Openbare Verkooplng
Drie Balansen,
Dn Oorlog in 1818.
gen Draad van
Lichtvairiinhui
Lltauan en da Lttauara.
land- en zeemacht.
GOUDA.
DIVIDENDBEWIJS Ito. b ran
land dit in stoat stolt, aan san grootore be
volking aan boogaren welstand te verschaf
fen. Daarom kan en kon da arbeidersklasse
ateh nimmer togen da industrie'als zooda
nig verratten, al was baar streven in alle
oplichten rechtvaardig om de nadeden, die
de industrie meebracht, te beperken en aoo
mogelijk op to heffen.
De sociale en politieke macht, dia de Ne-
daiiandache arbeidersklasse zich verwierf,
dankt tij aan de economische en industri-
eele ontwikkeling van ons land. Die macht
werd en wordt op de beproefde wijze aan
gewend om door loonacties het loonaandeel
in de totale opbrengst to veihoogen en door
wetten de nadoelen van den fabrieksarbeid
te bestrijden, eventueel dsn welstand to
veihoogen. Met het regeeringsbeleki ten op
stokte van da volkswelvaart om die als ge
heel te verhoogen of togen gevaren te be
schermen, hield zij zich betrekkelijk wei
nig bezig. Zij behoefde dat ook nauwelijks
te doen, oendat zelfs het zwakste regee
ringsbeleki den krachtigen opbloei der
volkswelvaart weinig schade kon berok-
Het regeeren was in dien tijd in zekeren
zin bijzonder gemakkelijk. De politiek kon
zich allerlei uitwassen en bolde esprongen
veroorloven zonder zich het verwijt van
wanbeheer op den hals te halen.
Het ging *Ues vanzelf goed. Maar 't ie
volstrekt niet zeker, dat dit zoo zal blij
ven gaan. Integendeel ie in den oorlogstijd
sterker dan ooit de behoefte gebleken aan
economisch beleid. En na den oorlog zal die
behoefte niet minder zijn.
Wanneer met name de industrieel® ont
wikkeling belemmerd wordt, valt aan de ar
beidersklasse den grondslag, waarop haar
macht berust, onder de voeten weg. Als er
voor eon groot overcompleet der bevolking
geen productief werk is, Mlpen geen loon
acties en sociale wetten. En evenmin helpt
dan een sociale revolutie of een methode om
wat men zou kunnen noemen: gel Uk-op den
pot te verteren. Dat alles kan in zoo'n ge
val slechts de ineenstorting der volkswel
vaart verhaasten.
Wanneer het echter gelukt den economl-
schen faioef van 't laatste eeuwkwartaal te
handhaven of zoo mogelijk nog te vergroo-
ten, heeft de arbeidersklasse daarvan het
dubbele profijt, n.l. ton eerste den relatie
ven welstand, die daarvan het directe ge
volg is en ten tweede de handhaving en de
uitbreiding van haar sociale en politieke
macht als indirect gevolg.
Dat het een of het ander geschieden zal,
is niet alleen een gevolg van toeval of van
maatregelen en evoluties, wier oorsprong
en verloop buiten ons land en buiten onze
bemoeiing liggen. Het is wel degelijk mo
gelijk om zich te weren en te verweren ton
bate der volkswelvaart Voor een deel Is
dit de taak eener regeering; voor een an
der deel dat van 't eigen initiatief der groe
pen uit de bevolking of van vereenigingen.
Da arbeidersklasse kan tegenover het 'een
zoowel als het ander zich een eigen inzicht
verwerven en een eigen standpunt inne
men. Zij kan met andere woorden critisch
blijven. Maar wat zij in haar eigen belang
niet kan en mag doen is werkeloos blijvtn
of nog erger vijandig aan de pogingen van
hen, die ton bate van de volkswelvaart aan
de industrieele ontwikkeling na den oorlog
hun ernstige zorg en hun beste krachten
willen wijden.
MODE EN HYGIINE.
Nieuwtjes voor 't voorjaar.
De nieuwe mantels kenmerken zich door
rechte lijnen en volle wijdte, shawlkragen
komen weer in de mode. De voorjaarsman
tels, zegt de „Manufacturier", onderschei-
dol zich door een stijl, geheel onafhankelijk
van de voorjaarscostuums. Zij blijven neg
altijd recht en lang, hebben zelfs zeer
rechte lijnen en zijn merkwaardig ruim.
Waar slankheid een kenmerk vormt van
dsn eostuumzoom is wijdte dat van den
mantelzoom. Mouwen zijn meestal gewoon,
manchetten breed; ceintuurs en sjerpen
worden gedragen. Sommige mantels hangen
eenigszins fladderend af van de Behouders
tot aan den zoom. Platte zakken van reus
achtige afmetingen en ook ingezette zak
ken worden bij de meeste modellen aange
troffen.
Het eene kenmerk, dat mantels en cos-
tuums met elkander gemeen hebben ia de
shawlkraag. Gedrapeerde effecten met sto-
le-sluiting en losse kraag en manchetten
van effen of j^ewerkte zijde in wit, deselfde
of contra» toe rende kleuren, zijn eveneens
algemeen op de nieuwe mantels als op de
costuums. Vest-effecten komen ook voor b
mantels, maar ze zijn bij die afzonderlijke
mantels niet zoo gemakkelijk aan te bren
gen, vooral niet als de mantel zeer wjjd Is;
dit gaat bij andere kledingstukken veel ge
makkelijker. Miseehicn zullen bij deze wijde
mantels wel losse vesten worden gedragen.
Verscheidene modellen echter worden ge
maakt met een vest dat uit de randen der
voorpanden te voorschijn komt en wanneer
het vervaardigd is van dezelfde gewerkte
zijde, of van een andere stof waarvan de
gedrapeerde kraag is gemaakt, is de stijl
zoowel nieuw als aantrekkelijk to noemen.
