*vvl j£™dF k^»h0»t
v'rraS zi
r .jLïs n"i,tair
Hoeden, Petten u Baretten
Telegrafisch Weerbericht
worden gehouden, oui dte EngeLsche Re-
geering te danken voor haar officieel© ver
klaring voor het Zionisme. Gp deze ver
gadering zal Zang will de officieele wede-
deeling doen. dat hij en zijn organisatie,
The Jewish Territorial Organisation, zich
aansluiten bij de Zionistische organisatie.
Op een banquet te Londen, ter viering
var de officieele i. ngelsch e verklaring
voor het Zionisme, alwaar de vertegen
woordigers der Zionistische biding het
woord voerden, verklaarden de heeren
Kothjohlk), al hun macht in dienst te
stellen voor de verwezenlijking van het
Zionistisch program.
A n t i-Z i o n 1 s m e.
De verklaring der I ngeteche Uegeering
voor «ra Joodbeh Palestina, heeft den te
genstanders aanleiding gegeven oen anii-
Ziouistisoh verbond le stiohten, aldus wordt
uit Ixwidlen borioht. Tot de oprichters bc-
lioort o. a. l.ord .Swa> tilling in haar pro
gram heeft het verbond de volgende pun
ten opgenomen
1. r.ngelsche Joden te ver-enigen al
leen en uitsluitend op den grondslag van
de Moaaltfohe religie
2. Tegenstand te bieden aan de pogin
gen een afzonderlijke jood-sche pollti.-ke
nationaliteit te vormen.
8. Het vergemakkelijken van de neder
zetting In Palestina van die Joden, die
verlangen Palestina tot hun woonplaats
De Paus en het Z i o n i a mi e.
Naar verluidt heeft de nuntius te Bern
op verzoek der Zionisten aan den Pftus
liet verzoek gericht aan den Sultan te
vragen, oni Jeruzalem een neutral- zóne
van :K) K'.M. te verklaren.
Hetzelfde verzoek is aan den vertigen-
woordSger der Enter te te Bern gericht.
BINNENLAND.
Het interneeringakamp te Zeist.
Dp de vragen van het lid van de Twee-
do Kamer, den heer Van Best, betreffen
de verwarming van slaopbarakken in het
interneeringskam-p te Zeist
Jo. Is het dien minist. r bekend, dat ook
bij dte felste koude ton vorigem jare, in de
slaapbarakken van het internivriogskaiiip
te Zeist voor geen verwarming D ge
zorgd
2o. Is de minister bereid im-ik* te dee.
leii, welke redenen daartoe h.-bbon g-leidy
3o. Ts de minister bereid, maatregelen
te treffen, «lot bij felle koude deze ba
rakken wel worden verwarmt!
luidt het antwoord van den heer De
Jonge, minister van oorlog (ingezonden
19 dezer):
lo. 11't is onderg«-teekend- bekend, dat
de slaapljarakken in het interneering-kaiwp
te Zeist ten vorigen jare onverwarmd zijn
gebleven, zooais trouwens ook die t-Har
derwijk.
2e. De inspecteur van den geneeskun
digen dienst dor landknacht, hieronitreut
ge aadlpleegd in h«*<t najaar van 1915,
achtte verwarming in die «Inapbaraliken
onnoodig, wanneer voldoende verwarmde
dag- -n pvondNerbiijven aanwezig zijn, riet
geen het geval is
De g-zondlicidstoestand in lulde inl-r-
ueeringskampen «as gedUnmd de vorig.-
winters gunsiig.
Ie. Op grond van hetgeen ond r
M uiteengeizH, is omh^rg.-te-kende ni.-t
voornemens maatregelen lol verwarming
van de slaapbarakken ln de iiUerneeriiigs-
kampen te treffco.
Het spionnage-gevai.
I' kellner, die met den korporaul van
de infanterie «as aang, houd. n in ver
band met het door de-zen te koop aanbie
den van teekenmge» betreffende de vorde-
(hgtngsw( rken op ZuiABev.-laiul is vrn-
g; latei, nmkai hij verklaard had. dat hij
,|,a,t d«' teekeningen grwtoh-n wa
ren. doch meende, dat t waardeloos pa-
pieren waren en de tewkeuingcn «.echts
prwlU(U-n van K.'s fantasie. Zijn do 1
was slechts beweert hij - den Duit
«ober er te laten lnloopen.
I'<- took,„tog™ w.ntea luj nrr.„ta
He niet gevonden.
K. ontkent i-ts van den diefstal t. we
ten.
Nederlanders in Petrograd.
Bij het departement van buifanlanduebc
zaken j8 oen van 10 dk-zer g.xiagte -keud
telegram ontvangen van den tijdelijk on N,-
derlandsdien gezant te Petrograd. waari.h
d'-ze bericht, dat den aldaar verblijv-nden
Nederlanders iue:« js overkomnii.
Een Fransche tweedekker geland.
(listermiddag ong-veer 12 uur is te
Bergen op Zoom op de Slikken der ScheJ
rmw*. n«WW awg-komn,;
lil.' glHitipnacIit aan lu< front i» ong.st,-
ldo,!l1 <l™ ttttM den koer» kwijl,
geraakt wa». Hei WM vorkeoninjr'
maobin.., gonwrkt op dn ataarl „s 1882"
l,K rtahlerltoveniilad. gemarkt 20
"■'.rek aan benzine WM de aanloiding
lot de landt,tg. op J„ „.m.),!,,,. |lovon3
zien een machinegeweer.
Ito machine ia op liet drogo gehaald.
neger on „«chine zijn ge.nterneerd-.
Dreigende hongeranood ln Europa.
Ho heer S. A. It. do Wolff van Wca-
torrod", uit Geinort, schrijft aan de N.
Vcrgud mij „aar aanleiding van he.
muk In uw avondblad van lt> Nov mot
In het kort samengevat vcrbcCdt zich
bot ongenoemd stuk een corrootio te ziin
tan het meesterlijk geschreven stok van
o November.
Dit nu Is het i„ genen decle en zeer
zeker is onjuist de uitspraak I r j„
duo getm sprake van, dat urona zal
worden bedreigd door een tekort aan gra
nen 10 de geheelc wereld.' llozo u|(.
spraak zou pas d»u oenlge waarde liAben
wanneer door schrijver van 16 November
ware aangetoond, dat het te verwaal,ten
verbruik gedurende de eerstkomende jaren
geringer zoude zijn dan d. te verwachlen
productie, terwijl daarenboven onder „ver
bruik'' moest worden begrepen a 11 e ver
bruik, dus ook datgene, hetwelk door duik
booten, brand enz. vernield werd.
Ieder, die zioli slechts even de zaak
voo oogen «tolt, zal begrijpen, dat eiken
dag, dat de oorlog langer duurt en met
dezelfde intensiteit gevoerd wordt als nu.
de kans op hongersnood grooter wordt,
daar niet aJleen het verbruik momenteel
grooter Is dan de prodluctie, dool, boven
al die productiekracht van den grond' over
een groot deel van de wereld door on
voldoende b'meeting en onvoldoende be
werking afneemt.
Waarom niexfewerker van 5 Nov. uiber
zoude moeten bewijzen, dat door liet dis
tributiesysteem veel graan verloren gaat,
is mij een raadsel.
I en ieder weet toob, dat juist het dis
tributiesysteem met hef ku n«tma dg ln.,g
houden der graanprijzen, in de haal
werkt, dat groote hooVeelh. dCn graan clan
destien aan het vee vervoederd worden
terwijl daarenboven het zonder O'nig- n
twijfel is, dat fa-langrijke hoeveelheden
graan bedorven, althans in waarde terng-
gaan, zoo bijv. in dit jaar door de moei
lijkheden, die van staatswege g-bracht
worden aan diegenen, di.- graan te \©l.le
gehrafcht hadden.
De cementkwestie.
