er slim thkne Zaterdag I® No. 13048. t 1018. »UIN. ines, «chines zijn raat, dat zich ve eeuw voor i industrieel idhaafd heeft. iweg 5 XTie-vu-w-s- ean. «A.d.-vextexutie'blsud. •vooac G-o^xd.®, ezx Sxxxstxelcezx. ar Eerste Blad. Feuiltetön. DE GELE AFGOD H. KtDEB HAGGARD [ACHINES mze winkels chappjj. VERSCHIJNT DAGELIJKS BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN. Bureau MARKT 31, GOUDA. GOEDDOEN. --«4 dezer 7 worden door het bestuur, de vijf' andere door de groepen of afdeeimgeu aangewezen. Dp voorzitter van het coiui' tó wordt, bij voorkeur uil zijn midden,1 benoemd door het bestuur van den N. A. U. R. in Redactie: Telef. Interc. 545. Dit nummer bestaat uit twee bladen. •BINNENLAND. Jles, wanneer 61 (Wordt’ vervolgd.) TT“T. .iouta Ver. voor ■•ring Prol. Can- INGKZDNDK* MKDKDEELINGEN: 1—regels flM, riks rogri maar Op de voorpagina 60 bnogar. Gewone advertcntita au ingeaonden modadoelingen bfi contract tot aaer rmdnrur dan prijs. Groots lettors en renden worden jerokeod naar plaataraixnte. onoordria Openb. jute Hail. Mij van t Mevr. Storm van Leeuwen—Klerk de Reus door (Nadruk verboden.) 1598 12 om. aakbord. Leden- he Maatschappij re Schouwburg. xiielijk Ork«* Gill DSIHE COURANT. AdnrtmtUn kunnen wanton InaMwnrlw door tuudtonkaart na ooiM* ■nkhan- detaon, Advertratloburmaut mi au. A<entoa. Er is wel altijd, voor zoover althans de menschheid zich herinneren kan, dat wil zeggen, zoover de historie terugreikt in het menschel ijk verleden, verschil tusschen de menschen geweest ook in uiterlijk bezit. Aan dezen oudsten historischen tijd is waarschijnlijk een periode van communisme voorafgegaan, waarvan de sporen nog hier en daar merkbaar zijn, maar de geschiede nis toont ons in alle geval een ‘ontwikkeling van het privaatbezit, die in onzen kapita- listischen tijd wel haar hoogtepunt schijnt bereikt te hebben. Het verschil, dat er was, is tot zoo buitensporige proporties uitge groeid, dat we er van te duizelen staan. Naast den veelvoudigen milliardair, die nog slechts met kapitalen rekent, staat de arme verworpeling, die van honger sterft of te sterven dreigt. En deze tegenstelling doet ons het enorme onderscheid en de uiterlijke gesteldheid der menschen te meer opmer ken. WV zien, hoe niet alleen de welstand van een deel der menschheid enorm veel grooter, maar ook de ellende van velen veel dieper geworden is dan ze in vroegere peri oden van ons beschavingsleven was. De weg om in dezen misstand, want als misstand •wordt h(j toch door hijna iedereen erkend, verandering te brengen, wordt op velerlei w(jzen gezocht. En het is zeker ons aller plicht daaraan onze aandacht te geven. Maar naast deze plicht hebben we nog een anderen. Op welke wijze en hoe ijve rig we ook trachten mee te werken aan het opheffen van deze striemende tegenstelling tusschen het aartsrijkè en het ellendig-ar- me, hoe we ons ook een maatschappij den ken, waarin deze tegenstelling èf zou ver dwijnen of tenminste minder fel zou zijn, we dienen er ons rekenschap van te geven, dat het oogenblikkelijk lijden, dat deze tegenstelling tengevolge heeft, met de toe komstige opheffing ervan niet wordt weg genomen en dat er thans overal menschen om ons heen zijn, voelende, denkende men schen als wij zelve», menschen, die ademen en leven als wij, die een hart, een ziel heb ben als wij, en die lijden onder de gevol gen van dezen maatschappelijken misstand, diep, heftig, lijden in armoede en ellende of lijden, omdat, als Ruskin het eens