7 No. 13585. Dinsdag I Januari 1918. 50e Ja ISTIo-cl-ws- en ^^d.Trortoxxti©"b,la.d. voor G-o-Cxd-a, ©rx Orxxstxelceoo.. VERSGHiJNT DAGELIJKS BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN. Telefoon Intere. 82. Uitgevers A. BRINKMAN ZOON. Telefoon latere. 82. Het Daghet... Feuilleton. Miss Barrie's Huwelijk m Uit het afgeloopan jaar. 1 i V V* t '•*7W 6011DSCHE OOIRAM. NNKMENTSPRUS I f 1.75, per week 14 ABONNEMENTSPRIJS i pet kwartaal f 1.25, per week 10 cetat, met Zondagablzd per kwartaal f 1.75, per week 14 cent, overal waar de bezorging per loopei geachiedt. Franco per ,poat per kwartaal f 1.50, met Zondagsblad I 2.— Abonnementen worden dagelijka aapgenomen aan ona bureau Markt 31. Gouda, bq onze agenten, den boekhandel en de poatkantoren ADVERTENTIEPRIJS i Uit Gouda en omatreken (beboerende tot den bezorgkring) 1—5 regela I 055, elke regel meer f 0.10. Bij drie achtereenvolgende plaataingen worden dez« tegen twee berekend Vaa buiten Gouda en den bezorgkring: 1 5 regela f 0J0. elke regel meer f 0.15. INGEZONDEN MKDEDKEIJNGEN1-4 (1.05, rik. rcgrl aan I 0.25 Op dc voorpagina dubbel tarief. Gewone advenentièn en ingezonden mededeelingen bij contract tol «eer gereduceerde# prqa. Groote lettere en randen nnar plaateruimte. KLEINE AO VERTEN I lltN aanvragen en aanbandingen, betreflepde dienatpeiaon—I. koop en verkoop, huur en verhuur. 1—5 regela f 0:25 alka regel aaeer J cent betaling. Maximum grootte 10 re gek. Bewgannaaaaan 5 nat. Wanneer, in den vroegen morgen, mijn-wenkers in hun sombere kleadimg, lamp en het houweel in de hand, samen) I men bij den ingang van de myin, waarin zy zoo straks zullen afdalen, ontmoeten oude vrienden, trouwe kameraden elkaar, sdudden elkander de hand en informeeren hoe 't leven staat. De kooi ryst, komt aan de oppervlakte en geeft een groep arbei ders, die in de nachtploeg hebben gewerkt, aan de* bovenwereld terug; de nieuw geko- menen worden ingeladen, bij groepjes. En dtn, terwijl de kooi zakt en de andere ar beiders nog wachten, klinkt het over er, veer: „Glück Aufl" De heilwensöh var din mijnwerker. Wij staan, als die stoere werkers, gereed oé straks af te dalen in de mijn, waarin *tj arbeiden en die De ^Toekomst heet. Zoo Opt Nieuwjaar komen wij, die elkaar bij dln arbeid van elkep dag uit het oog verlie zen, tot elkaar en wenschen het „Glück Mif" elkander toe. Sommigen <üe ons ver- lfden jaar de hand hebben gedrukt, missen te maar de arbeid gaat gestaag zijn gang; hun lampen en houweelen worden door anderen gedragen. Een heel jaar ligt voor ons: straks dalen we weer af, worden in de verschillende gan- I fen uitgeladen en doen ons werk, het on- I zekere licht van de lamp pm ons heen, v._. *"aitewut. Wat we daarbij kunnen waarnemen is maar heel, heel beperkt; want veider dan het Oogenblfk rèïkt het schijnsel niet- heel de Toekomst-wereld ligt in het duister; en zoodra wij het Heden, dat in de groote ver zamelplaats waar alles uit de Toekomst wordt bovengebracht en vanwaar alles weer wordt verzonden naar het Verleden, den rug toekeeren en weer afdalen in de Toe komst, staren onze oogen blind in het don ker. Maar nu, als wij nog boven staan, over zien we alles wat de onuitputtelijke mijn dit jaar aan t Verleden gaf. Een belangrijk gedeelte ervan zien wij eender; dat zyn de groote gebeurtenissen; doch elk van ons net de lange ry van zich aaneensluitende dagen anderB: voor de een zyn zy kleurloos, donder schakeering; voor den ander is het ite rij, vol