NHOIIT
NIGING.
LWWll
'EN
HE HU,
raven.
N’is'j.'xTTS- ®xl -A.d.-v-®xt©xxtïeTola-d voor Govida en Ox^stxeZfcezrx.
VERSCHUNT DAGELIJKS
BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN
Uitgevers A. BRINKMAN ZOON.
sbaan
Eerste Blad.
>OG
(TE
FEUILLETON.
- x*
Maandag Ü4 December 1917.
per 100 K.G.
ag 12 um
’END.
Telefoen latere. 82.
KERSTNACHT.
Telefoon Interc. 82.
I
No. 13580.
56e Jaargang.
•lOllkSCH E (DlliVYT
2647 60
BU1TËNLAND8CH NIEUWS.
geen
den
s
Ook
de
Tiers,
2825 160
Gemengd Oorlogsnieuws.
De in
bH-
van
vol
heide
door
Binnen.
O plaatsen in
«omen.
•N 25 Cent.
nkaart
en dame
den 14 jaar g*
9 verwarring en onlusten, waar-
ide nog niet is te voorzien.
de heldhaftige vorde-
te Zürich aangekomen.
aambl ncerlegde, ia
liet Duitechc civiele
<n land Gesel.
ECTEN.
50.
van
aan-
i gekloofd
10.-
partij 10 leden
staan.
strijd niet kunnen voortzetten, hij kan
'esield blijven zonder te eindigen,
ideraaad, de wapenstilstand zal in ieder
al Wmf‘“-*'J- viisa*
li£
te heffen en heeft
besluit ten opuich-
g ■nonwi'n.
te
FO ets. per flacon.
LUENZA. 40 et».
1993 12
int. Markt, GowU»
wel ter dege in het oog houden, waar im
mers voor hen aan een goede vredesver-
standhouding zooveel gelegen is.
Ach, kon men het den armen duivels wel
kwaljjk nemen, dat zij gaarne ontvluchten
wilden, dat zij trachtten, de waakzaamheid
van de overwinnaars te verschaltken, om
hun vrijheid te verkrijgen en te ontkomen
aan de ellende en de gestrengheid, waar
onder zij zuchtten?
Onwillekeurig keek hij om zidh heen en
lachte toen zahtjes.
Hij was immers alleen en hij had slechts
„gedacht", niet gesproken! Hoe kan hjj nu
bang zijn, dat het koesteren van zulke
milde gedachten ten opzichte van de over
wonnenen hem onaangenaamheden zouden
kunnen bezorgen! Onzin! Gedachten waren
waren gelukkig nog tolvrij! Het was en
bleef een hard ding, op die kerels te moe
ten schieten, als zy een poging waagden
om de grens te overschrijden!
En dat er gesmokkeld werd? Welals
de maag knort, zwijgen op den duur de
stemmen, die tot voorzichtigheid manen!
Zoo alleen in den stillen, kouden maan
nacht, voelde de jonge soldaat allerlei op
roerige neigingen in zich opborrelen, maar
hij wist die volkomen nutteloos; zij allen
bukten immers voor de ijzeren hand der
discipline en durfden zich niet een» open
handhaaft, het schijnt dat pa de omwente
ling de clandestine stokerijs» hun bijdrage
weer leveren, waaraan de huidige regeering
vijandig gezinde invloeden niet vreemd zou-
en Odessa moet bar
de annexionlsten
pers in Dufctechland
Küh.mann met de
leg ie moeten ple-
Lilowak te ver-
0 p 0 o s e 1.
De heiT Von Braun, do vro-jgwre leider
van de persafdeling van het ministerie
van Binnen landHobv Zaken, die bij het
ontslag van den RijkakanocUer Michaelis
zijn aaobt ncerlegde, ia benoemd tot chef
van liet Duiteche civiele bestuur op het
Convooi aangevallen.
Gistermorgen is Int binnenkomende 1 n-
geUchS oonvooi bij het lichtschip Mo.«h
«k-or de DutL-chere aangevallen i.r zijn
■en of meer ngeds-che torpedojagers tot
zinken gebracht Het tot vertrok gereed
liggende oonvooi is dientengevolge niet
uitgevaren.
ruche I
Duiteche
en «5
o. a.
