r
4»
MOOIE NEEL
Ti
PELTERIJEN.
1.1. SUMS
JAEGER
THEE
1. HU
lij 1 Mm Zilt
Advertentiën.
norme Gasbesparing
HKISTEKFUIIH M SMmtmt Bk. IIÏÏEIUM.
l-ip* -e
Het Beste voorde Tanden
Alleen echt in deze Flacon!
KETELS
to huur gavraagd
Telephoonnet Gouda.
Ensemble SOLSER HESSE
Fa. Weijer Hoefhamer.
J. HULLEMAN L. Tiendeweg S
Adverteert in dit Blad.
Hoogstraat 7, Gouda
Ruime sorteering
-JRaadcsair
mat on blank vensterglas
kwartalen voor ƒ98.052.122, ruim 1% maal
zooveel als wij van Engeland ontvingen.
Deze cijfers zijn niet volkomen juist, daar
de handelsstatistiek slechts opgeeft de be
langrijkste handelsartikelen en niet alle,
ó.a. werden niet genoemd de betrekkelijk
groote bedragen, die aan gecondenseerde
melk naar Engeland verhandeld zijn.
De voornaamste naar Engeland gelever
de producten waren o.a. margarine ter
waarde van 46. 5millioen gulden, gezouten
varkensvleesch en spek ter waarde van 10
millioen, versche zeevisch ter waarde van
2.8 millioen, boter voor bijna 6 millioen,
kaas voor ruim 11 millioen, eieren voor
bijna 1.7 millioen, lijnzaad voor bijna
millioen, vlas voor 2.8 millioen, ruw zink
in blokken voor ruim 1.4 millioen en papier
voor 3.6 millioen gulden. Zooals men zien
kan, komt het grootste gedeelte van de
waarde der producten die wij naar Enge
land zonden op rekening van levensmidde
len, zelfs is de waarde van de uitgevoerde
margarine bijna de helft van de waarde
van onzen geheelen uitvoer naar Engeland
in de eerste helft van 1917.
Van Engeland ontvingen wij inzonder
heid katoenen garens voor ruim 14 millioen
gulden, steenkolen voor bijna 5 millioen,
ruwe katoen voor 3.5 millioen» raapolie
voor 2.8 millioen, soyaboonolie voor 2.
millioen, andere plantaardige oliën voor 6.
millioen, manufacturen van katoen voor
millioen, manufacturen van wol of halfwol
voor 3.8 millioen gulden enz.; de voort
brengselen der textielindustrie waren der
halve hier het sterkst vertegenwoordigd.
Ten aanzien van onzen handel met
Duitschland, wordt medegedeeld dat
Duitschland in het eerste kwartaal aan
Nederland levérde voor een waarde van
ƒ26366.107 en in het 2e kwartaol voor
46.284.606, totaal voor ƒ70.649.713. Ook
hier zjjn niet alle artikelen vermeld; de
zeer belangrijke kalihoudende meststoffen
ontbreken o.a. geheel. Nederland leverde
naar Duitschland in het eerste kwartaal
1917 voor ƒ49.247.575 en in het 2e kwar
taal voor 52.841.202, in totaal dus voor
102.088.777. De uitvoer van uit Nederland
is ook hier belangrijk grooter dan de in
voer naar ons land.
In het eeste halfjaar van 1917 zond
Duitschland ons voor 23.1 millioen gulden
aan steenkoeln, waarvan alleen in het 2e
kwartaal voor ruim 16 millioen gulden,
voor 4 millioen aan tras en cement, voor
bijna 9 millioen aan Ijzer en Ijzerwerk, voor
1,2 millioen aan potasch, voor 2.5 millioen
aan hout, voor 1.5 millioen aan modewaren,
1 millioen porselein, 5 millioen papier,
bijna 9.4 millioen aan fabrieks-, landbouw-
en stoomwerktuigen, 1 millioen aan piano's,
pianola^s en hamoniums en 1.6 millioen aan
kramerlj en galanteriewaren. Daarentegen
ontving Duitschland voor bijna 2 millioen
zoetwatervisch van jons, voor bijna 3 mil
lioen versche zeevisch, voor ongeveer 4.8
millioen versch varkensvleesch, dat geheel
in da eerste drie maanden van dit jaar
werd geleverd, voor 3.6 millioen gezouten
varkensvleesch en spek, voor 2.2 millioen
margarine, voor 19.6 millioen boter, 21.4
millioen kaas, 16.1 millioen eieren, 1.1 mil
lioen lijnzaad, 1.3 millioen versche vuchten
(geheel in Juni geleverd, waarschijnlijk
aardbeien etc.), voor 4.4 millioen vlas, 1.2
millioen kinabast, S.3 millioen aardappel
meel, 1 millioen koffie, 13 millioen tabak
enz. Ook hier, evenals bij Engeland, is de
invoer uit Nedeland voornamelijk voedings-
en genotmiddelen, hier vooral zuivelproduc
ten.
Uit een vergelijking tusschen den Neder-
landschen uitvoer naar Duitschland en
naar Engeland blijkt, dat de waarde van de
uitgevoerde producten voor beide landen
vrijwel gelijk is. Het Landbouw Export
bureau, dat sedert Juli 1916 den uitvoer
regelde, heeft dus een vrij goed resultaat
van haar taak, die beoogde een zoo gelijke
lijk mogelijke verdeeling van den uitvoer
te bewerkstelligen.
binnenland.
Het Tweede Kamerlid Van Vlijmen.
Het Tweede Kamerlid voor het kiesdis
trict Veghel, generaal B. R. F. van Vlijmen
te Schjjndel, zijn, naar de ,,'s-Hert. Crt"
meldt, de laatste H. Sacramenten toege
diend.
MODE EN HYGI8NH.
- rrfttPriÉÉ
No u \1oau té si in Linken voo
d"e a.g. Na jaar ffm'od e.
- De moderne linten zijn veelal ffroal.
Wel mg men de breed© linten nog tame
lijk veel bij zomer-toiletten aangebracht,
nvaar voor den winter rekent men, zegt
de „MajMifaoturler", dat voornamelijk
Kinalte linten zullen gevraagd wordten. De
smaak voor lintrokken, die ook maar be-
trekkelijk bijval vonden en door slechte
enkelen gekozen zi£r, en voor welk juiste
de breedte lintsoorten werden gebruikt,., ie
snel aan het verdwijnen Vtor voorname
toiletten komen ze alvaat niet weer ln
aanmerking. Over het algemeen vond men
zo te opdringend, te bont; wat men nu
nog. voor dht doel brengt, zijn breede
bauid/lu woeien, welke ais gameerhanden
om die rokken kunnen dienen. Nieuw*
dessin® in kettingjd!ruk zijni weinig ver
schenen. Do wazige dfeeWns hebben, ook
plaats moeten, maken voor scherp gecon-
touroerde toedieningen.
