Werkmansgoederen
en Bedrijfskleeding
Aanleg van Licit- en Krachtinstallaties.
„Smoke Couvcf.
H0DTAF6RAAK!
ll
Het Stenografisch Verslag
De Kleine Winst"
Electroteclmiscli Bnrean Tnrion.
Abonneert U op dit Blad.
ELECTRO-TECHNIEK
Sr
Adr. de Groot,
J. F. W. TURION,
Adverteert in dit Blad.
UI
II
Speciale Inrichting tot het vervaardigen van
voor IEDER vak - voor IEDER bedrijf
voor IEDERE Inrichting
ALLES wordt op ONZE EIGEN ateliers vervaardigd
IEDER stuk wordt op verlangen 'ZONDER prijs
verhoging op maat gemaakt.
Verkoop UITSLUITEND contant.
een ieder.
fcPECIALE RECLAME.
A. A. SEEGERT Jr.,
Vou like m nice dgaret
IO A 12'/, Cents.
Voordooien
van de Sanguinose
KNIPPEN EN NAAIEN
Mej. M. TIESEMA,
BECKER'S 2e handszaak,
SUHfSTIÜT 4M, Itftihili lihil is Sckii-
klk Rotterdam.
"Bk heb nooll i
verwaarloosd,"
VOOR I
HET
m GQQPS, Wijdstraal 28, Ma.
1. H. VII ZESSEN, SchoooiioveD.
Tijdelijke Prijsverhooging
Abonneert U op
van het Verhandelde in den Gemeenteraad van Gouda.
Drukkerij A. BRINKMAN Zn. - Markt 31, GOUDA.
Tweede Blade
Vermindering van het
broodrantsoen.
ifiRULY's Zeeppoeder merk „de haiwer"
Wat 4a kawr la ap 't goul
la oasa naam voor U,
Kan aollditaitawaarborg.
Talophooa-lntaroommuaaal >84.
LAGE prl|x*n
VASTE prijzen
SOLIEDE goederen
PRIMA afwerking
GOUDA -
Kleiweg 7S.
Telef. SOg.
HAASTRECHT.
Groote Haven -
Fa. W. J. v. ZANEN - 20 O.-Haven
Atelier voor
Moderne Portret-Fotografie n
Vertegenwoordiger A. .RIETKERK, Oouda.
1992 54
Telef. 326.
LANGE TIENDEWEG 24.
Laat Uw RIJWIEL EMAILLEEREN voor f3.-.
Het wordt bij insending via dexe advertentie geheel GRATIS GEBIESD bij
1449 20 Rijwielfabrikaat. Emailleer- an Vernikkelinriohtia|,
Vredenoordpleln J, ROTTERDAM.
1?)3 108
Voor uw gezondheid is het bette niet
te goed. De SANGUINOSE bleek voor
veie zwakken, overwerkten, oververmeei-
den, het beate. Waarom De SAN
GUINOSE wekt uw eetlust, zij bevordert
een goede spijsvertering en herstelt die,
waar zij veratoord werd.
De SANGUINOSE zuivert, verrijkt en
versterkt het bloed.
De SANGUINOSE versterkt uw maag-
De SANGUINOSE versterkt uw zenuwen.
Zij voedt de hersenen, zij overwint de
hardnekkigste hoofdpijn; geneest de slape
loosheid; zij geeft nieuwe kracht en energie.
Honderden bij honderden hebben dit
ondervonden. Neemt er de proef van!
SANGUINOSE kost per fl. f 1.50; per
6 fl. f8.-; 12 a, f 15.-. 2018 40
Te verkrijgen bij Apothekers en Drogisten.
VAN DAM Co.
De Riemeratraat 2c/4. Den Haag.
Te Gouda Aaton Coops, Wijdstraat 29;
Schoonhoven A. N. v. Zessen; Bos-
Vkoop Wed. 1. Spruit; J. F. Verkade.
Waddinxveen A. v. d. Heide;'
-^^Moordrecht J. v. Gennep.
TAN
ONDER- EN BOVENKLEED1NG
OBOND1G ONBEBRIOHT
AANVANQ NIEUWE CURSUS
3 Sept. e.k.
Gratis Inlichtingen b(j
F LU WEELENSINGEL 14. 2028 16
j
Steeds voorhanden in verschillende maten
Raam- en Dcitrkozijen, Vloer- en Heining-
dcclon, Binten, Heining- en Sohoeiïngpalen,
Schroten, Latten, Raggela, Tegels, Goot-
ateenen. Trappen, JalouziCen, Spiegel- en
Vensterglas, enz. ADRES GEERLOFS,
LINKER ROTTEKADE 134, b/d KARNE-
MELKSHAVEN, ROTTERDAM. 2002 14
JBE ADRES
bij opruimingen van kleeding, boe
ken, 'schoenen en antiquiteiten ia
GOUWE 9. -i- GOUDA.
Ov.r.1 I. ontbieden. 1911 10
Zeer mooie soliede meubelen
al. Tafels, Stoelen, Kasten,
Spiegels, Schilderijen, Theeta
fels,Buffetten, Stijlameublemen
ten In leer en peluch, Boeken
kasten, Tweepersoons onbesla-
pen Veerenbedstellen, Kapok
matrassen, Slaapkamermeube
len ens. ene., alles apotgoedkoop.
