arbsidors-woniflgsR
SilieptnpM stans
et beste mondwater ter wereld
lij 1 Mn i
RIJWIELMAGAZI.IN J. HULLEMAN.
Advertentiën.
GENEZEN I
Oe schaarschte aan vaste
brandstoffen en nood
maatregelen.
BERICHT VAN INZET
Fa. Weijer Hoefhamer.
- - apotheek -
Najaars- en Winterhoeden, Voiles
GEZ. VAN DANTZIG,
ROVER RIJWIELEN
Burgers E. N. R.
Eiken kaekelikken, gezaagd m gekloofd oog. 20 cM f 6,50 pir 100 Kg.
Eiken talhout ong. 40 cM. lang f2,00 per 100 stoks
„20fl,l2'l2 100
Bosjes Eikenhout ong. 40 bij 40 cM. f 12,50 pir 108 to
Tar var vangt na van Turf,
BRANDZODEN f3.00 per IOO Kg.
CIGoudsche Fourage- en Brandstoffenhandel
Firma GEBR. VANIDENJEND
UIULITIUT li I»mT5fUC«t" so UM 211, Til. tt.
der» idoeatnv gvkoeei» worth*). Gutter
dm we» ook d© ww(bou<Ji*r van
OinkTwijw, OVW witti wU uogi ul
ecu* wo woordje kritidt dtedro hoo-
ren- Zijn verkiezing ging niet vlot, de
animo oro 1m*b terug te kftjgeo weö zoo»
als ie ta-grijpdn valt gwring. Itefce man
into* nu eenmaal dte oapaoitvitm en do
tact oil) een dergelijke functie te vervul-
len. Hot is dtu» te betreuren dat hij her-
koten to. De oppositie waö he|*l sterk-,
in de fractie-vergaderingen is Ittj gNftocR
göjiiüaeertl, maar hei fc* oen eigmawdng
«nsoiiijnsol dat zoc'n awakko broeder
altijd nog Jveel wat aanhang heelt.
la do laatste jaren is hei dagdijks©!»
Ix-stuur tefr gewijzigd Kr zitten nu weer
twee 'iNrecdks KauwTledien in, te weten de
beuren Vam Vuur*» en Afhard». In 1918
BuUen zij editor moeten kiezen óf Ka
merlid blijven óf Wethouder. Hot/ zal waar
schijnlijk wel zóó gaan, dot de eerste de
keuze geeft aan het Kaoiortidkriaatsohftp,
de tweede daarentegen aan het Wethou-
(te-roan**.
Feitelijk woe hot zeer gowensoht ln-
dta» de aibdkwetten pens zóó werden ge
wijzigd, dat dorgelijke functies oiuveareenig-
l>aar warm. Mfasehkn komt dat nog wel
<ew. Iïo ervaring in. de rusldteiutto opge
daan, kt er aAle aanleiding voor.
MH den hoer Alt>erda lu-cft het dage-
lijkaoh beatuur een groote aanwinst go
k regen. Kon jonge energieke man. ver
vangt oen man, wiens leeftijd te hoog
was gewonden om van hein oen krach-
tig lièheer tg wachten.
Ren tweede wet die noodlg is, is die
welke bepaalt dat in gwn» landtitri-rdc-
king een ondiere dan zeventig jaren werk
zaam mag zijn.
Ook die ervaring geeft tei den Haag
voldoende aamlddliig tot dt-ao wot.
HAG RN A AR.
BINNENLAND.
De opening der Stkten-Generaal.
Indien H. M. de Koningin, gelyk
thans vaststaat, niet persoonlijk de
opening van de nieuwe zitting der
Staten-öeneraal verricht, de plechtig
heid geregeld wordt op gelijke wijze
als in September 1911, toen de zitting
eveneens door een commissie van mi
nisters werd geopend in naam der
Koningin, dan zal de opening niet
plaats hebben in de grafelijke zalen,
doch in de vergaderzaal van de Tweede
Kamer, waarheen de ministers zioh van
het Koninklyk Paleis uit in een drietal
galarijtuigen, voorafgegaan door een
galarytuig, waarin de ceremoniemeester
van de Koningin plaats neemt, zullen
begeven. De kleine stoet wordt dan
geopend en gesloten door cavalerie,
terwijl aan den ingang van het Kamer
gebouw militaire eer aan dë ministers
zal worden bewezen.
(Con. bur.)
De graaninvoer uit Amerika.
Het Ministerie van BukcnlanriBchci Za
ken verzoekt er op to wijzon do* in. de
mededeel tag nopen*» den uitvoer van graan
uli Amerika abusievelijk is vermeld, dat
de Commission for Relief Belgium niet
door d© Duitsoho overheid» to gMnMufttigd
veevoeder in België in to voeren. Zulka
in aii4 liet geval, doel* dte ConuuisWo kan
geer- vcBvoeder gebruikten, omdat zij hare
(aak beperkt tot de» voorziening in. voe
ding voor dom roeopch.
(Jok behoeven enkele dter oijhjr» verbe
tering. De oorspronkelijk© bealieeÏTig van
«ton Amorioao» Kxport Council gaf ito Re-
lief-oanrrotoniu niet (Je beschikking over
185.000 ton dlooh over 18.500 ton. tarwe
en Nederland nik* ovwr 135.000 dOoh over
13.500 ton gwrst
FEUILLETON.
En naar welke badplaats gaat u van
't jaar? Vroeg me mijn vriend, die, zijn si
gaar rookend, zich het in mijn gemakke-
lyksten stoel behaaglijk maakte.
Ik moet bij deze vraag een zeer vreemd
gezicht gezet hebben, want verwonderd
keek m'n amice mij aan.
Wat is er? Ik wilde met mijn vraag
niet onbescheiden zijn; ik dacht zoo by me
xelf, dat het heerlijk zou zijn, wanneer wij
toevallig of door aldus af te spreken, de
zelfde badplaats opzochten
Ik dank u voor de vriendeiykheid,
welke uit uw woorden spreekt, gaf ik ten
antwoord. Ware ik koopman, dan zou ik
zeggen: „Het spijt mij zeer, dat ik van uw
offerte geen gebruik kan maken", als
niet koopman echter zeg ik: „Ik heb eens
in mün leven een reis naar een badplaats
gemaakt eens en niet weer"
Nu?
Ja, nul zei ik, en ik zal u ook vertel
len, waarom ik niet meer naar een bad
plaats ga.
Het is eenige jaren geleden, ik woon
de toen nog in Beriyn, en mijn werk nam
me zoo in beslag, dat ik jarenlang aan
geen uitgaan denken kon. Een tocht boven
op de omnibus of een plaatsje achterop de
electrische waren de eenige gelegenheden,
welke ik had om eens andere lucht dan
die in myn bureau te ademen. Doch dat
ging niet straffeloos. Op zekeren morgen
werd ik wakker en het was heelemaal mis
met me. M\jn vrouw zond in haar angst
om een dokter. Die kwam, constateerde
overspanning, schreef absolute rust voor
en beval me naar een badplaats te gaan.
Welke? vroeg ik.
Waarheen u wilt, gaf hy ten ant
woord.