Bizomdtere zorg wijdt ineti aan de ver
siering d"er randlen, dïe veelal als kieur
op kleur geborduurde geometrische figu
ren en ook dloor levendige kleuren van
den fond! afsteken en dikwijls al® eenige
versiering, dien effen llntfond omgeven.
Ook nopranden zijn zeer gézooht, welke
vooral bij het bandïluweei met de in kleur
Blerk afwijkende zijdien achterkant over-
De khrioe arabesken, de bouquetjas en
kransje®, <Me op dl? oourantfft© linten voor-
R. Middel berg. f
Te 's-Gravenhage is telegrafisch bericht
ontvangen, dat de onderdirecteur, tevens
technisch leider der .Astra Romana", in
Roemenië, de heer R. Middelberg, aldaar
door een noodlottig ongeval is overleden.
De Export-Centrak.
Bjj de Kamer van Koophandel te Gronin
gen is ingekomen een inschryving van
ƒ25.000 op het aandeelenkapitaal van de
Export-Centrale,
Prof. S. Talma,
Wegens het bereiken van den 70-jarigen
leeftyd, zal prof. S. Talma, hoogleeraar in
de geneeskunde (interne ziekten) aan de
Ryksuniversiteit te Utrecht, aan het einde
van den loopenden cursus zjjn ambt neer
leggen.
Amerika ea de neutralen.
Volgens het „H. N." doen de Nederland-
Bche gezant en de byzondere Nederlandsche
commissie hun uiterste best om te bereiken,
dat de Nederlandsche schepen, die thans in
Amerikaansche havens worden vastgehou
den, zullen worden uitgeklaard, maar de
Amerikaansche regeering weigert dit toe
te staan, daar de definitieve waarborgen
die gevraagd worden betreffende de eind
bestemming der ladingen, niet verleend
worden.
Zoodra de wet betreffende het gebruiken
van buitenlandsche schepen voor de kust
vaart zal zyn aangenomen, kan er niet meer
aan getwyfeld worden, dat de Nederland
sche schepen hiertoe zullen worden ge
bruikt, om den Amerikaansc^en handel te
verlichten en daardoor een equivalent getal
Amerikaansche tonnen vool den Twmsat-
lantischen dienst vry te maken. Het minis
terie van Buitenlandsche Zaken hoopt, dat
Groot-Britannië de handelsovereenkomsten,
die nu nog den export naar de Noordeiyke
neutralen toestaan, zal afschaffen. Want in
Amerika is men overtuigd, dat de oorlog
werkeiyk verkort zal kunnen worden, in
dien een verbod van uitvoer Zweden dwin
gen zal op te Aouden met zyn uitvoer van
«zererts naar Duitschland.
De Amerikaansche regeering verklaart
officieel, dat zy volstrekt niet de bedoeling
heeft de Europeesche neutralen uit te hon
geren, maar tenzy zy absoluut verklaren,
dat geen levensmiddelen of munitie meer
Duitschland zal bereiken, zal het embargo
streng worden gehandhaafd, om zoodoende
te voorkomen, dat nog eenigerlei goederen
Duitschland bereiken. Amerika besloot, om
aan geen enkel schip, dat bestemd is voor
de Noord-Europeesche neutralen en een
Amerikaansche haven aandoet om te bun
keren kolen te verstrekken, tenzy het schip
er in toestemt, naar Amerika terug te ko
men met een lading.
Het Persbureau Vaz Dias verneemt: De
commissie voor den uitvoa* dorii m*d*, da
neutrale schepen, bestemd voor in de naby-
heid van Duitschland gelegen havens met
ladingen, die niet van Amerikaanschen oor
sprong 'zyn, geen toestemming zullen Jcri-
gen in Amerikaansche havens kolen op te
doen, alvorens antwoord is ontvangen van
de neutrale regeeringen op de vragen, welke
de Ver. Staten hebben gesteld, aangaande
haar hulpbronnen en behoeften.
De Nederlandsche Commissie
gerehabiliteerd.
Het antwoord van den heer Loudon, mi
nister van Buitenlandsche Zaken, ten ver-
vo'g® op de beantwoording van de vragen
van den heer Van Leeuwen betreffende de
uitlatingen van Amerikaansche ministers
omtrent verkoop van patronen en kruit aan
een Nederlandsche commissie, luidt aldus:
Hr. Ms. gezant te Washington heeft tele
grafisch medegedeeld, dat hy over het in
de vragen bedoelde onderwerp aan den
secretaris van Staat aldaar, een memorie
overhandigde, houdende uiteenzetting der
feiten. Na van deze memorie kennis te
hebben genomen, heeft de heer Lansing den
gezant verklaard, dat de gegeven uitleg-
wing hem geheel bevredigd had, dat hy de
geuite beschuldigingen betreurde en toegaf
dat de Nederlandsche commissie volmaakt
correct had gehandeld.
Op verzoek van den gezant heeft de heer
Lansing zulka aan de pers medegedeeld, en
?nt'*<>rP<T naar den. «naak
aïïLÏÏ 1839er periato. Ook
ontmoeten we hjer en djaar een quae,
boerschwi, amnak door gewild prhntlleive
dedeins en eaheile kleuroontrasten
De ModlplilpiunBn vfoor hertel
en winter
ren geeieeie aerie Ooet-Indleohe kers-
timen voort don boventoon op de zoo
even voreohenon nieuwe kleurenkaart van
Claude. Dit staaft, meent de „Ma-
nu/aotaner' de reeds vroeger ge.
alh bewerk*, dM roodachtig, bruin bT
001 n06" 'tooftol te epeden in
de modb ven het a.a. hertatselzoow De
aarie van zes opmenheudwaaidlgie tinten
h oaarngevm |u den neem „inoeodle"
(groote brand) en terwijl de dHe donker-
eta «Men Bomber zijn en gelijk aan ge
braad koper of etett gierend mahonlt
Ofertge zuivere terra qotta-
Uoten, weerven de BohWe bikw jSj
("MM*"**) dnrh.M,-
mark** ijk dtentoerder iff.
Metaalgrjjff.
„Munitions", du vofgwdlo serie op do
kaart vormen, gUijk do naam aanAUdt
de „cuou voor nuetaalgrite, vanaf hot
platina (licht en buitengewoon frtooh) tot
aan gerwenrawlnni en ijzer toe. Alle zes
mranoew zulten, daar ze nogal ouvaJlend
rijn, ta het a.s. sefacwr
meen ln des ffmoaic vallen, voornahnefiA
als fond-kleur.
