Mt om hip Mr 411 allééostaÉ Mn.
Adverteert in dit Blad.
Het Stenografisch Verslag
Advertentiën.
EENE COLLECTE
Als uw wangen
bleek worden*
dan is hét tijd
Mljnhardt's Levetogen.
4
4gA
Telephoonnet Gouda.
V
A. VAN DER HEIJDEN Co., Pianohandelaars,
Abonneer! U op
Drukkerij A. BRINKMAN Zn. - Markt 31, GOUDA.
Hef Besta wwsir Tanden
AU— echt in du» flaunt
BINNENLAND.
OuderwijzenjMrwedden.
Gedeputeerd* blaten vaa Zuid-Hollotul
hebben aan de burgemeesters eu wet
houders in deze provincie een circulaire
gericht iuaake herziening van de jaarwed
den voor de onderwijzers der openbare
lagere scholen.
Zij hebben, horaer zij reeds eeolgen
tijd «fit voornemen hadden, de uitvoering
tot dusver opgeschort, teneinde al te wacli-
ten of het onlangs dk>or die bride Ka
mers der Suten-Geoeraat aangenomen onb
werp tot wijziging van art. 25 der La
ger Onderwijswet tot wet zou worden ver-
boven. Langer uitstel achten zij niet ge
rechtvaardigd.
Hun circulaire richt zich thans nu
de door bedoeld wetsontwerp gewilde al-
gemeene verplichting tot herziening der
jaarweddeuragelingen vóór 1 Januari 1918
niet bij de wet wordt opgelegd in
eerste plaats tot die besturen van die ge
meenten, waar nog In dit jaar eeoe her
ziening moet plaats vinden.
Niettemin geven Ged. Staten ook aan
de besturen der overige gemeenten met
aandrang in overweging, om na te gaan,
of de te hunnent gekiende jaarwedderege-
ling nog wel in overeenstemming is met
den zoozeer gestegen levensstandaard, ook
al houdt men er rekening mede, dat de
hooge prijzen van het oogenblik wel niet
ten volle een blijvend karakter zullen dra
gen.
In het feit, dat het wettelijk minimum
van f 500 voor de onderwijzers van bij
stand wordt geëischt ook voor de armste
streken van ons Kijk, ligt, schrijven 0«d.
blaten, een aanwijzing, dat in een welva
rende provincie als Zuid-Holland roet haar
hoogeren levensstandaard, de overgroote
meerderheid der gemeenten met toekenning
van dit minimum niet zal kunnen volstaan-
Hét koud hun dan ook voor, dat behou
dens voor die gemeenten, waar de levens
standaard of die draagkracht een lager be
drag reolutvaardigeii, de aanv angswedde
wel op f 700 zal moeten worden gesteld.
Wat de stijging der wedklen bij klim
ming van dienstjaren betreft, welke reeds
thans in de meeste gemeenten gunstiger
is dan die wet ais minimum eischt, beve
len God Staten overeenkomstig het voor
stel dier Staatscommissie, benoemd bij
Kon. besluit van 31 December 1913, aan
«Jé toekenning van een verhooging van
f 100 tclkenr na 2, 4, 6, 8, TO en 13 ja
ren (Heust Voor het bezit der hoofdakte
ware h. i. niet minder dan f 200 toe te
kennen; terwijl de tegemoetkoming in de
huishuur voor gehuwde en met deae gelijk
te stellen onderwijzeri naar hun oordeel
op niet m radier dlan f 100 zal moeten wor
den gesteld.
De aanvangswedde van een hoofd der
school zal, griet op den tegenwoordig t*n
levensHtandaardl in deee provincie, vol
gens Ged). Staten, op ten minste f 1200
nvoeten worden gestridi. Terwijl ook hier
voor die bovenbedoelde gemeenten wellicht
met een lager bedrag genoegen zal kun
nen worden genomen, zal h. i. auderpijda
in grootorc gemeenten of in plaatsen, waar
de levensstandaard! hooger is dlan op het
eigeniftjke platteland, niet genoemd bedrag
niet kunnen worden volstaan.
Met betrekking tot de regeling van de
opklimming, ten deze meenen Ged. Sta
ten, diat eerst na 6 jaren dienst (met In
begrip van de dienstjaren als onderwijzer
van bijsta ndl) de eerste verhooging be-
lioeft te wordbn toegekend en verder bijv.
na 8, 10, 13, 16 en 20 jaren andermaal
f 100.
Voor bet bezit van elke der bij-akten
voor vakken aan de sohoo-l onderwezen,
zou naar het oordcel van Ged. Staten
voor hoofden en onderwijzers f lOO moe
ten worden gegeven tot oen maximum van
f300.
Verder bevo en zij aan, de belooning
voor 't géven van herhallngsonderwij»,
waar zij nog op door de wet gestelde
minimum van 60 ct. per uur mocht zijn
bepaald, aanmerkelijk te verhoogen.
Voor hsuien die buiten den gewonen
schooltijd vadleii (hetgeen meestal met 't
handwerkonderwijs het geval zal zijn,)
moet, zeggen Ged. Staten ten slotte
billijkerwijs oen afzonderlijke bolooning
worden gegeven. 1 ven-zoo komt aan den
onderwijzer van bijstand' die het hoofd
der Kihool gedurende bijv. langer dan een
MODE EN HYOIiNB.
Eton effecten vervangen ée
Russische effecten.
Over het algemeen,, zegt do „iïïnufae-
turier", schijnt de Russische blouse te
hebben a-f gedaan, ofschoon alle soorten
van sohortjaponnen toch nog blijven be
staan. Rechte, lakensche japonnen, ge
plooid en met een losse ceintuur zijn nog
in de mode die met het uit twee
deelen bestaande 1 torn-effect voldoen ech
ter beter. Surpilce-modellen, en enkele met
zijwaartsohe slui ingen bchooren mede tot
de nieuwe moddllen. De natuurlijke tail-
lelijn geniet de voorkeur, ofschoon ver
scheidene jonge meisjes haar iets hooger
of lager doen aanbrengen. Combinaties
van materialen komen veelvuldig voor
met satin, en georgette wordt het meest
gebruikt met serge, gabardine, broadcloth
enz. Japonnen met gewerkte lintceintuurs,
zooals deze in het afgeioopeu voorjaar
voorkwamen, hebben afgedaan. Basque-
roodeilen zijn nog goed. Japonnen geheel
van crepe de Chine of van taffetas en
georgette 'golden ook ais modern. Er is
zelfs nu nog vraag naar witte crepe de
Chine-japonnen, eenvoudig! gemaakt en go-
garneerd met zijden kwasten, zijden sou
tache en zoo mogelijk enkele kleine pa
rels, voor bruidstoiletten en bruidsmeis
je»-japonnetjes.