De Tiriree van gistermorgen bevatte vol
gens een Ileuti r-telegram uit Londen een
brief van een Kiigelschen officier aan liet
front, die daarin schrijft, dat hij den
brief opstelt in een veroverde Duitache
stelling, die gemaakt werd van I ngelsch
ccmoiit. Dit werd bewezen door een-mal
strookjetin, waarop een Kng-U h st-ni-
pel
In hef I.agerhuis heeft Robert Cecil,
op een desb'-tr-ffende vraag antwoordend,
gezegd, dat hij, naar aanleiding van de
mcdedeeliogen in den brief vervat, last had
gegeven de noodige inlichtingen in te win
nen. Hij wees er echter op. dat het on
derzoek, tot dusver door de militaire over
heen ingesteld, niet <ie fa wering, al-zou
ngelsch cement gebruikt worden in Du.t-
sche verdedigd tigM werken, bevestigd hts-ft.
Totdat alle onderzoek Is afg, loopeu Is
echter de lading van het («ui-rit, waar
voor de uitvoer bewilligd was. g.- taakt
Nog wordt uit Londen geseind, dut
Ix>rd Robert («vil in 1st Parlement hee't
medegedeeld, dat de uitvoer van cement
naar Nederland tbans vei boden i-.
worden verkrijgbaar gesteJd, zal eveneens
nader worden bekend gemaakt.
H. Spiekman herdacht.
In de gisteravond te Rotterdam gehou
den vergadering van den Rotterdamschen
Bestuurdersbond werden door den heer
Brautigam eenige gevoelvolle woorden ge
wijd aan de nagedachtenis van den heer H.
Spiekman.
Medegedeeld werd dat alle organisaties
aan de begrafenis kunnen deelnemen.
De stoet zal vertrekken Woensdagmid
dag te halftwee vanaf het Diaconessenhuis
op de Westersingel. Reeds om twaalf uur
zal begonnen worden met het opstellen van
de organisaties in de Parklaan.
De stoet zal als volgt zijn samengesteld:
voorop het partijbestuur der S.D.A.P., daar
na komen achtereenvolgens de Kamer-frac
tie, de Staten-fractie, het bestuur van „Het
Volk", de Raadsfractie, de federatie Rotter
dam der S.D.A.P., de Rotterdamsche Be
stuurdersbond, de coöperatie „Voorwaarts",
de Vrouwenclub, de zangvereeniging „De
Stem des Volks" en de besturen der kies-
vereenigingen in de zes districten. Vervol
gens komen 34 organisaties, achter deze
formaties de afgevaardigden der afdeelin-
gen buiten Rotterdam.
Op de begraafplaats zal het woord ge
voerd worden in het daarvoor bestemde ge-
bouw, dat evenwel slechts ruimte biedt voor
400 personen. Daarom zullen in dit gebouw
alleen toegelaten worden de vertegenwoor
digers van vereenigingen en corporaties.
De zangvereeniging „De Stem des Volks"
zal aan het graf eenige toepasselijke liede
ren ten gehoore brengen. De baar zal door
havenarbeiders naar de groeve worden ge-
dragen.
CRISIS-MAATREGELEN.
N»|dkm
Het befetuur van de Kaa«vere« niging
deelt inede dat de beschikbare voorraden
nagel en komijn voor de bereiding van
nagelkoaa bijna verbruikt zijn.
In verband hi. rmede zullen bestellingen
voor uagelkaas binnenkort waarschijnlijk
worden uitgevoerd met z.g. witte of onge
kruide kaan.
Witte kaas wordt geboekt ln hel giros-
siersboek voor Nagelkaaa eo op dagsta
ter. en weekoverzichten onder de rubriek
Nagelkaas" vermeld.
Voor witte kaas zullen dezelfde maxi
mumprijzen gelden als voor nagelkaas.
U it voerver gunningen.
De Minister van Landbouw heeft be
paald:
lo. dat aanvragen om uitvoervergunnin
gen, welke tot hem gericht, werden inge
diend bjj de Nyverheidscommissie, Stadhou
derslaan 102, in het vervolg zullen worden
ingediend bfl de Nederlandache Uitvoer-
Maatschappjj alhier;
2o. dat de bezwaren in zake de behande
ling of in zake het niet verleenen van uit
voervergunningen door de Nederlandsche
Uitvoer-Maatschappij in het vervolg recht
streeks zullen worden ingediend bjj den Mi
nister van Landbouw, Nijverheid en Han
del;
3o. dat aanvragen om regeeringsteun ter
verkrijging van de noodige grond- en hulp
stoffen over de verschillende bedrijven,
voor zooverre hiervoor geen gepaalde rijks
commissies, bureaux of dergelijke zijn in
gesteld, in het vervolg zullen worden inge
diend bij de afdeeling Crisiszaken van het
Departement van Landbouw, Nijverheid en
Handel (Bureau Nijverheid);
4o. dat aanvragen om regeeringsteun ter
verkrijging van scheepsruimten, in het ver
volg zullen worden ingediend bij de afdee
ling Crisiszaken (Bureau Scheepvaart) van
het Departement van Landbouw, Nijverheid
en Handel.
Deze beschikking treedt in werking 1 De
cember 1917.
Het brandsoffenrantsoen.
Het Bureau voor Mwledcelingen ii.zake
dv Vccdeelvoorziening meldt
I r blijkt ocnig misverstand le butaan
omtrent liet voor 1 December a.». Ie ver
ril rekken gedMtc van het rantsoen brand
stollen voor de gezinshoofden, diie b.hoo-
ren tol de IIIe en hoogere klassen.
I". toestand is aldüs: Ten behoeve
van alle g'izin«hoofd«n, onverschillig tot
welke klasM- zij behooren, zijn thans z«*s
hrandHtoflen-eenheden Kr beschikking van
«je hraiKfcrtoffen(H)m..ii30i,. gedeeltelijk Biill
deze reeds aan de verbruikers afgeDverd
gideellelijk zijn die nog in voorraad. Zoo
zijn oiu iH-ii voorbeeld te noemen
>n Den Haag vier eenheden rt^ds aan
verbruikers verstrekt, waarvoor dus 12
bons van de brandstoffen*aarl zijn in ont
vangst genomen De andere twee eenhe
den zijn voor de verbruikers in voorand
Vlé 4Vt',,lra wordvn beschikbaar ge
steld. Wanneer dat gesoliieden zal, wordt
nog nader bekend gemaakt.
Hel lg dn wennch vm de Kijkfkolmdi»
Ilbulic. «lat (He l„ ie(ier gl.val voor
December aan hen, die lol do m,
hoogere klassen behoorra. «uilen worde,
ki«k'i vurnhen' n" ',Cl"",r"> ,old«
klassen I Ia, II en Ila, wordt daarin,
togen aanbevolen, om althans een gedeel-
to van dte brand etoffen-eenheden voor
alsnog in voorraad te houden, zoodlat h,.t
tnogolijk ls, dat zij, tRc niet tot de,4 klaseen
Miooren, niet alle ces eenheden voor 1
December ontvangen, hun ranömn wordt
echter in voorraad gehouden.
!3.e 'h 11 IIa nie< 111 gevaar
In «mhlden™ duard»or """er
«mn j eeniicden ontvangt. Het tintin
waarop deze extra drie eenhed«n aulkm
De Scheepvaart en de Oerlog.
De „Nieuw-Amsterdam".
Het s.H „Nieuw-AiuBtt-rdom" van de
Hollandi-Ainerika-Lijn zal, onvoorzien© om-
dniidigbevlen voorbehouden, waarschijnlijk
in de eerste Helft van December van Ro<-
Icrdam naar New-York vcrtriliken.
Slachtoffers van getorpedeerde schepen.