Diteelfdé geklit van de dharopvotoendb-
tterie, nl. het „Suèdta": zen aardige urm-
traile kleuren beginnende met een groen-
b(jna alle belangrijk* bladen hebben de ver
dediging en de rehabilitatie van de commis
sie openbaar gemaakt
Internationale studie-conferentie voor een
volkerenbond te Bern.
De Ooetenrijkeoh-Hongaarsciie regeering
heeft zich bereid verklaard pausen te ge
ven aan de deelnemers der oonferentio.
Thans kan ook weiden medegedeeld, dat
het beahiur van dien N, A. O. R. tele
grafisch bericht beeft optvaogen van
steataaeoretorifl Von Kthhlioann, dat de
Dultache regeering hu beginsel geen. be
zwaar heeft aan de deelnemers der con
ferentie toe te staan door Duitschland te
Uit Nederland! zijn da volgende perso
nen voornemens deed te nemen aan de
conferentie: wc. J. H. Abawkmon, oud-
directeur van Onderwijl ia Ned.-Indiö
mevr. mr. Bakker-Van Boa»; dir. H
T. Codenfarondler, dir. van 'a Rijks Ge-
echieö. Publicatie; mr. H. C «Dreffsélhuy®,
voorzitter vau de Centrale Organisatie
voor een Duureamen Vmedto, üd van de
Tweede Kamer; mr. dr. Ant. vau Gijn,
oud-minister van Financiën; mr. Th.
Heoinskerk, oudmSnister-preeidlent; F. W
N. Hugenboita, lid van die Tweede Ka
mer; jhr. mr dr. B. de Jongt van Beek
en Dook, Alg. Secretarial van de Cen
trale OiganisoUe voor een Duurzamen
Vrede; mevr. O. A. die Jong van Beek'
en Donk—Kluyver; mr. J. Limburg, lid
van de Tweedie Kamer; H. Ch. G. J.
van der Mandere, hoofdredacteur van
„Vredle door Recht"; Generaal W. A. T.
die Meester, oudWegier-comtoBiudani;; mr. dr.
H. J. Tatsman; prof. J. Wolterbeek Mul
ler, professor aan de Handels Hooge«ohool
te 'e Grovenhage; mr. dk. D. A. P. N.
Kooien, lid van die Tweede Kamer, te
Utrecht; dr. M. 8. Lingbeek, te Arnhem
en J. H. Schaper, onder-voorzitter van da
Tweede Kmneo-, te Rijswijk en mr. H. V
Rutgers, lid van de Tweedie Kamér, te
Boskoop.
De datum is thacS definitief vastgesteld
op 12 Novetrfccr.
Het Groene Kruis.
De Zuid-Hoilandöche vereeofigtog „Het
Groene Kruis" heeft gisteren te Rotter
dam haar twintigste algemeens vergade
ring gehouden De vergadering werd ge
leid dloor den heer D Bakker, ondter-
vooraftier, wegen® ongesteldheid van den
wrzitter, den heer Dr. W. Mees.
Do voorzitter deeflde mede dat in het
algemeen bestuur van dé Algemeen» Ne-
derJamdöch» vereeniging; het Groene Kruis
hebben zitting genomen die hoo&Ubestuurs-
ledjen: Dr. W. Mee», D. Bakker, H. Ie
Coultre en Mej. A. M. Douwes Dricker,
Het booMbestuur heeft een oommieeie
in hët leven- geroepen, bestaande uit mej.
Douwes Dekker en die heeren Bakker,
kttin.. Van dur .Meuten- ,.«n Van Bov^n.
welke camtafisie zal nagaan-, Wat het
hoofdtoestuur ^zou kunnen doen, omi de
totstandkoming van votks- en Schoolbo
den in db afdteeiington te bevorderen.
Van de ingekomen antwoorden op de
door het hoofdbestuur uitgeeehreven prijs
vraag over dé elscben waaraan een ge-
dipllomieerde verpleegster heeft te voldoen,
om ais wijkzuster te kunnen optreden, ie
het antwoord van zuster M. Wijuand,
wijkverpleegster bij het Roode Kruis, te
's-Grovenbage, bekroond. Hot antwoord
van zuster Goteling Vinnee iff eervol ver
meld). Uit het jaarverslag bleek dat het
'al afdoeflingen van de vereenigingeu
op 1 Januari 1.1. bedroeg 108 De ont-
angsten en uitgaven bedroegen in 1916
11765.50 en de uitgaven <10151.17%.
Het verslag en de rekening en verant
woording werdlen goedgekeurd
In het hoofdbestuur werd herkozen de
heer W Poolman te 'SGraivenhage. Tot
udeuwè bestuursleden werdlen gekozen- ia
s van dé heeren D Bakker en W
Thieboui, die niet herkiesbaar waren, de
mr. F. J. D. C. Egter vanWis-
senkerko te Briefte en dr. F. van Praag
Na de pau^e hdefld! dr. C. van- dér
Hoeven te 'ff-Grovenhago een. voordracht
over do tendheetkundigo vereofging van
het volk.
aohtig beige-, om te
donker-metaalbrui», dbt duidelijk herinnert
de tint vara antiek brons,
icadómie" 'staat voor drie Wouw vi
olette ünten van dé geestelijkheid', ter
wijl canard'', eend, een Serie van- zes
fraaie mie*M#-blauyacfhtige groene tinten
ivat, waarvan die donkerste een bijna
sohgroene kleur heeft en de* lichtste op
n»phri«t»teen gelijkt doch blaumer is.
•CoramiEibruinu
De „chaitaiignef, kastanjebruin, serie
omval rie wanne, zachte tinten bruin,
alleki naar het coraniiei zweemend», die
a-lff dé herfst eenmaal daar zal zijn, glroo-
te» aftrek zullen vinden-. Deze kieturen-
gw*pen worden dan gevolgd door tien
eertea, waarvan ejke ttat een eigen-naam
draagt „Pompettet", „eocaü'\ „rouge"
sd", flets rook, cuivre rouge", rood
w. „aeaqou", mahonie, en „Po«o>-
'd"-, een speeiaiie soort bordteauxwijn,
bevatten' een uitgebreide treek» fijne roos
kleurige tinten; dé lichtste iS een zacht
roze vSeeschkleur, de donkerste, aooals
reeda de naont liet aanduittt, een donker
en zeer fraai wijnrood Dri e hard groen-
aebtighgvjjze tinten zipi genaaraldi „Mo-
»stir", vert de grte", en „.mines-", ter
wijl dri» blauwe nuances, van zeldzame
schoouheidl genoemd wordten:. „myoeotia",
vergeet-mij-niet, „Botticelli", tor cere van
den, benoetudén Italiaanechan Hohüder,
Motialeo", „naivy blue", „viée amiral",
.outremer", onderzeew-h. Deze serie
wordt gevolgd door drie glanaoadgroene
klenreé. „Véronèee^', ter eere van weer
een andere' Itqliaacisehet beroemdheid,
OrlilsnutatrtiftlMu
Het vervoer te water.