Acht dagen lang konden myn vrouw en
ik het er niet over eens worden, naar wei-
Globale cijfers van de crisis-uitgaven van
het R|jk tot 1 Augustus 1917.
(Officieel.) Do Kawvoorsefiotou aan de
kol oui&n, Rijfotgraan haudUUjjkwk unatui cet-
otoffenhamkl en*buiten rekening gela
ten, te de Rijkskas van- 30 Juni 1914 tot
1 Aug. 19 lq aobtartnMgetfaan f <ki7.400.000.
Hiervan komt ten Hwto van tokortoo
op dm nojfiiaJbiD dfcftf* (göwonm eö
buitengewonen) van de jaren 1914, 1915
en 1916 f 57.000 000.
Blijft voor orisfetefcort I 6W.400.000.
Hierbij zijn eobte-r te voegen
a. <to sommen bereids door do betas-
tangHcliuldligen speciaal voor ito ortete .op
gebracht en wol
1. De infcOTUKten van hd Letmingkifond©
1914 na aftrek van hetgeen w«rdl ge
bruikt tot rentebetaling op de ertoisloe-
nfrigen en vso de opcenten op den sui-
kerkeraocijne, welke opoeat*nlw4fing< wordt
opgewogen door verlaging dier hoofcteoui
van (Ken aooijne en mitsdien g|?en ver
zwaring van belastingdruk ten gevolge
hooft f 16.900.000.
2. Ito opbrengst der criairiueffingew
(Oorlog«win«tl>elaHÜng en Vermogiensbolae»-
tóngm) f 102.800.000.
8. Het Ixxlrag dor ertoiMuftgaven, wed-
ke route gedaan doch nog niet IxHaakl
zijn, to zaanen op f 10.000.000.
Totaal q'rteteuitgaven f 739.1002)00.
Op 1 Aug. 1915 word bet totaalbedrag
der orteteuwgaven gteaehet op f200.000.000.
Op 1 Februari 1916 was dit cijfer ge
klommen tot f 330.000.000.
Op 1 Aug. 1916 tot f 446.000.000.
Op 1 I'tobruard 1917 tot f 588.700.000,
en nu op 1 Aug. 1917 tot f 739.100.CKH).
Troelsta over de Russische revolutie.
Ia een brief uit Stockholm aan „Het
Volk" zegt de heer Troelstra o.a. het
volgende
„Men zou wei zijn oogon» moeten sluit
ton («u niet te erkennen, dat hot in Rus
land den verkeerden kamt uitgaat. De
overdrijven-», do uoherniers met kwa*»i-
prindpicule frasen, die meenet) dlut de
ingewlkkdd© groei der wereld zich oven
grtnaidcolijk en snel voMrokt ate het
denkproces in hunne hersenen, hebben in
menig opaiobt van, de revolutie een kar
rikatuur gemaakt. Door hun gevaarlijke
propaganda onder de bevolking, en in het
leger, in e<eu tijd, waarin Rusland in de
gelegenheid moest zijn, zicli van ito vol
doening aan die mtaewt dringend© behoeften
naar binnen en buiten te reorgjacisx-eren,
hebben zij <to revolutie in gev&ar ge-
braoht, het terrein voorbereid voor do
contra-revolutie Het geroi» aan oen in
de praktijk der organisatie en der poli-
dik geschoold proiitariaat en aan ddto-
leiders, beeft zich tot lieden sterk in Rus
land' gewroken. Het ongeluk daarbij is,
dat het dolzinnige drijven der Botejewiki
do regiering en andere voor den toestond
in het land verantwoordelijke organen
dwingt tot maatregelen, die lijnrecht in
strijd zijn met do eeirwte iiegdnseden der
revolutie. Thans ziet iuen Kerenski, den
kozak kengenemaad, op den wooirgrond
brengen op wijze, die do vree» wekt,
dat in plaats van (to burgerlijke dikta-
tuur van. con vertrouwen goibietiiul) voor
in der rovoiutie, die van den Mi li tui-
n afgodi dor meest te vreezen contra-
volutlonwoire elementen zidr voorbe-
idt.
Intussohen dringt zioh bij de vrienden
der revodutie uieer en. meer do vraag
op, of do taak, die zich de Runaateohe re-
gpeering stelt, wel uitvoerbaar te of
tegenover dë overdreven etechen. der
uiterste lialDEtoben inzake deiuoliiiisatie,
ene., niet een even overdreven opvatting
bij ito regiering staat oantront Rusl&iuls
taak in den oorlog en of het gevolg
van l>ei<te ni<H aal zijn een steeds toene-
mendo dlisorganitealie, een volledig com-
proKuitteeren van, «to revolutie, een rodlde-
tooze oivdergang niet alleen van ito nva-
terieelo en potitieiie vruchten der revolutie
iniaar ook van do ethische iitoëeto waar-
dKZi, die zij de raemschheid heeft gesol ion-
ken."
ke badplaats ik zou gaan, eindeiyk had
den we er een gevonden en vergezeld door
de beste wenschen van my'n familie, wel
ke me op het hart had gedrukt iederen
dag te schryven hoe ik het maakte, ging
ik heen.
Na een kort spoorreiiije had ik mijn
Oostzee-badplaats bereikt. Zelfs Columbus
kan, toen hy Amerika's kust betrad met
geen grootere eer ontvangen zijn dan ik bij
myn aankomst; ik was de eerste badgast.
De gezameniyke hotels en particuliere wo
ningen werden my, natuurlijk tegen fat-
soenlyke betaling, allerbeminnelykst ter
beschikking gesteld; nooit werd een gast
met zooveel attentie behandeld
Na eenig dralen, door de moeiiykheid
der keuze huurde ik in het groote, onmid-
deliyk aan het strand gelegen hotel twee
zeer mooie kamers met het uitzicht op de
zee en de hotelhouder zwoer me, dat het
feit, dat myn oog op de bewuste kamers
was gevallen, van een byzonder goeden
smaak getuigde.
Ik pakte m'n koffers uit en maakte het
me in myn beide kamers gemakkelyk, vier
weken wilde ik er door brengen en dan
richt men zyn woning immers gaarne zoo
in, dat men de gezelligheid van het eigen
thuis niet al te zeer ontbeert.
Toen ging ik naar ben'eden, om in den
mooien tuin te dineeren. Het was een heer-
ïyke avond de ondergaande zon wierp
gouden stralen op de zee en zacht klate
rend sloegen de golven tegen het breede,
mooie strand. Hier was het goed te zyn;
hier was rust en vrede, hier zou ik wel op
knappen. Ik liet myn blik rusten op de zee
en aanschouwde de visschersbooten, welke
hun netten achter zich aantrekkend, steedB
meer in de verte verdwenen. Het was een
idyllisch beeld, welks belichting door een
plotseling opkomende en even snel weer
verdwijnende duisternis werd afgebroken.
Nu? vroeg ik verwonderd aan den
naast my staanden hotelhouder, wat was
dat? Het zag er bO'na uit, alsof een zwerm
vogels langs was gevlogen.
De Russisch-Nederlandache handels
betrekkingen.