IK Nederlandsche inotorscboener Bor-
ueo van Cbristiania naar Rotterdoan, gid-
tcrenav ond wegens een motordefect en ge
biek aan drinkwater te IJniuiden binnen-
g' loopen, Wi ook 5 als werkende pas-
sugierb aangetyonsti rde zeelieden aange -
bracht van griorpedeerde echepen, t. w.
d«i. gezagvoerder van de Nederlandache
balk Agatha, "Vlrie overlevenden van een
Belgisch roliefachip en e m Framsclinian.
LAND- EN ZEEMACHT.
Ontevreden soldaten.
Mui schrijft aan de Tel.
Bij het depot-bataljon te Aasen heersch.
te reeds geruknen tijd ontevredenheid over
Int eten. K laibten over te wiittig eten
hadden geen voldoende resultaat. Toen
nu rijdag j.| wederom te weiiug k. u
wuö en den otficier van den dag van de
2e compagnie deze klacht ter kennis werd
gebracht, begon doze luitenant (een jonge
reserve-officierj, volgens beweren der man
schappen tot de manschappen le spreken
van „hongerlajjpen" enz. De manschap
pen werden hierdoor zoo woedend', dat
'jaar de geweren werd gegrepen en zij
den luitenant le lijf wilden, ln ©en solda-
tcnkajiier werden een aantal geweren stuk
geslagen, alle ruiten met kozijnen vernield
spoedig was dan ook de command aan ter
plaatse, doch deze kon weinig uitrioliten.
Het gros der mannen was zoodanig over
spannen, dat zij niet wisten wat zij de-
den.
Algemeen WOrdt dSt voorval geweten
aan het onhandig optreden van den offi
cier van deti dag.
In hoevvrr- dit juist is, zal een nader
onderzoek, wat reeds in vollen gang is
wel uitwijzen.
Sint-Nicolaas- en Nieuwjaarsdrukte.
De opperbevelhebber heeft o. s. order uit
gevaardigd:
Met het oog op de naderende St. Nico-
laas- en Nieuwjaarsdrukte bepaal ik, dat de
compagnies-, eskadrons-, batterij-, fort-, de-
tachements-commandanten en de comman-
deerende officieren der zeemacht het dienst
plichtig personeel der posteryen, dat langer
dan 8 Mi maand onder de wapenen is, in de
tijdvakken van 3 tot en met 8 December e.
k. en van 29 December tot en met 6 Januari
a- v- °P rechtstreeks door den directeur
van het postkantoor of spoorwegpostkan
toor ter plaatse tot die commandanten ge
richte aanvragen tot hulpverleening by de
posteryen beschikbaar zullen stellen, voor
zooverre de eischen van den dienst dit zul
len vergunnen.
GEMENGDE BERICHTEN.
Een spoor van de inbraak op het
Frederiksplein.
Naar h.t v. d. D. verneemt, hwft
politie Zaterdagnacht te ongeveer 12
uur op <le De Ruytorkade twee mannen
aangehouden, die op een handkar een
opengebroken brandkast vervoerden I)e
mannen woonden san de overzijde van het
IJ en bi-weerden de brandkast en de
handkar... onbeheerd „gevonden' te heb
ben. Het lijkt anders nogal gevaarlijk
s nachts met een dergelijk vrachtje te
gaan rijden. J
Spoedig na deze aanhouding ia geble-
ken, dat de brandkast afkom-tig was uit
het huis van den heer Langedijk op het
Frederiksplein 11, waar Zaterdagochtend
zulk een brutale inbraak gepleegd! werd.
Bij net verhoor Zondag door den com
missaris, den heer Tjawoens Reiser, af
genomen, hielden de mannen hun bewering
vol. Daar zij echter in het bee it waren
van gestolen goed, blijven zij thans in
bewaring. Of men hier te doen heeft met
de eigenlijke inbrekers, zal het onderzoek,
dat met kracht wordt voortgezet, nog
moeten uitwijzen. De mogelijkheid bestaat
ook, dlat de beid? aangehoudenen van de
inbrekers de opdracht g'-kregen hadden,
de handkar met de leeggehaalde brand
kast in het IJ te gooien.
Het dienetn* Isje is ook nog in bewa
ring, daar zij nog steeds v.-rdlicht wor.it
van medeplichtigheid.
Vrijdagnacht is bij de firuka Ravenb-
woaij en Zonen te Gorinchem ingebroken.
Dc inbreker is aan de achterzijde van het
pand in een steeg over een schutting ge
klommen en heeft zich toegang verschaft
lot het 'a nachts onbewoonde perce.-l Uit
den winkel heeft hij naar achteren gedra
gen oen zeer zwa.e kassa, waarvan hij
het houtwerk heeft stuk gesmaakt en liet
losse geld, ongeveer f 20, er uit genomen.
Vcrmioed* lijk is de dief toen gemoord,
want hel groolere geld heeft hij onaange
roerd gelaten. Zaterdagochtend bemerkte
het personeel dadelijk, dat er onraad.' wa.y
geweest. De politie 9t< 1de dadelijk een on
derzoek in en men verdacht direci een
vroegeren knecht, zekere F.. van deu in
braak. De politie vervoegde zich ten zi>
nen huize, maar de verdachte ontkende
pertinent. De polilie vond echter voor het
bed van 1 een splinter van 1 centimeter,
beiioorende tot bet houtwerk vun de kas
sa on daardoor wist de politic h nu ten
sloite tot een bekentenis te brengen. De
dader is aan de justitie overgeleverd.
De gestolen wissels.
Omtn-nt de diefstal van f 30-000 aan
wissels van een wiswellooper van de Rott
lJankvereeniging te Amsterdam wordt na-
dor gemeld
i en loopjongen van die firma Bp yvr
Brothers, koop.ieden op de KeAzersg-acht
moest bij de Rotterdiaautaohe Bankvereeni-
giug" vier chèquts innen, lot een geza
menlijk beJrag van ongeveer f 30.000 Hij
iutoe-sn echter eerst op het bij-postkantoor
op de Hcerengraoht hoek Auistel een post
wissel verzenden, daar gekomen zette hij
zijn fiets buiten, in dezen tijd van rij
wieldiefstallen bevreesd, dat zijn karretje
wel eena verdwijnen kon, ging hij even
buiten kijken, en liet de portefeuille m< t
dj ohèques in het postkantoor bij do lo
keiten liggen. Toen hij weer terugkwam
met de geruststellende gedachte, dut de
Liets... nog niet gestolen was, bleek hem,
dat in plaats daarvan de portefeuille wel
verdwenen was. Was dOarin liet te iiica.y-
seeren bedTag reedb geweest, dan zou het
kijken naar een fiets, die niet gestolen
was de firuia op een verlies van 1 30.000
le staan gekomen zijn. Nu echter hadden
de dieven slechts papieren in handen, die
voor hen waardeloos zijn, waait de be
diende, van den eersten schrik bekomen,
telefoneerde dadelijk naar de Rotterdam-
sche Bank, om de cli«quey, als deze aan
geboden werden, niet uit te bcak-n.
Ook de bijkaaitor.u der Bank werden
gewaarschuwd, en daar alleen bijgenoem
de l>aaik de cheques kunnen geïnd worden
zullen de dieven deze maal een tegenval
Ier te boeken hebben Was de jongen eerst
naar de Bank geweest en dan nuar liet
postkantoor, dan was het anders uitge
komen-
Behalve de ohèqu<s warm ook nog in
de. portefeuille een paar getuigBclirilten
van goed gedtftg van den bediende, waar
aan de dieven ook niet voel zullen hole
b«*n.
Inbraken.
Ornirmt de inbraak ten huize van een
alleen wonende dame in de Balistraat, iu
den nacht van 15 op 16 November wordt
nog vernomen, dat de dief blijkbaar door
d» voordeur het huis is binnengekomen.