vroolijk gekleurde, Wat dolven wij op? Er is als het jaar tevoren, veel bloedroo- steen met zwarte aderen gehakt: de jurose, vermengd met veel leed en Pessimisten zeiden zelfs dat het wel of het de moeite niet meer waard in de mijn te anbedden, dat zy uitge- t leek en niets meer beloofde. Doch toen iter C. N. en A. M. WILLIAMSON. (Nadruk verboden.) Alles wat ik kon, doen, was „vaarwel" te zeggen. Zijn beleedigde, verbaasde blik doodde mij bijna. Nu zelfs kan ik er nog nauwelijks over schrijven. Basil hpdl on derzoek gedlaaiii naar de huwelijkswetten. Wij waren d!rie weken in Schotland! ge weest, en alles, wat wij behoefden te doen, indien wij spoedig wenacliten e trouwen, was te verklaren, in tegenwoordigheid van getuigen, die ons bedden kenden, diat elkaar ais man en vrouw namen. Dat wij etengoed te Ballachulish heb- «is Basil er niet op had ge- h«t Gretna Green moest zijn. Maar later,. <^oht ik, dat hij, of mevrouw West mipdebiwi, het beter hadden gov on- den het .huwelijk zoover mogelijk van mijn ridlder te doei plaats hebben, die zich mijn voogd aoemdi, en het eens als zijp. plicht kon beschouwen, om1 tusachenbedde te ko- Mevroafw Vest zou eeri der getuigén zijn, en fdftar Barbara den man, met wien zij verloofd vad, niet kon verlaten op den iaatsten dag, v«or hij uitzeilde, vond Ba te hebben. Meneer George tan Glasgow kunnen ko- hoorde mevrouw West tot toen hij voorstelde hen» te werd er door Russen een zeldzaam mooi edelgesteente gevonden, dat de Volkswil wordt genoemd. Wy kenden het al, doch op de Russen had het een wonderlyk-geheim- zinnigen invloed. Heel het machtige groote land werd er door bekoord, en het scheen wel of de mensohen waanzinnig werden om het bezit van een zoo grooten schat. Want zoo krach^g was de kracht van dat myste- rieuse gesteente, dat er een beving ging door het Volk van alle landen, en men thans algemeen koortsachtig zoekt naar zyn sahoonen glatis, in de groote myn die de Toekomst heet. Want men heeft in zyn onmiddellijke nabijheid gevonden het witte metaal dat men Vrede heet en dat Welvaart brengt op de aarde. Vroeger vond men dit overal in de mijn, doch het wordt niet ge- dalven waar men hakt de roode steen met de zwarte aderen. En het witte metaal dat Vrede heet en Welvaart brengt en ligt on der de Volkswil zal naar men vurig hoopt, dit jaar meer gevonden worden, overal. Verschillende teekenen wyzen daarop. Men zal zoeken in een andere richting en speciaal het spoor van de Ruseen volgen. Als er slechts genoeg Volkswil gedolven wordt dat het de macht breekt van de en kelingen, die nu nóg meer willen delven in de schachten met de bloedroode, zwartge- aderde steen Wy bleven getrouw aan de lyfspreuk van den grooten Willem de Zwijger als na tie „rustig te midden der woedendte goh "ren", hoewel van verschillende zijden werd gepoogd ons in den stryd te betrekken. Ons wacht een grootere, een betere taak, als de Vrede eenrpaal weer zal gekomen zyn. Voor het eerst sedert jaren is op het Oostfront het Kerstfeest in wede gevierd; het verlangen naar rust en da oorlogsmoe heid worden doof de geallieerae regeerin gen kunstmatig verdreven, makr telkens komen zij terug, tot zy tenslotte onafwijs baar zullen biyken. De waaijb<Sd is op weg, de leugen zal gebannen wjörden, en degeen die haar hoog hiblden, -gehoond door het volk, dat blindelings in Men vertrouwde. „Als een woest vlamliende, wild donde rende artillerietrein dondert en vlamt het geheimzinnige menschen|eslacht