Rugbekleede Leerstoelen|vanaf
f 17.60, Stqikast 120.—, Stijl-
tafel f 9.60, Spiegels f6.60, f 7.60
sas.
B.A.R. Bene middel legen RHEUMAT1EK, JICHT, LUMBAGO. 70 et*, peffliioi.
SALACHTINE. Onfeilbur legen HOOFDPIJN, KOORTS,Influenza. Spots. I
per tube. 1993 12
Chemisch Laboratorium, Nieuwe weg 9 Watergraafsmeer.
Verkrijgbaar bij8. H. van Loon, drogiat, Markt en A. Coops, drogiat, Markt, I
wtimtimu 1
"tk 1Kb 'KOKO' voortdurend ..-
dert te laar gebruikt ea uaa baar
I gebruik heb Ik myae «veelde vaa
I Glanzend, Gofvcad.-Cesood Baar
Ie denkenI-
kunt ook lang, Qezoojd
Beproef deze methode et
Haar hebben;
begin vaudug.
PHOTO
«UI
H£I
UVU
0» naar llw Apotheker, Droglet ol
Kapper, koop een fleschl *KOKO* van
F.0lT3« gebruik het 14 dagen zooala voor-
geschreven jn Let dmi of bat varsehil.
Ben tulvere. Heldere, Niet vette vloeiatot -
bevordert den Haargroei - Veraterkt de Klieren
en doet dienet «ie een Tonicum voor de Haar
wortel» - Voorkomt hej Splyteo of Uitvallen.
Hoofdzeer en Root verdwyoen, nadat men
"Koko" een paar keer gebruikt heelt men
aprenkelt het eenvoudig op het Haar, dan wryft
mco het zacht in ecoc oedervaartiche richting
en borstelt het fliok.
Wy stellen a»en dwaze of onmegelyke elechen
aan "Koko'T maar wy zeggen en houden vel.
dat ale een Zuiver Qeneeemiddel voer het
Haer geen ander Preparaat dit kan evenaren.
WAAR6CHUWINÖI
Ultatakende preparaten worden dlkwyta
natiMiIrti van nat krygoa ven da echte
"Koko" kinrt bat succes van Uw Haar
af. Walgar ai ka flesch, dia U alt "Koko"
wordt aangabodaa. dia alat duidclvk ona
Handalatnark "Ban Vrouw to Paardr op do
buitonverpakklBf draagt. Echte "Koko"
wordt nooit loa verkocht ad wordt nooit
verkocht zonder aaoa verzagatda bnJtao»
varpakklng.
Alleen Vertegenwoordiger»:*
Voor N en Z. Holland, Utrecht, ZeeUnd,
N. Brabant en Limburg:
F. DE8SER9, AmetefAam.
Voor Friesland, Oronlngen, Drenthe, Oteryael
en Gelderland;
Firma B, MEINPENSMA, Snaak.
"KOKO" SHAMPOO POEDERS zyn wel een proef I
waard, twee «oorten —Nat en Droog. Koop te waai
U "KOKO" koopt. F. 0.124% per pakje.
Kleine flesch f 0.85, Middensoort 1.80, Groote flesch f 3.2S.
Bsvat ALLE bij den Raad inkomende stukken, de besobikkingen daarop
en de gtenogrsflsch opgenomen diseossies, alles bijeen in boekformaat
ABONNEMENTSPRIJS
voor sbonnd'a op dit blad f 0.25 per kwartaal bij vooruitbetaling,
voor niet-abonné's f 0.50 per kwartaal bij vooruitbetaling.
■W Abonnementen worden aangenomen door de
ZATERDAG 18 AUG. 1917.
Een medewerker van de Econ. Slat. Ber.
schrüft: f
Allengs begint men algemeen in den lande
het als eene'langstige zekerheid te gevoelen,
dat we voor onze voorziening met broodko
ren op ons zelf zullen aangewezen en
op import van elders njjtt gerekend mag
worden. Reeds liepen gifruchten, die den
schijn van zekerheid aanifünen, dat binnen
kort he* broodrantsoen yt ederom verlaagd
zou worden] ditmaal van i 11 tot 264 gram
per dagfen al is de aankondiging dier ver
laging «ég niet tot werkelijkheid geworden,
zob bluft toch wel uit een voor een paar
dagen verschenen officieel communiqué, dat
er by de regeering wel degflljjk ernstige
plannen begtonden en feitelijk nog bestaan
tot inkrimjlng van het rantsoen. Waar die
Inkrimpingtt de kleine bqrgery, dU haast
aardappelen] het Jlrood tot hoofqwoedsel
heeft, zou hopen tót een beperking welke
na aan het hongerlijden vertyaht;
te begrijpen, dat de Regeering a
nogmqtds aarzelt een nieuwe rants
ging in te voeden, doch eerst nfg eens
wenscht af te wachten, wat haar] bpro«p
aan de gegoeden' uitwerkt om zoo/weinig
mogelijk brood te gebruiken en een f?réwil
lige rantsoeneering op ziek zelf toe te pi
sen, opdat de beschikbare voorr^deiil>op
lang als eenigszins a doeniyk is voo^.flen
„kleinen man" ijzullen strekken.
