o^gi de N,
Crt., guheol buiten verband met hut dis
tributie-systeem eu zijn guideline gevol
gen, bijzonder heeft getroffen.
Wij aohtetv goed zegt het blad, die- hier
nog eens naar voren te brengen, nu de
pers vol is van dreigende voorspellingen
van een mogelijke© hongersnood, ook in
de neutrale landen, ook in het onze. Do
minister van Landlbouw schreef
Wat betreft de maatregelen, welke
'genomen zijn tot voorziening in liet
gevaJ, dat de aafi/voer van sommige lo-
vensmddldeleti op bedenkelijke wijze ver
mindert, merkt otiderge teek end o op, dat
hij vooral ondier de huidige omstandige
heden het niet wensoheiijk acht hierom
trent in nadere bijzonderheden te tre-
deu. Hij houdt er ziqh intusschen van
verzekerd onder alle omstandigheden
nijpend gebrek aan lovemwmddrten te
kunnen voorkomen, zij hot dan ook
dat die bewolking zioh in het gobrulk
van sommige voedingwniddeien zal moe
ten beperken en hare gewone wijze
van voeding ingrijpende verandering zal
moeten ondergaan.
Wij Willem, zegt 't Wad', den ernst van, 't> le
vensmiddelen-vraagstuk, dat voor ons land
hoe langer hoe nijpender wordt, niet ver
helen. Maar uit de aangehaalde woorden-
vloeit looh voort, dat de minister van
landlxxiw zioh sterk maakt om onder
aflo omstandigheden" het bekende woond
van zijn vroegere» au weer tegonr
woordïgen ambtgenoot in het minis
terie waar te maken, dat Nedeirlandl te-
gun hongersnood gevrijwaard zal blijven.
Wild.
De minister van Landibouw hoeft inct
ingang van 3 Maart 1917 ingetrokken zijn
besebwking van 27 December 1916, be
vattende de regeling van den uitvoer van
allo soorten van wild', ars Iwdoeld'in art.
7 van de Jachtwet, benevens van wilde
konijnen, zoowel levend' als doodl.
Beweringen van de „telegraaf".
In „De T alogtraaf" van, gisteravond
kwam de volgauto insinuatie voor:
Het is do plicht van ieder ambtenaar,
«i nog meer van ieder bewindbman, angst
vallig elke liaudoliiig te vermijden, waar
door die soliijn zou kunnen worden, ge
wekt van bevoorrechting te schenken aan
somniig«i staatsburger» boven andere.
Het is de plicht van dien journalist om,
wanneer hem omtrent zoodanige- handelin
gen betrouwbare berichten toekomen, die
berichten openbaar te maken, opdat de be
trokken overheidspersonen- gelegenheid
hebben zich te zuiveren van d-en blaam,
die het gerucht op hen» legt.
Van een kant, dien wij In het alge -
m-eeu ais betrouwbaar kennen, vernemen
wli het volgende-.
Do finna Blad m Prins! te Rotterdam
en Hoofddorp, Haarlemmermeer, is inden
laatsten tijd meermalen genoemd' door haar
groots verzendingen van ged-roogde groen
ten naar Duitoohlwudl; o.a. onlangs in den
tijd van 14 dagen 30 wagons.
Deze firma nu blijkt meermalen op de
Itoogte van maatregelen van den minister
van Landbouw, alvorens dSo ter algemeo-
jdc kennis zijn gebracht.
De zoon van dluu minister is eenigen
tijd! bij de^.o fini» werkzaam geweest er
komt er nu on dan ten kantore..
Tot zoover onze zegsman. Wij stellen
er prijs op te verklaren, volkomen, over
tuigd to zijn van de integriteit van den
minister. Maar het is goed, dat du hard
nekkige goruohttm, waarvan onze zegs
man zich de tolk maakt, zoo mogelijk per
tinent worden tegengesproken; of wel,
dat, indien hier werkelijk oen onvoorzich
tigheid heeft plaats gehad, worde ver
klaard, dat herhaling daarvan niet zal
voorkomt».
Wij meencn hierbij to nvoeten voegen,
dat oen eventueele tegenspraak door de
betrokken fi'rma alleen ons niet voldoen
de zou voorkomen.
Naar aanleiding van- dit stuk doelt het
Ned. Corresp. Bureau het volgeudo mede:
Het is merkwaardig dat de minister
van landbouw geen zoon heeft.
In dit verband schijnt het niet onraad
zaam naar aanleiding van een ander ge
rucht, dot hardnekkig de rondo doet, als
zou nul. een dochter van dien minister ge
trouwd zijn met den firmant oenor export
firma, die voel consenten krijgt, mede te
dooien, «lat de oudste dochter van den
minister 15 jaar is, do jongste 5 jaar en
dat geen van beiden getrouwd zijn.
Koren voor gedistilleerd en bier.
Dezer «kagen wordlen tot den Minister
van Lanb., Hand. en Nijverh.adressen
richt met hot verzoek, maatregelen te wil
len treffen tot beperking van het beschik
baar stollen van het graan voor bran
derijen en brouwerijen-
Aan het Ceotr. Bureau v. d. VotkB-
bond tegen drankmisbruik ia intusschen
bij onderzoek* gebleken, dat sedert Octo
ber 1910 geen koren van Iiogeeringjswege
aan jeneverstokerijen of bierbrouwerijen is
verstrekt, terwijl toch de regecring den
gelieelea invoer van. koren aan zich heeft
getrokken ter distributie -en op den ge
il eeleu Nederlandeclien korenoogst beslag
heeft gelegd. Do jeneverstokerijen- en bier
brouwerijen verschaffen zich dan ook op
andere wijze hunne grondstoffen, welke
Riana dus niet meer kunnen bestaan hi
koren, voor de volksvoeding geschikt. De
jenever wordt thans gemaakt o. a. uit
maïs, het bier zoo goed aks uitsluitend uit
mout, welke geregeld uit Amerika wordt
Aangevoerd.
Een maatregel, om ook iu 't
't gebruik
van inati, «-na. «koor de jeneverstokerijen,
van KegoeringMWego in to grijpen indien
voor de volksvoeding ook mals mooht ou-
misbaar worden, zal natuurlijk nietdhu in
«ton uitersten nood worden genomen, We
Iwliooven slechts to denken aan de gist,
welks fabricatie geheel van de spiritus
fabrieken (jenworatokier)ijon) afhamkrtljk.
fa en aan de spoeling, als voedsel voor
onzen veestapel zoo belangrijk, om noj
niet t«- ge-wagen van het gevolg «kat du
zenden door pleteed inge «topzettlng van
het bedrijf hunne broodwinning zouden
verliew».
CRISIS-MAATREGELEN.
Besparing licht- en drijfkracht.
In de op Dinsdag 20 dezer te Amster
dam gehouden vergadering van leden der
vereeniging „de Periodieke Pers" id de
navolgende motie met algemeene stemmen
aangenomen
De vergadering, gehoord de debatten,
overtuigd van de w-enschol ijk held oui te
voldoen aam het verlangen van dèn Mi
nister tot bf,*lparlng van licht en drijf -
kracht,
overwegende dat in verschillende on
dernemingen de uiogelljkhedlen <m bijzon
derheden zeer u iteen kropen
dringt er bij de ledien der Periodieke
Pers op aan, «lat elk in zijn bedrijf nauw
gezet maatregelen zal nemen-, oni zoo spoe
dig mogelijk de verlangde besparing in
te voeren, door inkrimping van den om
vang of beperking van bet aantal ver
schijndagen van periodieken.
De Scheepvaart en de Oorlof.