in langge rekte, elkaar snel opvolgende en verheven versahyningen door de|onbekende 'diepte. Zoo duiken wy op uit de zee der eeuwig heid als een door God geschapen, vuur ade mende geestensohaar, snellen in stormpas over de verbaasde aarde en storten dan weer neer in de zee der eeuwigheid. De gebergten der aarde effenen wy op onzen tocht, en de zeeën dempen wy Maar wy vermochten niet de rede te be- seinen „Ik wensoh hem nu juht niet hier te hebben, en vooral niet bij een huwe lijk, hij kon eens onredelijk zijn." Daar wij Salomon noodig hadden, leg den wij dien geheelen weg per ato af, in plaats van met» den trein naar Oban te wat ons eenige uren zou hebben Toen wij te Gretna Green aankwamen, was het avond, maar het daglicht was nog niet gebeei verdwenen. In het Zui den zou het reed» weg zijn» Fr was eene bleeke schemering vermengd met mane schijn, en ik kon niet nalaten te denken ii het geheimzinnige licht in de Abdij van het Zoete Hart op mijn eeavtpn avond1 in Schotland bij het schijnsel van de maan op de heide. Ik herinnerde mij ook mijn droom, den droom van de gesloten ebben houten doos met zilver ingelegd', welke alleen kon worden geopend door den sleu tel van den regenboog. Het brak mijn hart haast, aan dietze dingen te denken, en ik wensohte, dat het zou breken, zoddat ik mocht sterven-, in plaats van met Ba- l te trouwen: want als ik dood was, zou veilig iedereen uit den weg zijn, even ted als dat ik getrouwd was. Basil vroeg mij, waar de biosooopopna- me van ons huwelijksspe 11 etje waei gedaan, it voor ik tijd had te antwoorden, auo ons naar het huis, en hij herkende het van de bioscoopplateu. Hij beval Sa lomon stil te houden, en mevrouw West en mij in de auto latende, stapte hij er uit, oani met den man van het huis te spre ken. Tot dat oogenblik toe, had ik maar onbepaald! ver.angin, dat aller voor bij mocht zijn, en had het zelfs bewpoe- I; 'maar eensklaps kreeg ik een ge voel, alsof ik het niet zou kunnen- ver dragen, getrouwd te zijn, en moest weg- niet waren. Als gekken hebben de al jarenlang gevochten, en wjj waarv)oor. Dat is nog h tinge, dwa-ze. De toestand is kritiek geworden, en de nood zal leeren biddenom vrede. Dèt vóór alles. In gewone tyden hadden wjj, Hollanders, onze volle aandacht geschonken aan de tot standkoming der Grondwetsherziening met de ingrijpende veranderingen, welke het kiesrecht geeft aan eiken man, en de vrouw verkiesbaar stelt in onze wetgevende licha men. Nu heeft men daar naawelyks nota En toch is dit van een enorme beteekenis ❖an een land als het onze. Hoe zal, als we aan 't einde van dit jaar weer by een- komen, onze Tweede Kamer er uitzien, wel ke party (en) zal of zullen er dan de lakens uibdeelen Zullen er vrouwen zyn in de Volksvertegenwoordiging Het kiesrecht aan eiken man de ver vulling van een eisoh welke al jarenlang gesteld werd door alle vooruitstrevende partijen, al heeft mr TroelBtra het resul taat gewaarmerkt als te zyn verkregen al leen door de S.D.A.P. Maar van grooter beteekenis is het medezeggenschap dat de vrouw krijgt in het besturen van de ge meenschap. Te lang hebben we haar ad viezen ontbeerd. Is het b.v. niet dwaas dat in deze tijden, nu de zorgen voor de huievrouw zich hebben opgehoopt, en zy van de distributiemaatregelen. die de Re geering bepaalt, grootendeell afhankelijk is wat haar huishouden betreft de vrouw niet den minsten invloed kan uitoefenen op den gang van zaken, haar nooden niet ter kennis van de