zoo uitdrukte, de lamp,van hun ziel dreigt uit te gaan. We trachten er wel eens omheen te praten, wanneer we, het goed hebbend, die zij verzocht omi direct naar heid, dat hij heeft durven liegen, want hij gaan> en hens uit Bonsastad te 1 Zij verzocht hen om eveneens <*nige Ogulaslaven te. bevrijden en hen te bladen ntet provide die zij voor l.M„ perhoofd konden meedrageu. Verder moee- ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 1.50, per week 12 cent, met Zondagsblad per kwartaal ƒ2.15, per week 17 cent, ovwa waar de bezorging per looper geschiedt Franco per post per kwartaal 1.90, met Zondagsblad 2.55. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons bureau: MARKT >1, GOUDA, bij onze agenten, den boekhandel en de po tkantoren. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en o istreken (behoorende tot den bezorgkring) 1—5 regels 0.80, elke regel meer ƒ0.11. /an buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5; regels ƒ0.95, elke regel meer ƒ0.18. Adver entilin van publieke vermakelijkheden '10 cent per regel. AdminiltratieTelef. Inters. 83. Tot loden van (Ut gemeenschappelijk co mité hebben du afdeelingen van Vrede door Recht benoandi de heereu J B. Ament to 's-Gravenhage; jhr, mr. dr. E van Bensteyn te ’s Gravenliage; A. J. Bol- tlientua Brouwer te Arnhem; B. Holtrop te 'a-Gra vantage en G J. Oudeouans te ’a-Gravenhag»! het hoofdbestuur heeft tot leden aaugeww.en mr J. Vitmteuga, voor- ritler van dit bestuur, en mevrouw J. C. van Poelgeest—Brand to Leiderdorp. De groepen van den N A, O. R. heb- ban tot loden benoemd mevrouw C. A de' Jong van Beek en Donk—Kluyver te 'b-Gravenhagc; mejuffrouw M. G*. Kramer» te Rotterdam»; en de heeren C. van den Berg te Rotterdam; J Douwee te Amster dam en ta T. F Tammee te Uretorp; het beduur van den N. A. O. R. heeft to. leden aangewezen do heeren A.1M C G KnoltnOrus te Utrecht en P, A. Rutgers te .Nijmegen. Als secretaresse van bet co mité treedt op mevrouw de Jong van Beek en Donk; ais ad'juncl-secretaresae mejuf frouw L. M&ronier beiden te '*Graven- tage De oomtarissfo heeft reed» enkele malen vergaderd en verscliillende zaken opprac- tibck terrein behandeld. Besloten is daar bij, dat getracht zal worden op 1 Augus tus, den da urn van het uitbreken van den oorlog la 1»4, «m krtteteigwpropa- ganda te voeren door geheel het land, w’aartoe recta do medewerking van groe pen en afdeehingen is ingeroepen. De a.-r. candidatenljjaten. Gelijk men weet, zullen door die Anti- Revolutionalire partij een drietal condida- tenlijsttm wonden ingediend voor de a verktopingen. Daartoe is' ons land/verdeeld irt drie groepen Groep I omvat de pro vincies Groningen, Friesland1, Drente eu Overljaei groep II Rotterdam’, Den Haag, Amsterdam, Haarlem en Den Helder, ter wijl groep III bestaat uit het overige ge deelte van Zuid-Hodland', Zeeland, Utrecht, Gelderland, Noord-Brabant en Limburg Do samenstelling der definitieve lijsten in deze drie groepen kan eerlang worden tegemoe; gezien Op de vergadering van groep II, wel ker voorzitter prof. P. A. Diepenhorst iel, werden een twintigtal candidates op de lijst geplaatst. Daar men niet tot overeenstem ming kon koimn omtrent de rangorde, welke de candkla'.en, zouden hebben, werd prof. Diepenhorst gemachtigd op de a.s. Zaterdag te 's-Gravontage te houden ver gadering van groep III met deze groep ons eigen geweten willen paaien, maar diep in ons hart weten we het toch wel, dat een groot deel der menschheid