I
irslag
as»,
.EN
Blad.
1
o Hou.
ram
Ji
Dinsdag 16 October 1617.
No. 13521.
56e Jaargang,
VERSCHIJNT DAGELIJKS
BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
Telefoon Interc. 82.
Uitgevers A. BRINKMAN ZOON.
Telefoon Interc. 82.
3n.
I, GOUDA.
Feuilleton.
f
len,
Miss Barrie’s Huwelijk
w door
XTïsmtxts- ^L.d.Trertezxtielola.0. voor G-o-kxcLa, en. Oxxxstreleea^..
regel» f LOS. Rite regel Meer f 025.
1916 34
I
n.
2291 94
Zenen
I. Heide;
kingen daarop
boekformaat
ooruitbetaling.
.Uw
wear dia”, Too-
dingswaarde.
\dcML*a.
w- en Wooin#-
«uÓMfe Armen-
A." M. WILLIAMSON.
(Nadruk verboden.)
■eregeld tijdig
ogen van var-
makelükhaden.
igenda te var-
an Gouda.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN
Op de voorpagina dubbel tarief
Gewone advertemiSn ea ingeaoodea mededecliagea bij coatraci tot «eer gereduceerde*
prijs. Groote letters en randen naar plaatsruimte.
KLEINE ADVERTENTIÊNaanvragen en aanbwdmgen. betrefepde dtenstparwoMei,
koop en verkoop, hour aa vorkoor. 1—5 regel» I OJS elke regal oreer 5 coat bij vssrail-
betaling. Maximum grootte 10 regels. Bewijeanmasors S caaL
volgens
geallieer-
len wijsen
i sijn en
en. Door
rrterkend
>rden en
il worden,
e gij be
is, met die geheele beman-
verloren, moet worden beschouwd
(ewapendo koopvaardijkruiser Charn-
Ls getorpedeerd en gezonken. Vijf
GOIDSCHE (01 HA\T.
Het schijnt thans dat de onderhandelin-
gen betreffende de samenstelling van een
regentschapsraad voor Polen geslaagd zijn,
althans het Pöln. Press Ag. meldt uit War
schau, dat het nu vaststaat dat de beide
Midden-Staten de voorstellen van de over-
gangs-commissie van den voorloopigen
Raad van State aannamen en dat de offici-
eele installatie van den Regentschapsraad
door de beide gouverneurs-generaal, die een
Keizerlijk schrijven zullen ontvangen, in de
allernaaste toekomst op plechtige wijze zal
plaats hebben.
De eerste taak van den Regentschaps
raad zal de vorming zijn van een minister
raad met een president aan ’t hoofd. Waar
schijnlijk zal de installatie van den Re
gentschapsraad samenvallen met het Kos-
ziusko-feest, dat in geheel Polen plechtig
wordt gevierd.
ken op het eiland Oesel onder Engelsch be
vel hebben gestaan.
Van de fronten is weinig nieuws.
In Vlaanderen duurt de artilleriestrijd
met afwisselende kradit voort en wegden
verkenningen uitgevoerd, die wellicht de
voorloopers zijn van weer nieuwe aanval
len. Aan het Aisne-front blijft de actie even
eens gaande en op de andere deelen van het
Westfront is het een loopgraven strijd met
kleine wisselende successen.
Duitsche vliegers hebben gisterennacht
de streek van Duinkerken gebombar
deerd en vele slachtoffers gemaakt onder
de burgerbevolking.
Van de andere fronten zijn evenmin be
richten van beteekenis.
moesten wij, zoo zeide Ebert, noodzakeljjk
aan de zyde der regeering treden en haar
vervolgens natuurlijk ook de middelen toe
staan .De houding tegenover den oorlog is
een zuivel tactische quaestie. De menschen
die ons verraad jegens ons beginsel verwij
ten, zoeken een wig in de eenheid der partij
te drijven. De onafhankelyken trachten met
alle middelen de scheuring in de partij te
vergrooten.”
Ebert eindigde optimistisch met het oog
op de toekomst der partij, alsmede op de
Stockholmsche actie.
