Telegrafisch Weerbericht
lirUN elk de zes grootvorsten, die Mg Ie
Potrograd verbllj v«\ naar de provindee
Perm, Vlatita en Vologda gmteporKwrd
moeten worden.
Admiraal liaivoioll ge
arresteer d.
LU l'etrogrndi wordt gemeld dat adiui.
rual Kazvozolf is gearresteerd* ouder be-
HulmldJflof van oontra-reVoKilloonaire nei
gingen.. Volgens een ltd van* de vloot-
commiesIe, wm Zotvoaoff van plan sche
pen van do Ooatsecvloot te verkoopeu m
knoop* voor dat dpel onderhandelingen
aau met den oommandaut vau de Fin-
sclie Witte Garde».
Kon rood Leger.
1 rotzkj' heelt oen oproep tot do bevol
king gericht, waarin hij huor uilnootügl,
mode te worden aan do orgMkHutio vau
het itoodo Loger. lilj kondigde tevens de
auumaande publicatie aan vau een decreet,
wnarbtj do militaire opleiding voor alle
burgers velzichtend wordt gestold, en
allo oud-generaals eu andere officieren
wider ouder dienst worden Rbroepeu als
-instructeurs, onder controle van de volks-
oommiHManHaou. lh ei-u tc Moecou ge-
lioudom redevoering verklaard*» Trotzky,
dnt hij zich voornam, ecu Kood kgcr
van een millloon »»jonetten op du been
te brengen.
BINNENLAND.
Kamer-vacature Mr. van Beat.
De vernieling voor de Tweede Kamer in
het district Kuidhoven, uitgeschreven we
gens hot ontslag nemen door mr. J. van
Bont, h bepaald op Vrijdag 5 April, de
stemming zoo noodig op Vrijdag 12 AprL
en de herstemming zoo noodig op Vrijdag
19 April.
Geen graan uit Amerika?
Men semi uit New-York aan de N. li.
Crt.
Do Anierikaansche bladen besproken de
weigering van Nederland om het graan van
de Vfrcenigde Staten te aanvaarden. (Hier
van ie hier U) lande nog niet» bekend
liod. N. K. l'rt.) Ze geven ernstige te
leurstelling te kennen over dit besluit,
daar men had gehoopt, dat de ernst van
do berichten van liet front langzamerhand
liet Nederlandsche volk er van zou over
tuigen, dat de tijdelijke lo-uing van zijne
schepen inet volledige waarborgen tegen
verlies inderdaad uiterste oorlogsnoodzaak
is, niet ingegeven door eeu plotselinge op
welling tegen de Nederlandsche regeering
of natie. Ze was noodig door de dringen
de noodzakelijkheid om de volle macht aan
Amerika manschappen en materiaal te
dom toevallen aan die zijde, welke tracht
Duitschl&nd to beletten oen overwinning te
behalen over de zaak der goal Hoorden,
welke - naar de meetiing hier - ook ten
slotte de zaak is voor de neutralen.
lTlt hieromtrent door het Corr.-Bureau
ingewonnen inlichtingen is overtuigend ge
bleken, dat vau regeeriugswege geen enkele
stap is gedaan w aarop men in Amerika de
meetiing zou kunnen gronden, dat het
graan is geweigerd.
Hr. Ms. „Hertog Hendrik".
Blijkens bij het departement van Marine
ontvangen bericht is Hr. Ms. pantserschip
Hertog Hendrik" onder bovel van den
kapitein ter zee A. C. de Joncheere 20
dezer van Bergen vertrokken teneinde in
Nederland de noodigo herstellingen te on
dergaan.
De „Hertog Hendrik" wordt Vrijdag a.s.
to Nleuwediep verwacht.
De huuropzeggingswet.
- In vorband met het door den Haagschen
Huurdershond aan H. M. do Koningin in
gediende adres heeft de minister van Jus
titie gisteren dn diena kabinet met den
voorzitter van genoemden Bond, den heer
J. N. J. de Booy te 's-Gravenhage, ©en
onderhoud gehad. Z- Exc. gaf allereerst de
geruststellende medodeeling dat de afkondi
ging der opzeggingewet over enkele dagen
zei plaats hebben. Enkele algemeene maat
regelen van bestuur moeten in verband met
de invoering nader worden uitgewerkt.
Ten aanzien van de door den Bond van
Huiseigenaren ingestelde nieuwe contraeten,
in welke contracten onder meer ook nader
in te voeren belastkigverhoogfcogen en an
dere kosten, welke tot heden voor rekening
der verhuurders kwamen, op de schouders
der huurders worden gelegd, gaf Z. Exc.
als zijn persoonlijk inzicht te kennen, dat
al dergelijke bijzondere verhoogóngèn, op
grond van de reeds geldende Iluurcommissie-
wet, met welke wet thans de Huuropzeg
gingswet in contact is gebracht, door de
Huureommlssie, als verhoogingen der huis
huur zullen worden gerekend. Waar de wet
in elk opzicht den huurders in de togen-
woord4|gc tijdsomstandigheden beschermt,
daar was de minister van oordeel dat zejfa
voor lien die dergelijke contracten reeds
onder den drang der omstandigheden, heb
ben geteekend, zeer zeker een beroep op
do Iluurcoinmissie vrucht zal dragen. Mede
in vcrbaaid met de laatste dagen plaats
liel/bendo handelingen, om woningen zooge
naamd ..gestoffeerd" te verhuren, was Z
Excellentie van oordeel, dat ook dergelijke
handelingen krachtens beide wetten, afdoen
de kunnen worden bestreden, voofts wees
do minister er onder meer op, dat waar
dn kantonrechters, als zelfstandige magi
straten, oordeelen, zijnerzijds geen clemen
tie kan worden bepleit, voor gevallen van.
urgenten aard, waarin bijvoorbeeld reeds
uitzetting dreigt, doch naar het oordeel
van den minister, in deze ook door de
kantonrechters in het algemeen, w<4 terde
ge met den noodtoestand 'zal worden reke
ning gehouden. Overigens wees de minister
nog op de door den minister van Binnen-
landf'cne Zaken toegezegden aanbouw die
van zeer ingrijpend karakter zal zijn.
Tevens kon de minister mededeelen, dat
in het bijzonder de steunregeling, door het
Koninklijk Nationaal Steuncomité te verlee-
nen, aan .hen, die bedrijfsschade lijden, de
volle ahridacht van Hare Majesteit heeft.
De door den Haagschen Huurderabond inj
te stellen Woning-arbitrage commissies, ter)
voorkoming van geschillen bij den belang,
rijken datum van 1 Mei aanstaande, achtte
Z. Exc. eeu zeer uoodtgsu en nuttigen
maatregel, in verband met de vele werk
zaamheden der HuurcoimiilMiea. Opdrijving
vau koopprijzen werd naar 's ministers
oordeel, door beide wetten voldoende be
perkt, daar In goen geval met sterk opge-
d re ven verkoopprijzen, bij huurprljnge-
geeohllleii kan worden rekening gehouden.
BIJ gevallen van zoogenaamd zelfbewo-
nlugNrecht en dat door bloedverwanten van
den eigenaar, geeft het «ogenblikkelijk huur-
derabelang den doorslag. Uitbreiding der
Huurcommiiwien zai in vorband met den
toeuauiendeu arbeid, door Uodeputeerdo Sta
ten wel naar gelang der omstiuidighedou
ploau.
Brandstoffen-Lom missies in Zuid-Holland.
I de gistermiddag) in euu der boven
zalen vau hotel „Cooiuaus" te Rotter
dam gvlsundon vergadering der Vereeui-
ging van Brandstoffenoomuiissies iu ZuW-
Hol land, werden in de eerste plaats de
lu de voorgaaode vergadering vastgestel
de plannen behandeld
'liet informatiebureau, waarover vroe
ger reeds gesproken werd, zai gevestigd
worden te Delft onder leiding vau dan
lieer P. Lebens, ontwerper van de nieu
we distrilHitieplahiien, bijgestaan door de
hoeren M. Kramer, secretaris en mr. I'.
Briët, voorzitter der vereenigéug.
De distributiepèanuen voor groepen A.
