4-
36e Jaargang.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
Eerste Blad.
Feuilleton.
LIER
DE GELE AFGOD
V*
No. 13637.
Zaterdag 2 Maart 1918.
XTievu-ws- en u^.cL-vextezxtn.eToleud.-Troor G-ovud-a, ezx OzxLstxelcezx.
jsden Co.
Hut being der Arbeiders bij de
industrieels ontwikkeling.
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
e plaatse»
Iravenhage.
en
»1ddi
Redactie i Telef. Interc. 545.
Administratie: Telef. Interc. 82.
Dit nnmmer beataat alt twee bladen.
98
3A.
49
(Wordt vervolgt.)
voorwaarts
verbaizingwe!
ooit Wbren
362 50
i GOUDA.
niet ge-
overeind
als
ook
jnd viel
Ijugjon
Ie
)S
n linoleum ia
het gebruik
Schaakbord”. Ver-
Zwemclub
(tering Kamer van
Bouwbedrijven in
Réunie. Concert
■ankniisbrulk.
ukkerij
K)N Gouda.
van
H. RIDÈR HAGGARD
door
Mevr. Storm van Leeuwen—Klerk de Keus.
(Nadruk verboden.)
aan
diaam
geregeld tijdig
itvangen van ver-
vermakeljjkheden,
n agenda ta var-
j. de Réunie. Ver-
Ambachtsetohool
«treken.’*
•v. «ns h n
bij lange
tiOiiksiiiEioiiim.
La
meubel
meert Ned. Ver.
oor de AM'. Gou-
t Nut vén 't Alge
rnon
van
Geeft
ken man.
„Neen,’
scherpt, omdat een nog onvolledig bewuste
arbeidersbeweging, precies zooals een half
ingewijde geldbelegger slechts in de
baisse verkoopt, zijn looneischen naar vo
ren brengt wanneer het bedrijf slecht gaat,
en daardoor den lust om die eischen in te
willigen gering tegenover zich vindt;
In den loop der jaren ie echter de arbei
dersbeweging in ons land niet alleen ge
groeid, maar ook gerijpt. En zij i» gekomen
in dat ontwikkelings-stadium, dat zij haar
kracht wil stellen onder de contröle van het
overleg, en dat wel juist nu door de écono
mische revolutie van den oorlog het pro
bleem der volkswelvaart met zijn onuitrw^k-
bare opgaven naar voren komt.
Al heeft de arbeidersbeweging rich aan
dat probleem weinig gelegen laten liggen,
cn al zou zij het gaarne evenals vroeger
ontwijken, zij zal dat niet kunnen, en zij
zal dat niet mogen. Zoowel politiek
economisch moeten urgente vragen,
door haar beantwoord woeien.
'en, si wgl n vr
(tod te bereiken.
werden mei kre-
’LHANDEL.
HAAS, Tel. M3.
BERING 10
'OORRADIG,
GARANTIE.
INGEZONDEN MEDEDEELINGEN: 1—4 regels ƒ145, elke regel meer IN.
Op de voorpagina 50 hooger.
Het eeuw-kwartaal, dat achter ons ligt,
was gekenmerkt door een krachtige ont
wikkeling van al onze groote bedrijfstak
ken, bijna Bonder uitzondering. De landbouw
hief zich op uit den toestand van zwakke
moedeloosheid, waarin zy omstreeks 1880
verkeerde. Niet alleen toonde zich de ge
zonde ontwikkeling in het in cultuur bren
gen van vóór dien niet rendeerende woeste
gronden, maar ook in het intensiever ex
portbedrijf voor veeteelt en zuivelproduc
ten, den tuinbouw-, den boschbouw, de cul
tuur van industrieels‘‘grondstoffen en zoo
meer.
VisscherU en transportwezen werden
vruchtdragend voor den ondernemingszin.
Maar vooral de industrie bleek in ons,
naar het heette agrarisch en commercleele
land krachtig wortel te schieten. Oude be
drijven breidden zich uit, andere, den on
dergang nabij, herleefden, nieuwe indus
trieën rezen op.
Door dat alles hadden de bouwbedrijven
en de ambachten volop werk. Slechts de
middenstand kwam meer en meer in het ge
drang, doch kon dan ook in een jonger ge
slacht de mannen leveren, die zich aan de
andere bedrijfstakken gingen wijden. On
danks, en juist door, dezen maatschappeljj-
ken bloei moest de sociale critiék opkomen.