Volgens een Havas-bericht zijn de gealli
eerden tot overeenstemming gekomen over
een nieuwe verscherpte blokkade van
Duitschland, waarbij de neutralen nog
meer in het gedrang komen.
De in September te Louden gehouden
conferenties vestigden de gelijkheid van
inzichten, welke tot nu toé wel eens ontbro
ken had. Nu zullen alle maatregelen ge
meenschappelijk genomen worden. De blok
kade zal meer uitsluitend de voedselvoorzie
ning van Duitschland betreffen; die van de
grondstoffen en fabrikaten zal het meeste
kans van slagen hebben. Duitschland heeft
de in de bezette gebieden gevonden bron
nen üitgeput. Overigens is het van de
overige wereld afgesneden. Wanneer men
van Zweden gedaan zou kunnen krijgen dat
het geen delfstoffen meer aan Duitschland
zou leveren, zou dit land een geducht ge
brek aan metalen krijgen. De neutralen
'hebben het langen tijd als hun absoluut
recht beschouwd van de geallieerden de
zelfde hoeveelheden te ontvangen, welke zij
in vredestijd verbruikten. Aan de neutralen
het recht toe te kennen zonder beperkingen
te ontvangen wat de geallieerden zelf
slechts met beperkingen deelachtig worden,
zou een monstruositeit zijn. De gealli
eerden zullen voortaan den
neutralen niets leveren, tenzij
deze waarborgen kunnen ver
schaffen. De geallieerden leveren niet
langer gratis, d.w.z. niet meer zonder com
pensaties. Na hun eigen productie volledig
verbruikt te hebben, kunnen de neutralen
met de geallieerden die voortbrengselen
ruilen, waarvan zij geen gebruik meer kun
nen maken; voor die ruilingen kunnen zij,
de neutralen, hun eigen transportmiddelen
gebruiken. Aldus is de nieuwe blokkadere
geling vastgesteld, welke strikt zal worden
toegepast, ten einde ten gevolge te hebben,
dat Duitschland in de onmogelijkheid zal
geraken met stoffelijke middelen den oor
log voort te zetten.
ABONNEMENTSPRIJS per kwartaal I 1.25, per week 10 cent, met Zondagsblad per
kwartaal f 1.75, per week 14 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt. Franco
per post per kwartaal f 1.50, met Zondagsblad I 2.—
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons bureau: Markt 31, Gouda, bij
oase agenten, den boekhandel en de postkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS i Uit Gouda en omstreken (beboerende tot den beeorgkring)
1—5 regels f 0-55, elke regel meer f 0.10. Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden
desa tegen twee berekend. Vaa buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5 regels 7 OJJO, elk*
regel meer f 0.15.
Uit de nadere berichten welke thans zijn
mgekomen over de Duitsche operaties in de
Oostzee blijkt, dat de aanval op het eiland
Oesel, aan den ingang van de Golf van
Riga, is geschied door de Duitsche zee
macht in combinatie met het landleger. Het
gelukte de hoofdstad Arendsburg te ver
overen. Hoe de bezetting van dit eiland, dat
behalve een station voor vliegtuigen ook is
een basis voor duikbooten, blijkt uit het vol
gende officieele Duitsche bericht: Ter inlei
ding van de landing van een gedeelte van
het leger op Oesel werden bij het aanbreken
van den dag van 12 Oct. door onze zee-
strqdkrachten onder bevel van vice-admi-
raal Erhard-Schmidt de versterkingen der
Russen in de Tagga-golf en de Soelosund
onder vuur genomen en snel tot zwijgen ge
bracht. Tegelijkertijd werd een vóór-troep
door torpedoboot-flotiiljes en motorbooten
bij verrassing aan land gezet. Zy werd spoe
dig gevolgd door grootere, op transport
schepen aangevoerde troepenmassa’s, met
welker ondersteuning in korten tyd een
bruggehoofd was ingericht. Ter ondersteu
ning van de landing in de Tagga-golf wer
den door andere deelen der vloot de verster
kingen op Zerel en by Kilkond beschoten.