Gisteren had te 's-Gravenhage in het
Zuid-Hollandsch Koffiehuis een gecombi
neerde vergadering plaats van de Vereeni
ging tot behartiging der Stoomvaartbelan-
gen in Nederland; Rotterdamsche Vereeni
ging tot behartiging van de belangen der
Binnenlandsche Beurtvaart; Amsterdam-
sche Beurtvaartvereeniging en de Haagsche
Vereeniging tot behartiging van de belan
gen der Beurtschippers.
Door den secretaris van de Rotterdamsche
vereeniging werd behandeld het .buitenge
woon militair vervoer, en het bureau Ver
voer en Commissie van Advies in zake
Beurtbootaiensten."
Spr. wees in het byzonder op de door den
Minister van Landbouw ingestelde afdee-
ling Crisiszaken, waarbij behoort een bu
reau Vervoer, waar aan het hoofd staat de
heer v. d. Roemer, directeur der Batavier
en te Rotterdam. Het meest gewenschte
contact tusschen spoor- en wateronderne
mingen is thans, zeide spr., gekomen. Maan
dag zal de Commissie van Advies met de
afgevaardigden der spoorwegen confe#!S-
ren, waar besluiten genomen zullen worden
betreffende het advies over gedeelteiyk
stopzetten van het spoorwegverkeer.
Na breedvoerige besprekingen in verband
daarmede werd ten slotte een motie aange
nomen, beoogende de tarieven voor de bin
nenlandsche beurtvaart aanzienlek te ver-
hoogen.
De Export-Centrale.
De gemeenteraad van Emmen heeft be
sloten, voor ƒ5000 aandeelen te nemen irt
de Export-qentrale, wanneer Ged. Staten
goedkeuren, dat hiervoor een leening wordt
gesloten. Anders wordt één aandeel van
1000 genomen. B. en W. hadden voorge
steld voor 25.000 aandeelen te nemen.
De toestand in het bakkersbedrijf.
Het Bureau voor Mededeelingen in zake
de Voedselvoorziening vestigt, in verband
met uit verschillende deelen van ons land
ingekomen berichten over slechts bedryfs-
uitkomsten in bakkersbedryven, er de aan
dacht op, dat sinds eenigen tyd door het
Centraal Broodkantoor in het leven is ge
roepen een sub-commissie in zake gemeen-
teiyke meelpryzen, welke is samengesteld
uit vakkundige leden, met het doel een on
derzoek in te stellen naar de mogeiykheid
van undformeering der meelpryzen in de
verschillende gemeenten. Aan deze commis
sie is daarna ook opgedragen een onderzoek
naar deq toestand van het bakkesbedryf.
De sub-commissie zal met enkele bakkers
uit elke plaats besprekingen houden.
Het is gewenscht, dat belanghebbenden
zich omtrent deze zaak alleen in verbinding
stellen met de sub-commissie in zake de ge-
meenteiyke meelpryzen, adres: Centraal
Broodkantoor, Alexanderplein 10, 's-Gra
venhage.
Kaas en vet.
De oentrafo mninifeelo uit de «rbe$dljre-
bewegfag toot de levenanJddelonvoorrio-
ning heeft, mm- „Het VolM" meldt, tot
d«i minister -» Laiuüboitw het veraoeio
gericht, kuis in die vetamtsoeneoring op
te nomen. Hierop wert het volgwnk «nt-
woord ontvangen
Ik heh die oor motte te «Wen, dM het
om punttteühe redenen onmogelijk is, kans
ondier votranWoeaeering t„ betrekken, ann-
geaieft dit dn moeilijkheden dier rotrant-
soeneoring buitengewoon zon vergrooten.
Fen «fzondlertijke knnsranteoeneering kan
ovcrlxx% garaht wordlen, dinar nr voldoen
de voorraad kaas ie.
Calcium carbid.
De minister van landbouw, n(jveriieid en
handel, gezien zijn beschikking van 1 Octo
ber, in zake verbod van verkoop, aflevering
en vervoer van calcium carbid, heeft be
paald:
dat voorloopdg wordt ingetrokken de vrij
stelling van het verbod tot aflevering en
vervoer van hoeveelheden van minder dan
1 K.G. genoemd sub 2, en dat de uitzonde
ring sub 2 gemeld worde gelezen als volgt!
2. Het verbod sub 1 gesteld is niet van
toepaaaing op de hoeveelheden calcium car
bid vau minder dan 1 K.G. aanwezig in ver-
l'chtingatoestellen, welke bevestigd z(jn aan
„prairie cn „afaionde", amandel, doch
de naam ia niet goed gekozMi, want do
kleur lijkt meer op q>biMi& of watorme-
«>on groen. „Soufre", zwavel, „jeune
pouffae", jong groen, en „boyrgeoire",
knopglnoen, vertegen-woordiigien dtrie aar
dig» kien win gorirgrofen, die Ihepaald op
gang zullen maken om „trlonupho", „sor-
tier dat dé kleur van esaohenhout voor-
stol*, «n „amairantho" zijn, drie fraaie
bloemnoodé kleuren, nauw verwant aan
geraniune en fuohsiaroodl. Da derde, op
d» kaart voorkomende sesie giri^ is ee-
aigw.ina bruinachtig en, bevat de volgen-
d» timten: oreane dé nnemthe", tank en
tonneau, aJlu drie zeer geschikt, om met
ntimder neutrale kleuren te worden ge
combineerd Drie heet fijne mauve tinten
meer geschikt voor de lente dan voor'
den herffft, beetem „jacinth»", hyacint,
„cflochertte", korenbloem, en „Panne",
Panna viooltj». Dcae zijn dé fijnste kleu
ren, die op die kaart voorkomen.
„Roseau", rood, „towohuwoodl", dé laat
ste giril in Piaxijséhe fraaiighedïti, en
„Brouaee", bosohgroen, zijn ©en reeks
fraaie beigé tinten, niet roo licht als
0ftnd en niet zoo donker als stopverf.
Militair Blauw.
Do laatffte series' omvatten, drie blecke,
grijsblauwe nuances van een groot© be^
Voorlijkheid en bewonderenewaardSgto bel-
derheidL Zo heeten „Bleu dé la Ma/rne"
„bleu aoldat" m „bleu poilu" m ,lsa,
ze <k*-t, denken, aan het azuurblauw der
Fratwclio legeruniformen, zuilen, ze be-
poaid <to geestdrift van valdtelaudBchgr-
zimd© Parlsienneff opwekken.
en dienen tor verlichting van voertuigen.
(St.-Ct.)
Aardappelen.