Hervatting der scheepvaart
Men meldt uit Amsterdam:
In een gisteravond gehouden vergade
ring der Vereeuwiging van Nedorlandsche
Gezagrerordérs en Stuurliedten ter Koop
vaardij, waar 44 gezagvoerder» en 06
stuurlieden tegenwoordig waren, is bij
acclamatie besloten aan dun Minister van
Marine te verzoeken twee vuurschepen
in du vrijgelaten Noordelijke route uit te
leggen, daar, naar het oordeel der ver
gadering, die vaart practisoh anders niet
wel mogelijk is.
Besloten werd' niet uj4**1e"^aren alvo
rens het ZuhMijke *<Cn dieze twee licht
schepen is
het ultf
is.
Tev«mis zal aan de Reederstvereeniging
(*h aan dén Minister van landbouw met
drang worden verzocht dé schepen
niet dan in ondterfing eorevooi te laten,
vertrekken en oen be-boorlijke rigeling
voor dfe leiding (lier con-vookm vast te
stellen.
uitgelegd en
van het ai
jing van
andere verkregen
Mail in beslag genomen.
Het s.s. „Krakatau 12 dezer van Ba
tavia te Amsterdam aangekomen, lieeft
op last van de Eng-elsohe auitoritteitt-n,
de post to Falmouth moeten lossen-.
Mail voor Amerika.
Do post voor en over Amerika, welke
zich aan troord bevond van het stoom
schip „Nieuw Amsterdam", dat 31 Jan.
j.l. van Rotterdam vertrok, döcb daar in
verband met «Hen verscherpten duikboot
oorlog terugkeerde-, wordt por eerste ge
legenheid via Engeland verzonden.
De vaart op Oost-Indië.
Het van Batavia thuisvarende stoom
schip Kawi, dot de rei» via het Panama-
kanaal maakt, is 13 dezer van Padang
vertrokken en het uitgaande stoomschip
Djebres, dat te Bergen (Noorwegen) bin
nenliep, heeft heden «ie reis voortgezet.
LAND- EN ZEEMACHT.
De officiersopleiding.
Uit een bij den inspecteur der in
fanterie ingekomen opgave zijn totaal
206 onderofficieren geschikt geacht
voor de officiersopleiding, waarvan er
112 behooren tot den landstorm en
94 tot de militie.
Eerstbedoelden zullen, ongeacht of
zij genegen zyo, allen in opleiding
worden genomen, terwijl van laatst
genoemden alleen zij den cursus zullen
volgen, die daartoe genegen zyn, dat
zijn er 65.
Aan de overige 29 zal mededeeling
moeten worden gedaan van het in
dienen van een wetsontwerp tot wij
ziging van de Militiewet, beoogende
om in tijden van oorlogsgevaar uit
de ondere lichting door, aanwijzing
meer kader te kunnen betrekken. De
aanneming zal het gevolg hebben, dat
zij toch later, al zijn er niet genegen
toe, tot het volgen van de opleiding
verplicht kunnen worden. (Avondp.)
KOLONIëN.
Pest gevallen op Java.
Regeeringrtelcgraim ijetrefferade pestge-
va|]«© op Java van 30 December 1916
tot J3 Januari 1917:
Soerabaja 5 en Djokjakarta 3 ctoodelijke
i evalle© te zamen dus 8 gevallen en 8
oodon. De totaalcijfer» over het nage -
noeg overeenkomstige veortieoduagetehe
tijdvak van bet vorige jaar (31 Decem
ber 1915 tot 13 Januari 1916) bedroegen
310 gevallen en 300
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 22 Februari.
La ndjtbou w heg r oo t il n g.
Vervolg.
De heer II e 1 s dl l n- g e n a.d. droug
aan op positieverbetering van het per
soneel van de Hoogere Landbouwschool.
De heeren Jannink en Albarda
sloten zioh hierbij aan
De Minister v. Landbouw, de
heer Posthuma zegde oen onderzoek toe.
Bij art. 35 klaagde de heer T e e n-
s t r over achterst riling van het Gro
ninger Kundwoestainlx>ek bij liet Nederi.
en hrt Frieecho, «Me verkapte subsidies
krijgen uit de opbrengst van die oon-
senten.
De hoer 8 mi e e m g o vroeg den minis
ter bij ndeuwen uitvoer te overwegen dez©
niot alleen voor staanboekvec, moor ook
voor runderen too te staan.
De Minister, de lieer P o s t hl u m a
ontkende dat het zijn bedoeling is geweest
niet den veeultvoer het Groninger Stam
boek dien kop iu te drukken. Aanvanke
lijk was het de bedoeling dot men niet
den veouitvoer geen geld! kon verdienen,
eohtor is het verdiende geld bij de stam
boeken goed tot zijn recht gekomen.
De Minister iiestreed de opvatting van
den heer Teenstra, «m zride dat het Gro
ninger Rundvee-stamboek wel degelijk er
kend is bij die uitvoerregeling.
Den heer 8 m e e n g e kan. do Minis
ter gemakkelijk overweging toezeggen,
want hij voorziet in do toekomst nog geen
veouitvoer, behalve van een partij stam
boekvee, als onlangs.
De heer de Wijokerslooth d
W eerdesteijn wees op de sleohte sa
larissen de «Mstrictovreartfien.
De heerJB uymaer v. Twist a.r.
bepleitte vergoeding voor bedrijfsschade
voor hen, wiens verzoek om vergoeding,
bij de b«»trijding van mond- «m, klauwzeer,
werd afgewezen.
I)e Minister beloofde de verschil
lende gevallen in overweging te zullen
Het ontwerp werd daarna z. h. st. aan
genomen.
Het aftreden van Minister
Van Gijn.
Het Corr.-Bureau heeft den afgetreden
Minister van Financiën naar de redenen
van zyn aftreding gevraagd.
Het verschil in den Ministerraad, zoo
deelde mr. Van Gijn mede, lag bij de crisis
uitgaven, met name bij de distributie-uit
gaven. „Gij kunt reeds uit de toelichting
van het 80 millioen-ontwerp zien, dat er
over de opdrijving dier uitgaven reeds in
November vóór de indiening van het ont
werp een woordje gevallen was. Anders
neemt men niet in de toelichting op, dat de
Minister van Financiën zich slechts noode
met de zaak kon vereenigen."
Het spreekt vanzelf, dat mijn oppositie
toen niet ging tegen het Cijfer 80 millioen.
De zaak werd geen greintje anders als er
100 of 60 millioen was gezet; er zou
geen cent meer of minder om worden uitge
geven; van het écart tusschen in- en ver
koopsprijzen hingen de werkelijke uitgaven
af, en voorts van het aantal artikelen
waarop geld toegelegd wordt. Het is dui
delijk, dat het cijfer van 80 millioen nie
mand bond, dat de Minister van Landbouw
niet kon ophouden met de distributie als
het cijfer bereikt was, noch de Minister
van Financiën verdere uitbetaling kon wei
geren alB het zoover Was. Feitelijk is de
80 millioen een memoriepost; dat er een
cijfer wordt noeagexet is slechts om de Re
kenkamer in staat te stellen de uitgaven
gaandeweg te verevenen op een begroo
tingspost.
„Maar gij liet de indiening dan toch des
tijds doorgaan?"
