3
L
Sartiiimeek van 8-13 April. Opbrengst Int heden 1810.60.
hikbaar
L
DE OORLOG.
57e Jaargang.
Vrijdag 12 April IMIS
w<>. I3ÖÖ9.
jan*
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
r
as
1
Feuilleton.
/OUDE.
A.
[LIER
che, STOLWIJK.
XT5.e*'J-“ws- ^.d.'vertezxtie'bleud.’voor Q-otxêLa, en OzxxstxeQszezx-
VERSGHIJNT DAGELIJKS BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
De Gletschervrouw.
- «-
'S
IEN
■che
ken,
AdcninittratieTelet. Intero. 82.
Redactie t Telef. Intero. 545.
af>
rekt.
en
lofddei
4
«en oproor gelijk. Vrees
i«P
IDA.
knaap mei eigen oogen te alen.
ge
luk
1 I
weg-
Wordt ▼arrolgd).
0
Gewone odvartentiën en ingezonden mededelingen b(j contract tot war garaducear-
den prjja. Groote lottere en randen worden wrekend naar plaatsruimte.
gren-
haar
Advertentiën kunnen worden ingezonden door turachenkonurt vaf Rollede Boekhan
delaren, Advertentiebureau* en onze Agenten.
en linoleum is
In het gebruik
re meubel
abonnementen
en aangenomen
Dorp door
rkenwoude
maar or
«onder
..De
nauw
Jrukkartf
MMW - OoMta.
412 58
EN.
Achterhoek door
fiOUDSCHE COURANT.
éunle. 8 u. Lezing
▼oor der Vereenl-
en Beweging.
Naar het Duitsch
▼an
RICHARD V06Z
met autorisatie bewerkt door
J. P. WESSEL INK-VAN R088UM.
(Nadruk verboden.)
Nu werd Malra'a wenech vervuld. Sivo
vertrok uit zijn hoog, zijn heerlijk
162 50
en GOUDA,
rs, naar
Pruisi-
De troepen der Centralen rukken steeds
verder op in Oekrajina. Na Charkof
en Jekaterinoelof te hebben bezet, dringen
zij door in de richting van Bielgorod en be
reiken het station Tamarofka.
roor hypotheek,
tten, tegen per-
<e zekerheid en
d. Brieven onder
udsche Courant,
12
Réuaie. Voordr.-
nent.
Hebben wy gister gehoord van de aan
sluiting van Bessarabië bij Roeine-
n i thans meldt een Wolff-bericht dat de
president van de Oekrajina, te dezer
zake een nota tot*de Roemeensche regee-
ring heeft gericht, waarin gewezen wordt
op het levensbelang dat de Oekrajiensche
regeering bij het lot van Bessarabië (het
grensdistrict van Oekrajiena) heeft
De Oekrainische regeering acht daarom
bespreking en beslissing van deze kwestie
slechts mogeiyk onder deelneming en in-
ABONNEMENT3PRIJS: per kwartaal 1JW, per Week 12 cent,, met Zondagsblad
per kwartaal 2.15, per week 17 cent, over» waar de bezorging per looper geschiedt
Franco per poet per kwartaal LM, met Zondagsblad 2.55.
t Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons bureau: MARKT SI, GOUDA,
bij ow« agenten, den boekhandel en de po tkanloren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en o «treken (behoorende tot den beoorgkring):
1—1 regels 0.80, elke regel meer 0.15. tas buiten Gouda en den bezorgkring: 1—5
regels ƒ05» elke regel meer ƒ6.18. Adwt antifa van publieke varmakelijkheden 10
cent per regeL
tf geregeld tijdig
ontvangen van ver-
▼ermakeUjkbedsn,
hm agenda te W
In Italië had langs het gdheele front
matige artillerie-actie plaats, terwijl op
verscdysidene punten patrouillegevechten
werden geleverd.
In Palestina hebben de Engelsche
troepen ten Westen van den spoorweg Tril-
Keram-Raanleh hun linie vooruitgeschoven
en daarbij de dorpen Elktefr en Rapat ver
overd.