Volgens de Man. bestaan de garneerin
gen meestal uit versiering mei steken van
een ander dik materiaal, uit soutache en
handwerk. Al en toe wordt militair galon
gevraagd, maar dan hi bescheiden mate
aangebracht. Snoeren éénkleurige kralen
komen voor met het elfeot van pijpjes
het is heel nieuw en vormt een aardige
garneering. Parriknoopen en lussen ko-
nwn op verscheidene tailor-made modu
len voor. Voor oostuums zijn de voor
naamste kleuren: marineblauw, donker
maand vervangt, tjuarvoor een vergoeding
toe.
Anti-Oorlog rasd.
Het bestuur van den „Nederlandsehen
Anti-Oorlog Raad" heeft dezer dagen in
zijn hoedanigheid van Bureau v an da In
ternationale „Centrale Organisatie voor
een Duurzomen Vrede" een schrijven ont
vangen van den Lngeteehen Minister Bal
four inhoudende de racdedeeling dat 4e
i ngel-che Regeering besloten heeft geen
passen te geven aan Engelsche onderda
nen tot het bijwonen van de Conferentie
te Bern en wel op grond van de om
standigheid, dat het volgens de Engdsehe
wet niet geoorloofd is aan l ngelsche on
derdanen gedurende den oorlog op een
of andere wijze in aanraking te koinen
met de onderdanen van vijandelijke -mo.
geldbeden. l>aar bovendien nog geen be
richten ontvangen zijn van den secretaris,
mr de Jong van Beek en Donk, die
sinds een week in Zwitserland verblijft,
aangaande toezegging tot deelneming aan
de Conferentie van Kransche en Italiaan-
sche zijde, heeft het bestuur van dien Ne-
derlandsche Anti-Oorlog Raad" gemeend
de Conferentie niet op 19 November te
moeten laten doorgaan. Van invloed op
dit bestuit was tevens het feit, dat de
Duitoche Rijksdlag op 22 November is
bijeengeroepen, zoodat het voor vele Duit-
schers onmogelijk zou zijn op 19 Novem
ber in Bern te komen.
Het bestuur van den „Nedierlandschen
Anti-Oorlog Raad" hoopt apomdlg te kun
nen mededeelen op welken datum) de Con
ferentie thans zal plaats hebben.
Geen Amerikaansche export-consenten
voor Nederlandsch-Indië?
^Daar de Noderlandsche schepen, welke
van San Francisco terugkeeren, alleen
lading verkrijgen voor Japan en Singa
pore, doch geen enkel stuk voor Java,
hebben scheepvaartkringen -hieruit a'geleid
dat Amerika exporUconuenten voor Neder-
lamtoch-Indië weigert.
De rtfst-uitvoer uit Britsch-Indie verboden.
De uitvoer van Rangoonrijst naar Ne
derlandsch-Indië werd1 verboden, evenals
de rijstuitvoer van Singapore en Penang.
De regeering heeft lang') telegrafDohen.
weg aan de residtenten opdracht gegeven,
maatregelen te nemen, ten einde een bui
tengewone opdrijving der prijzen voor rij»t
en andere voedingsmiddelen te voorkomen.
Tweede Kamerverkiezingen.
De Vrijzinnige Kiesvereenlging te 's-Gra-
venzande heeft op de groslij-t van can-
didaten voor het lidimaatischap der Tweede
Kanner, kieskring Dordrecht, geplaatst de
heer en M. v. d. Hout, tuinbouwer, se
cretaris van den Bond van Tuinbouwers
in het Westlaudmr. H. Smeenge, W.
de Jong en jhr. mr. Van Doorn, leden
der Kamer, en J. H- Koert te s-Gra-
venhage.
Volksuniversiteit.
Het aantal voor de leergangen aan de
Vólks-Universiteit alhier uitgegeven toef
gaugskaar en bedraagt thans rëeds oven
de 5000. Verleden jaar was dit begin
November 3000.
GBISIfikMAAIBEtiELEN.
Voorraden.
De Zaandamsche politie heeft in één week
tyda in beslag genomen: 21.760 Kilogram
tapiocameel, 33.080 K.G. cacoboter, 27.975
K.G. cacao, 1825 K.G. foelie, è000 K.G.
kaneelstokken, 4000 K..G. cacao-massa, 230
K.G. eiwit, 300 K.G. gruttenmeel, 1800
kisten luciefer8, 1797 kisten gecondenseerde
melk, 180 kisten zeep en 9 kisten slaolie.
Wegens overtreding der Distributiewet
1916 werden door de politie aldaar in de af-
geloopen maand 30 processen-verbaal opge
maakt.
Op ministerieelen last iB op Wieringen
beslag gelegd op een partij voederbieten van
8000 K.G., afkomstig uit Anna-Paulowna,
welke niet door een voederbewijjs gedekt
was.
Verschillende opgeslagen artikelen, w.o.
kisten gecondenseerde melk, luciifers, enz.,
wijnrood, groen, taupe en negerbruin. En
kele blauwe en zandkleuren gaan ook
veel, evenals donkere, gewerkte strepen
en sohotsche ruiten. Voor avondtoiletten
genieten zijden tuUe, kant en georgette
de voorkeur.
Nieuwe lialsvorroen.
Aardige naimiddlagtoiletteu en dezulke
bestemd voor niet bepaald officieeie gele
genheden prefereeren den vrijen hals en
voor dezen geldt dë horizontale neklijn
als de allernieuwste. Deze is op allerlei
vlugge wijzen gevarieerd en ziet er veel
aardiger uit dian de strakke lijn van ver
leden jaar. De nieuwe hals mag een
broeden kraag hebben van zacht, licht
kleurig materiaal, die zich uitstrekt over
de schouders tot aan de uiteinden van de
„rechte ijn"; of een luchtig gedrapeerd
effect van gekleurde zijde, satin of geor
gette, geheel rondomloopend, doch in de
IIju blijvend.
Groote verscheidenheid van
mode^ voor het hórfst en win
terseizoen.