’s Ochtends om •zeven uur waren ook by
Ramorort de eerste troepen geland. Nadat
de kustbatteryen op Hundsort en Ninnast
buiten gevecht waren gesteld, werd ook de
strandbattery van Koptoffri op het eiland
Dagö doov het scheepsgeschut bedwongen.
De doorvaart door de Soelosund tusschen
Dagö en Pesel werd geforceerd. Deelen on
zer strydkrachten ter zee drongen in de
wateren van KassanWiek en dreven Rus
sische torpedojagers naar de Mohnsund te
rug.
Tot de snelle inleiding van onze succes
sen droegen naast de duikbooten en ver
kenningsvliegtuigen de mynvegera schitte
rend by. Daaraan is het te danken, dat in
korten tyd de weg door de Russische my'n-
velden werd gebaand.
Volgens te Stockholm uit Petrograd ont
vangen bericht, zouden de verdedigingswer-
Maar
hooien oorlog
vele, zoo
duÜoboolen
vang van
zonder In
hébben.”
40
Voor een oogenblik zag S. er zoo
trotsoh uit als een onttroond koning.
Toen trof hem het geval, en hij lachte.
„Gij vleit ons,” zeide hij maar het
spijt mij, dat wy niet kunnen doen,
wat gij vraagt. Misschien zullen uwe
menschen toch nog te voorschijn ko
men.”
De arme man zag er zoo bitter te
leurgesteld uit, alsof hij zou schreien,
en de ander ook, die geluisterd had
met ontzettend groote roode ooren,
als handvaten aan een terra-cotta urn.
Beide mannen waren nat van den
regen, die hevig was neergevallen en
juist was opgehouden, als om ons te
verwelkomen over de grens. Degene,
die tot ons had gesproken, wendde
zich bedroefd af, zonder te durven
aandringen (Sir S. is niet de soort man
aan wien vreemden veel durven vra
gen), maar wierp in het weggaan een
treurigen blik op mij. Ik kon dien niet
weerstaan.
„O laat ons toch voor bruidegom
uzelf, wel
Hij lachte. „O, wat dat betreft
Nu, kom mee, juffrouw MacDonald
„Barrie,” herinnerde ik hem.
„Barrie Dan maar onze huwelijks-
plunje aangetrokkén, en wij moeten
ons haasten, als wij geene toeschouwers
willen hebben.”
Hij riep den photograaf een beetje
driftig en verloste hem uit zijne on
zekerheid. „Gij hebt het aan de goed
hartigheid der dames te danken,”
zeide hij. „Zij zouden het jammer
vind.en, als uw plan in rook opging.
Zeg ons, wat wij moeten doen, en
dat zullen wij doen natuurlijk in
redelijkheid. Doch gij moet niet ver
wachten, dat de bruid haar gezicht
vertoont. Dat moet zij afgewend hou
den.”
„Dat is heel goed, meneer,” zeide
de man, „ofschoon wij natuurlijk liever
hadden gewild ïnaar na uwe groote
vriendelijkheid moeten wij niet te veel
vragen. mt
^Eeker niet,” zeide Sir S. haastig.
En toen maakte de andere pbotograaf,
die op het hooren van het goede
nieuws naar de sjees was geloopen,
.een bundel open, die op de bank lag
en pakte den inhoud uit.
Mevrouw James begon belang in
het spel te stellen, en de bewoners
der huisjes waren verrukt, dat zij het
ery
Gouda.
hun beloofde pretje niet zouden
missen. Gelukkig was de weg ver
laten, daar het voor de meeste reizi-,
gers tijd was om te lunchen, en het
leek waarschijnlijk, dat wij ons spel
zonder toeschouwers zouden eindigen.