„Ja zeide mr. Van Gijn om der
lieve vrede wil"; de Distributiewet is nu
eenmaal uit te voeren en ik hoopte, dat de
Kamer zich ook nog wel eens zou bedenken
alvorens zulk een sprong in het duister
goed te keuren. Dat kon al uit het Voor-
loopig Verslag blijken'! Dit verslag kwam
na twee maanden. Inmiddels was het mij
steeds duidelijker geworden, dat er van de
80 millioen een groot bedrag ten goede
komt aan wie het niet bepaald behoeven. Ik
bedoel hier niet zoozeer de betrekkelijk
kleine categorie van de menschen met ƒ3000
en meer. Die betalen toch straks weer in
den vorm van belastingen wat zij nu .pro-
fiteeren. Neen, ik bedoel de zeer breede
kringen van menschen die 25 pCt., 50, 70, ja
soms 100 pCt. meer loon hebben (velen door
hun hooge loon zelf de tarwe duur helpen
makeri) en voor wie de schatkist nu groote
offers brengt, hen nog daarenboven aan een
bijzonder gunstigen toestand wennende, die
niet blijven kan. Daarom heb ik toen het
Voorloopig Verslag verschenen was, dat nu
juiBt niet van gfoote ingenomenheid met
deze kostbare aangelegenheid sprak, ge
poogd een weg te wijzen, langs welken zij
die het noodig hebben beter zouden worden
geholpen. Deze poging is mislukt.
Het sprak vanzelf, dat ik er prijs op stel
de, nadat die poging mislukt was, dat al
thans de fout van het bestaande stelsel een
zoo klein mogelijke werkingssfeer kreeg of
behield en daarom gaarne gezien had, dat
de Memorie van Antwoord van het 80 mil
lioen ontwerp zóó werd gesteld, dat zij naar
langzame inkrimping wees.
Intusschen alle overleg4|itake de Me
morie van Antwoord werd my* "geweigerd.
Ik heb het stuk tegelijk mogen lezen met
eiken anderen Nederlander. En dat een
ontwerp waarbij elke ook oogenschijn-
lijk onbelangrijke beslissing tientallen
van millioenen kost.
Dat Icon ik moeilijk op my laten zitten.
Er zyn toen nog onderhandelingen ge
voerd, maar die brachten een opvatting van
my'n verantwoordelijkheid (feitelijk ook van
de hunnp) Dij mijn ambtgenooten aan het
licht, die het verschil nog erger maakte.
Men stelde zich op het standpunt en vor-
dertle dat ik dit zou aanvaarden, dat,
wanneer het zoogenaamde crisisuitgaven
geldt de Minister vaq Financiën zich heeft
neer te leggen bij de besluiten van den
Ministerraad en zijn verantwoordelijkheid
naar buiten alsdan gedekt moet achten door
zulke besluiten (al acht hü ze nog zoo strij
dig met een behoorlijk beheer der finan
ciën). Het spreekt vanzelf, dat hij zich op
zulk een besluit niet zou kunnen beroepen,
als hij in de Kamer ter verantwoording
wérd geroepen, dat zou de Kamer niet dul
den. Trouwens wie zou zulk een pover fi
guur willen slaan?
De Minister van Financiën, aldus verder
de kersversche verantwoordefijkheidsleer,
kan het gewicht van zijn persoonlijke ver
antwoordelijkheid en de consequentie
daarvan slechts in de weegschaal leg
gen, wanneer het geldt de indiening van
een credietaanvrage bij de Staten-Generaal
Eenmaal zulk een credietaanvrage goedge
vonden hebbende, gaat hem de zaak niet
meer aan."
Moet dan de Minister van Financiën
zich met de besteding van het bij eiken be-
grootingspost toegestane bedrag bemoeien?
„Allerminst", luidde het antwoord.
Zich bij voorbaat verbinden geen moei
lijkheden te maken tegen een meerderheids
besluit, dat de belangrijke aangelegenheden
van zyn departement betreft is, door wel
ken Minister ook geschiedt, inconstitutio
neel en als het door den Minister van Fi
nanciën geschiedt, een ramp voor de finan
ciën".
Op de vraag of de heer Van Gijn niet
vreesde, dat de zijns inziens verderfelijke
leer dan nu toch gehuldigd zoude worden
luidde het antwoord, dat hij daaromtrent
geheel gerust was.
„Een tweede-rangspersoon, een niet met
staatszaken bekend man of een onverschil
lige had men wellicht bereid gevonden om
zulk een kersversche leer omtrent de mi-
nisterieele verantwoordelijk op gezag aan
te nemen, zei mr. Van Gijn. Maar by een
eedte-rangs-man als thans gevonden is, is
dat ondenkbaar. Mijn gezonde opvatting,
waarmede ik voor ieder, die met ons con
stitutioneel parlementair stelsel goed op de
hoogte is en met de werkelijkheden van het
financieel beheer bekend is, durf verschij
nen, overwint nu ongetwijfeld tot nader or
der en ik hoop wederom voor goed.
Hoe de zaak is opgelost, of en zoo ja,
hoe de schijn gered is voor den Minister
raad, weet ik niet, ihaar ik ben overtuigd
niet voor niets te zyn weggegaan.
„Was ik gebleven en had ik toegestemd,
zie, dan was de financieel© verantwoorde
lijkheid een heel eind op een hellend vlak
afgezakt, speciaal in deze tijden".
GEMENGDE BERICHTEN.
Moeder en zoon.
Do Maasbode v«»rtoU als historisch.
Het golieurde op dm ainti-rev. partijdag
in de Beurs te Hoofddorp op 1.1. Vrij
dag. Oud «xmvoudiig iiMMxtortje, NoorcFBrar
bantsoh mutsje op, bijna 80 jaren, komt
in gezelschap van eon jon£e vrouw de
bourszaal binnen.
Ze blijft «enigszins schuchter staan
vraagt aan een dor aanwezigen: Kunt u
mij ook zeggen waar straks die spreker
znl staan; ik zou hem graag goed' kunnm
zien
Aan «to oude vrouw wordteen plaatsje
voor in dd zaal aangewezen; daar in dien
katheder zal straks die spreker onze
Colijn optreden.
In de pauze ontpopt eenvoudig moeder
tje ztoh als db moedlor van een onzer
grootste mannenvan den owkMiniater
van Oorlog en het Eerste Kamerlid H.
Colijn.
Diefstal van kilometerboekjes.
In den om 7 nor 11 minuten van
den Haag vertrekkenden trein van den
Staatsspoorweg, zijn gisteravond, jnist
vóór het vertrek, door de politie twee
passagiers gearresteerd, die in een
le klasse conpó hadden plaats genomen.
Zjjj worden verdacht van diefstal van
kilometerboekjes ten nadeele van pas
sagiers.
Verwoesting aangericht.
Te Alkmaar was men Woensdag
middag aan de oude gasfabriek bezig
om een gaskoeler weg te nemen en
dezen naar de in aanbouw zijnde gas
fabriek te verplaatsen. Juist toen men
door middel van een lichtpaal den
ketel had opgeheschen en hij boven
een kolenloods zweefde, brak een der
touwen, waardoor het gevaarte, dat
10.000 kilo woog, kantelde, door het
dak plofte, de muren der loods deed
ineenstorten en in zijn val nog een
anderen muur mede nam. Het zware
l ;evaarte heeft op het terrein der gas-
abriek heel wat verwoesting teweeg
gebracht. Gelukkig is niemand ge
kwetst. (N. v. d. D.)
Afgekeurde vatgroenten.
Naar aanleiding van do klacht van het
(iemeoötobeatuur van. Amsterdam, in zake
do levering van- vatgiroenteu in alio- en
vötvatoni, zoodat d« zuurkool er dloor be-
doTven wa», heeft de Rijkaconunieeie van
Toezicht op die „Groenten Centrale" een
commissie van deskundigen benoemd - om
bedoelde vaten te onderzoeken I)e des
kundige© zijn tot de oonolusie gekomen,
dat de groenten indierdlaad ddor de onrein
heid der vaten ondeugdelijk zijn gewor
den.
