GING.
Turion.
allaties.
Blad.
ujn.
[ON,
DE OORLOG.
Maandag 29 April 1918.
iMo. 13088.
57e Jaargang.
BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
iermede
1 MEI
behalve
t.
e plaatsen
Feuilleton.
r» De Gletschervrouw.
XTiexx-ws- eaa. •A.êLxrexteaa.tie’bleucl! voor Q-oxxd.su ezx Oaacxstrelceaa..
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Bureau: MARKT 31, GOUDA?
4
2647 60
ETEN.
RedactieTelef. Interc. 545.
Fin-
re-
Ik moet
O.
(Wordt vervolgd.)
DEWEG 24.
NO.
LIFFMANN.
overal!
van
moe-
den
I-BOSMA.
IOUT,
ÏNS A Co.
M ■!■■»-
laats» In
6). -
Leerarea. -
nHIUUNI.
nieuWe leerlingen
ENDOORN.
Administratie t Telef. Intern. 82.
klaard vóór het algemeen en gelijk kles^ï
recht in Pruisen op den grondslag van.1!
het regecringsvooretel.
1> Rijksdag blijkt due, gezien de voor-1
melde debatten en htcte min ol nicer of- j
flcieuze berichten in ieder geval gereed
den strijd te hervatten, tegen het behou-
dend, annexionialtoch en militaristisch stre
ven van do reactionnairc stroomiligen der
iMlteto tijden.
In hoeverre de meerderheid ondank»
het gekuip haar kracht bewaarde, cal dan
w'eldra blijken.
Uit O o s t e n r ij k-H o n g a r ij o wordt
ton aanzien van de crisissen gemeld,
dat Wekerle opnieuw definitief tot kabi
netsformateur is benoemd.
rfdt verrook om ontslag van den voor
al! ter van het Oostenrijksche Hoerenhuis
is (foor keizer Karl niet ingowllligid.
Naar bet Duitsoh
van
RICHARD V06Z
met autorisatie bewerkt door
J. P. WESSEL JNk-VAN BOMUM.
(Nadruk verboden.)
GOIDSCHE OMMANT.
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal LM, per week 11 eent. met Zondagsblad
per kwartaal 2.15, per week 17 cent, urera waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per post per kwartaal l.M Met Zondagsblad 2.55.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons bureau: MARKT 11, GOUDA,
bjj onze agenten, den boekhandel en de po tkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en o istreken (behoorende tot den bezorgkring)
1—5 regels /OJO, elke regel meer ƒ0.15. Van buiten Gouda en den bezorgkrlng: 1—5
regeb ƒ0.05, elke regel meer ƒ0.10. AdWMmjtiln van publieke vennakeltjkhaden 11
cent per regel.
wel, goed- of kwaadschik»,
Met deze woorden liet Slvo Courilenzich
het geleWe van den jongen reus welge-
vatte» - alsof bij hem niet zelf badwit-
genoodlgd mede te gaan.
„Vriéndelijk daak, jongetjel
toch eene op de Isola gaan zien, hoe
het er met mijne gemzen geschapen staat
- zeker erg genoeg. Dat was mij weer
een aard'g wintertje! Op mijn dak logde
sneeuw tien voet hoog. Op ttw huis kan
een ganeche berg hebben gelegen."
„Mijn ijzereiuj>alken kunnen dien dra
gen.
„Gij zljt toch een slimme dwaas! Hoe
verder van de menschen, des te schooner
is de wereldAh bij de menschen ,de
vrouwen ook maar niet belkoorden."
„Zonder welke voor u de hemel sells
geen hemel zou zijn. En zoo iemand moest
Kapucijner monnik worden 1"
„Moest, jongetje!"
En de bergreus schaterde het utt, dat
het daverend weerklonk. Daarna was hij
de uitnemendste gastheer
„Ga eerst zitten en eet wat. Er zijn
forellen, zoo pas gevangen. Merookt be-
renvleesch zou er ook zijn, als gekondt
wachtten, totdat het gestoofd ia. In dien
tijd zou de weg naar nw huls vrij van
sneeuw kunnen zijn."