A V 11 11, B, C, D. on kteiuludiwlrie
worden na «enige besprekingen door de
vergadering goedgekeurd Tevens werd
door liet bestuur bekend gemaakt, dat lu
liet plan, om dbor een accountant oon-
tri Ie te laten uitoefenen ia voorzien door
het aanstellen van het Accountantskantoor
Richters te Rotterdam. Hierna besloot men
do R. K. D. D. voor *le stellen vau ha
re belangrijke circulaires meerdere exem
plaren te laten drukken, opdat alle ko-
lenhandelaren zich van den inhoud op de
hoogte kunnen stellen.
Besproken werd de toegezonden circu
laire van. de R.K D. dtd. 11 Maart JA.,
betreffende distributie- en ronteoeneerings-
regeling van huisbrand voor liet tijdvak
1 April 191»—1919.
De hoer Bos uit Heianaveen bracht mi-
der lilt oog uit welke moeilijkheden de
turfkwesties ontotnau zijn. Spr. zette uit
een, dat er circa 130 soorten! vau turf
ziju, zoodat na de vaststelling verleden
jaar van den maximumprijs, gropte ver
warring ontstond, doordat de óóne luwde-
laar onder de distributie wet viel en de
andere niet. In verband hiermede werd
toen een nieuwe regeling getroffen, waar
door alle turf werd gedistribueerd. Hier
mede gingen echter de schippers, waar
van velen zelf handelaar zijn, niet ac-
cooavl eu staakten.
Daardoor is er het afgoloo|>en jaar wei-
uig turf geweest, en zijn giroote voorra
den nog uamwezig, die dit jaar beschik
baar gesteld zullen worden. Tevens wa
ren er ecnlge bezwaren geopperd, tegen
do wijze van levering, welke uit den
weg geholpen zijfl door het vasèatelleta
van een levering per gowicht, waarbij
dan coulróle zal worden uitgppefend op
het vochtgehalte. Ten slotte werd het in
eeu vorige vergadering gedane voorstel,
eeu vacatiegeld vau f 10 per l.d per ver
gadering te verleenen aan het bestuur,
door de vergadering goedgekeurd en is
tevens in verband niet de hooge kosten
van het secretariaat en het bureau, be
sloten, de oontribuiie met f 2.50 per 1000
inwoners van elk district te verhpogen.
Door de vergadering werd voorgesteld
de prijzen voor de kleinindustrie te ver
lagen, welk voorstel door het bestuur
aan de R.K.D. In overweging gegeven
zal worden
De volgeqde vergadering zal plaats heb
ben oip 29 Mei a.s.
Vereeniging van NederL Gemeenten.
Aan het verslag over 1917 der Veree
niging van Nederlandsche Gemeenten in
het v olgende ontleend-
In 1917 traden 71 gemeenten met 571.171
inwoners toe, zoodat thans de vereeni
ging 390 gwneenten met 9.738.217 inwo
ners omvat.
In Friesland), NoordiHolland en Over-
Ijsel kwamen afdeelingen der vereen!gin
gen tot stand In Groningen eu Noord-
Brabant werd gepoogd daartoe te gera
ken.
Do afdeoliiigpvergaderingen blijken in
eenc liehoefte te voorzien. Do belangen
der gemeenten kunnen daar in. meer be
perkten kring dan in de algemeene ver
gadering onder do oogen worden gezian
en streek belangen kunueii in den kring
der onanidjk'llijk l>eleughebbendeii worden
afgedaan.
De Gemeentelijke Credletbank moet zich
onder leiding van haar directeur, den heer
J. Simony, in eeu sterk toeneuienden bloei
verheugen. Weid ln 1916 «8.679.814.50
aan tijdelijke en vaste leeningen verstrekt,
in 1917 werd niet niinder don f 40.347.100
aan tijdelijke en vaste leeningen door tus-
sche» kornet der liauk met provinciën, ge
meenten en waterschappen gesloten.
De taak van het Centraal Bureau voor
verificatie en ftnancieeie adviezen werd
uitgebreid. Het bureau belast zich niet
alleen met het inrichten, bijhouden en
oon trodeeren van boekhoudingen van ver
schillende bedrijven en takken vau dienst
der aangesloten gemeenten, doch tevens
met het uitbrengen van allerlei adviezen
op gemeentelijk financieel gebied. De
werkzaamheden breiden zich belangrijk
uit *0p 1 Januari hadden 34 gemeenten
de contröie op een of meer takken van
dienst en. bedrijven aau het bureau op.
gedragen. In het geheel werden 96 be
drijven en lakken van dienst gecontro
leerd. De rekening sluit met een nadee-
lig saldo vau f 271.10.
Dr. P. M. Verhoeckx, directeur vau het
bureau voor clectrotechnischo adviezen,
ontving van «even gemeentebesturen op-
dra<#l advies te verstrekken.
Door hel technisch wogenbureau werd
voor elf gemeenten materiaal aangekocht.
Aau twaalf gemeentebesturen warden ad
viezen verstrekt.
Het u ai nat aanvragen om advies op ad
ministratief rechterlijk eu eoouomisch ge
bied door de directie dor vereenlgjugi ver
meerderde aanmerkelijk.
Aau 33 goiueantm werden stukken iu
bruikleen algestaau.
ln nog sterkere mate dan liet vorig
jour heeft de levensmlddtdsiiv^or(||Miuig
tijd en inspanning gevorderd. Met den
Minister vau Landbouw, Nijverheid en
Handel werd viermaal overleg gepleegd
De Rijkscommissie vau bijstand voor cri-
siszakeu hield 9 vergiuleriugjcn met ver-
tegeuwoordigers der vereeniging eu van
eeiiige groote gemeenten.
CRISIS-MAATREGELEN.
Maximum prijzen van leder.
Naar het Corr. Bureau verneemt is bin
nen enkele dagen een nieuwe regeling van
de maximumprijzen voor leder te verwach
ten, hoofdzakelijk wat betreft de prijzen
van zoolleer, overleer en zeemleer.
De nieuwe koffie- en theekaarten.
Naar wy vernemen is de nieuwe serie
koffie- en theekaarten op de gemeentelijke
levensmiddelentoureaux gearriveerd. De
kaarten zijn precies gelijk aan de thans nog
geldende; alleen is de kleur der kaart zelve
groen; de cijfers der bons en de vermelde
bepalingen zijn wederom in zwart gedrukt
De bons zün genummerd van 2762. Bon
24 van de thans cout-seerende kaart is gel
dig tot 16 April. Daar de nieuwe bon 27
voor koffie te beginnen met 16 April geldig
is, zullen de nieuwe kaarten op of om
streeks 16 April uitgereikt worden.
De vleeschdistributie.
Twee ons, met inbegrip van eenheidsworst I
Toen de jobstijding der beschikbaarstel
ling van 2 ons vleesch per hoofd per week
tot-ons kwam, was de stille hoop van velen
nog gevestigd op de eenheidsworst, welke
als vervanging van ander vleesch be
schouwd werd.
Een medodeeling van het Hyks Centraal
Administratie-Kantoor voor de Distributie
van Levensmiddelen aan de gemeentebestu
ren slaat echter aan die verwachtingen den
bodem in. Bericht wordt n.l. dat het voor-
loopig vastgestelde rantsoen ad 2 ons, om
vat alle vleesch van runderen (kalveren
hieronder begrepen), schapen en varkens en
alle daarvan bereide producten, waaronder
ook valt het artikel „eenheidsworst". Eiken
Dinsdagmorgen moeten de gemeenten aan
het R. K. D. een opgave doen van al het
vleesch, dat in de afgeloopen week be
schikbaar is gekomen ter distributie. Deze
opgave is noodig, teneinde de benoodigde
runderen en of eenheidsworst te kunnen
toewjjzen, daarbij rekening houdende met
het bepaalde betreffende het te veel ge
bruikte in eenige-4-wekelyksche periode.
De regeling vak het binnenscheepvaart-
verkeer.
De Kamer van Koophandel te Rotterdam
heeft een schrijven aan den Minister van
Laud bouw gezonden, waarin geconstateerd
wordt, dat de tegenwoordige regeling van
het binnenscheepva&rtverkeer bij den han
del algemeene ontevredenheid heeft gewekt.