Dat die oproep komt,
maar lustig op los heel
niemand bewerön. Zoodra
te duikbootoorlog werd ii
aan onzen overzeeschen ai
derpalen in den weg wei
ook het broodkaartenBtelsél tot %tam
daarmede eene aanzienlijke beperking ii
gebruik. Spoedig daarop werd geeischt, dat
de aanvankeiyk voor een week toebedeelde
hoeveelheid brood voor 9 dagen zou moeten
strekken en toen desniettegenstaande de
tarwevoorraad nog te snel kromp, werd eene
wyziging in de samenstelling van het brood
ingevoerd, en bevatte dit den aanmerkelijk!
lager percentage tarwe dan* gewoonlijk.
Door dit stel van maatregelen is het mo-
geiyk gebleken het tarweverbruik dusdanig
te beperken, als vóór een half jaar wel nie
mand mogeiyk zou hebben geacht. Men zal
n.l. niet ver de plank misslaan met te bewe
ren, dat het tegenwoordige verbruik aan
tarwe ongeveer 1|3 is van dat in normale
tyden.
Hoe groot dit normale verbruik Is, toont
de onderstaande tabel, die de saldo-invoeren
van tarwe en tarwemeel over een reeks van
jaren vermeldt en daarnaast de opbrengsten
van onze eigen j>ogst geeft; de saldo-invoer
en onze oogst samen geven het totale ver
bruikscijfer aan. (De hoeveelheden zijn aan
gegeven in tons van 1000 K.G.):
legwi 1
De hier vermelde cijfers geven in de jaren
vóór den oorlog een merkwaardig regelma
tig accres te zien. In de oorlogsperiode ver
anderde dit uiteraard, doordien de regel-
laat in den aanvoer kwam te ontbreken,
ienteugevolge geeft 1014 een schUnbare
daling in de consumptie te zien, die in wer
kelijkheid niet is opgetreden; alleen teerde
men in dat jaar de aanwezige voorraden op
èn volgens eigen erkentenis van de Regee-
ring zijn er toen tijden geweest, dat er
Slechts voor drie dagen voorraad tarwe was.
n 1916 en 1918 is met de meest mogelijke
Intensiteit geïmporteerd, met het gelukki
ge gevolg, dat alweer volgens de mede-
deeling der Regeering by' den aanvang
van den verscherpten duikbootenoorlog de
tarwevoorraad grooter was dan ooit te vo
ren. Op 31 Mei j.l. beschikten we blijkens
de balans van het Rijksgraanbureau aan
buitenlandsche tarwe nog over 166.719 ton
en aan Amerikaansche bloem over 22.058
jtbn; het geheel in tarwe uitgedrukt vormt
Seen voorraad vak 186.131 ton.
i De onregelmatigheid in import tijdens
Hen oorlog en het maken van voorraden zijn
oorzaak, dat de totalen van import en eigen
oogst oper die jaren niet een zuiver beeld
van het toenmalige verbruik bieden. Het
(veiligst gaat men,-door voor verbrui^ in de
oorlogsperiode aan te nemen het verbj-uik In
horipald jaren, verhoogd met het normale
accres, daf op 36.000 ton is te stellen blij
ken* de bevindingen over 1909|1912. Op dezp
Wijze verkrijgt men een tarweverbruik van
«00.0001 tjjkn in 1913, 835.000 ton in 1914,
•n in 1915; 906.000 lp 1916 en
in 1917.
loudt zich nu daartegenover de
lens het tegenwoordige rant-
BueijsLeiae»?
VolgMïv het 80 millioen-ontwerp was; in
1916 peif'Jweek ea. 4.000.000 (4Q. taewe
jjroor dejbruinbtofldvooraiening noodig; iede-
an HÖ
%e bruinbroodkaalrt beaijtwooifjt aan ftSO
gram tarwemeel; ,er jteyn bijgevolg o|
2.300.000 brmnbroodgebruiker?. ijUit de cl
fers van voonnoemd wetsontwerp is vooH
qf te leiden, nat voor goedkoop roggebrop
'wekelijks ca.KV.OOO.éoo K.G. rogge noodii
warf, zoodat Jra bijgevolg ongeveer 1.100.0|0
roggebrood|*b uiTtety zUn. De rest,
3.000.000 zilfk zyn dan de witbroodetem
Deze tijfei
berekening
gebruik.
Gedurende bjè periode van 14 Maart tot
25 Juni wa«< de samenstelling der regee-<
ringsbloera pCt. inlandsché en 80 pCt.
Amerikaansche bloem plus 80 pCt. aardap
pelmeel; van 25 Juni tot 1 Augustus werd
onder regeeringsbloem een mengsel van 56^
pCL inlandsché en 20 pCt. Amerikaansche
bloem mét 30 pCt. maïsbloem verstaan; se
dert 1 Augustus bestaat de regeeringsbloem'
uit 60 pCt. inlandsché en 10 pCt. Ameri-
kaansche bloem alsmede uit 20 pCt. rogge-'
bloem en 10 pCt. aardappelmeel. Het tar
webloempercentage is bijgevolg over de drie
tydperken reap. 70, 76 en 70.