1346 1» (M.)
stemming van vertegenwoordigers der
Oekrajiensche volksrepubliek.
Wij vermekidën onder laatste berichten
reeds in het k»rt, dat keizer Karlvan
Oostenrijk in een telegram aan kei
zer Wilhelm op de meest besliste wijze
ontkent dat hij ooit heeft gezegd of ge
schreven, dat hij de aanspraken van Frank
rijk op Elzas-Ijotharingen als rechtmatig
erkent.
Het telegram vangt aldus aan:
Fransche minister-president, in het
gedreven^ tracht zich een weg te banen uit
het leugennet, waarin hy zich heeft ver
strikt, door meer en meer onwaarheden op
een te stapelen en er niet voor terug te
deinzen, ook thans weel volkomen onjuiste
beweringen te uiten, dat ik op eenigerlei
wijze de rechtinatigheidvan Frankrijk» aan
spraken op Elzas-Lotharingen zou hebben
erkend.
Ik wijs deze bewering met verontwaardi
ging van de hand.”
Vendor wordt dan geprezen op den on-
verbrekelijken hondstrouw tusschen Oosten
rijk en Duitschland, die aan het Westelijk
front sénten strijden voor den Elzas. Het
telegram eindigt:
„Geen intrige, geen poging, van welke
zijde die ook moge komen, zal onze trouwe
wapenbroederschap in gevaar brengen. Ge-
meenachappelyk sullen wij den eervollen
vrede afdwingen.”
Een officieele nota uit Weenen zegt het
zelfde ten opzichte van graaf Czemin. Op
nieuw wordt er daart>U op gewezen „dat
Clémenceau nog kort voor het begin van
het jongste offensief in het Westen eerst
toenadering tot Oostonr\jk-Hongaryp heeft
gericht, en daarop dit land heeft doen we
ten, dat Frankrijk tot een vrede zonder
herkrijging van Elzas-Lotharingen niet te
vinden zou zijn”.
Tenslotte wondt dan nadrukkelijk vast
gesteld „dat de beweringen van Clemen
ceau over de schriftelijke uitlatingen van
keizer Karl van a tot z gelogen zijn." En
voorts: „Duidelijk blijkt uit alle verklarin
gen van Clemenceau slechts het door hem
openlijk erkende feit, dat de oorlog voort
duurt omdat Frankrijk Elzas-Lotharingen
wil veroveren. Een beter bewijs dat de
Centralen ter verdediging van hun eigen
dom strijden, had Clemenceau niet kunnen
leveren.”
Thans is het woord weer aan Clémenceau.
De slag bij Armentières. - Beschouwingen. - Het
militarisme en annexionisme wint in Duitaohland
weer weid. - Het Bessarabische vraagstuk -
Roemenië en Oekrajina. Keizer Karl en Czernin
contra Clémenceau.
ONS 0VEIUU0HT.
De.818 bij Armentières is sedert
den 9den April in vollen gang, aldus
het Duiteche legerbericht, waaruit wjj gis
teren, onder laatste telegrammen, de voor
naamste feiten vermeldden. Als resultaat
van deze krijgsverrichtingen zijn dus nu,
volgens Duiteche opgave, de Engelsche en
Portugeesche stallingen op den zuidelijken
oever van de Lys (Leie) en den oosteltfken
oever van de Lawe genomen, terwijl na be
storming van Bote Grenier en Nieuw Ca-
peile (Neuve Chapelle), het doorweekte
trechterveld der uitgestrekte vlakte, die
met tallooze hoeven, alleenstaande huizen
en boomgroepen is bedekt, werd vermees-
terd.
Ook Hollebeke en de hoogten van Meer
sen werden genomen en de weg Ploegsteert-
Armentières bereikt. Een groot aantal ge
vangenen (het aantal steeg tot over de
10.000) viel b(j deze gevechten den Duit-
sdhers in handen. Het laatste Duitsche staf-
bericht geeft aan, dat de slag ook verder
„een gunstig verloop” neemt en de Duit-
schers „in de voorsteden van Armentières”
zijn binnengedrongen, terwijl bovendien ten
Zuiden van Eamire» 4e Lwwe op «enige pun
ten overschreden werd.