De welstand der arbeiders ging wel be
langrijk vooruit, maar toch alleen zoover
om hen los te maken uit den toestand van
onderworpenheid aan het1 lot, die door een
eeuw lang, noodgedwongen opgetreden,
filantropie, was geschapen. De welstand
van de andere klassen, soms zich uitende in
uitdagend weeldevertoon, ging belangrijk
meer vooruit. Dat moest tegenstellingen op
werpen en doen gevoelen. Maar ook feitelijk
volgt de loonsverhooging de bedrijfsontwik
keling steeds met een achterstand en voor
al in de industrie.
Zoodra de winsten van het eene op het
andere jaar met sterke schommelingen af
wisselen, zal het loonpeil Ingesteld worden
op de laagste, niet op de gemiddelde be
drijfsopbrengst.
Vandaar dat loonactie en loonstrijd met
de hevige gemoedsbewegingen, die daaraan
by een jonge industrie en een nog jeugdiger
vakbeweging verbonden zijn, de sociale te
genstelling in *t leven riepen, die in een
democratisch land onvermijdelijk door een
politieke wordt gevolgd. Dit wordt nog ver-
altyd behoefte. Wanneer het die laat ver
trekken, verzwakt het zich en toont het zich
niet geschikt om van zulke personen ten
algemeenen nutte profijt te trekken. Want
het is een békend verschijnsel in eiken
maatschappeltfken kring, dat van de
vele personen, wier arbeid en weriezaamheid
noodig is, er toch steeds enkele zijn, die
den weg wijzen en door wier prestatie alle
anderen mee verdienen of genieten. En aan
zulke personen met energie, initiatief, in
zicht en bekwaamheid is de behoefte steeds
grooter dan het aanbod. De beste uitweg
voor -ten bevolkingsaanwas, die daarmee
van een overcompleet tot een tekort kan
worden, is de industrie. Daar vereenlgen
zich de resultaten van techniek en weten
schap om aan den aibeid van den enkeling
een productiviteit te verschaffen, die steeds
toeneemt en die onbeperkt is ten opzichte
van de bodemvruchtbaarheid. De industrie
schept werkgelegenheid, terwijl de land
bouwbedrijven steeds gebonden zijn aan een
beperkte hoeveelheid arbeid. In tegenstel
ling met den handel en meer in ’t bijzon
der met den tusschen-handel werkt boven
dien de industrie en de industrieels ont
wikkeling, die met haar een aanvang
neemt, gunstig op het doen dalen van de
prijzen der verbruiksartikelen en daardoor
op den relatieven welstand van alle verbrui
kers.
Het is daarom onbetwistbaar, dat de wel
vaart, die een gevolg is van de industrie,
x>k beteekent meerdere welvaart voor de*
arbeidersklasse. Niet alleen, en zelfs niet
too zeer, voor de engere groep der fa
brieksarbeiders, maar voor alle arbeiders.
De industrie wekt levendigheid in ’t bouw
bedrijf en in het transport. Zij, is de
indirecte oorzaak voor loonstijging,
zelfs ook voor de landarbeiders, daar
zjj het loondrukkende overcompleet tot
zich trekt Daarnaast brengt zij steeds
neer producten onder het bereik der arbei
ders, die hun leven veraangenamen,
verlichten of verbeteren. Men denke slechts
aan rijwiel, naaimachine, waschmachines.
Er z(jn echter tal van andere, kleinere pro
ducten die vroeger boven 't bereik der ar
beidersklasse lagen, doch die thans door
haar kunnen worden gekocht.
De nadeelen, die vooral in de eerste da
gen der industrie aan den fabrieksarbeid
verbonden waren, de kinder- en vrouwenar
beid, de gevaren voor gezondheid en leven,
en ervenmin de tegenstelling tusschen het
poëtisdhe leven op het land of dat in een
troosteloos somber fahriekecentrum, kun
nen daarom niets afdoen aan deze waarheid',
dat de industrierie ontwikkeling van een
tot tijd knikkend alsof zij tot hfm sprak
en hij hoorde wat rij ze tóe. Toen liep hij
om de verhooging heen, waar Alan hem
niet meer zien kon en kwam daarna terug
mrt Kleine Bonea In zijn rechterhand en
in zijn link'w een gouden kom. lM°p" stil
te heerachte alom Hij trad naar den eer
sten man toe de gesprongen had en bood
hem de kon» DeZé wendde zijn hoofd at,
»nen ..drink”!
