s. ft lerf s erk Zw. né- :n VIJK. eid Zaterdag 23 Maart 1918. '6e Jaargang No. 13654. BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN. Bureau: MARKT 31, GOUDA. Eerste Blad. G G XTi cvl'WS- exx u^-cS.’rz-cxtexx'tï.e'bla-cS. voor Gro-txcLeL ©xx Oxrxstxelcexx. VERSCHIJNT DAGELIJKS DE GELE AFGOD leren i*t de leks* ■blettea in, e gevolgen weer he rt meer dan uitstekend bekend sfd. De toekomst van onzen groenten-export. Feuilleton. Administratie Telef. Inters. 82. RedactieTelef. Inters. 545. Dit nummer bestaat uit twee bladen. AT 1078 186 Stolwijk. HAGENAAR. dat 2669 33 sn 70 ct. DA. (Wordt vervolgd). abonnementen en aangenomen Gewone advertentiën en ingezonden medadeelingen by contract tot teer gereduceer- den prjja. Groote letten» en randen worden wrekend naar plaatsruimte. Advertentiën kunnen worden ingezonden door tuaschenkomat van soliede Boekhan delaren, Advertentiebureaus en onze Agenten. de Réunie" tschap. wijze, aang< -zie» er BRIEVEN UIT DE HOFSTAD, coocxvi. Het driiigend'-noodtznkriijke van de maat regelen on» {►aal en p?rk te stellen aan de GOOSCHE COURANT. ijzing van H. RIDER HAGGARD door Mevr. Storci van LeeuwenKlerk de Reu». (Nadruk v«*bodeo.) plaats, riekend al t|if nie. 8 u Lezing nkeliersvereenlging gouwen. Mm ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 1.50, per week 12 cent, met Zondagsblad per kwartaal 2.15, per week 17 cent, overa waar de bezorging per looper geschiedt. Franco per post per kwartaal 1.90, met iondageblad 2.55. Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons bureau: MARKT 31, GOUDA, bü onze agenten, den boekhandel en de po tkantoren. ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en o istreken (behoorende tot den bezorgkring) 15 regels ƒ0.80, elke regel meer ƒ0.15. Van buiten Gouda en den bezorgkring: 15 regels 0.95, elke regel meer 0.18. Adver entiën van publieke vermakelijkheden 10 cent per regel. i. Neem iboni, s 35 ei is, n, slaapstoren- oest bij ouden kink- en slijm- gebruike men roop. 20 flacons f 4.—. NHARDT, ek Zeist. en Drogisten. Een minuut hng bleef hij kijken, loon weer uit den boom, <n B gaf zich naar de anderen. vroeger gemiddeld) t> van de woningen leegstond Thans maal «r geen enkel lm te meer leeg en het te binnen afzienbare» tijd niet to wachten dat er één leeg zal staan. Het z.g. „defensief” In den huurprijs kan dus wel vervallen. Wanneer dat allen in aanmerking werd genomen zou er bij de meert® woning»*» geeti sprake kunnen zijn van huur-ver- Iwoging. In de HUxlvn is het vak van huirtver- huurder een niet aanzienlijk vak T Zijn veelal kleine jimuiermnmdiaasj»'®. die niet gescharrel van bouworedict, voorsdwt on ie hooge hypotheken huizen bouwen. De knop van de voordeur kan hun eigendom niét heeien Zij leven tuasclieu den hypo- theekhouder en dra huurder iiu. Wat de een te weinig krijgt en de ander te vod betaalt, steken zij voor de moeite van het geld ophah n in dm zak Nu in den tegen- woordigen tijd hel aanbod van hukt®» ui en do vraag grool. hebben zij de i gekregen hun slag te slaan. de nieuwe huuropzegg behandeld) op dezelfde pen vast en waren dientengevolge den volgenden morgen zeer frtech en ver kwikt Toe» de zon opkwam' zag'n zij, daA zij reed» over de lagune waren, on giveer op de helft van de Asdki-k'ist. Zij bevonden zich nu bijna op d.