Het regeeringsmeel voor de bruinbrood
bereiding beBtond tot 25 Juni uit 47% pCt.
ongebuild tarwemeel, 15 pCt. roggemeel, 30
3>Ct. aardappelmeel en 7% pCt zemelen;
van 25 Juni tot 1 Augustus uit 70 pCt. tar
wemeel en 80 pCt ongebuild maïsmeel en
na 1 Augustus uit 65 pCt. ongebuild tarwe
meel en 36 pCt. ongebuild maïsmeel. De ze
;1 nnen als basis dienen bij de
in het "tegenwoordige tarwe-
melen tijdens de eerste periode behoeven
niet meegeteld, daar deze afkomstig *Un
van de tarwe der regeeringsbloem; men
heeft dua hier als tarwepercentagea 47%,
70 en 66.
Als verbruiksperiode nemen we 1 Juni tot
Augustus; de keus van eorstgenoemden
datum werd bepaald, doordien we, biykens
het vorengaande, den tarwéyooraad op 81
Mei nauwkeurig kennen, tw; «95.181 ton.
Gaat men nu aan de hand vorenge
noemde cijfers het tarweverbruik dian ia
in tarwe uitgedrukt, het verbruik aan regee
ringsbloem ift de periode 1 Juni—26'Juni
In totaal geweest 13.611 ton, terwijl in de
dagen vanf26 Juni tot 1 Augustus 21.280
ton geconsumeerd ia. Aan tarwe voor regee-
ringsmeel is/in de eerstgenoemde periode
6327 ton enjn de tweede periode 11.270 ton
verbruikt.
Men komt langs dezen weg tot een totaal
tarwbvertfruik over Juni en Juli van 61.488
ton of van nog geen volle 26.000 ton per
maand, fluiten beschouwing is hief- gelaten,
dat militai1%n en personen, die zv^aar werk
verrichten aanvullingsbroodkaarten hebjben
ert ook in de banketbakkerij nog bloem 'ge
bezigd wordt. Neem aan, dat dientengevol
ge bet "kferbruik met 16 pCt. stijgt, dan
verkrijgt men tóch nog geen hooger ver
bruik dan 30.000 toni,per maand, terwijl het
rmale verbruik, berekend uit 'Ue saldo-in-
jren. oogst en normaal acces, in |917 ruim
1.000 ton per maand zou beloopeql.
De yorenbedoelde cyfera stellefn ook in
hat gióbaal te berekenen, welke voorraden
b thans bezitten en voor hoe lang die zul-
lDn strekken. Op 31 Mei beschikten we over
195.131 ton tanae, Wbarvan in Juni en Juli
6^.000 ton verbruikt is, zoodlt* opl Augus
tus de voorraad ca. 125.000
bedragen.
witbroodeti
.rdige sam^ni
gscne periode]
linbroodeters
6.25p K.G.
gééft een
lagen of nog
pel dag. (i
ledert 811 Mif
f) tarwe
ird, Wat in tar^ve uitj
't van 46.764 tc#i. Met
Saldo i
1909.
1910.
1911.
1912.
1913.
1914.
1916.
1916.
333.524
846.374
837.464
890.395
430.692
878.043
698.068
712.610
Tarwe
Tarwe
Totaal
in
Opbrengst
Jaarlijk-
meel
inland-
Jaarlijktch
•che toe
meel.
uitgedrukt
tarwe.
achen
verbruik.
neming
sis tarwe.
OOgÊt.
in verbr.
159.444
212.692
646.116
110.955
657.071
172.175
229.168
575.642
117.228
692.766
35.694
182.243
243.124
680.768
146.702
727.280
34.515
168.841
224.456
614.851
149.028
763.879
80.599
182.848
243.796
674.488
137.423
811.911
48.032
131.607
176.470
648.519
153.871
702.890
99.621
98.021
130.696
728.759
188.759
917.518
215.128
50.342
67.124
819.634
180.000*
949.634*
32.126
Raming; de cijfers over 1916 zijn nog niet bekend; de uitzaai was toen echter
aanmerkelijk lager dan normaal.
BRIEVEN VAN EEN BURGER-SOLDAAT
V.
Het Nederlandsche Lied.
Woorden van Van Gend Loos,
Muziek van Peek en Cloppenburg.