Berst den volgenden ochtend werd de darf-
stal door de bewoonster bemerkt.
i.en bewoonster van de Nieuwe Mol
straat, die griteavond was uitgegaan zon
de. de straatdeur op het noohrilot t<* heb
ben godaan, bevond bij haar terugkomst
volgens het Vad, dat uit een kast voor
een waarde van ongeveer f 2000 was ge
stolen aan bankpapier en gouden en zil
veren voorwerpen.
Van het bovenhuis aan het Konings-
plein 5 boven het magazijn van de firma
V au Leeuwen Zn., heeft men 'e nachts
het slot van de deur verwijderd en is
nien aldus binnengekomen. Daar het over
da g ontvangen geld ecliker des avoude
naar een veiliger plaats wordt overge
bracht, was de buit niet groot slechts
ongeveer f 3.50 wordt vermist.
De staking Us Tilburg.
In de gist- rav oud gehouden vergadering
van- de arbeidersbonden is het hrmidde-
lingsvoorsted van den burgemeester ver
worpen.
De caiiiid-ontploffing te Rotterdam.
Ken van de gewouden bij de ontplof
fing aan boord van de „Cornelia lazf-
.Wftlnwu;','inisl J" Plani® - ln het
ziekenhuis overleden, zoodot het getal doo-
den tlians twee bedraagt, terwijl ook voor
hel leven van ckn derde gewonde J. de
Dreef f zeef wordt gevr(©od.
l'aar er 11 personen aan byord waren
waarvan een aan wal was gegaan, ver
keerde men omtrent de twee andere nog
in onzekerheid waarom men aanneemt. Zt
dt lijken van die personen zich nog in
het schip moeten bevinden. Het zijn de
stuurman A. Ritdijk eu de kok J. Hui-
zinga. Nog wordt gemeld dot de lading
ca cd urn carbid niel he^lcaixl ^,0„
*uei o^tenna was voor de
firma Stokvis aldaar, maar voor het Ne
derlamtech Corbid-Kantoor
De smokkelhandel.
Vla'ZC" U"
8»r word! gedteven. hier weelderig v.ort.
Zelfs kleine jongens doen er aan mede.
De herbergiers helpen ook maar al té
smokkelwaar op te «laan en het uitzetten
van posten om de aankon** van koniluie.
zen of politie te melden. Het sluiten der
herbergen van deze helpers der «mokke.
laars ware zeer zeker gewensebt.
Te t ede zijn deze week nog 41 stuks
vee in één nacht over dte grens g.gaan.
Een smokkelaar, die te IJzonlijke was
opgesloten om uit Zeedand te worden ge-
zet, heeft van buiten een zaag gekregen
en is zoodoende uitgebroken.
Door gas gedood.
Zondag is een bejaarde dame aan den
ZoeterwotidHeheii tüngel te Leiden, mevr.
Douw tSnij|d<rö—Kroon, dood op haar
stoel gevonden. Bij onderzoek ble k dat
zij door gasv. rstikking liet leven had ver-
loren doordat de kraan was opengeble-
Onze quarantaine.
H«t llbLd. schrijft
V an do vier quaraiUaiiuntatious aan de
Holl.-Duitsche grenzen, n.l. te Sittard
Venlo, I uschedo en Didlaui, is dat te Sii-
tard wri het grootst. Ilot biedt plaats
voor 300 personen, terwijl de andere op
ongeveer do helft van dat aan taf bere
kend zijn. In 't begin kreeg ider sta
tion devreemdeüiigen, die in de lm uit er
van waren aangehouden en werden dus
DuiUchers en gea.lieerden hij eikander in
olwervatie gehouden, doch al spoedig wer-
den op verzoek van de Frausohe ambas
sade de vijandelijke nati.s gesel,eiden
daar het vooral voor de Franseh.-u een
pijniging was met Duitscliers onder één
dak te rooei<-n zijn. Mm zegt dat op een
neutraal gebied de vijandschap niet meer
b? taat, maar wij hebben ondervonden
dat de gevoelens van de Franechen, Bei-
g°" en l-ng'Lrichen verre van vriend
schappelijk zijn voor dte natie, di hun
zooveel leed berokkend heeft.
De quarantaine-gebouwen waren op dir
Kcltoiding niu ing.rid.1 du.» wn« de
w.-to oplossing on. 4, óos.rtours „aar
«nlo to Mnd.„ on do gMilk-ord™ „Mr
Bittardi, zoodat we alhiw uitsluitend Ru-
»-n, iTanschen, Kngeluchen. Itajianen I'0.
km, linnen. rviërs, Canodceeen ja
zelfs Luxemburgers krijgen.
De quarantaine-stations zijn gelwiuw/J
om ons land te heochenmn tegen een
grooten en sluipenden vijand, n.l de bc
sniottoiijke ziotton. Daarom „orden alle
porsonon. düo op onrogolnmtlge ,rVIJ7l. (ji,
grons overschrijden, aang.dwud, e„ „aat
do stations doorgazondon. Voor di®etrans-
porton ts u aparte wagon aan do trm
gt-haakt, waarin goen particuiUren mogen
plaats noinon on dlo na iedere r.-is ont
snoot wordt. Dagelijks rtizegi do nii.tttóv
geleiders uit dte quarantaiuc-dations naar
de grensplaatsen en ncauen daar d.< aan
gojioiwlonon van do gronwachton over.
Hieronder bevinden zich ook vele smok
kelaars, ook vrouwen, die reuls oeumaal
over de grens zijn g,zri en nu tegen
dat verbod in telkens weer terugkeer en
on. te smokkelen. Deze editor worden. na
door den arts onderzocht te ziju, gebaad
hun kleeren gedesinfech erd en daarna wor
den zij naar de militaire hulpgevaugenri-
aen te Yetiio, Roermond en Maatiieét
vervoerd, alles onder militair gdeuie.
r is plaats voor 3UU meuschen en er
zijn vier gebouwen gezet, ieder voor 75
personen. Mo eerste vier dagen wordende
transporten geplaatst iu Barak A, dus de
laarit aangekomenen biijveti, daar hei on-
derzoek 16 dagen duurt, slechts 12 dagen.
Zoo worden telkens om de vier dagen
Barak B, C en D re,pect. gevuld en
wan „eer Barak D vol D, gaan de iU«n-
richeu uit Barak A weg en begint het
weer van voren af aan.
Behalve de vier Barakken, bestaat liet
quurantaine-statioïi uit een bad- en onU
siueit.ng.sgebou wvrouwcöbarakken, hos
pitaal en adminritratiegclKiuw, waarin zich
de kantoren bevinden van den directeur
eu de aludlij-dïrt'ctic, de keuken en het ma
gazijn.
V either is er een gebouw, waaiin zich
d-j elcotrische waterinstallatie en verschil
lende bergplaatsen bevinden. Voorts eea
gebouw waar de wacht, bestaande uit 22
soldaten en 2 sergeants', gehuisvest is en
een gebouwtje met spreekkamer voor de
consuls, een photo-kamer en ten slotte
twee provoosten, waarvan gelukkig wei-
nig gebruik wordt gemaakt. De wasoh-
en naiu-a/deeling zijn 0ok bij 't badhuis
aaugehotiwdi.
Wanneer ito vluclmolingen annkomea
worden ontvangen in d„ «g.
(letting, „aar hun gt>ld algeven ter Ijc-
waring en waarna x oen voor oen ln 't
kanerij. van don d«8ttor worden onder-
Do mee den zij,, ge-zond, alleen „al om
p 2iin »«er «til, vooral de
Kussen, daar ze soms wekenlang onder.
»'g zijn on «.Md* te voet moeten gaan
"b 'to' onttuizingaoj steeni in
umltland toet, nog met at to heat t.
z'ji. wa„, de Rwwen ledben op een ea-
kele uitzondering „a atlenmal g.JUap,
itoch daar weten w„ lilw. in Iio,land lje.
u r raad' mee.