« plaats, «aar de rivier, die zij (enige maanden gekden bevaren hadden, zich in het meer uitstort. Of hot bij toeval of handigheid was, Fah- ni had merkwaardig goed in den juUicn koers gestuurd. Nu bevonden zij zich te genover een nieuwe moeilijkheid-, want nauwelijks waren zij in de rivier geko men, of zij bemerkten dat nu in Int dron^ ge jaargetijde de rivier op versche-i>l< i plaatsen zoo ondiep was, drf 'lo nlrt oAcr het zand en de moddei kon komen. Er bleet hun t en waren morgen Toen de zon over j vif genoemd.' geval had do j<wpecifleeerd opgegvven ««l liuurder was een Een medewerker van de Econ. Stat. Be richten vestigt de aandacht in dat blad op een in het „Weltwfrtschaflichs Archiv” van 15 Februari 1918 voorkomend zeer lezens- waardig en voor ons land belangrijk ar tikel van Garten-Direktor A. Janson te Eisenach, getiteld: „Zur Entwicklung der Gemüseversorgung Deutschlands”, waarin wordt aangedrongen op krachtiger bescher ming van de Duiteche groententeelt. De schrijver zet daarin het volgende uit een: Zooals bekend is, steunt onze groenten teelt voor een belangrijk deel op den export naar Duitschland. De bezwaren van deze eenzijdigheid op het punt van den afzet werden, ook vóór den oorlog, door belang hebbenden terdege ingezien. Vandaar po- gingen om den uitvoer naar andere landen te bevorderen. De bezwaren daartegen lig gen echter eensdeels in de levensgewoonten in verschillende landen, anderdeels in- de omstandigheid, dat het groote volume en de geringe duurzaamheid van versche groenten een langdurig vervoer groote moeilijkheden in den weg liggen. Het is dan ook geen wonder, dat onze groenten telers steeds met zorg alle pogingen gade slaan, die men in Duitschland doet om van den groenteninvoer qit ons Land minder af hankelijk te worden. Ik herinner slechts aan de beroering, die de voortiereiding van het in 1906 in werking getreden nieuwe Duitsche tarief in sommige centra voor groententeelt hier te lande teweeg bracht. Per slot van rekening is het toen nogal meegevallen. Door de meestbegunstigings- clausule bleef van verschillende van onze groenten, waarvoor in het autonome tarief hooge rechten waren vastgesteld, dank zij de met Italië, Oostenrijk en België gesloten handelsverdragen, de invoer vrij. Alleen kool, vroege aardappelen en aardbeien wer den belast. Vooral voor sommige koolsoor ten was het recht zeer zwaar. Toch is dit recht van weinig invloed geweest op de pryzen hier te lande en op onzen uitvoer; het is over het geheel doo^ den Dujtschen consument betaald. De schrijver van het genoemde artikel ontkent dit, maar is blijk baar daaromtrent niet juist ingelicht. Dit neemt echter niet weg, dat de toe stand van onzen groentenexport naar Duitschland altijd min of meer precair blijft en dat men zich vooral thans wel de vraag mag stellen: Wat zal de toekomst in dezen brengen? Ongetwijfeld zullen INGEZONDEN MEDEDEELINGEN1—4 regels ƒ1.25, elke regel meer ƒ0.30. Op de voorpagina 50 hooger. vooral twee factoren zich te dezen opzichte doen gelden: le. de vermindering van de vraag naar luxe producten; 2e. het in Duitschland waarschijnlijk nog sterker wordende streven om het benoodig- de voedsel op eigen bodem te telen. De sub 1 genoepide factor zal vermoede- lyk van zeer ongunstige» invloed zijn op den af zet van de dure onder glas geteelde groenten. Het is wel zeer waarschijnlijk, dat daarnaar na den oorlog geen voldoende vraag zal zijn tegen loonende prijzen. An ders staat het echter met de culturen van den kouden grond, speciaal de grovere groenten. Vermoedelijk zal het verbruik daarvan toenemen. Door de vermindering van den veestapel en de algemeene ver arming zal men, wat de voeding betreft, den vegetarische» kant moeten uitgaan en dit zal het gebruik van goedkoope groenten bevorderen. De heer Janson wyst daarop m.i. dan ook terecht en meent, dat men daarom in Duitschland krachtige maatrege