Waar nu omtrent die regeling het advies
der Kamers van Koophandel niet is inge
wonnen en thans vernomen wordt, dat he
den nieuwe ingrijpende maatregelen te
wachten zijn, verzoekt de Koraer den Mi
nister dringend deze nieuwe regelingen niet
vast te stellen, zonder dat te voren de
daarvoor hi aanmerking komende kaaners
in de gedegenheid worden gesteld haar oor
deel daarover aan den Minister kenbaar te
maken.
De Scheepvaart en de Oorlof.
In beslag genomen schepen.
Volgens tot dusver hier te lande ontvan
gen berichten zijn de volgende Nederland
sche stoomschepen van den daarby vermel
den bruto-registertonnen-inhoud, door de
geassocieerde regeeringen in beslag geno
men:
In Amerika: de Besoeki (3778), Malang
(3629), Buitenzorg (7098), Gorontalo
(5884), Merauke (6674), Samarinda (6825)
en Ternate (6909), alle van den'Rotterdam-
schen Lloyd; de) Texel (3200) en Ameland
(3512), van de Stoomvhart-Maatschappy
Triton; de Wieringen (3026), van de Stoom
vaart-Maatschappij Rotterdam; de Soest-
dijk (6445), Züiderdjjk (5208), Gorredyk
(6466), Beukelsdijk (6801), Oosterdyk
(8261), Rijndam (12.681) en Veendyk
(6874), alle van de HoUayd-Amerikalyn; de
Veerhaven (3003), Waalhaven (3551), IJs-
selhaven (3668), Jobahaven (3628), Sassen-
heim (2160) en, Kralingen (1380), alle van
Gebr. van Uden; de Winterswijk (3205),
Rijswijk (1673) en Randwijk (2401), alle
van Erhardt Dekkers; de Rijndijk (3557)
en Oostdyk (3051), van Solleveld, van der
Meer T. H. van Hattem; de Arundo
(3196), van de Maatschappij Zeevaart; de
Themisto (3694), van Hudig Veder; de
Noord-Brabant (2332), van de N. V. S.S.
Noord-Brabant; de Woudrichem (4016),
van de Dordtsche Stoomvaart-Maatschap
pij; de Bareqdrecht (3704), Mijdrecht
(3476), Wieldrecht (3560) en Sliedrecht
(3056), alle van Phs. van Ommeren; de
Alkaid (3028), Bellatrix (3582), Phecda
(2637), Merak (3024), Alioth (2070), Thu-
ban (3566), Mi*a?h (#550), Mizar (1969>,
Alcor (3661) en Procyon (3566), alle van
Van Nievelt, Goudriaan Co.; de Elisa
beth (1798) en Magdalenna (2173), van
A. C. Lensen; de Biesbosch (484), van de
Hollandsche Algemeene Atlantische Scheep
vaart-Maatschappij; de Adonis (1704),
Bacchus (2255), Clio (2927), Hercules
(2286), Mercurius (2860), Neptunus (1580),
Pluto (1156), Pollux (2886), Poseidon
(1909), Triton (1883) en Vesta (1835), alle
van de Kon. Ned. Stoomboot-Maatschappij;
de Leersum (3686) en Bussum (3683), van
de Stoomvaart-Maatschappij Oostzee, de
Larenberg (3265), van de Stoomboot-Maat
schappij Hilligersbergt de Bali (6694), Bat
jan (6232), Borneo (6550), Celebes (5876),
Rondo (7649) en Roepat (7604), alle van
4a Stoomvaart-Maatschappij Nederland; de
Jan van Naaaau (8830), Prins dar Neder
landen (2287), Prins Willem I (2121),
Prins Frederik Hendrik (2164) en Nickerie
(8917), alle van de Kon. West-Indische
Maildienst; de Zeelandia (7995), Zaanland
(5417), Rijnland (5421), Gooiland (8898)
en Drechterland (8917), alle van den Kon.
Hollandsche Lloyd.
Voorts te San FranciBco de Koningin der
Nederlanden (8226) van de Stoomvaart-
MaatachappU Nederland; de Arakan (5106)
vat) den Rotterdamschen Lloyd, en de Ophir
(4726) van dezelfde maatschappij te Hono-
Soeloe.
Verder te Singapore de Van Heemskeric
<2996), «'Jacob (2988), Pijnacker Hordijk
(2980), Rochussen (2777) en Melchior
Treub (3458), alle van de Kon. Paketvaart-
Maatschnppy; te Brisbane de Tasman
(6123) van dezelfde maatschappij en te
Singapore nog de Madioen (6803), en Goen-
toer (5891) van den Rotterdamschen Lloyd.
UIT DE PERS.
De evenredige vertegenwoordiging en de
kleine partijen.
D; beur (W. II.) VI'. (lejgpn, |iid van
de voormalige Staatscoumuade in zake do
evenredige vertegenwoordiging schrijft
in „Het Volk" (S. D. A. P.) over de
pracPaohe uitkomst van Vie vofming, met
het oog op de as. varkiezlgen, van tal-
looze partijtjes en groepen. Schr. acht
het waarschijn ijk, dat do groepen, als
du axtistenipartijde politLe-mensohefl, de
b< UistingHiii)4eJihren, de vergunninghou
ders, de onderofficieren en a-, zelfs geen
60. pOt. van den kiesdooler zullen krij
gen, waardoor zo goen recht zullen heb
ben op do na d» eerste toewijzing over
blijvende zetels, voor welke op geen der
lijsten eeu aan den kiesdeeler gelijk zijnd
aantal stemmen is uitgebracht. Dc stem
men op de groepen acht hij dus vrij ze
ker verloren. Maar dezelfde ervaring zul
len z. i. in den regel de kleine partijen
aJs de S. D. P., oliristen-socialiston, Lan-
sénk-partij, Alg, Staatspartij, opdoem
Intusschen zal het ontbreken van die
stemmen op de lijsteh der groolere par
tijen invloed oefenen. Schr. stolt hot gp-
vaJ, v dat er dergelijke partijen zijn, die
elk meer dan een kiesdeeler bereikten.
leder vau deze acht partijen heeft een
aantal mailen 14.000 stemmen gekregen,
doch ieder heeft ook nog een overschot.
Dat kan een overwehot zijn van 10, het
kan een zijn van, 13.990 stommen. De
nog te verdoelen zetels worden don aau
die overschotten, in volgorde dor grootte
toegekend, zoodat, wanneer het 8 zetels
zijn, ieder der lijsten nog eon zetel
krijgt. Zijn het er meer ftorf 8. dan
wprdt de toekenning op dezelfde wijze
nog eens overgedaan. Eerst wanneer dAn
nog zetels over zijn, wanneer dus in ons
geval nog meer dan 16 zetels overblij
ven, waarvoor gpen volle kiesdeeler aan
wezig was, komen zotels aan de lijsten
die beneden de 50 pCt van den kies
deeler (hier 7000 st.) bleven.
Het geval, dat dit injdorftaad gebeuren
zou, is vopr de Kamerleden vrij wc* on
denkbaar.
Maar wat wel geschieden kam is dit
gesteld de Anti-nev. Partij heeft, nadat
zo zooveel zetels had als voile, kiesdee-
lers in, haar totale stemcijfer zaten, nog
een overschotje gehouden van, laat ons
aannemen 500 stemmen. Dan kan het ge
beuren dat, doordien zeer veel stemmen
verloren gingen, omdat ze werden uitge
bracht op lijsten die geen 50 pCt. van
den kiesdeeler haalden, die 500 stemmen
een zeted opleveren, en al» het getal ver
loren «temmen zéér groot is, is het zelfs
mogelijk dat die 500 stemmen twee ze
tels opleveren.,
Met andere woorden die versnipperde
stemmen kunnen veroorzaken dat de een
of andere diametraal tegenover die kleine
partijtjes staande grootere partij, één of
twee zetels meer krijgt dan waarop ze
strikt genomen volgens de cijfers recht
had. Ze brengen een zeer onzeker ele
ment in onee poiitiek; de meerderheid in
het parlement tooh kan van zoo'n paar
zetels afhangen.