De mantollengten blijven ongeveer zooals
«e zijn geweest, terwijl enkele modellen iets
korter dan ongeveer 100 cJÜ. zijn. De ge
wone lengte ls ongeveer 100 k 120 c.M. De
stoffen, die er voor gekozen worden, zijn
wel zoowat dezelfde als dis, wette voor de
costuums worden geschikt geacht. „We ne
men, gebruiken en veikoopen al wat wij
maar krijgen kunnen» is de opmerking die
door menig fabrttant wordt gemaakt. 8er-
fe, popeline, velours, tricottoe en enkele
Maand-Kroniek.
H
Waaneer wij do tw©ede oorlogsmaand
in 1918 ingaan, zijn do vredesonderhande-
1 ngeu te Breat LUotok na nieuwe etagna-
tuo hervat, om» wederom al dadelijk een
onverkwikkelijk schouwspel te leveren
door disputen, betredende do recht n
dor 0'kra#en«che Rad» vso Kief en die
uit C harkof, welke elkaar onderling be
strijden. Ook de kwestie of l'olen, onder
hel huidig regime ©ener miiiiaire bezet
ting, ai of niet vertegenwoordigd kan. wor
den kwam ter sprake. Het werd een ge-
scheruiiuisel met woorden en theorieën.
De eerste Oekrajiensohe Rado-afgevaar-
dftgden., eenmaal door de Centrales als
gevolmachtigde delegatie der republiek er
kend, zouden erkend blijven, en het was
met deze gedelegeerden, dat do (Jeniralen
mot lang na dien, inderdaad tot overeen
stemming kwamen en een vredesverdrag
sloten, hoofdzakelijk op economische fac-
coren gebaseerd, doch die door een voor-
loopige grensregeling waarbij bet district
Chobu aan Polen on tn on km word, ern
stige oppol'.i© der Potted ontlokte (1)
Febr.)
Troteky, wiens positie nu al hopeloo-
z r word die zich eenerzijda niet voor
het imperialisme wilde bukken en ander
zijds do onmogelijkheid van voortze-tlng
van den oorlog besefte meende nu de
kfip te onitzedlen door wel goen formeel
vredesverdrag t© onderteekemen, maar an
derzijds den, oorlogstoestand voor geëindigd
te verklaren. Zouden hunnerzijds de
Ccutrakn zich de lianden binden door ook
dien. redkwtocstand in het Oosten af te
kondigen, daar waar die oorlog *f «a*-rech
ter lijk voort kon gaan? De Duitóch© lei
ders dachten er ni <t over. Nu juist zou
ram a'n Slag slaan en zich door de troe
pen de zg. „waarborgen" doen verschaf
fen, die de Boisjcwlki-ri guermg bij de on-
derhandieJingen hadden afgewezen. AJzoo ge
«chicdlde en dk» Duilsche oproarsch „ter
bescherming van de bevolking in de grens
gebieden" ving aan (18 Febr.) terwijl
Oostenrijk, d«t door dien vrede met Oe-
krajina nu gitcn gemeenschappelijke gren
zen meer had mlet Rusland1, besloot den
waipewstilsttuid te doen Voortduren
Van eenigen georganiaeerdeii RussSschen
tegenstand bij ««oen opmarsch der Dui -
sellers kon natuurlijk geen sprake zijn.
Aldra achtte Trotsky hot. dan ook
maar het b'Ste, zioh bereid te verklaren
de door d)e Centraden aanvankelijk ge
stelde vredesvoor w«arden te aanvaarden,
Nadat eerst schriftelijke bevestiging van
dieze draadHooze verklaring wm afgewacht
werd op het eind der uiaand (26 Febr
aan Rusland), in dén vorm van een ufti-
nwutum, een verscherpt vredesprograani voor
gelegd, waarin geëischt werd gebiedeai-
stand van Rustend), demobilisatie van alle
soorten Rushteoho troepen, en economische
voorrechten voor Duitscbjand
De besprekingen, mot Roemenië bleven
Inmiddels aan het licht der openbaarheid
onttrokken, en worden geluimt gevoerd.
Voor zoover geruchten melden zal ech
ter ook Roemenië ©en definitief program
dier Centrallen hebben te aanvaarden, zoo
het ndet wil dal de strijd zal wordien voort
Do strijd aan de fronten heen zich be-
paald tot plaatselijke acties, van meer of
minder kracht; zoowel in ha Wisten
als aam bet Italiaansoho front. Het op
rukken der DaitKhe troepen la het O oa
ten was vrijwel als een militair'- „wande-
genres wollen Jersey zijn de materialen
welke tot nu toe werden verkozen.
Bjj mantels veroorlooft men zich ten op
zichte van de kleuren wat meer vrijheid
dan b(j costuums. Vele modellen verschenen
natuurlijk in marineblauwe, grijze, run en
peking blauwe tinten, maar men zal er toch
ode verscheidene zien in de helle, levendige
tinten die dit jaar zullen worden gedragen.
Donker oudrose, mosterd, goud, cerise,
smaragd, eend, maluwe en heidegroen zul
len er het hunne toe bydr&gen, om wat
kleurenlevendighekl in de voorjaarskleeding
te brengen.
De lange cape-effecten onderscheiden
zich in byna niets van de najaars mantels,
trouwens leken deze ons toen ze verschenen
waren, meer geschikt voor voorjaarsdracht
dan ale herfstkleeding.