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 1.50, per week 12 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.15, per week 17 cent, overa waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per post per kwartaal 1.90, met Zondagsblad 2.55.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten, den boekhandel en de po tkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en o istreken (behoorende tot den bezorgkring):
1—5 regels 0.80, elke regel meer ƒ0115. /an buiten Gouda en den bezorgkring*. 1—5
regels ƒ0.95, elke regel meer ƒ0.18. Adver entiën van publieke vermakelijkheden 10
cent per regel.
Gewone advertentiën en ingezonden mededeelingen bjj contract tot zeer geredueeer-
den prijs. Groote letters en randen worden jerekend naar plaatsruimte.
Htermec was het echter nog
eindïgd, want nu rees de Asika c-
«n begon, met den Mungana, haar echtge
noot, aan de uitvoering dfeél te nemen.
Zelfs Jeekte begon te springen m te krij-
schen, zoodat ten slotte slechts) Alan en
de Ogula’s stil en zwijfeiend zaten tqmf.d-
d”n van een tooneel en een lawaïni zooals
men zich kan voorstellen dat het zal zijn
als de poorten der hel zjteh openen
Haar echtgenoot in den (Steek latend
kwam de Asika op Alan af en trachtte
hem van zijn stoel af te duwen door tel
kens mei haar gouden masker tegen het
zijne te stooten. Hij weigerde te beweg»a
en na eenigen tijd verïiiet zij hem en keer
de weder naar dien Mangana terug- Lui
ker en luider klonk de mUriek en sloegen
®e trammenwilder en wilder werden de
kreten. Af en toe viel' er iemand! uitge
put neer en werd in het water geworpen,
waarin hij verzonk of meedreef met die
langzaane strooming, alg een deel van een
B onbegrijpelijke comedie die vertoond werd
Plotseling stond (te Asika stil en hief
bare armen omhoog, waarop alle duizen
den ook tegelijk etil stonden. Weer hief
'a>i hare armen op en allen vieflen plat ter
*ids su^ bleven liggen aWof zij dood wa-
Prof. Is. P. de Vooys schryft ip het jong
ste nummer van „In- en Uitvoer” onder bo-
venstaanden titel:
De sociale en politieke tegenstellingen
tusschen de leiders der industrie en de ar
beidersklasse veroorzaken dat het belang,
dat de arbeiders hebben bij de industrieele
ontwikkeling van ons land, maar al te dik
wijls uit het oog verloren is. Toch bestaat
dit belang. Dat de beteekenis daarvan in het
eeuw-kwartaal op den achtergrond van de
publieke belangstelling is geraakt, kan
zonder veel moeite verklaard worden. Een
dengeiyke verklaring is niet alleen van
theoretische waarde. Integendeel kan daar
door duideiyk gemaakt worden, dat een ver-
waarloozing van speciaal dit belang ernstige
gevolgen kan meebrengen. Bovendien is het
mogelijk daardoor inzicht te verwerven in
de beteekenis der middelen, die aangewend
kunnen en daarom ook moeten wor
den om den welstand der arbeiders te ver
heffen. Vooral in dezen tijd, nu ieder ge
voelt, dat de economische verhoudingen en
verbindingen in de wereldhuishouding diep
gaande veranderingen kunnen doormaken,
veranderingen, die in plaats van een gelei
delik een plotseling ingrijpend karakter
kunnen dragen, mag niets verzuimd worden
om dit inzicht te verhelderen. In een demo
cratisch geregeerd land moeten nu eenmaal
alle daden, ook van de kundigste en be
kwaamste leiders, door het volk begrepen
worden, indien men voor die daden de
noodzakeiyke medewerking wil verwerven,
die een gunstig resultaat waarborgt.
Wanneer in een vroegere period/ gespro
ken werd van de volkswelvaart, kon ieder
dat verstaan. Het was een begrip van een
voudige helderheid, omdat het op deze
waarheid berustte, dat een volk slechts
hoogstens kan verteren het inkomen dat het
als geheel verdient. Hoe meer de verdienste
'bedroeg, des te grooter kon de volkswel
vaart zijn, zoowel door het deel van de ver
diensten, dat voor verbruik werd bestemd,
alsook door het bespaarde deel, dat den on
dernemingszin steundq en de bedrijvigheid
aanmoedigde.