In het leger wordt tegen een eenzydige
ontwikkeling wel streng gewaakt, daarvoor
kryg je, behalve in 't marcheeren en schie
ten, ook les in zingen. Dat is dienst, even
goed als b.v. baden; en terwyi je, als je b.v.
uit principe jezelf nooit wascht of uit
tegenzin in den dienst je niet in de kazer
ne wasschen wilt, met baden kunt volstaan
door onder de douche even je haar nat te
maken en met 'n gezicht van „wat heb Tc
hem daar geraakt" na 'n kwartier uit je
hokje te komen, moet je met zingen mee
doen, zelfs al ben je absoluut niet blij-ge
stemd. Want het legebestuur schynt er nu
eenmaal erg op te staan dat de soldaat be
paalde liederen aingt en andere weer niet
zingt daarom heeft het een zangleeraar
aangesteld en boekjes laten drukken waarin
voor 't meerendeel bekende liederen zyn ge
plaatst; als je die opschriften boven dén
tekst zoo eens leest kom je in de wonder-
lyicste stemming: je denkt aan je kinder
jaren terug en het wordt je vreemd te moe
de. Vooraan natuuriyk het „Wilhelmus",
verder Vlaggelied; de Zilvervloot; Wy
leven vry; des winters als het regent; Jon
gens, wil je het ijzer smeden; steeds vroo-
Ujk f); t Kind van Holland; Ik en m'n wyf;
Zoo doet de boer; enz. enz. Tc Noem u alleen
'n P»ar titels om 'n indruk van den in
houd te geven. Eeriyk- gezegd vind ik vele
liedjes voor ons, mannen van byna dertig,
wel wat zouteloos en kinderachtig. Neem
b.v. „Des Winters als het reghenV't
Des winters als het reghent
Dan zyn de paetjes diep, ja diep,
Dan comt dat looze visschertjen
Visschen al inne dat riet;
Met seine ryfstoc, met sine stryestoe,
Met sine Lapsac, met sine cnapsac,
Met sine leere, van dine dom deere,
Met sine leere leersjes aen.
Of een ander: „Er was een oorlogs
schip": (vierde couplet).
En dan nog vry tehuis
En dan nog vry tehuis
Van dragers die niet grooter zyn dan
een verdroogde luis.
Van dragers die niet grooter zyn dan
een verdroogde luis.
Daarentegen vindt men in den bundel
liedjes die prettig zingen en ook om den in
houd graag gezongen worden. Ten eerste
„Holland Ons" van Speenhoff, verschillende
liedjes van Hullebroeck, w.o. die van De
Dahlia en de Gilde viert, Geen Overpad van
v. Oort, t Gymnastenlied, Haarlemsch Lie-
deke, Waak op Nederland en Limburg my'n
vaderland. Het laatste is merkwaardig om
dat iedere soldaat de wyg kent en de woor
den: eikenhout is eikenhout zingt en telkens
weer herhaalt inpl&ats van de regels:
Waar in 't bronsgroen eikenhout
't Nachtegaaltje zingt;
Over t malsche korenveld
't Lied des leeuweriks klinkt;
Waar de hoorn des herders schalt
Langs der beekjes boord
En dan komen de regels die het refrein
moet hebben
brulk ongeschikt sQn.
Vorenstaande cyfera wysen ten duideiyk-
«te uit, dat indien niét zéér spoedig zeker
heid ontstaat, dat we tot den volgenden
oogst althans een 160.000 k 200.000 ton tar
we uit Noord- of Zdid-Amerika kunnen im
porteeren, het broodrantsoen verminderd
moet worden, teneinde te voorkomen, dat
de bevolking van huif Maart tot September
1918 geheel zonder brood zal zitten. Ook de
verlaging vun rantséen op zichzelf zal dan
nog niet voldoende syn, maar zal gepaard
moeten gaan met een nieuwe wyziging in
de samenstelling va(i het brood, door toe
voeging van gerstmeel, havermeel, boonen-
meel ed. Daartoe zal het trouwens ook in
geval van import vah tarwe nog (wel moe
ten komen, omdat dd maïsvoorraad, die op
Bjl Mei j.l. ca. 42.000! ton bedroeg uitgeput
zijn zal en dus by menging van maïsmeel en
bloem aan jegeeringsmeel en -bloem wel
dra tot'het verleden zal behooreii Evenmin
valt te rekenen op voldoenden voo|-naad rog
ge Voor bymenging tlbor de tarwe; ook de
uitzaai van deze gjrajansoort is dager dan
not-maal en de opbrengst laat nl «ren zeer te
wenschen over.
Komt er dus geeg keer in de dhiatandig-
"heden, dab zal men (zich op den n(euw soort
oorjogsbrood en nog kleiner hoéveelheden
hebben voor te bereidèn.
Grind en Maalt.
Mot ingang rm 16 dozer 4» de (hor-
voer ovor Nodorlaral van Dultsuh gr«nd
naar IWéfté goh<*<4 wopgwt,
aimg.aiun or vurtuootluu hostaal,
méiorUdOD voor ndlllslro tloclnlmlen
gobmikt worden.
HINNENLAW.,
Kamerverkiezing Knkhuisen.
lit do iHortdoguivuiui gojiouttai UktoMI-
orgndoring van tin aid. Zuiutdoait \*u
riMrimoniiun ie itné »lg«*iii'<«io struinen
4' vtdfMide nxHio aaugivMiii»ii J
,.lk' aid. Zaandam* van M NidiH.
Wtrkkiednn-Vtvdiond l'Mriuttondimt, kmutis
gimonKvt M>lNVwk« van do oMutMoAtHtel.