Maar de schilder zeide
„Dot zou mij took wat te long duren.
18
Aan den oever lag nog sneeuw. Maar
waar het stijve, witte kleed geweken was,
bloeiden op de bruinachtige welden teer
violette krokussen en goudgele primula's.
Courtien’8 weg van Maloja naar het
weer werd begeleid door de plechtige
voorjaarsmuziek der Alpen: het dof ge
donder va» nederstortende lawinen, dat
echo’s in onderscheiden toonaard wekte.
Met het wegvliegen der ochtendnevels en
de hooger komende zon, wordende sneeuw-
s stortingen menlgivuldiger, zwaarder, dreu-
nender. Donder volgde op donder. Het
trilde en gromde, alsof er bij onbewolk-
ten hemel een onweder in de ravijnen
woedde. Door den zlfverachtigen sluier der
wijkende nevelen, zag de berglbeatijger,
hoe van de glanzende wanden zich een
«tuk der glinstering loemaakte: een stroom
v»n glans vloeide geluidloos omlaag, een
JPotregen van glinsterende vlokken ver-
wweidend. Het groeide van oogenblik tot
oogenblik, zwol geweldig, rukte nieuwe
•aaasa’s sneeuw mede omlaag, en stukken
wts en fame aarde.
Een Buizen en bruise» in het luchtruim
INGEZONDEN MBDBDEBUNGENt 1—4 ragals ƒ1.11, elke ragal maar /IM
Op de voorpagina 50 hoogan.
Gewone advertenUBn en ingezoadea mededelingen bij contract tot neer gereduceer-
den prijs. Groote lettere en randen worden Jtrekend naar plaatsruimte.
Advertentlln kunnen worden Ingezonden door tuaacbankomst van ooUode Heoirba»
dolaren, Advertentiebureau! en onze Agontfa.
Met oprecht welgevallen nam de schil
der den natuurmensch op, in wiens brui
nen krulletoop een tonsuur had moeten ge
schoren worden 1
,,En daar ge zoo indringend zijt, moet
ik u wel, goed- of kwsadschika, late me-
delsopan."
van
gang in oorlogstijd.
Omdat het comité voor de scheepvaart
heeft bij de
beraadslagingen der memorie over de uit
breiding der Duitsche kolonisatie een mo
tie aangenomen, waarin de bepaling
Op het dak van het uit larikshout ge
timmerde blokhuis hurkte Gian Vital, de
„Kapucijnerjager", en herstelde de schade,
welke de bareche winter aan het stevige
gebouw had toegebracht. Spaanders en
steenen - ware rotsblokken - vlogen om
de reusachtige gestalte van den ja&ervan
Maloja, die monnik had moeten worden,
maar door de gemeente over het aan gem
zen rijke district aangesteld werd als be
waker, daar hij anders de meest verme
tele strooper van het land zou zijn ge-
woideu. Reeds lang had de dakherstel-
ler den eenzamen bergbeklimmer, met wlen
hij door geboortegrond en jeugdherinne
ring was verbonden, van zijn hoogen
post ontwaard en beschouwingen over ham
begonnen
„Dat Is er een, die het liefst de be-
melsche zon omlaag haalde, en die nog
eens op een dag over een steen zal «trui-
In verband met verechiliende in de pers
verbreide berichten omtrent een aanstaan
de Conferente voor een Vol
kerenbond te Genève deelt de N.
A. O R. het volgende me<Je
Nadat in November van het vorig» jaar
oen poging van de te ’a-Gravenhage ge
vestigde Centrale Oorganisatie voor een
Duurzamen Vrede, tot hrt bijeenbrengen
van een Conferentie ter bestudeering van
den Volkerenbond - waaraan burgers van
alle oorlogvoerende en van de neutrale
Staten zouden deelnemen - was afgestuit
op de beslissing van de Regeerlngen der
Entente, on» geen passen te verleenen voor
een Conferentie: waarop Geallieerden sa
men «ouden komen met personen uit te
gen do Entente strijdende langen, zijn
pogingen in het werk gestold, om te ko
men tot twee afzonderlijke besprekingen,
de n e te Genève tusachen Gealli
eerden «en neutralen; de andere te
Bern (of to Zurich) tumohen personen
tot de Mlddenstaten behoorend en onsiï-
digen.