De minister van landbouw, nijverheid en
handel heeft den Sen dezer op vragen van
den heer Van der Voort van Zyp geant
woord:
In communiqué's in de dagbladen is door
my meermalen hekend gemaakt, dat het
opslaan van winter-eetaardappelen door
particulieren niet gewenscht kon worden
geacht. De betrokken organisaties van con
sumenten zyn daardoor gewaarschuwd niet
onnoodig maatregelen te nemen en kosten
te maken.
De distributie van aardappelen zal van 9
October af geheel van regeeringswege ge
schieden. De maatregelen zullen zoodanig
genomen worden, dat de overgang zooveel
mogeiyk zonder storing in de voorziening
van aardappelen kan geschieden.
Voor het overige moge worden verwezen
naar de mededeelingen ter zake in de Ne
derlandsche Staatscourant.
LAND- EN ZEEMACHT.
Bewegingsvrijheid.
De Opperbevelhebber van Lapd- en Zee
macht heeft tot de autoriteiten, ten aanzien
van bewegingsvrijheid, de volgende aan
schrijving gericht:
Het is my gebleken, dat verschil van op
vatting bestaat ten aanzien van de vraag,
of de aan militairen verleende „bewegings
vrijheid" in wetteiyken zin al dan niet als
„verlof' moet worden aangemerkt. Het
komt my noodzakeiyk voor, de onzekerheid
dienaangaande op te heffen en buiten allen
twyfel te stellen, dat ter onderscheiding
van andere verloven „bewegingsvrijheid"
slechts een andere naam is voor een verlof
van byzonderen aard en van beperkten
duur, waarop niet de gewone administra
tieve bepalingen behoeven te worden toege
past; aan het karakter van „verlof" wordt
door dit laatste in geen enkel opzicht te
kort gedaan. Het verstrekken van een ver
lofpas by verleende „bewegingsvrijheid" ge
schiedt alleen, wanneer zulks met het oog
op het vervoer of in verband met byzon
dere bepalingen noodzakeiyk is.
GEMENGDE BERICHTEN.
WiM-overUst.
Men schrijft aan het „Hbl.":
Te Eemnes heeft de wildfokkery zulke
afmetingen gekregen, dat de boeren, die
reeds lang by den burgemeester geklaagd
hebben over den onhoudbaren toestand, een
commissie gevormd hebben, die by den Mi
nister hun belangen zyn gaan bepleiten.
Deze commissie bestaat uit de landbou
wers: W. R. v»n Klooster, lid van Ged.
Staten van Utrecht, Bruchem en J. Prin-
sent allen te Eemnes.
In dezen tyd van voedselgebrek voor
mensch en dier is er in ons landje een
wet, dait ondanks alles in eere wordt ge
houden en waarvan de opheffing, zy het
dan ook maar tydelyk, dit gebrek zeer zou
verminderen. Het is de jachtwet. De jacht
verschaft slechts een zeer klein gedeelte
van de bevolking, en in hoofdzaak den ver
mogenden, eenig genoegen en eenigen min
der bedeelden een schraal stukje brood.
Daarentegen worden door het wild heele
akkers kaal gevreten, torwyl de vleesch-
opbrengst van het wild zeer laag is in ver
houding tot het opgevreten en vernielde
voedsel. Het wild verslindt by voorkeur de
jonge spruitjes van het pas opkomende
gewas.
De fazanten byv. hebben een voorliefde
vor de opkomende knollen. Een boer voedt
zyn beesten met voedsel dat zyn vollen was
dom bereikt heeft. De eigenaar van de jacht
doet dat niet en kan dus niet van voordee-
lige vleeschopbrenget spreken. Wel is het
algemeen bekend, dat jachteigenaren het
wild voederen om het in de bosschen te hou
den en aan het oog van den strooper of
broodjager te onttrekken. De boeren hebben
altyd toe moeten zien hoe het wild de ak
kers vernielde, zy wisten niet beter of het
hoorde zoo, dat zy het wild voeden en een
ander de voordeelen er van genoot. Maar
nu de Regeering hun het voedsel ontneemt
voor hun gezin en vee, nu komt het onbil
lijke te klaar aan den dag en klagen zy al
len zonder uitzondering.
Vruchten.
■Vruchten ©ten is goaond, vooral ons
Nederland»!!' ooft. Appeien bijv., vooral
zure, zijn goéd voor dé maag, maar heb
ben ook ©en uitslekendien invloed) op de
nffrsenen en op het zenuwstelsel. Ook
pruinnen zijn,vruchten, d!ie dé spieren hee-
tem te versterken ftn die zenuwen even
eens; zoete amandelen, noten, bananen,
mei-oenen, peren, kersen en bessen, zijn
dé gezondheid! bevordérendiö vruchten.
Ofschoon Sommige geleerden beweren,
dat vooral dé werfoers met den gée»t ooft
moeten, eten en zij, d4o zwaretn harodlen-
arbeid verrichten, vooral peulvruchten en
A°odSg hebben, houden wij, zegt
„De Gewondheid1", het gemengde voedsel
het beate voor dén menffoh, mits déver-
houdungien goed! worden genomen.
Hot grijs w or diem derxbair en.
Het grijs worden dor haren-, dlat in
noniM|q gratiën „ptnx,* „a het 45ste
l«veniS(jflar, berust op het zich' langzamer-
lMmd niet moer vormen van cel lm, die
Ppnieint (kJou-rBtofkiorroltjeff) bevatten. Ook
door het binnendringen! van lucht in de
baoreehaeht kan dé grijze kleur dé oor-
apronkedijke overheersohen, wat d© mo
gelijkheid van het plotseling gritó wor
den verklaart. Hoe dit plotffeling indrin-
8®?* V|te liaarechachacht mo
gelijk 1», is nog niet bekend.
De bestrijding van de kink-
yn ihoost
Kinkhoost behoort tot de kinderziekten,
die licfctqr beffchouwdl wonden dan ze in
n,™i™..!f t ln 4 b(j«onder boven andere mondreinigingamiddelen uitmunt, is zijne
iT't naar alle waarMhijnljjltheid daaraan moet trorden toegeschreven, dnt Odol
SLrLor w 11 if «peekselhuld der mond inanigt, deze in zekeren zin doorweekt en
daardoor tevens de mondholte met een miorosoopisoh dunne, maar dichte antiseptisohe lsag overdekt, dio nog
ft nadat men fch den mond gespoeld heeft, hare werking doet gelden. - Geen ander voor de dagelijksche
behandeling van mond en tanden in aanmerking komend preparaat, heeft deze dunrzame werking.
Dit geeft dengene, die Odol dagelijks gebroikt, do zekerheid, dat zgn mond urenlang behoed wordt
tegen de werking der boderfkweekera en gistingsstoffen, die de tanden verwoesten.
fl *lch "OOI* namaak I Odol is alleen dan eoht, wanneer het verkocht
wordt in ilaoons als hier afgebeeld.