Het aantal herfstmodrilen is, «egt de
Manufacturier, verbazend groot. Meh heeft
voornamelijk getracht origineele modellen
to vervaardigen. In de betere genres be
staan er feitelijk geen twee «elfde model
len altijd Is er weder een variatie aan
gebracht, al ware het maar in kleur of
wijze van garneering. Zoo exposeert b.v.
éen welbekende firn» een japon van zwar
te satin ohanneusc, met lange, breed uit
staande zijbanen, van onderen in zoua-
v en-effect gehouden; mouwen van zwarte
georgette en een vestje van witte geor
gette; hoog satijnen oetntuur, hoog op
den rug kruisende mri einden, die zich
van voren weder met die ceintuur ver
eenigen. Ken ander geeft te zien een wan-
delcofltuum van donkerrood broadcloth, ge-
door de eigenaren „ter beschikking ge
steld" van den burgemeester.
De Pluimveeteelt in Waterland.
Inbeslagneming van voeder.
Sinds de pluimveehouders in Waterland
slechts een zeer gering kwantum voedsel
voor het pluimvee ontvingen en ten slotte
bijna in het geheel niets meer, werd op al
lerlei manier getracht de pluimveeteelt van
den ondergang te redden. Het weinige ver
strekte voedsel werd gemengd met onkruid,
kriel, zaad en zeer beschadigde tarwe, ter
wijl velen door vischvoeder hun beesten
voor een gedeelte in het leven konden hou
den.
Thans is, zegt de TeL, echter al het aan
wezige voeder, ook de mengsels, door 't vee
voederbureau in beslag genomen en werden
alleen de verstrekte groene erwten en brui
ne boonen, die het laatst waren uitgegeven,
voor voeding gelaten. De pluimveehouders
zijn dus genoodzaakt tot bijna algeheel» af
schaffing van hun pluimvee over te gaan
en voor 1 ageren prijs aan de groothande
laars én poeliers te verkoopen. Het klein
bedrijf wordt ontzettend geknakt.
Naar aanleiding van de inbeslagneming
werd ons medegedeeld, dat dit was geschied
ten behoeve der koeboe ren. Hoewel be
proefd werd deze ramp voor de kleinhande
laars te voorkomen, zijn de resultaten daar
van tot nog toe nihil gebleven en heeft men
zich ten slotte tot den minister van Land
bouw gewend.
Verbod van vervoer per spoor van runderen.
Met machtiging van den minister van
watrstaat wordt met ingang van a.s. Dins
dag tot nader order het vervoer per Bpoor
van runderen in binnenLandsch verkeer ver
boden, met uitzondering van het vervoer
van de stations te Amsterdam, Delft, De
venter, Gorinchem, Hengelo, Hoorn, Leeu
warden, Leiden, Purmerend, Rotterdam,
Rijssen, Schagen, Sneek, Tiel, Utrecht én
Zutphefl, doch uitsluitend op marktdagen in
plaatsen nabjj deze stations gelegen, ter
wijl op die dagen alleen zendingen mogen
worden aangenomen naar Amsterdam, Rot
terdam en Utrecht of wel naar een sta
tion, dat op meer dan 60 K.M., langs den
spoorweg gemeten, van het station van af
zending verwijderd is.
Dit verbod geldt voor alle runderen, on
verschillig van welk geslacht, leeftijd of
grootte, doch niet voor andere levende die
ren als pharden, varkens, Bchapen, enz.
Ontheffing van het vervoerverbod kan
worden verleend door het departement van
landbouw, nijverheid en handel, afdeeling
crisiszaken (bureau vervoer).
Geen boter naar Engeland.
Men meldt van welingelichte zijde:
In de overéénkomst, tusschen Engeland
en het Lan<Jbouw-Export-Bureau gesloten,
is bepaald, dit 2j> van onzen export van
boter zal gaan naar Engeland of de landen
waarvoor Engeitod opkomt of de Belgian
Relief. De exporteurs konden in Engeland
met de boter komen op de vrije markt;
maar aangezien de bo terp rij zen daar te lan
de veelj lager waren dan in Duitschland,
kregen zij van de Engelsche Regeering een
bonus boven den marktprijs, zoodat de ex
port op deze wijze nog mogelijk was, hoe
wel ook met dien bonus de prijzen, welke
de exporteurs in Engeland voor hun boter
kregen, veel lagre bleven dan in Duitsch
land. Zij bedroegen het laatst 430 shilling
per hundred weight (of 50.75 K.G.) Men
gaat echter in Engeland op het gebied der
levensbehoeften hoe langer hoe meer van
den vrijen handel af en door den food-con
troller worden maximum-prijzen voor de le
vensmiddelen vastgesteld. Dit is nu in het
begin dezer maand ook voor de boter ge
schied.
De maximum-prijs voor de boter is toen
gesteld op 229 shilling per hundrdweight.
Nu is echter, in verband met den prijB voor
de industriemelk voor den aanstaanden
winter de productieprijs van de boter hier
te lande op 20 October j.l. vastgesteld op
3.25 per K.G., zoodat de Engelsche prijs
op het oogenblik beneden den productie-
heel glad met groote knoopen vanaf de
kin tot aan dien randlzooim; de met ge-
dessinneerde donkere zijde gevoerde kraag
tot den zoom geheel recht geknipt; in het
uii<kten een middelmatig breede ceintuur
er aandluidling van de tailleiijnnauwe
mouwen roet kleine, omgeulagen., met zij
de omboorde manchetten. Een paar kleine
militaire borstzakken verhoogen nog den
strengen eenvoud'.
De mindere lengte der mantels wordt
als een voordeel beschouwd en verschei
dene bontmantel», bestemd voor dien a.s,
winter zijn dan ook niet moer zoo lang
als die van dien algeloopen winter. Mo
dellen van 85 100 c.M. lengte komen
veel meer voor dan voorheen, ofschoon
de collecties mantels bevatten tot 115 c.M.
lengte. De voering is meestal in levendi
ge kleuren en dessins gekozen en bestaat
uit een beste soort zijde, meestal kaffetae.