Ung vou dksi Ikxt A. t niijn, in d*. va-
catu ro-Ootdorbaan ki lu-t dtotrwt Iktklkou-
huizet»;
epruekt hiwovor Itarw diope lolouratoi-
iing uil, onalat g<««t govolg b» g.4g,nvn
aan divt uHdrukkolijkoit wötwch van ons
Verbond otn hear Scueouk canMAaM
to etcMeoi
ht«4uit dozo inotio (er keunlo to bron-
jon van do '.«otrale Kbxvoromigtng Ntk-
nii/.on «v baar itv du MtuMa t« publW
ouornu. AnM.
Ned. Anti-Oorlog Raad.
I>e Nedorlaoderho Anti-Oorlog Raad zal
iHtuHlng 21 Augustus a.« oen iMtHougr»-
woiMi lt«Lv»vcvgaidoring Itoudtv» ter bexpre-
vao (h« vraag wat de NederlaiMVaolte
vredndH'wtgiug doen kan tor ondersteu
ning van du pauaofijko vmUwaottio. i
erorbereé by de tqjen-
ing der bjoem in idle 9
i.OOO K.G. tarwe de
6.260 K G.' of te zaaien
.cijfer verhoogd met
d vanffl.648.687 K.G. toer
ten vbl^, 1.000.000 K.G.
is 'tilt hjet buitenland
7.1,68!»] wn bloem aan
"rukt oen totaal
1 bovengenoem
de '4125.000 ton m*akt dat len voorraad uit
vafl ciu 170.000 ton, wat Tdïdoende zou zyn
5% maand.
!y dien voorraad is «Jjtér nog te voe
gen de opbrengst van orjzen eigen, thans
rijpen oogst. Deze nu Valt helaas zeer tegen.
Er is in het najaar 1916 minder ultgeziuld
dan normaal, terwyi de ongunstige winter
veel tarwe heeft doen uitvriezen, en het
restant een vaak minder dan middelmatige
opbrengst belooft. Op een hooger gemid
delde opbrengst dan over de periode 1901—
1910, t.w. 29.6 H.L. per H.A. zal men dan
ook wel niet mogen rekenen. Er zyn onge
veer 40.000 H.A. met tarwe bezet, zoodat de
geheele opbrengst 88.800 tAs.zal beloopen
of volle 100.000 ton minder dan In 1916. De
mindere uitzaai en het slechte weer ontne
men ons dus voorraad voor volle drie maan
den volgens het tegenwoordige rantsoen.
Van de geoogste 88.800 ton zouden we
drie maanden kunnen eten, ware het niet,
dat een deel daarvan voor den uitzaai ge
reserveerd moet biyven. Wys beleid eischt
dat we het volgend jaar moeten trachten
zooveel mogelyk door eigen productie in
onze behoefte aan tarwe te voorzien en er
zal alles op gezet moeten worden, om dit
najaar minstens 50 pCt. tarwe meer uit te
zaaien dan normaal; in totaal geeft dat dan
ca. 100.000 H.A. Hiervoor zyn benoodigd
200.000 H.L. zaaizaad of 15.000.000 K.G.
Men reserveere met het oog op uitvriezen
nog 5.000.000 K.G. extra; voor voeding bjyft
dan van den oogst 1917 beschikbaar 68.800
ton, d.i. voldoende voor circa 2 maanden.
De buitenlandsche reserve reikt voor 6%
maand, zoodat we tot uiteriyk half Maart
e.k. rond zouden kunnen komen. HIérby is
dan nog aangenomen, dat onze oogst bevre
digend binnen komt; houdt echter de slechte
weersgesteldheid der laatste weken aan, zoo
wordt de toestand onberekenbaar ongunsti
ger, want in dat geval zal een groot ge
deelte van den oogst voor menscheiyk ge-
vormen en die ze allemaal wèl kennen:
Daar is myn Vaderland
Limburgs dierbaar oord!
Dit over de liedjes.
Zingen is dus dienst, 's Morgens lees je
op het rooster b.v. 10—11 uur zingen in
zaalof in de recreatiezaal. Is het 10
uur dan worden een paar mannen aange
wezen om de voor de Bectie (50 man) be-
noodigde banken mee te nemen en ieder
gaat met z'n bundel naar de zaal.
Daar komen nog drie of vier andere sec
ties zoodat er 'n honderdvyftig tweehon
derd man zitten in banken, welke in hoef-
yzervorm staan. Zyn we zoover, dan worden
zes sterke mannen aangewezen om de mi
trailleur te halen. Dat is de piano, die zob
genoemd wordt vanwege de zeldzaam
Ijzeren klank welke het instrument geeft
als er hard genoeg op geslagen wordt. Di
rect zuiver is-ie-niet, maar dat geeft min
der. 't Zingen gaat ook niet zuiver.
Heeft de piano een plaats, dan begint het
„onderwys" onder leiding van den leger-
zangleeraar, den heer Van Trigt, een zeer
beweegiyk man, die onder 't doceeren
door altyd heel sierlijke danspasjes
maakt, waardoor je altyd met interesse
naar zijn zorgvuldig gescheiden zwarte
haren en zyn wapperende das kykt,
om van den dirigeerstok niet te spreken.
„Wat 'n rare snuiter", zeggen z'n leerlingen,
maar ondertusschen doen ze toch hun best
omdat van Trigt er s00 aardig een mop
doorheen gooit en de lui nog eens laat
lachen.
