1
A. Brinkman Rood
INDIEü
Goudsche Winkeliersvereeniying.
de Boekhouding oo den Middenstand.
PAKHUIS
EXPOSITIE
Advertentiën.
Winkeljuffrouw
N. VMode-Etablissement «Gouda
predikbeurten.
Telegrafisch Weerbericht
Tandpoeder
Tandpasta
Tandborstels
Fa. Weljsr A Hoefhamer,
WAAREDPAPIEREN
AANDEELEN
0BL1GATIEN
MARKT 31 - Tal. 92
DROOO
wttt m ii m NMirtn n nin
liimip „GOUDA VOOIIIf,
IW De Heer J. P. VERGOUWEN, direetenr
van het Bnreau van advies voor den middenstand zal op
Donderdag 28 Maart, 's avonds 8 uur, in de
zaal der sociëteit „de Rénnie'', spreken over
Langs Tiendsweg 10-12 - Tel. 200
Graniet - Linoleums - Zeilen
Tapistries - Serrematten
Afgepaste Vitrages
- en stukgoed -
Linnen Rolgordilnen
KARPETTEN - LINOLEUMS
swaaiONin - NanadHYX
Eer* 12 Februari 1*18 fceefi de burge
meester do voorgeschreven kezmiageving
g-tiaan t. o. v. Int voorloopig duiten op
roeping laten van den lahctotoruqilichug,;.
indien bet adrviee van den Kaad van loo^
ziclu op de Spoorwegdiensten Ujdig li*d
kunnen worden ingewonnen, sou dez«
landMOitupUoirtige op l Juni 1W17 in wer-
•celyktm dienst zi^i gesteld.
Staatsloterij.
Bij resoiutus van den minister van Fi
nanciën zJjo, u*< ingang van de 418e cdaats-
lotery benoemd uh coueoUur van de
Siaateloteriji t« Rotterdam; (j. h J. M.
Boeien, tbans oolleoteur StaaUlotorij te
D«i Holdertot colieoirice to utotierdam
mOvrouw J. Marcbaud wed van 11 M
Hijmana van VeenendaaJ te Hoi erdam,
mevrouw T. Homines, wed. van H bpiek-
n*n te Rotterdam, mevr. M C- van den
Berg wed. va£ J. H. van der Daaae,
than» collect rice Staatsloterij te Tiel, msj.
L Caon^.1 te 'oGraveuhage, tot collectri-
cc Staakdoierij te idee Heider, mevrouw
8. H. Mekkiug, wed. van J. W. van
tidooteu, te Leeuwarden; tot oollecteur
SwatoUB^erij te 1M W. u u M<wheu
adjunct-conauies bij de Hi#tsverze4teriuga-
f bank, wonende to Meuwer-Aanstél.
CK18IS-MAATHEGELEN.
Dc daartoe aan ge wezen commissie heeft
op de veeaunrkt Ie Leiden een 2ö-tal ruu-
deren m beslag genomen, weik veo zal
worde beeferud voor militaire voeding
Dezelfde oouauissie had In opdracht oen
rondtocht te houden in de omgeving van
Lekten ien ednde te trachten voor ge-
urid doeleinde nog oen 300 stuks vee op
te vorderen.
De Scheepvaart en de Oorlog.
Wat betaald zal worden.
Va» reedarazijde verneemt de N. K C't.
éC**«*H>oieerde regeeringen voor hot
gebruik van dc gerequireerde Nederland-
«mlie schepen betalen 40 shilling per maand
per ton (die Fngelache reretera krij«-
gen 12 shilling jx*r maand en per toni.
Voor net verliest van een acbjpl wordt 250
dollar per ton vergoed).
KJBNNIBQEVIMtt.
Vervoer Pootaardappelen.
De BURGEMEESTER der Gemeente
GOUDA brengt ter algemeene kennis:
dat het verbod van vervoer van aardap
pelen niet van toepassing is op het vervoer
«van pootaardappelen van de opslagplaats
van den landbouwer naar het veld waar de
aardappelen zullen worden gepoot, mits het
vervoer plaats vindt langs den kortst mo
gelijken weg en tusschen 1 uur vóór zons
opgang en 1 uur1 na zonsondergang.
Gouda, 22 Maart 1918.
De Burgemeester voornoemd,
ULBO J. MUS.
Psychologisch* proeven on hsre
praetlsch* tospassing.
Gisteravond heeft prof. dr. E. Bouman,
hoogleeraar in de zenuw- en zielsziekten
aan de Vrije Universiteit te Amsterdam,
voor de leden van het Nat. Genootschap
alhier gesproken over „Psychologische
proeven en hare practische toepassing".
Veertig jaren getéden nog meende men
dat de psychologie'of zielsleer niet voor ex-
perimenteelen arbeid geschikt was, zei spr.
Zelfs toen, in de laatste helft der vorige
eeuw, de natuurwetenschap een zoo groote
vlucht nam door Experimenteel onderzoek,
geloofde men dat de ziel een zoo bizondere
plaats innam, dat vdit op haar onmogelijk
toegepast kon WoordenHaar kon men
slechts subjectief beschouwen.
Daarin is veranda/ring gekomen, dank zij
Wundt en zijn schobl, en de talrijke labora-
S?ri»jn Engeland, Frankrijk, Duitschland,
Nederland en Amerika. Men kwam daar
tot de conclusie dat proefondervindinglyke
onderzoekingen op dit gebied en hun prac
tische toepassing van groote beteekenis wa-
fen, speciaal voor het onderzoek van de ze
nuwziekten en op het gebied van het
onderwijs. Er bleek echter dat de menschen
van de oude school in zoover gelijk had
den, dat de hoogere psychische processen
niet onderzocht kunnen worden, er altijd
oen kern blijft waarin de wetenschap niet
vermag door te dringen.