Garneerband van onderen om de mam
tels wordt minder gezien düt ja»r, even
als smalle garneersels op andere plaat
sen; n»aar de kolossale kragen en man
chetten vinden algemeen bijval, wanneer
ze gemaakt worden van Alask a-sabel,
zwarte lynx, naturel lynx (feitelijk lynx
geverfd in allerlei nieuwe tinten) vos,
bunzing of bever. Een chic model heeft
een lagen matroswikraag, die van voren
tot aan de tailleiijn loopt en met ope
ningen, waarin de Hudson seol-oeintuur
loopt. De kraag is van lynx, dat ge
verfd is als Wauw-vos, zeer rijk van
tint. De kolossale bijbehoorende manchet
ten reiken tot bijna aan de ellebogen.
Alle nieuwe moffen zijn kleiner dan
vroeger en rond van model.
Slaapwandelen.
Feu interessant artikel over „slaap
wandelen" vinden we in „Kosmos" van
de hand van dr Rudolf Tetenef.
prijs. Door den Engelschen maatregel werd
onze export des te zwaarder getroffen, om
dat, terwijl ook voor Deensche boter de
zelfde maximum-prijs is vastgesteld, die
prijs voor de boter, uit Denemarken inge
voerd, eerst op 13 November zal intreden,
terwijl voor Nederland de maatregel reeds
op 6 November in werking trad. Als gevolg
hiervan heeft de export van boter uit ons
land naar Engeland thans opgehouden.
De •ohaarfchte aan vaite brand
stoffen en noodmaatregelen.
Het steenkoolgebrek.
Volga*! de „Dordtóche Ct" zullen
door gebrek aau steenkolen de werk
zaamheden aan de drie zoutziederijen te
Zwijndrecht van de firma Gerrit van
Hoogstraten en Zoon, de firma J. de
Boodt en de N. V. Zoutziederij „deDol-
phijn", Zaterdag a.s. worden gestaakt
Brandstoffen voor openbare gebouwen, enz.
Het Bureau voor Mededee ingen inzake
de Voedselvoorziening meldt
Gelijk bekend is, zijn ten aanzien van
de brandstoffen voorziening die Verbruiker»
verdeeld in vier hooédgjoepen. Groep A
omvat die particuliere personen groep
B de groote magazijnen, winkels en par
ticuliere kantoren; groep C de openbare
gebouwen (niet voor puolteke vermakelijk
heden bestemd), ziekenhuizen, rijks-, ge*
meente- en provinciale kantoren, gestich
ten van weldadigheid of algemeen nut,
kerken, gevangenissen, kazernes, Bcholen,
lwtcta en restaurants; groep D de gebou
wen voor publieke vermakelijkheden.
1 Iet rantsoen voor de groepen B, C en
D. is indertijd vastgesteld op 75 van
de voor het stookseiaoen 1917—1918 op
gegeven behoefte.
De toewijzingen van de Rijks-kolendüs-
tribu ie over ae maand November zullen
zoodanig zijn, dat elke Brandstoffen-Com
missie op 1 December a.s. een zoodanige
hoeveelheid brandstoffen voor deze groe
pen heeft ontvangen, döt 50 van het
rantsoen gedeeltelijk gedistribueerd!, ge
deeltelijk in voorraad is.
Groep C heeft hierbij den voorrang,. In
geen geval mogen de voor groep A toe
gewezen hoeveelheden van de groepen B,
O en D woriHen gebruikt of omgekeerd,
tenzij met voorafgaande goedkeuring van
de Rijks Kolendistributie.
Ten aanzien van groep B is het de
bedoeling dat winkels, fobriekslooaliteiten,
werkplaatsen, welke in gewone tijden ook
verwarmd werden, ook thans in aanmer
king kamen voor de verstrekking van
brandstoffenonder winkels zijn ook te
verstaan apotheken. De Brandstoffen-Com-
mis«de heeft zich er van te overtuigen,
dat niet op de een of andere wijze, door
gebruik te maken van het fclt, dat mep
oen werkplaats of een dergelijke inrich
ting heeft, een exfca kwantum brandstof
fen voor privé gebruik wordt verkregen..
In verband roet het bovenstaand)» spreekt
het vanzelf, d»( dfie Brandstoffen-Comimis-
sied, welke de haardsteden in een derge-
iijken winkel of werkplaats enz. bij het
aantal 'haardsteden van het perceel Heb
ben inbegrepen en waardoor dus hetzelfde
perceel In een hoogere klasse is gebracht,
de brandstoffenkaart op naam van den
bewoner voor diens huishoudelijk gebruik
moet worden herzien en teruggebracht tot
de klaslse, waarin het perceel valt na
aftrek van de bedoelde haardstede.
Ondier particuliere kantoren dienen te
worden verstaan die kantoren, waar den
gebeden dag personeel werkzaam is; stu
dievertrekken en werkkamers kunnen niet
onder groep B. worden gerangschikt. In
middels wordt voor deze laatste eenigs-
zirw tegemoet vgekoroen doordat aan klas
sen III en hooger van groep A over No
vember 3 H L. extra wordt gegeven
GEMENGDE BGBIOHTEN.
De duikboot in dienst der wetenschap.
Vliegmachine en duikboot, die voorloo-
pig alleen nog maar voor militaire doel
einden gebruikt worden zouden ook de we
tenschap onschatbare diensten kunnen be
wijzen. De vliegmachine zou bijv. van
grcot nut kunnen zijn bij het bestudeeren
van de vogelwereld) en die onderzeeër voor
het peilen der zeediepte Een oorlogtsduik-
boot is natuurlijk voor die onderzoekin-
Tetzner bewijst de mensohheid roet dit
artikel een dienst doordat hij niet schroomt
in zijn interessante causerie het hoogst
merkwaardige verschijnsel van het slaap
wandelen van alle kanten te bezien.