♦pogingen
ten het ki
regcU f 105. «Iko regel meer 0.2S.
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
Italiaansche Kamer heeft
de regeeringsveriklaringen beraad-
4 Macht van den Waanzin
dj De klokken luiden!
.Ginds dreunt het kanon. De Dood waart
en grijnst, als uit de kerken het
owakke schijnsel troostvol zoekt te lichten
in de duisternis van den Nacht.
Hoejang nog
In doffe Wanhoop zullen duizenden, mil-
lioenen voor het altaar zyn gebogen, maar
het „Vrede op Aarde, in menschen een wel
behagen” wordt voor de strijdenden tot een
I wangeluid in de somberte van het Leed
politiek betrof,
lp in bij den ge-
bi nnendandsche
De held van Luik.
G •mei aal Léinan,
d'iger van Luik, is
Hij werdi verwo.komd door de consuls van
België, Frankrijk on ngeland en gaf in
zijn antwoord blijk, dat de lange g. van
genschap zijn mofoili' kracht en patriot
Eisoli vertrouwen onveranderd had gel
ten. Generaal Léinan zal rich te Genè
V'stagen.
2 beriotiii de parl-nirutaire on-xhenibaar-
heid van ('aillaux op
teven» een gelijkluidend
te van l»urttaïot
Uitwisseling van. krljgs-
gevangen e n.
Bern onder bemiddeling' van «ie
Zwitserche regen ring gevoerde Dultsch-
1 'ransche onderhandolingen over de
wisseling van krijgsgevangenen zijn
eindiigd.
In de eerste plaats werd) men h een»
over uitgebreitte, nteuwe internoering van
gewondV en zieke krijgsgevangenen, waar
toe die Zwitsereche regeering op nobele
wijze de gelegenheid biedt. Vervolgens
werden overeenkouititen getroffen over een
aantal nieuwe bepailng«-n voor de behan
deling vin krijgsgevangenen, o. a. over
lieotraffing van oniviucbtingrpogingen, in
voering van wandelingen buiten het kamp
Kerstmis aan de fronten!
Een vierde oorlogsjaar dat ten einde
gaaten de strijd woedt voort, feller,
verbitterder nog dan te voren. Ja, er zijn
lichtpunten maar als enkele sterren slechts
aan de donkere luchten. We denken aan
den wapenstilstand in het Oosten, vredes
onderhandelingen in den Kersttijd ingeleid,
om althans daar het mensch-onteerend be
drijf te staken. Maar niet zoo aan het Ita-
liaiansche, noch aan het Weetelijk front,
waar de laatste maanden weer zoo tallooze,
k bloedige offers zyn gebracht aan de
FBANKRUK.
Hot geval C a i 1 1 a u x.
De Kamer heeft met 407 stemmen tegen
Hot woekorprooos.
Uit do inoti veering van het vrijspre
kend vonnis in <h’z«' zaak blijkt, dal de
inkoopsprijs van dv bewuste anderhalf
inillioen sigaren 2-13.000 M. heeft bedragen
en dat de verkoopsprijs 334.000 M. is ge
weest, de zuivere winst du< 91.000 M of
37.45 pcrc. Daarvan gaan af 5 perc. aan
bijzondere ontkoslon. I>e rechtbank achtte
deze winst niet buitensporig.
lijk een oordeel aanmatigen.
Twintig schreden heen en twintig schre
den terug.
Zijn voetstappen klonken dof op den mui
len zandweg.
Plotseling bleef hij staan.
Een verwijderd gezang drong tot hem
door, meegedragen door den wind; hij boog
zich voorover, om beter de klanken te kun
nen opvangen. Het gezang kwam van een
in het neutrale land dicht aan de grena ge
logen dorpje, vermoédelijk uit het groote
gebouw, waarvan het dak in het heldere
maanlicht duidelijk zichtbaar was.
Hoor!
„Eere zij God in den hooge! Vrede op
aarde!’’
Een koor van galmende kinderstemmen
zong, vroom-emstig, het lied van vrede en
welbehagen.
Die herinnering aan het schoone feest,
dat hü met de zijnen zoo menigmaal met
blijde verheugenis vierde, deed den eenza
me goed.