len moet nemen om de groententeelt uit te breiden. Tot dusver hebben de pogingen om in de zen tegen Nederland te concurreeren echter geen voldoend succes gehad. De schrijver erkent dit volmondig en wijst op de ver schillende factorén, die den Nederlandschen producent in gunstiger conditie brengen dan den Duitschen^het vochtige en zachte klimaat, de waterstaatkundige toestand, speciaal in het poldergebied van Noord- en Zuid-Holland, waardoor ook in droge jaren voldoende oogsten worden verkregen; de talrijke groote en kleine waterwegen, die gemakkelijk en goedkoop vervoer mogelijk maken; de bestaande organisatie» op het gebied van den verkoop (veilingwezen enz. In Duitschland, zegt de schrijver, is de groententeelt een wisselvallig bedrijf. In vochtige jaren krijgt men een goede, ja zelfs overvloedige oogsten, maar in droge jaren komt er van de teelt weinig terecht. Op een en ander is ook zeer juist gewezen door een Commissie uit het Langendijker Kóoldistrict, die in 1904 en 1905 Duitsch land heeft doorreisd, ten einde zich in ver band met de dreigende tariefsverhooging een oordeel te vormen, aangaande de moge lijkheid of Duitschland onze kool inderdaad zou kunnen missen. Door die minder gunstige omstandighe den, zegt Janson, is het telen van grove groenten in het groot niet voordeelig en voelt de Duitsche landbouwer er weinig voor, zjjn bedrijf in deze richting te ont wikkelen. In gunstige jaren kan hij zijn overvloed niet of slechts tegen lage prijzen afzettenin ongunstige jaren iw de invoer uit het buitenland oorzaak, dat de prijzen niet stijgen in verhouding tot de geringe opbrengst. De schrijver meent echter een middel aan de hand te kunnen doen om dit groote bezwaar uit den weg te ruimen, be staande in de oprichting niet Staatshulp van talrijke groentendrog®1 jen, het heffen - of vertioogen van invoerrecht op buiten- landsche groenten en het opheffen der bij de spoorwegen bestaande gunstige bepalin gen inzake het transport van uit het buiten land komende groenten. Da groentencultuur zou dan kunnen rekenen op een regelmati ge» afzet en loonende prijzen. Bij over- vloedigen oogst zouden groöte hoeveelheden kunnen worden gedroogd en bewaard om verbruikt te worden in droge jaren. Boven dien zou men steeds voorraad hebben voor gebruik in oorlogstijd. Niet alleen vleit Janson zich, dat Duitwhland zoodoende het buiten den invoer zou kunnen stellen, inaar hij rekent zelfs op uitvoer. Mocht het hier in korte trekken weerge geven plan tot uitvoering komen en levens vatbaar blijken, zoo zou het er voor onze groententeelt, die toch van de te verwach ten moeilijkheden inzake de producten der glascultuur waarschijnlijk al schade genoeg zal ondervinden, slecht uiteien. Ofschoon de~oorlog inzallerlei verhoudin gen een zoo geweldige omkeering zal bren gen, dat voorspellingen zeer gewaagd zijn en men zich voor de toekomst geen gouden bergen behoeft voor te stellen, komt het m|j toch voor, dat er ten aanzien van het door Janson ontwikkelde plan voor onze telers drie lichtpunten zijn. In de eerste plaats heeft de ervaring geleerd en wordt ook door den schrijver erkend, dat ons land op het punt der groenenteelt over zeer groote natuurlijke voordeelen beschikt. Hiertegen zal de van Duitsche zijde té voeren strijd zeer moeilijk zijn. Voorts hebben wel in de oorlogsjaren dé gedröogte rr oen ten groo- ten opgang gemaakt, maar dit is hoofd zakelijk slechts te danken aan de voordee len, die zij aanbieden voor legergetorujk. De vraag is echter nog steeds of zij den zoo spoedig verkregen naam in vredestijd niet weer grootendeels zullen