Overigens zyn de proeven doodeenvoudig
en men zou niet zeggen, dat het materiaal
zoo simpel kon zyn voor het onderzoek van
het zielsleven, dat vooral de letterkundigen,
ons altyd als zoo buitengewoon ingewik
keld schilderen. Men nam proeven met le-
zen, met rekensommetps, van buiten leeren
van woorden en getallen. Men kreeg dan
ook de z.g. Associatie-verbindingen, waar
van Aristoteles reeds opgemerkt had dat
er altijd een zekere wisselwerking is tus
schen twee gedachten. Vooral Danton heeft
op dit gebied veel gewerkt. Üy rekende
nauwkeurig uit hoeveel tyd er noodig is om
de eene gedachte met de andere tfe verbin
den en kwam tot 1.4 seconde. Anderen be
paalden deze tydreactie op 1 seconde, zelfs
wel 0.9. Men verdeelde dan de proeven in
uitwendige, die van tijd en plaats) en in
wendige (die logisch met elkaar in verband
staan).
Met de reactiemethode 'beeft prof. Don
ders een begin gemaakt. Bij het ontvangen
van een prikkel door hooren of zien werd
dan nauwkeurig gemeten hoeveel tyd er
noodig was daarop te reageeren. Vooral het
meten van den tijd is een factor van groote
beteekenis en dat heeft men dan ook bui
tengewoon gespecificeerd, zoodat het tBtas
mogelijk is tot op Ij 1000 seconde den tyd
nauwkeurig te bepalen. Ook dé ïnstrumen-
ten moeten zeer zuiver werken, vooral by
associatie- en bevattingsproeven, en daar
om worden deze voortdurend gecontroleerd
en is er weer cohtróle op die controle.
Om de verschillende methoden in de prak
tij* toe te patsen, heeft men o.a. de z.g.
alcoholproef van Kraepelin. Man gaf da^j
INGEZONDEN MEDEDEEL1NGEN.
Markt 26
Dir.i J. SAMSOM
f O
Tclef. 131
der lastite Nouveauté'» in
Coitumei - Tailleur - Mantels - Robes en Blouses*
jjjjjjk sntiIJteliig nor CbIibm Tillltor Prima coupe en alwirtiig tidnlm Msdellei
verschillende personen op ongeregelde tij
den alcohol, en daarbij bleek dat alB iemand
b.v. twee liter bier gebruikte, dat een zeer
duidelyken invloed had op de psychologi
sche proeven; er werden belangrijke afwij
kingen geconstateerd. Maar zelfs by toedie
ning van 20 k 30 gram alcohol bleek dat
b(j t lezen het aantal woorden dat gelezen
werd, veel geringer, en het aantal vergis
singen en fouten veel grooter was dan in
normale omstandigheden. By een proef die
genomen werd by tachtig personén gedu
rende 27 dagen, kwam men tot de ontdek
king zelfs zonder het gebruik van alcohol
de nawerking van het gebruik zeer duide
lijk merkbaar was. Vooral bleken de vrou
wen veel vatbaarder dan mannen voor den
invloed van sterken drank, omdat die meer
labiel en emotioneeler zyn.
Bij de schoolkinderen was interessant de
proef van het geheel (van een versje b.v.)
of in stukken leeren. Het eerste bleek het
gemakkelijkst. B(j het in stiHcken leeren
komt er gedachtenverband tusschen het
eind van den regel en het begin van den
volgenden, terwyl by het geheel leeren con-
tinu-veibindingen optreden. Het laatste is
beter voor normaal ontwikkelde kinderen;
voor minder hoogstaanden is het in stuk
ken leeren gemakkelijker. Imbecillen heb
ben met dit laatste al moeite genoeg. Zy
missen het vermogen om 't geheel te com
bineeren.
Ook reproduceeren kinderen veel gemak
kelijker hetgeen ze begrijpen dan hetgeen
ze niet bevatten kunnen. De zin „men ver-
warre geest van tegenspraak niet met cri-
tiek", leeren ze b.v. niet gauw. Poëzie blykt
weer gemakkelijker dan proza. Ii^'t alge
meen kan men zeggen dat vormen van één
geheel vlugger worden bergen omen.
Ten opzichte van het associatie-vermogen
is het merkwaardig dat kinderen anders
associeeren dan groote menschen. Ouderen
verbinden zelfstandige naamwoorden met
zelfst. naamw., kinderen daarentegen met
bijv. naamw. of werkwoorden. Daaruit
blijkt dat de ouderen in ontwikkeling hoo-
ger staan.
Typisch 1b ook liet verschijnsel dat men
schen, die moe zijn veel praten, terwyl ze
in gewone omstandigheden heel weinig
zeggen. Dat .is de psychomotorische be
weeglijkheid. Het gehalte van wat ze spre
ken is minder dan in normale omstandighe
den. Zoo las b.v. spr. op den top van den
Mont Blanc, dat het Mer de Glace even
diep is als de opmerkingen flauw en opper
vlakkig waren, die by het bereiken van
deze hoogte gezegd werden, en dat is psy-
chblogisch zeer juist.
Verder blijkt uit proefnemingen op
schoolkinderen ook dat krachtige lichaams
oefeningen, na veel geestelijken arbeid, uit
den booze zyn. „Erholen", ontspanning, ia
goed, maar lichamelijke inspanning zeer
verkeerd en daarom moet het veelgenoemde
vooibeeld van Gladstone niet nagevolgd
worden. Doch uit de tabellen blykt telkens
dat pauze heilzaam werkt en direct een stij
ging van geestelijke werkkracht tengevolge
heeft.
Na de pauze behandelde spr. de sugges
tie. Vooral de Fransche psytholoog Binet is
om deze onderzoekingen bekend. Met doos
jes van verschillend gewicht en lijnen van
verschillende lengte bleek hoe talrijk de
vergissingen waren, naar gelang de pressie
die door den proefleider op den proefnemer
werd uitgeoefend. Ook hier bleek de sug
gestie sterker te werken op vrouwen dan I
op mannen; zij speelt een groote rol in het
dagelijks leven, maar buitengewoon is haar
invloed in J
lotie, wat duidelyk
invloed in dagen van
te voorschijn komt bij getuigenverklaringen
voor de rechtbank, en de rechter moet daar
mee wel degelijk rekening houden. De psy
chotechniek heeft op dit gebied een groot
arbeidsveld. Styn Streuvels noemt in zijn
werk verschillende voorbeelden van men
schen die in oorlogstijd sterk onder sugges
tie stonden.