Verder hébben van zeezijde Duitsche tor-
pedcbooten de Panne gebombardeerd.
Het Engelsche legerbericht «preekt van
hevige gevechten en geeft toe dat de Brit-
nche troepen uit Aranentlèree ,/lat vol gas
staat", z(jn teruggetrokken. Voor het ove
rige bepaald dit laatste bericht zich tot de
sobere Inlichting, dat ten Noorden van de
stad „de toestand eenigszins gewijzigd” is.
Aan het Fransche frontdeel, d. i. op het
slagfront aan beide zijden van de Somme,
en op den zuidelijken oever van de Oise
bleef de gevechtsactie beperkt tot artille-
riestrijd, en kleine infanteriegevedhten.
Het is thans duidelijk, dat de slag bij La
Bassée, die nog voortduurt, een nieuw ge
weldig offensief is, dat een breed opgezet
dofel heeft, en niet enkel een demonstratie
om troepen van de Seine weg te lakken.
Eerst, zoo vervolgt de Engelsche oorlogs
correspondent, wiens meening w|j hier
weergeven, sloeg de vyand los op onzen
linkervleugel, te beginnen by de vlakke ter
reinen tegenover Nieuw-Kftpelle, dat het
centrum van den stoot was, met Fleurbaix
ten Noorden en Givenchy ten Zuiden. Daar-
e Schouwburg. 10e
ling.
hij ging met de post over den Albula-
kwam de gezochte terug bleek en stil,
met een uitdrukking in gelaat en oogen,
alsof zij nie< langer een kind was.
op een
oten kantonnalen prijs. Hij
den gelukkige de ’heerlijke
voor z’j
gaan.
Arnold Boecklin antwoordde niet. Maar
het volgend voorjaar kwam de groote
kunstenaar van Chiavenna met de Malo-
door het Bergel 1 aanrijden, om het
wonder van den Oberengadiner herdars-
zocht hij in het Murettodal, aan het Ca-
valocciomeer, vergeefs tot aan de
zen van de ijszee, de kloven met
wol luidenden naam vullende. Maar slechts
zijn eigen stem werd weerkaatst Pas in
den nacht, die op zijn afreis volgde -
INGEZONDEN MEDBDKEUNGEN: 1-4 IJS, «Ik, r»r«l mw
Op de voorpagina 50 booger.
Opmerkelijk is dat elk militair
succes (de vrede thans met Roemenie en
de strjjd in het Westen) in Du it sc li
la n d zóAzeer de militaire en annexioniati-
sche party versterkt en den geest van ver
zet bij de groepen der andersdenkenden af
stompt.
De Duitsche socioal-democratie, die eigen
lijk van het oogenhlik, dat zü den oorlog
begon, reeds haar beginselen verloochende,
maar althans bij den vrede in het Oosten
nog haar waarschuwende atem deed hoo-
ren, schijnt nu haar laatsten draai te ne
men en bekeend te zijn tot den machts-
vrede!
Zelfs blijkt uit de „Intern. Kor r.”
dat men, nu vrede door overleg ónmogelijk
echynt, nu de duikbootoorlog niet meer ver-
oondeelen mag, zonder welke de Italiaan-
sche debacle en het succes in Frankrijk zou
den zijn uitgébleven.
De „Münchener Pos t”, die meer
dan eens de Duiteche politiek veroordeelde,
zit blijkbaar nog eenigwdns met de zaak
verlegen. Den maéhtsvrede in het Oosten
veroordeeld het blad nog steeds, maar het
ziet nu geen keus meer dan tosschen een
revolutie of een overwinning van Duitsch-
land.
GrusteteUentler zijn de verontwaardigde
beschouwingen in de linksche pen
aanleiding van de woorden in het
sche Heerenhuis gehoord.
Het „B e r 1. T a g e b 1.” dat ook de
opvatting onjuist acht, als zou de Duitsche
vooruitstrevende volkspartij de vredes-
resolutie van den Rijksdag niet meer van
kracht achten spreekt van een uitda
ging van den Ryskdag en meent, dat de
militaire leiding weer een overwinning
heeft behaald op de regeering!