Zoo kan het stemmen op outsiders een
aan het l>eoogde doel tegengestelde uit
werking hebben,.
Curiua Da. J. BORGER.
Het Godibegrip.
IX.
Het Godsbegrip is thans afgehandeld in
dien zin, dat God in zijn verhouding tot
de wereld voldoende besproken is. Daarbij
is do gedachte uitgesproken van den
lijdenden God den God, die door alle
man schel ijk lijden is heengegaan en alle
meuschelijk lijden begrijpen en vergeven
kan,wijl hij liefde is. Die lijdende God is
de Christus-figuur uit den bijbel, de Zoon
Gods. Het is een ondoordachtheid, als
de modernen leeren dat God de Vader is,
maar Christus niet zijn Zoon want het
Vaderschap stuit het Zoonschap in zich.
God, de volmaakte, heilige Vader, hoeft
geen misbaksels van kinderen als wij men-
schen zijn, doch een volmaakten, heiligen
Zoon den Christus, die geleden heeft, ge
storven is en begraven, maar opgestaan
(want een doode God i s geen God) en
ten hemel gevaren en nu zit aan de rech
terhand Gods.
Spr. zou thans kunnen gaan handelen
over de verhouding van den mensch tot
God, maar indien hij dit deed, zou hij een
domheid begaan. Eerst moet hij nog spre
ken over het theïsme.
Sprekers beschouwing is n.l. anders1 dan
de theïstische, welke de gangbare is. Zij
is het theïsme op zijn kop. Waar het the-
isme begint, houdt spr. op. Het theïsme
n.l. vangt aan met God te stellen al® een
volmaakte, heilige persoonlijkheid vóór de
Schepping. En dit wordt als een feit voor
gesteld. God is ongescheiden onderscheiden
van de wereld, is vóór en boven al het
geschapene als de feitelijke werkelijkheid
van do volmaakte, heilige persoonlijkheid.
En die God heeft - volgens het theïsme
- do wereld uit niets voortgebracht.» Aia
de Zelfgenoegzame staat hij van den be
ginne af buiten alles, hij heeft niets
noodig. Waarom hij dan toch de wereld
geschapen hoeft Volgens Cadvljn „tot
moerdero «ere van zichzelf", doch in dezo
leer is Calvijn niet theïstisch meer, im
mers strijd zij met de beweerde zelfge
noegzaamheid Gods. In hot theïsme kan
God uitsluitend de wereld geschapen heb
ben bij wijze val toeval. Tot óns pleister
is zij er stellig fl i e t, want zóó plelzlerig
is zij niet uitgevallen.
Feitelijk staat er in Genesis 1 volstrekt
niet, dat God de wereld uit niets goucha-
pen hooft, maar dat hij den chaos, die er
waa, geordend hoeft. Maar al atond het er,
theïstisch is do voorstelling van een schep
ping uit niets zeer zeker God staat vol-
koinen hulton de schepping en riep deze
door het woord zijner almacht in het aan
zijn on gaf haar zijn geest mee. Dat is in
hot theïsme de band tusechen God en de
wereld.
Spr. «stolt hiertegenover zijn Godsbegrip,
zooals hij dit in vorige cursussen heeft
ontwikkeld on dat uitgaat van God als oen
werkelijke mogelijkheid of mogelijke wer
kelijkheid, welke zich omzet tot daadwer
kelijkheid. Tenslotte vloeien mogelijkheid
en daadwerkelijkheid samen, God en do
worcld zijn één. In sprekers beschouwing
staat God als do volmaakte, heilige per
soonlijkheid aan het o 1 n d e, in het
theïsme staat hij als zoodanig aan het
b e g i n.' Bij spr. is God er als volmaakto
heiilgo persoonlijkheid ook rwel aan het
begin, maar dan als mogelijke werke
lijkheid, niet als f e i t e 1 ij k e werkelijk
heid. Zooals oen kunstwaar zich door zijn
intuïtie tot het scheppen van een kunst
werk bekwaam weet voordat hij begint, zoo
voelt God vóór de schepping hetgeen hij
worden kan. En wat iemand worden kern,
is hij reeds in aanleg.
Weet de theïst wel wat een feitelijke
werkelijkheid is - Er zijn mogelijke
werkelijkheid, daadwerkelijkheid en feite
lijke werkelijkheid. De mogelijke werke
lijkheid is er eerst zij zet zich om in
daadwerkelijkhcid. Een mogelijke werkelijk
heid, welke niet tot daadwerkelijkheid kan
worden, is een onmogelijkheid. De feite
lijke werkelijkheid (of het feit) is het
fatale pun!, waarop het theïsme doodvalt.
Want wat is een feit Een gestorven
daad. Als het theïsme God stelt al» oen feite
lijke werkelijkheid, dan is God in het theïsme
dood. En als het theïsme God reed» als
feitelijke werkelijkheid stelt vóór de schep
ping! dan was God reeds dood vóór do
schepping. De daadwerkelijkheid Gods is
de voortdurende openbaring vau het. leven
Gods, want allo leven is daad. Alle® wat
is, is geworden de schepping isi één voort
durende wording. In den grooten stroom
van opkomen en vergaan is alles begre
pen. Oók God. Alleen op die wijzë is er
ook voor hem leven mogelijk.
Er is nog een grooter bezwaar tegen
het theïsme aan te voeren liet laat deze
wereld een onverklaarheid en een onver
klaarbaarheid. En als wij zien op de we-
reldsche ellendigheid, moet de schepping
van theïstisch standpunt beschouwd, ook
een onverantwoordelijkheid, ja *l>en mie-
dadïghold heeten. De theologen pogen dio
ellendigheid te verklaren uit den zonde
val 'a inenschen ellende is zijn eigen
schuld. En zij verwijzen ons naar het ver
haal omtrent het proef verbod in Genesis.
Maar hot ils 's menschen eigen schuld
niet. Indien God - zooals de theïsten
leeren - een volmaakte, heilige persoon
lijkheid was, almachtig en alwetend, Va
der cn met liefde jegens de menschen be
zield - dan vragen wij Waarom heeft
die God, zijn almacht gebruikend, de we
reld niet goed geschapen Waarom heeft
hij niet voorkomen, dat de mensch het ge
bod overtrad Waarom heeft hij den mensch
niet zóó geschapen, dat hij er niet naar
taalde om to zondigen f De zonde is, als
de mensch geschapen wordt, mogelij ko
werkelijkheid. Waarom hea't God de zonde
niet gemaakt tot onmogelijkheid
Do theologen antwoorden hierop God
wenschte den mensch bIr een vrij willend
wezen, niet als een ®laaf. Maar God wist
toch krachtens zijn alwetendheid, dat de
mensch verkeerd zou kiezen, hij voor
zag dus dat de mensch toch slaaf zou
worden, en niet van hemvelf, maar van
de zonde Waarom heeft God de mogelijk
heid geopend van een zóó groote ruïne
Gods vaderliefde kortlt hier toch wel lee-
lijk in het gedrang.
Ja maar - zeggen do theïstische theo
logen - gij vergeet Gods paedagogne. De
ellende moet dienen om de menschen tot
God te voeren. - Maar i s dat werkelijk
zfoo Voert de ellende integendeel niet
heol vaak van God af Voert b.v. de el
lende, die wij thans beleven, de menschen
tot God, of doet zij hen vragen Waar
js nu die. liefderijke God
Er is redding uit de ellende in Christus
- beweren de theïsten. Maar ook dit is
geen bevredigend antwoord want slechts
zeer weinigen worden behouden, verreweg
de meesten worden ter helle verwezen,
«sof deze wereld zelve niet reed» hel ge
noeg wa»
De God van het theïsme is geen lijdende
God. En dat is het wat wij noodig heb
ben. Het lijden alleen voert ons hooger op.
het «s de eenige waarachffige factor tot
onze volmaking. Onze ziel bezint zich in
het lijden op haar eigen heil en op haar
wezen. Een God, die geen lijden gekend
heeft, die huiten zijn schepping blijit, is
geen God hij kan het lijden dor mensch-
he»id niet begrijpen, hij wordt door de
schepping niet aangeroerd. De God van
het theïsme heeft de wereld geschapen
zonder te weten waarom, en hij wijst op
een mirakel als op het middel, waardoor
enkelen kunnen geraken tot de zaligheid
hierboven. Dat kan ons niet bevredigen.