De «enige dingen in zicht, welke zich
bewogen, behalve ons eigen groepje,
waren eene kat, twee honden, en een
voertuig nog zonderlinger zelfs dan
de sjees voor de smederij. Het was
eene koets gelijk die van Asschepoester,
ofschoon niet uit eene pompoen ge
maakt. Zij werd getrokken door twee
mooie bruine paarden. Op het eene
reed een postiljon, en uit het portier
raam leunde een oud man met een
hoogen hoed en eene bruine jas met
koperen knoopen en een hoogen flu-
weelen boord en lubben aan de
mouwen. Zijn haar was gepoederd,
en hij droeg eene witte das om zijn
hals. Zoo wij hem onderweg waren
tegen gekomen, zonder van iets te
weten, zouden wij hebben gedacht,
dat bij gek was geworden, of een
geest had gezien maar nu wisten wij,
dat hij de vertoornde vader der bruid
was, d-ie haar onmeedoogend vervolgde
in zijne koets met twee paarden. Het
klonk dWaaJj dien fijnen ouden Engel-
8che aristocraat met eene ruwe stem
te hooren schreeuwen: Zijn jullie nog
niet klaar he (Wordt vervolgd.).
C. N. en
In den soc. dem. partijdag te|Wiirzburg. - Nieuwe
verscherpte blokkade van Duitschland. De
Regentschapsraad van Polen, - De bezetting van
het eiland Oesel door de Duitschers. -
Aan de fronten.
ONS OVERZICHT
De Ryksdagafgevaardigde Scheidemann
heeft op den sociaal-democratischen partij
dag nog eens gesproken over den vrede by
overeenkomst en over den Rykskanselier.
Naar Wolff meldt, werd door hem gezegd:
Nadat men ons uit het buitenland dubbel
zinnigheden had verweten, zyn wy overge
gaan tot een formeele vredesmotie. Helaas
hadden onze tegenstanders in Duitschland
in zooverre gelyk, dat onze vyanden ons
ontzettend beschimpten. Ook de sociaal
democraten in het vyandelyke buitenland
begrepen onze ware bedoelingen niet. Hoe
meer moeite wy ons gaven voor een vrede
door vergelyk, te hooger steeg de atmosfeer
aan de andere zijde. De eischen werden
steeds dwazer. Wy willen niet afstand doen
van wat ons toebehoort, niet van een duim-
bréeds Duitschen grond. Wy zien slechts af
van wat anderen behoort en anderen eve<
heilig is als ons het onze. Wy verlangen
door een vrede door vergelyk voor Duitsch
land territoriale gaafheid en economische
vrijheid van ontwikkeling en vrijheid der
zeeën. De vry'e zee is zeker even belangryk
als de gebieden, die wy hebben bezet.
Wat de binnenlandsche politiek betreft,
erkende Scheidemann de groote verdiensten
van Michaelis, maar hy was niet voor Ryks
kanselier geschikt.
Duitschland had een parlementair sys
teem noodig. De vaderlandsche party speel
de „va banque”. Het ryk moet de democra
tische koers volgen. Onze leuze is gelyk
recht en brood voor allen, vrede en vry-
heid.
In de avondvergadering van de Soc.-De-
mocratische Partijdag te Würzburg sprak
Ebert nog, naar Wolff meldt, over de ge
beurtenissen in den Ryksdag en die te
Stockholm.
„Wy moeten een Ryksdag hebben”, zeide
hy, „die wordt gedragen door het vertrou
wen van de meerderheid der volken, die een
politiek voert in den geest van een volken-
vrede. Wy zullen niet rusten tot het drie-
klasse-kiesrecht en het Heerenhuis in Prui
sen zyn afgeschaft. De sociaal-democratie
wil medewerken aan de nieuwe inrichting
van het lot der volken.”
De vergadering koos Ebert (Berly'n) en
Auer (München) tot voorzitters.
Maandagmorgen brach^Ebert het verslag
uit van het partybestuur en verdedigde de
aangenomen houding. De soc.-democratie
moest er, in weerwil van al haar principi-
eele bes try ding van de klassenstaat, op be
dacht zyn haar invloed te behouden op de
wetgeving en het bestuur. „In den oorlog
en bruid spelen!” pleitte ik. En een
twist voorziende, ging de pbotograaf
haastig achteruit om ons het te laten
uitvechten. „Het zou zoo’n grap zijn.
Ik zou het zoo gaarne willen. Ziet gij,
ik heb altijd gezegd, dat ik te Gretna
Green wilde trouwen, zoo ooit. En dit
zou haast even goed zijn als de wer
kelijkheid.”