lijdt on der de armoede, waartoe het zijn heele le ven lang gedoemd is. Dat lijden, in zjjn alleruitersten vorm, is het onmiddelljjk en volslagen gebrek aan voedsel, aan kleeding en onderdak, maar het niet minder schrij nende lijden is het steeds verkeeren aan den rand van dat gebrek met zijn gevolgen, van absolute ondervoeding en benauwde behuizing, en het is ook, al telt men dit vaak minder, de uitputtende zorg, die de levens van zoovelen neerdrukt, by het ge mis van alle geriefelijkheden, die het leven veraangenamen, het is door dezen altijd du renden druk het uitgaan van de lamp der ziel. En al dit lijden kunnen we niet on verschillig voorbijgaan. We hebben den plicht het te verzachten, waar en zooveel we kunnen, te helpen en goed te doen. Toch, wanneer we het alleen als plicht voelen, zullen we het nooit goed doen. In ons moet de behoefte schrijnen om te hel- pen. Dan alleen zullen we zoo kunnen hel- pén, dat werkelijk het lijden verzacht wordt. Want de arme, hij, die lijdt onder den nmterieelen druk van het leven, heeft gewoonlyk nog iets anders noodig dan geld en brood. En dat andere kunnen we hem alleen geven, wanneer we werkelijk de be hoefte gevoelen om goed te doen en te hel pen, wanneer we dus met zfin lot begaan zijn en met hem voelen, wanneer we even goed als de arme zelf een druk voelen van zijn lijden, en, om met een bijbelsch woord te sproken, daardoor door innerlijke ontfer ming bewogen worden. Want dan alleen geven we niet alleen ons geld, maar ook iets van ons hart. En dat is het, wat al wat HJdt, evenzeer misschien meer nog noodig heeft, dan uitkomst uit den lichamelyken nood. Goeddoende moeten we niet alleen trachten op te heffen uit de materieele el lende, maar ook uit die moreele en geeste lijke misère, die de levenskracht zelf kapot dreigt te slaan, die de lamp der ziel doet uitgaan. Door liefde moeten we nieuw ver trouwen geven en nieuw geloof, moeten we in de verkleumde harten weer nieuwe warmte doen schijnen. We moeten olie aan dragen voor de lamp der ziel, die dreigt uit te gaa>n, en, als het niet anders kan, zelf die lamp weer vullen. Dat is moeilijker nog en opofferender dan het geven van geld of goed, zoodat we dieper moeten tas ten dan in onzen zak, maai* het is ook veel loonender. En toch zijn er maar zoo heel weinig menschen, die op deze wjjze helpen, zelfs onder degenen, die goeddoen en onder de bekende filantropen. Vooral onder deze Gemeenschappelijk comité voor den binnen- landschen vredesarbeid. De NederlandBehe Anti-Oorlogi Raad cn de Algemeene NedCrlandBche Bond Vredê door Recht Itebbcfn beeloten, over te gaan tot de vorming' van een gemeenschappelijk comité, dat geheel zelfstandig en slechts onder finantieel toezicht van het bestuur van den N. A. O Rleiding zad hebben te geven aan den binnenlandschen arbeid. Aanvankelijk was de bedoeling, dit co mité sle.'hts uit vijf leden, aangewezen door de beide besturen, te doen bestaan, doch een wensch van de vergadering van groepen en afdeelingen van beide lichamen leidklf er toe, dat uitbreiding aan dit co mité werd gegeven. Het bestaat than» uit vijftien leden, van wie er 7 door ieder der bdido organisaties zijn aangewezen. Twee Dat bracht hen» op een idee waarom z^>u hij zioheNt niet van kant nmken Het zou gemnkkelijk genoeg zijn, want hij had nog steeds zijn revolver en eenige pa tronen Dit was althans oneindig veel beter, dam een leven tegemoet te gaan als dit hetwelk hem wachtte en de speelpop te worden van een