De oon/troleur, die voor de goede keu-
rmg had te zorgen, I» door de Groenten
Centrale ontslagen, terwijl de exporteurs,
die de vaten hadden geleverd, deze moe
ten terugnemen en door goede vervan-
Bovenidlien wordt overwogen of d*> be
trokken inmakers niet strafbaar zijn op
jwov ounuiHiar z.im oi
grond van artikel 15 der Diatributiewet.
Overigen» moge worden opgemerkt, dht
mr dit geval zioh voordeed, reedfe meer
dan 7000 vaten in goeden staat aan de
gemeente Amsterdam waren afgtiteverd,
terwijl het aantal afgekeurde vaten in to-
taal ongeveer 115 bedraagt.
Het groote gebrek aan vaten heeft de
fout in die hand gewerkt.
Niet afgescheurde broodbons.
De firma Lensveit Nioola te den Haag
is door bet Gemeentelijk Distributiri>edrijf
voor f58 beboet, (het verschil ia pry»
tusschen een bepaalde partij moei, bore-
kend naar «ton maximumprijs, en diraelfde
partij, berekend al» zg. goedkoop inecl),
omdat ze zich niet gehouden had1 aan. de
in de art. 25 sub b. genoemde bepaling
van de d&stributieregeting van. brood
bloem, m«jel en rogge. Deze bepaling luidt
als volgt: Het is aan een' bakker en win
kelier verboden, brood', tarwebloem of
tarwemeel of bakker»be«chuit te verkoo-
r, andere dan op bon of bon», welke
den verkoop van die broodkaart wor
den afgescheurd!.
Nu is het een paar maal voorgekomen,
dat toen een broodkaart nog juist zoo
veel boas bevatte als noodig waren voor
een verlangde hoeveelheid brood, «te brood
bezorger» dier firma deze kaarten, waar
aan die (laatste) bon» bevestigd waren,
in haar geheel meegenomen hebben, en
de bon» niet hebben a/gescheurd.
Feitelijk ia dus de hiervoor genoemde
bepaling ndet letterlijk nagekomen, maar
de opgelegde boete wa» toch een onaange
name verrassing, daar hier natuurlijk van
geen moedlwillige overtred!i%, doch van
een voor de hand liggende en verontschul
digbaar abuis sprake wae. H. Ct.
Uit de kazerne te Amersfoort.
In „De Telegraaf" heeft eenigen tijd
geleden een bericht gestaan dat twee sol
daten in do kazerne te Amersfoort waren
bevroren. Het was een bericht waarvan
de heer Ter Laan Dinsdag in die Kamer
zeide, dat het „een, echt Tedegraafbericht
(was), «1. w z. er is geen haring of kuit
aan, men weet niet of zij doodl of levend
zijn, of hun toestand erg is of niet."
Eenige diagen later is in de pers een
blijkbaar offioieuse tegenspraak gevolgd,
houdende dat die bewering als zouden 2
soldaten tengevolge van de koude in de
verblijven bevroren waren, onwaar wae;
„er ia nog van gedeeltelijke noch vaage-
heele bevriezing van manschappen spra
ke geweest."
Op dienzelfden da® nu (Dinsdag) dat
de heer Ter- Laan tot dien Minister van
Oorlog de vraag richtte- wat er eigenlijk
te Amersfoort precicel gebeurd wa», werd
aan „Het Volk1" uit het hospitaal te Amers
foort bericht „dat er wel degelijk twee
soldaten doodgevroren zijn ia de kazet-
n<j en dlat 14 andlereu. niet bevroren lede-
maten nog in «to kazerne verpleegd' wor
den." Vólgden eenige bijzonderheden en
aan het slot: „De twee omgekomenen, zijn
niet met militaire eer begrav«:n, maar
zeer in stilte, ten einde geenerlei opzien
te baren."
Het antwoord dlat die minister van Oor
log gisteren, dus Dinsdag na dit bericht
van „Het Volk" den heer Ter Laan in
de Kamer gaf was (Analytisch Verslag):
„Van doodgevroren nieneohen in Amers
foort weet »pr. niets. Er is zelfs niemand
van koude ziek gowoirden. Er zijn 8 kra
nen van die waterleiding bevroren dat
i» allee."
Zonder aan de waarheid van deze ver
klaring en aan die van. het vroegere com
muniqué te twijfelen, achten wij, zegt de
N. Crt., den inhoud daarvan toch in, zoo
flagrante tegenspraak, met die herhalingen
in „Tetegr." en „Volk", dat een nader
onderzoek on» noodig voorkomt, al was
hetalleen om die leugenachtigheid van zoo
schandelijke berichten als hier schijnen te
zijn gelanceerd in. het volle licht te stel
len en die verzinners dlaarvan te ontdtek-
ken.
De BURGEMEESTER van, GOUDA
Gelet op het bepaalde in de voor deze
Gemeente geldende bon-regeling voor de
distributie van r egeeri n ge artikelen.
Brengt ter algemeene kennis:
I dat in, de week van 26 Februari tot
4 Maart 1917 bij do met die distribtie der
gerantsoeneerde Regeeringsartikelen belas
te winkeliers op de volgende bons de-
hierachter vermeld» hoeveelheden voor de
ingezetenen zullen verkrijgbaar zijn tegen
bijbetaling van die daarbij genoemde be
dragen
Bon A 1 1 K.G. rijst 28 cents.
B,on B 1 J4 K-G. groene erwten 5l/t ct.
Bon C 1 2 K.G. aardlappeien 13 cent.
Bon D 1 K.G. zariite zeep 7 ct.
II. dat, te beginnen met Maandag 26
Februari 1917, de op de bonbladten ver
melde artikelen, voor zoover door de ge
meente beschikbaar gesteld, slechts zullen
mogen verkocht worden tegen inlevering
van een «tosbetreffende bon etl ui tel ui
tend in die week of weken, voor welke
do bon» geldig zijn verklaard;
III. «tot de winkeliers «te bij hen in
een week ingeleverde bon», voor elk ar
tikel afzonderlijk, uiterlijk op Maandag
daaraamvjxigmde des vóórmiddags vóór
12 uur in gesloten ouislag moeten inle
veren bij den groswier, van, wlm zij do
Rtgeeringisartik elen betrekken, en op de
buiteiBzijdle van die omslagen do aanwij
zing van het artikel benevens naam, en
volledig adree van den winkelier dient
vermeld! te worden,;
IV. dat die bons door den winkelier
moeten wordlen afgescheurd en lo» aan
geboden bona otot geldag zijn;
V. dat ter verzekering oenor goede en
doelmatige distributie, dien ingezetenen in
hun eigen belang ten dringendste wordt
aangeraden die bon» ter afscheuring aan
te bieden bij do winkeliers, van wien zij
gewoon zijn waren te betrekken;
VI. dat door die ingezetenen niet-ge-
bruikte bon» na afloop van do week,
voor welke zij geldig, waren, belmoren to
wordlen vernietigd1;
VII. dat overtreding van het hiervo-
ren bepaahte sub I, II, III en IV straf
baar is ingevolge de bepalingen dir dis
tributiewet 1916.
Gouda, den 23 Februari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
Levering van brood aan ingezetenen van
andere gemeenten.
De BURGEMEESTER van GOUDA
Gelet op het bepaalde bij artikel 12
der voor ctozc Gemeente geldende brood
kaartenregeling1;
Brengt andermaal ter ken-
,*vani de alhier gevestigde
J** winkeliers, die
ruin brood of tarwemeel heb-
Bn geleverd! aan inwoners
an andere genrpenten
I. dot zij wekelijks ten Stadbuize, bu
reau Bevolking en Militaire Zake», een
gemeentewijze gespecificeerde» staat behoo
ren in te zenden, vermeldende de aan in
woners «fier gemeente» afgeleverde totaal-
hoevéél heden brood o! meel, en dat zij
ter eventueele navraag hunne aanteeke-
uhxgen wanneer, aan wie «mi tot welke
hoeveelheden zij aflervereton ter beschik
king van het gemeentebestuur behooren
te houdenN
II. dat» overtreding van het sub I. be-
paakte wordt gestraft overeenkomstig de
bepalingen der Distributiewet 1916.