Tetzner begint met enkele merkwaardi
ge staaltjes te noemen, enkele krachtstux-
jes, kunnen we haast zeggen, op dit ge
bied
De slaapwandelaar steelt dan voorwer
pen, houdt e n lucifer aan het tafelkleed
om koflie te kunnen zetten, steekt het
heele huis in brand en gaat dan rustig
naar bed. Wakker gewaakt hebben zeniet
meer do minste herinnering aan het ge
beurde. De waarneming van de buitenwe
reld is zeer beperkt en dan nog vaak ver
keerd. De zieke houdt het raam, waar hij
uitklimt, voor een deur, het dak voor een
weg, waarop hij met het grootste gemak
rondloopt, omdat hij het gevaar niet ziet,
zich dus zeker voelt. Toch verongeluk
ken slaapwandelaars niet zelden. Dat men
eep slaapwandelaar nooit op een gevaar
lijk moment roepen mag is duidelijk. De
sohrik bij liet ontwaken zou de treurig
ste gevolgen hebben kunnen. De zieken
tol alleen weer den weg naar
hun bed terug.
hebben ze een
vage
herinnering aan het gobeurde en meenen
dan gedroomd te hebben. Iemand, dü» in
zijn slaap brand gesticht heeft, probéert
nooit, wanneer hij het zich herHmert.de
sporen van het feit te vernietigen; hij
spreekt er argeloos over als over iets wat
een ander heeft gedaan- Met deze droom
achtige herinneringen heeft men den hee-
len toestand pogen te verklaren. Reeds
Meenet verklaarde in I860 het slaapwan
delen als een mimisch voorgestelde® en
gesproken droom. Met deze verklaring *ou-
zouden wij ook de overgangen van ge
zondheid naar ziekte kunnen begrijpen.
Zoo'n overgangsvorm is het in den slaap
spreken en het zicti in den droom op
VOLKOME SNELLE BENEZINN.
door planienuittrekMl van Dr. Damman van al la
aiakten an zwaktan der blaaa, Suiker-, Eiw'u-,
Nieren- Huidziekte (exzema) veratoppin fc, aam
beien, Bloedarmoede, Hoest, Aathma, inking,
Zenuwpijn. Vraagt met opgave van welke ziekte
grat.broch.oo64 mat bewijzen aan Saabille
Apotk. Groot# Markt 7 otterdam. 2631 9
gen allerminst geschikt. Men zou voor
wetenschappelijk» doeleinden bepaalde klei-
ae duikbootcn moeten bouwen, speciaal ia.
gericht voor onderzeesche onderzoekingen,
die op de aan de zeekust gelegen zoolo
gische stations steeds ter beschikking van
de vakgeleerden zouden, zijn.
De Duiisohe zooioog Krumbach heeft
reedt) de eerste onderzeeboot voor we
tenschappelijke (Joelrinde®, laten bouwen.
Het is een breedl, kort stalen vaartuig
zonder periscoop, wat ook niet noodig
is, daar het boven water niets heeft te
zoeken In plaats daarvan heeft het in
de zijwanden groote vensters en ook de
bodem van het dehip bezit verscheidene
sterke glasplaten voor een onderloek naar
benedien. Een e ectrische reflector moet de
zeediepte belichten, en een fotografisch ap
paraat zal het geziene op die gevoelige
plaat vastleggen. Ongetwijfeld zal aan dit
eerste type nog veel worden verbeterd.
jr-
Prijten.
Het Centraal Bureau voor de Statistiek
publiceert in afl. 10 van zijn Maandschrift
verhoudingscyfers der prijzen van eenige
door een 6-tal coöperaties verkochte arti
kelen, waarvoor vergelijking met vroegere
perioden mogelijk was.
Deze verhoudingscijfer8 zijn:
Leidsche kaas 139 in 1914, 238 in Sep
tember 1917, koffie resp. 88 en 126, marga
rine 99 en 123, bo terolie 97 en 262, raap
olie 137 en 323, stijfsel 107 en 387, sj^fSp
100 en 182, bastard suiker 91 en JJléT sui
ker (melis) 89 en 103, thee 118 en 117 en
zout 80 en 100. (De prijzen van 1893 zijn
gelijk 100 gesteld.)
Uit eene vergelijking van de prijzen van
een aantal artikelen in Augustus en Sep
tember 1917 blijkt, dat Leidsche kaas steeg
met 3 koffie met 9 boterolie met
8 raapolie met 2 stijfel met 3 en
vermicelli met 14 de volgende artikelen
werden niet in prijs verhoogd: capucjjners,
grauwe erwten, groene erwten, boekweit
gort, hayergort, Goudsch kaas, margarine,
roogemeel, tarwemeel, patentolie, rijst, so
da, stroop, suiker, zeep en zout.
Het verhoudingscijfer van de gemiddelde
prijzen van cokes bij een 8-tal gemeente
lijke gasfabrieken, in 1913 op 100 gesteld,
beliep in de grootere gemeenten in 1914
96.58 en steeg vervolgens tot 123.73 in
1915, 152.10 in 1916, 200.99 in het eerste
halfjaar van 1917, 229.80 in Augustus en
243.16 in September 1917.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 10 November 1917.'
Overzetveer Kattensingelgracht.
B. en W. schreven d.d. 1 Nov. aan
den Raad:
Op 31 December e.k. zal de, inge
volge Uw besluit van 11 December
1914 no. 1376 voor een tijdvak van
3 jaren aangegane pachtovereen
komst betreffende het overzetveer
aan de Kattensingelgracht alhier af-
loopen.
De tegenwoordige pachter J. A.
Bron is bereid zich ook na 31 Decem
ber te blijven belasten met de bedie
ning, die, evenmin als het voor zijne
rekening zijnde onderhoud van de
reep, aanleiding geeft tot klachten.
Echter kan hij door de duurdere le
veneomstandigheden en het vermin
derde treinverkeer, dat een geringer
personenvervoer dan vroeger met de
pont tengevolge heeft, niet meer vol
doen aan de bij de thans geldende
voorwaarden getroffen finantieele
regeling, door welke hem onder meer
richten en bewegingen maken. Ook de
toestand van slaapdronkenheid i» zoo'n
oveijgangavorm. Men heeft bij dleze ziekte
een z.g. slaapechemertoeotand, een voor-
bijgaandle bewuetaijnsi,,vertroebeling", waar
bij men onbewust soons zeer gecompli
ceerde handelingen uitvoert. Men consta
teert dleze schemertoestanden bij verschil
lende zenuwziekten, zooals epilepsie, al-
coholistoe, enz. Na een epileptische® aan
val komen vaalt zulke schemertoesianden
voor, waarin de zieke allerlei verkeerde
handelingen, som» zelfsi mós doden be
gaat I en vorm hiervan nu is slaapwan
delen, dat echter niet uitsluitend bij epi
lepsie voorkomt Ook nerveuse personen,
vooral kinderen kunnen er aan lijden.
Dxvor hypnose kan men zulke toestanden
kunstmatig te voorschijn roepen. Zeer
interessante gevallen zijn die, waarbij al
leen in den schemertoestand' de herinne
ring aan vorige toestanden aanwezig is.