Bekend zyn ook de proeven van Münster-
berg, die verschillende cartons nam met 90
—110 onregelmatige vormen en die zyn
collegian ten liet zien. Na het bezichtigen
bleek de conclusie van 51 van zyn man
nelijke hoorders juist, en vah 45 van zijn
vrouwelijke leerlingen. Na discussie tus
schen de menschen van verschillende opvat
ting was de conclusie van 78 der man
nen juist, terwyl de discussie onder de
vrouwen geen resultaat opleverde: het per
centage bleef 45 Dit heeft een prakti
sche beteekenis, vooral waar juristen soms
beweren, dat de afzonderlijke reactie bij
juryleden de beste is, vooral ten opzichte
van Amerika en Engeland, waar het uit
spreken van het schuldig of onschuldig
door de jury eenstemmig moet geschieden.
Maar er valt ook uit te leeren, dat de sug
gestieve werking op de vrouw een zooda
nige is dat de taak van jurylid minder voor
haar geschikt (dijkt, wat vooral in dezen
tijd van Vrouwenkiesrecht, nu er ook voor
vrouwelijke juryleden geyverd wordt, van
beteekenis is. Ook blykt dat gewone men
schen meer voor suggestie bevattelijk zyn
dan die van meer onwikkeling. Dat zy .even
wel tot misdaad zou kunnen voeren, acht
spr te sterk. Wel heeft hij dit onaangenaam
resultaat gezien, dat menschen die ondef
suggestie stalen, soms bleven stelen.
Bij in den geest vastgestampte associ
aties bleek, dat steeds de eigen wil op den
voorgrond treedt en ook werd duidelyk aan
getoond, dat by meerdere moeilijkheid de
productiviteit van den geest belangrijk toe
neemt. De wil en de van den wil afhangende
nawerking is zeer geschikt voor ontwikke
ling, door een verhooging van dé prestatie
kan een versterking van den wil verkregen
worden.
Daarom gelooft spr., dat overlading by
flink gevoede en psychisch ontwikkelde
kinderen .«haast niet voorkomt. Geconcen
treerde arbeid is noodig, maar kort; dat is
beter dan slapper arbeid in langer tijd. La
ten wij daarom niet bang zyn voor wat
werk, want b(j geconcentreerde wilsinspan-
ning wordt veel beter arbeid geleverd; en
deze arbeid geeft bevrediging, beter dan dat
alles zoo gemakkelijk gaat. Dat bleek ook
verleden jaar bij de verkiezingen, by het
„laten zitten wat zit", dat gaf geen voldoe
ning. Daarom is het systeem van J. J. Rous
seau, de vrye ontwikkeling van het kind,
uit den booze. Waar weerstand optreedt,
wordt kracht ontwikkeld.
De met proeven toegelichte lezing had
een zeer groot en aandachtig gehoor.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 22 Maart.
Vervolg.
Lev ea'sjBd did el en o art) w er p
D heer van Doorn u.l. vroeg den
Minister van Landbouw een oordeeJ uit
te spreken over het steteei-Treub Spr j
v roeg of we wel moeten doorgaan inet het
opnemen van krijgsgevangenen, en
of niet moet wordieu getracht levenatmd-
dcien voor de betrokkenen te krijgen van
de geallieerden.
De hoer v. dl Voort van Zijpar.
diende een motie in waarin gevraagd) wordt
uitbreiding van do distributie en onteige
ningswet
De heer O tt' o u.1. diende een mlotie
in, waarin verklaard wordt dat het be-
ioid van de levensoiididelenvoorziening niet
behoort te blijven in handeu van den Mi- I
nister van landbouw. Deze motie werd) I
niet voldoende ondersteund.
De vergadering werd daarop erdaagd I
tot Zaterdag 11 uur.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 23 blaart 191Ö.
Byslag op maximumprijs melk voor zuige
lingen, zieken en zwakken. a
B. en W echrijven d d. 18 Maart aan
den Raad
iNa de verschijning van ons 'prae-advies
d.d. 1 Maart j 1. no. 208 (Raadsvoorstel
no 20) ïnizakf gemeentelijken bijs.ag op
maximumprijs melk is door Zijne Excel-
leulie deu Minister van /J^andbouw, Nij
verheid on Handel eeno regeling v&etg»
seeld voor de voedöeivoorzienaag van zie
ken, zwakken en kinderen, opgenomen in I
do Staatscourant van 5 Maart uo.
Blijkens haar inhoud is het FLijjk nirna-
ruid ou>, im Ingewonnen medtscli advies, I
voor 9/10 bij te dragen in het verschil I
tuösohen dép maximumprijs voor volle rau I
wb melk om. dien tot 11 cent per liter I
verlagen maximumprijs voor vorengenoem- I
de oatl^orleen.
Dientengevolge zai het finanoieele offer, I
aan de beschikbaarstelling van goedkoo- I
p« melk voor de Gemeende verbonden, veel I
utinder groot zijn dan im vorenbedoeld I
praead/viesi door ons werd verondersteld I
en ongeveer f 600 per maand' beloopen. I
I hans bestaat er voor ons geen be- I
zwe imei-r tégen U te adViseercn tot een I
gunstige beslissing op het desbetreffend I
adres van dien Goudschen Bestuurders- I
bond, weshah e het voren vermelde voor- I
stel no. 20 door ons wordt teruggenomen I
en wij U machtiging verzoeken om over
te gaan tot inschik baar stoling van vo.le,
rauwe melk voor zieken, zwakken en kin
deren benedien 6 jaar legen den prijs van
11 oen| per Liter.
Aankoop perceel Nieuwehaven voor uit
breiding 2e Openbare Bewaarschool.
Ondanks die omstandigheid, dat enkele
)&rai terug de Gemeente eene 3e Openba
re Bewaarschool aan de Lethmae^traat
alhier deed bouwen, moet toch sindsdien
ieder jaar aan een groot aantal kinderen
de boel&iing tot een der openbare Bewaar
scholen wegen» plaatsgebrek geweigerd
worden.