verliezen. Speciaal komt het mij zeer onwaarschijnlijk voor, dat men in Duitschland In droge jaren er genoegen mede zal nemen het geheele jaar door, ook in den zomer, gedroogde groen ten te eten. Neemt men ten slotte in aan merking, dat versche grove groenten een voïksvoedsel bij uitnemendheid zyn, dan moet het, mede met het oog op de toe nemende demochatiseering van het Duit sche Rijk, zeer onwaarschijnlijk worden ge acht, dat de Rijksdag voor plannen als de door Janson ontwikkelde zou zyn te vinden. Intusschen is het voor onzen tuinbouw van belang voortdurend de aandacht op de zich in Duitschland ontwikkelde meeningen gevestigd te houden. rij nootl gelukkig geweewt. Wijle» Drucker lueft dat In de Tweede Ka- her haalde! ijk bet oogde Zijn ro>*pi«tem toch ecu» te kmnen lot vereenvoudi ging van het recht, de rechtsforumleering en de rechtepraak, is hdaan altijd di<* van^ den klagende in de wovatijn gebleven Helaan zijn de goedwBlenden daarvan voyrtdurend de dupe, hetgeen het in de zen brief behandelde geval nog een» ten overvloede illustreert. zou en de anderen, doel» hll is tegenheid Indian de nieuwe huuropzeggingnwet zal worden behandeld) op dezelfde wijze ah de huurconui«i»rfiew»< iu het hierboven ge citeerde geval, belooft iftv nM veel goed». De heer Mendels iiwlt volkomen gelijk gehad toen hij in de hamer den MiuhHer verweet, dat hij te laat en te omslachtig werkte. Het had alles veel eenvoudiger kunnen gtwhieden, indlcn kortweg was bepaald, dafc leder die in huis woon do daar in bied ah hij dat verkoos te gen een cveutuiMvn hoogenm luniru^ljs, na overleg uveti huurder en vei^iwrier, door de cou4iói*dc van niet-beUngiietmen- ilen vast te stellen De beide wetten b«- OfOge» gczamentyk hetzelfde maar langs zoon kromimen, langen rn onbetrouwba re» omweg, dat het slechts wlomi gflnk is U’ noemen wanneer ly« t lx-oogde doel te» edotla toch bereikt wordt- De kronkelpa den der juristerij heblien heel vaak iet» goeds behvumerd, omdat de zaak langs al lerlei zijwegen gevoerd, groo; gevaar liep een verkeerden weg in te »laan on dood te loop.». Wij ziji in Nederland) nu t de jurlwte prof iner om lijk te treden, in de tegcnwoordagheiid van Groot® en Kleine Bonsa en het geheele volk. Zij» oogi viel nu op dten Mangana, die bij die plechtigheid1 ook een belangrijke pfcrtij te vervu len zou hebben gehad. Hij zag nu ineen» dat er lets met dien mensch niet in orde was. Er was een merkwaar- dlg<- verandering op zijn ultgemergeld ge laat gekomen. Het was net als dat van een krankzinnige Op zijn verdroogde lip pen stond het schuimt, zijn verschrikte oogen rolden in hunne kassen, ziju ma- g»ro handen grepen den kant van de boot vast en hij begon te zingen of liever te janken als een hond tegen de nwuan.’Jee- kie slloeg hem op het hoofd en verzocht hem st 1 t« zijn, maar hij nam er niet» geen nollitie van, zGG toen Jeekie hem; hard sloeg. toppunt. Do man kano, zoodat deze en volle maan nog hij Nu bereikte dé extase hot sprong overeind in de als een razende heen weer sohowXuelde Hij wees naar de boven hen, en huilde harder dan te vore»; hij wees naar iets wat in de lucht dacht bij zich scheen te zien en huiverde in doodsangst Toen ble ven zijn oogen onafgebroken op t wa ter staren. Steeds door bleef hij staren, zijn hoofd ging zichtbaar naar omlaag, totdat hij ein delijk. zonder een geluid, zeer rustig en onverwacht over de zijde der boot heen- gleed. G «durendo eenige seconden zagen zij Zijn heigekleurde kleederen in de diep te wegzinken., toen wae hij verdwenen. Feu oogenblik hielden zij stil, verwach tend hem weer boven te zien komen, doch