Inderdaad, daar ziet het wel naar uit en
juist het feit, dat dit telkens opnieuw weer
mogelyk blijkt, "en alleen een omwenteling
hieraan een einde schtfnt te kunnen maken,
doet de toekomst zoo somber inzien, voor
’s werelds vredeskansen.
De storm joeg do wolken ayer de maan
sikkel heen, maar de gew&deh der ge
storvenen 'werden door geen koeltje be
wogen.
De laat-ite in den stoet, <he uit de ge-
opende kerkdeur trad, was de geest dijke
Roniuli Galander. Ooa een gestorvene.
Te middernacht was het bruidspaar uit
hun gemeenschappelijk graf opgestaan,
bad de dooden van Maloja als gasten ge-
noodigd en was in de kerk voor het al
taar getreden, waarvoor zij bij hun le
ven niet getrouwd waren geworden. Nu
leidde do doodenvrouw all m weer terug
naar hun laatste rustplaatsen, naar den
door een lagen brokkeligen muur omhein
den Godsakker, waar to midden van het
witte sneeuwveld de opengvspl Hen, zwar
te' groeven gaapten....
Een geheelen winter was Sivo Courtien
te Maloja geweest om zijn groot schilde-
zij op de plaats zelve to schil leren - ran
eerste tot de laatste penseelstreek !n
de vrije natuur, en elk figuur een por
tret.
Het was zijn eerste t'iul «komst. En Twe
keerde hij naar huis! huil «n het rnoge-
lijk was nóg zwijgzamer, nög meer In
gepeinzen, nóg eenzamer; indien moge
lijk. nóg meer in droomen, nóg vreem
der tegenover de wereld. Zijn ouders wa
ren dood, dood was pastoor Galander, en
het meisje, dat tongrepen had, hetgeen uit
den herdersknaap was geworden een ge
niaal kunstenaar - deze eenige mensch
toefde in de verte. Molm A Mara bevond
zich te Genève op een kweekschool, want
de dochter van den koster van Maloja zou
voor de kinderen van Maloja een school
stichten, mi deed baar onderwijztreaexa-
•xM>rtelajid - daarheen, waar de vele hul
zen en de vele menachen waren, daar
heen, waar het leven was met zijn ge-
en jammer, zijn hartstochten en zijn
smarten, zijn geweldigen arbeid en mach
tigen drang tot daden, met al zijn smar
telijke teleurstellingen en ganach het troos
teloos afstand doen en ontberen.
S*vo Courtien ging naar Zürich om in
dio schoone stad aan het blauwe meer een
kunstenaar te worden. Het kanton ondter-
«teunde zijn genialen zoon en - Arnold
RBöcklin beschermde hem.
Toen Sivo Courtien van de lieden te Ma
loja afscheid nam, wilde hij ook de doch
ter van, den koster vaarwel zeggen. Matra
echter nergens te vinden. Vergteta
op werd het front vender naar het Noorden
uitgebreid tot voorby Armentières en met
inbegrip van den heuvelrug van Messines
(Meeaaen).
Hy geeft daarby toe dat de Duitschers
er in slaagden een deel der eerste verdedi
gingslinie in te drukken.
„Het wae noodlottig, zoo meldt hjj, voor
de Portugeesche troepen, dat het zwaarste
en moordendste bombardement sedert den
21 en Maart was gericht tegen het centrum,
dat zjj bezet hielden. Het was vernietigend
voor hun voorste posten, het verpletterde
hun voorste verdedigingslinie, die zij dap
per verdedigden, het sloeg vooruit en ach
teruit in golven van granaten, van de loop-
graaflinie tegenover Neuve-Chapelle
(Nieuw-Capelle) naar de tweede linie te
genover Faiuquissart en Richebourg St.