Het lied wordt eerst gespeeld op de mi
trailleur en daarna gezongen. Enkele regels
worden gecorrigeerd, maar meestal hebben
De Chr. onderwijzers en «et Wl|jvoorstel-
Merchant. j|
De vso Christelijke («Jierw ijzers
«•n Ondier wijzere**#* in Ne&MMld heeft,
nwr, „De Tijd" iMdt, oau dd auti rovo-
lutlonftatne, elu-iM!eU|u4ii«itortecli« «1
roopiiSüb'katlioMi'ko Uil** van, de i erskt
Kstnep di« voigwiidóu brief Wvjendon
jtloogodiilgi «imigd Heermq
Het hoofdbestuur dejr LfoU» van Chr.
Onderwijzer» «n OndufwijawreaEMpin Ne
derland yoneeht lange dtnwn 'jwieg uw
aandoobt te vestigen op dtw ^«alUing,
w»4ke d*> Eerste Kanna- blniwÉkort zal
moeten nontfn ten opzichte vaiuSlo flnsn-
Qii'olo positie der onderwijzers. I
Het voorstel van den ho*»r "VMarehaut
_c!f.. (vorlkooging van do wettelijke mlni-
'nta, met honderd guW<t>) i» InJ.dw Twee
de Kamer beidte utaieo met gjiffote inter*
dorboki aangenoim*. f
Hot fti^ dat d*e tegctwtaruU'r» ultslul-
tonwl behoóréb tot uwe polatiekje geostver
wan ton, noopt onn er toe, u niet don
meek ten aandrang, te verzoeken, bui voor
beeld niet te volgen, doet* uwen stouu
aan dlU ontwerp te veleenit*.
De nood) In vi4o oncUvwIjzersgeztimen
is wwr lioogi gostog**. Niet hot nriOK!
g.il.H dit voor (U-genen, die bij het lager
ondkinwijs werkzaani zijn Bijna NOwlu
uiteondbring hebbes» zij verhooging van
sailariis driugend noodig. <n> andere weg
da-n aaoneinfing vaai Ik* Initiatiefvoorstel,
lijkt ons voor100pig moeliijk te vintien.
Nu H. M do Koningin or In de jong.
ste Troonrodks op wee», dat do flnancli**-
le toeeUuu! van on0 land niet ongnnstlg
genoemd ntag worden e»a de- op üfengst
der Rijkmnidkllidm tot henfm de raming
mot w* zwr bolangrijk bedrag leeft
overtrof ten, menu* wij na* des te tneer
vrijnooedigihedd op uwe mmdowerking to 1110-
gen aandringen.
Uw mottelid! dir. A. Kuyper schreef nog
voor kort, d»at het do schuld van do
onderwijzen» zelven» te, dat hua positie
niet voldoend*» i» gerogold.
Zij hebben zdch te stil gohoudlun.
Weinti, thans heblK-oi zij geaprokon en
houden Ik* oog gp u gwrteht, wwhtondo
op uwe daden."
De zes getorpedeerde schepen.
Omtrent jie onder ha rxteiingen, dio dr.
A. Ptato naai)<vu) d*> Nedwrlandsohe regee
ring voert over den afstand van Duitsoii4t
koopvaarder» in de plaats van dw ze» bij
d*«n aanvang van don verscherpten duik
bootoorlog wuter de l ngelsche kust go
terpedeerdo en, gezonken Nodorlhamliuh)'
schepen, vornetuen wij. dat deze onder-
haindciUngon van het oogrmblik, dat de re-
geeringon het ovor de hoofdpunten eens
waren geworden, onafgebroken zijn voort,
gezet Over den tijd, dat «te ondórfiandt;-
lingon Allien aftoopen, voJt w«4nig te
zeggen, omdat er veel voorbercédond on
derzoek noodig ie.
de kerels de wys heel spoedig te pakken. In
het eerst ging 't niet zoo byzonder, want
een Hollander probeert altyd by 't zingen
zyn mond dicht te laten. Waarom houen
jullie je kiezen zoo op mekaar Wroeg van
Tncht, en hy wiegelde allerbekoorlijkst en
liet de lange panden van z'n das ondeugend
wapperen, zoodat we niet anders konden
dan de vrye uitlaat te openen en zooveel mo-
geiyk geluid geven. En we zongen als
lijsters.
Het is vreemd zoo in 't begin. Je voelt
je niet gestemd om te zingen op commando.
Maar 't gekke van 't geval is dat men er
toch plezier in gaat kry'gen en de een voor
den ander niet wil onderdoen. Het resultaat
is dat b.v. op marsch tegenwoordig heel
prettig door den troep gezongen wordt en de
schunnige liedjes die je vroeger hoorde uit
den tyd zyn. Dat is werkeiyk een uitste
kende verbetering.