Gouda, dien 23 Februari 1917.
De Burgemeester voornoemd,
R. L. MARTENS.
Gebruik van veevoederartikelen.
De BURGEMEESTER van GOUDA
Gelei op de circulaire d'.d. 22 Februa
ri J9l7 no. 1375 van de Provinciale
Broodoommissie;
Brengt ter kennis van landbouwers e»
I. dat het met het oog op de tijdsom
standigheden en de bestaande onzeker
heid ten aanzien van den overzeeecben
aanvoer van granen eo veervoedorartike-
len, ten zeerste gewensoht is om het vee
met de uiterste zuinigheid te voederen;
II. dot landbouwers, die nog granen
of boonen van den oogst 1916 ondier hun
ne berusting hebben, deze met de uiterste
zorgvuldigheid dienen te behandelen.
Gouda, den 28 Februari 1917.
De Burgemeester voorn.,
R. L. MARTENB.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 23 Febr. 1917.
Gemeenteraad van Gouda.
In de hedennamiddag gehouden vergade
ring van den gemeenteraad, welke werd bij
gewoond door alle leden met uitzondering
van de heeren E. van der Werf en Bokho
ven, die bericht van verhindering hadden
gezondén, was ingekomen een aanvraag tot
ontslag als gemeentegeneesheer van Dr. P.
J. A. Levedag.
Op voorstel van den voorzitter werd on
der dankbetuiging aan Dr. Levedag voor de
vele diensten aan velen der inwoners bewe
zen, het gevraagd eervol ontslag verleend.
De pensioensgrondslagen van de hoofd
onderwijzeressen der eerste, tweede en der
de openbare bewaarscholen N. van der Veer,
C. E. van de Putte en J. F. de Jong werden
vastgesteld resp. op 700, 750 en 850,
zulks ingegaan zynde met 1 Jan. 1917.
Vart den heer Ds. H. Cannegieter was in
gekomen een mededeeling vkn ontslag als
lid der Commissie van Toezicht op het Mid
delbaar Onderwijs, welke voor kennisgeving
werd aangenomen.
Mede waren ingekomen adressen van den
kerkeraad der Evang. Luth. gemeente, de
Jongedochtersvereen. „Tabitha" en het be
stuur van het Militair Tehuis aan de Pa
penstraat beoogend adhaesiebetuiging aan
het aan den Raad ingediend verzoek om
maatregelen te nemen ter voorkoming van
drankmisbruik in de dagen der demobilisa
tie van ons leger, een adres van de Ter-
reinnoodcommissie van de G. V. B., waarin
voetbalterrein verzocht wordt, een adres
van den GoudBchen Bestuurdersbond, be
treffende de distributie van levensmiddelen
in deze gemeente (reeds eerder in dit blad
opgenomen), en adressen van de afd. Gouda
en Omstreken van den Bond van Nederi.
Onderwijzers en van de afd. Gouda van het
Ned. Onderwijzers-Genootschap, waarbij zij
verzoeken het voorstel van B. en W. inzake
de school voor voortgezet l.o. niet dan gewij
zigd aan te kiemen. (Ook deze adressen zyn
reeds bekend).
De Raad benoemde tot leden der Commis
sie voor de werkloosheidsverzekering de
heeren J. van Duin, C. van Kooten,
Mr. M. W. G( van der Veur en P. A. Vin
gerling.
Goedgekeurd werden:
de rekening van de Kamer van Koophan
del en Fabrieken over 1916, sluitend in to
taal met een bedrag van 600;
de suppletoire begrooting van de Volks
gaarkeuken voor 1916, sluitend in ontvangst
en uitgaven in totaal met 705.54; en
de suppletoire begrooting van het Van
Itferson Ziekenhuis voor 1917, sluitend in
totaal tot een bedrag van 2000.
Het voorstel tot wijziging van het Regle
ment voor de Bank van Leening, waarover
in een vorige zitting de stemmen staakten,
werd met 9 st. tegen verworpen.
Besloten werd tot aanschaffing van een
hand-laadmachine voor de gemeente-gasfa
briek conform het ingediende voorstel.
De salarisregeling voor het onderwijzend
personeel van het Gymnasium werd vastge
steld, zooals dit door B. en W. is voorge
steld.
Op het verzoek van J. Boere te Waddinx-
veen om een stuk grond achter „de Baars"
door de gemeente te doen afstaan om er
moestuin van te maken, werd afwijzend be
schikt.
Het voorstel tot overneming van wegen
aan de Nieuwe Vaart werd goedgekeurd.
Over de voorstellen betreffende de school
voor voortgêzet lager onderwy'B had een
langdurige discussie plaats.
De heer Van der Want verklaarde
zich tegen het voorstel van B. en W. en
deed het voorstel de verordening betreffen
de de salarisregeling voor het personeel zoo
danig te wijzigen dat deze voor 't personeel
van gewoon lager en van voortgezet onder
wijs gelijk zal zijn, voorts dat voor de hoof
den die in een speciaal vak, waarvoor zy een
akte hebben, onderwijs geven een afzonder
lijke bezoldiging wordt vastgesteld.
Ook diende de heer Van der Want een
motie in, waarin B. en W. worden uitgenoo-
digd by de begrooting 1918 voorstellen te
doen waarbij het aanvangssalaris van de
onderwijzers met 100 wordt verhoogd en
dus wordt gebracht op 700.
Deze motie en ook het voorstel betref
fende de akte-toelage voor de hoofden zal
in een volgende vergadering worden be
handeld.
Achtereenvolgens verklaarden nog de
heeren Van Galen, Broekhuizen en Kolljn
zich tegen het voorstel van B. en W., waar
na de heer Van de Velde uiteenzette op
grond waarvan door hem instemming met
het voorstel is betuigd.
Op voorstel van den heer Van der Ree
werd door B. en W. teruggenomen de apar
te toelage van 100 voor het plaatsvervan
gend hoofd boven de jaarwedde van den
onderwijzer.
In stemming gebracht werd het voorstel
van B. en W. aangenomen behalve het
artikel betreffende de salarisrege
ling, waarvoor werd aangenomen
het amendement-Van der Want,
waarbij het salaris van hoofd en onderwij
zers van deze voortgezet l.o. school g e 1 (j k
wordt gesteld met dat van de scholen voor
gewoon lager onderwijs.
(De vergadering duurt voort).
Waarschuwing voor de bakkers.
Het is «to politie gebleken dat door
bakkers hier ter atedé klein brood of
broodje» verkocht worden waarvan hel
gewicht niet overeenkomt met den prijs,
dio daarvoor volgens den vastgewtelden
maximumprijs gerekend mag worden. De
Commissaris van politie waarschuwt de
bakkers en deelt roede, dat zoodra zulks
weer bemerkt wordt, procesverbaal zal
worden opgemaakt.
Korporaal aangehouden.
Door dh politie la hadtenmorgen aauge-
den en ter beschikking gesteld van den
garnizoensoomniandant alhier een korpo
raal die verdhcht wordt dliefatal geple««d
te hebbenu
Kegeeringsaardappelen.
Blgkens door het gemeentebestuur
ontvangen mededeeling zijn 5 wagons
Regeenngsaardappelen, samen inhou
dende ongeveer 55000 K.G,, naar deze
Gemeente afgezonden.