Ik zag Sir S. aan zoo smeekend als
ik kon, en er was een blik in zijne
oogen, die mij een beetje 'deed schrik
ken. Ik was bang, dat ik hem boos
had gemaakten toch was het geen
knorrigen blik. Ik kon niet zeggen, wat
het was, maar zijne stem klonk vrién
delijk, toen hij antwoordde. Zooals
gewoonlijk, wanneer hij bijzonder ern
stig is geweest, verscheen nu dien
vriendelijke glimlach, welke in zijne
oogen begint en plotseling zijn gezicht
verheldert.
„Gij deedt beter te wachten op de
werkelijkheid en den waren man,”
zeide hij. „Heb nog eenige jaren ge
duld. Gij hebt tijd genoeg.”
„Misschien krijg ik nooit weer zulk
een goede kans,” klaagde ik.
„Gij zijt onvriendelijk Het zou mij
zoo amuseeren, en het zou u niet hin
deren
„Denkt gij, dat ik daarom weiger?”
vroeg hy. „Gij denkt, dat ik bang
ben
„Ja zeker,” hield ik vol. „Gij zijt
te trotsch om iets te doen, wat dwaas
zou kunnen lijken omdat gij de
gtoote Somerled zijt.”
„Bij Jupiter I” zeide hy, en zijn ge
zicht werd rood. „Als gij nog iets zegt
doe ik het en laat alles naar de maan
loopen
„Ik zeg toch nog veel meer!” riep
ik. Heel veel en laat alles naar de
maan loopen.”
„Heel goed dan,” zeide hij. „Uw
bloed kome over uw eigen hoofd.”
„Mijn hoofd is al rood genoeg!”
lachte ik. „O, hoe grappig! Gij zijt
toch goed.”
„Ben ik goed, mevrouw James, of
ben ik slecht?” vroeg hij, zich voor
het eerst tot haar wendend, alsof hij
half geneigd was op zijn besluit terug
te komen. Maar zij glimlachte alleen.
„Ik kan niet zien, dat er werkelijk
kwaad in steekt,” zeide zei. „Het zou
zoo jammer zijn, dat die anhe men
schen heelemaal hierheen zouden zijn
gekomen en al dat geld voor niets
zouden hebben uitgegeven, vindt gij
ook niet?”
„Ik dacht niet aan hen. Ik dacht
aan juffrouw Mac Dcmald.”
„Ik denk ook aan haar,” antwoordde
mevrouw James, zoo ernstig, alsof zij
eene gewichtige zaak behandelde. „In-
dien het u niet schelen kan voor
Gemengd Oorlegnnfeum.
Een Italiaanse h sloom-
8ohip getorpedeerd.
Het Itailiaansche b.& „Bart”, niet de
Grieköohe consuls uit Turkije aan boord,
is, blijkens oen Rmterberioht uit Athene,
door de Duiteohöra gotorpodteerd De red-
dingbooten zijn ook tot zinken gébracht
Vijftig overlevenden zijn op Korfoe ge
land, en, naar geaoeldl wordt, landden er
120 in Italië Men vreest, dat da Giriek-
sche amibtenaren verloren zijn.
Nieituw’io dl u i k b ao t e n
In. dé „Raippèd” van 9 October schrijft
de miarinc-medew erker, Olivier Guihe
„Het komt ïnlj voor,
van vernrindtaring der
die wij in Juni, Juli
ben dfootrgeanaakt, van -
in ieder geval echter in het vooi,
1918, een nieuw en langdurig dJujkboot-
offenaief zal volgen, dat schitterend' is
voorbereid (Censuur).
De statistiek der beide laatste Scptem-
berweken toont reedu een aanmerkelijke
vermeerdiering van giéi'aagde duikbootnan-
vajllen. Maar nog nooit tijdens* den ge-
hebben die Duitófchers zoo
geweldige en zoo volmaakte
geliad, ais zij bij den aan-
d*0zen winter en in het bij-
het voorjaar van 1918 zullen
BUITENLANDSCH NIEUWS.