Vaast. Een groot aantal zware kanonnen
zochten achter de verdedigingslinie het ter
rein af naar kruispunten van wegen, op
slagplaatsen van munitie, spoorwegen, dor
pen en qtafkwartieren. Middelerwijl werden
de Portugeesche batterijen bestookt met
gasgranaten. Door dit razende bombarde
ment werd het Portugeesche front overwel
digd, en, ofschoon sommige voorste posten
zich tot den laatsten man verdedigden,
moesten zy wel wijken. Vervolgens kregen
de Britten den hoofdsloot af te slaan, by
welke verdediging vooral de 55e Engelsche
divisie zich heeft onderscheiden.” Een tele
gram van den opperbevelhebber heeft deze
troepen dan ook „met hun pnachtigen strijd
bij Festubert en Givenchy” geluk ge-
wenscht.
men. Maar haar beeltenU Hclihklenh'Sivo
Courtien toch. Hij schillerde verwij
derde Mal ra, zoo ils hij zich voorstelde,
dat zij er inonat uitzi.ui en de lieden va»
.Maloja leiden eenstemmig „Dat ia Mairw
k MaraV'
En zij zeiden- „Dat zijn wij. En wij
zijn gestorvenen. Sivo Couriten heeft ons
gewhiktord, zooato wij zijn zullen al» wij
dood zijn. Hij heeft ons geschmierd, zoo-
al» wij In' onze graven geen nud vin
den. Zelfs de eeuwige rust gunt hij ons
Oiet 1”
He» wan een oproer gelijk. Vrees en
afgrijzen greep het kleine giwncexi aan
van het van de wereld vervreemd volkje
Ook greep hen met ontzetting aan, du
Mal ra een bruid zonder kran» waal Wgnt
onder het herdersvolk boven de smaragd
groene meren van wit Eogtubu kwamen
wel veel omlaaggiwtorten voor mat doo-
dehjke wonden op het voorhoofd,
was in Maloja geen brul I, die
kreun ter kerke ging
weldige, omneedoogende natuur, dat zijn
kinderen met schrik en dood omgeoft en
toch door iwm wordt geliefd, misschien
juist daarom hartstochtelijk geliefd t
De gezichten der gestorvenen verhaal
den de gesclüedenU der levenden in ten-
grijpende schildering. Het was de geschie
denis van een bestaan vol moeiten en ont-
Iterin gengen, vol on verbidden j ken ernst,
van een bestaan zonder levensvreugde,
zelfs zondor verlmgen ernaar. Afgrijse
lijk was de uitdrukking van al die ge-
zicliten. Het waren gestorvenen, wier
spookachtig ontwaken ontzetting veroor
zaakte. Met Verwonderlijke kunst was af-
gebeeld, dat al deze menachen eens had
den geleefd.
Maar geen met kransen getooide kinde
ren gingen hand aan hand dezen geesten
stoet vooraf - een jong paar vormde de
hoofdgroep. Het was een huwelijkspaar,
dat door de gasten werd gevolgdni *t
onder aanvoering van muzikanten die
vroolijke wijzen snoeiden, maar va» e«a
vrouwehjke nevengestalte ,/to dooden
vrouw van Maloja
Al de bruiloftsgasten waren gehuil in
doodshemden!, alleen de jonggehuwden droe
gen de zwarte feestldeederen van het ge-
boorteUmd, waarmede zij in de lijkkist
werde gelegd, deen krans sierde de bruid
en het voorhoofd van den jongeling droeg
een gap inde wond, wnoruit liet druipen
de bloed over het gezicht vloeide; de brui
degom was ieqjond die in den afgrond
was gestort en de bruid was hem in den
dood gevolgd.
De Apookaduige bruidegom was de kun
stenaar zelf, de ongekranste geest de
bruid Maira 5 Mara.
ouw Bouw- en Wo-
rstandö-comm. Ar-
Een schilderij van den jeugdigen Enga-
diner kreeg op een tentoonstelling t Ba
zel den grooten kantonnalen prijs. Hij
behelsde voor den gelukkige de ’heerlijke
voorwaarde, voor zijrf siiidi een jaar naar
Rome te j
Het Itekroonde schilderij had den vr)em-
den «tel-. „Doodenvolk op Maloja." Wat
de knaap op de wlntersche sneeuwvlak
te van zijn geboorteland in wondert Jk
fantastisch spel had geschetit, schilderde
de jongeling op een groot doek mei ge
niale kracht.