Aan dat ernstige bezwaar roeenen B. en
W. althans voor enkele jaren te kunnen
tea^hioct komen, doordat zij erin geslaagd
zUn zich voorloopig den eigendom te ver- i
«keren van het perceel, Beolie B no j
f211; grenzende aan het gebouw dier 2o
openbare bewoarsohool aan de Nieuweha-.j
ven alhier, ter grootte van 54 cA., tegen
den prijs van f 1500
l>oor bijtrekking van dat perceel bij
hot bestaande schoolgebouw wordt het na
melijk mogelijk de nu aanwezige 2 leslo
kalen met als k leeren bew aar plaat» inge
richt voorportaal in te richten voor 4 les- I
lokalen en, in plaats van 2 maal 36, 4
maai 36 leerlingen tot de genoemde school I
toe te laten, terwijl in de voor kleeren- I
bewaarplaat» te gebruiken 'gang, welke
zal ontstaan door eventueelen aankoop I
van meeirvenmld perceel, privaten enz.
kunnen worden aangebracht Aldus zullen I
de kinderen niet langer behoeven'gebruik I
te maken van de privaten der ppeelloka- I
Ion, welke liij dien te^enwoordfigejn toe- I
stand slechts zijn te bereiken door de les
lokalen en door de speellokalen.
De gevraagde koopprijs komt B en I
W. billijk voor
Waar door eon en ander belangrijks
verbeteringen kunnen worden tot stand I
gebracht, eohijnt aankoop B. en W. ui- I
erft gewenacjit toe en geven zij in over- I
weging het bedoelde peroeel van de wed. I
W. van der Staal-van Ham, beiden te
Gouda, voor de Gemeente aan te koopen.
Bakkersprotest.
Deze week hield de Broodbakkers-
Patroonsvereemging „De Eendracht alhier
haar jaarvergadering. Hoewel het bestuur
er een gezellig karakter aan had gegeven,
was de opkomst niet groot
Als afdeeling van den Ned. Bakkersbond
vraa dit de eerste jaarvergadering. Door de
Secretaris en Penningmeester werden de
jaarverslagen uitgebracht. De bestuurs
leden G. P. Brouwers, L. E. Beszelzen en
H. N. Engelbreoht, die aan de beurt van af
treding waren, werden allen herkozen.
De vereeniging telt nu 40 leden.
Er werd besloten het volgende schrijven
te richten aan de Commissie van het le-
vensmiddelenbedryf te Gouda:
-De Broodbakkerspatroonsvereeniging
„De Eendracht", in vergadering hyeen op
19 Maart. J.L, protesteert ten sterkste tegen
de beschuldiging, geuit in de vergadering
van 27 Febr. van de Commissie van Advies
voor de Lervensmiddelenvoorziening, als
zouden eenige Bakkers hier ter stede het
brood hebben vervalscht met krijt, en gaat I
over tot de orde van den dag."
Het Steuncomité.
Het Comité tot Steun aan Noodlijdenden
do^r de Mobilisatie te Gouda verleent op
23 Maart steun aan 34 gezinnen.
Goedkoop rundvleesch.
Zooals gemeld, werd hedenmiddag in de
Boterhal onder het stadhuis goedkoop
rundvleesch verkrijgbaar gesteld. Reeds
vóór half drie, het uur waarop met den
verkoop zou worden aangevangen, stond
een lange ry van kooplustigen voor den in
gang. De wachtende menigte groeide snel
aan en voor het een uur later was, stond
een groote passa onder contröle van een
paar agenten, geduldig te wachten tot men
aan de beurt zou komen geholpen te wor
den. Inderdaad mag wel een groote voor
raad ingeslagen zyn, indien men al deze
gegadigden zou willen helpen.
Goudschs Winkeliersvereniging.
Zooals uit achterstaande advertentie
blijkt zal de heer J. P. Vergouwen
van 's-üravenhage directeur van het
Bureau van Advies in de Sociëteit
«»de Réunie" op Donderdag 28 Maart
een lezing houden over de boekhou
ding en de middenstand, voor de
Goudsche Winkeliersvereniging. De
heer M Kropveld onlangs bij Kon.
Besluit benoemd tot Middenstands
adviseur zal deze lezing bijwonen
en ieder die zulks wenscht de noodige
I inlichtingen verstrekken.
Vleesch rantsoeneert ng.
j Het Bnreau voor mededeelingen j
inzake de Voedselvoorziening deelt
mede dat op 25 Maart in werking zal
treddh een vleeschrantsoeneering om
vattende alle soorten vleesch, ründe-
ren, schapen en varkens, en alle daar
van bereide producten.
De Gemeentebesturen zullen 20 K.G.
per week per 1000 inwoners kunnen
bekomen. Kinderen beneden het jaar
worden niet meegeteld. De Gemeente
besturen moeten zelf voor de distri
butie zorgen.
Indien een gemeente in vier weken I
meer verbruikt dan zijn rantsoen is I
zal dat in een volgende periode moeten I
worden ingehaald.
HEKENDORP.
In de jongste vergadering van de
Liberale Kiesvereeniging alhier is be
sloten een afdeeling te vormen van
de liberale Unie.
Het bestuur der kiesvereeniging be
staat thans uit de heeren A. J. J. Vos,
voorzitter, Joh. Vermeer, secretaris,
J. van Dam, penningmeester, J. Kra
mer en D. Hoogendoorn.
BOSKOOP.
Onder leiding van den heer D. Both,
onderwijzer aan de Chr. School, had
Donderdagavond in de Geref. Kerk,
een zanguitvoering plaats van school
kinderen der Ohr. School. De op
brengst van de verkoop van program
ma's kwam ten bate van het onder
steuningsfonds der Chr. Sohool. Het
kerkgebouw was geheel gevuld.
In de pauze werd door Ds. D. Pol
een kort woord gesproken, en bracht
dank aan den heer Both, voor diens
leiding en moeite om dezen avond te
doen slagen.
Rijwieldiefstal.
Uit de wagenschuur van de Wed. I
T. Blonk melkverkoopster alhier is
een heeren rijwiel gestolen. De politie
is hiervan in kennis gesteld.
GOUDERAK.
Op 1 April a. s. zal het 25 jaw
geleden zyn dat do heer P. van
Tiggelen benoemd werd als brieven
gaarder alhier. Het zai den jubilaris
op dien dag zeker niet. aan belang
stelling ontbreken.
HAASTRECHT.
In de gebonden vergadering van
den Polder Beneden Haastrecht is
besloten ee^ onderzoek in te stellen
i
naar de kosten van. herstel van den
onlangs door den wind zwaar bè»
schadigden molen, alsmede naar de
kosten van een electrisch garnaal.