De oorraëpondent van bet Hbkï. to Stock
holm Hohnyft d.iil 1 September 1917
Nu kort beleden de Nedeirkttktecbe go-
zant in de Ru-istocho hoofdstad ito reis
naar het vaderland heeft ondernomen,
vraagt men zioh in bdaogfiebbeude him-
actakringen ei: zal dte NedSerUwuteche ro-
goering tl tam* ito grooto belangen, (Hein
'UmÉUmS voor NodteriMidl op hot spel
.staan, afdoend» gaan behartigen Y
Lto guheteto viiTWgonwoordigtog te St.
FptonHtourg betetiondl toclt, to* die afreta van
den lioor Sweorte (to Landlag Wyborgh
naar Nedtertand uiteten gezant, een con
sul. een vioe-oansui en. een kaaieolior, wel
ke laatete zoowel dte betnkkkig van ge-
zaultKhaps-secretaris waarneenM, als die
van consul. Doze vier meusohen waar
van twee buiten» bezwaar van 'a lands
schatkist weakzaatu zijn. tapeten» alles,
wav Nederland» in St. Petersburg, ja in
foiie*tl Rusland, ter luwte gaat, hahandc-
ondterzoeken, proljoeren, afdoen,
w Tor vergelijking ditono b.v., dat Zwe-
dten than» in St. Petersburg nat een staf
van ongeveer 70 k 80 aufeten&ren, in
viTseldlJdijdte functie» aan liet Zweedteche
gczantsfcbap en hot Zweedaohe consulaat
veibomton, de Zwcixtechc botangen laahar-
tlft.
Hot zal duidelijk wezen, dat zelfs d«
beste gezant met sleclUs drie ambtenaren
to zijnpr oniuWddlijke ol micUtollijko bb-
tfJrikking, «iet dte Nedterlandlseho zaak in
Rusland bethoorlijk kan verdedigen.
Het Nodcrlantteeiie oonsulaai te öt. Pe-
tonwburg, vrij ver van het centruu» der
stad verwijderd1, te (uutortmH uur per dag
(van 12 80 tot 2) geopend. Zelte voor
eeu aniibtriijk bureau *»chijnt dit wel hóél
weinig.
Hoc nwn dit dan voor oen hanidolsliu-
reau nvoet noeimin
De .VdtorUwuteoho ha»n»dwi hooj»t, dat de
nieuwe gezomt te Petersburg, d» hoor Ou
dendijk, bij die Nedterlundtecho regeoring
op wittsügevi steun voor do vaderiandtecho
iwuultetebolangt-u in Rusland zal aoodrin-
diaar dte Nodterlaanteoliu relaties in
nuindterdi ziiin, door do onvol
doende iK'langwtolling door dte regeering
dfeuarin lietoond.
hen paar voorbeeldten. Nodterland heeft
httioep, lAood- en liroodnoodïg. Rusland
is in de gxikgenJieid deze» lionnep, onge
veer 13ü.(HH) ton i»or halfjaar, to Jevoren.
Rualand verlangt mcnwol oen, conip<spsa-
tio voor do uk to oereu Jicnnop en hoeft
eon tekort aan suiker. Dte liaudeteweg dioor
Siberië te n»og steodls \oor hot vorkoer
Iudië—-Ruwland beseJïikl»aa»r.
'on»cduslo ligt voor dte handi 1
Wat ware dit voor Nederland n»u een
sciiitlorendc geiigeniiedd goweest hennep
Riisland to bellekken, suiker uit In-
drie dteBirvoov in dte plaats to toveren
Met steun en onder toezicht van buiton-
iandscho zaken en hot gezantoUuap to
Peteréiiung, wellko voor de noodigio ga
ranties zouden moeten» zorgen, ware hier
vod to lioreikeui geweest; de Nodterlond^
sche lienmtephandel luud' niet beJiooven» te
lijden; het afztigeliied voor onze kolonia
le producten zou vergroot zijn.
Dat een dergfkijk® uitwisseling van goe
deren niet te tot standi gekomen, te al-
leen te wijten, wellicht mdndter aan. den
bftrokken dlipltemiatielcen amljtenam- van
N'edtrlaxwl te $L Peterburg, dodli nwx-r
wmrsclujuhjk aan het gebrek aan. han-
ibuLmnenSehen hij het brtrakktmjgezantschap.
I dergelijke jKrwtenm zullen dte verantwoor-
delijklwidi tegeniovor dte Nedterianxteohe» re-
•teg *ti ito NederlawdBohe» imndel ge
voelen Ze zullen bovehdüen, niet txwrensd
zijn zich aan. koud! water to branden!
Door liet gebrek aan schtspSruimte zijn
tal van Nitieriandters» gedwongen de reis
naar Indfë dteor Rusland on Siberië to
ondernemen Nu te Inot gedlurpndte de«i
oorlog vorlxndten» luxe-artikelen in Rusland
in to voeren.. Do reizigers naar IiwS&, die
voor oen lang verblijf daar gemeenlijk
(alleen bv. aan toiletartikelen) reeds heel
wat Inxo-artikcien met zich me© votMcn,
ri en zitoh dtee aan do Ruastedie grens al
die in Nederland duurbotaaldte artikolon,
gte",
Slechts een donkere wolk, mynheer,
slechts een donkere wolk, verder niets!
Maar misschien rookt u nu een sigaret
of een sigaar; wanneer ik zoo vry mag zyn,
er u een aan té bieden? En vóór ik wist,
wat me overkwam, had ik een sigaar tus-
schen de lippen.
Daar voelde ik plotseling een licht kiete
len en jeuken op de hand en in het ge
zicht.
Zeg, hotelhouder, u hebt hier toch
geen vliegen of zelfs muggen?
Maar, mynheer, hoe kunt u nu zoo
iets denken? Neen, zoo iets kennen we
hier Goddank niet. Het is een groote zeld
zaamheid, wanneer eens een vlieg naar
hier verdwaald en muggen kennen we hee
lemaal niet, die kunnen hier zelfs niet le
ven. Ik heb me eens laten vertellen, dat
ze het klimaat hier niet verdragen kunnen,
de zeelucht zou te scherp voor hen zyn;
maar zou u niet eens aan uw sigaar trekken,
ik geloof, dat die anders zal uitgaan.
Ik deed opnieuw een trek aan de sigaar
en stond toen op om een wandeling langs
het strand te maken Tegen elf uur keerde
ik in het hotel terug en ging naar bed, na
dat ik den kelner last gegeven had, me
precies om vijf uur de koffie op mijn ka
mer te brengen.
Ik behoor tot die menschen, die nooit
droomen, maar ik weet niet hoe het kwam
den heelen nacht door droomde ik van
muggen; in den droom voelde ik een
voortdurend kriebelen en op een oogen-
blik geloofde ik zelfs een heelen zwerm
muggen door het open venster myn slaap
kamer te zien binnenvliegen. Men droomt
immers meest onzin.
Klokslag vyf uur stond ik op en een mi
nuut later verscheen de kellner met de
koffie.
Pardon! zei hy, toen h\j me aankeek,
ik heb me in het nummer van de kamer
vergist. En dadelyk daarop was hy weer
verdwenen.
Myn koffie sal nog wel komen! troost
te ik my en begon aan het toilet. Kam en
zoop, do cologne, haar- «v mond
water, ontnomen.