Het schilderij verwekte opzten, niet al
leen door het dramattach, spookachtig on
derwerp, maar ook door zijn techniek -
vooral wat het landschap betrof. Nog nooit
liadden de Zwitsers hun bergen !n zulk
een plastiek, in zulk een werkelijkheid
gezien: de besneeuwde Alpen van het
wlntersche Maloja, bij vaal maanlicht, bre
kend door stormgezweept»» wolken. En op
de bleeke vlakt de stoet der gestorvenen,
die uit het kerkje in het woud naar den
armoedigen doodenakker optrok: levens-
groote gestalten, mannen en vrouwen,
grijsaards en kinderen - een volk der
Hoogalpen, der eenzaamheid, der rotawll-
demis - een volk van een aombere ge-
Gravln Josette had de kamenier weg
gezonden Met de als een rood-gjouden tia
ra om het hoofd gewonden haarpracht
HIM eij voor den spiegel zitten, zij rag
in het glas haar bleek gelaat keek, hoe
de vlammen begeerig de kaarsen verteer
den, eu dacht aan den man met den ion
dorlingen naam.
BU1TENLANDSCH NIEUWS.
ENGELAND.
Amerikaan sc h bezoek
Behalve de groep van H arbeidetwtfjja»
vaanMgdtm uit Amerika, die wrtdra En-
geland zullen bezoeken tan a^nde liet mo
ge lijk ootetium ml»ver«Uud uwachen de
Engeteche en Anterikaanache arbeiders
zake de onderlinge G<«lli(’orden-Daol»*f|®(a
uit den weg te mimen, zullen ook (M*n
aanlal Auwkasuische Itankiers, spoorweg-
directeuren, journaiiateo, enz. naar Enge
land komen. Reuter die dit bezoek aan
kondig». toekent or Imj aa», dat hot denk
beeld is outs laan uit het algemeen gnvoel,
dat Engeland en de Ver. St.Uen niet ten
volle elknaiders Inspanntug in den oorlog
waardeereo.
N I o u w-Z e e I a n A
Het parlement, bijeengeroepen out tbe-
roadelugan over Lloyd Georgp's opronp,
heeft lieeloteu, dat Nieuw-Zeeland al hel
mogelijke zal doen om de regeering van
het mo< <l<'tlaml te steunen in antwoord op
het Iwroi'p von Lloyd Goirgv.
AMERIKA.
Stood» g r o o Ie r oorlog»-
t o e b o r e 1 d a e 1 e n.
Het Amork. Hkiis van AIgtvaardigden
maakt spoed intrt de behandeling dar ia-
gorwt*sontw(wpen, welke hel deparioweni
van oorlog heeft aaaibevolen. Reeda heeft
het ver «c hl tiende nangeaomen. De meest
belangrijke zijn de pre^idenl te gotnach*
ligd om alle voorraden materiaal of le-
gcruitruetlngn» te verkoopen, welke vroe
ger (of later) door de Ver. Staten zijn
(of wordenaangekocht ul vorkoardlgd,
in verbaml mrt de voortzetting van don
oorlog de vorming van aiu kitet-artl-
l>rie-korps on de. uansebifling van het
materiaal daarvoor opheRtag van bepaal
de paragrafen In de wrt van Juni 191Ü,
zoodat het oorlogadeparleuMUit onverwijld
het aantal militaire instructeurs in de dril-
kan pon kan vorineeniereu voorziening
Ih de a luulekJ0«H|jqiing voor schadu, wel
ke door de AmerUU&lTMK^e strijdmacht In
Eur. |»a wirlt lierokkend j vermeerdering
van hel aantal gecHtnlijken, zoodat er éen
gestelijko voor elke 1200 man zal zijn
en uitbreiding van de gelegenindd tot
dii-nalnemen.
D e* H o 1 I a n d Society.
De Holland Society heeft te New-York
haar 33e jaarlijkschc bijeenkomst in het
Aslor-41-otel gehouden en heeft met alge-
meene stemmen een motie aangenomen,
iAgPERA