Hij gevoelde lust, in te stommen met den
zang; hij staakte zyn heen-en-weer-geloop,
om niet door het geluid van zijn voetetap-
pen het luiateren te bemoeilijken; zijn
Berichten over den binnenlandschen toe
stand, klaarblijkelijk door intrigues nog
verwarder dan ooit, voorspellen weinig
goeds. Het schynt dat ook het alcohol
gebruik, waaraan het Russische volk zich
zoo gemakkelijk overgeeft, een belangrijke
nol by de opstootjes en plunderingen speelt
Werd na het uitbreken van den oorlog
door de tsaristische regeering het alcohol-
verbruik verboden en dit verbod streng ge-
door
ELISE RUTGERS.
Blank-schitterend straalde de maan, zich
in haar zuivere rondheid afteekenend tegen
het donker van den avondhemel, haar
vreedzaam licht zendend over de onrust-be-
wogen aarde.
Zij gaf haar wild schijnsel aan allen, zoo
wel aan de meegesleepten in den reuzen
strijd, in het hart van de beschaafde we
reld ontbrand, als aan de gelukkigeren, die,
mijlen ver verwijderd van de tooneelen van
dood en verwoesting, reeds sidderden by
E het lezen van de gruwzame berichten, die
elkander snel verdrongen.
ZJj keek met vriéndelijk gezicht neer op
vredige velden en weiden, op lange rijen
van huizen, waarvan elk zooveel lief en
kleed omsloten hield, zy gluurde glimlachend
W naar «tille laantjes, waar jeugdige verlief
den met haar dweepten, zij liet spelend haar
licht neerkaatsen in de golfjes en rimpel-
tyea van bet voortstroomende water van ri-
BERICHT.
Op DINSDAG 25 DEC. (len Kerstdag)
en WOENSDAG 26 DEC. (2en Kerstdag)
zal dit blad
niet verschijnen.
Kerstmis aan de fronten. - Oorlogswaanzin. -
Opzienbarende berichten uit Rusland. - Ameri-
kaansch complot? - Een redevoering van den
Italiaanschen minister-president.
ONS OVERZICHT.
lutionnaire waardigheid boven alles stel
len. Wij moeten tegenover vrienden het
bewijs leveren dat wjj niet onder de En-
gelsdh-Amerikaansche bourgeoisie hande
len, en dat wy zuivere beginselen hebben,
waarvoor wij zullen overwinnen of sterven.
Als de diplomaten zich in onze zaken men
gen, houden zy op diplomaten te zijn en
wonden zij particuliere personen, tegenover
wie de zware hand der revolutie geen gena
de zal kennen.
Vati Engehche zijde geldt het dusge
naamde complot niet anders dan een po
ging om een aantal Amerikaansche auto’
via Rostof door te zenden naar Mesopota-
mië. Waarschijnlijk klinkt dit na het vo
renstaande echter niet. Om een simpel in
cident zou Trotsky toch waarschijnlijk niet
zoo tegen een zijner „bondgenooten” optre
den.
Trouwens, reeds vroegere geruchten heb
ben er op gewezen, dat het niet onwaar
schijnlijk zou zijn, dat de Entente zou
trachtten door de tegenactie van het Don-
gebied te steunen, de 'positie van de maxi-
maliistische regeering te verzwakken. En
dat dit op het oogenblik der vredesonder
handelingen voor hen van meer belang is
dan ooit, valt niet te ontkennen.
Wat intusschen de vredesonderhandelin
gen betreft, meer en meer blijkt wel dat
Trotsky geenszins van plan is zooals van
Entente-zijde is voor-ondersteld zich van
Duitsche zijde daarbij de bepalingen te doen
dicteeren. Integendeel moet hy nog dezer
dagen in een redevoering in den voormali-
gen Keizerlijken Schouwburg hebben doen
uitkomen, dat indien men onaannemelijke
voorwaarden stelt en de Constitueerende
Vergadering deze zou willen accepteeren,
de maximalisten zullen uittreden. Want
zou men al tengevolge der economische ruïne
den
uitgf
Indi
geval vreT’moeten voortduren, militair blyft
Rusland dus toch buiten rekening, maar de
voordeeleiv van vrijlating der gevangenen
en economische betrekkingen zouden de
Centralen ontgaan. Zij zullen dat dan ook
De
over
slaagd.