Wat de Ruetfeoii© ambtenaren bij do
invoerredWeo aangaat, te het one bo-
kieiud, dat dhze gnarne die koffers zouden
verzogoiei», ia traottto-veskeetr. De arob-
tononwi» te Toroea», het overgjangisetntion
van Haparandrt, hebben dte daartoe noodl-
ge instructies niet ontvangen.
Hoe eenvoudig ztou dit te verheiprti zijn,
wanneet dte diplomatieke of consulaire
dienst liet transito-verkeer dier reizigers-
Ittgog© bij de Ruseteóbe regeering aan
vroeg De koffers kondten dan. to Tor
nen verzegeld, te Wla-dliwoetok wederom
ontzegeld oen» groot© vekeen/voudlging
voor rekigerS en ambtenaren 1
Nog ©en fout hoeft zioh langzonverhand
getoond» bij do consulair© vertegenwoordi
ging in Rusland. Dcae» is te veel in han
dten gekomen van onmddidtelUjk geïnteres
seerde firma's va» wi© kwalijk to ver-
waehllhi is, dia* z© concurrenten vod fa
ciliteiten» zulten verteemem. Ken. enkel voor
beeld zal dit natuurlijk duidelijk maken.
D© bekend© firma William» Pont te
Zaandam neemt dioor haar Russische kan
toren die» volgend© dkie consu laten van Ne
derland waar; Arohaogiel, Riga en Nawa.
Ten» overvloed© heeft dte vorte^nwocmli-
gor van die firma, to St. Petersburg, als
vioc-oonSul, nog eten viento consulaire
wt i>eztet.
Nu behoeft het wel geen» uitdrukkelijk
betoog, dat men van d© nrensohen, dlo
van dte firma William Pond afiiankoiijk
zijn, kwalijk kan verwaohten, dat zomo
gelijke luandj-lsteonourrenten van diezelfde
tiniwi vwri faiedlltoUen. zultori vorleemm.
Men versta ons1 w«l: ons bezwaar gtaat
niet tigxn dte Urm» Wi'lMSah* Pont, of
dlionSt \'©rtogen»woordligter». Dit geenseinfl!
Ons beawaar treft «toclvtte dte N»edcrland-
sdto regeeringi, in hot bijzonder natuur
lijk 1*1 dtepartteuiient van liuitenlandsohe
zaken, dat dioor Iwt iiwHtelton, van hono
raire consulaten in dte voor Neddrland
vier belangrijkste» luaivenploatem van Rus
land, en het geven van dtte consulaten
aan vertegenwoordigers van. een en de-
zelfdo frrma, in plaiat» van het in liot le
ven roepen van anilitelijko, betroopSoonsu-
iaten, deargrelijkti ongj-zoiuto towtanden
handhaaft
De 1 K«tatijigwvoor waarden, die handtela-
ron in Rusiandl bedingen kunnien zijn op
het oogenblik ongunstig: 50 van de
koopsom bot aalt men in» contant gold»; 50
in zeftnlaMultecihe 8cliatktotw/ky*4s», dlio
rcolR van» vortonging hebben, voor wedter-
oiu zete maandten. Wil men dteze wissels
\nrtVÏHCO(n<ecr<«i,, dan ontvangt mien daar
voor ongeveer 95 k 96 waard©. Wan
neer daaraan niette te veranderen valt,
moet nvei dks» betaling^vow waarden na-
UNirlijk i-ekening worden gehouden.
De Haagsche wethonderskwestle.
Het gemeenteraadslid de heer Wes-
seling zal in de volgende vergadering
van den Gemeenteraad het College
van B. en W. interpelleeren over de
verdeeling der wethoudersfunoties.
Hoogleeraarsbenoeming.
Bij Kon. beslnit is onder toekenning
van den persoonlijken titel van buiten
gewoon hoogleeraar, benoemd tot
buitengewoon leeraar aan 's Rijks Vee
artsenijschool te Utrecht, dr. J. Poels,
te Rotterdam.
Brongas en de kolennood.
Do .sehaarscbte aan steenkool en het
gebrek aan petroleum hebben» in v«rstehil-
lomto kringen» dte vraag doen rijzen, of
het wemsohoiijk zou ziju op aanzienlijk
grootoracheal dan tol dusver voor ver
lichting, gebruik te» maken, van brongas,
borstel echter ontvielen aan myn handen,
toen ik voor den spiegel ging staan, om
me te frizeeren. Wie was dat, wiens
beeld me daar aankeek? Was ik dat zélf?
Ik kende me zelf niet meer, myn gezicht
was zoo opgezwollen, dat ik me er niet
over zou hebben verwonderd, wanneer
een groentevrouw, in de meening een rij
pe pompoen voor *ich te hebben, me het
hoofd afgesneden had. Nu was het me
ook duidelyk, waarom de kellenr met zyn
„Pardon!" terug was gegaan ook hy
had me niet herkend.
Zoo had ik dus toch niet gedroomd,
zoo hadden dus toch vannacht tallooze
muggen op myn lichaam een heel vroolijk
feest gevierd. Ik bekeek me nader; myn
vingers en handen waren erg opgezwol
len, onder den rechtervoet voelde ik
plotseling een gezwel en het werd me nu
ook opeens helder, waarom ik hinkte.
Vyf minuten later stond de hotelier,
dien ik had laten roepen, tegenover me.
Kyk hier en blyf de baas over je zin
nen! sprak ik hem aan. Waag het nu nog
eens te beweren, dat de muggen hier het
klimaat niet kunnen verdragen, dat de
zeelucht hun te sterk is! Ik ben naar hier
gekomen, om op te knappen, niet echter
om me door uw muggen te laten opvreten.
Myn besluit staat vast: Vandaag nog ver
trek ik weer eii voor vier weken huur
te betalen, daar denk ik niet aan!
Een uur later was ik aan het station
en weer een uur later reisde ik naar Beriyn
terug Wat zouden de mynen opkijken,
me zoo gauw terug te zien; ik bad hen
niet getelegrafeerd. Ik zou juist aanko
men, wanneer ze aan tafel zaten.
Zachtjes kwam ik myn woning binnen
en luisterde aan de deur van de eetka
mer. Juist, ze zaten reeds aan tafel, duide
lijk herkende ik de stem van myn vrouw,
die met het meisje sprak en hoorde de
nieuwsgierige vraag van my'n jongen:
Moeder, wat voor soep krygen we van
daag?
Ik klopte zachtjes aan en trad, zonder een
hetwelk 'm dte poMters en drooggemaakte
nieren in Noord-Holland thans ook veel-
vu Wig** dan» vroeg** wordt kxigopast. lu
d© laatete» jaren scheen d© belangstelling
voor natuurlijk broogad merkbaar ver-
Üauwd, totdat thane de kolennood! er weer
de aandacht op doet vestigen. Elk mid
del, dat tot kotenbeBparmg1 zou kunnen
leiden wordt dan ook te baa-t gaxomen.