Eonigen tijd geleden is nu namens de
Fransche deskundigen, wier medewerking
tot zoodam'ge Conferentie was gevraagd,
een schrlfteiljke mededeeling ontvangen,
dat de Fransche Regeering bereid is pas
sen 4e verleenen voor een zoodanige be
spreking te Genève (tueechen Geallieerde
en neutrale deskundigen)onder voor-
Voor dozen keer moet ik dus van het be-
rengebraad afzien."
Terwijl de bontgespilukeTde forel, aan
een tak van een jeneverstruik gestoken,
boven het vuur braadde, *keek Slvo, hoe
van den haard de rook als een teer»,
blauwe wolk door de open deur Marden
zonnigen dog trok, luisterde naar desym-
fonle der lawinen en hij herhaalde plot
seling gedachteloos, hetgeen hij een kwar
tier geleden had gezegd
„En zoo iemand moest Kapueljnermon-
nlk worden!"
„Met lichaam en ziel."
„Omdat uw moeder hei ver langde 7"
„Omdat er een eerwaarde In de familie
moest zijn. Ik zou een vreemde heilige
zijn gewordenl"
„Gij ataakt reeds In de pij T’
„Ging de pij weer uit Die waa mij
veel te kort en te nauw. Zij zouden mij
uit het klooster hebben kunnen naloopen:
van Chlavenna tot do groote Margna. En
de groote Margna op. Zouden dadelijk
terug geloopen, en nlrt weerom gekomen
„Waarom wordt gij eigenlijk geen mon
nik
„Waarom werd gij eigenlijk geen gei
tenhoeder
„Het was tegen de natuur."
N<t sprong de man aan den baard
op, zoodot do reeds bruin geworden
viach bijna in de vlammen was gevallen.
„Ja, Sivo Cour tien, het waa tegen mijn
natuur 1"
en don schee{»l>ouw niet in staat waa
zijn arbejd te voltooien, bespreekt liet
rapport het vraagstuk van de eohaep.
v a a r t p o 1 i t i e k na den oorlog niét,
maar het merkt op, dat met hol oog op
het tekort aan scheepsruimle over da w*-
reki, het wandoholijk zou kunnen zijn
gedurende een bepaalden t ij d be
perkingen op te loggen aan de
schepen van dan tegenwoordige:*! v ij-
and met betrekking tot hot gebruik der
Brltsche havens. Elke politiek, welke er
toe zou strekken het gebruik oneer ha
vens door vreemde schepen In
het algemeen te belemmeren, zou
volgens de meaning van het comité niet
raadzaam zijn.
M ordt| blijkens ’t rapport dus eenerzijds be
grepen, dat na den oorlog een algeheeie uit
sluiting va» den tegenwoordige:: vijaw
uit den iiandel en Brltsche ondernemingen
niet aanbevelenswaardlg ia, anderzijds blij
ven een aantal beperkingen voorgahouEtn
en wordt oen voorkeur-politiek aangoga-
uen. Klaarblijkelijk heeft men hier dan
ook to doen met een oompromls tusachen
do wenschen van liberalen on arbeiders
partij, die zijn togen al de belernmorlu-
gen van de staatscontrole en do politiek,
wellwi ia neergelegd In de economische ha-
sluiten te Parijs en steun vindt bij de
Nnrthcliffe-gnoepen.
dor grenzen van hel koninkrijk P o-
1 e n met inaciitnemlng van v s r bo r-
gen voor de militaire veilig
heid van Pruisen wordt verlangd.