Meer wagons zullen spoedig volgen,
Aan Staats-Ct. no. 44 zijn toege
voegd de Koninklgk goedgekeurde
statuten der Nieuwe Tuiniersvereeni-
ging „Gouda", gevestigd alhier.
De vereeniging heeft ten doel de
zedelijke en stoffelijke belangen harer
leden te bevorderen. Zij tracht haar
doel te bereiken langs wettigen weg
en wel door:
lo. het honden van vergaderingen
2e. het ten behoeve en voor reke
ning van de individneele leden honden
van veilingen van tninbouwvoort-
brengselen
3o. te traohten met conservenfa-
brieken contracten te slniten tot
levering van sommige producten
4o. het ten behoeven en voor reke
ning van de individneele leden aan-
koopen van tuinbouwbenoodigdheden
1
5o. andere wettige middelen die aan
het doel bevorderlijk zijn.
De Goudsche Kerkglazen op de Jaarbeurs.
De Goudsche kerkglazen, deze kunstwer
ken van de Gebroeders Crabeth, die terecht
laar in jaar uit zooveel vreemdelingen tot
zich trekken z(jn voor de directie van de
Koninklijke Stearine Kaarsenfabriek Gouda
alhier, een welkom onderwerp geweest voor
reclame, die uitmunt door aesthetisch
schoon en die tevens van een groote practi-
sche waarde is. De Directie heeft n.l. vijf
der meest bekende kerkramen in fraaie
kleuren het oorspronkelijke nabijkomend
laten reproduceeren op kunstdrukcarton
op een formaat van 10X22 c.M. en heeft
ze aan de voorzijde van een verklarenden
titel, aan de achterzijde van c$n reclame
doen voorzien en ze ter beschikking gesteld
voor de zeer talrijke bezoekers van de Jaar
beurs te Utrecht die deze ongetwijfeld zeer
gewilde reclamekaarten gaarne bij zich zul
len steken, bij de stand die de Kaarsen
fabriek daar, heeft ingenomen.
De Goudsche Kerkglazen vestigen vanzelf
de aandacht op Gouda, waardoor deze recla
me zeker mede zal strekken tot een ver
hoogd vreemdelingen bezoek aan onze stad.
„De Renningers".
Zooals gemeld, wordt Donderdag
a.s. hier opgevoerd het blijspel „De
Renningers" van Gabriël Drógely, de
auteur van het amusante blijspel „In
Rok".
Ook dit stak doet het blijkbaar goed.
Overal waar het werd opgevoerd, had
het een goede pers.
Eenige uittreksels laten wij hiervan
volgen
N. R. Crt. zegt o.a. De vertooning
van Drégely'a werk is keurig geweest.
Mevr. Else Manhs en de Heer Nico
de Jong hebben een voortreffelijk
samenspel Lilly en Tanner met veel
geest gegeven, het was nitstekend.
Arnh. Crt. Natnnrlijk sloot het sa
menspel uitnemend, de uit voering liep
vlot van stapel.
Prov. Gr. Crt. Heel goede voor
stelling van een amusant, zeer onder
houdend stok.
N. v. d. D. Het werd door Mevr.
Manhs en de heeren de Jong, Morriën,
Harms en Stapelveld nitstekend ge
speeld en na elk bedrijf een hartelijk
applaus.
OUDEWATER.
Door den Burgemeester zgn op
Dinsdag j.l. 2 wagons anthraciet ont
vangen. Door middel van bons worden
deze, alsmede een party steenkolen,
onder de ingezetenen gedistribueerd.
Naar aanleiding van een desbetref
fende circnlaire van het gemeentebe-
stuur besloten de bestaren der vijf
hier bestaande lagere scholen alsmede
die der bewaarsoholen de scholen op
Woensdag en Zaterdag met het oog
op het gebrek aan brandstoffen gedn-
rende den geheelen dag te sluiten.
Kon. Ver. „Het Nederi. Too-
nirei." „De Wilde Eend", van
H. Ibsen.
De groote Noor, de stryder voor vrij
heid eu waarheid 1 leeft «to moedeloosheid
m de waultoop gekend. In zulk een pe
riode van geestesuitputtiln® en twijfelzucht
heelt hij ge»chreve» het stuk dat «to Kon,
Ver. Het Ned. Tooneel hier gisteravond
gaf: „Do Wihto Kond/; vandaar dat ve
len het uviseohien even vreemd, even on
zuiver hehbtm gevonden als het werk van
den hekendon i.ngelscheu grappenmaker
en oyoicu8, Shaw.
Op -een bovenhuis, in een kleine stad,
speelt het d'rama, daair woont een arme
familie, Ixwtaandie uit «x»oud<Mi man, hek
dal, zijn zoon Hialmar, «Keus vrouw, Gi-
na en het kind lledWig^ Het is een ver
vallen familie: die oud» Eokdai wa» vroe
ger officier, zeer gezien en bemiddeld.
Doch zijn vriend Werle, wae oorzaak dat
hij door intrigiues allee kwijtraakte.
8uf en op, verslaafd aan den draak,
die alle» dloet vergeten, loeit hij zijn ge
broken teven. Hjalroor, zijn zoon, i» een
dwaas, ren verwend», met ztohaeti biaon-
der ingenomen kerel, die zich voorbcetemd
acht ixog ©ene een groote ontdekking te
doen. Gina, zijn vrouw, Is «to eenige
arbeidtearoe daar In hui», en de veertien
jarige Hedwig is voor iedereen de zonne
straal.
Tooh, ondank» «to misère waarin zij
leven zijn dezo menschen gelukkig, om
dat ze tevreden zijn, ieder heeft zoo zijn
eigen illusie», schept zich daar op die
armoedige zolders eon eigen wereldje
de vader gaat er op jacht in een zelf
gemaakt bosch en hij schiet tamme ko
nijnen. Hjalmor heelt in do toekomst het
genot dat zijn uitvinding hem verschaf-
tiHJi zal de vröuw is gelukkig omdat
zij houdt van haar man en het kind en
van haar huishouden «n het kind heeft
haar vader lief, verheugd zich in de
dieren op zoktor, die kippon, de konijnen,
on de vleugel laan geschoten wilde ««end1,
die, omdat zij van het dier houdt, door
iedereen met bizondere onderscheiding
wordt behandeld1.
Ma&r de grond waarop dH tragische
geluk runt is leugen. Gtaa, «to vrouw,
stond vroeger in- ongeoorloofde betrek
king tot Werle, en deae maakte liet mo
gelijk. dat zij trouwde mot Hjalmar, wien»
toekomen hij eerst verheette, toen hij
diens vader voor zich boeten liet. No
onderhoudt hij de geheeto faroiUe zonder
dat het iemand' weet, behalve Gin».
Gregers, dh zoon van W«rlo, maakt
daar een eind aan. Hij is èeo, die wil,
dat de waarheid' wordt giekend1, en die
denkt dot het ware geluk slecht» op
waarheid gebouwd kan wordlen. Hij is
een optimist,^ want hij gelooft in den
goeden kom wkir mènsohen.
Tegenover hesu staat dr. Keiling, de
iposeimist. die meent dat de immsdien ntet
Hterk gehoeg zijn de waarheid te dtagen,
dat me» ze niet mort storm 1» hun, waan
hij vraagt Ixtlangrtejflend naai- Itetgeen
do oude Eckdal geschoten hoeft, doet,
aUk)f ltoj den onzin van Hjalmar gelooft.
Maai- Gregers komt mrt zijn Idéale
«isflh van waarheid en niet» dan waar
heid. Hij breekt alle» af, golooveud dat,
op die grondlsHage» dér waarheid, Hjalmar
en Gi-no opnieuw zullen kunne» trouwen.