Hier terplaatse heeft zich een typhm-
geval met doodelyken afloop voorge
daan by de 24-jarige dochter van den
landbouwer G. Compeer,
Toen de landbouwersknecht o\an
Dyk van den landbouwer W. Stoiw\jk
op de hoeve „De Hofkamp" alh£r
zich ter roste wilde begeven, is
van de trap gevallen en levenloosv
opgenomen.
TOONEEL.
Ensemble Soleer en Hease. T
,,De i_i.VV.era van de Rozengracht'
moor Hönxung ea or van Opel w*uiïg
/Mo n titwl alleen al nietwaar, aegt u neet
wai eu ai» u. dan weet, dat ^rmtn bet
njiiaeuible-öoiner en He»»e optreedt, nu dan
weet u alltwj mojeUtof inoet een recensent
imanoi» zojn Y bt /Xo m«zeil ai at» t*u
ouoeociireven blad papiei... hm, ad u
.ei» r JtL, ax piobeer zoon beetje in wul
I te blijven yan bet stux Maar nu getiwid
I berzyue. Men moge dit genre tooneei-werlt
I al uan nlot apprecaeeren, ijet dient in xu
I genre beschouwd te btijvtn, en dan, wel-
I nu, dan vaat er als zoodanig iu te prijzen,
I vooinaaneUjuc waar bet de hoofuHguren
I bcirert ue intiige, ofschoon heel erg
I uoorzicitug en aLurdig maaawerk, naar bet
I bekende recept, leent zich in ieder geval
I voor boerdge scenes, die 't doen, en (laar
I gaat 't bier om
I W at nu de vertolking betreft; er werd
I „smeuïg" gespeeld'. Laar hebben we in
I 1 ai dadeljjtt tante Pietje (mevr Heusej.
I Nu maar, die is bier thuis boor. Wat kan
I due 'iu lekker van katoen geven, „zoo
zout heb ia 't nog nooit gegeten Ze kent
d, r pappcnhe.inera, èn ze i» actrice.
Want wat ze doet is wol-bewuat zóó ge
daar en niet anders.
i n dan „monsieur Toon de Looi-ée
ook 'n* tofte jongen die '|mi raken b«fi
hoor 1 Een rol waar inr. Hesse pieuier
I van heeft door allo bedrijven been; zie
z'n dronkeman» fa»ie en leutig-gedoe in
bet tweede bedrijf Ik denk hier ook aan
het «unor-deui met Aaltje, mevr. Beuk-
man. Wat deze laatste actrice betreft, hoe
veel kever he>b ik haar at tijd) niet, in zoo
ander emplooi, bij het vroegere Haagsch
Blijspel naemibJe gezien, ondér haar meis
jesnaam Tine v. d'. Werff. Lit i» geen
werk voor haar, waarin zij tot haar recht
kan komen, noch in opgaat o, zegt u 't
maar niet uvevrouwije Loet zij of en toe
al haar best, een» „plat" te spreken, zij
is niet het type voor dit genre en baar be-
schaafd-genuanoeerde geste» en dictie val
len herhaaldelijk uit den toon en ze
weet. het.
Het beat op dreef was ze uit den aard
der zaak in* het tweede bedrijf, maar on
logisch. Vanwaar toch had zij ineen» nu
dien beteren toon, waarom begreep zij wel
die woorden, .waarover pa en zoon hun
nek braken en sprak zij ze goed uit Ais
ze dan ook zegt ik ben Aa.tje en ik wil
Aaltje blijven, dan i» dat onecht. Ze is
wel degelijk haast mad. Alinette.
Het aunor-diuet was inderdaad alleraar
digst en levendig. Onvoldoende geaccen-
tueerd liet zij overigens haar sttiart om
I den man, dien zij liefheeft en in de ge-
I vangenis zit. Lat verdriet maakt zo aller-
I minst golooiwaardig Ze zou ook een iu»-
I tige Witwe kunneu zyn! Lat wantrouw en-
I wekkend sped tussohe® Jan en Toon was
I wel coquet som», maar niet siuw-bereke-
I nend, al» van een vrouw, die met weer-
I zin, maar uit liefde tot haar man, aldus
handelt. Leze opmerkingen treffen trou
wens mede de regno
Petro Benkman i» Jèn. Jan, de
ploert, die z|6 achter die mouwen, heelt,
uuaar zichzelf ©on gocbeone jonmn vindt
ln zijn optreden zat dot sluweftvel, eerst
al in z'n stille spel in I, later in z'n soè-
ne's met Toon. Het O. W er dluejt met Jan
J Budterman aloeg best in «n wa» niet on
vermakelijk.
De he.d van 't stuk, doe die gewsuw*-
te ontknooping brengt 1» Joh. LA»-
genaken. Z'n sober beheeracht spel
«tak hoed goed af tegen al die luidruch
tigheid en paste hem in dleze rol ook uit
stekend)
Dalt r i m r 11 al» Kriek werkelijk het
ÖT>0 zou zijn om do stemming er 'n beet-
j© in te brengen, betwijfel ik. En zeker
ni»:4 mot z'n tra-la-la, un la-la Z'n gri
me wa» niet kwaad.
Van de overige modespelendeti «ij nog
gonoemd: Anna Langenaken, al»
vrouw Verbrugge, alsmede di© onflympa-
ke buurvrouw, zooals wezen moe»*, roet
haar dreinerig dochtertje. Mevrouw Sol-
mt, die riek wa», werd vervangen door
Joanne v. Lyaden, lang niet on
aardig!! ]>e apachmdans, waarin haar le
nige losheid! bleek, was wei op de grens
van acrobatiek. v y.
ZONDAG 24 MAART.
GOUDA.
remonstrantsche kerk.
10% u. vjn. Ds. H. VAN ASSENDELFT.
Bevestiging van nieurwe leden.
ST. JANSKERK.
10 u. T4n. Da. G. J. DEUR. Bevestiging
van nieuwe leden.
4 u. mm. Geen dienst. t
6 u. njn. Dm E. BUL. Bevestiging van
nieuwe leden.
KERK PEPERSTRAAT.
2 u. «JU. Di J. W. BEBKJSLBACH V. d.
SPRENKEL.
LUTHERSCHE KERK.
10 u. TJH. D* TH. SCHARTEN.