Verleden week, bU de demonstratie op
Houtrust werd gezongen door zes compag-
niën; en 't is wel eigenaardig dat juist de
lui, die 't kortst onder de wapenen zyn, met
den eersten en den tweeden prys gingen
strb'ken. 't Moet voor de toeschouwers een
aardig gezicht geweest zyn, de stroom van
soldaten in 't grys, die in ryen van acht
onder 't zingen van Speenhoff's „Holland
Ons" tot voor de tribune optrokken en daar
hun programma afwerkten. Maar xy wisten
waarachyniyk niet dat de Commandanten
hun compagnie gepaaid hadden met de be
lofte van een dag verlof als een prys werd
behaald, en een dag verlof, jongen, daar
doet een soldaat zoo veel voor.
Dinsdag daarop was er wedstryd op de
binnenplaats van de kazerne. De zee com
Ilumoeopathische geneesmiddelen.
Naar wij v
tkéiii
ik*, zijn du Oéuterhaa-
U#t«u li var dufe uitvoer der Immuocu-
p&tteuho gcncuMmddult-a uit DulteuhUuud
than» Ijl een stadium gekomen, waarin
verwaoiit kan worden, dat da ((cteuajue-
rlngen, die dwi laatetcn tijd Ln den weg
siolwhti, biim**kort zuön» woeden ougiv
Wen.
Het EimdMrensch Dagblad.
De oplu-ffing vta hot achonénf«H)wlult
van iu* „DtikdliovmiHch Dagblad" la itoor
gmoraal van Torwdega gtwhiod hij Ide
olgcnde uiWvn
„Door mit w«rd k<*s»te gwomeni van
Ik* artik*4 in Iwt nommor van 11 Aug.
van ht* „E« D." befarettpnda betten uwen
opzichte genonten bwrtuit vsi» 9 Augus
tus. Ik wensdi in gedoeiv deoh* mot u iu
polemiek to tmkoi, doch ik acht hoi uut-
u medio to dotilm, dat u zich op een
verkeerd standpunt atek, waar u tracht
w* politiekw Ü5ït te gwnt aan dé be-
treKteodB aau«p«log**Jw-iid. Ik wonsoh fis-
drukktéijk va*4 te wteileu, dat uwe vrij
heid oui ov«r woroidgobourtenissen op
oen bopaaide wljzo te denken w» ta
schrijven in goon onkel epzient door u<ij
werd, wordt of sal worden Mn ban
den gelogd, dot niet oen stremi aan we
zig was out u to betrappen en dat hot
voikouKzi onjuist ia, dat vóór of na
MW 1917 aauiwozig wu hot geval het
welk u aio volgt uitdrukt: ..Uaar wij
mochUs» lvet nk"t zeggcu. M m zocht ons
«p klampte o*n« aan."
-ftteahtH mug lk nb* toolaieu, dat le-
leedlgdngon worden geuit tegen (»n Staat
waarmede Nedbrland niet hl oorlog is,
doch wnarimHte onze regteoriag oven gufd
als uk* do tegenpartij an dien "*taa« do
meeat vri«nidte*l»api)olijke betrekKlngou on
derhoudt en wenscht te ondo-boud-M.11(4
beslgen van zulk een ultdrikki.ig meet
vooral ia <te greim-proviucUn tot ongo-
wmtwhte, z«l& gevaarlijke opwlnduwfeu
dergelijke aanleiding geven. Ui-t u hotrel-
fendo HoliorKingf^K-eluit is e-n verscnorpta
waarschuwing geweest."
De g4«ii(»raai hoopt, dot deze goaS go-
volg moge hebben en heft de schorsing
op.
De prijs der steenkool.
Naar het Volk verneemt, wordt by de
onderhandelingen over den nieuwen aan
voer van steenkolen van Duitsehe zyde een
verhooging van den prijs met 10 per ton
of 100 per wagon geëischt
pagnieën, elk met een eigen leider en een
eigen pianist zong twee nummers, t Ging
om drie pryzen, van 100, 76 en 60,
met resp. een dag, een dag en een halve
dag verlof, zoodat iedereen z'n uiterste
best deed en de uitslag, door de jury on-<
middellijk bekend gemaakt, door de win
nende groepen met 'n donderend hoera!"
werd begroet. Grappig was onder die meer
dan duizend mannen één vrouw te tien, de
pianiste van *t Nederlandsche leger, die
aan de jurytafel kalm een cigarette rookte.
De zanglessen worden soms opgeluisterd
door 'n solo op een of ander instrument,
'n voordracht by de piano of 'n nummer op
't jammerhout (cello).
We hadden onlangs nog een aardige ont
moeting. Toen we langs de Watorparty
trokken om op den Klatteweg door de
jongens Kwattaweg omgedoopt oefe
ningen te doen, zagen we voor ons een ge
zelschapje van 'n zestal oude dames, die
daar in de Boschjes van 't heerlyke weer
en de prachtige omgeving liepeé te genie
ten. Een paar manschappen zetten no. 18
van den bundel in- „Tc Heb mijn wagen
volgeladen, vol oude wijven", maar de ande
ren legden hun verontwaardigd het swygen
op, en toen we de oude vrouwtjes passeer
den, riepen enkelen: „Dag moederl" wat be
antwoord werd met: „Dag jongens, dag!"
Dat doet je goed; want dan denk Je on
willekeurig aan je eigen Moeder; en daar
hou je toch allemaal veel van, oek «1 ben
jé een kerel van byna dertig jaart