Wat de oorzaak van den militairen tegen
slag op de Caporetto betreft, verklaarde
Orlando dat de regeering thans nog geen
oordeel betreffende de verantwoordelijk
heid daarvoor meent W kunuen uitspreken,
noch over te gaan tot handelingen, welke
deze verantwoordelijkheid vooronderstellen.
Hy kon echter aan de Kamer verzekeren,
dat een nauwkeurig en gestreng onderzoek
zal wonden ingesteld.
Wat de binnenlandsche
riep de minister ieders hul]
wekligen strijd tegen de
vijandelijke kuiperijen.
Uit Orlando's woorden valt op te maken,
dat ernstige kritiek is geuit en namen ge
noemd zyn. Hy zeide dit te betreuren even
als de beschuldigingen van algemeenen
aard, ingebracht tegen de geestelijkheid en
de katholieke partij.
Als men hem vraagt duidelijk de plannen
der regeering ten aanzien van de socialis
tische partij mede te deelen, kan de regee
ring terecht eischen, dat de socialisten
hunne houding ten aanzien van den oorlog
preciseeren.
Sprekende over de spionnage, verklaarde
de premier, dat de vijand in dit opzicht over
geweldige middelen beschikt.
Spr. drong te meer aan op de noodige
eenheid met terzijde stelling van persoon
lijke en partij-belangen. Met klem kwam
hy ertegen op als zou de buitenlandsche po
litiek duister zyn en aan de controle ont
trokken.
Nu de socialistische sprekers gewaagd
hebben aldus Orlando van een vrede,
die door het internationale socialisme ge
wild wordt, wensch ik te doen opmerken,
dat het; eenige middel om dien te bereiken,
kan bestaan in de gelijktijdige uitbarsting
eener revolutie in alle landen der oorlogvoe
renden en het verlaten der loopgraven
door alle strijdende legers. Het is er echter
verre van, dat iets van dien aard is geschied.
In Rusland schijnen ernstige moeilijkhe
den gerezen tusschen de regeering en de
Amerikaansche vertegenwoordigers. Naar
verluidt zyn zeer compromitteerende stuk
ken in beslag genomen. Zoo moet een tele
gram van den chef der Amerikaansche Roo-
de Kruis-missie voor Roemenië, kolonel An
derson, onderschept zyn, waarin deze op
dracht gaf aan den Russischen kolonel Kol-
pasjnikof door den Amerikaanschen gezant
honderdduizend roebel te doen uitbetalen,
ten behoeve van een expeditie-trein naar
Rostof.
Verder zou een brief van kolonel Kolpasj-
ni'kof zijn opgevangen, waarin hij Anderson
meldt, dat 35 spoorwegwagens reeds volge
laden voor de reis klaar waren, maar dat
kolonel Robinsso ze belette te vertrekken.
Men is van oordeel te doen te hebben met
een samenzwering van Kaledin, wiens ac
tie tegen het huidig bewind men wilde steu
nen.
Reeds zyn kolonel Kolpasjnikof en me
deplichtigen gearresteerd.
Trotsky heeft een rede te dezer zake ge
houden en een scherpe kritiek geoefend.
Volgens Reuter moet hy hebben gezegd:
Mogen de vertegenwoordigers van alle
vreemde mogendheden weten, dat wy niet
zoo blind zyn ons te laten vertrappen.
In de zaak van Tsjisjerin en Petrof heb
ben wjj reeds gelegenheid gehad, den Brit-
sdhen gezant te toonen, dat wy onze revo-
INGEZONDEN MKDEDEEL1NGBN i
Op de voorpagina dubbel lanei.