Gebrek aan woi
BJjna al wat men in fraaie wollen stoffen
voor het voorjaar kan machtig worden kan
veilig als eerste klasse nouveauté worden
beschouwd. Er is inderdaad zeer weinig
nieuws van eenig belang te krijgen op de
geheele wollen stoffenmarkt buiten de
steeds stijgende prijzen. Er is natuuriyk
navraag genoeg en elke geschikte stof en
genres zooals niet zwaar zijnd velours, tri-
cotines, %erge, broadcloth, wollen popeline
of andere fijne weefsels, wordt door elk
koopman, die ze machtig is weten te wor
den, beschouwd als een schat „Als de
herfst komt, zal er uit de fabrieken niet
veel meer te krygm zijn, dan enkele fijne
weefsels", is de bemerking, die algemeen
van lakenfabrikanten en grossiers gehoord
wordt. Een onlangs uit Londen verschenen
bericht luidt: „Sommige fabrikanten heb
ben zich genoodzaakt gezien, al de bestel
lingen die zij voor het winterseizoen hadden
aangenomen, af te zeggen, omdat hun al
leen voor militaire doeleinden garenvoorra-
den konden worden verschaft"
Stoffen vervaardigd van worsted en wol
worden druk verkocht in de plaats van zui
ver worsted artikelen, daar de laatste te
gen een zoo hoogen prijs moeten worden
gekochta dat men wel zijn toevlucht moest
nemen tot de goedkoopere stoffen. Maar de
aanzienlijke en eerste-klass*huizen geven
de voorkeur aan bet inslaan van solide kwa-
INGEZONDSN MEDEDIILING1N.
hopt door Uw hêmdll
wij**, oh fü Uwhout.
oer koudheid ofkronehlMi
Mtwrlooti De leete
weehei» oirtw .de.K.linfe-
or|*aen kuanea met veel door-
titan. Hel «iaato tochtje, de
(«u|.l< ptott.l..|. .IVo.l..,
I ka.... U»
la.,«i>lM.to.«
«t in vele «evnUen reed# te
laat Een kohttondi| ziekbed net nood-
lotui einde een vetwoeM lichnnm.
wMimede gij Aë neurif. hopelooa leven
vooitaleept, dat lunnan de fevol(«e lijn.
It het dut niel Iikhlvnnrelig en onverant-
wooidalijk zoo mi» Uw gezondheid te
•potten Hoedt UwW*°"db«d,n **awde.
Alt gij hoeet of (luimt.Vicht ol nieel.nl» gij
koude hebt gevat.neemt dan onmiddellijkeen
krachtig mode), dat U geiluen kan e»dat U
vooi ernstige gevolgen kan
vrijwaren Gebruikt nng
heden de Abdijeiroop,
tlijmoploeaend en hoert-
tlillend, veetgeprezen bij
Hoeat.Bronehitia.Ulueo-
za, ICinkhoett en Aalhmn.
Pui» p«' liet» 1I.2J. f 2-25. "-7S.
Ei.chi rentte l«« mti o.«. head.
itckttitiLI. AKKER. Rontrdtm
889 44
ling" te beschouwen daar van, bevisten*
tugensfcandl geen Ijweetie was.
Nu het weer wat beker wordt en
de Ontreten in het Oosten hun lianden
vrij gekregten hébben, worden we in ver-
sohUknd© persbesohouwiugen, vooral van
i ntenteHziicue voorbereid op een nieuw te
v©rwa»Iiteii Duitóch ofl©nA|U'f in het Wes
ten, dat grooter en bloediger dreigt te
worden dan eenig voorgaand offensief. Er
wordt reedh op» gwzinHpeeld' dat diet i n-
keuU-linlce daar door eenigszinw ariiter-
waarts veavwhoven zoudlen kunnen wor
den önvoorlKTO.d zal men de Geallieer
den stellig niet vinden. Hóe dezen slag te
pareeren, wélke militaire gedragslijn te
volgen, daarover heeft de intergeallieerde
oorlogsraad) te Versailles onder iiri pa
rool; doorvechten, terdiege beraadslaagd.
i n zoo komen wii dan thans weer tot
do poliiieke en binuenlandsche gebeurtenis-
uii, in nauw verband met) A? oorlog»-
voering
Jh Uu i t S o h 1 «I a d bevonden wij ons
in Htt begin der maand nog m.dden in de
stakingen, maar zij zullen niet van lan
gen duur zijn- Drastlaoho maatregtlm
worden door de overheid genomen om
de agiltStlë defi kop in ie drukken en tal-
looze arrestatil» hebben plaai.8. Ook Ditl-
maim, de. óMih- Boelaüsiische liijk«dag-
aJgevaardigdc, I' zien we achter slot en
grendel geljraclit
Htbbm in Oostenrijk de arbeiders zich
door hun ïua-nsa^ataMng in Januari al ver-
«cluillendje cbncewsii» van de regeerkng we
ten te veroveren, niet zoo geschiedde in
Duitfeeldandi, waar de beweging met een
sisser afloopt.
Als wij vah de Geallieerden met het
afzonderlijk staandé Rusland1 willen
btginnen, zijn we, na hetgeen over de re-
geeringshoudang bij de vredesbesprekin
gen is. ge-cegdi, «poedligi uitgepraat. Htt i»
een ohaos, waaruit niet is wijs te wor
den en waarin men bij den ouderlingen
liteiten, hoe duur deze ook zyn, en laten het
koopen van goedkoop© weefsels over aan de
middelsoort- en nog kleinere firma's. Men
(beweert, dat spoedig een éénheids-lakeneche
stof voor civiel© kleeding zal worden vast
gesteld. Men zegt, dat de monsters reeds
klaar liggen en men alleen nog maar op de
goedkeuring wacht, alvorens ze in den
handel kan worden gebracht.
Een paar Anna's hadden binnen enkele
dagen groote voorraden tweeds voor dames-
costuums verkocht, doch voor het meereft-
deel zyn deze stoffen niet meer verkrijg
baar en het zal nog te bezien staan, of de
orders die op deze tweeds geboekt staan,
ooit zullen worden mogen uitgevoerd, daar
de Engelsohe regeering de wol veel liever
wenacht gebruikt te zien voor militaire
doeleinden. Het is al een heel ding om
bestelling op te geven en aan te nemen,
maar het is nog veel grooter ding de goede
ren te leveren. De tweede betreffen een ef
fen geverfd genre.
Er zyn verscheidene grage koopers van
velours en van imitatie homespun stoffen
voor damescostuum, maar deze stoffen zijn
eenvoudig niet verkrijgbaar.
De nieuwe hoeden.
Voor modellen en garneeringen komen in
de eerste plaats lichte, grijze tinten in aan
merking. Grys en runkleuren zijn de voor
naamste. Voor de eerste modellen wordt
tulle satin veel gezocht, terwijl in stoffen
en stroo zachte effecten de voorkeur genie
ten.