BOSKOOP.
REMONSTRANTSCHE KERK.
10 u. yjm. D». A. JAGER.
NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. NIEUWBURG.
WADDINXVREN.
REMONSTRANTSCHE KERK.
Geen opgu! onWenjen.
NED. HERV. KERK.
9)4 tjh. en 5 u. un. De. SOOY^rsn
MOORDRECHT.
NED. HERV. KERK.
10 o. «n. Ds. A. TH. L. VAN DE VEN.
GOUDERAK.
NBD. HERV. KERK.
9)4 u. T.m. Ds. MONTFRANS te Onder-
kerk a. d. Ussel.
STOLWIJK.
NED. HERV. KERK.
10 m v.im Ds. F. A. FRANCE.
EVANGELISATIE GEBOUW.
9% u. vjm en 6% u. n.m. Ds. BOUT
HOORN, Dordrecht
HAASTRECHT.
NED. HÉRV. KERK.
10 u. v.m. De. E. v. d. BROEK.
GER. KERK.
9% u. v.m. en 6% u. n.m. Preekleaen.
GOUDA.
WOENSDAG 27 MAART.
12 u. m. Ds. J. W. BERKELBACH v. d.
SPRENKEL. Huwelijksinzegening.
SPOBT.
VoetbnL
De wedstrijden van morgen
In de le klasse A margin 2 hoogst be
langrijke wedstrijden: H.V.V bij Sparta en
Ajox bij UW. op bezoek, wedstrijden
waarbij de overwinning niet cadeau zal
worden gegeven, ouxiat eeu ieder die kaan-
pioenspretendenten graag wil dwareboo-
nieu. Ook in B spant het, krijgt A.F.C
Dnrdrecht en Spartaan t Gooi Op bezoek.
Voor 2C moet morgen T.O.P aam de
Karnen*lik8l)oo* het Rot|mlaiiische Nep-
tunua ontvangen. In Rotterdam eindigde
de ontmoeting in een gelijkspel (dloor uit
slag protest), wij beschouwen het als) twee
gelijkwaardige tegenstanders en voorzien
een apatmenden strijd; daar TO.P. ook
dezen wel zal willen winnen
Verdler gaat Olympia 2 dien laatsten
strijd spelen in Hilversum, ook tevens
een der zwaarste. Al .verloren d» Olym
pia-reserves op terrein, misschien
gelukt het hun morgen wel stand te hou
den tegen Hilvorsuin 2. De ontmoeting
heeft oc* 12 uur op het ^'ictt>riaL«veId
plaat».
De Goudsche Bond) geeft een wedstrijd
van Oiyïnpia 3 op het Sportterrein tegen
Alphen 2 en een uitwedstrijd voor Gouda
2 <m Schoonhoven. Beidie Goudsche ploe
gen liehben nu wef ©en kansje om te win
nen, ad is bet op vreemd terrein. Ton
adotte Woerden 2 bij die Zwaluwen 2 op
Y Lawn Tennis.
Nu de zomer haar intrede schijnt te heb
ben gedaan, is met haar de animo voor ten
nis herleefd.
Het bestuur van de G. T. C. Tiod heeft
besloten 'haar baan vanaf heden wederom
voor de leden open te stellen.
De beide Gowische Vefeenigingen, welke
dit jaar in de competities van den N. L. T.
B. medestrijden, z(jn in één afdeeling inge
deeld en wel in West 2 F. 4 vereenigingen
vormen deze afdeeling: Tiod, Be-Quick, To
go (uit Rotterdam) en Top (uit den Haag).
Tusschen deze vereenigingen zal ditmaal
een heele competitie worden gespeeld, zoo
dat alle vereenigingen elkander tweemaal
ontmoeten, wat de spanning ongetwijfeld
ten goede zal komeq. Mogen de beide Goud
sche clubs een voorspoedig jaar hebben!
Daar dit jaar niet op aanvoer van ballen
uit Engeland gerekend kan worden, heeft
de fabriek „Vredestein" het initiatief geno
men Hollandache tennisballen te vervaar
digen, welk initiatief met goeden uitslag
is bekroond. De matches zullen dan ook
met deze „Balwina"-ballen gespeeld wor
den.
De aanvang der competities is bepaald op
14 of 21 April a-s.
Hoogste stand 773,0 te Maastricht.
Laagste stand 746,8 te Hernosand.
Verwachting; Zwakke tot matige
winden nit westelijke richtingen, nevelig
tot licht bewolkt, waarsohynlyk droog
weer, kans op nachtvorst, vooral in
het oosten, iet| zachter overdag.
Zon en Maan.
Zonsopgang: 6 uur 1 min.
Zonsondergang6 nur 13 min.
Rywiel- en rytaiglantaarns aanste
ken 2 nar 66 min. nacht.
Volle Ma&n 27 Maart.
Nsdtrland, Ds Entente en de
Vereenlgde Staten
Met groote instemming zal ieder hebben
vernomen, op welke wijze gisteren door de
Nederlandache regeering uiting is gegeven
aan Haar verontwaardiging over het optre
den der geassocieerden ten opzichte van
Nederland. Het protest van Regeering en
Parlement, dat door onzen Kameroverzicht-
schrijver onder de aandacht wordt gebracht,
vindt weerklank, overalr in alle partijen
zonder onderscheid. Dat is een verheugend
verschijnsel. In den ernst van dit oogenblik
staan allen aaneen geschouderd als één man
om de Regeering, die zich door den zoo
krachtigen steun van parlement en volk
sterk zal weten in wat komen kon.
Da weerzinwekkende vriendelijkheid
waarin van de zijde van de Amerikaansche
en Engehsche regeering getracht wordt
goed te praten of te versachten, wat niet
goed te praten of te versachten is, heeft het
geloof in de goede trouw of beloften doen
verloren gaan en welke beweringen of be
loften er van die zijden ook zullen worden
gedaan, ze kunnen niet dan met een
schouderophalen worden ontvangen en met
groote argwaan worden beschouwd.