De ondervinding heeft echter aangetoond,
dat hot natuurlijke brougai* niet in on
beperkte hoeveelheid! in d|«» bodem aan
wezig is. D© winning ven het gas kan
slechts pLaate vinden door het van het
bronwater, waarin het zich bevindt, af
to scheiden. De uit 't water vrijgekomen
hoeveelheid' gas varieert van 2—6
Wanneer men ecltier aanneemt, diat op
een boentojrij minstens 2 M3 gas per dag
verbruikt wordt, zal per dag minstens
60 M3 water aan dien, bodem» moeten ont
trokken» worden. Dat water moet inlaag
gelegen poktore weer worden uitgtemal n,
zoodat doannedte geen voordeel wordt be
haald, want w«t a»an» da oen© zl^i© wordt
uitgespaard' wordt aan» de ander© wper
aan kolen verbruikt. Ook boeit uien cp
verschillend© plaateen bodenuverzakkingen
waargenomen, zoodot met dte ontginning
van natuurlijk brongas op groote echaal
niet ken worden begonnen, zonder groote
g<evaTen in dte hand te werken.
Een dag geen brood.
Te Zaandam hebben» d© bakkers heem-
ten de© Woensdag» niet te bakken Aan
gemeenteraad zai gevraagd woriW dit
in een verordening» voor te schrijven.
Te Hengelo zuillen de bakkers voorloo-
plg op Diasdag en Vrijdag niet bakken.
De l'.iibcrgisch© stoomhleekerij, voonie-m
G. J. ten Cate en Z-ornnheeft we»r ko
len ontvangen, zoodot de fabriek voor-
loopig weer aan dten gang ia gc/.et.
De booge prijs wordt betaald.
Naar d© Tel. verneemt, zijn de onder
handelingen, met Du<itach4aïid ©ver (ton uit
voer van het reetant gezouten varkens-
vieesol», dat van de distributie in ons
land ia overgebleven, thans geëindigd. Kr
heeft gwruimen tijd verschil van opvatting
bestaan ©ver den prijs, die betaald zou
moeten worden, maar dte zaak is tiluuis
opgelost. Ihtitttohierod! heeft berust in den
boogaren prijs, dfie door ons werd' ge
vraagd. Hvt vleescli zal gedeeltelijk naar
Duitschland1, gëdeeLtedijk naar België gaan.
De kolennood.
Naar men van weJ-ingetioMe zijd© aan
do Teh inedtedteelt, is het zoo goed als
zeker, dat bij de a.s. rantsoeneering in
alle k,lansen slechts 10 of 12 H-L. zal
w or dim toegewezen. De hoogere klaswen
(R 3 roe»! 22 roud», F 4 met 30 mu.r,
G 5 met 30 mnd, H 6 met 42 ii»»_
K 7 niFt 48 rond') zullen het hoogstwaar
schijnlijk ook met 12 H-L. raoeten doen.
Op hedleji» wijs* 'het voornLtziclit niet aan,
dat gunstiger oinstandiglieden zullen aan
leiding geven tot aflevering van meier dan
het neajxtoBttrt-ranteoen.
UIT DE PEB8.
Mr. H. Drucker. t
Uit eeo van groote waardtoering g|4ui-
gendl airtikej ia „Het Volk", Mohtm wij
de volgend© regjcls
„Ma^ meer dan. demokraat, was Druc
ker, dte nuan, dio, aangegrepen, door d©
veitteedering dea ha»rteit wamrvm. Kerdijk
in Nedterlandi d© profeet wasi gewe|«t, het
sociaal gpvoel van do boste elementen der
liourgieoidie poogde uit te drukken in. ju-
ristehe fonmiil»©». Hij ie de nw»n» van het
Arbeidscontract. Wel niemand' van d© op
rechte dtemteorak-n, in d© bourgeoisie, die
zoo vreemdl stond tegenover dten, geeet-
driftigen «trijdlust en de rooaiteolvappelijke
kilealen van het socialisme, als Drucker.
Met cynisch ongeloof stond liij tegenover
al wat den» sodalis* het liefste is. Deo
te groot er was zijn toewijding aan de
antwoord af te wachten, de kamer binnen.
„Hèl' Met een schreeuw yan schrik liet
het meisje het blad met de volle soepterrine
en de borden vallen, myn jongen slaakte
een luiden kreet, myn vrouw viel in on
macht, echter slechts voor een seconde
ze riep toen op gillenden toon: „hulp
huulpl'
Maar Bertha, bedaar toch, ik ben het
immers, ik je man!
Evengoed zou ik haar echter hebben
kunnen zeggen, dat ik de keizer van China
was; ze geloofde me niet, ze vluchtte voor
me, den jongen meetrekkend, door alle
vertrekken in haar slaapkamer en sloot zich
daar op.
Na een half uur kwam ze eindelyk weer
te voorschyn, nadat zé als gevolg van een"
door de gesloten deur gevoerd gesprek de
overtuiging had gekregen, dat ik werkeiyk
haar man was.
Toen zonden we om den dokter.
Ei, zei die, u is in den korten tyd zeer
in uw voordeel veranderd. Hoe kan men
nu zoo met het gezicht in de brandnetels
gaan zitten.
Maak u geen flauwe grappen, ver
zocht ik, maar zeg me liever, wat ik doen
moet om weer normaal te worden!
Hy schreef me zalf en koude compres-
sen voor; dagen lang was ik in vochtige
doeken gewikkeld. Na acht dagen kon ik
weer met beide oogen zien, na veertien da
gen kende ik mezelf weer en na drie w-
kn zei myn vrouw tot me:
Ik heb steeds nog een beetje getwy-
féld, maar nu zie ik het, je bent het wer
keiyk.
Na vier weken, toen de tyd, welken ik ge
nomen had om er eens uit te breken, voor
bij was, was ik weer geheel genezen. Op
den avond, vóór ik weer voor den eersten
keer naar het" bureau ging, heb ik een eed
gezworen, welken ik tot het einde van mijn
leven hoop gestand te doen:
Nooit weer ga Ik naar een badplaats.
klein* barvoraingten, <tto do bedoeling
hebben-, het grofwio roaatechappelijk on-
reoht to verzochten» en het verkeer tus-
hcImzi de ktaflWen. to vergemakkelijken.
Met Drucker te uk de vrijziunlgMtoroo-
krotiöChe partij een «tuk van den edtelen
erosi viWwewtm, dl© haar ©en grooler
prestige gal, dan» met de talrijkheid van
haar aanhang overeenkwam."
In ,0)© VrijK- Deui." schrijft de lieer
TVfemstra over (ton oud-Wder van de
Vrijz. Detn. Partij o ro. het •ondermaan-
de
„De vereerdng van zijne partijgwuooton
m bet vertrouwen, van zi^u- tegenstan
ders verwierf Mr. Drucker zich door zijn
karakter, door zijne onkreukbare» eoriijk-
hefcl, dioor zijne aotna haast pijnlijk© nouw-
gezetlwidi. bij alles wat hij zeid© ofd©ed
Men kon roet hero van meening verschil
len aam zijne waarheidklieftta of aian
zijn} bedoelingen» twijfelen kon niemand.