Er is tegen sprekers beschouwing wel
eens aangevoerd, dat zij is een re-
doneering vau binnen naar buiten. Maar
als wij God willen verklaren, dan moe
ten wij van binnen naar buiten redenee-
renj Als God ons niets anders te zeggen)
heeft gehad dan wat er in het Oude en
Nieuwe Testament staat, dan had hij even
goed kunnen zwijgen. Maar de menschen
zijn er ook nog en zij voelen in zich
leven het goddelijke. Het ie zooals een
wijsgeer zeide i „De mensch zal zijn God
breken uit de tandon van het lot". De
menschheid zal niet rusten voordat God
en de wereld waarachtig één zijn.
In de R.-K. Kerk is het dogma (dat de
riJSl]" lormulwrin* t» vttTmwl»
geworden tot goochelarij, Iq
r,r I'roóatiuitl»"» 'O' «M toovertormule.
t II .K gooclielt de ouwel om tot het Ü-
1 k»..'. 'vau Christus, het Protestantisme
I voor do „w»ro" l«'r co «let daar-
iaden vrijbrief voor de eeuwigheid. Zoo
I* .i. «Inlitfolf vnrlonhlinnrl air.
ln 1
Seeft het
theïsme zichzelf verloochend en
nrd.u tot lorinule. üod is in het th.snle
Mte Uke mogelijkheid, - God is dood.
"In duo volgenden curau» - Vrijdag 12
']i «ai gesproken worden over de
verhouding vau den mensch tot God.
"TT" In het theïsme kan van schepping
door God eigenlijk geen sprake zijn, want
"cheppen voortbrengen uit ons eigen
wazen, eigen mogelijkheid omzetten in
daadwerkelijkheid. Het „scheppen uit niets"
der theïsten moet heoten een kinderlijk
maken.
ÜEMENUDE DEKIUUTKN.
Diefstal van militaire goederen.
ln liet fori te Westervoort is een groo
te diefstal van milltairy g|oedoreu outdekt:
verschillende kleedhigh en uiyruetingstuk-
iun, alsmede dekens zijn verdwenen.
Bij hot terzake ingestelde onderzoek zijn
bij e« particulier te Westervoort een hoe-
wrilieid dekens eu. militaire uitrusting
stukken gevonden. Men vermoedt dat een
groot aantal personeu aan dezen diefstal
annex zijn, terwijl eveneens vermoed
wordt dat anderen dan de genoemde par
ticulier zich hebben schuldig gemaakt aan
heling.
1518 per M2. grond.
Is onlangs voor een perceel aan de Spui
straat ƒ1016 per M2. betaald, by de Dins
dag gehouden openbare veiling van huizen
aan de Veenestraat en aan de Gortstraat
zijn nog hoogere pry zen besteed.
Voor perceel Veenestraat 64, groot 183
M2. werd een koopprys betaald van
1 140.000, d .i. 1062.50 per M2.; voor ner-
ceel Veenestraat 66 groot 56 M2., werd be
taald ƒ83.600, d. i. ƒ1518 per M2. en voor
perceel Gortstraat 19, groot 61 M2., werd
betaald ƒ36.000, d. i. ƒ700 per M2.
Hyacinten.
Men schrijft uit Hillegom:
Door het gunstige weder van de laatste
dagen zyn de bloembollen prachtig tot ont
wikkeling gekomen en 't laat zich aanzien
dat met de Paaschdagen de velden verruk
kelijk mooi zullen zym. Om in het centrum
te zijn van de bloemenpracht wordt aange
raden aan het spoorstation Hillegom uit te"
stappen en te Wandelen langs de Looster-
wegen 2 en 3, Veeunenburgerlaan en Hya
cintenlaan tot aan den Straatweg naar het
dorp, een afstand van ongeveer een uur.
Voor liefhebbers van een kortere wandeling
is de tocht langs de Oude Beek de aangewe
zene. (Loosterweg 2 tot het einde, daarna
linksom langs de Oude Beek). Men komt
dan midden oor de velden over een schilder
achtig pad met hooge bruggetjes, die een
prachtig uitzicht bieden over den omtrek.
Neemt men de stoomtram van Haarlem,
dan wordt aanbevolen uit te stappen aan de
Oosteinderbrug, om te voet in een kwartier
het dorp te bereiken, van waar men dan
nog heerlijke plekjes kan vinden.
Bollenvelden op de Veluwe.
De proef, die op de hofstede „Oud-Barne-
veld" te Barneveld met het kweeken van
bloembollen is genomen, schynt uitstekend
te zjjn geslaagd. Het vorige najaar toch is
aldaar door een der grootste kweekers uit
Zuid-Holland ongeveer 1 H.A. hooge zand
grond, die jaren braak had gelegen, met
bollen bezet, en nu reeds geven kleurryke
bloemen aan dit voorheen zoo dorre en
doodsche landschap een allerbekoorlijkst
De moord op het knaapje de Klerk te
Amsterdam.
Gisteren is te Enkhuizen, volgens de Tel.
gearrestee-d een man die verdacht wordt
ruim 4Vè jaar geleden een moord gepleegd
te hebben op een zesjarig kind Hendrik de
Klerk te Amsterdam.
De man, zekere P., sigarenmaker van be-
loep, heeft blijkbaar uitlatingen gedaan,
die er op zouden wyzen, dat hy meer van
het geval weet. Zyn signalement werd
rondgestuurd, waarop zyn arrestatie volg
de. De man, die momenteel zonder werk is,
werd door een rechercheur der Centrale Re
cherche met den trein van half acht naar
Amsterdam gebracht, waar hy in een der
cellen van het bureau-Warmoesstraat werd
opgesloten.
Men schry'ft aan het „Hbld.":
Hoe weinig serieus de bepalingen omtrent
ie distributieregeling worden nagestreefd,
zelfs door de autoriteiten, bleek dezer da
gen by de inbeslagneming van een baal
manufacturen te Zaandam.
Deze inbeslagneming geschiedde door de
politie op grond van het ontbreken van een
geleidebiljet.
Zooals men weet is het vervoer van ma-
nufakturen verboden, doch kunnen daarop
ontheffingen wordén verleend, wat dan
moet blyken uit een geleidebiljet, afgege
ven door het Ryksbureau voor manufactu-
ren te 's-Gravenhage.
ïoen de afzender, die te Zaandam
woont, vernam, dat zyn eigendom in beslag
was genomen, trachtte hy dit eerst terug
te kiygen door te betoogen, dat het in be
slag genomen een baal bindgaren niet
viel onder het begrip manufakturen, zoodat
daarvoor geen geleidebrief noodig was.
De deskundige, die door de politie geraad
pleegd was, besliste echter, dat bindgaren,
als vervaardigd van plantaardige vezels,
wel tol manufakturen moest gerekend wor
den.
Toen het op dien grond dus niet gelukte
zijn eigendom terug te krygen, schreef hy
ijlings naar het Rijksbureau met verzoek
om toezending van een vervoerbiljet.
Dit werd hem per omgaande verstrekt,
waarmede hy zich nu andermaal tot de po
litie wendde.
Doch ook nu nog maakte deze bezwaar
de baal af te geven, omdat wel op het ver
voerbiljet vermeld stond, dat het 8 dagen
geldig was, doch de dagteekening van af
gifte geheel ontbrak.
De politie begon zich toen voor de
te Intereweeren en vroeg of ook blaneo-ver-
voertiljetten te verkrijgen waren.
Do man verklaarde dat niet te weten,
doch zou er eenige aanvragen: het zou dan
wel uitkomen of het ging.
Als antwoord op sijn schrijven, ontving
hy van het Ryksbureau een gedrukte circu
laire, waarop kon worden ingevuld hoeveel
blanco-vervoerbiljetten men wenschte te
ontvangen.