priesteres en van een fetifJeh-aanbiddendcn e^am. Maar indien hij zioh doodde, wat zou er dan met Barbara gebeuren en die ar me Jeekie, die dan zeker ook gedood zou worden Het was dus niet goed, dat te doen en zoolang er leven is, is er hoop Alan, die de kamer op en neer liep, stond stil en keek naar Jeekie Deze zat op den grond met zijn rug tegen het stee nen altaar, terwijl hij volgens negerge»- woonto nadenkend' aan zijn dikke onder lip trok, die tan weer van zelf terug sloeg. „Jeekie, de tijd is om,” zeidc hij, „wkt moét ik dota.”4 ,Doen mrijoor? herhaalde hij met ge maakte vroolijkhf'id. „Of dat te hcei een voudig. Jeekie heeft allee in orde ge maakt U trouwt met de Asika en na een tijdje, als u hier de baas zijt, en gènoeg van haar hrbt, geeft u haar de bon» Het la een zeer tetereesante ondernenriiig; nog nooit te voren heeft een blankte man zoo’n kans gehad. Astka 1» nog zoo kwaad niet onxïat zij nu op u verfiefd iszij I» net ate dat m-teje in het lied*, als zij goed Is, te zij heel. Iwel goed. Fr is in teder ge val niet» anders! aan te doen. Trouw met Aslka of tferf, hetgeen beteekeet majoor, dat Jeekie ook sterft en,” voegde hij er bij zijn witten bol treurig achuddend, „hij ten zij de grenswachters bevelen om Fahnl en zijn menschen een kano te bezorgen en hen ongehinderd’ het land' te doen ver laten «a Nd dit ged^wt te hebben, begon zij met Aten ersehilteftde onderwerpen te redwiecren, inaar hij kon zijn gedachten ntef bij haat- houden en antwoordrte wei nig. Het scheen werkelijk of zij hem zoo laifg' mogletfjk bij rich wï'dc houden, als of een voorgevoel haftr zeide, dat zij hem verliepen meest. MndHijk kwa»W tot Alan’s onuitspreke lijke verlfcMing het oogenblik, dat zij schelden moesten Zij moest een geheime plet/hiigMd bijwonetr, die diende tot voor bereiding of reiniging; (teze plechtigheid werd genoemd AlJJwnihg-van'-jhetA7crle den.” Zij wilde hem steedS' nog niet) la1- tetrt gtten, hoewel zij reed^drte keer ge roepen waa ,,Men roept u, Aflïka,” zeidd Alan. ja, nj^ri1 roept mij,” herhaalde zij, teAvijl1 zij na opsprong. „Verlaat mij dus Verhoon, tot wij mbrgen elkaar weeiront- mtoetrir; om nimmer weer te scheiden. O! waaron» ie mijn hart zoo bedrukt? Dié zwarte hond van jo la» de visioenen, die ik opriep, doch niet zalf zien mocht en hét wttten. mooie visioenen. Zij lieten zien, dat de vrouw die jouw liefhad!, dood is; zij vertoonden onS getrouwd en andere heerlijke dingen. HM, is een onmogelijk- wist dat a's hij dat deed, ik hem. levend) |zou villen en hem aan de gieren overle- I veren. Waarom lel mijn hart zoo be- hun op- II zwakrd? Zou je me ontvluchten willen, 1 Vernoou? Neen, zóó wreed ben je niet. Je zoudt hei trouwens niet kunnen behal ve door den dood' En zelfs dan mensch, weet, dat je mij zelfs dan niet ontvluchten kunt, want tot na den deöd zal ik je volgen cat beslag op je leggen. Mijn ziel heeft eeuwen naar de jouwe gesmacht, en wie zou zoo sterk zijn om haar uit mijn greep to bevrijden Zij keek hem een oogenblik aan, barstte toen ploteoling in oen tranenvloed) uit, greep zijn hand, wierp zich voor hun op de knieën en kuste zij» tanden hartetooh- tdijk. „Ga nu,” zeide zij, „gA mi en. dat mijn liefde met je ga. door leven en dood, en door ai de droomen daarna o! dat mijn liefde roet j« ga, Vernoon p Hij ging; zij b eef achter, schreiend op haar knieéb. GcdXiread» die donkere uren die nu volgden, verkeerde Alan in een gemoeds toestand, die bijzonder dicht aan krank- dinnlgiieldl