Aecon 60 ct., |km, totreiktnd vtor maanden, f 1.—. 2067 80
Men behoeft geen vrees te hebben dat by
de opheffing van de jachtwet de geheele be
volking op de jacht zal gaan, want geweren
zyn niet te bekomen en patronen zijn nu
reeds verbazend duur en zouden by een al
gemeen gebruik aanmerkeiyk in prijs sty-
gen of niet meèr te bekomen zyn.
Nederlander te Brussel vermoord.
Noor het „Ilbldl." verademt, is zekero
Antoni© Beft©, ©en N-ederlaodbeh onder
daan dn dé Bruffaefecfce voorstad' Gan»-
hoven vernkoord! dloor dSeveo, die'snaohte
een schaap kwatnieii Stólen-, terwijl hij op
zijn land de wacht hield.
Bén a.s. dienstweigeraar.
Dondérdaigmlddlagi badl zioli voor de
Ilaarlemsch© reohtbaak ©en a.s. dlenfftwel-
geraar te verantwoordJen. Het wao P. K.,
een tuinman to D© Rijp, di© niet had
voldaan aan dé oproeping! om-, al® Inge-
déeldé bij dé ntiUttelfiohdngi 1918, op 7
Mei voor den beurimgffraadi te Purmcrend
te verschijaen
Waarom ben je niet verschenen?
itiformieérdédé preshfcmt.
Ik wenffchi geen gevolg te geven
aan dé oproeping om ini dienst tegéan
was 't antwoord. Ik wenech mij niet te
leenen oim mij te laten gébruiken om1 In
dén oorlog dienst te doen.
Je komt niet dadelijk in den oorlog,
hornaan dé president.
-- Ja, maar dat kan er tooh van ko
men, aldus dé beklaagd».
Het O. M. roquireerdé teglen bedel. 1
maand gévangeufiafftraf.
Blijf je er bij dlat je niet wil di».
me®, vroeg dé presldént. Bedenk, dat je
voor d*©nStweig«riiig je zelf voel ellende
op den hals kunt halen.
In den militairen dienst kan mij 't
zeltd© gebeuren, antwoordde dé bekl. Ik
heb er goodi over nagedacht en, blijf er bij.
Enfin, besloot dé president, man je
moet hot zelf weten. Maar een iedérméel
zijn plichten ai® staateburgjer dloen. En,
wil je dét nle*, dan moet je maar alleen
op een eiland gaan wonen.
LANDBOUW.
Afval voor veevoeder.
Door het gebrek aan veevoeder, zyn in
Waterland proeven genomen om suikerbie
tenkoppen en bladeren als veevoedea-te ge
bruiken; de proeven zyn uitstekend ge-
slaagd.
De bladeren en koppen, die by het oogsten
van de suikerbieten op het veld achterho
ven, bezitten groote voederwaarde en kun
nen, gemengd met hooi, als uitstekend vee
voederdienen. Dat de opbrengst van dit
afval nogal beduidend is, biykt uit de ge
nomen proeven. Op een oogst van 10.000
K.G. suikerbieten bleven 6500 K.G. aan ge
sneden koppen en bladeren over, dus 65
bestaande uit 1626 K.G. koppen en 4875
K.G. bladeren, hetgeen aan voedselwaarde
geiyk staat met ongeveer 1625 K.G. hooi
van het goede soort. Dit noodvoedsel kan
voor den winter zeer göed ingekuild worden
en gecombineerd met hooi, over eenige
maanden aan het vee op stal gevoerd wor
den, zoodat door dit afval de veevoeder-
nood voor een groot gedeelte ondervangen
kan worden.
8POBT.
Voetbal.
De wcdStrijdém van morgén.
Neg Stecdff blijven
A do prestaties van Aja» A.
ling inboeteemöai. ZondJag moeten
sterdammer» naar het Sparta^Stóddloo.
voetballievendl Rotterdam zal, indien
werkelijkheid zijn. Bestrijding van d©
kwaal is noodzakelijk, maar buitengewoon
moeilijk.
Vooral ln liét eerst© levensjaar iff dé
ziekte ernstig! emi het gevaar van besmet
ting héél groot
Een Duitffoh geneesheer houdt zich be-
zig met dé mödtiéten, tot voorkoming en
bestrijding van kinkhoest. Omdat, Ondanks
d© talrijk© m'tdkMen, di© c©n „onfeélbaTo"
genezing waarborgen, het beste een vér-
hlijf in kloiolzuurrijk© en stofvrije lucht is,
atolt hij voor, dat de steden, in nahijge-
tegen booffchon, fftukiken zouden laten om
heinen', waar dé dloor dé ziekte aange
taste kindtaren met hun volwassen gelei-
dém zich kunnen afzomdéren. Voor slecht
w,eer iff een eenvoudig geiboawdl onderdak
aan te bevelen. Het bezoek van open
bare speegplaatffen moet dien kinderen,, zoo
lang do ziekte niet geheel geweken 1st,
verbodten zijn
Het kippenei alls) oorzaak
van darni/oatairrh.
Langjen tijdl meende mén, dat het kip-
P«ud géén Iiatóteriën bevatte. Onlang» ia
echter gebleken, dlat ook het kippenei van
tijd tot tijd bacteriën bevat en nog wel
ncel gevaarlijk»! De nieuwontdekte bacil,
die den naain draagt van bacilluff myooi-
aes var ovo aethyllcu® nov. spez, beezit
de eigenschap in hét kippenei een alco
holisch© gisting t© veroorzaken Het el-
WK verandkrt eerat in pepton en tenslot
te wordt het product omgezet in aethyl-
alcoliol. Waorstehijnlijk koonen de bacte-
gdijk, wel op het veld zijp. Verdér zijn
Heroule»—U V.V. en D.F.C.-Haarlem
niet onbetongrijk In dé B-klaa» blijken
d© krochten zoowat van gelijke sterkte
en benieuwt ons het meeat Spartaan-'t
Gooi.
De 2e klasse B geeft Olympia een uit
wedstrijd' tegen Aften Weerbaar in Bus-
sum. Van het Oiymptarettftal hoordten wij,
dat van Wed nog niet kan uitkomen
dloor ©en Zondag opgeèoopcn blessuur,
zoodlai Cretner do plaate onder d© lot zal
moeten innemen. Vorder zal in de plaats
van Bouwman, die verhinderd is, van
Itereon ®pelm. Hoewel Aften Weerbaar
niet tot do eterksten behoort, zal Olynr-
pia goed dtoen dezen wedstrijd niet te
l'icht op te vatten, maar van begin af
aan flink aan te pakken. Vierder geeft de
afdeeting een overwinning van Hilversum
op Kampong en een kroohtemeting van
O.D.E. en Victoria in Amsterdam'. In
2 C heeft T.O.P. tegen Neptunuff een
thuiswedstrijd), welk© zal plaat» hebben
op het Goudtertérredn Neptunuff 1» een
forBchspeiendé, stevig» ploeg, waartegen
T.O.P. zlchi ter diege zal moeten inspan
nen, wil zij het gelijk houden
In dé 3» klasse ls, znoelff gemeld', ln
C het Amsterdamffch» A.WJL. bijgexouwn.