ZB "El" g,'V'a'" naar hu" '""'ak. waar
word,T 1 J"' dai{ va" ««tot*- Z«
vtrder^orv'iId<! Con's,"l"''n «eTaohl. die
CtogtrS.100' l'1*™""*
worden 'bn r'ortk vaa z0°a toaneport
worden do bedd<„ dekomj
SroM ^a deW°r? 41011,1,1 «"OH"
en j nieuwe gasten kunnen
gaat helft wd°r ko"ien' Ie,fere
to en *'jn «8OT ftouobakjo. lepel, kop.
l,nl Z" h0"d0" Kit™ "If
m aata"ritjk in atlea als
door hen gührlltkl i° ""g
bur (re 'tol"',, d"« een
wSnhTi di0 heeft.
waarin hij de „oaranWne niet „,,g „r-
omrtot 'd '>urger b(-wak«Ta aangesteld,
do krijgsgevangenen al lang ge-
noeg soldaten om zich Ineen liohben ge
had. Voor de buitoubewaking zorgen de
sergeants met de militairen. Voor de
Vrouwenbarokken zijn bewaaksters.
De vrouwelijke gasten zijn bijna allen
Duitaobe vrouwen, wier roan deserteur fa
en Fransche en Belgische vrouwen, die
uil Duitachland gevlucht zijn om over
Rolland met behulp vau hun consul naar
't vaderland t<-rug te keereu.
Diefstal in de kazerne.
In de laatste weken worden uit de infan
ten e-kazerne te Groningen voortdurend goe
deren ontvreemd.
Een Boldaat, welke met een pak onder
den arm in den tram stapte, welke voor de
kazerne aldaar stopt, werd door een offi
cier uit de tram gehaald en gevisiteerd,
waarby bleek dat in het pak verschillende
voorwerpen en uitrustingstukken waren,
door ontvreemding verkregen. De ma» i8
in arrest gesteld.
Thans worden weder een aantal wollen
dekens vermist. De recherche is met een
en ander in kennis gesteld en zet haar on
derzoek voort. Tei,
Moeilijkheden in het Geldermalaensche
Verleden jaar Augustus verbaasde de
meerderheid van onzen raad de gemeente
en haar wyde omgeving door het besluit
er het bijltje by neer te leggen. Alleen de
heer Van de Water bleef op zjjn post Dat
de nacht raad brengt, bleek den volgenden
dag, want de heeren trokken hun be
dankje in.
De jongste raadsverkiezingen brachten,
zegt de Tel., nieuw bloed in den Raad, de
vorige burgemeester, de grootste der zonde
bokken, en de gemeente-secretaris, de klei
nere zondebok, waren naar elders vertrok
ken men verwachtte, dat als in dagen
„lang verleên" weder vrede in de raadzaal
zou heerechen.
Het heeft echter niet zoo mogen zjjn.
De nieuwe burgemeester ging weder met
ziekteverlof en in de eerste zitting, welke
de oudste wethouder presideerde, kreeg
deze zonder protest van den Raad te hoo
ien, dat „het zyn tijd was om te gaan". Hjj
presideerde nog een zitting en ging, als
lid van den Raad. De heer Bloemsma volg
de, de heer Spaan eveneens. By de keuze
van een tydelyken wethouder werden onge
veer alle leden achtereenvolgens tot dat
ambt geroepen; zy bedankten echter. De
verklaringen daarby gegeven, brachten den
Raad in zoo'n woelige stemming, dat ook
de voorzitter, eenig overgebleven wethou
der, de heer Van de Water de naald in het
pek stak.
Zoo zat Geldermalsen een langen, bangen
Novembernacht zonder uitvoerende macht
Den volgenden dag herriep de heer Van
de Water zyn besluit
Geldermalsen heeft weer één wethouder.
KENNISGEVINGEN.
INRICHTINGEN,
Vtl.i.Kl. GEVAAR, SCHADE OF HIN-
D..K KU.NiNV.iN VEROOfRZAJtl N.
BURG. Ml STI K en Wi.THOUDeRS
tfan GOUDA,
Gelet op de artt. 6 eo. 7 der Hinder
wet
lm mg en ter alg.meene kennis, dat op
de Secretarie ter visie zijn gelegd de ver
zoeken nu'i Bijlagen van
1 A. Bijl, te Gouda om vergunning
mt lut oprichten van een Houtzagerij, ge
dreven door een electromotor van 5 l'.K
in hol percoel gelogen aan de Vesl No.
at kadastraal bekend Sectie D No. 2617
2. 1. '/.I.rtoijjte, to ooida om vergun:
nnig tot het uitbreiden -/.ijm r bestaande
HmiUraaierij, <k)or deu bouw daarop van
een w indluioh iiljo, met een vlucht van
h» Meter i„ hot perceel gelogen aan de
■raai van Moiagrut No. 24a kadastraal
"heu l Sectie I No 273
"at op Dinsdag de„ 1 Deoember 1917
nandddogB ten ,yt ure ophotltAAD:
ls «olesenlMid la w„ herwaren tewm
do gevraagde vergunning in to brengen
Ito. godhrondo ,lrio (togen vódr dion
e ep do feomrotario der D («tooi,to „n
do tor wako ingokonen sohrKturim kan
"o' n kennis genomen.
1 'o aau.lmilil wonlt er op gevestigd dat
(telgeus do bestaande Jurisprudentie niet
lot beroep gc-reoliHgil zijn «ij. dje niet
ovorotojakMnsdg arükal 7 dor Hinderwet
'«meentefiestuur of een of meer
zijner leden zijn verschenen ten winde
mmno bezwaren mondeling toe te liah-
Gouda, den 20 November 1917.
Burgcmoeeter en Weth. voorn
ULBO J. MJJH.
De Secretaris,
M VAN DER VBUR.
'npaaonMen Mad«doaliBBe«>.
Koopt Uw
kil
CAREL KROPMAN,
KLCIWE6 2, BOUD*,
Miauw* modollaai. 12
STADSNIEUWS.
GOUDA, 20 November 1917.
Benoeming gymnasium Arnhem.
litoÜ l0trafr ln «k Grieksche en La-
e ,aia' letterkunde aan het gym-
dr li" w ^r"'u'®1 is benoimd de neer
ur M R. Leopold alhier.
Kaas.
vm UM"'- K««-
nilnlstcr v« ?0^.adr<!» a»P den
dtel «J«( s w. nijverheidi en han-
K G T vergoeding van f f> per 100
rnad vaif /°°,r <k*n inttrooK °P d«a voor-
4 Augustus, over die aan de
U H. H. uit dien voorraad ua 14 tx--
tober atgeleverde liocvecltie*#, r4rre
ua niet in verhouding staat tot dte ge-
Kden aoliadte.
Goud ache Winkelier» vereen] ging.
In de gisteren onder voorzitterschap van
den heer A. D. van V reumingen gehouden
vergadering van de Goudache Winkeiiera-
vereeiuging, welke druk was bezocht, werd
medegedeeld dat op het door de veraeniging
aan den Gemeenteraad gerichte adres in
gunstigen zin was beschikt en een verorde
ning door B. en W. b]j den Raad zal wor
den ingediend. Voorts deelde apr. mede als
resultaat van een onderhoud tusschen hem
en de Directie der Gemeente-Lichtfabrie
ken dat den winkeliers, die gas voor verlich
ting gebruiken een extra rantsoen van 10
kub. M. zal worden verstrekt indien hun
winkelruimte een grooter oppervlakte heeft
dan 40 vierk. M. Ter juiste bepaling wie
daarvoor in aanmerking komen zal daarom
door den bode der vereeniging een lyst wor
den aangeboden ter invulling voor de gas-
iichtverbruikers om daarop de verschillende
gegevens aan te teekenen. Zy die voor dit
extra rantsoen in aanmerking komen, kun
nen dit daarna aan de Lichtfabrieken op
hun gaskaart doen bijschrijven. De R. K.
wikehersvereeniging „De Hanse" zal ten
opzichte van haar leden op gelijke wijze
handelen.