Daarbij kan het tot een verdubbelen der
persoonlijkheid! komen, zooals reodk» Che-
lin in 1791 beschreven heelt. Een Duitsch
jong meisje hield zich in schemertoestand
voor een lErangalae en wist precies de
houding en die elegante bewegingen en
manieren oener Francais® aan te nemen,
terwijl ze vloeiend Franach sprak. Was
de aanval voorbij, dan was ook de herin
nering verdwenen; bij den nieuwen aan
val wist ze eriRer weer allee van den
vorigen en zette de onderhandeling voort,
Waar die bij hef ontwaken ondlerbroken
was. Bij zoo'n '„dubbefeik" worden de
kenmerken van den eenen toestand niet
in den andeoren Overgenomen.
Over de kweafle \an het .dubbcle-
ik" zijn de geleerden inmiddels nog niri
uitgepraat. Zooals; men weet, interneerden
vooral de theoeofeu ach voor dra his
torie. en wij zullen er nog wei eens op
moeten terugkom*».
eene jaarlijksohe betaling van f 25.—
aan de Gemeente is opgelegd. De
moeilijke levensomstandigheden zijn
reeds oorzaak geweest, dat meerge
noemde pachter in de laatste maan
den een enkele maal voor het over
zetten van een persoon 2 cent vroeg,
terwijl hem sleohts de heffing van
1 cent is toegestaan.
Aan de aldus gebleken bezwaren
meenen wij te kunnen tegemoet ko
men door de betaling der vergoeding
aan de Gemeente voor de jaren 1918
en 1919 te doen vervallen en onzer
zijds nauwlettend te waken tegen
overschrijding van het tarief.
Daar van eene openbare verpach
ting geen bate voor de Gemeente is
te verwachten, zouden wij voorts de
verpachting weder willen doen ge
schieden aan J. A. Bron vorenge
noemd.
Qp grond van het vorenstaande
geven B. en W. in overweging den
pacht aan J. A. Bron te verlengen,
zonder verplichte betaling van
25.—.
Onderhandsche verlenging opdracht bedie
ning pont veer Turf singelgracht.
B. en W. schreven d.d. 1 Nov. aan
den Raad
Op 31 December e.k. zal de, inge
volge op 8 December 1914 gehouden
openbare aanbesteding, aan I. van
Leeuwen alhier opgedragen bedie
ning van de pont in de Turfsingel-
gracht alhier een einde nemen.
Onder de tegenwoordige tijdsom
standigheden achten wij het nemen
in eigen beheer ongeraden en zou
den, waar de bediening geen aanlei
ding geeft tot klachten, de desbe
treffende opdracht gaarne onder
hands met 2 jaar willen zien ver
lengd. Van Leeuwen vorengenpemd
is bereid bedoelde opdracht te aan
vaarden doch heeft ons tevens ver
zocht de hém uit te keeren som per
jaar, thans beloopende 950.te
willen verhoogen tot 1200.in
verband met de enorme prijsstijging
der materialen en de duurdere le
vensomstandigheden. Wij achten het
gedane verzoek billijk en wenschen
U derhalve tot inwilliging te advi-
seeren.
De voor de bediening thans gel
dende voorwaarden kunnen o.i. voor
de te verlengen opdracht verder on
gewijzigd blijven gehandhaafd met
deze uitzondering, dat daarin alsnog
de bepaling wordt opgenomen, dat
Van, Leeuwen, verplicht ie een helper
in dienst te hebben, dien uit eigen in
komsten te beloonen in overleg met
en onder goedkeuring van ons Col
lege en dat de helper moet zijn ten
genoege van ons College.
Op grond van het vorenstaande
doen B. en W. het hiervoor noodige
voorstel aan den Raad.
Verlenging pachttermijn sluisgeldheffing
Reeuwijksche Verlaat
B. en W. schreven d.d. 1 Nov. aan
den Raad:
Op 31 December e.k. zal de voor
een tijdvak van 3 jaren met H.
Scheijgrond alhier aangegane pacht
overeenkomst betreffende het recht
tot heffing van sluisgeld aan het
Reeuwijksche en Sluipwijksche Ver
laat alhier afloopen.
De tegenwoordige pachter heeft
gedurende den oorlog zijne inkom
sten geleidelijk zien achteruitgaan
als gevolg van de verminderde vaart
door het Verlaat. Derhalve achten
wjj het billijk hem in de geleden
schade door gederfde ontvangsten
tegemoet te komen.
Daartoe zouden wij, in de veron
derstelling, dat de aangevraagde
Koninklijke goedkeuring op de voort
te zetten heffing van het sluisgeld
wederom zal worden verleend, de be
staande overeenkomst alsnog onder
hands met 1 jaar willen zien ver
lengd en de pachtsom, thans bedra
gende 1 502.— per jaar, willen zien
verminderd tot f 300.
Voorts achten wij het gewenscht,
dat alsdan in de voorwaarden nog de
bepaling wordt opgenomen, dat geen
sluisgeld zal verschuldigd zijn voor
vaartuigen der Gemeente en voor
vaartuigep, die .voor rekening der
Gemeente varen.
Op grond van het vorenstaande
doen B. en W. een voorstel aan den
Raad.
Verhaar van geneenteltykea tuingrond
bü Kragerlaan.
B. en W. stellen den Raad voor tb
voldoen aan een door H. K. de
Ridder gericht verzoek om den
gemeentelijken tuingrond, vormende
het Noordelijk gedeelte van het per
ceel, kadastraal bekend in Sectie
A. no. 3873, met de zich daarop be
vindende schuurtjes doch zonder de
opgaande of andere hoornen, en ge
legen nabij de Krugerlaan alhier te
mogen huren voor eene som van
1.per week en tot 1 Maart 1818.
Bijslag op prijs van petroleam.
B. en W. schreven d.d. 1 Nov. aan
den Raad:
In Uwe vergadering van 12 Octo
ber j.l. werd op voorstel van den
heer Mnijlwijk, zulks naar aanlei
ding van een adres van de afdeeling
Gouda der S.D.A.P., houdende ver
zoek van gemeentewege een flinken
toeslag voor arbeiders en daarmede
gelijk gestelden te geven op den
maximumprijs voor petroleum, aan
ons College opgedragen tot Zijne Ex
cellentie den Minister van Land
bouw, Nijverheid en Handel het ver
zoek te richten over te willen gaan
tot eene verlaging van den bedoel
den maximumprijs dan wel het arti
kel petroleum toe te voegen aan de
lijst van goederen, vastgesteld over
eenkomstig artikel 1 der Distributie-
wet-1916.