Met een enkel woord is reeds medege
deeld dat ook in het Engel sche Lagerhuis
Lord Cecil een zelfde standpunt heeft inge
nomen als president Wilson deed. Ook in
diens rede is het de duikboot, die de grond
oorzaak weidt genoemd van het optreden
der geassocieeVden. De voorwaarde door
Nederland gesjeld, dat geen oorlogsmateri
aal met de Naüerlandache schepen zou mo
gen worden vervoerd, achtte Cecil onaanne
melijk, daar' ,Jn het tegenwoordig stadium
van den oorlog, een schip dat geen oorlogs
materiaal kan vervoeren, van zeer weinig
waarde is." En hy vervolgde: „Onder deze
omstandigheden zyn de geallieerde regee
ringen van oordeel, dat het eenige, dat haar
overblijft is gebruik te maken van wa t z ij
meenen, dat haar onbetwist
baar recht is, (wij spatieeren hier!
Red.) n.L de diensten te requireeren van
elk neutraal schip, dat zich in haar havens
bevindt, volgens hetgeen technisch genoemd
wordt, naar ik meen, het recht van An-
gari."
Wat het tirecht van Angari" is, de N i e u-
we Courant heeft daarvan dezer dagen
reeds de beteekenis weergegeven, die voor
de Geallieerden allerminst vleiend is. Het is
eenvoudig een recht dat door een machtspo
sitie wordt aangematigd, maar waaraan eik
begrip van billijkheid en rechtvaardigheid
vreemd is. Op grond van dit recht %u,
verklaarde Cecil dat aan de reeders van de
genomen schepen, alle schaden zullen
worden betaald, terwijl aan het eind van
den orlog de schepen zullen worden terug
gegeven of vergoed, of zoo spoedig mogelijk
nè den oorlog door een ander vervangen.
De toezegging „dat zoo spoedig mogelijk
in een Noord-Amerikaan ache haven 50.000
ton tarwe of een daarmee overeenkomende
hoeveelheid meel ter beschikking van Ne
derland zal worden gesteld en bovendien
50.000 ton in een Zuid-Amerikaansche ha
ven", zal men te beschouwen hebben in het
licht van den huidigen toestand. Het is
zooiets als balsem om de oogeniblik-
kelyke pijn van de geslagen wonde te ver
zachten. Of het practisch mogelijk zal zijn
om het graan bier tè krijgen, is een vraag
die evenzeer op zijn plaats is als deze: of
het de geassocieerden wellicht door een
schijn-vertooning te doen is eenigermaite
de beau róle als de menschlievende uit te
hangen. Immers, onze eigen schepen zul
len moeten uitgaan om het graan te ha
len! En zijn wy er zoo zeker van dat ze
beladen zullen terug keeren? Werden niet
onze sahepen nog slechts een paar weken
geleden ongemotiveerd te Singapore opge
houden, om nu mede ten offer te kunnen
vallen? Wij zijn sceptisch gestemd en zou
den liever zien dat wy door eigen krocht ons
zouden losmaken van die „vriendelijke
gunsten" in onzen nood.
LAATSTE BERICHTEN.
Het Dultsche offensief.
250.000 gevangenen, 400 kanonnen
en 200 machinegeweren.
BERLIJN, 23 Maart. (Officieel).
De Duitschers x(jn tusschen Croisil-
les en Woeuvres ide tweede vijande
lijke linie binnengedrongen. Ver
scheidene dorpen osijn genomen. Tus
schen St. Milieu en de Aumlgnon-
beek, z(jn de beide eerste linies door
broken. Wh staan bü Vermand voor
den Sector ten Z.-W. van Ka-
merijk over Demicourt en Libecourt
yervolgen. De Duitschers dringen tus
schen de Aumignonbeek en de Som-
me de derde linie binnen. De Oise-
overgang werd bü la Fère gefor
ceerd. 250.000 gevangenen zijn ge
maakt, 400 kanonnen en 200 machi
negeweren veroverd.
De NederL schepen onder Amerikaansche
vlag.
LONDEN, 22 Maart (Partic.) Aan de
Times wordt uit New-York geseind: Thans
varen 77 Nederlasdsche schepen, metende
640.000 ton, onder Amerikaansche vlag. Een
groot \deel der bemanning van de schepen
verklaarde zich geneigd onder bevel van
Amerikaansche officieren der Marine-re-
serve te varen.
Complicaties met de Nederlandache re
geering als gevolg van de in beslag neming
worden niet verwacht
Directeur Ned. Handels Mfl.
Met ingang van 1 April 1» door de Ko
ningin benoemd tot directeur van Neder,.
Handel» Mij. Fr P. J. Vaster, die im 1893
bij deze Maatschappij in dienst trad en
wien rort Juni 1917 o>p zijn, versoek eer
vol ontslag werd verleend' als hd der ftuv
torie te Batavia.
De heer Otto uL dient ecu motie van
afkeuring tegen het- beleid van Minister
Poathuma in. Deze motie wordt thank
voldoende ondersteund.
Minister Cort v. dt Linden deelt,
met volledige rasttvuming der regeering.
ook van dis Minister* van Landbouw en
Financiën mede, dat de Regeering, onder
den indruk der gebeurtenissen der laatste
dagen, overtuigd ia, dat de productie der
levenMuiddrteti zoo hoog mogelijk. dUnt te
worden opgeooerd. Laarecu dieot de in-
vovi van weeldeartikelen te kunnen wor
den bekt. uwiu.ii bepalingen isniitxu deu
Uivoer worden getroilcu, tot het tegen
gaan van den ketting non <hi iti prijtop-
dryving. De mstriiing van rsgooringsooui-
uubsarmseu zal worden uitgebreid, even-
aL duoeutrml|tsatie «i eowröie. ook do
ranuHKZieermg dient uitgebreid te worden.
ureeuaguigcïi en commissies, inclusief
commissie*» von bijtend, moeten omgezet
wordcu ui ambtelijke oomuiiaek*.
De productieprijzen mogen met zoo laag
zyn, dat de productie daardoor niet zou
woraeu bevorderd; ook niet zoo hoog, dat
te groote oorlogswinst zou worden gt>
V oor dw, onder verschillende otuMan-
lilgiiitidta werkende bedrijven, moeten ver
schillende pryzeu worden vostgeste.d. Lr
zal oeiing worden gehouden met do land-
buuw organisaties. Dc noodige ontwerpen
w.o tot wijziging der onteigeningswet,
worden met spoed voor bereed, «j gai een
„raad voorberoep van orLissakcnwor
den iiijgustekk iioewël niet ten voile vol
daan, wil Minister Trettb niet hetont-
wiakeltto steis«i geuoegou neroou. Leore-
dietoanvrage zou zoo worden gewy&gd.
dat het erwliet streskan kan tot October,
over de <i*suiing zai Minister i'reub m»-
ttetteelingcn doen bij de behandeling van
het opcciUen-ontwerp
'legen de moties-OttO, Saunas «n v. d.