Regeering brengen kan, en mannen deze gewichtige regelingen vast stellen? Er zou, dunkt ons, heel wat verstandiger zyn gehandeld met de voorwaarden, indien de vrouw had mogen meespreken. De Neder- landsche vrouw heeft niet, als de Engelsche en de Fransche, in de munitiefabrieken ge staan om granaten en ander oorlogstuig te maken. Maar zy heeft, als deze vrouwen, haar kracht, haar economische gaven ge toond. Soms, als de honger dreigde, heeft zy de Regeering gedrongen maatregelen te ne men die noodig waren. Daarom het is het recht van de Vrouw zich te laten hoo- ren is 's lands vergaderzaal, daar op te komen voor de belangen van het gezin, van het kind. Velen in ons land praten over de „jan boel" in Rusland. Ze weten niet wat daar gebeurt, de grootheid van de beweging ont gaat hen. Eerst later, als de vrede een maal gekomen is en Rusland zich geheel loopeiii Ik verlangde, smieelto bijna, dat er iets mocht gebeuren, waardoor het hu welijk tot een andoren dag moet t worden uitgesteld. Indien een aardbeving het huis had doen instorten, zou ik verrukt zijn geweest. Maar er gebeurde niet». Mevrouw West praatte opgewekt tegen mi), terwijl Basil weg was, en zeide, boe gelukkig ik voortaan sou zijn, en welke heerlijke wit tebroodsweken haar broeder voor mij had bedacht. ,,Ik zal weggaan ea u beidien aan u ze f overlaten," zeide zij: en ofschoon ik vrees-, dat ik haar bijha haatte, ver langde ik toch te roepen „O, ga toch niet weg!" Binnen een paar minuten was Basil tf-- rug, opgewonden en ook gelukkig, en toch lag dlie eigenaardig medelijdende ver ontschuldigende uitdrukking in zijne oogen, welke er de laa ete dagen steeds hadl in gelegen, alsof hij zich over iets schaamde en berouw had'. „Alles is in or die," zeide hij. „Do man zegt, dta-t wij hier kunnen trouwen, en het is niet te laat. Hij zegt dial er tegenwoor dig nog zelfs vele mensehen komen, al leen om het romantische van hun huwe lijk te 'Gretna Green te hebben gesloten." Toen gaf Basil mij de hand, om- inlj te helpen uitstappen. Ik voelde mij geheel zwak, bijna ziek Hoe verschillend met den dag, dat mijn ridder en i'cj voor d'eze deur waren komenaanrijden in de oudër- weteehe sjees, en het spelletje hadden ge speeld van bij het aambeeld' te trouwen I Hoe klopte mij het hart, toen hij mij een oogenblik ln zijne armen hield! Ik moest toen geweten hebben, dat ik hem' lief had'. Nu was het, alsof mijn hart stierf, het was koud en zwaar als lood, en ik zeide tot mijzelf, dat het voortaan onrool t zou zijn meneer Somerled „mijn ridlder" te in de regeling van binnen- i, zal blijken wat tot stand gekomen is. En de invloed daarvan zal zich doen gevoelen tot ver buiten de Russi sche grenzen. Wordt nu reeds d§ weerklank van het machtige gehiitf' al niet gehoord in Duitschland, ten? Een nieuw tydperk Ifchynt aan te breken, een tyd van groot gebeuren. Ook Daarop wyzen alle teekenen. Maar aller eerst hebben wjj Vrede noodig. Dit be sef moet de groote massa in de oorlog voerende landen doordringen, opdat zy zich vaardig make tot een anderen, waardiger strijd, die zonder vuur en staal wordt ge voerd. Dat w(j, ieder voor zich, daarvoor werke met alle macht! Dat wy, in dit nieuwe jaar, arbeiden en nimmer vertwijfelen. Want het wordt liaht, alom. Het daghet, in het Oosten! .Een vierde kalenderjaar in* oorlogstyd ligt weer achter ons. Met voorbeeldige staatsmanskunst heeft het kabinet-Cort van der Linden ook dit jaar ons Schip van Staat door de woedende