By vele modellen van zacht stroo komen
„band"- en „kussen"randen voor. Luc!
gerouleerde randen in elk model gaan goed
van de hand. Steekjes en quatricornes blij
ven als altijd geliefkoosde modellen. Op
draad verwerkte, epinvovmige knoopen van
grosgrain lint komen eveneens weer i
en meestal in dezelfde kleur van den hoed.
Opvouwbare echouwburghoedea.
Onder de allerlaatste modéllen voor den
winter heerscht nog groote verscheidenheid.
Goud- en zilverkant en laken, bont en bont-
stof (mol, seal en bever) geglycerineerde
en met klatergoud bestrooide struisveeror
namenten en etruieveerband, chenille, goud
en zilver Oostersdbe brocaatstof en velvet
worden alle gebruikt voor fashionable gar-
strijd vriend en vijand ternauwernood uit
een kan houden. Anarchie, hongersnood
en ziékten tdnU'ren land en volk. I n de
houding der Botojewiksch© Rood» Garden
In Finland: «n de Oe1" Ine, wekt allerwo-
ge erge mie. Trotsky en Lenin hebben door
hel: „doe wel naar uwjn» woorden, maar
niet naar mdjn daen" op zich van toc-
pasibing te doen worden, wel de Sympa
thie verloren.
Amerika neen* onder de Entente wel
e*n heci zelfstandig© plaats i» We ken
nen WilsonI'S program dal een vrede ver
lengt op de bmds van rechtvaardigheid en
het nationaal beginsel.
In den loop der maand heeft men Kun*
oen zien hoe het Congres *©n> erediet Van
100-000 dollar verleende voor een der
schoonste Uitvindingen en dus nld lan
ger alleen voor oorlogsdoeleinden. Dit be
drag werd toegestaan voor een vliegpost
dienst New York—Philadelphia—Washing
ton, welke dienst op 1 Mei wordt geopend.
(Jit Frankrijk en Italië kourt weinig
nieuws, dat op polil.iek ol economisch ter
rein de aandacht vraagt, enkele stehan-
daaJ-proeossm daargelaten.
In Kngeiand zijn bet weer ettelijke ro
devoeringen geweest, die allo beuluiteft
mot „die oorlog rooet worden voortgezet'
Verder verdient alle aandacht Japan,
dat op het pum staat, 't zij alleen, t zij
met medewerking van Enge and tn Ame
rika, een inval in Siberië te ondernemen-
Van de neutralen verdienen alle aan
dacht Griek on land en Zweden, die steeds
nauwer bij debeiangen dér oorlogvoeren
den betrokken wordlen.
i em ingrijpen ter ondersteuning van de
Finnen tegen de Boisjewiksche Rood» Gar
den is echter dtoor de Regeering met be-
sbsthedd afgewezen.
In Noorwegen en Denemarken streeft
men naar soldatem-radlen in liet leger.
In Zwitserland! beeft het ontwerp bc-
oogende burgerdlenetplicht nogal beroering
gewekt Spanje verkeert in binncolandseho
moeilijkheden door het aftreden van het
kabinet.
KIöLa-, stliier uit het oog verloren Hh-
nographisolie eenheden, die alleen in tiet
ver verleden staatkundige beteekenls had
den, duiken weer op, nu het zelfbeschik
kingsrecht der volkeren, zooal» liet luidt,
opgeld doet Van die omstandigheid heb
ben ook dé Litauers gebruik gemaakt
om rich te verklaren tot een nieuwen zelf-
itlandiwemi staat.
De Lifauers beboeren met de aan hen
verwante betten tot ©en bijzonderen tak
der Iudo-Europeeeohe volken. De bewe
ring, aldus de „N. K. CU' aan welk
blad wij een «n ander ooiiecnen, dat zij
Slaven zijn, is geheel ongegrond en even
min rijn zij Genoanen, hoewel zij daar
mede veis karaktertrekken gdmeen heb
ben Dat de taal der Litauers diohier hij
de Slavische talen dan bij pmdiere talen,
staat, wordt ontkend' door tea- zake des
kundigen.
Vroeger werden er nog een paar volks-
WlK-den lp de txaibijheld) gevonden die met
de Litauers verwant' waren. Al» zoodanig
zijn to beschouwen do oude Pruisen (tus-
schcn Romdnte en Wcichnei) en de Jad-
wingers (tusuchen Romi.nte en Memel).
Doch deze beidei volkje» zijn ondergegaan.
Pruisen in den strijd tegen de Duitóche
ridderorde, en de Jaidwingeis door vep-
mengüog met Polen.
De tegenwoordig® IAtauer» rijn als na
tie niet vrij van vreemd bloed. Daardoor
rijn rij, die men als Ltoauers beschouwt,
in, he# uiterlijk zeer verschillend. Het ech
te Litausohe type ia een slanke figuur
van gemiddelde grootte of iets daarbovep,
met blauwe oogen, blónd haar en frisch,
gezond gezicht. De Litauers zijp men-
neeringen. De metallieke kantsoorten met
bont worden in vele gevallen gebruikt voor
kleine indrukbare theateriioedjes. Zoo
bracht men een hoed, een luchtigen draad-
vorm van gewerkte zijde, geheel en al
overtrokken met zilverlaken, waar het dee-
sin doorheen schijnt. Een grijze chenille ge
borduurd dessin is op den rand en op den
bol aangebracht en vormt een zeer aardig
effect. Deze vouwbare dameshoeden zullen
den volgenden winter misschien meer op
gang maken.
Kunstmatige voeding van den zuigeling.