Onmiddellijk is door ons aan die
opdracht voldaan. Vorengenoemde
Minister kan echter, blijkens zijn
hiernevens overgelegd antwoord
geen termen vinden om het in de
tweede plaats genoemde verzoek in
te willigen, terwijl hij-zich omtrent
verlaging van den maximumprijs
niet uitlaat. Door wat ons evenwel te
dien aanzien van andere zijden is be
kend geworden mogen wij wel als
zeker aannemen dat ook de gevraag
de verlaging van Rijkswege voorals
nog niet is te verwachten.
Zooals U bekend zal zijn, wordt
'petroleum op dit oogenblik voor
huishoudelijk gebruik alleen beschik
baar gesteld op distributiekaarten
en ten behoeve van gezinnen, die niet
zijn aangesloten op het gasbuizen- of
electrische kabelnet der Gemeente, en
van schippers, een en ander tegen
den maximumprijs van 44 cents per
liter.
Waar de houders der kaarten juist
het minst draagkrachtig gedeelte der
bavolking uitmaken, zijn wij van
oordeel, dat te dezen spoedig raad
dient te worden geschaft en een ge
meentelijke bijslag ter verlaging van
den maximumprijs daartoe het meest
geschikte middel is.
Wij zouden dan den gemeentelij
ken bijslag willen zien toegekend tot
een bedhhg van 14 cents per Liter,
gedurende de maanden December
1917 benevens Januari en Februari
1918 en wel aan die houders van pe-
troleum-distributiekaarten, welke op
de kohieren der plaatselijke directe
belasting naar het inkomen voor den
dienst 1917 voor een bedrag van
700.of daarbeneden dan wel in
het geheel niet zijn aangeslagen, on
der voorbehoud, dat de op 1 Novem
ber bestaande, door de Regeering
vastgestelde distributie-regeling, on
gewijzigd blijft gehandhaafd. In ver
band met eventueele wijziging der
distributie-regeling in een of ande
ren zin hetgeen bij distributie
regelingen nog al eens een enkele
maal het geval is zouden wij
gaarne gemachtigd worden naar be
vind van omstandigheden te dezen
te handelen ter besteding op de meest
billijke wijze van het bij dit voorstel
aan te vragen crediet.
Bij de verleening van een gemeen
telijken bijslag op de hierboven aan
gegeven wijze zullen, naar onze be
rekening, 1200 houders van distribu
tiekaarten voor het ontvangen van
den gemeentelijken bijslag van 14
cents per Liter in aanmerking komen
en met een en ander, ongerekend de
kosten der inrichting van een afzon
derlijk bon-systeem en aannemende,
dat met de distributie van 2 Liter
per 2 weken wordt voortgegaan, eene
uitgaaf in totaal van rond f 2250.
femoeid zijn. Wij zouden deze voor
750willen brengen ten laste van
den dienst 1917 en voor 1 1500.
ten laste van den dienst 1918.
Het op grond van het vorenstaande
door B. en W. gedane voorstel, is,
zooals reeds in dit blad vermeld, op
verzoek van den heer Muijlwijk in de
vergadering van 2 Nov. direct in be
handeling genomen; het "Voorstel is
toen zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
(Zie vórder Stadsnieuws 2e Blad.)
DMNIMHYlIfG.
Distributieregeling roer vet vaa
geslachte dieren.
BUBCEMLESIkR en WïTTHOUDeRS
van GOUDA,
brengen ter algemeen» kennis
dat op nader bekend te maken dag zal
in werking treden de navolgende door den
minister van Landbouw, Nijverheid en
Handel vastgestelde
DISTRIBUTIEREGELING VOOR Vi-.T
VAN ÜUiLACHTE DIeReN.
Artikel 1.
Onder vet wordt in de«e regeling ver
staan alle vet, afkomstig van runderen,
kalveren, .schapen en varken» bij slach
ting en detail leering van het vleesoh, met
uitzondering van aangewassen vet, voor
zooverre het aan het vleeaoh vastgegroeid
of aangewassen verkocht wordt, en van
darnuvri.
Ondier slachter wordt In dra regeling
verstaan ieder, die in of voor zijn bedrijf
een rund, kalf, schaap of varken slacht
of ingevolge zijn opdraclii doet slachten.
Artikel 2.
Het te verboden, anders dan volgens
hetgeen hierna zal worden bepaald, vet
af te leveren of te vervoeren.
Darmenslijmorijen zijn verplicht alle daar
S«produceerde vet ter beschikking te hou-
en van het Vet-Distrlbutte-Bureau en
overeenkomstig dë aanwljaigingen van dat
Bureau af te leveren
Artikel d.
Ieder die binnen die Gemeente In of voor
zijn bedrijf een rund, kalf, schaap of
varken slacht of doet slachten, moet daar
van ten minste 24 urm tevoren sohrlfte-
lijk kennte geven aan den Burgemeester
door invulling van daarvoor nader be
schikbaar te stellen formulieren.
Bij noodslachtingen geschiedt de in het
3e lid hiervoren bedoelde opgaaf zoo spoe
dig mogelijk
Artikel 4.
Iedere slachter is verplicht het vet van
runderen, kalveren, schapen, en varken»,
welke door Tiem of ingevolge zijn opdracht
zijn geslacht:
a. onmiddellijk na de slachting op een
koele plaats uit te haógen of te doen uit
hangen
b. het vet daags daarna in drogen,
rindelljken toestand, behoorlijk verpakt af
te leveren, franco per «helste' gelegenheid
aan een vetuitsrariter, hem doorvoor door
of naniend den ministeraan te wijzen
daarbij oen orzaanelataat te voegen.
De minister stelt de prikte vast tegen
welke de in het le lid bedoelde aflevering
zal moeten geschieden (iïqtygief vracht ert
emballage, dfe franco zgjmoeten worden
teruggezonden.
De in het le lid bedoeWè' slachter is
verplicht
a. de van de slaobtingen afkomstige
darmen' af te leveren aan een» darmen-
slijmerij
b aan het Vet-DIstrlbutie-Bureau onmid
dellijk mededee ling te doen van naam en
woonplaats van den darmensjijmcr, aan
wien hij de darmen heeft algrieverd, al»-
miede van hun gewicht.