Zelden to er dian in dte laatete jaren ook
iemand in on*» Partem*** geweest, jtte zoo
zeer het vertrouwen» van alle pairtijen ge-
rac**; zelden» 1b er m staatsman ge-
wreet, dSo zoo geschikt wae, de goed©
vuratandlieuding ttisBohen d© politieke par
tijen to bevwderen of to hcvateÜen». Men
gevoeld©: wat Drucker zeid© wasnmiw-
kourig, tot in bijzondierheden roet al d©
kennis en d© soherpzinitigheid! dfie hein
ten dltonsto stonden, overwogen, en nog
ü«u* overw<oge«, maar bovenal: men ge
voeld**: wat Drucker zeid© was waar
GEMENGDE BERICHTEN.
Treinongeluk.
Te Delft geraakte» gisterochtend om
streeks 10 uur de 18-»arigte J J S
toen hij in dte in lx*weging zijnde trein
wild© stappen, tufisehen d©n trein en bet
perron». Hij wevd1 onge\'eer 20 M. meege-
«teuasl voordat de trein tot stilstand: waa
g©b'ra»cht Um hem uit zijn benard© po-
«itla to bevrijden,, roocSt oen fltuk uit de
treeplank woitilen gezaogdi. Behouden©»
eendg© oinlvtellingien» aan hioofd; en armen,
liokwaim hij geen. ©roetig1 leteel. Per rij
tuig werd hSj naar zijn woning vervoerd'.
Do tredn» had door dfi.t ongeval ongeveer
20 infuniten vcrliragding.
Het spionnagegeval te Rotterdam.
De Ivoo&lboiutaiiitwarisi van jKjiltto ta
RottmJain laat o/fidiee] ined©deel|ii', dat
oen hoofdagent van. politie gpschorSt ia
op grond van verdenking van liet ver
strekken van. gegeven», welke hemaanbts-
haivo bekend) waren, ami e*m agent van
oorlogvoerend© mogendheden.
Do politóelaiiltoirlti'i'Uii oiuLkennen ten
HteltigFto, dat meer mannen in» dteze» zaak
betrokken zouden» zijp..
Smokkelkomplot.
Naar nien, vemeetut, zou in» de» omstre
ken van» Maastricl* een srookkelkomplot
zijn ontdekt Het betrof hoofdeakelljk het
o\v»r de gren« smokkelen van, paa»rd©n,
terwijl dan en» pattoant andere kfeinlghe-
d©n wordtin» nwn'gwioiuenOok zoudten er
(fnig© rijk^n-btenaram in betrokken zijn
uiC Valkenburg en Antotenradte, waarvan
©r reed© twee zijn» ontslagen. Ia den
laa/tsten» tljdi werd©» hier «n daar zooge
naamd© liardldiraverijen geliouidfan, waar hij
dan op bedekte wijz© do paarden» werden
verhandeld, dlaar het hou dten van paar-
dteiimairku-ïi. dtoor d© niilitaire» autoriteiten
vwbodlen, wa» Het onderzoek to in vol
len gang.
Het meel van de J. P*. Coen.
Het I xwenHniiidldielen Ixtiri.Jf -tel Veis on
hoeft op van, liooger hand gegeven bovei
beslag gelegd op het onvtermwngdw meel
aan )»oord van» d© „Jan PietorSz. Coen'',
welk solilp dlaar, zooato njim we**, al»
drijvend JiOtof heeft gelegen». Gtoteinen zou
een inSpeotour oen onderzoek aan, lioord
irititeilien».
LAND» EN TUINBOUW.
Het Scheuren van Grasland voor
den Graanbouw.
De Minister doet een poging de boeren
er toe te brengen voor het volgend jaar
meer graan te verbouwen en daarvoor zelfs
grasland te scheuren. Hy wil voor het
laatste een premie van f 3per 100 K.G.
geschatte opbrengst tarwe, 4.— voor rog
ge, doen betalen, tot een maximum van
100.per H.A. Een zwakke poging voor
waar! Terecht wordt dit premiestelsel in
„De Telegraaf" (een eeresaluut aan dit blad,
dat zoo vaak een ander geluid heeft doen
hooren!) allerstumperigst geheeten, en
daarvan gezegd, dat het by voorbaat tot
mislukking gedoemd is. De uitgeloofde be
dragen zyn zoodanig, dat géén boer er een
morgen tarwe meer om verbouwen zal. Het
is best mogelyk, dat er dezen winter gras
land in niet onaanzienlyke mate gescheurd
wordt, maar vast staat, dat daarop geen
tarwe zal geteeld worden. Men zal er aard
appelen op bouwen of haver, voederbieten,
maar geen tarwe.
Tarwebouw op grasland is een heel ris
kant bedryf en geen boer zal de risico van
mislukken van den oogst willen loopen, als
daartegenover niet de kans staat op groote
winafc Honderd guiden per bunder werkt
niemendal uit, want het risico is grooter.
En vooral werkt de premie niemendal uit.
omdat andere factoren den boer dwingen,
andere producten te telen. Er komt geen
krachtvoeder uit het buitenland en het in-
landsche veevoer brengt bygevolg fancy-
pryzen op. De voederbieten staan een gulden
of wat hoogeï geprysd dan zelfs de suiker
bieten, en een boer, die kans heeft van een
bunder 60.000 K.G. voerbieten van een 30
de 1000 K.G. te trekken, zou wel een domoor
zyn, als hy dit land met tarwe ging be
zaaien, waarop, als alles goed gaat, een
paar duizend kilo tarwe van ten hoogste
21.50 de 100 K.G. afkomen.
Maar er is een nog veel sterker factor,
die den boer belet om tarwe te telen. Wat
heeft hy persooniyk aan dien oogst? Die
oogst wordt toch in beslag genomen; de boer
behoudt er niemendal van, noch voor zyn
gezin, nochvoor zyn vee.
Dat „voor zyn vee" zegt hier alles. Het
vee is het bestaansmiddel van den landbou
wer in de toekomst, en tarweteelt wil zeg
gen: het vee aan den honger prys te geven.
Vandaar, dat de landbouwer probeeren zal
producten te telen, die hy zal mogen be
houden, omdat de menschen er niets aan
heeft, of wel, omdat ze in grooter hoeveel
heden worden voortgebracht dan de mensch
noodig heeft. Dat ia dös in de eerste plaats
veevoeder zooals voederbieten en daarnaast
aardappelen en haver.
Te eer zal de boer tot den verbouw hier
van overgaan, omdat de kans op een mis
lukten oogBt in dit geval oneindig veel klei
ner is dan by tarwe.
Wie in normalen tyd grasland omploegt,
zaait daarop haver, erwten, voederbieten of
poot er aardappelen, maar zaait er nooit
tarwe. Het spreekt dus als een boek, dat
er ook nu geen tarwe zal gezaaid worden,
want er bestaat geen enkele prikkel om dit
te doen. De geldelyke opbrengst is by tarwe
geringer, het product is grooter, aan het te
teelen product heeft de boer zelf niets, ter-
wyl als hy voederartikelen verbouwt, hy
kans heeft voldoende eten voor zyn beesten
over te houden.
Voor de rogge geldt precies hetzelfde.
Rogge wordt gewooniyk op groote schaal,
op zandgrond verbouwd, he$, product wordt
gebezigd voor de varkensmestery en als
voeder voor de koeien, waardoor de boer mest
krygt om zy'n land productief te houden.