Toen de politie daarop hot Rijksbureau
telefonisch opbelde, werd 'op de vraag of
blanco-vervoerbiljetten voor de verzending
van manufacturen werden verstrekt, na
eenige aarzeling geantwoord, dat dit alleen
geBehiedt door ten behoeve van bona fide-
handelaren. Op een tweede vraag of zekere
B. uit Zaandam een bona fide-handelaar
was, luidde tot groote verbazing van de po
litie het antwoord, dat deze als zoodanig
niet bekend was.
Hieruit blykt, hoe gemakkeiyk het is ont
heffing van een vervoerverbod te verkry-
gen, maar tevens, dat op die wijze een re
geling heel weinig effect heeft.
Een begeerde betrekking.
Te Looadiukieo, vaceert de betrekking
van geiieenle-outvanger, tevens kas- ea
boekhouder der gemeentebedrijven. De be
zoldiging lied-raagt f 1900 en de borgstel
ling Ls 116000. Daarvoor hadden zich
tot 17 Maart 107 liefhebbers aangemeld.
Waarschuwing aan jonge meisjes in werk
plaatsen.
De meeste jonge meisjes hebben, er een
hokel aan het haar op to steken. En
tooh is dit in het belang van de vei
ligheid noodzakelijk, wanneer zij in de
nabijheid van sneldraaiende inachinedeelen
werken.
Dat moest onlang* weer een meisje er
varen, wier haren door een sneldraaaend
asje werden gegrepen, toen zij bezig was
don vloer onder haar machine aan te ve
gen. Ofschoon dat asje aan de bovenzij
de was beveiligd, kwam het hjDoJWhaiar
onder de bescherming door toch nog met
die as in aanraking en wikkelde zich
daarop, zoodat het hoofd van hel meisje
krachtig tegen de bescherming werd aan
gedrukt.
Den dag aan het ongeval voorafgaande
ntog was het meisje ernstig gewaarschuwd
niet met loshangende haren in de buurt
van de machine te komen Die waarschu
wing was haar blijkbaar niet voldoende.
Eenst moest zij voelen, voor zij wilde
hooren....
STADSNIEUWS.
GOD DA, 28 Maart 1918.
sluiting Secretarie en Kantoor Ontvanger.
De Secretarie en het kantoor van den
Ontvanger zullen Goede Vrydag voor het
publiek gesloten zyn.
Het was gisteravond
«)1 voor Ambachtslieden, waar
druk in de
Avondschool voor
het werk van de leerlingen tentoongesteld
-weid; en al direct by het binnenkomen in
't gebouw moet het den toeschouwer tref
fen dat hetgeen de leerlingen, jongmens van
12 tot 17 jaar, maken allereerst getuigt
van het uitstekend onderwys dat zy kry
gen en tweedens blijk geeft van een geluk
king resultaat van eigen zoeken, eigen
combineeren.
Want dit is het systeem dat hier wordt
gevolgd in alle klassen, zoodra de leerling
de grondbeginselen van de kunst voldoende
onder de knie heeft: zelf het verstand, de
kunstzin van da jongens laten werken, lei
ding geven, maar de afwerking overlaten
aan de leerlingen zelf. Dat geeft heel goe
de resultaten, blykens het werk; het ver
schil in aanleg, en vlyt ook, is reeds te
zien in de eerste klassen, by de kleurencom
binatie van eenvoudige figuren. Onder de
projectieteekeningen zyn eveneens heel
goede en ook de natuurteekeningen maken
een uitstekenden indruk
Boven is het meer moeilyke werk ten
toongesteld; de kunst van de sierlijke lynen
en zachte kleuren allereerst en de kleinere
zalen, waar handteekeningen hangen, en
boetseerwerk - het laatste by zonder ge
slaagd voor zulke jeugdige krachten
ligt in het.weergeven van opgezette vo
gels, van bloem en plant naar de natuur en
sty leeren van dieren en planten hebben de
leerlingen het ver gebracht. De afdeeling
schilders maakt een niet zoo goed figuur
by al dit decoratieve werk. De klokletterg
b.v. zyn niet bijzonder zuiver. Dat kon be
ter.
In de groote zaal pryken de werkstukken
van het vakteekenen voor timmerlieden,
smeden -en meubelmakers, kasten, trappen,
lysten, moeilyker, en conscientieuser afge
werkt naarmate de klasse hooger is. Voor
't eerst is dit jaar de zesde klas er met
werk. Dat zyn jongens die de school met
haar vijfjarigen cursus geheel doorloopen
hebben, maar nog verder willen gaan.
Reeds vroeger was voor hen de gelegenheid
opengesteld zich verder te bekwamen, maar
thans werken zij niet vry, doch in een klas,
naar een vast rooster. En dat dit goed ge
zien is bewijzen de eigen ontwerpen van
huizen, gevels, deuren, etc. Degeen die deze
klas met succes hebben doorloopen, krygen
daarvoor nog een extra-diploma.
Over 't geheel is de cursus van dezen
winter een vi-uchtbare geweest. Een succes
voor de leeraren en hun ijverige leer
lingen.
Zuid-Hollandsche Vereeniging tot Bevorde
ring van Kunatnyverheid en Volkskunat.
Het werk der leerlingen van den in 1917
gehouden cursus in filet-guipure, geleid
door mejuffrouw A. de Wilde, is door de
welwillendheid van den heer J. v. d. Jagt,
Hoogstraat, in de etalagekast tentoonge
steld.
Einddiploma Middelbare Landbouwschool.
Aan de Middelbare Landbouwschool te
Groningen is het einddiploma uitgereikt
aan H. van der Torren alhier.
O na broodrantsoen.
Naar men van bevoegde zyde aan de Ned.
meedeelt, zal binnen korten tyd de geldig
heidsperiode van de broodkaart*» met drie
dagen moeten worden verlengd -en due wor
den gebracht op 14 dagen.
Schaakclub „Meeaemaker".
V oor de Schaakclub „Mewwinaker" tal
de eerste prijswinnaar vau liet winlercon-
euur» op Dinsdag 2 April een Simultaan-
avond geven In het Vereenigingagebouw
,liet Blauwe Kruis".
R. K. Arbeidersbond.
liet Bestuur van don R.-K. Fabriuks-
Afboklerabond St. Willebrordutf is tengevolge
\an de groote uitbreiding met 2 beetuure-
lodon verïneerdcrd zoodat hot bestuur thans
bestaat uit de hoeren II. A. Leef lang,
voorzitter, A. Verinelj2e voorzitter, L.
S. Schenk, le secretaris, C- J. v. Waas,
2e secretaris, C. Verklelj, le penningmees
ter, W. v. d. Klein, 2e pobnlngmeeirter,
B. v. Werkhoven, W. Agten en J. M. Prln-
senberg, commissarissen.
Opgelicht.
Door een schoenwinkelier op den L. Tien-
deweg is by de politie aangifte gedaan dat
een onbekend peraoon by hem twee paar
schoenen op zicht kwam halen voor een
hier ter steile gunstig bekend staand inge
zetene, waarop deze de «ichtzending had
meegegeven. Na dien is echter gebleken
dat men met een oplichteratruc te doen
heeft gehad.
De politie heeft nu de zaak in handen.
Aangehouden.
Door de politie is aangehouden W. v. L„
tegen wien proces-verbaal is opgemaakt
wegens diefstal van een vaarboom te Wad-
dinxveen gepleegd. De vaarboom werd in
beslag genomen.
Rywieldief stallen.
Opnieuw is een onbeheerd staand rywiel,
nu op de Steynkade, ontvreemd.
Door een rywielhandelaar is aangifte ge
daan, dat by hem op valschen naam een
rywiel is gehuurd, doch tot dusver niet te
ruggebracht, zoodat vermoed wordt, dat het
ontvreemd is. De politie stelt een onder
zoek in.
Veiling Notaris Cambier van Nooten.
Do gisterenavond in Hotel „De Zalm
door Notaris N. F. Cambier gehouden vei
ling! van huizen, had den volgenden uit
slag
Nos. 1 t/m. 5. Vijf huizen a/d. van Strij-
enstraat 4, 6, 8, 10, 12, koopster de N.V.
Goudsolifl Machinale Machinefabriek te
Gouda voor f 8430.-.