grensde. Wat kon hij doen Ontvluchten was) totaal onmogelijk. Weken achtereen hadtkn Jeekie en hij ai tever geefs aHerlei pannen verzonnen Zelfs1 al gejukte het hen om' uit het Gouden Huls te ontsnappen, lioe mochten zij dan ho pen om ongemerkt door de drukke, boch tige straten der stad te komen, want vol geus Afrikaansche gewoonte, liepen daar den ganschen nadit menschen rond, en iedereen zou den blanken man herkennen, of hij genteAerd was of niet Bovendien i waren er behalve de «tad nog de rivier en de bewaakte wallen of poorten en daarna het open veld, waar zij ingehaald en ge pakt zouden worden. Neen te trachten om te ontvluchten was zelfmoord. Zelfmoord’ laats ten is het goeddoen niet anders dan een zakelijkheid, het vervullejj van een plicht, waar het hart kou<tj$ blyft. Er zijn er, die voor hun filantrtjische bemoei ingen zelfs een flink gewd>rieerden secre taris er op na houden en jaarlijks sommen uitkeeren aan menschen v«n;wie ze niets anders weten dan hun uiterfijken nood of aan stichtingen en inrichtingen. Maar hun goeddoen heeft nog niet de waarde van een simpelen gulden, den arme in de hand ge drukt, terwtfl men hem aankjjkt met oogen, die moeilik vochtig blijven kunnen, niet de ‘waarde van een oud pak, dpt men moeizaam zelf gereinigd heeft en dat meit^elf onder den arm neemt, om het weg teklbrengen, omdat men gisteren zag, dat die armoedige kerel vrijwel zonder broek in zjjn huisje zat. Het is werkelijk niet alleeh teat men geeft, maar vooral hoe men geeft, dat aan het goeddoen zijn waarde en beteekenis geeft. En dat hoe, wordt van binnen uit bepaald. Men moet zélf geroeid worden door het zien van het lijden en door inner lijke ontferming met den lijdende bewogen. Dan allen kan men goeddoen. JW-ant dan is het niet een nummer, waaraan men het een of ander als automatisch toebedeelt, maar dan is het een menscheiAroeder, die men de helpende hand toesftekt. Zulk goeddoen verdraagt maar moefiijk een bu reau voor filantropische zaken» Men moet liever zelf heengaan langs hegfren en ste gen en de hand reiken, waar men in een blaak galaat riet en in ooftn, die het schreien verleerden. Dat is wat de meeaten nog moeten leeren. Want het kan alleen wanneer men niet slechts van zijn bezit, maar ook en vooral wat van zfin eigen per soon geeft. K. De zomertijdregeUng. Bij hor «Jit'elfngHonderzoek verklaarde men rich vrij ftlgemeep ingenouten met dit wetsontwerp, al wan» er ook letan, die merntan, dte voor de landefijke bevolking de zoawertijd bezwaren medebrengt. Deze laatste leden meendfen center, tat Over die bezwaren moet worden heengestapt. Vela 'eden waren van meening, dat het tijdstip te gekomen, om de invoering van den zomertijd niet langer <te ten inaM- regel, geixulen door de bijzondere omatan- dighedten in verband met den oorlog, te tasebouwen, maar bij de wet te tapideu, dat Meeta de» zomer» een zomertijd zal gelden. feHl vmri,, In du verb«nd. bf de Rfgéirrlng kfip houdt daar nibt van, Fr zijn een of twee dingen, waar ik het nog maar sleed» niet over een» tab kunnen, worden met mij zelL Ate Christen duf/ ik Mm-‘ niet te bid den uit angst voor’ de Bofwa’s on de Bon na'» zullen mij nog eens grijpen omdat Ik Christen ben, zpo za| de arme Jeekie rich nog een «$«uk vafoen tu*»chen deze twee gqdédteniden. De apo^elen gooien hem uit deq hemel en Bonea gooier» hesp uit de het en waar utpet Jeekie tan heen gaap?” „Ik weet 'het werkelijk niet,” antwoord de Alan lachend, niettegenstaande rijn