Noem vem dien aaadboer, die begienwoerdik
geen kunstmest kan bekomen, zyn rogge af,
dan heeft de man geen eten voor zyn vee
en geen mest voor zy'n land. Betaal dan
die rogge lager dan andere producten
en heb dén nog den moed, het hem te ver-
wyten, dat hy producten teelt, die meer
opbrengen, hem in staat stellen zyn vee in
het leven te houden en zyn land in pro
ductiviteit niet achteruit te doen gaan.
Te onbegrijpelyker is het zoo eindigt
het Telegraafartikel dat men het met
zoo'n fooi waagt, terwyi de remedie toch
zoo vlak voor de hand schynt te liggen.
Maak, dat tarwe- en roggeteelt voordeeliger
is dan verbouw van andere artikelen en ga
randaar den boer, die zich voor zyn mede-
mensch verdienstelyk maakt door brood-
koren te telen, dat hy als vergoedjng daar
voor zal ontvangen voeder voor zijn vee.
Dat hale men dan by dén boer, die wel
haver, gerst, boonen, enz., maar geen brood
koren teelde.
Om hiervoor een goede organisatie op
touw te zetten kan toch werkeiyk zoo'n
heksentoer niet wezen. We maken ons sterk,
dat, indien dit stelsel gekozen wordt, de
voormannen in landbouwgebied zullen wed-
yveren in het aanbieden hunner diensten,
om de regeering by het ineenzetten van de
noodige organisatie te helpen. C. B.
Mest voor de voederteelt.
Een der gronden, waarop de landbouwer
voor het scheuren van grasland ten behoeve
van den graanbouw meer dan een fooi,
meer dan een tamelijke belooning, integen
deel een flinke vergoeding mag vragen, is
deze: dat door het omzetten van het gras-
In bouwland de boer zijn bodemkapitaal gaat
aanspreken, zyn land gaat uitboeren ten
behoeve der volksvoorziening, waar door
hy dus straks, om de oude vruchtbaarheid
er weer in te brengen, ryker moet mesten,
dieper in den buidel zal moeten tasten. Dit
weet de Minister als 1 andbouwman zeer wel
en dus te verwonderiyker is het daarom,
dat hy zulk een schriele belooning in uit
zicht stelt. De Minister dient verder, veel
verder te gaan, indien hy werkeiyk iets wil
bereiken. Onder meer moet hy al het moge-
ïyke doen, om den boer aan meststoffen te
helpen. Zoo zegt de heer Van Blaricum In
het „Algemeen Landbouwblad" van 1 Sept.:
„...Alvorens tot het scheuren van weiland
over te gaan, dient de boer zekerheid te
hebben: dat alle meststoffen, ook de stads-
compost, te zyner beschikking zullen worden
gesteld tegen prijzen, zoo laag als eenigs-
zins mogelyk is met het oog op de werke
iyk daarvoor door de leveranciers gemaakte
kosten." En de Redacteur van de Land-
bouwrubriek in „De Telegraaf" wyst op het
groote belang, dat onze landbouw heeft by
den aanvoer van Chilisalpeter.
Vóór den oorlog werden van de ruim 2V%
milüoen ton Chilisalpeter, die jaariyks door
Chili worden uitgevoerd, pl.m. als mest
stoffen in den landbouw gebruikt, terwijl
pl.m. 14 door de industrie werd geabsor
beerd. Voor zoover men dit nu kan beoor-
deelen is deze proportie juist omgekeerd,
en bestaat er in alle landen, zoowel in de
geallieerde als in de centrale, een groot
gebrek aan stikstof, d.i. Chilisalpeter voor
bemesting.
Hoe enorm het gebruik voor oorlogsdoel
einden moet sijn, biykt uit het feit, dat
in het jaar 1916 Chili 3 milüoen tons sal
peter exporteerde, dus een half milüoen ton
meer dan in 1913.
Met een bewonderenswaardig initiatief
heeft onze regeering reeds in September
1914 de belangrijkheid der situatie ingezien,
en de directie van den landbouw een
enquête ingesteld, om na te gaan, hoeveel
Chilisalpeter Nederland voor landbouw zou
noodig hebben per jaar. Het resultaat daar
van wees óp pl.m. 100.000 tons. Daarna
werd een salpeter-commissie in t leven ge
roepen, die later gewijzigd en uitgebreid
werd tot een kunstmest-commiBsie. Deze
nu heeft de bestellingen voor Chilisalpeter
aangenomen^ den aankoop gedaan en zich
belast met de distributie.
Voorzoover bekend, heeft ons land in 1915
gekregen 47000 ton, in 1916 71000 ton Chili
salpeter. Het te laat aankomen van Chiü
in dit jaar was den landbouw zeer nadeelig.
Over de aangekomen hoeveelheden werd
officieel niets gepubliceerd. Waarom, is
niet duidelyk. Naar schatting zal het 60 h
70.000 ton zy'n geweest. Een groot getal
schepen kwam eerst in de maand Mei hier
aan en werd eerst na zekeren tyd van
wachten ('t welk het land een enorme som
aan liggelden heeft gekost) afgeleverd. Was
er ook een fout begaan, en aan wien die te
wyten? Hoe zal het nu gaan? Wat is er
aangekocht? Ons jaarl. gebruik beloopt
80 a 100.000 ton. Zyn de noodige schepen
gecharterd, zullen zy tydig aankomen, zal
de meststof onmiddellyk worden afgele
verd? Deze en meer andere vragen stelt
zich de landbouwer, die de toekomst met be
zorgdheid tegemoet gaat.
Van goed ingelichte zy'de vernam ver
melde kroniekschrijver, dat er weinig kans
bestaat om Chilisalpeter voor 't volgend
jaar te kunnen kvjjgen en ook dat de pro
ductie in Chili met groote moeiiykheden te
kampen heeft, die zeer zeker invloed zullen
uitoefenen op den prijs.
Is het niet van belang, dat deze feiten
bekend worden, en moeten niet alle mid
delen in 't werk gesteld worden, om een
verandering ten goede te krygen?
Dat er groote moeiiykheden bestaan weet
iedereen, maar moet men daarom zeggen:
„het gaat niet"?
Wat de kunstmest-commissie en de N.O.T.
niet kunnen, kan dat onze regeering niet
als zy gesteund wordt door de publléke opi
nie op landbouwgebied?
Mogen onze schepen geen salpeter van
Chili halen (want op geallieerde tonnage
kunnen wy zeker niet rekej*n) om ons het
spook van den honger te bestrijden?
„Doch men diene te handelen met den
grootsten spoed, toant in begin Maart 1918
moet onze landbouw gedeeltelijk bediend
zijn." i C. B.
INGEZONDEN.
{Buiten verantwoordelijkheid der Bed.)
Distributie van wollen dekens.
Do winterkou .staat voor d© deur en
ieder zorgt zooveel mogelijk bij voorbaat
daartegen» lxwtehut te zijn». Maar velen zijn
daartoe niet in» .staat, omdat rij het wei
nige, dat zij nog terzijde- kunnen leggen,
hn' Uïlen roorten voor hunne zteken, die
al zoo lang» neerliggen», en een afzonder
lek kamertje, een» eigen bed), een» afzon
derlijke verzorging noodig hteWiem».