No. 6 en 7. Huis Spieringstraat 103 en
Waleeteeg 2, koopere de lieeren J. P. en
G. J- Flux te Gouda voor f 2800.-.
No. 8. Huis Roboarsteeg, niet verkocht.
No. 9. Huis Klooster 115, kooper de heer
P. Brakefl te Gouda, voor f 250.-.
Biljartclub „Ter Gouw".
De uitslag va* het onderling concours
van de biljartclub „Ter Gouw" in ate
volgt
le Afdeeling, le prijs de heer G. C.
v. Eijk, 2e pir. de* heek C. W. DenHbed;
2e afdeeling, le pr. D Jiorneman, le
pr. de heef J. C. Den Boer.
OUDEWATER.
Tot bestuursleden der Woningbouw-Ver-
eeniging „Volkshuisvesting" werden herbe
noemd de heeren W. J. v. d. Meer en J. H.
Crezée. Blykens het verslag van de secre
taris kon men tevreden zyn over de ver
huring van woningen. De Secretaris gaf in
deze vergadering eed overzicht over den
in ons land bestaahden woningnood en de
schier wanhopige pogingen, die tot bestry
ding van den nood worden aangewend.
In plaats van den heer Germeraad werd
tot Voorzitter van Volksonderwys benoemd
de heer J. de Gooyer. Tot bestuurslid der
Bewaarschool van deze vereeniging Dr. H.
P. van Praag (vac. Reneman); tot penning
meester den heer J. van Loon (vac. De
Gooyer).
TOON EEL.
Het Rotterdamsch Toonecl.
D o ai li e i d m a c h t.
Tooneelspel Mare. Emants
Geen idee heeft kans ooit verwezenlijkt
te worden, zonder dat de domheid er zich
van heeft meester gemaakt. Zóó laat do
eminente schrijver van dit levensvolle
stuk hot reeds in den aanvang door zijn
hoolfdfiguur Herman ter Voorst uitspreken
De macht der Domheid, waartegen boel dit
krachtige leven,, een energieken, maar nut-
telooeen strijd zou voeren, voll van le
vensleed, heel diep door voeld. En daarin
juist ligt de suggestieve kracht van dit
aangrijpend spel. Men voelt méé, ho« elk
on-echt effect vermeden bleef en er flo
tragiek van vele levens ligt weer
spiegeld, in wreede waarheid. Men voelt
het bestaan van die vrouwen, die zouder
kwaad te willen, door hun grenzenLooze
kortzichtigheid, hun domheid heel eon go-
zin rampzalig maken. Maar zie je dan
niet, begrijp je dan niet, bruist het in je
opMaar dat is het juist, ze ziet niets,
begrijpt niet - benut onbewust alleen de
macht van haar domheid, dio leiden moet
tot het leed van vele leven».
Over den inhoud van het etuk zelf -
een reprise - behoeven we nieL uit te wij-
den. Over de vertolking zeer veel lof. En
voor allen dan, noem ik Nico de
Jong. Hij wé» die man, die vergeefs
streed tegen wat komen móest, en leed
onder heel dat gebeuren. Dit was een zeld
zame creatie Hoe goed gekozen i» zijn
grime en kleetKug die even grijzende
ferme kop en borstelige wenkbrauwen, dat
Treub-ochtige dasje. Ook heel z'n hou
ding, door de verschillende bedrijven
heem, zooals dat zichtbaar gebogen
gaan, onder het verdriet en den
strijd, waartegen niemand opgewassen
is. Een physieke slijtage, door grime iet
wat versterkt, in de bedrijven nk de pauze.
En dan zijn zeggen, dat weloverwogen
tempo, ingehouden soms, om onder een
bijtend syniame zijn smart te maskeerem, in
zichtbare zelfbeheersching.
Mien Vermeulen als «Ijn dochter
tje gaf uitstekend spel. Zij belden zijnde
figuren, waarnaar d« sympathie van de
zaal uitgaat, lu haxr ap©I ook, uac méé-
voehfi uiet haar vader, wiens verdriet zij
zoozeer besefte, van wien zij houdt eu dien
zy wist to kuuuen vertrouweu. Dat was
heol goed I
Marl© vau Eygdo h-V 1 n k ver
tolkte de rol van tor Veort's vrouw. Vroe
ger bij liet Nederlandach Tooneel heeft
Mevrofcw C'hr. Poolman deze figuur
gelieeld, dat' was i anders, eenvoudiger
vooral. Naast nlio waordeeriiig voor
liet bcheersohtu spel vsu mevrouw
van Kysden, vraag ik ine tooh af,
of juist die meerdere eenvoud d«*e rol
niet ten goede komt Er i» iu mevr. van
Eysdeu's spel, door haar opvatting, iets
gora/fjnoerdM, zoodat er momenten zijn, dat
men zich moeilijk voor oogen stelt, dat
htor «lcchts tegenover domheid gwAredeu
wordt. In haar scène met Jules Verstrae-
te (als Frit® Weimor) zou zij zelfs een
intrigante kunnen zijn, sluw-berokonend.
Wel is waar, sonder in haar domheid ver
der te zien, maar gedecldeerd-borekend.
I>«S zij het werkelijk niet kwaad bedoelt,
mérken we nu wel, maar voélen het m.l.
te weinig. Doch deze opvatting daar ge
latin», valt ook liter teer veel te bewon
deren. En meer don ander» het geval sou
kunnen zijn, gaf zli hier het tergende van
haar on-verstand, uat zooveel kwaad zou
stichten.
Kommer K l e y n was al» baron Ech
ten correct, dat zogt reeds veel in een
dergelijke rol, moeilijk door de hier nood-
iïakelijke reserve.
Jules Verstraeto was de altijd-
voorziohtlge, overwegende FriU Welmer,
die tamelijk in de plooi blijft, het zekero
oor het onzekere zoekt, óók als hij z'n
rlend moet prijsgeven.
.S 11 n e de II a r t o g h is al» zijn echt-
genooto wei eeu aardig vrouwtje, maar het
scfenotje, waarbij de jalouzie in Frits tot
uiting komt, blijft zwakjes en mocht zeker
wel iets sterker geaccentueerd worden.
Verder zij nog genoemd
•Jean Stapelveld als het zoontje-
l ef. Eii» wél-getroffen uitbeelding van deze
door zijn moeder geheel verkeerd geleide
en bedorven jongeman, die drinkt en schul
den maakt, waarvoor z'n vader goed is.
Dat ls mama volkomen met hem eens 1
F o 1 k e r t Kramer is een niet on-
vennakolijko caricaturafle Pochaleky en
Plot Bron do dokter, die wel weet wat
liet zoontje schort.
Allo» te zomen een mooie avond, veel
pubH«k en oen bloemenmand voor Mario
v. Kvsden. v- U-
PREDIKBEURTEN.
GOEDE VRIJDAG 29 Maart.
GOUDA.
REMONSTRANTSCHE KERK.
7 u. n.m. Ds. H. v. ASSENDELFT.
Avondmaal.
ST. JANSKERK.
10 u. v.m. Ds. J. B6RGER. Voori»er. H.
Avondmaal.
0 u. n.m. Do. J. E. BUL. Bediening H.
Avondmaal.
LUTHERSCHE KERK.
7 u. n.m. Ds. TH. SCHARTEN.
BOSKOOP.
Geen opgaaf onbvongen.
WADD1NXVEEN.
Geen opgaaf ontvangen^
NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. F. A. FRANCE. Bediening
H. Avondmaal.
EVANGELISATIEGEBOUW.
7 u. n.m. Ds. R. BARTLANER, pred. te
Beead.
MOORDRECHT.
NED. HERV. KERK.
5Vfc u. n.m. Ds. A. L. Th. v. d. VEN.
GOUDERAK.
NED. HERV. KERK.
6Mi u. n.m. De heer MULLER, Godsdienst-
onderwyzer, Bodegraven.
HAASTRECHT.
NED. HERV. KERK.
10 u. v.m. Ds. E. v. d. BROEK. Bevestiging
nieuwe leden.
6 u. n.m Ds. E. v. d. BROEK. Bediening
H. Avondmaal.
GER. KERK.