Toch is Gouda h«g vrijgesteld, doen gaat
Alphen op bezoek bij Sportman, vaa.
nog wet gewonnen zou kunnen worden.
In de reserve 2a klasaa C heeft Olym-
pia 2 haar tweeden thuiswedstrijd tegen
Kampong 2. Hét zal op het Sportterrein
wei geen Jonsd», maar ©en aardig par
tijtje voetbail zija. Kampong'» reserves zijn
niet zoo bijzonder sterk; nochtans zullen
dé Odympdaneu van begin af tu
Voor den Goudffchéni Bond gaat Woer
den op bezoek bij dé Zwaluwen'. Dlat zal
daar Spannen. Voorshands geiooweu wij
dat de Zwaftiweo het kan winnen, maar
het zal veel aan de leiding liggen. Trou
wen» dé leiding diet; wenteteijdén moet bij
dén G-V-B. beter veraoigd, waartoe alle
véreenigfngen zuilen moeten roedéwexken.
Er moeten van dó vereen, goedé scheid»-
rechter» komen, wil dé competitie niet
een of anderen dbg stilgezet wordfcu
ena gebrek aan rechtspreker». Gouda
2 moet naar Alphen 2, waar wij de laat
ste de beste kan» geven. Verder Obm,
pia 4 tegen Gouda 3 en dé 2 Zwalu-
AANKONDIGINGEN.
D© G e z o n dlh i d1, uitgave J o h.
Merk», Den Haag, populair genees
kundig blodf voor het huisgezin.
riën al tijdiens dé paringi, dluff in het
eeirste ontwikkelingsstadium, Sn die eieren,
die eohtcT hiet uiterlijk van een normaal
ed bohoudén. Het toetreden, van zuurstof,
zooals bijv. in de nabijheid van barsten
in dien ederelohaal bevordert dé ontwikke
ling van den badl, terwijl die ontwikke
ling door gebrek aan zuurstof ernstig
wordt belemmerd!.
De bacil is zeer ongevoelig] voor hitte
en wordt dan ook door een kort koken,
of bakken dér eieren niet vernietigd. Ook
in ©en gekookt ed behoudlt het zijn, na-
deéldg» «igéQBcihappem Pas wanneer het
ei mimsbensi ©en half uur gekookt heeft,
kan het zonder vrees' voor nadéeligi© ge
volgen genuttigd worden
Gebruikt men oen. baoterïënhoudend? ei,
dtan uit zich dé werking in, eaj he<vigen
acuten dlairmeatarrh', die ©chter bij eene
goede bebandéling Spoedig- gorteeot. Tof
cuffver zija, eclutér zoo weinig zéektegev al
ten teogovolgé van hot gébruik van bac-
teriënJioudende «teren geconstateerd, dab
er niet de minste redéni tot bezorgdheid i®.
Indiosyncrasie.
Het is bekend, dat verscheidene menschen.
een onbegrypelijken tegenzin hebben tegen,
sommige spyzen en dat het gebruik daarvan
by hen ook steeds verschynselen van onwel
zijn te voorschyn roept. Minder bekend is,
dat ooV.het ruiken van bepaalde geuren der-
gelyk.' gevolgen kan hebben. Zoo kunnen
somntee menschen geen azijn ruiken zonder
dat hun het koude zweet uitbreekt, Hun han
den klam en hun tong droog wordt Bij
Het Tuurtmer van 1 October heeft tot in
houd, Dtect v oor ga'jfftcénen, de juitóto-ma-
ritor om te lioefften, Lupuff emi het J'^a-
licihit, wenken Voor verpleegstwH,
di^et en. de kleur dér huid, wat led. reen
v-ain vuur en licht behoort te weten,, de
Schoonheid dér vrouw en, h<t oud tfor-
dKtn, w^iiein tahuwing bUreff.nrllo dijn, otm-
gjamg met gA'iwvsmiddélcu, «laag nü® ©p-
vo©Jing)-lniididi,'l, het «ecMtelmii' van-het
ontgeednoifb kind, eua.
TE HUUR GEVRAAGD per 1 Maart 1918
Uit dleoj Goudéohm Bond.
Naar aanleiding van ooz© opmerking
betreffende de indéeting van Zwaluwen 2
en 3 in één zelfde klas®©, deelt menon»
i dat bij het G^.-beotuur déze
kwesti© eveneens een punt van overwe
ging hoeft udtgiemaakt Voorioopig werd
besloten) hot 2e elftal al» hooger elftal aan
te merken., zoddot g)ecn ffpelerff van 2e in
3e clftali zullen mogen, uitkomenwel om
gekeerd van 3© in 2e.
Vérder maakten, wij een opmerking be
treffende Alphen 2—Woerden en bet pro
test van dé laatste. Ook dlat Verdient aan
vulling: het was on® n.l. ontgaan dat
dé reglcmentowijziglng, waardoor een ver-,
eemigingsman op verzoek vtin beid© ploe-
pem cen wöcfetrijd' kan fluiten, nog niet
officieel is bekrachtigd door opname van
dit besluit in het officieel orgaan. Regle
mentair iff dluff nog, dat dé wedstrijd' niet
geldt, zoodat Woerden nog ©en keertje
in Alphen kan gaan speten. Voor Woer
den een mooie gelegenheid om het dan
niet te veriieaen.
Brieven met prijsopgaaf onder no. 2414
Bureau Goudtche Courant. 8
om daarop groot* partijen te droogen.
ADRES: 2420 10
TURFMARKT 11.
KUNSTTANDEN EN GEBITTEN.
C. W. OSCAR ALBREGHS,
KEIZERSTRAAT 26a.
ROTTERDAM.
22a s
Aangesloten i 2409 9
Tel. No. 552. HET BLOUSENHUIS, Klei
weg 31.
Nieuwe Schouwburg
Zóndag 17 Oot. 1817,8 uur
Directie: HESSE LANGEN AKEN-
Slechti één enkele^o^Oerin^van
(de trots van den Jordaan)
Amiterd. Scheti in 4 bedrijven, door
H. Boumr.
In aeène gezet door JOH, Lanqbnakbn.
Muziek van Jan Groot.