Zondagaslu iting.
Aan de orde kwam het voorstel van den
heeren J. A Smit, Joh. Maasaar, W. A.
Kaars, J. v. d. Heiden, J. A. Meter, A. den
Broeder, H. W. Kamphuizen, B. van Ton-
gerloo, M. Mallon en T. van Vlaaniingen,
tot invoering van de Zondagsluiting.
De heer J. A. Smit lichtte het voorstel
aldus toe. dat het bedoeld was als een aan
vulling op het adres beoogende de ver
vroegde sluiting te 8 uur; hy meende dat
ook dan zulks te gelykertyd had moeten
geschieden.
De heer M a s s a a r noemde het ontbre
ken van de Zondagssluiting een achterstand
van den Middenstand, daar de arbeiders
met Zondagsrust reeds lang zjjn vo#ïj|e-
ga&n. Spr. is in geen geval van meening
dat een Zondagssluiting de gemeente klein
zou maken, zooals in de vorige vergadering
is gezegd.
Ten aanzien van café's is spr. van mee
ning, dat voor die inrichtingen een reserve
moet worden gemaakt. Het verkeer zou
daarmede niet worden bevorderd. Er zou
onderscheid moeten worden gemaakt tus
schen café's en herbergen. Wat de sigaren
winkels aangaat, deze kunnen volgens spr.
aeer goed op Zondagen worden gesloten,
zonder dat daarin één cent minder wordt
▼erdiend. Men moet van de verdienste van
zes dagen zeven dagen kunnen leven; an
ders deugt het niet
De heer P. Rond Pzn. verklaarde zich
voorstander van Zondagssluiting, doch acht
dit een persogmlyke zaak, waarin ieder vry
moet blyven. Dit te regelen by gemeente-
lyke verordening is zyns inziens verkeerd.
De heer Mallon is van meening, dat
by invoering van Zondagssluiting dit ook
consequent moet worden doorgevoerd. Het
gaat volgens spr. niet aan om, wanneer de
winkels moeten sluiten, koffiehuizen en
herbergen open te laten. Spr. gaat zelfs ver
der en meent dat dan ook de kerken moe
ten worden gesloten, opdat ook de be
dienaars van den godsdienst rust wordt ge
gund. Voor godsdienstoefeningen is in de
week ook wel tyd te vinden. Wanneer er
uitzonderingen moeten worden gemaakt,
zou spr. er voor zyn daarvoor aan te wy-
zen de winkels van levensmiddelen, maar
in geen geval de kroegen.
De heer B. Rietveld verklaarde zich
uit godsdienstig oogpunt tegenover het
standpunt door den heer Mallon ingeno
men ten aanzien van de kurk. Naar spr.'s
meening is godsdienst God gehoorzamen.
Waar God eischt dat de sabbatdag wordt
geheiligd, daar is voor spr. de godsdienst
oefening een gebod. De heer Mallon be
greep deze zaak volgens spr. verkeerd.
Uit zuiver maatschappelijk oogpunt ver
klaarde spr. zich voorstander -ran Zondags-
sluiting, en zulks op grond van het argu
ment dat al wat leeft behoefte heeft aan
rust hetzy mensch, dier «f plant, ja zelfs
doode lichamen als machines moeten rust
hebben. Spr. eischt de Zondagsrust op als
een recht, voor zich zelf en voor zjjn gezin
en voor hen, die in dienst van anderen
werken. Spr. acht de sluiting ook een
eisch van dezen tyd, waaraan niet te ont
komen valt Het argument vry te willen
blyven is voor spr. geen argument, daar
men inderdaad niet vrjj is.
De heer S. van Creveld Jr. wedri er
op, dat voor de Israëlieten de ZomdagsaJui-
ting een onmogelijkheid is, daar zy reeds
sluiten van Vrijdagavond tot Zaterdag
avond.
De heer J. Sams om vesti/fde er de
aandacht op dat de voorstellers klaarblijke
lijk bedoelen de sluiting van alle op Zon
dag, ergo dus ook de uitingen wan sport,
vermakelijkheden e. d.; men koost zoo tot
den vervelenden Engelschen Zon dag, waar
aan dan noodwendig de Engel) iche Zater
dag moet worden gekoppeld. Naar spr.'s
meening moeten dergelijke za' ken worden
uitgeschakeld.
Bei Voor.ltt.r liet in alj jwieenewr-
plichte Zondagssluiting een tei wggang voor
de gemeente. Spr. wees op het yreemdelin-
genbezoek in 't bijzonder bjj sp* irtfeesten,
by goed ijs e. d. en is bovendien van oor
deel dat deze aangelegenheid rle p* «"soonlij-
ke vryheid betreft, waarop van ov erheids-
wege niet behoeft te word'sn ingt grepen. I
Een Engelschen Zondag acht. spr. vot >r Gou
da niet gewenschti
Het voorstel wordt in stamming g4 bracht
en aangenomen met 30 stemmen voor, 18 te
gen en 9 in blanco. Er zal dos een adr* aan
den Gemeenteraad wordest gericht
Coop, lukoopvereeniging
ln behandeling kwam thane het voorstei-
Meter om in principe uit te maken het al
of niet wenschelyke van het oprichten eener
Coöperatieve lnkoopvereemging.
De heer Meter lichtte zyn voorstal toe.
Hy ziet in het oprichten van eene coöpera
tieve inkoopvereeniging den weg voor
den middenstand om vooruit te komen.
De heer T. C r e b a s verklaarde zich een
voorstander van coöperatieven inkoop,
dit moet vakgewjja geschieden.
De Voorzitter deelde mede dat
reeds coöp. inkoop-combinaties zjjn bjj de
sigarenwinkeliers, kruideniers, handelaars
in kimlerconfectie. Ook spr. is van weening
dat de coöperatieve inkoop den eenigen weg
is om sterk te staan tegenover de coöpe
ratieve vereenigingen van den groothandel
ou van de verbruikers. Spr. deed de toeaeg-
ging dat het bestuur bereid is in bepaalde
gevallen van advies te dienen.
„De Grossierderjj."
Ten slotte deed de Voorzitter eenige me-
dedeelingen over de N. V. „De Grosaierde-
ry", zulks naar aanleiding van klachten
dat deze zaak van militairen den burger-le
veranciers concurrentie zou aandoen.
Sp. deelde mede dat na onderhoud met
den directeur, den heer Loman, hem geble
ken is dat deze vennootschap is opgericht
met het doel te leveren uitsluitend aan de
militaire can tines hier, zoowel ais aan de
grenzen, waar het uiterst bezwaarlijk is, de
benoodigde waren te koopen. De vennoot
schap beoogt geen winst te maken: d« aan
deelhouders ontvangen ten hoogste 6 en
het restant wordt gestort in de kas van
•JJntwikkeling en Ontspanning" te 's-Gra-
venhage, dat allerlei ten bate van de mili
tairen doet. Van hoogerhand is deze zaak
wèl aanbevolen, doch het ia voor de canti-
nes met verplichtend gesteld bjj deze ven
nootschap te koopen. Een enkele maal dat
zaken zjjn gedaan met een wihkelier, ge
schiedde dit om dien winkelier te helpen
aan een artikel dat hjj zelf niet meer kon
krijgen. Wanneer winkeliers soms koopen
van militairen, dan zyn deze militairen
vermoedelijk in hun burgerleven za-
kenmenschen, die thans trachten
nog wat te verdienen; met de N. V. de
Grossierdery hebben die militairen niets te
maken.
Afscheid Secretaris.
Voor het sluiten der vergadering deelde
de Voorzitter mede, dat de heer T.
Crebas in de laatste bestuursvergadering
had medegedeeld, wegens vertrek uit deze
gemeente, ontslag te nemen als secretaris
en bestuurslid.