kommer, „maar ik denk, dat de Boom/s nóg wel ergens een hoekje voor je zuljep kunnen vinden. Kijk eens Jeekie, opde schavuit, het me voor jou, wandje bent een goed vriend voor me gowreat ea wij houden veel van elkander. Maar be grijp ifit goed, ik troi^fV die vrouw niet, ate ik het maar oenlgsrin» verhinderen kan Het te tegen mijn prlnc'pe». Ik zal do's- tot morgen wachten en tan vandezo plaat» wegfoopèn. Ate de wadtten mij te- genhoudm zal Ik op hm scMeten, zoo lang dk nog patronen heb. Daarna zal Ik verder gaan, tenzij zij mij dooden.” „O! maai* zij doodm u niét, majoor nooft; zij gooU» e«n deken over uw hoofd en brengén u aan dé Afdka terug HM te Jeekie, die zij dooden zullen, hem léventt villen, o! en dan de rest. „IW hoop van niefc Jeekie, owtrizlj denken, dat wij dense ftteii tag sterven, zullen.” Wat zou hij das' vragen Meer goud? Hij haatte zeHs den nwani van dat iw- tasl, wamt dof had) hem hierheen gevoerd Hij herinnerde zich Fahnl, het opperhoofd der kannlbeteii, dd« evenata hijzelf, al» ge vangene verkwijnde en iederen dag den dood verwachtte. Dienselfden worgen, nog liad hij hem gesmeekt, hem zijn vrijheid te doen verkrijgen. „Ik dank u Aslka,’’* zedlta hij4 „Ate U,We waar zijn, zoó geef dan l'tthni zijn, vrijheid’ terug en laat hem naar zijn eigen land terugkopten, want ah hij hier blijft zal hij sterven.” „Werkelijk Vernoon, dlat te niet veel,” antwoordde, zij lachend, „hoewel hij, als hij eemnaai weer bij zijn volk terug te, ons waarschijnlijk wei den oorlog zal verkla- rtn. Doch ik zal hem laten gaan Daar op klapte zij in de handen en riep eenige priesters, -- Falinl te gdeidfti. besprekingen te hoqdéa’ «n de drfinWeve volgorde va»t te stellen. Van welingelichte sijta deelde men aan de Tel. wede, dat de h^er Colij^ die in groep H een. der eerste nummers op da lijst was, zal worden overgebraeht op die van groep IU, om zoodoende een op schuiving in II te verkrijgen. De oplossing zou dan zoo gevonden worden, tal op de lij» van IB sta eer ste dnie namen komen die van de heeren Itk-ubung, Beumer en Rmeenk, op die van II de uasnen der heeren Heemskerk, Rut gers en Colijn (tenrij derf naar III over gaat), op die van 1 do namen der heeren Aon der Voort van Zijp, di> Soheurtr en Duonitaer van Twist. Dot <te heer van der Vobrt van Zijp op een der lijsten nummer Mn komt te staan, zou zijn oorzaak vinden in deom- Mandgheid, dat de huidige voorzitter der A.-B. Kamerfractie geen lager num mer kon worden aangewezen, en dat de beer Colijn daarvoor zelfe een plaats moest dalen Dat de heer C. Smeenk een betrekke lijk goede plaate op een der lijsten heeft gekregen, heeft zijn gegronde oorzaken en geeft -den arbeider» eenige voldoening. Nu echter daarmee teven» te uitgeraakt, dat giH-n der andere A -R. arbeiderscandida- t«» kans zal hebben in de Kamer te ko men, zal het nog een punFvan overwer ging utanaken, om ter vergadering van het Centrale Convent ate uiterste middel pogingen aan te wenden, een der andere namen van vertegenwoordigers der Chris- taüjk» vnkbewegftig eert zoodmrfgT "pfiiHs te rien toegewezen, tat naast den h«er Smeenk ook een andere geestverwant kaas op ren zettf krijgt. In arltaderskrlngen riet men in de be- trekkriijk gunstige plaat» op de lijst van den redacteur van Patrimonium een succes, ate gevolg van den voortdurenden aandrang van artaideiwzljde op d» leiders in de A.-R. partij au vaa «ar t: ot in r- ea nt

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1918 | | pagina 1