Tegelijkertijd is een officieel Woif-berkht
over de voorbereiding der „defin tteve op
lossing van het Paolsche vraagstuk" go-
publiceerd, waarin het heet, dat de re-
gecring niet van de grensregeling met
bet konintarijt Pojen kan afzien.
Deze documenten nu, aldus betoogt het
Poolsche blad „Dziennik Narodowy”, vor
men een sprekende tegenstelling met het
Poofach-Duitech e vergelijk.
De Poolsche volksgemeenschap heeft
duidelijk en eenparig verklaard, dat zij
de onaantastbaarheid van de tot
dusver bestaande grenzen van
het koninkrijk als conditio sine qua non
van ieder vergelijk beschouwt. Het ia
waarschijnlijk, dat deze voorwaarde ook
d.or dr. Steckwski gedurende zijn onder-
handellingen te Berlijn onderstreept ia. In
dien nu in de officieele bekendmaking
wordt verzekerd, dat de regeering niet
van de grensregeling kan afzien, dan ia
klaarblijkelijk aan Duitsche zijde onder
den invloed; der annexlonlaten en hunne
overwinningsroes over de suc
cessen in het Westen, een of andere nieu
we wending gekomen. In ieder geval
moet de bedoelde Duitsche verklaring op
nieuw de waakzaamheid van de Poolsohe
volksgemeenschap veracherpen, voor alles
echter haar blikken op .de Poolsche re-
geering richten, welke dit voor den Pool-
achen Staat actueels vraagstuk niet uit
het oog wil verliezen."
In. de groote Commissie van
don R ij 1c a d a g is belangrijk debat ge
voerd, dat bewijst dat er, ondanks die ge
schokte positie van de Rijksdagimeerder-
heid, toch nog verzet leeft tegen het mi
litaire optreden, in binnen- en buiten
land In de eerste plaats uitte zich bij
dc debatten ontevredenheid over het oor-
logspersbureau en de wijze waarop de
censuur te werk gaat. Scherpe critiekoe-
fendë Scheidemann op de wijïc, waarop
’t militaire bestuur in Oekrajina optreedt.
Nu gebleken is, dat de bewoners niet
bereid zijn vrijwillig het land te bebou
wen wordt tot dwang overgegaan en Schei-
als van een jagenden orkaan Daarna,
met een zwaren val, sloeg de lawine te
gen den rotswand op. Witte wolken ste
gen op, en' de echo ontwaakte. Drie-,
vier-, vijfmaal wierpen de wanden den don
der terug, toidat het laatste geluid lang
zamerhand wegstierf.
Maar reeds flikkerden in de hoogte nieu
we gjansgolven op, hier, ginds,
Alom maakte de sneeuw zich los
bergrug en top. De berggeesten sohenen
te strijden en grimmig raasde de slag,
alsof reuzen tegen góden optrokken.
„Ook dat kon de mensch niet schilde
ren I...."
En door Slvo Courtien’s ziet ging een
zachte siddering.
In Engeland is het rapport ver
schenen inzake de handels- en industriee-
ie politiek te voeren nè den «oorlog.
Met betrekking tot de vreemde belangen
meent het comité, dat regeerlngscontröle,
In verschillend» vormen, al naar de om
standigheden in de toekomst noodzakelijk
zal zijn.
Het comité acht het niet geweoacht
eonige bijzondere beperking op te
leggen voor de deelneming van
v r eemdllngen over het algemeen o*n
handels- en industrieel? on
dernemingen in dit land.
In een beperkt aantal gevallen, waarin
waarborgen noodig zouden zijn, zou een
zekere veiligheid verzekerd zijn door het
eischen van openbaarheid der feiten.
Met betrekking tot de handelobetrekkln-
gen met de tegenwoordige bondgenoo-
en en neutralen ia een opzegging
der bestaande haudesverdragen niet noo-
dig en niet raadzaam, maar elke gelegen
heid moot worden aangegrepen, om te be
proeven, den handel mei de bondgenooten
te bevorderen.