Met een hartelijk woord bracht spr. den
scheidenden secretaris, die vanaf de op
richting zjjn krachten aan de vereeniging
had gegeven, dank voor het vele dat hij
voor den middenstand heeft gedaan en hjj
wenachte hem in zjjn particulier leven nog
vele gelukkige jaren toe. (4ppi*us).
De heer K. de Jong aigot zich bjj deze
woorden gaarne aan en meende wel dat dit
namens alle leden te mogen doen. Ais waar
deering van de verdiensten van den secre
taris Btelde spr. het bestuur voor den heer
Crebas voor het eere-lidmaatschap voor te
dragen. (Applaus.)
De Voorzitter wilde hieraan gaarne
gevolg geven in de e. v, vergadering.
De heer T. Crebas dankte voor de har
telijke en waardeerende woorden jegens
hem gesproken. Wat hjj gedaan heeft, ver
klaarde hy gedaan te hebben uit sympathie
voor den middenstand en in 't bijzonder
voor zjjn stadgenooten. Hjj beval zich ten
slotte in aller vriendschap aan.
De vergadering werd daarop gesloten.
„Mogen wij zwijgen?"
Eigenaardig Geef een leuke revue,
de menschen lachen oog dagen er na,
steken er echter niets van op dan een
leuken avond, maarvolle zalen,
avond aan avond Kom met een stuk
met 'n inhoud, al is die inhoud, als ge
volg van de bedoeling van 't stuk, sterk
overdreven en je hebt weinig be*
langstelling. Zoo ook gisteren in „den
Nieuwen Schouwburg"de lagere
rangen vol, de hoogere slecht bezet.
En toch is er in de voorafgaande week
geen film zoo besproken als „Mogen
wg zwggen „Geen onderwerp voor
jelui", zegt papamaar bjj verzuimt
het onderwerp later met zijn zonen en
met zyn dochters te behandelen, te
vertellen van het kwaad, dat bestaat,
maar waar zy nooit van hoorden, tenzy
uit anderer mond. Stuur hun er wel
naar toe, zonden wij den oaders willen
toeroepen Wat zy er leeren, is nooit
ten kwade, maar altijd ten goede, ook
al bestaat de mogelijkheid niet dat zy
er ooit iets mee uitstaande zouden
hebben.
Wy roepen onze lezers niet naar den
Sohouwbnrg op voor den exploitant,
maar alleen in eigen belang. „Mogen
wij zwijgen" moet volle zalen hebben 1
Het Groene Kruis.
Gisteravond hield
arts te Dordrecht,
„Groene Krui»", i
een lezii% MW eeJ
door dr- de VoocJ
aandacht te vestig
welke bewijzen h«
en hoesten bactei
wordten verspredd,
heer Van Rijn.
de leden van het
u Je Réunie alhier
b kort woord ingeleid
Ixgon opr. met de
op enkele proeven,
door spreken, aiezin
tot ver in het rond
dit In verband met het
overbrengen van den een op den ander
van besmettelijke baccillen, Ook werd er
op gewe®en hoe het neus- en. kedslibn,
zelfs van normaal gezonde personen te-
ringbaocillen bevat, terwijl bij 90 van de
100 gevallm bij overhden personen te-
rlnghaardjeö in de longen worden gecon
stateerd.
I>an hesprak de heer van Rijn de be-
smotHnf bij tering, hetgeen gewoonlijk
onmerkbaar geschiedt en voornamelijk bil
kinderen.
Aanvankelijk komt dute besmetting niet
tot uiting, ja dikwijl* eerst veel later.
Vervolgens naiu spr het voorbeeld van
eeu patient die acuut ziek wordt, niet
koorts te bedl Hgt, hoiwteu moet, maar
het nauwelijks kan en rood sputiuu op
geeft (geen bloed), ripr. doelde liler op
eeu geval van longontst king. Hoe dient
<Üt geval het bewt b -handeM te worden,
vroeg sjw.
Als eerste vereLchte ik etude spr. daar
voor dat de persoon roet zoo w«*i»ig mo
gelijk verp(eegde personen in aauraklng
komt- Belangrijk Is de vraag ook. w I e
aal de painit verplegs n noodjg D daar
toe kabntj en begrip van hygiëne. Voor
frl-Acho licht rooit direct gt-zorgd. Veen
willen dair nog roaar niet aan. Gevaar
voor kouikt.cn fa zeer gedftg^ vaoral bij
koortspatioitou, die ra ds een vluggen
liartslag hebben Ook licht is een behoef
le, want licht heeft een ontsmettende
kracht. IJcht en lucht heeft uien nog te
woinlg vooral in wis land, zijn dit
belangrijke factoren
Hierna ging spr. over lot de behande
ling van de thermometer, want. r.ooals
hij zeldo, fa Udereen daarmede nog lang
niet vertrouwd. De normale temperatuur
fa 37 gr dlo th'-rmoinct -r worde aange
legd onder den ok*-l onder do tong of in
het fu damont. Iu beide laotnte g *vallen
zal de Uniuperntuur 2 4 3 tiende graad
hooger zijn. Hst opnemen dient gewoon
lijk s ochtends, middag» on s avonds
te geschieden. Van veel belang noemde
apr de herhaaldelijke r* bilging van den
n.iond van den patiënt door barsteen in
op- en neerwaartsche bewegingen, torolu
do alle aaiur-tsefa te verwijderen. Dit rei
ulgen nioet vooral e avondgencM den
Gok de neus moet gereinigd worden. Hier
bij wees «p op hot noodzakelijke van
het door den nous adoroen, lnplaafa van
door d«n mond, waardoor alle M dfen 11-
uea recta In de longen komen. Voor het
iK-usreiuigen toonde spr. enkele kleine
neu lapparaatj e.
Na em goruhm n tijd te h bb( n gepau
zeerd, gaf spr. e«'ii verhandeling over een
tjphus-gwal. Spr nam een willekeuri
ge oorzaak aan, b.v. een jongjen, die in
een aloot fa tereoht g.komoii, water heeft
binnen gekregen en daarm© typhuHbacll-
jen. welke fa de sioo<(>n alg uiiooii voor
komen.
Een typhus-patiënt bi hoeft tegenwoor
dig nht meer geïsoleerd te worden, en
kan ook thufa verpleegd worden, min on
der behoorlijke hygiënische behandoJng.
Spr. deed uitkom, n ho' veer e. n liggende
b©handle ing noodzakelijk fa om het open
breken der darmtzweren t? voorkomen.
Wat hit besmetten bi het algemeen aan
gaat. zoo wees »pr. op het feit. «fat er
z.g. bacillendragers zijn. personen, die
fa'Miatti'lijke bacillen ln zich omdragen en
ze overbrengen. zoikKt dat zij er zelf
last van hebben.
Besmetting wordt ook veroorzaakt door
uitwrpoelen, fa welken vo'ni ook, hier
op dient zeer de aandacht g.*v«nlgd- Gok
insecten zijn gevaarlijke overbrengers» van
ziekten Zoo veroorzaakt de mug mnlv
ria; de pist wordt door de vloo. die op
ratten huid, overgebracht, en vooral fa
de Congo Is het een vliog<oort. die de
slaapziekte overbrengt.
eT volg ens toonde apr nog dte wijz-
van behandeling van wfadku-wen», Inhal-
lath toestellen, Irrigator e. d.
Nog vestigde «pr. de aan lacht op h< l
onhygiënische van hufadrer«n in bed te
nemen, vooral ook omdat deze zoo licht
huidziekten overbrengen.
Ti nrlotte gaf wpr. <vnig' wonken van
algemeen hygiënfachen aard, zooafa zin
delijkheid. gc-d kauwen, en® De nade
lige werking van den alcohol mocht ook
nh t uit het oog worden verloren.
IN« kh-eUng laat volgens spr aan doel
matigheid nog altijd veel te wenschen
ov«r.