Natuurlijk hebben» zij dot tot nog toe
gaarne roet dte grootste opofferingen
gedaan», or*Int ze wiwten, dat in» 't uiter
ste geval dte Uü>erOttio»e-vweeniging steeds
Wjeprong Doch' een ledikant, dio een
ligslool, een ander melk, dekens, lakens.
Voorts hulp en leiding bij ontsmetting,
aanwijKing en voorlichting, bij de inrich
ting1 e« verbetering der wowing, zelfs toe
slag ooi oen tiet ere wotting to betrekken,
thernvouwtem, stpuhunflaoone **iz. te
vee! ofli op te noemen.
In hoeveel gezinnen to de nood» ai go-
leiuigd, ukbreidlng der Uwnetling voorko
men! Maar nu komt d© kou. En
met de kou kon* weer ia d© huizen wiui-
pen do vorradoriijko vijand, dien wij'roet
zooveel vrucht bestreden. Niet oro do
ziteken», maar om» de gezonden to liet nem
te doen tenKij gij, die dit lea*, ons
helpt, om dm zieke gefeoieerd' to houden.
Zijn kamer moet door do koud*» ntot tb-
huiskamer worden; voor how moeten» or
eigen dekens en taken» besobiktmar zijn.
Daarom vragen wij u, geef ons oen
van uwe oude dekewï.
1 én lKHiidterdtal is voor d© noodizako-
lijkafee gevallen voldoend©
CJefef ons uw oud© dekew, al zijn zo
ook grootendeete versleten. Wij zullen zo
Iterated jen
fVeef ons uw oude dekens, maar liefst
wollen, want met stoom moeten zo oot-
atmt kunnen worden.
(leef ons uw oud© «teken», of 1 tover,
zend aan een onzer even beirioht, dan !o-
ton. wij ze goairn» bij u afhalen.
Do zUteen zuilen u dank laar zijnde
titiierwuloHO blijft buitiil (4* luitok«u**» 1
U, gteachle redactie, danken wij voor
uw welwillende» steun dioor plaatsing de
zer regrieti.
Het Uwtuur dor Ver. tot bestrijding
d©r Tuberculose:
N. A. v. d. REP, Vioo-Voorz.
W. A. HOVNG. P«Mting»i*v«ter.
Mevr. W. A. HOYNC.
Mevr. L G V. W. BRUN&
Dr. B. G. J. EVKjRS.
R. U. JGSGKNBURGl" R
J(>H. MULDHt.
Dr. J. G. RUPB.
W. L. v AN DEL, Secretaris.
PREDIKBEURTEN.
ZONDAG 9 SEPTEMBER.
GOUDA.
REMONSTRANTSCHE kerk.
lO'/a u. v.m. Da. H. VAN A83RNDBLFT.
ST. JANSKERK.
7'/a u. v.m. D«. J. E. BIJL.
10 u. v.m. D*. BóRGER.
2 u. n.tn. Geen Dienst.
KERK PEPERSTRAAT.
2 u. n.m. Ds. J. W. BERKELBACH VAN
DER SPRENKEL.
5 u. a.m. Ds. J. E. BIJL.
LUTHERSCHR KERK.
10 u. v.m. Ds. Tm. 8CHARTEN.
BOSKOOP.
REMONSTRANTSCHE KERK.
10 u. v.m. Ds. A. JAGER.
NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. NIEUWBURG.
GEBOUW SALVATORI.
9>/a u. v.m. en 6 u. n.m. Ds. B. TUINSTRA.
MOORDRECHT.
NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. A. Th. L. v. d. VEN.
GOUDERAIL
NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. P. KRUUT»
uit Nieuwe Tonge.
7. u. n.m. Ds. P. KRUIJT, Doopen.
STOLWIJK.
NED. HERV. KERK.
10 ti. v.m. Ds. H. BLANKEN,
Em. Pred. te Leiden.
EV ANGEH8 ATIEGEBOU W
lO'/s u. v.m. en 7'/, u. n.m. Ds. P. BOK MA,
te Schiedam.
HAASTRECHT.
NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. E. v. u. BROEK.
WOENSDAG 12 SEPTEMBER.
GOUDA.
ST. JANSKERK.
12 u. m. Ds. J. G. DEUR,
Huwelijksinzegening.
Uit U head TB KOOP tWN voor zes jeer
nieuw gebouwde 2I4S 10
in het
Te bevragen ftegvnteeeeplaateoeai 8.
centrum der stad.
TE KOOP
I*ng 2.10 2.20 2.70 3.20 3.30 3.70 M.
18 22 16 21 23 26
hl| 1697 11
T. VAN HERK, Nieuwerkerk «.dljsel
De hofstede JOHANNA'S HOEVE met
daarbij behooreade weilanden gróót 11 H.A.
8S A. gelegen te NIEUWERKERK AAN DEN
IJ8SEL is 4 September 1917 ingezet als volgt:
Perceel I op f 19.900.
Peteeel 11 op f 13.800.-
en Pereeel HI op 113.400.—.
De afslag blijft bepaald op Dinsdag 11
September a.s. voormiddags 11 nnr in het
Notariahnis aan de Geldereehekade te
Eotterdaan.
S. S. WIJSENBEEK,
2105 19 Notaris.
SANATOOBN
BIJ
TMKAL
7169 16
OOUWE 135. - TEL. 37.
a
ONTVANOEN oen groote sorteering
en verdere Nouvtauti's.
Expositie der groote sorteering modelhoeden vsntf 1 October.
Teven» berichten wij oen grooten voorreed en de nieuwste
stelen van alle loorten nouveauté'» in stollen, fluweel en zijde,
alsook de nienwato modellen gemeekte costumes, peignoirs,
winter- en evondblouses voorhanden te hebben.
Ona beleefd aanbevelend,
Hoogstraat It OOUDA.
2167 50
Aangekomen met het Bflgeleche cottvoo! eene zending
Verder In voorraad eene RUIMB SORTEERING
2080 40 en andera merken.
BUITEN- en BINNENBANDEN in diverse prijzen.
COMPLETE VOETBALLEN. KORKER VOOR DE BANDEN.
Bondarljwlamwralwlplutas, Tak 1BO.
Leng» Tlendeweg B en 16 - Oouds.
ALLES FRANCO HUIS.
Boven alle andere mondzniveringsmiddelen ondersoheidt zich het echte Odol door zijn merkwaardige eigen
aardigheid, de mondholte na het spoelen met een microscopisch dunne, doch tevens dichte antiseptische laag
te overtrekken, welke nog nrenlang nadat men den mond heeft geepoeld nawerkt. Deze aanhoudende
werking, welke geen ander praeparaat bezit, is het, welke dengene, die dagelijks Odol gebruikt, de zekerheid
geeft, dat zijn mond beveiligd is tegen de werking der kweekers van bederf en van de gistende sloffen, die de
tanden verwoeaten. B»j het koopen lette men er vooral op: Het alleenechta mondwater Odol wordt uiUlnitend
verkocht in flacons als hior afgebeeld. Prije: kleine flacon 60 ct„ grootè flacon (toereikend voor maanden) f X.—