By de kunstmatige voeding hebben we
niet alleen te maken met het verschil in
samenstelling tusschen de moedermelk en
andere voedingsmiddelen, voor zoover het
betreft het gehalte aan eiwit, vet, koolhy
draten en minerale bestanddeelen, maar te
vens met het feit, dat we stoffen toevoeren,
die niet overeenstemmen in bouw met die
van de „eigen soort", waarvan dan ook
de ontledingsproducten, vooral by zeer
jonge kinderen, als vergiftigd stoffen op
het organisme kunnen inwerken. Verder
moeten de voedingsmiddelen (melk enz.)
niet zelden jn gekookten toestand opge
diend worden, tengevolge waarvan verschil
lende opgeloste eiwitstoffen worden neerge
slagen, de vetverdeeling te lijden heeft, ge-
maiakelyker bederf optreedt, tefpyi ook de
„levende" bestanddeelen der melk (enzy
men enz.) vernietigd worden. Ten slotte
missen we by de kunstmatige voeding de
overbrenging van immuniteit (beschutting)
togen sommige ziekten, als by borstvoe
ding het geval is, terwjjl by verandering in
de voeding der melkgevende beesten stoor
nissen by de zuigelingen kunnen optreden,
die geweten moeten worden aan infectie
van de melk of aan het overgang van som
mige voor den zuigeling schadelijke be
standdeelen van het voedsel der dieren in
de melk.
Behalve bovengenoemde redenen van de
minderwaardigheid van de kunstmatige
voeding in vergelijking met dé natuuriyke,
kunnen ook samenstellends bestanddeelen
van het kunstmatige voedsel zelf aanleiding
«Un tot het ziek worden van den jongen
zuigeling. Het bljjkt d«n, dat de spysver-
toringzorganen neg niet voldoende ontwik-
Md zyn, om een dergelijk bestanddeel
schen van zachte, teergevoelig© natuur
Dat blijkt uit hun woorden en doen. Do
„öcluuaidigheii" der Pruisen ie hun on
bekend De taal dier Litauers heeft voor
hardlidd van aard geen woorden, wel
voor gevoeligheid! en twdorheld. Die ge
voeligheid blijkt uit de liefde voor de na
tuur, die In rijn liederen tot uiting kout
De litauers zijn mensohen met vele
voortreffelijke karaktoreigienschappen. Zij
zijn rouw aan hun woord, en met weinig
woorden worden zakeoafgiedaaai. Nog te-
guuwobrdfg irown Litauers eikander groot©
eonunen gekï, enkel op goed) vertrouwen
Alleen fav enkel© gevallen wordt een schrif
telijk bewijs gevraagd).
Gevoel van akandsvorschil te er weinig,
maar wel te de Litauer gaarne bereid: an
deren van dienst te zijn en is hij zeer
voorkomend Hij dringt zich niet op, maar
springt «nel toe* als hij ztet, dat het noo-
dig is Dat handenarbeid iemand) verne
deren zou, kon* niet bij hem op Daarom
gaan zelfs docliters van gegoeden bij an
deren in dienst, zondi'T er aan te den
ken, dat hen dit zou vernederen
De LitaUiSchc natie wordt geschat op
ruün drie ni Uioen zielen, waarvap ©ch-
jter mölioen ais emigranten naair Ame
rika zijn verhuisd, om. aan den politicken
druk in hun eigen land te ontkomen, li
tem eu te een ^«bied ongeveer zoo groot
tdu Zlwdtserland In RusUund werd! do
naam van dit gewest, zeker om de his
torisch© herinnering uit te wisseneu, in
het geheel niet genoemd, en «prak men
enkel van cBo N.W provinciën, en óók in
PrulSen werd do naam Litauen sedert een
eeuw niet meer gebruikt. Zoo werd het
bestaan der Litausche y nade door de staat
kunde weggedoezeld', maar daarmede kon
het national© gevbel niet onderdlrukt wor-
den. AJUeem de wetenschappelijke ethno-
grapbie erkende het bestaan der Litauers;
in Pruisen hadden zij nog hef recht ge
schriften het licht te doen zien in hunne
eigen taal Dit was in> het Russische ge-
deelt© sedert dé jaren zestig gehetl ver
boden. Zoo zou die wereld onkundig ge
houden worden van het bestaan der natia
Maar de Ruswülicatle in het Russische rijk
ook eldlerS beproefd, te een, mislukking
geweest. Van ondier de puinhoopen van
het door zichzelf vernietigde Russische
rijk bloeien thans de kiemen dier na.iee
krachtig op, die in dat rjjk waren opge
nomen. i n in het stroomgebied van de
Memel, de Litausche Namunas, voorname
lijk aam den mfiidldlejlloop dier rivier aan
beide zijden, bi het noorden reed» tot de
Dunay waar men de Litauers die taai nog
hoort «preken, wordt nu de grondslag ge
legd voor een nieuwen Litausohen staat.
BRIEVEN UIT DE HOFSTAD.
CCOCXII.
Een stryd, die meer dan tien jaren in de
residentie heeft gewoed, een strijd met
woord en pen, is verleden week eindeftjk be
slecht. De Eerste Kamer keurde goed het
wetsontwerp, waarbij aan de gemeente den
Haag het recht van onteigening wordt toe
gekend voor de huizen naby de Gevangen
poort. Het vraagstuk van den hofvijver is
daardoor ten einde gebracht: er zal geen
stuk worden gedempt Inmiddels blyft na
tuurlijk de rechtsvraag omtrent het eigen
dom daarvan hangen. Waarschyniyk zal da
beslissing daarover pas na jaren vallen.
Ieder, die wel eens in den Haag geweest
is, kent de Gevangenpoort Misschien kent
hy alleen nog maar deze beruchte instelling
van onze voorvaderen. Het is toch opmer
kelijk hoe vreemdelingen van alle beziens
waardigheden het eerst naar dit „monu
ment van Neerland's schande" trekken om
te griezelen van al de folterwerktuigen en
de ellendige cellen, die daar nog te „bewon
deren" zyn. Er zyn wel eens stammen op-
goed te verwerken.
Zoo is voor sommige jeugdige zuigelin
gen het vet van de melk zeer schadéiyk,
wat in dergelijke gevallen blijken kan door
de gunstige verandering, die optreedt als
men de melk door karnemelk vervangt Dit,
in verband met het reeds eerder vermelde
moge nog eens duideiyk maken, dat kunst
matige meUcvoeding in het algemeen niet
als een onschuldige voeding voor den zui
geling beschouwd kan worden.