Artikel 6.
De aangewezen vetuilsmriter doet den
slachter onverwijld een ontvangstbewijs
toekomen voor de ontvangen zending vei.
Wanneer de zending niet overeenstemt
roet hetgeen op den bijgevoegdten verza-
roclstaat is opgegeven, wordt op het ont
vangstbewijs het werkelijk ontvangen ge
wicht vermeld.
t r wordt g acht overeenstemming te
bestaan tusschen het gewicht der zending
en het op den staat vermelde, wanneer
geen grooter verschil aanwezig is dan
5
De vetuitsroe ter te verplicht tot beta
ling. éénmaal per week van het hen» toe
gezonden vet over de boeveelheid, waar
van hij de ontvangst heeft erkend.
Gouda, den 9 November 1917.
Burgemeester en Weth. toorn.,
J. VAN GAIJEN, Lo.-B.
De Secretaris,
M. VAN DfcR VEUR.
Aangesloten t
Tel. No. 555. GEM. ONTVANGER, Markt 73.
Tel. No. 556. A. VAN MAAREN, Lederhandel,
Pep entreat 50.
Tel. No. 557. P. J. BELLAART Jr., Fabrikant,
Ble#kereaia«el 33. 2643 12
KUNSTTANDEN EN GEBITTEN.
C. W. OSCAR ALBREGHS,
m. ROTTERDAM.
Man bnflPllp* do byiondoi» beteekeni. toii de merkwoardige werking v»n Odol.
Terwql andere Mond- en Tandreinigingsmiddelen yoortooyerre die oyer 't algemeen yoor de dage-
lqksche behandeling der tanden in aanmerking komen, alléfa gedurende de weinige eeoonden yan 't mond-
reinigen hnnne werking doen gelden, werkt Odol nog urenlang, nadat men cioh de tanden gepoetat heeft na.
Door deze zeer bijzondere dnnrzame werking yan 't Odol, worden de tandeoverwoeetende gi.tiogs- en
yerynilingeprooeaeen in den mond urenlang tegengewerkt en doeltreffend onderdrukt
Man wacht* *leh voor namaak!
Het echte mondwater Odol wordt allttn in flaooni eerkocht, al» hier afgebeeld.
Mot tooatcBining voa Edaiacktbar# Httoroa BurgaMMater aa W*boada» I
Gouda, ul op 11 Imt ma v«l|aa4«
wordaa gaboudaa tan bate vaa hot TehuU vc
uit Ncdariand, g#v#ati|d te Wolfhraa, waarvaa
Om oog vaten dia aanvragen, la kunnen help
Beschermheer Z. K. H. Prina
KW m# Th richt
JOS. V. RAALTE,
Dir. v. d. Schelde, VÜMingM.
S. J. BARON VAN TUYL
v. 8EROOSKERKE.
HUGO POORTMAN.
Dr. J. BREVBE.
Mevrouw JURGBNS—Rrijmm.
Jhr. Mr. H. G. VAN HOLTHE
TOT ECHTEN.
allddnataande Blinden van alia gaslndtea
~s opgenomen.
uit Gouda ook twee blinden rijn o
Hendrik dar Nederlanden.
Hti i
2646 56
Jhr. L. H. N. NEDERMEIJER
RIDDER VAN IKJSENTHA
Jonkvrouw# L. H. C. BARONES
VAN HOEVBLL, Secretereeee.
Msj. J. M. DE8MONS,
JK 1. BEELAERTrv5fi"BLO*uiND.
Mevr. C. BARONES VAN DeITfeLTZ,
Jhr. Mr. H. K. A. LAMAN TRIP.
Vlc.-F
Flrma B. DB JONQ.
Bekaaien, Stoffeerders, Beddenmakers,
Verhuixinfen.
Gouwe 91. Tel. 47
te ROTTERDAM, alleen Pompenburgeltigel 33, bjj hot Hofplin,
biedon aaneenige boipeelde PIANO'S, in do prjjien yan lüp—
276 en 375 gld.
Voort. Ninuwn PIANINO'* vanaf 460 gld. 2494 20
AU gij merkt, dat uwe lichaamskrachten afnemen,
Alt gij begint te vermageren,
dingen,
i piMgt,
AU gij tea
AU hoofdpijn u nu en I
Ala gij onrustig slaapt,
AU gij laat hebt van hartkloppingan,
Ala gij 'a morgana vermoaid wakkar wordt
Als gij suisingen hebt ia hoofd en ooren
Ala gij pijn in rug en lendenen hebt,
de levei
AU
Ala gij u afgemat gevoelt,
AU gij senuwachlig aijt,
om genesing te aoeken. Want al da bovwngeuoamda verschijnselen wijaaa
er op, dat uw lichaam verswakt ia en uw senuwen overspannen zijn an
ook uw bloed dringend behoefte heeft on versterkt te worden. Door
tijdig in te grijpen, en een goed bloed-, ITchaam- en senuwversterkend
middel te gebruiken, kannen ernstige aiekten voorkomen worden en
kunnen volkomen gesondheid, kracht en levenslust weer uw deal worden.
Wacht daarom niet, maar begin dadelijk genesing te aoeken, die gij be
slist suit vinden door het gebruik van
Bij kat gebruik hiervan kunt gij van succes versekerd tijn,
Ia buseeu van 90 ct.. fl.75, f4.25. f8.25.
Verkrijgbaar bij Apetïkekera an Drogieteu. 2291 94
Ta Gouda Anton Coops, Wljdetr. 391 kbosakwvsa A N.
Boskoop Wad. I. Spruit; J. P.Varkada; Wnddlunvoon A. v.
Moordroeht J. v. Gennep; Stolwijk B. Notaijl.
vu het Vorhamlelde in den Qemeenteraad van Bouds.
Bevat ALLE bij den Rood inkomende itakken, de beschikkingen daarop
en de stenografisch opgenomen discussies, allee bjjeso in boekformaat
ABONNEMENTSPRIJS
voor sbonné's op dit blad ff 0.25 per kwartaal by voorn it hef sling,
voor niet-abonné'a ff 0.50 per kwartaal bjj vooruitbetaling.
0F" Abonnementen worden aangenomen door de
JVf,-' SM» JMm a, tr~* Sm mvMnd mtr i
k tl-.
K
4