Hij opent Hjalmar de oog-en en maakt
hem wanhopig hij haalt hei kind ertoe
over het b*5ste wat zij heelt, haar wilde
eend, to offeren maar beide© hebben
niot da kracht kun tdeuirHteslJIngrti to
dragon, Hjalmar gaat zioh, ItaloorTg, ver
gooien, korat weer thuis on twijfelt zelfs
aan die liefde van het kind, dot ltot zijne
niet is. Hedwig, niet ingrijpend, vol mo
delijden met do Wilde eend en tooh ren
offer wiltonilo brengen-, doodt zichz«4I.
Wij voelen, dSt stuk do wanhoop vaa
Uwen aan zijn vast geloof wij zien,
dat dr. Roiling gelijk heeft af» hij z«gt
„neem dm gewone» monach zijn leven»-
leuge© af, «m gij ontnrtwit hem tegelijker
tijd liet geluk." Dat is nooit die leus vau
Ihsen geweest hij parodieerde htisr zich
zelf in den greetetówakke© egoïst Hjal
mar, oni zijn Idee te belichamen in Gre
gers en het peesiiiitonie in dr. Rel ling,
om «loor den laatste zijn vroeger streven
te veroordeeten, te Ix'kennen dat hij nu
spot lach te om wat hij meende te moeten
verdedigen d-oor allen en tegen allen in.
De prachtige figuur in dit stuk is do
kleine He«fwig, do zichrdf verloochenen-
de, zioh opofferende liefde. In haar toon
de Ihsen voor 't eerst te begrijpen dat «to
waro pern-poniijkheM) alleen gevormd wordt
in een leven voor andere», e© later heeft
hij deze gedachte in meerdere va» zijn
stukke» uitgewerkt.
Ito eenigen die vrij werkelijk dén in
druk gaven de opvatting yan. den «chrij-
ver weer te geve» zijn mevr. Loho-Braa-
kejisiek en Jac. Reuto als Hedwig en dr.
Rolling, wact hoofdfiguren zijn slechte
behalve «toze. Gregers, Eckdal e» Hjal
mar.
Gregers is een zeer lastige rol, maar
ik «doof toch niet dat Ibsen het vree
sol ijk nerveus», ziekelijk overspannen, jong-
menach heeft willen teekeoen «tout Van
Daten dj van hem maakte. En Giinberg
parodieerde op zijn beurt Hjalmar, nadat
Ibsen zich in. Hjalmar geparodieerd had.
Gimberg blijft altijd de over op 't toonrel
liggende denkbeeldig blokken atappevuto
Gimberg. Hij maakte van Hjalmar een gek
en het publiek heeft daar braaf om gela
chen —moor dat te «to bedoeling itiet.
Vóór dé ontgoocheling voelt daze man
waarlijk liefde voor zijn ouden vader en
Hedwig, un al» hij daaraan uitdrukking
geeft zal hij dat doen zonder onn«xxüg
pathos en zonder armgezwaai.
Willem v. A Veer was goed ah» den
groothandelaar Werle. Hij wist zijn rol
zoo te geven «kat wij govoaktou dat deze
man recht handelde naar zij© principes.
Adriaan v. d Horst wa» matig ate de
oude Eckdal, Van Waranden daarentegen
goed in die kleine rol va» «ton dronken
theoloog.
De dame», die bijzonder moeilijke rol
len hadden, ware© towl gred. Behalve
mevr. Lo!k> die zeer sympathiek spel gaf, «ml
daarvoor met een n«ooien i)loem«ima»d
wend gehuldigd, itot nwvr. Holtrop van
Gelder oen zeer to apprecieert» vertol
king van Gina zton, terwijl moVr. Ito Vos
- Poolman evenfww een lirel goede mevr
Borby wist te geve».
De toonaaien eon kamer bij Werle
en het gelijk voor woonkamer dtkmoudo
atelier van Hjalmar waren in orde.
Gver «to vertaling een kl«»iiilgh«nd. Men
weet dlat ze uit het Duitoch te, en anders
heeft men het gisteravond tè sterk kun
nen hooren aan eenige uitdrukkingen van
dr. Redling; «toze sprak &.I. van ideale
vordering en een leveosopgava; daar proef
je Fordérung en Aufga-be uit, een halve
vertaling die niet juist i».
De zaal was gelukkig bijna geheel ge
vuld «v het publiek waardeerde «to w-
tooning, ofschoon uit 't applaus wel
bleek, dat in<» over 't algtnm-en ntet goed
wist, wat men aan 't stuk had. Dat kun-
nen de speler» natuurlijk niet heipen.
Voor 't eerst hebben we gisteravond
tusschen dèbodrijven pauze» gehad met
oor logs var lichtingwat heel uaargwtelg
wa». Ik stol voor 't in hrt vervolg dan
maar haclamaal donker te laten.
SPORT.
De Hima Rondrit 1917.
Het Uitvoerend -Comité voor den
Hima Rondrit 1917 heeft aich genood
zaakt gezien, ten tweeden male dit,
door zoovelen in den lande met
ongeduld verwacht evenement uit te
stellen. Het Comité achtte het ge-
wenscht en dit met het oog op
het nog niet geheel ys-vrjj zyn der
rivieren, voorts berichten over moge-
lyk opvriMBnd weder den start
te AmsteJKm niet eerder te bepalen
dan op Z«dag 1 April 1917. De Hima
Rondrit wordt dus dit jaar gehouden
van 1 tot en met 6 April, en gaat
geheel langs het destyds vastgestelde
en gepubliceerde parcours.
AANKONDIGINGEN.
Jaarbeursiuu!mm>r, va© „De
Telegraaf."
Het te voor Nedterlaoii «je» feit vau
groote brtrekeni», «Uwe eerste Ntxterl.
Jaarbeurs, welke Zaterdag a.s. geopend
wordt.
Do Tekgraaf heeft er een apart n
n>er voor uitgegeven, met een zeer be-
lung wekkende© inhoud!, omdat ondier het
hoofdje „Meendngen over de Jaarbeurs"
deskundigen' op haudèto eu economisch ge
bied aan hrt woord zijn.
Zoo beschouwt onze nieuwe Minister
van Financiën mr. M W. F. Treub, de
jaarbeurs ais een bewijs van oplevendo
energie, mr. dr. W. F. v. Leeuwen, vi-
ce-Preei<tont van «ton Raad van State
schrijft over „Geen voorl>arig optimisme",
mr. G. Vissering, president van de Ned-.
Bank. zegt tot» over het cnxtiot verlee-
nen in Nederland.
Verder vinden wij In dit nummer: In
dustrie en Banken, door mr. dr. J. 1'. v.
Tienhoven. Onze buitenlandsohe handel
door O. Kaïwrlingih Onnes, Chemische
industrie cn Wetenschap door prof. J.
Boesohm, Oneerlijke inwtodingiing door
mre Trikkers, Kunst «n Industrie door
C. v. d. Shiiji, Onze machinenijverheid
door B. Stephen, Jaarmarkten inde Oost
door prof. J. F. Nienneyer, De Tolre
«to Lycm döor J. Ptorson, Een Russische
Jaarmarkt door Alexis Seuma, De 'Letp-
ziger Mis, hrt ontstaan der Jaarbeurzen,,
door A. Sternlieym, De gosfabricagc door
G. van Kossem du ('battel, Eleotrotech-
uische industrie door dr. W. Lu lof», Glas#
m A ar tb'werk door P, Regout, ltoTwent-
sche Katoennljverlmld dloor A. Sternheym,
de Jaarlx'urs en de landbouw door P. H.