Ook meel kan by toediening aan zuige
lingen in de eerste maanden tot het optre
den van ernstige riekten aanleiding geven,
waaruit dus weer biyken kan dat het feit
dat een voedingsmiddel door een deel van
de kinderen goed verdragen wordt, nog
niet zeggen wil dat het altyd ongestraft ge
geven kan worden.
Het derde kunstmatige voedingsmiddel,
dat aan jonge kinderen niet zelden gegeven
wordt, is eiwit, meestal in den vorm van
kippeneieren. Dat niet zelden tengevolge
van het gebruik hiervan een ernstige dik-
darmkatarrh, vaak als onderdeel van een
algemeenen vergiftigingstoestand, optreedt
moge het bewye zyn dat het als voedsel
voor zuigelingen als vergif beschouwd moet
worden- Niet onwaarschyniyk speelt by
deze vergiftiging het verschil in bouw van
de toegediende eiwitstoffen met die van de
„eigen soori" een groote rol.
Geen enkel huisdier ia zoo onderhevig
aan huidziekten, die op den mensch kunnen
worden overgebracht, als de hond.
By kaalhoofdigheid neemt de srfeiyk-
•heid een eerste plaata ln. De levenswijze
heeft slechts zeer weinig invloed.
Li den regel zullen zij die matig eten en
drinken, minder onderhevig zyn aan verma
gering en verlies van lichaamsgewicht, dan
die personen, die zich daaraan te buiten
gaan.
ling van het üserretwoer en van het Cen
traal Verrekenkantoor voor brandstoffen.
Aan de commissie is als secretaris toe
gevoegd de heer H. A. Crommelin.
Waarschyniyk sullen aan de commissie
-IT— «wi iko oude cavalje maar heetemaal
j ETrutawi. Hrt U all.Kin.bwtlp.lgit
I 2, men »lk» Wmebt. .1 «V' T-
■k lea tkb daartW» hl.tortel tn
■V dt ttüA-*^l.»tia«« wiltan het
1 natuurlijk bnwnwi. Wij «Sn wutrnal ln dit
„Plicht. Indien h<rt ding niet nltSd i» <i«»
JU had witnan *S nl«t twI mn hnd-
Lng«°JldTOor d. «»d«k.lSk«
I verbetering dan voor een troep oud yzer
eix een herinnering aan de grootste schan
de die OP onze historie drukt, dan hadden
«wij wellicht voor het behoud iets meer ge-
I roekL Indien men thans de oude kaat zou
slechten en het nieuwe standbeeld voor Jan
I de Wit precies op die plaats had gestold,
wy zouden het stellig hebben toegejuicht
Wil men echter het standbeeld er naast
plaatsen, zooals thans zal geschieden en
zoo door een scherp contrast de rehabili
tatie van de Wit nog duidelyker doeg uit-
I komen, wy hebben er vrede meë.
Eindelijk is men begonnen met het op
stellen van het standbeeld; d.w.s. do hard-
steenen «tukken voor het voetstuk zyn ter
plaatse gearriveerd en achter een geheim
zinnige omheining is men op de „Plaata",
vlak naast de Gevangenpoort bezig aan de
voorbereidende werkzaamheden. Het beeld
zal komen precies op de plek waar Jatt de
Wit werd vermoord. Na byna 260 jaar zal
dus deze gruwelyke schande zoo niet uitge-
wiscfat, dan toch ais schande erkend worden.
Om nog eens terug te komen op ons uit-
w gangspunt. De Gevangenpoort zal worden
losgemaakt van de huizen die er aan de
poort-ayde aangeplakt zyn. Onze voorvade
ren hadden op het gebied van de bouwkun
de naast vele talenten ook het talent van
verschrikkelijk te kunnen knoeien. De zucht
oan de stad toch maar niet uit te breiden,
bracht hen er toe om in het centrum alle
hoekjes en gaatjes voor woningbouw te be
nutten. Zoo is men er te onzaliger ure toe
overgegaan om ook aan den Vy verkant een
ry huizen te bouwen. Het zal nu tonnen
gouds kosten om die afgebroken te krijgen
en den toestand te herstellen zooals die
oosrspronkelyk is geweest.
De bedoeling van deze veibreediag is om
een beteren verbindingsweg te verkrijgen
tusschen het station der Hollandsche spoor
en Scheveningen. Met de electrieche tram
door de stad hier is deze, dank zy ook het
gemis aan medewerking van de Haagsche
Tramweg-Maatschappy niet best. Door de
gelegenheid om uit den muizenval van het
Buitenhof te komen, zal het mogeiyk zyn
een betere tram-verbinding te krijgen, is
het nu niet dan toch over acht jaar als de
H. T. M. haar congé heeft gekregen.
Eigenaardig is de bouw van de centrale
deelen van den Haag. We noemden het Bui
tenhof een muizenval; er zyn er meer van
dat zelfde slag. De Groenmarkt is al niet
veel beter, het Binnenhof is ook een voort
durende belemmering van het verkeer, ter
wijl het meest centrale punt, Het Plein, ook
slechts door smalle straatjes een uitweg
:^Kt biedt. Niet minder dan zeven straten komen
er op uit en geen van zeven is zoo breed,
dat zé een behoorlijken veflteertWeg vormt.
Wat konden onze voorvaders toch heerUjk
knoeien. Pas in de laatste jaren is men oog
gaan krijgen voor een betere verbinding.
Men is nu bezig aan de uitvoering der
plannen. Er is daarop natuuriyk al veel
kritiek uitgeoefend en het is nog lang niet
zeker wie in deze gelijk zal krygen.