Tempen, heeft de regeering bezwaar, eoh-
ter uiet teg*» db rooties Merchant, Ter
bpill en v. d. Voort v Zijp
Minister Posthuma dupliceert, even
eens Minister T r e u b.
De heer Tor Spil v4. trekt zijn
motie in.
De hoer va u i> o8 r n ui verklaart
tegen du inotue-Otto te zullen stemmen.
De heer Troelstra sd. deelt uisde
dat de moties-van den Tempel en Baan es
blyveu gehaudhaald en dat die epciaul-de-
mocraten voor de inotto-Otto zullen stem
men.
Do heer Van Bereateya v.d. aai
tegen die rootio-Ott» stsuanea, omdat zij
gericht ia tegen het geheele kabinet.
Minister Gort v. A Linden ver
klaart die rooucs-Otto, Bonnes eu Van deu
Tempel voor dia Rogeering onaannemelijk.
De motioütto wordt verworpen met
42 tegen 16 ste., (vóór de soc.-d«*u.,
1 lamel, Ottto en Rtohon.)
De luotio-ttaune» wordt verworpen
met 45 tegen 15 st. (voor de soo. diern
Otto, van Hamei).
Do mmlfte-v. dL Tempel wordt y or.-
worpen met 44 tegen 14 st (vóór de
soc.-demOi
Do miWo-Boogaerd (beschikbaarstelling
van tarrwe, torwevlokken voor zieken)
wordt L h. st. aangenomen.
De Aamcr gaai te 1.15 Ot nadere bij-
eenroqping uiteen.
BURGERLIJKE §TAND.
GOUDA.
iBORfiN 20 Maart. Aria, a y. J
itohouten en C. Boet. Helena, iv.L
NJ Poldervaart en W. Lafeber.
Maart Elizabeth Sophia, A r. M van
den Heuvel en M. W. van Vliet
Maart. Petrouella ilendrika, d v. G. Ul-
jee en E. van Wetten. Anna Sibilla,
d. v. J. J. Se» m l. Kromme Dina,
d v. W H. van de Munt en G Schaap.
Cornelia Amthondu» Marie, z. v A. M.
ergeer en J. t. Bovenhoven.
ONDERTROUWD: W. L van der
Burj^ tn E. J van der Torren. F. F
Gbueog^ en T. Mwiach. J. die Jong en
S M Akkerman. CL J. M. van A'n
I jng co H van Waas.
OV^RDI-Dl.N 19 Maart. Albert Kreu-
len 82 j. 20 Maart Koba van Vliet,
geh. roet J. Mi van Buur en. 62 j. 21
Maart. Antjo Tijtsterman, weA v H. An-
druff 69 j. 22 Maan. Wilheton.na Voor-
derhaak 7 ro
KOSTELOOS.
Thee.
De BURGEMEESTER der Gemeente
GOUDA brengt ter algemeene kennis:
le. de bons 11 en 13 der thee- en koffie-
kaarten zullen niet geldig zjjn voor de afle
vering van thee door tuaachenhandeltara
aan detaillisten;
2e. de bons 15 en 17 sullen niet geldig
zyn voor eenige aflevering van thee
kunnen worden vernietigd;
3e. bon no. 19 eener thee- en koffiekaart
is niet geldig voor den aankoop van thee
door den verbruiker, doch door inlevering
van dien bon op de wijze hieronder
noemd, zal een verbruiker aanspraak ver
krijgen op de leveringvan thee op bon 21
en zoo mogelijk nog op een of meer der
volgende oneven genummerde bons.
4e. De houder van eene thee- en koffie
kaart levert, uiterlijk tot en met 23 Maart
1918, bon 19 van zijne kaart in, bij den
detaillist, bij wien hij zyn rantsoen thee
wenscht te koopen. De detaillist waarmerkt
de rugzjjde van het lichaam dier kaart met
zijn firmastempel of op andere wijze dui
delyk voor ontvangst van bon no. 19.
6e. De detaillist veiplieht zich door in
ontvangstname van bon no. 19 aan deo ver
bruiker het nader vaat te stellen rantsoen
thee te verkoopen.
6e. De detaillist zendt alls door hem in
ontvangst genomen bons 19 uiterlijk tot
met 2 April 1918 aan zfjn gebruikel(jken
leverancier, vergezeld van eene opgave van
het aantal dier bons en van den voorraad
thee dien hij nog bezit.
Gouda, 22 Maart 1M8.
De Burttemeester voornoemd,
ULBO J. MUS.
Voor soo sposdil mogelijk REN NETTE
GEVRAAGD bij I. H. KROM. Wijdstrsst 27.
.1178 7
kift 117) IS
APOTHEEK,
OOUWE 135, TEL. 37.
In frool» ultvoorlng
- levert -
Drukkwrlj
tw Huur ot to I
OKVRAAQO,
omtrek markt. 14
Brieven met prtyoopgave onder
no. 1172 B*re«t» Ooudsche Courant
1 y _y JM
1168 ia dm 40
otonroldifMët uforotloa.
De ladluke vent aat <i|«
la daa harem «ie dei Makerid|e.
tekltterende ledlteha feutee.
Prachtvolle creatie vso
Qunnar Tolnaoe,
iMfeoarselMr 8af ere
Zaterdag 2voaretelUagea 1 ea9oor.
Zeedag »aas14V, eer. Vergen dagae 7uur
1176 60 .De Seorefarii,
J. CL O. KAMPHUIZIN.
N.B. Belangstellende niet-leden hebben vrijen toegang.
ELECTRISCHE MEUBELFABRIEK, BEHANBERU,
STOFFEERDERU, BE00ENMAKERIJ
i. r tin ie bvomiDT
1171 KM
Voorradig groot* keuzo
Praehtoolloetlo
Vraagt onza prljzan van Klndarwagans.
ti