DUIT8CBLAND.
De Sakeisohe grondwet s-
horziiènlng.
Dé Tweede Kamer van Saksen bMoot
ZwarteZee. z
Het Russische legerbericht meldt dat
aan de kust van Anatolië de Rusöisohe
torpediobooten 11 schepen vernielden en
20 gevangenen maakten.
Engielsche mijnenveger
verloren.
De F.ngeteche Admiralitidt meldt, dat de
mijnenveger „Begonia, dde nu belangrijk
over zijn tijd
ning als verlc
De go
pagne is
officieren en 51 man zijn verloren.
de volgendij grondbeginselen aan :e ne-
men voor de hervonniing der Eerste ka
mer; Handel, Nijverheid, Bedrijven, ar
beiders, ambtenaren en do vrije beroepen
krijgen een met hun betoekemjs overeen
komende virtegenwoordiging op dm grond
slag van aigetneen kiesrecht, eveneens de
technische hoogeschool en de unlverriMk.
De overlk'ensch'ende invloed der groote
LandWgenaars wordt beperkt, daarentegen
worden, zetels ingeruini|d|aaniVertqgenvroor-
dflgetrt der kleine boeren en der gemeen
ten. De Koning benoemt bovendien wit
allo volkeringen tiixm vertegenwoordiger»
kwenstan». De zetete dier sticMingen en
groote landÜMHT-en vervallen. De I emte
Kamer zal In de toekomst alleen het recht
hebben de staatsbegirootiing in haar geheel
aan te nemen of te verwerpen. Gelukt
het niet tot overeenstenimdng Ie komen
tusschen dé beidb Kamer» door middel
van onderhandelingen, dan geldt het na
dwje onderhandelingen genomen besluit
der 'Dweede Kamer.
■NMLANB
Bo(oott tegen- Dultsich-
land v erlangd
Do „Daily Mail” dringt er,
het „HoM. Nb.” op aan, dat de
don een 50-jarigx» economischen boyoott
over Du'üsebland zullen uitspraken, en het
blad zegt, dat dit het meest doodelijke
wapen is en een, waarvoor die Duitschers
het meest bevreesd zijn. Een diergelijk op
treden zpu den vrede bevorderen. De ver
klaring van een eoonomischen boycott zon
de inA-enf<orting van Dvütsahtemd verhaak
ten.
De gcalllieerden hebben het in hun
macht om Duitdchland) te treffen opzijn
moest wonde plek. Do geallieerden zou
den kunnen beginnen met te verklaren,
dat de boycott 50 jaren duurde, welk tijd
perk zou kunnen worden verkort, al naar
gelang van dien datum en de voorwaar
den van dien vrede, of wel vertengd, in
dien de tegenstand vaa dM vijand voor
duurt. De havens der Geallieerden kun
nen voor Duitschland gesloten worden, en
wij hopen, dat de ministere-president van
de Enitimte-landen, tezamen mot Wildon
bepalingen zulkn voorbereiden in dien
geest en wel onmiddellijk.
De In- en u 11 v o e r.
Blijkens officieele mededeeMngen beliep
de Invoer in September 86.299.668 p.fct.
tegen 77.440.183 p.«t in September 1916;
de uitvoer beliep 43.244.144 p.st. tegen
43.477 677 p«t.
FRANKRIJK.
De steenikolenprod'uctie.
In den loop ven het laatste jaar is,
volgené Havas, de Pteenkoienproduotio in
Frankrijk maandtelijks met 700000 toni toe-
genomen. Men verwacht, dat de productie
in 1918 nog meer zal toenemen.
Petroleum en br ogas.
l en onderzoek neer die ondergrondsche
natuurlijke hulpbronnen van- Frankrijk,
heeft, volgens Ha/vas, vaötgestdd, dut er
zich petrotoum en brongas in den bodem
bevinden, die waarschijnlijk daaraan ont
trokken kunnen wordon De eerste pel-
dat op <k>. perode
sclwopsver Bezen
en Augustus heb-
dezen herfst al,
L_. .-corjaar van
- d)ujkl
dat Schitterend'