Gewone advenentiêa en lAgczondmi mededeelin^ea bij coatraci «ut reet jereddeverdaa
prijs Groote letters en randen naar plaatsruimte
KLEINE AD VERTEN 11ÊN eaovregea an aaabtedtngcn. betrertepde dtenstpcrsonanL
koop en verkoop, huur ea verhuur, 1—5 reg*l> f 0.2S elite regel meer 3 cmn bij vsseruM-
betaling. Manimum grootte 10 regels Bewgeaummers 5 onssL
ons bureau Markt 31. Gouda, bij
vieren en beken, zy staarde op loopgraven
l en versperringen, op uitgestrekte terreinen,
doorploegd met gaten en kuilen, door gra-
I' naten geslagen, op de in starre onbeweeg
lijkheid neerliggende lichamen, door den
onverbiddelyken dood geveld, op voorzich
tig zich voortbewegende gestalten, die, haar
lichtstralen verwenechend, duistere scha
duwplekken zochten, op kanonnen, wier
wanden opnieuw dood en verderf zouden
uitbraken, zoodra het zonnelicht begon te
gloren en haar vriendelyke glimlach ver
starde tot een uitdrukking van zwart en
ontzetting.
Zóó tenminste kwam het den eenzamen
schildwacht voor, die zijn oogen herhaalde-
Ijjk op haar vestigde en haar met zyn won
dere fantasieën omspon.
Hij liep op en neer: twintig schreden
heen en twintig schreden terug; de éóne
keer zyn rug wendend naar de stille toe
schouwster daarboven, de andere keer haar
tegemoetloopend; dan zag hy haar als door-
kriebeld van een netwerk van fyne, dorre
takjes aan de hoog-opgaande boomen; door
zijn beweging naar haar toe scheen het,
alsof zy langzaam, heel langzaam oprees
langs den hemel; als hy teruggekeerd was
DUITSCHLAND
De Volksbond.
De Frankfurter Ztg julcbt de stichting
van «ion Bond voor Vrijiieid en Vad< rlnnd
iou on zegt d»t teginover elk lid van de
Vodcrlandtiohe partij 10 leden van den
nieuwen bon^ B<
K r i 11 k van
1 *o annvxlolilsttoehe
gaat tv k«er omdat v
l>arlijl«-idvrs meende overl»
gep alvorens naar Brest
trekken. Ook v. Hurling- wordl aange
vallen.
ABONNEMENTSPRIJS I pet kwartaal I 1.25, per week 10 cent, met Zondagsblad per
kwartaal f \75, per week 14 cent., oyeral waar de bezorging per looper geschiedt. Franco
post per kwartaal f 1.50. met Zondagsblad 12.
.bótmementeh worden dagelijks aang<;noptjen i
ie agénten. den boekhandel en de postkantoren
ADVERTE^NSTIEPWuS i Uit Gaijda en omstreken (beboorende tot den beeorgknng)
-5 regels f elke regel meer f 0.10. Bij drie achtereenvolgende plaatsingen worden
deze tegen tvroe berekend. Van buiten Góuda en den besorgkring 1—5 regels f 0.80 elke
meer F0.1S.
Britsuh stoomschip ge
torpedeerd.
Do AiinrirallL k «Rolt mode, «Int h t ge
wapende stoouwchip „S.ephen Furnre» in
het Ir ruche Kanaal is getorpedeerd door
een Duitecho duikboot en zonk. Zas ofti
lieren en 95 manschappen gingen verlo
ren.
Lloyd George’s rede.
De liuiische bladen besprek-n Lloyd
Georges rette en merken op dal hij zich
ten opzichte van don dulkbootoorlog wel
optimistisch uitliet, doch na liet cijfer»
notwnen.
den zijn.
Vooral in Petrograd
zijn huis gehouden.
De binnenlandsche strijd tegen Kaledin
en consorten strekt zich nu ook uit tegen
de Oekraïne. In twee korte telegrafische
uittreksels hebben wy ieta vernomen van
het ultimatum, dat door de Russische re
geering 17 December aan de Rada van
Oekraine gezonden is. Thans doet een tele
gram over gewehlmaatregelen tegen ver
tegenwoordigers der Oekndne te Petro
grad vemioeden, dat dit ultimatum is afge
wezen.