Burger».
Hoe kan ik zelf mijn gas
verbruik nauwkeurig regelen?
In deze tijden van gas- «si oleotrlciteits-
l>e»paring wordt onae aandacht geleid
naar d«« meters. We kijken naar «Me diu-
gen met hert andere oogen don een. tijd
geleden. Maar je mort er een hertje ver
stand van hebben on» te lezen lvooveel jo
eigenlijk verbruikt. Daarom te het heel
handig «lat de uitgever J. T. B w a r t-
senburg te Zeist, een boekje het
licht deed zte» dat tfe vraag: hoe kan-
ik zelf nauwkeurig ui ijn gas-
vorbimik coMroUoeret»? hert
beknopt en ?nkelijk IxMUttwoordt.
Hrt boekje te tegen «'ringen pri>» ver
krijgbaar.
LAATSTE BERICHTEN.
TWHEDE KAMER.
In de heden gehouden vergadering deelde
de voorzitter mede dat door den tjjdeiyk
voorzitter van den Ministerraad een Regee-
ringsverklaring zou worden a/gelegd om
trent de crisis aan het departement van
Financiën.
Aan de orde kwam daarna de Landbouw-
begrooting.
Minister Posthuma verklaarde ten op
zichte vanNde mijnenvelden het rapport van
de Rijksopgravingsdienst te willen afwach
ten en het adres van de mijnraad. Omtrent
de zoutlagen in Overtfsel zal spoedig een
wetsontwerp worden ingediend.
De heer Duymaer van Twist,
a.r., drong aan op bestrijding van netvis-
acherlj.
De heer Kolkman, r.-k., vroeg geen
nieuwe maatregelen te nemen betreffende
de netvisscherO ten behoeve van de Volen-
dammers.
De Minister zeide dat de adviezen zoo
uiteenloopend waren dat overweging drin
gend noodig ia.
De heer Schaper, s.-d., drong aan op
een wetsontwerp tot afschaffing van de
bakkersnachtarbeld.
KegreringN verklaring.
Minister L'ort van «tor linden heeft du
volgende verklaring afgelegd omtrent het
aftrede© van Minister van Gijn;
Ito Minister meende aan de Kamer een
verklaring verschuldigd te zijn ook in
verband wet «te gtskrtde vragen van «ten
heer Troekrtra.
Hut aftre-deo van «len Minister van. Fi
nanciën betoekent noch «en wijsiging va»
«te Regeering va» «te door haar gevolgde
politiek, noch reactie tegeu hrt votum der
Kan** tengevolge waarvan de trgmwoor-
«hge Minister va» Financiën was afge
treden.
Het aftreden van de» Minister te het
gevolg van eeo verschil va© «vort«ft- be
treffende «te uitvoering van de Dtotri hut te-
wet, niet betreffende «te gelden, noch hrt
stelsel «Mor wrt, waarbij «to Minister zich
noode had neergelegd'.
Ito Minister wa» echter van rawuing,
«tot hen» inzakt» «te bertedlng der orctUe-
ten invloed moest woreton t<x-gek«nd.
Minister Trenb.
Naar wij vernomen, zal de heer Traub,
In verhand met zijn benoeming tot Minis
ter va© Financiën, het Ivoogleeroardohap
aan de huidelrtioogesohool te Rotterdam
en te't voorzitterschap van de Gontmtoate
van Advies voor cto Werkloosheidsverze
kering iMMtorlaggeo.
Leuning Ned-Indië.
Aan hrt Ministerie van Koloniën zijn
heden kroel*™» do Nuderlandach-lndlscho
Jxxningwrt 1915 uitgeschreven sohuldho-
wijzen uitgeloot «te serie A, waarvan alle
aandurten «fewer serie, tot ren tadrag* van
2J4 mlliioeo, met 1 April a.s. aflosbaar
zijn.
De Ambon" getorpedeerd of op een mijn
geloopen.
Ito Maatschappij Nederland te Amster
dam omving van den gezagvoerder van
d«i Ambon" telegrafisch bericht «tot «to
„Ambon," getorpedeerd la.
Het Ministerie van Hulti-nlandtadH* Za
ken ontving van H. M. Gezant ln Enge-
land telegrafisch de medededlng dat «lo
Ambon" van de Maatschappij Nederland
getorpedeerd is of op om mij» geloopen.
Van «to heiuaniting zijn 43 personen ge-
laud «te kapitein eu de officiereu zijn nog
aan !>oord. Een Engeisohu torpedojager
hertt hrt nchfp op sleeptouw en tracht hrt
W.P Ambon to oen vrachtboot ra© «te
My. Nederland en wa» op weg rnt* stuk
goed naar Ned. Indii'.
Duitsche onderzeeër gestraad.
Hedenmorgen is by Domburg en
WeetoKapelle een Duitaohe ondereet»*
boot gestrand. Een Nederlandsoh
officier ia direct aan boord gegaan en
heeft het toestel voor draadloos©
telegrafie in beslag genomen. De be
manning groot 16 personen ia aan land
gekomen. De onderaeeër ia naar Vlia-
singen gesleept.
Naar medegedeeld wordt, zijn de
Noordijk, de Zaandyk, de Bandoeng,
Menado, Eeml&nd, Gaasterland en
Jacatra, die gisterenmorgen geaamen-
ïyk uit Faimouth zyn vertrokken,
gisteren te 10.30 Lizard gepasseerd
INGEZONDEN.
Lichtbesparing.
Mijnheer do Rtxtoctour,
Verzoeke ixëwfd wat plaatsruimte, hij
voorhaal dank.
In «fe> Raadszitting va» 6 Februari hertt
de heer Donker tot hrt (tonweatebretuuf
een verwijt gericht over hrt gebruik vaa.
licht der bioscopen. Had genoemde here
zich rernt tot de z.g misbruiker gewt-ml,
B0V,_ vee"W ni«4 f«-
wtxx* zijn, (laar hrt geheel luteploatst wa»,
wat uit het volgend,, blijkt.
In do maand Deoentix-r 1916 had Ik het
Eft1 é0" contract) f271.32 aan
7,1' f® gcbrulke», e© hrt> «tocht* voor
f 117.18 verbruikt, aoodat ik moert bijbo-
talen f 154.14 wegente weinig g«.
fiU «1 licht, en u»et «fe-z«- cijfers zai
och tedéreen moeten bekennen, dat d*
bioscopen tot besparing tuw-wt-rken, be-
halve voor zichzelf.
Sedert 1 Januari gebruik ik 2 buitenlam
pen van 400 kaarsen, en vóór dien tijd 2
van 1000 kaarsen, mijn etalagelicht is tot
op de helft verminderd ,en op versoek van
den Directeur branden ook de buitenlampen
niet meer en wordt om 10 uur, inplaats van
11 uur gesloten, men weet dat de bioacopen
hier ter stede slechts 4 uur van de 24 uur
per dag werkten (thans maar 3 uur behal
ve Zondags) en de meeste menschen alleen
maar avonds kunnen komen, terwijl aan
winkelier, fabrikant etc., dan geheelen dag
verkoopen en werken kan en dua zonder
kunstlicht verdienste heeft Wil men de
bioscoop als weeldeartikel sluiten, dan sou
men ook b.v. de sigarenfabrieken kunnen
sluiten. Voor rnjj en het personeel is het
echter een middel van bestaan.
JOH. SCHEEPMAKER.
Instituut te DE BILDT.
Verwachting tot den volgenden dan
Z7UM tot matig, wind nit «5
ooatelnke richtmgen, neveUg tot awnar
bewolkt, of betrokken, aanvankelijk
weinig of geen regen, iachter.