branding van het oorlogsgevaar vermogen heen te sturen, pal staand voor de handha ving onzer strikte neutraliteit. Voorwaar een niet-gemakkelyke taak, waar zoo na- by de oorLogsvI zeker niet verlicht. We denken slechts aan den onbeperkten Dudtschen duikbootoorlog en de moeilijkheden, die met de kolenvoor- ziening zyn gerezen, of aan de aanhouding onzer mails en de stopzetting van het tele grafisch verkeer door Engeland, naar aan leiding der bekende zand- en grindkwestie. Bleef ons land echter voor den oorlog ge spaard, van den economischen druk dier tijden kregen wy de lasten te dragen. En dit kon ook niet uitblyven, immera de maat schappelijke samenleving is er niet tegen bestand, dat jarenlang tientallen millioenen in dienst der vernietiging aan de productie onttrokken worden. Onbillijk is het dan ook als er in onfe land geleden wordt, en dat wordt er zeker zoowel als in heel Europa, z'n ontevreden heid in critiek op de autoriteiten te willen uiten. Want wat zy vermogen is niet meer dan den nood zooveel mogelyk gelijkelijk te doen dragen. Dat is al wat er van rantsoe neeringen, maximum-prijzen e. d. te ver wachten is. En hoe meer de nood in de oor logvoerende landen stygt, des te meer worden wy op eigen, onvoldoende krachten aangewezen. Wy vragen voorziening in alle nooden, maar door gemeenschappelijke samenwerking de genomen maatregelen tot hun volste recht te doen komen, daaraan ha pert nog veel. Wat de verschillende rantsoe- neeringsmaatregelen in het afgeloopen jaar betreft, daaronder herinneren we aan de In voering van de broodkaart, bonboekjes, me nu-beperking, licht-beperking en de kolen- rantsoeneering. Het parlement heeft yfFbchillende nood wetten te behandelen gehad, als die ter be teugeling van den smokkelhandel, de sche- oenvorderingwet, huurcomvmiasiewet, Bosch- wet, de instelling der Export-Centrale e. a. In tegenstelling met deze sombere feiten, herinneren we eohter met genoegen aan de eerste Nedérlandsche Jaarbeurs te Utrecht gehouden, en de waardeering der Neder- landsohe industrie: het „Nederlandsch Fa brikaat". Een woord van waardeering geldt ook ons leger dat zijn weinig-benijdenswaardi ge en zware taak reeds vier jaren yah mo bilisatie met zooveel opofferingen 'vervul de; terwijl we dan mede aan de actie „Indië Weerbaar" herinneren. Ook in politiek opzicht ligtmet 1917 een belangrijk tydperk achter ons nu kort gele de Grondwetsherziening werd afgekon digd, welke bedoelt het einde van den schoolstrijd te brengen en het nieuwe kies stelsel wegens Evenredige Vertegenwoordi ging een algemeen kiesrecht met stem plicht Het parlementaire jaar 1917 stond in het teeken der grondwetsherziening en gaf geen politieken stryd; die zal in 1918 wel noemen1, of zelfs maar aan hom te danken, daar aan hem denken,, hem liefhebben was. Mevrouw West stapte ook u t de auto, en deed haar sluier af Basil legde Salo mon ui', wat er van hen* werdv erlangd, en hoe hij zijne auto eenige minuten moest vei laten. Mijne knieën knikten zoo, dat ik nauwe iijks kon loopen. Basil merkte het op, en drong er op aan, dat ik zijn arm zou ne men. „Dat kom!, oandlat zij zoolang in de auto hetf gezeten," zeide mevrouw Wes haastig tegen hem „Ik heb dat dikwijls ook, na e«* dag in. eene auto." „Gij zijt vree» lijk bleek," zeide Basil, mij angstig aanstarend'. „Gij zult tooh niet flauw vallen, wel?''1 „O neen," zeide ik. „Ik ben hee wel." Ik trachtte natuurlijk te spreken, maar mijne stem klonk, alsof het die