Het Comité beveelt aan den invoer
van goederen van vljandelijken
oorsprong te onderwerpen asnver-
gunning en in uitzonderingsgevallen,
dezen te verfieden voor op zijn minst 12
maanden na den oorlog.
Met betrekking tot de voorraden grond
stoffen moent de commissie dat geen en
kele i>oging om het rijk met betrekking
tot alle grondstoffen zelfstandig te maken
uitvoerbaar zou zijn of economisch ge
zond, maar het is van betoekenis een
zorgvuldige keuze te doen voor wolke in
dustrieën een zelfstandige voorziening mm-
dig is in verband met de mogHijkheid
do verstoring van den geregelde::
uemann meende, <lat dit ^fOhts ontevre
denheid kan wekken, welke in geheel Rus
land moet dóórwerken. Dan keurt hij het
al, dat de Duitsche soldaten in do beaette
gebieden als politieiroepen worden gebe
zigd Under pressie van hét legerbestuur
verhindert m»n de vertegenwoordigers van
du volken in het Oosten paar Berlijn te
gaan.
Dr. Milker (Meiningen) van de voor
uitstrevende volkspartij, Verzocld in dit
verband ook <le informatiereizen van Rijks
dag leden naar Estland en Lijfland niet te
belejumeren, maar te bevorderen, anderè
wordt de indruk gewekt, alsof het mili
tair bestuur een slecht geweten heeft.
De sociaiLdemocraat Moeke wees er op,
hoo jueu nog steeds te doen heelt met een
„militair systeem” e» niet met iudivid:i-
eole misgrepen. Een. diensilnstruotio ten
gehruike der officieren bevat de meest
krasse beschimpingen tegen den Rijksdag.
Dr. Haas van de vooruitstrevend» volks- i
partij ondersteunde Noske en verlangde
eveneens opheldering over de ongehoorde
en onljvschaande instructies voor dienst
gebruik. In een dezer instructies wordt
o. ai. ook politie gekozen ttgen de Prui
sische kie»recl:therviorn:lng.
Het Centrupdid Erzberger verklaarde het
desbetreffend mmteriaal reeds geruime» tijd
geleden aan het ministerie van oorlog te
hebben toegezondem Ook hij beeritiseer-
de het ongehoorde optreden in Oekrajina,
waardoor de Oekrajiensche minister van
Landbouw reeds afgetreden is.
Verder heeft Scheldemana.. nog inlichtin-
gen gevraagd over de expeditie in
land wtdke hij ten scherpste afkeurde ais.
mede over de te harde oorlogabelasting
in België.
Wat de militaire <lienstinstnicti.es betrof
verklaarde de minister van Oorlog, von
Stein, dat hem daaromtrent niets bekend
was.
De voorzitter achtte het noodag in deze
zaak partij te kiezen in tegenwoordigheid
van den Rljkskanselier en stelde daarom
voor Dinsdag weer bijeen te komen, fiïaar
von Stein betwijfelde of het dan al mo
gelijk was over de gewenschte inlichtin
gen te beschikken. - Tijd gewonnen is
veel gewonnen
Wat intusschen de Pruisische kiesrecht-
hervormlng betreft, weet de „Norddeut-
sche” thans te melden, dat de Duitsche
Rijkskanselier aan vertegenwoordigers van
de christelljk-nationale arbeiders heeft ver
klaard, diat hij met de Pnuisirfbhe kies-
rochtwet staat of valt. Ook de keizer zou
legen den kanselier hebben giezegd, dat
hij nog steeds zou vasthouden aan het
algemeën en gelijk kiesrecht.
Verder wordt nog gemeld dat de par
tijdag dta* nationaal-liberalen in Pruisen
zich met 419 togen 127 stemmen heeft ver-
In het Westen j Duitsche «orderingen. - Duiteohland
en Polen. Het militaire regiem in de bezette
gebieden oppositie der Rijkedagleden. Do kies
rechtkwestie in Pruisen. - De Britsche handelc-
politiek nk den oorlog. - Een conferentie te Genève.
ONS OVIUJUCHT.