Ktn vrij talrijk publiek toonde voor
het gehoorde zich dankbaar dtoor applaus
Daar niemand van de gi» egenheld tot vra.
gen stellen gebruik wenachte te maken,
dankte de voorzitter den spr ker voor zijn
voordYacht en sloot de bijeenkomst
der
Borg. en Weth. hebben ten opzichte
van het ga«verbrnik de volgende rege
ling getroffen
Aan pensionhouders, die commen
saals honden, welke een kamer haren
met gelegenheid tot verwarming en
die ten behoeve dezer kamer vanwege
de brandstoffencommissie een rant
soen brandstoffen kregen toegewezen,
wordt een extra hoeveelheid gas van
10 M1. per maand verstrekt, tegen
10 cent per MJ.
Naar het Hnis van Bewaring te Rot
terdam is overgebracht een Duitach
deserteur, die zich hier en in de
omgeving heeft schuldig gemaakt aan
diefstal van maïs en zaai-tarwe.
hy voor 25 jaar ale predikant
Ned. Hair. Kerk ward beveetigd.
SCHOONHOVEN.
Ten stadhuis* alhier zyn in aan
oude kaat, in een muur aangebracht,
belangwekkende eohiideringen ont
dekt, voornameiyk nil de 15e en 16e
eeuw en uit den tyd van de Eranaohe
overheersching. (N. R. Ot.)
Vry dag- en Maandagavond werd in
het Algemeen Militair Tehuis alhier
een sjoelbakwedstryd gehouden, voor
de militairen van het garnizoen. Door
het bestuur waren een achttal aardige
pryaen voor dese wedstryd uitgeloofd.
Dat de deelname groot waa behoeft
nanwelyka te worden geeegd.
■arktlMriohlM.
BettardaauclM VaMaarkt.
l'imAiag 20 Nov. 1W7. i
Aanvoer112 paarden, 1 voukn, 2011
iiw»a«re runderen, 720 vette runderen, i>32
veite gj-asfcalvercu, 468 nuchtere kalveren,
3 schapen of laduumrui, 36 varken», no
biggen, 6 I Hik keu en g. .ten.
1 rijzen Vette kixbu le kw. (1.28,2e
kw. 11.12, 2e kw. f 1; Gaweo le f 1
2e f 1 10, 3e 10.90: bUei«« le fOJ9i, Je
1 Ü.c2, 3e (0.75; Kalveien le f 1.66, 2e
1.20k 3e 1handi 1 redelijk.
Miikkooiiu f210—366; Kalfkoel«n (320
330. bUerm t 100— 3/Ö; i lnktn f90—
110; GraMkaivireu 30—Vaanen f 100
1«0, Werkpaarden f 100—406; claolit-
jiaardcn (90—166; Nuohter. kalverm f 10
18; odkalvercu (14—26, Biggen 6—
30, haiukf matig-
Ou* (iMUIiutrterd* Waakbladw.
Het Lovm van 20 Nov^uther orengt
ln beeld ue verwotv4iugeit aangebracht
door de 1 ngefaohe bouaiKU, een koaakken
utvbuianco-vrauKport, h«t fawvuur der Aai
atirdauinche Vixiuweiijke btudenUnv eroeni
ging, het vellen vau bount'u te Santpoort
iu de laan naar de Kulue vau Broderode,
sclietsen, karikaturvn ma.
LAA1WE UEUltfHTIÉN.
Asquitb vervolgt sija rede.
Indien wy samenwerken, aldus
vervolgde Asquith zyn rede in het
Lagerhuis (zie overzicht), dan vrees
ik niet voor hetgeen gebeuren zal.
Ik zie donkere wolken aan den hori
zon, welke ik nimmer verborgen heb
gebonden. Bi ter is het 't volk. mede
te deeien wat er gebeurt, maar ik zie
geen donkere wolken die myn over
tuiging wyzigen, dat er üleohts twee
zaken zyn die ons hebben kunnen
verslaan.
in de eerste plaats de duikbootbe
dreiging indien «leao ons de vryhoid
der zee had ontnomen, dan sou in
derdaad onze hoop gevlogen zyn,
maar daarvoor vrees ik thans niet
meer. tipr. verheugde zich het Huis
te kunnen meedeelen dat Zaterdag j.l.
vyf Duitsche duik booten vernietigd
werden.
Een ander gevaar sou nog gelegen
kunnen zyn in gebrek aan eenheid,
en daarom wil spr. elk middel steu
nen dat de overwinning en een eer
vollen vrede nader brengt.
TWBJEDK KAMER.
ZUliug van heden.
De Voorzitter herdenkt Het over-
U-deu iid Splukinan.
Nainws du Kegearintf sluit minister
Gort van Of L 1 n di e u zich hierbij
aan
Na aanneming ran eenige kleine wek*-
oiuwerjjen wordt aangevangen met de a|-
gemeeiM) jMMhouwhugen ovej de Blaat-tbe
groot ing.
Moord.
lit Roermond wurdt genvrid
Bij TfWhMMKMeh fa de bejaarde wedu
we W'. in haar lied vermoord govondsiu
en aanzienlijk bedrag aan Duitach en
iloliaudwoh grid wordt vennl-4 Afa ver-
rooedelljke dader fa gearresteerd en naar
de gevangenis te Roermond overgebracht
de sclioon-zoou van de verrooorde, de
DuUaohu deserteur K-, dbe te Hoenebroeck
111 de mijnen werkte.
HEKGAKBACBT.
In d« gisterenavond gehonden ver
gadering van de Vrijzinnige Kiesver-
eeniging is besloten dzt de Kiesver-
eeniging zich by de Liberale Unie
zal aansluiten.
In de eerstvolgende vergadering zal
worden overgegaan tot verkiezing
van een bestuur.
OUDEWATER.
De Raad dezer gemeente is byeen-
rtroepen tegen Woensdag a. s. nam.
Qnr. Agenda o.m. Schoolgeldregeling;
OnderwysersjaarweddonWyaiging
der verordening op den H. 0.Aan-
vraag om een verhoogd voorschot
door „Volkshuisvesting".
Op 18 Deoember a.s. hoopt Ds. J.
Hoek den dag te herdenken waarop
Hoogste barometerstand 776 te Zuld-
i'uifachland.
l aagste baroroeterntand onder 750 le
NoonMlo«t-l ïuitschland.
V erwaciitiug tot den volgenden dag
matige tot krachtige wewteiijke tot luid-
westelijke wind, betrokken of swaar b«'-
wolkt inet tijd«-hjku opklaring, wellicht
eenige regm, zelfde t xnporatuur.
Zon ea Maaa.
Zoneopgang: 7 uur 2Ü min.
Zonsondergang 4 u. 2 min.
HijwioUautaarn* aaitHti-keu: 4 u 32 ra.
Kijtuiglantaarnn aansteken: 5 u. 2 ui.
i «rste kwartier '21 November.
MTBGJflRLUKK STAND.
ÜOU1M
GFIBt(RJN 16 Nov. Joiianncs Aato-
olus, z v. A. A. van Dijk eu H. van
der Post. Yke, A r. 11. J dsn Yijl
«m A. Ovink. Joseph Adrianu», a. v.
T Kors en C. v*n B reu keien. if
Nov Josina d v. E. I^feber «o
Bloot jak Apoünla Antje, d. v. F. u.
rörtuin eo A. O. G. Taat id N*v.
Huberts, d. v. J. van der Winden «11 K,
Lexmond, 19 Nov Nlesje, A v. fa.
«ran Leeuwen eo C. van Vegten.
•)V\ KltoEDEN 16 Nov. Bernarthv Jm
Hoogerwaaid 15 j. »7 Nov. Aart vau
Alsaren geh. met L. HU 68 J. Cor
nelia de Bruijn wed. van N. van Kampen
72 19 Nov. Agatha Maria Kruis
heer geh. met A. KwhAvtenherg 86 jaar.