In elk geval is de verbreeding van de
Gevangenpoort een belangrijke vooruit
gang. Daar ter plaatse was het nu een
echte muizenval. En menig argelooze wiel
rijder heeft dit ondervonden. Er mag
slechts van één zyde per Hete worden inge
reden. 't Kost moeite dit allen in het geheu
gen te prenten. Ten einde dat toch gedaan
te krijgen werd aan het andere einde een
agent van politie opgesteld die als «en reu
zenkater op den loer lag. Honderd wielrij
ders hebben het ondervonden, dat met den
Hermandad niet te spotten valt Toch is
het goed geweest, dat men hier de hand
krachtig heeft gehouden aan de naleving
der bepaling. Het levensgevaarlijke hoekje
is voor de voetgangers althans iets minder
levensgevaarlijk geworden.
Nu zal dat alles beter worden. Waar
schyniyk zal de gemeente den Haag er geen
gras over laten groeien en zal ze zoo spoe
dig mogelijk tot onteigening overgaan.
Indien strak» de weg klaar is en het
standbeeld voor Jan de Wit is verrezen, zal
8 er aan twéé schande-stukken van ons voor
geslacht een einde zyn gemaakt.
„De Plaata", geiyk het plein heet waar
de Wit zal prijken, zal niet langer alleen
de plaats van Neerland's zwartste historie
daad zyn, doch de plaats tevens waar het
nageslacht recht heeft gedaan.
HAGENAAR.
De minister merkt voort» o.m. op, dat
hij ton voüe doordrongen te van de groote
beteekeote van de iabrioage van stizatof-
noudende meotetollen hier te lande voor
ue productie van voedsel voor m«nsoh en
dier onder de tegenwoordige omBtoadlghe-
oen. Het groote bezwaar legen de verwe
zenlijking der voorstellen te eohter, dat,
ue oprichting der betrokken fabric*eo ge-
rujnen tijd zal vomeren, zoodat do kans,
dat nog hoeveelheden van btteckenia voor
bet oogstjaar 191Ü zuilen kunnen worden
geleverd, teer gering te. «-©rat voor het
oogstjaar 1920 te te te verwachten, dat
hoeveelheden mestetoifen, die op do totale
productie van voedingsmtodoieu aanzien
lijken invloed kunnen ui^oetenen, zullen
kunnen worden geproduceerd.
Het verbruik van satestolhoudende mest
stoffen bedroeg hier .e lando vóór den
oorlog droat 100. (JUD ton Chiiisalpvter en
40.000 ton zwaivejsure ammoniak.gtoe lot
•duoverre aan don. minister voorgelegde
plannen omvatten oen jaarlijkach© produc
tie van 32.000 ton
De kosten van oprichting van fabrieken
en ook de berridirgskoeten van het pro
duct zijn eohter zoo hoog, dat de v op
steller» van de regeering de garanile moe
ten vragen, dat het product gedurende
eendge jaren tegen buitengewoon hoog©
prijzen zal worden afgenomen.
Daar de mogelijkheid geenszins tel uit*
gesloten, dat voor het oogstjaar 192U en
de daarop volgend» jaren voldoend» hoe
veelheden mestetoifen tegen veel lagere
prijzen uit het buitenland zuilen kunnen
worden ingevoerd, zoude die regeering een
zeer giroot financieel risico op zich ne
men.
Intusschen blijft de minister aan deze
gewichtige zaak zijn, volle aandacht sohen-
aen en worden de onderhandelingen roet
belanghebbenden voorigeze
O. h.rtof nn TourniM wu, ln bwu-
•telün, nil (rul Ou, «n Ploi* een rijk
heer, ru wien wordt v.rMld dnt hjj wel
een millioen florijnen bunt, en die niet
wiet te planteen. Hü rekende ine eene uit
dnt, wanneer (rul Guy «tierf, dien. goede
ren in ereemde handen «ouden komen, nu
het «enig wettige kind dnt hjj hod, geeter-
Ten wen. Het grmefechep emn Bloie met
Aveine», Beaumont, Rurgiee (Terre de Dra
gee) Monnion, Lnndrechiee, Unoo en Tiru-
ae waren beetemd voer Jen rtn Bretegne,
«jjn vollen neef, «oon ven den heiligen Ke
rel vu Bloie. Alle Holludeche en Zeeuw-
ache goederen «ouden vervullen u» hertog
Aelbreoht vu Beyeren. Dut wu toch feite
lijk jummer, ducht de hertog vu Touratno.
Misschien zul hü voor oon tocht prijsje to
bewegen zpn mü iete te veikoopen. En om
dat hü nog nl met du koning vu Frenk-
rük, «ün broeder, bevriend wu, poogde .hü
door diens tUMphenkomit gruf Guy te be
wegen hem het grnufeohep vu Bloie te
verkoopen. Hegmond de Sone, beljeur vu
Bloie, een dapper ridder die „chevalier
loix et ennea" wu, d. w. dnt hü even
goed thuis wu ln het recht aio in bet hu-
teeran der wapenen, kwam «ün meester
Guy daarover eene poleen. Doch onze Guy
wilde er niets van Kooren. Het sal niet
gaan, beste Tinus, moet hy ongeveer ge
zegd hebben. Ik kan de menschen niét be
letten my zoo iets te vragen, maar eer ik
van myn erfdeel een handeltje maak, myn
erfgenamen onterf en my zelf onteer sou
het al heel ver moeten komen. Zelfs al had
ik geen zilveren schotel of lepel meer om
te veikoopen of te verpanden, dan deed ik
het nog niet Wensch ze alten maar 'n bar
tel yk wel te ruston van me.
Doch de hertog gaf het zoo spoedig niet
op. Twee dagen later kwam de koning met
den hertog, en de hertog van Bourbon en
den heer van Coucy to Chateau Morant,
waar Guy woonde. De graaf wae zeer met
het bezoek vereerd en liet niet na syn hoo-
ge gasten te onthalen. De koning gaf Guy
om hem gunstig te stemmen, een onder
stand geld in Blois van twintig duizend
franken, waarvoor de graaf hem zeer
dankte, maar waarvan hy nooit gebruik
maakte. En toen de koning hem «prak over
den koop, toonde graaf Guy zich zeer koel,
zoodat het hoog gezelschap wel begreep dat
de graaf op dit punt een Hollandsche stijf
kop bleef, hoezeer hy in zyn hart ook
Franschman was.