van een ander wais, mijlen ver weg. 1 n. een oo genblik, nadat wij de kleine kamer waren binnengetredien, welke er zoo bekend uit zag, was ik bang, dat ik zou gaaü schreien of iets dwaas dbtni." „Nu," zeidie Basil, „al wat wij nu te doen hebben is voor deze getuigen te ver klaren, dot wij elkaar ten huwelijk ne men. I» dat nitt zoo?" vroeg hij, zieh tot den ouden man wendend, die in het door de pliotografen meegebrachte coatuum de plechtigheid' voor mij en mijn ridder had verricht. „Ja, meneer, dat i* dllea,antwoordde! hij; dloch terwijl hij sprak, keek hij nieuws gierig naar mij „Dat is alles, wat erWrik' eischt wordt voor een zoogenaamd! oprêf gehnatig huwelijk ln Schotland', zooalsti»" zal zijn. Als ik onregelnrtig zeg, m gij niet denken, dat het niet in is. Het is even wettig als op de,gewone wij ze mot huwelijksafkondigingen. Indien gij Ter aanvulling memoreeren we uit het teneinde geloopen zittingsjaar, nog het overlijden van den Tweede Kaïmer-voorzit- ter en leider der Liberale Unie Mr. Dr. Goeman Borgesius en het aftreden van Mi nisters Van Gyn en Bosboom, respectieve- ijk opgevolgd door den oud-Minister Treub e-n^pn burger-minister van Oorlog Jhr. de j4«b hiermede hebben we dan nog eens jpfle op den voorgrond tredende bjjzon derheden uit het afgeloopen jaar aange stipt, om te besluiten met den zeker door allen gekoesterden wensch dat 1918 geluk kiger tijden moge doen aanbreken. Neder land Heil! HUITENLANDSCH NIEUWS. De Vredesonderhandelingen. De voorloopigo regelingen. Te Brest Litofsk is een voorloopige overeenkomst getroffen tusschen het Vier voudig Verbond in Rusland. De s t a t u s quo ante wordt in zooverre tusöchen de oorlogvoerende partijen hersteld', dat de reoht^- en economische verhouding, die door dien oorlog veTboken werd), hersteld wordtt. De handelsverdragen tredkn dus weer n werking en de diploma!ifke en consu laire betrekkingen worden weer aange- aan hit weibeken Maar Toen die auto was zioo g lijjt aan de gesnor van dOn Grijzen Draak, ik meende altijd' dCn Draak te hooren wij van Oban kwamen, had1 ik mijn hoofd dikwijlj omgedraaid, on* te zien, of de een of andore auto, die on.< inhaalde nle* de Grijze Draak wa?. Doch het was noo t zoo; en doze zou het ook wel niet zijn. Maar toeh ging zij niet voorbij. Zij bleef voor het hui» staan zoo dioht als jStoimiraerik het toestond'. „Is er hts?" Ik hoorde die woorden de tweede maal duidelijker. „Neen," zeide ik. ,,F.r is nie's..." (Wordt vervolgk) ^9 IMS' -V huwelijk wilt laten inschrijven, me- moet gij u tot den baljuw van het graat-Jchap wenden; maar zonder dat Is het even verbindend en wet ig." „Dat had ik begrepen," zeide Basil. „Maar natuurlijk zal ik het laten intfchrij- Zijt gij gereed, Barrie?" ..Neam ntij niet kwalijk, meneer," kwam de oude man tusschenbeide, „maar ik ge loof, dat diit de jonge daime is, die voor de bioscoop werd) genomen? Ik herken haar aan het haar Ik ben er echter niet zoo zeker van, dat ik u herken, meneer, of..." „Neen, neen, ik wa» het niet. Dat was haar voogd'," antwoordde Basil haastig. „Nu, Barrie, als gij klaar zijt..." „J®, ik ben klaar..." begon ik. Ik be merkte, dat Ik alleen maar fluisterend kon spreken. Of miisschhn. was het 't geraas van oen voorbijgaande auto, dat mijne stem smoorde. „Nu dan, lief kind, kom hier naast mij staan. Geef ntij uwe hand1... I» er iets?" Ik vergat te antwoorden, het ge'uid van I 1

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1918 | | pagina 1