Spreken de stafberiohten der geallieer
den enkel van pltuUsolijke gevechten en 1
geslaagde en afgeslagen kleine onderne
mingen, met name bij Yperen, Lens en
Eyssel, hel Duiteche communiqué vnn Zon-'
dagimddag gpwaagd van een wijken der
Eutente-troepen in Vlaanderen.
De Duitschers bereikten nu de linie ten
Zuid-Westen van Langemarck, op den
Westelijken oever van do Steenbeek—Ver
lorenhoek, Hooge-Zillebeke en Voorme-
zenle. Heuvel GO, waar in vroeger eren
zoo verb'tterd gestreden is, ia in
Duitseh bezit.
Op het slagveld tuin beide zijden van
de Somine bleef dc gevechtswerkzaamheJd'
béperk; tot verkenningen en lijdelijke ie- j
vendige arüllerie-gevechten.
Door deze operatics in Vlaanderen zien
we dus de hoog om Yperen al nauwer
worden. Uit een beschouwing van een i
Engelsch hoofdofffeier blijkt, datlndtidaad
het verlies van den Kemmelberg zeer ern
stig is, al hoopt men de l’nie tot Yperen
te behouden.
Over den toestand meer Zuidelijk wordt
dan opgemerkt
De Dwltschers zijn niet in staat ge
weest de linie te verbreken of de Engel-
sohen en de Franschen van elkaar te
schelden. Daarom beukt hij er op los,
waar hij maar kan. De opperbevelhebber
der Geallieerden 'heeft hiermede rekening
gehouden. Er ia geen reden, om de mee
ning te wijzigen J dat een offensief
op een veel g do o te r schaal dan
ooit te vena nog tusschen A t r e c h t
en Amiens te verwachten is,
met hot doel om I de Engelschen on Fran-
scheh van elkaar i te scheiden. Tot dusVor
zijn de Duitsche I voordooien slechts van
taetischen aard geweest. Zij hebben ter
rein gewonnen, stellingen en kanonnen
vermoesterd, maar geen verandering] in den
Btrategischen toestand gebracht. Wij
ten er op rekenen, dat deze strijd
geheelen zomer zal aanhouden. Ten slotte
komt het er op aan, wie de laatste
serves heeft.
Het Pruisische Hoerenhuis
kelen."
Pas toen Counien, reeds dicht bij het
hide, hem luid toeriep, richtte de filosoof
op het dak zich in zijn ganache lengte
op, den komende met een lach begroetend,
zoo krachtig, dat het de echo zou heb
ben kunnen opwekken.
„Wilt ge mij helpen op de Maryna be
ren te jagen, daar gij met touw, ijsstok
en sneewwschoenen tot mij komt? Een ge
weer kunt gij van mij krijgen
Ik wil naar mijn huis gaan zien, en
gij zult mij vergezellen. Maar ik kan
ook, alleen gaan."
„Oho, jongetje! Zoo gtuw> laat ik mij
niet door zulk een dreumes op zij zetten.
Gij moet mij wel medenemen, opdat er
iemand is, die u weer uit de sneouw
haalt, gis gij er in blijft steken."
„Gij schijnt mij voor een echten dwaas
te houden."
„Ik wilde, dat ik een dwaas waa! Juist
uwe dwaasheid bevalt mij. De verstandi
ge:: kan ik niet Utstaan."
Daarbij sprong hij op den grond, als
of het hooge dak een krukje waa, én
stond nu als een reus voor den schilder,
wien hij de hand schudde, alsof hij hein
den arm wilde ontwrichten.
De rechterhand van Courtien bood weer
stand Hij moest bij den handdruk van
jager denken aan de geschiedenis, die de
Maloja-lieden van Gian Vital verhaalden:
hij moest, toen hij nog oen knaap was,
op de groote Margna «en berin, dis hem
aanviel, bij de keel hebben gepakt, en
zoo lang vaatgehouden hebben, dat het ge-
wekHge dier onder zijn druk rochelend
stierf.