Deze waarheid is niet onderste boven ge
worpen, en het begrip volkswelvaart is niet
denkbeeldig geworden. Beide zyn echter
By geen deel der volkswelvaart heeft de
arbeidersklasse zooveel belang, als by dat
der industrieele ontwikkeling. Daarvoor zijn
talryke redenen aan te geven, te vele dan
dat ik volledig zou kunnen zijn, wanneer ik
beproefde, die op te sommen.
In ’t algemeen genomen kan men zeggen,
dat een bevolking, die aangewezen is op
landbouw, en de aanverwante bedrijven
geen belangrijken aanwa» meer mag ver-
krygen zoodra de goede, maar nog niet in
cultuur gebrachte gronden, gaan ontbreken.
Komt die aanwas toch, dan moet er een
overcompleet ontstaan. In een handeldrij
vend land als het onze, schijnt de handel
een eerste uitkomst. Zoo zeer zit dat in ons
volk, dat iedere hulp aan verongelukte per
sonen het eerst beproeft om voor hen een
„izaakje” op te zetten. Nederland lydt dan
ook onder een geweldige overvulling van
den tusschen-handel. Die omvat een zóó
groot percentage der bevolking, dat zij
noodzakeiyk een veel hooger inkomen op-
eischt, dan met den gepresteerden maat-
schappelyken dienst der distributie over
eenstemt. Dit heeft ons land gemaakt tot
een duur’ land. De detailprijzen zijn onnoo-
dig hoog en ook de arbeidersklasse draagt
daarvan de lasten.
Een anderen weg, dien het overcompleet
eener bevolking kan trachten in te slaan,
is die der landverhuizing, dat ia dus de trek
naar landen, waar nog wel goede woeste
gronden aangetroffen worden. Voor land
verhuizing deugen echter niet de onbekwa
me en slappe, maar alleen de bekwame en
energieke personen. Daaraan heeft een volk
verborgen geraakt achter de splitsing, die
het begrip der volkswelvaart onderging in
de afzonrieriyke welvaart van verschillende
klassen en groepen binnen het volk. En dit
bovendien in verband met de belangstelling
voor de onderscheidene vormen, waarin het
bespaarde inkomen of het geaccumuleer
de kapitaal een aandeel aan de winst op-
eisehte.
Met andere woorden uitgedrukt, heeft de
vendeel ing van het volksinkomen over de
verschillende groepen en klassen der bevol
king de voornaamste aandacht tot zioh ge
trokken, waarby de economie zich verdiepte
in een verklaring van het productie-stelsel,
dat als het kapitalisme wondt aangeduid.
Want aan dat stelsel werd de schuld gege
ven, dat de arbeidersklasse een te gering
aandeel ontving, van wat gezamenlyk wend
verdiend.
Het is niet het feit dezer sociale critiek,
die niet alleen uitging van dè arbeiders
klasse maar ook van allerlei andere krin
gen, met name van die der intellectueelen;
het is niet dit feit, dat thans te beschrij
ven en te verklaren is. Daarvoor zfo’n tal
rijke gegevens tot ieders beschikking, voor
zoover men het niet door de ervaring van
het dageiyksch leven kent. In de uiteenzet
ting, die ik hier geef, komt het alleen aan
op de verklaring van het feit, dat deze so
ciale critiek een onverschilligheid en zelfs
hier en daar een vyandigheid in het leven
riep tegenover alles wat ten bate der volks
welvaart voor verhoogde productiviteit
wordt gedaan.
Dit nu is uitsluitend hierdoor veroor
zaakt, dat die volkswelvaart geen oogenblik
in gevaar verkeerde. Integendeel; ons land
maakte een periode door van bloei en van
een sterk groeiend bedrijfsleven. De arbei
dersklasse kon tegen zichzelf zeggen, dat
die volkswelvaart vanzelf omhoog ging.
Daarvoor behoefde zy zich niet te interes-
seeren. Voor zoover het niet in den nood-
zakelijken ontwikkelingsgang van het kapi
talisme lag, konden de kapitalisten, en de
onder hun invloed staande regeering, er
voor zorgen. Haar taak was het niet.