Toen men snapte op deze manier niets
te winnen, poogde men de gravin te bewer
ken door haar in haar awakkf rijde te toe
ten. Zy wae n.l. zeoal» de meeeto nu nóg
zyn, zeer belust op geld, en daarvan poog
de de hertog te profiteer-en. Hy rekende
haar voor dat zy, wanneer de graaf het land
van Blois verkocht, na diens dood rijk zou
blyven, en dat zy, wanneer haar man by
zyn weigering bleef, doodarm zou wonden.
En het had er alle schijn van dat zij den
graaf overleven zou, omdat haar gestel veel
krachtiger was dan het zijne. Zy had er
wel ooren naar en toen zy eenmaal over
gehaald was, kocht men een kamerdienaar
van den graaf, zekeren Schier, een zoon
van een lakenwever te Mecheien, om. Deze
had heel veel invloed op zijn meestor, waar
om zegt het verhaaltje niet. Vermoedelijk
was hy de vertrouweling Van zyn heer. Hoe
het zy, deze hield zoo lang aan tot graaf
Guy alles introk wat hy omtrent den koop
gezegd had, en er werd bepaald dat het
graafschap na den dood van Guy zou komen
aan den koning of diene broeder, den hertog
van Touraine, voor de som van tweemaal
honderd duizend franken.
Toen hy eenmaal zoover gekomen was,
wisten zyn kamerdienaar en zyn vrouw
graaf Guy te bewegen nog meer goederen
zyn erfgenamen te ontnemen: met toestem
ming van hertog AeH) recht, graaf van He-
hegouwen, verkocht hy zijn in dat graaf
schap gelegen goederen eveneens.
Doch ook hier wordt het goede beloond,
en het kwade gestraft Toen de graaf op
22 December van het Jaar 1297 in *yn hof
te Nesnes in Henegouwen stierf, was zyn
nalatenschap zóó roet schulden belast dat,
ofschoon hy nog veel aanzieniyke goederen
en landen bezat, de gravin het geraden
achtte zyn boedel niet te aanvaarden.
Waaruit dus biykt dat de graaf wonderwel
met geld wist om to springen. Hoe hy dat
uitgaf, bi(jkt wel uit de wijze waarop hy
een reisje maakte. En voor wy van den
dooden Guy, zyn hebzuchtige gemalin, die
toch bedrogen uitkwam, en den slechten
zoon van den Mechelschen lakenkoopman
voorgoed afscheid nemen, wil ik U dat toch
nog even vertellen. Maar dan een volgende
Inlichtingen bij den Notaris.
Bllzoader# maatregelen lichting ipi9-
De Minister van Oorlog heaft een
ciroalaire tot de burgemeesters ge
richt, waarbg wordt medegedeeld dat
bij de Tweede Kamer thans aanhangig
is een wetsontwerp, houdende bijzon
dere maatregelen met betrekking tot
de lichting 1919.
Het doel van dit ontwerp ia be
palingen in het leven te roepen in
hoofdzaak van gelyke strekking als
met betrekking tot de lichting 1918
zjjn vastgesteld bjj de wet van 22
Januari 1917.
Wordt dit ontwerp tot wet ver
heven, dan zullen verschillende vrn-
stellingen, evenals ten aanaien van de
lichting 1918 is geschied, eerst in
gaan op eén later te bepalen tgdstip.
Ook zal dan de militieraad waar
schijnlijk eerst zitting honden na de
zitting van den kenringsread.
van nwnkkn ntnuwnn. 857 40
Die icsuwzwakte menkt uw teven ver*
drtetig en ongelukkig. Wanneer gij dia
kwaal mat vracht wilt beet rijden, neem
dan daa morgana, dadelijk na uw ontbijt,
an daa middags aan uur vóór dan maal
tijd één «attepel 8ANQU1N08B. Gij
suit ar al haal spoedig da goede gevol
gen van ondervinden.
fl6§? P#,"a' ilJU* é"a* IM0, W
WACHT U VOOR NAMAAK.
,VAN DAM A Co..
Da Rtemeratraat 2c/4. Daa Haag.
Verkrijgbaar bij Apathakara aa Drogisten.
Stikstofhondende maats tof feu.
Do heer Van Hamei heeft de volgende
vragen, betreffend» het bezigen van etik-
fitofhoudend© meststoffen, iugczoodien 11
Febr. 1&1&
Wat kon de minister mededeel» om
trent de hier te lande ontwikkeld» plan
nen tot fabrioage van kunstmeststoffen door
de verwerking van de stikstof iu dw lucht
lange «toctxtacoeu weg ol volgens een an
der, nieuw procédé, waarvan door n euwz*
bladen fa gewag gemaaktomtrent de be-
jeekeüte voor onze volksvoeding en onzen
landbouw, welke aan deae mogelijkheid to4
birmenlandsobe productie in verband! met
de noodtoestand te toe te kennen als
mede omtrent de medewerking, [welke daar,
toe van regeezÉzgswege te verleend, resp
verlamd) zal woeden
De minister van Landbouw, Nijverheid
«n Handel, d» heer Poethuma, heeft daar
op, dd 26 Februari, bet volgend» ant
woord1 ingezonden
In den teatstea tijd zijn den minister
van verschillende zijden voorsteken ge
daan o«n steun te verteeneo bij de oprich
ting van fabrieken voor d» bereidtog van
Verdachts ztarfgsvaltea.
Hét parket van Assen heeft te Bel
len een onderzoek ingesteld naar
aanleiding van het overlijden van de
vrouw en het pasgeboren kind van
den arbeider Geert E., te Holthe. Deze
vrouw beviel Vrijdag, het kind over
leed den volgenden dag en de vrouw
in den naoht van Zaterdag op Zondag.
Er sebgnen vermoedens te bestaan,
dat hier aan nalatigheid of misdaac
gedacht moet worden.