nimmer meer zou hij verrijzen. Een door schoten Üchaam zou niet sneller hebben kunnen zinken Hei vm een vreeaeiijke niemand: toen hun voedsel op was, teel den zij van visch. die zij volop vangen konden in de ond.cp, plaats»*» en van jon g«* wilde oeuden dte tmtfchen het riet za ten. Zoo kwamen zij ('irnKdijk bij do hoofdrlvter waai- deze zijrivier in uitmond de. Dankbaar dat zij zoover gekomen wa ren, Iwloten zij hier te kampeeroti on w aren 1» de vaste ov u tuiglng, dat indien m< n heu auldcrvoigd bad, men daar nu tech wd geëindigd zou zijn. Tenminste dU geloofde Alan Jt*ekte nW. Den volgtnden morgen, vlok na zon»- Opgang, wekte Jeekie zijn h.er. ..Komt een hier, majoor,” zei te hij op plechtige» loon, ,,lk heb u iete aardigs (o laten zieo.,*’ en hij geHdtte Alan naar den vwt van een oudkn wilgebooni, „klimt u nu hierin majoor en kijk goed.” Alan ging omhoog Van dro bovooateu tak van dien boom zag hij ielw, dat Int bloed in zijn aderen deed «.ollcn. Nog geen vijf mijlen achter hen aa.i kwamen aan lederen kant der rivier twee einddooze rijen imnaohen aan. Hij zag dad. lijk aan de hoofddriurte, dat hrt moeien zijn, hunne «peren blonken in de morgen zon klom gebeurtenis. 1- en oogenblik heersch e die pe stilte, die natuurlijk weer door Jeekic verbroken, werd „Die vroolijke snuiter te verdwenen,” zeide hij nadenkend. „Al die oude geesten zijn hem op tijd komen halen. H' t geeft niets (o trachten de geesten te ont oopen, zij gaan te vlug, en komen dAAr tevoor schijn waar njemand ze verwacht. Maar wij hebben zijn halsketting en er te nu tenminste meer plaats voor Jeekic,” hij ging gftnaickeiijker zitteil op de leeg? lederen dhg ging hij in, een wel- bad) en -took daardoor te veel water zal hem nooit schoon was- schen.'’ voegde hij er bij Zoo staerf de Montana, <n dAt was de lijk zang voor dien armen stakkerd. Alan overdacht, dat indten de Mungana ni t zoo jaloerseh geweest was, hij nu ook waar schijnlijk in dlatzefde welriekende bad zou gedompeld worde», en zijn gezicht even ateohuwdijk temehilderdl zou zijn als van den Mungana. Doch zou hij er in slagen de betoovering te ontkomen der priest res van de Bonsa's. die den ondergang van zijn voorgangers geweest was? Of zou een of andere duistere nAicli|t, gelijk die welke den .Mungana tot den dood gevoerd haul, hem in de armen der A^iko terug steepen, of overtev&ren aan dien duivel het Groote Zwemmend» Hoofd? Hij her innerd® zich zijn laatste» droom in de Bchalkamer en bij de gedachte eraan hui verde hij, want door alles wat hij geulen en ondergaan had, was o|j bijgeloovig ge worden. Hij verzocht de mannen vlugger te roden, steeds vlugger. Dien gan®chen nacht roeiden zij voort, om de beurt rustend Jeekte en Alan aile- 67 Alan (Dankte hem hartetlijk voor zijn trouw zij roeiden tjnel voort en waren nu reetfei vele mijlen van Asikiland ver wijderd). Hij hoopte, diat hij dat land en zijn inwoners voor het laait-st gezien had, maai er was iets in hem! dat zeide, dat die wensoh niet in vervjulling gaan zou. Natuurlijk zou de Asika hem niet veroor loven In vrede heen te gaan, zij zou geen P°ghig ongedaan laten om hetni weer ge vangen te nemen, daar waa hij zeker van. Hoewd hij zoover va» haar verwijderd was, scheen het hem toch toe, dat hem haar woede als een wolk omhulde® een wolk, die op een gegeven oogenblik in een bloedregen zou losbarsten. En on- getwijfe'd zou die wolk reed® losgebarsten zij», was het nieft dat men hom f» zijn makkers nog in de bosöchen verborgen waande. Maar die vergissing zou natuur lijk ontdekt worden en dan zou men n.et de vervolging een aan vang