Deze verleidelijke betoogtrant verandert
echter niets aan 't feit, dat juist de stijgen
de volkswelvaart, veroorzaakt door een
snelle economische ontwikkeling van het
geheele volksleven, de directe oorzaak is
geweest van het zich op den voorgrond
geraken van het probleem der volkswel
vaart. Want een probleem blijft het, sla
pend wanneer alles goed gaat, doch ontwa
kend tot een min of meer scherpe urgentie,
zoodra er gevaren optreden. Dat die kun
nen optreden heeft de oorlogstoestand maar
ren. Voor de derde meaili JiteJ zij hare
armen op en zij verhieven; zlich en bl<-
ven zoo stil staan, dat slechts het geluid
van hun zware ademhaling hoorbaar wae.
Daarna sprak, of liever krijschte zij:
„Kleine Bonsa te terug gekomen, met
zich brengend den blanken man, dJeha^r
wegbracht,” en een man uit de toehoor
ders riep: .JGeinö Bonsa is teruggeko-
Weer zien wij haar op het hpofdi
<te Aielka, evenal» onze vadteren.
haar een offer, geeft haar <ten blan-
man.”
krijstohle zij terug, „de blanke
man te mij. Ik roep hem uit tot aanstaan
de Mungana.”
jOhoB’ loeiden <te toehoorders, aOho!
zij roept henv uit als de volgend? Manga
na! Gegroet nieuwe Mungana! Wanneer
zal hei trouwfeest zijn?”
„Zeg het ons,’ Mangana, zeg het one,
riep de Airtka, haar wanhoplgen echtge
noot op het gericht slaand). Zeg one, wan-
nefcr ge van| plan zfijt te sterven, aooata
je plicht la te doenu”
„Op den nacht van de tweede volte
maan van nu af gerekend,” antwoordde
hij met een ateohuwelijkeii kreet die als
aan zijn hart ontwrongen werd; „op dien
nacht te mijn ziel opgegeten. en mijn dag
is voorbij Maar tot den tijd ben ik de
heer vftn de Aéika en ate zij dat vergeet
zal de dood haar lot zijn, zooadsi een oude
wet da* gebiedt”
„Ja, ja,” riep de onzichtbare zegs
man, „de dood zal haar lot zijn en haar
nrinnaar zullen wij offeren. Sterft In eere,
Mungana, zooadd allen sterven, die voorn
waren.”
„Den liane! zij dank!" mompelde Alan
in zich zelf, „de eerste twee maanden ben
ik veilig voor die heks," en door de oog
gaten van Rijm masker bekeek hij haar
roet afrijzen m angaL
l<»n kon
Bonea
er een goudeai-
alom Hij trad naar
i de gesprongen
l Dözé wendde
■maar dkihenden stemmen riepen „drink”!
Toen nam hij <fe kom eq, dronk, daarna
volgde een tweede, die op zijn beurt i<n
Mok nam» en daarna het val aan den der
den priester reikte, dangeen die het ma»,
ker gegrepen zou hebben, indien de Asi
ka het niet hooger gehouden had.
Do man dronk de kom tot den. bodem
toe leeg, en wierp tlaorya met zulk een
wpede de leege schaal lu het g. zicht van
den gekozen priester, dat deze op den
grond viel en oen oogenblik liggen bleef.
Nu begon de priester1,, die het Wrt ge-
dnonken had ate een dolle Jta dansen,
waarin hij spoedig door de twee ander n
werd nagevolgd Hunne bewegingen wa
ren zoo allerdolst, en> hunne grimassen,
want rij hadden hunne maskers afgedaan,
zoo dwaaa, dat oen luid gelach van uit
de toeschouwer* opsteeg, waaraan ook
de Aidkia deelnam.
l erot dacht Alan, dat het sl«cltte een-
grap was en de meneehon slechts stom
dronken gewaakt waren, totdnt hij in het
’maanlicht de uitdrukking hunner oogen
waarnam en hij bemerk e, dat zij ontzet
tendo pijnen leden. Hij keerde rich ver
ontwaardigd on» en wilde een soort van
proleet teg<vx de Asika richtten-
Zij wasi op dnt oogenblik ook niet ie
mand, waar men met genoegen naarkijt.