I*- ENORM 8U0CES.
Zie verder de aanplakbiljetten.
Prijaen der plaatsen
Loge, Stalles f 1.25, Balcon f
Leden gewone reductie.
Galerij f 0.50. Alle prijzen verhoogd met
10% voor auteursrechten. 2417 40
Plaatsbespreking Zondag 1 October van
10—12 en van 2—4 uur aan de Sociëteit.
BIJ 2421 15
APOTHEEK - -
GOUWE 135. - TEL. 37.
andere menschen kunnen bepaalde geuren
een flauwte veroorzaken. De bekende pro
fessor in de physiologie Galopin vertelt in
een interessant werk „Le parfum de la
femme" van een van zyn leerlingen, die geen
oranjebloesem kon ruiken zonder flauw te
vallen. Een andere geleerde, Schneider, be
vestigt dit verschynsel uit zyn eigen erva
ringen by een vrouw by wie het ruiken van
oranjebloesem een hevig gevoel van misse-
lykheid veroorzaakte. Zonderlinger nog
klinkt een bericht uit het „Journal für Phy-
sik" van 1780. Daarin wordt verteld van
een jong meisje, dat den spraak verloor
toen men haar een geurende bloemruiker
onder den neus hield. De schoonmoeder van
den beroemden geleerde Scaliger viel flauw
steeds wanneer ze een lëïie rook.
Boyle en ook Galopin vertellen van men
schen, die geen .gemalen en gebrande koffie
konden ruiken en van anderen wien de geur
van een geranium onverdrageiyk was.
Over de oorzaak van dit verschynsel, dat
men idiosyncrasie noemt, zyn de geleerden
het niet eens. Het schynt een verhoogde
prikkelbaarheid der zenuwen té zyn, die in
bepaalde omstandigheden, b.v. zwanger
schap, van tydelyken aard is,
De feiten loeren ons intusschen verdraag
zaam te zyn tegen menschen, die sommige
spyzep niet kunnen eten en vooral kinderen
niet te dwingen iets te eten, waar ze een
werkeiyken afkeer van hebben.
Haverrijst een nieuw voedingsmiddel.
Pracht-resultaten bereikt U met de Hoolkisten welke wij
fabriceeren, nu is het nog tijd direct een Hooiklat bij ons te
bestellen. Levering voor elke huishoudpan. Zendt briefkaart
of bel 1499 even op. Qeeft de maat der pannen en U ontvangt
binnen vijf dagen een prachthooikist2412 40
Levering franco onder rembours.
Lev
DAMES!
Wij hebben, geëtaleerd voor het a.s. Wlntaraalzbwi, een
schitterende en voordeelige colleotie in PKLTKRIÜKN. voor leder
en smaak en beure.
Aanbevelend, M. J. TOEMAN,
Rotterdam Hoogstraat 294 nabij 't Viaduct. Tel. 8920.
AMSTERDAM—'s-GRAVENHAGE.
N.B. Het bekende adres voor KMnten en PftMBtOlfM*
RIJWIELMAGAZIJN
CARBID
per bue e.rkrijgbaar
Carbidlampen voor kamer- en stal-
verlichting 1247 16
RIJWIELLANTAARNS
merken Lucas en Miller.
- KOPEREN LAMPEN. -
Beenkappen naadloos uit één stuk pepert!
IASBESCHERMERS enz, enz.
Tel. 423
2213 35
BILLIJKE PRIJZEN
In Oostenryk ia sinds kort onder den
naam „haverryst" een nieuw oorlogsvoe-
dingsmiddel in den handel gebracht. Het
heeft een zekere overeenkomst met rist en
is tevens vry van gebreken, die de tot dus
ver uit haver bereide voedingsmiddelen be
vatten. Ondanks zyn hooge voedingswaarde
en lichte verteerbaarheid, wordt haver wei
nig voor menschelyk voedsel gebruikt. Door
den oorlog is havermeel wel in eer gestegen,
maar men ondervindt nog te veel hinder van
de doppen. Dit bezwaar vervalt by haver
ryst. Zooals „Promethius" meedeelt, wordt
de haver net behandeld als rijst. Ze wordt
gedroogd en gepeld, daarna worden de kor
rels gepolyst, waardoor het dunne vliesje
onder den dop wordt verwyderd. Het afval
wordt als veevoeder gebruikt.
Luchtdruk als doodsoorzaak.
De vraag of men door den luchtdruk van
een projectiel getroffen of zelfs gedood kan
worden, zonder ook maar door den kogel te
.zyn aangeraakt, een kwestie die ruim 100
jaar de geleerden heèft bezig gehouden, kan
bevestigend beantwoord worden. Zeer tahyk
zyn niet alleen de gevallen van doofheid,
als gevolg; van het door luchtdruk gespron
gen trommelvlies, maar ook de sterfgeval
len, waarby geen enkele verwonding kan
worden aangetoond. Dit is dan alleen te' ver
klaren door een plotselingen sterken lucht
druk. Zoo heeft dr. Sencert uit Nancy bet
ïyk van een soldaat onderzocht, die gevallen
was op ongeveer een meter afstand van de
als genaesmiddal
VOOR
Rh«um«!hiik, Aithnu, Zenuwachtigheid,
Tuberculose, Vrouwenziekte enz. nnz.
altijd veraeh verkrijgbaar
BU 2419 20
GOUWE 9
GOUDA.
Door tijdige Inkoopen ruim voor
zien van de
beste qualiteit materialen
VOOR BINNEN EN BUITENWERK.
VOORRADIG T
in verschillende maten.
explosie van een zwaren granaat. Geen
splinter had hem geraakt, maar zyn long
was letterlyk gebarsten en de borstholte vol
bloed. Physiologisch kan dit verschynsel zoo
worden verklaard, dat de sterke luchtdruk,
die in de longen dringt, explosie veroor
zaakt, maar het is ook mogelyk, dat de
sterke overdruk een leegte ten gevolge
heeft, die aan den inwendigen druk geen
weerstand meer kan bieden. Hetzelfde ver
schynsel dus als by in groote diepten le
vende visschen, welker ingewanden barsten
als ze naar boven komen, waar de druk veel
geringer is.
Ook is de hypothese opgesteld, dat de dood
veroorzaakt wordt door een plotseling vry
worden van het in normalen toestand in het
bloed opgeloste stikstof, zoodat de arteriën
verstopt werden door bloedklompjes.
Men heeft gevallen geconstateerd, waar
by door luchtdruk gedoode soldaten een vol
komen natunriyke houding aannamen. Het
kwam ook voor, dat een soldaat, gekeerd
naar de zyde waar de luchtdruk vandaan
kwam, werd gedood, terwyl een ander, die
naar den anderen kant keek, volkomen onge
kwetst bleef.