nemen. Hij keek, naar de heldere maan boven beiu en peinsde erover, dat hij ware hij niet gevlucht op ditzelfde uur op den troon gezeten zou hebben en gedwon gen zou zij» met de AMka In het buwe- dat nu in lut dros op verscheidend dat d** boot niet Liarpoelen heen i dus maar één ding te doen over uit de boot te gaou en te loopenu Zij lauddtn du«, gebruikte» eerst een fliuken uiaaMijd en begonnen toen een af schuwelijke afmattende reis. Aan b'ide kanten tter rivier lag hel apgedroogde moer ladekt met doodle rietstengels tpt op een hoogte van wel tien of ötwaalf voet. Achter dlit moeras warf zonder twij- tel vasten grond, doch om dit t bereiken moesten zij. indten hot <r was, zich een weg baijtn door mijlenlange rietvelden Zij vonden het dlus mnar veiliger de oe- ve dw rivier te volgen. Zeer langzaam -'echt, vorderden zij, dan- zij voortA' vm! omwegen maken moesten, dan om drijf zand te vernrijdan, dan* weer voor wn kreek. Ook de steenen e» de dichte plan tengroei hinderden hen zeer, zoodtu -«ij vijftien, of hoogstens twintig ndjlen per dag slechte vorderden. Gestadig gingen zij voorwaarts, zage» willekeur der huizen-vorhuurdersi dagelijks, niet aleen uil <te v«*xnlob«'wij ze waarop deze menselten optrenten alsook uit hel ontoaggviijkv aantal gevallen ab normale huurvorliooging dat bij de huttr- commissies i» aanhangig g 'maakt. Hel blijkt echter twen®, dau d»* wijze waarop de hnurcomiinl'Wtiewet voorziet, zoo-lanig is dat de wei dreigt te mislukken jnW ten gevolg® van dit aantal Wij lubben hier een geval voor ons waarvan op 91 Aug. 1917 bericht werd gtgiven aan de huur-comnitesie. Op de I3en Februari j l. du» ö1/, maand lat- r werd uitspraak gedaan, en d-an moet men nog - zien op welke wijzp. Ho. betrokken huls had een normale huurwaarde van 41M) gld. s jaarn De verhuurder bracht dit op 1 .Mei 1917 op 350 gld., <en belachelijke verhoog!ug na tuur.ijk. De huur-coman'.ssie bepaalde dai de huur zou zijn 160 gbl nmur en dat is hef bijkans idiote, terugwerkende kracht tot 1 Februari 1918. Terwijl dus de eonimi-wde zelf verklaart dat de huur 460 gld moei zijn, laat ze toe dat (te huiseigenaar over he< jaar 1917 19d8 525 gld in den zak st ekt Op déze wijze word-t de bedsoeilag van de wet natuurlijk geheel miskend. De ^mur<om- mifesic-wet laat toe, dat een dat vim van te- rugwwkendc krach» wordt gesteld, maar het 1» natuurlijk niet de bedloeJüng ge weest dal daarvan op deze wijze mis bruik zou wordtm gemaakt. Als uiterst»» dntuni te geteld dio van 16 October 1916. Het te na uurlijk de bedoeling geweest dat de datum zou worden aangewzen, waar op de onrechtmatige verbooging te inge gaan. Nu daaraan niet wordt vastgelioude», piregt de huurconunisste eenvoudig «abo tag»* op de wet ate rij («enerzijds de ou- rcclvtmatighaid erkent doch anderzijds den verhuurder toAli gchee' geeft «at hij heb ben wil In het zooeverf verhuurder gewpev er al zoo duurder was geworden. Hij kwam daarbij tot een totaal van 1H pt't. van do huur dat wil dus «eggen van 72 gld op deze huur I n hij vroeg 150 gld. meer. De huurcommissie» werken op een zeer zonderling»» wijze*. uang»zien zij nalaten eins te itifomieercn of er werkelijk wel verbetering®» eu hersiteUiiigen zijn aangc- bracht De verhuurder» geven allen op *018 argument voor de huurverhooging „prijsstijging der materialen’'. Maar be steden zij wel materialen aan hel huls Algemeen Itoor i»«i dat or vroeger al weinig aan hrt huis werd gedaan, doch da er tegenwoordig niets meer wordt her steld. Voorts verg»“et d® hutircoinimiissi'J

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1918 | | pagina 1