In het wülde gespring en la de opwinding
van haar waanzinnigen dans had! zij haar
gouden bergplaat wtggwworpen Zij was
nu geheel van klcederen ontdaan behalve
haar opperkleed, een dunne met goud be
werkte shawl over haar schouders, waar
haar zwarte wanordelijke haren over lieert
vielen. In het zilveren maanlicht vormde
haar lenig, koperkleurig! lichaam een groot
contrast met het masker van Klitte Bon
sa, dat op baar hoofd zat en dat met zijn
starre, kristellen oogen rondgluurde als
zij haar langwx lials heem en we<T be
woog. Zoo udgedost, had de Asika ntets
menschoiijka meer en Alan’s hart waé ver
vuld van medelijden voor het arute, ver
sierde wezen, d)M rij haar echtgenoot
noemde, en die zoo jukt gedwongen was
geworden, «miï den datum van rijn zelf
moord aan te kondigen.
Hij vergat hem echter spoedig, want
een. nieuwe akte van het drama waw be
gonnen. Twee priester#, gekleed! in vellen,
Staarten en horens! kropen naar den. troon,
en maakten, op een teeken, het masker
van Klrine Bonsa los De Arika de-d het
nu van haar verhit gelaat, daarna bracht
zij het lager ter hoogte van haar borsten
het utet beide handlen vasthoudend1, Mep
zij tot den rand van de verhooging, waar
pries tere, die vijanden vooretelden, ernaar
begonnen te springen, trachtend! het met
hunne vingensi te bemachtigen en het aan
haar greep te ontrukken. Een voor een
sprongen zil wet de wanhopigste energie
op haar af. Ieder mocht drie pogingen
aanwenden en Alan merkte op dat deze
nieuwe sprlngwwtetrijd door alle toeschou
wers met do grootete belangstelling gevolgd
wend; op dtt oogenblik wist hij nog niet
waarom
Da «etste twee, die waarachifclijk al
op I« Itijd wart
na niet in, het
Hunne mislukte pogingen
ten van verachting ontvangen. Zij vi len
uitgeput op den grond en Alan zag
het krajnipachtig bewegen van. hei Hel
dat een van hen. snikte, t rwljl de and r
irt dof stilzwijgen liggen bleef. Daarna
trad een jongere man naar voren, die bij
den derden greep bijna den fetisch be-
machtlgd had). Hij zou het ook werkelijk
gekregen hebben,, indien do Asika hem
niet gefopt had, want zi nde, dat hij wel
zou stagen, hield zij hei masker twee duim
hooger, zoodat ook hij misgreep, en zich
met een jammerkreet bij de andere on ge
lukkigen voegde. Daarna kwam een vier
de priester naar voren, die er nogi v ree
selijker uitzag dün de andoren, die Jkui-
voorgingen. Alan merkte op dat zijn mas
ker lichter was, dat ziin toilet hoofdaake
lijk bestond uit beSchudorlngeni on dn
het geheel een skelet moest voorstellen
Hij was een magere lenige kerel en d
toeschouwers begroetten hen* met een juich
kreet benige pcconden bleet hij staan,
naar het masker loerend sis een wolf naar
een onbereikbare prooi. T’oen Hep hij plot
seling voorwaarts en sprong in de lucht
Zoo’» verbazingwekkende sprong had Alan
nog nooit teloren gosien. Deze was in
derdaad zoo hoog, dat het hoofd des pri a-
ters op gelijke hoogt»? was met dat van
den frtlsch, hetwelk hij met beide handen
vasitgreep en het aan den greep der Asi-
ka ontrukte. Met een boiw kwam hij weer
op den. grond neer, daarna sprang hij in
het rond, onderwijl het masker kussend.
De menigte gilde nu
„Klrine Bonea heeft gekozen. Welk lot
gewordt de gevallenen Vraagt het den
priester?”
De man stond 11, en hield den mond
van Kleine Bouw aan zijn oor, van tijd
Advartenttën kunnen worden ingezonden door tuaechenkomet van eoliede Rnehhee-
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten.
al te kwaadaardig doen gevoelen. En nie
mand kan waarborgen, dat de gevaren
voortby zullen zijn, indien na den oorlog de
volken tot een nieuw economisch leven zül-
len ontwaken.
6)-
Leerarea,
n innit
aieuwe leerlingen
ENDOORN.