Woedt dus in het Ziuden de strijd tegen
Kaledin's kozakken en de Oekrainers in het
Oosten, wordt in «ie streek van Orenburg
een nieuwe kozakken tegen-aetïe door Doe-
tof geleid. Volgens berichte» door de En-
gelsöhe bladen uit Petrograd ontvangen,
hebben zy Oheliafbinsk genomen en kunnen
dientengevolge den aanvoer van benoodigd-
heden uit Siberië afsnyden.
to’s B^'A"erweffe verwarring en onlusten, waar-
*van het einde nog niet is te voorzien.
op zyn schreden en, zich op zyn hielen
omdraaiend, haar opnieuw zyn gezicht toe
toewendde, was zy weer naar haar vorige
plaats gedaald, maar begon, zoodra hy liep,
weer langzaam te ryzen; dit gezichtsbe
drog vermaakte den peizenden wachter,
wiens jong gelaat in sombere plooi getrok
ken stond.
Zyn hand grabbelde in den binnenzak
van zyn uniformjas naar de pas ontvangen
brieven van zyn moeder en zyn verloofde,
waarin men tusschen de regels dóór las van
zorg en droefheid, die in tegenspraak wa
ren met den gSwild-opgewekten toon, om
zynentwil aange»lagen.
Hy wist wel, hy voelde wel, dat het thuis
treurig gesteld was, ai klaagde zy niet
En hy kon niets, niets voor ze doen!
Twintig schreden heen en twintig schre
den terug.
Het was koud, huiverend kroop hy dieper
in zyn jaskraag; traag kropen de minuten
voorby; de tijd voor aflossing was nog
verre.
Zyn post was vlak by de grens; op ge
nogen afstand van hem spande de gevaar
lijk* draad, die het overloopen naar neu
traal gebied beletten moest.
Spr. achtte het niet van pas hier (Rust
land en Duitschland) van een socialistisch#
vrede te spreken, welken hy overigens een
Duitsche uitvinding noemde.
Verder wees ook Orlando er op dat van
Duitsche zijde nog nimmer met een woord
over België gerept is, evenmin als er eerj
voorstel bestaat, dat gewaagt van d«
voornemens van Oostenryk ten aanzieij
van het bezette Italiaansche gebied.
Hierby willen wy evenwel opmerken, dat
zoo er al geen bepaald voorstel te dien
aanzien bestaat, Czernin zich onlangs i te
dezer kwestie duideiyk heeft uitgesproken
en het „status quo ante” bezigde, tenzy d#
oorlog moedwillig verlengd werd.
Maar dat is het juist, Italië wenscht geen
genoegen te nemen met een stand als vóó^
den oorlog, want Otlando vervolgt: „Hoq
is het overigens mogelyk, aan een eenvoud
digen terugkeer tot den status quo ante td
denken, na de onmeteiykc offers aan men-
schenlevens en geld, door den oorlog ge-t
eischt! Deze oorlog is een ontaagiyke re-i j
volutie, die allen en alles te boven gaat, eq
de menschheid op nieuwe paden leidt. Het
is beepottelijk, zich voor te stellen, dat men.
hem zou hebben gevoerd, om de vroegere»
toestanden weder te doen terugkrygen.'*
Zou Italië zich dan werkelyk nog illusie#
van veroveringen maken en hoe dit te ry-
men met het zoo hoog geroemde beginsel:
geen annexaties, geen schadeloosstellin
gen? Phrazen!
Tot degenen, die in geheime zitting den
militairen toestand aan een beschouwing
onderwierpen en daaruit de slotsom trok
ken, dat die toestand ernstig, moeiiyk en,
zelfs gevaarlijk is, merkte Spr. op, dat or.j
volgens de regeering, welke ook die moei-;
lijkheden mogen ^yn, slechts één enkele
weg tot redding isv o l h o u d e n.
Onder deze omstandigheden toch achtte!
hy alle volstrekte en negatieve kritiek zoo
als die van de socialistische party, nutte
loos.
Na Orlando’s rede heeft de Kamer by
hoofdelyke stemming met 345 tegen
stemmen de motie van vertrouwen
Carano aangenomen d«x>r de regeering
vaard en aldus luidend:
„De Kamer neemt acte van de regee-j
ri ngsverid ari ng.’’
Een vaag gestelde motie, die o.i. niet op een
onverbreekelyke eenheid vermag te duiden,
gezien ook de kritiek, die naar Orlando’s
wederwoord te oordeelen, klaarblykeiyk!
reeds is uitgeoefend. Laat ons afwachten.
Van de fronten niets te melden.
2977