6(4 u. n.m. Ds. JOH. LANGEN, van Gouda.
RECHTSZAKEN.
Roggebloem in metselspecie l
Een aannemer die te Zandvoort een villa
bouwde, kocht verschillende malen een
zakje roggebloem, telkens tien pond wegen
de. Deze roggebloem gebruikte hy met als
voedsel voor zich of zyn gezin, maar ver
mengde hy met zand en liet hy in fle met
selspecie doen! De rechtbank te Haarlem
heeft dezen aannemer, die zich te verant
woorden had wegens overtreding der Dis-
tributiflSvet, vrijgesproken. Het gerechtshof
te Amsterdam vernietigde dat vrijsprekend
vonnis en veroordeelde beklaagde tot 160
boete of 30 dagen hechtenis. Het Hof over*
woog, dat door beklaagde het belang der
volksvoeding is geschaad. Roggebloem bê-
hoort, gelyk algemeen bekend is, tot de lé
vensmiddelen waaromtrent de Distributie-
wet 1916 voorschriften bevat. En als men
roggebloem met zand vermengt, maakt men
een levensmiddel onbruikbaar en schaadt
men het belang der volksvoeding^
KERKNIEUWS.
den van het bestuur gekossn worden enn-
df'dateu dié dese vsrioenends rlohtmg zijn
losgedaan en van oordeel «ijn, dat in
eeu Ueiueenio, too talrijk als de Haag-
eclio, twee (cedlkanteu ueveus tik'ander
kuimen werken, die, wst hun herderlijke
arbeid betreft, de ulteenioopende - maar
beiden te waardeeren Opvattingen si;n
locgvdpan, vertegenwoordigd door dr
Sparnaay en da. tyatwée.
Teneinde dit mugelijk te Mosou wordt
Uiaus voorgesteld eeu regleiu-mlsWijititfitig;
waardoor de verhouding ea do umcliti-
b«\ oudheden van het bestuur ouf het ver
tegenwoordigend college sudors gureféid
eu to <Ueti opslohte gezondere verhoudin
gen in liet leven geroepen «n. corzsken
lot coiUlititcu weggenomen werden.
SPORT.
V o et be L
MuigcuiukkiAg 2 tyir speelt Ulympla eeu
vriendsciiiappelijken wedstrijd tegen eeu
sterke militaire coiubinat'c uli liet Goud-
sche depót.
Het conflict in de Remonstrantsche
Gemeente te 's-Gravenhage.
Het conflict ie de Remonstrautscha Ge
meente in Den Haag ls op den goeden
weg om op een voor beide partijen be
vredigende wijze opgeloot te worden. Se
dert eenige weken is een actie aan den
gang au het daarheen t-» lelden dat
beide predikanten voor de Gemeente
behouden blijven. De voorstanders van
deze actie, die blijkens de onderteeke-
ning door een groot aantal gemeenteleden
van een aan de leden toegezonden cir
culaire, veel instemming ondervindt, wil
len trachten een duurzaam bevredigenden
toestand te bereiken, wat h. i. alleen kan
geschieden wanneer voorkomen wordt dat
de Gemeente zich verdeelt in twee groe
pen, waarvan slechts ééne, die der meer
derheid, haar wwwehen bevredigd ^ztet
O dit doe] te bereiken wil men de in
de volgende maand April te houdeh ver
kiezingen zóó zien te lelden* dat tot le-
KUNST.
Volksvoorstelling Ned. Opera.
De Ned. Opera (dir. G. 11. Koopman)
geeft Vrijdag 29 Maart a.s. te botterdam
ecu volksvoorstelling vau „Faust' tegen
rminderdeti prijzen, in den Grooten
houw burg.
MARKTBERICHTEN.
GOUDA, 28 Maart 1918.
KAAS. Aangevoerd 4 partyen. Handel
red. ƒ67—ƒ68.
BOTER. Red. aanvoer. Handel vry goed.
Goeboter 1.40—1.60, Weiboter 1.80—
ƒ1.40
VEEMARKT. Melkvee weinig aanvoer.
Handel drukkend. Pry ten hoog. Vette Var
kens geen aanvoer. Magere Varkens wei
nig anvoer. Handel matig, 40100 p. st
Magere biggen weinig aanvoer. Handel
flauw, ƒ2.50—ƒ3 per week. Vette Schapsn
eenige aanvoer. Handel red. 4060.
Nuchtere kalveren groote aanvoer. Handel
vlug. ƒ12—ƒ30. Folckalveren ƒ80—ƒ40.
EIEREN. Red. aanvoer. Handel vlug.
Per 100 stuks .12—13.
LAATSTE BERICHTEN.
Aan het Wenteiyk front.
Montdidier gevallen.
BERLIJN, Olf. 2» Maart. Op de slag
velden iu Frankrijk voerden do Engel-
schen sterke, aan andere fronten onttrok
ken dl visies en andere troepen aan. Noord-
westulijk van Bopaume wierpen wij den
vijand uit oude trcchterstelliugeti op Uuc-
quoy en Hébonterne terug. Met bijzoudcro
lelheid streed de vijand tevergeefs om da
herovering van Albert. Bterke, door pant
serwagens begeleide aanvallen braken op.
de hellingen van de wëetelijk der stad ge
legen hoogte bloedig uiteen.
Zuidelijk van de Somme baanden onze di
visies zich op vole plaatsen een weg door
de oude vijandelijke stellingen en wierpen
do Engelschen en Franscheo in het, in
1914 door het oorlogsrumoer gevrijwaard
gebleven gebied van Frankrijk.
De zegenrijke troepen van den kroon
prins hebben lu voortdurende aanvallen,
van uit 8t. Quentin over de Somme de vij
andelijke «telingen over een diepte van 60
K-M. doorgestooten. Zij drongen gisteren
tot Pier too vooruit en hebben Montdi
dier genomen.
v
De Engelsche linie aan het Weetfront.
LONDEN, 28 Maart. Volgena een tele-
ram van Reuter's byzonderen correspon-
ent, by het Engelsche leger in Frankryk
zou de thans door de Engelschen ingenomen
linie, wellicht de sterkste zyn, dip'ztj sedert
den aanvang van den stryd hebben bezet.
Vlieger actie.
LONDEN, 28 Maart. Officieel. Bericht
van Generaal Haig. Onze vliegers wierpen
gisteren 30 ton bommen. Den geheelen aag
was er hevige luchtactie, waarby 20 vyan-
delyke machines werden neergeschoten en
twee door afweergeschut. 12 Engtlzche
vliegtuigen worden vermizt.
Amerika en Japan.
WASHINGTON, 28 Maart. De onderhan
delingen betreffende de overdracht van
160.0<)0 ton Japansche scheepsruiuvte aan
Amerika, zyn geëindigd. 2 ton stalen platen
zullen worden geleverd voor elke ton
scheepsruimte.
Hoogste barometerstand 765 te Zuid-
Duitschi&nd.
Laagste barometerstand 748.6 to llerno
«and. ij,
Verwachting tot den volgenden dog
Matige tot krachtige, aan de kust tij
delijk b komachtige Zuidelijke tot Weste
lijke wind, meest zwaar bewolkt, waar
schijnlijk enkele regenbuien, ieta zachter.
Zon en Maan. 9
Zonsopgang: 5 uur 49 min.
Zonsondergang: 6 uur 22 min.
Rywiel lantaarns aanst.: 4 u. 12 m. nacht.
Rytuiglantaarna aanst: 4 u. 12 m. nacht.
Volle Maan 27 Maart.
BURGERLIJKE STAND.
GOUDA.
GEBOREN: 26 Maart. Herman, x. y. H.
van der Neut en P. C. Lugthart 26. Henri-
cus Johannes, z. v. T. Gerritsen en J. A. de
Deugd. 27. Wilhalmina, <L v. W. Pietera en
M. J. Boot.
GETROUWD: 27 Maart. A. de Bruün en
H. de Weger.
OVERLEDEN: 25 Maart Anthonia P.
Lens, geh. met C. G. F. Tuynenburg, 77 K
26. Jan D. Hofman, 74 j.
