ger. r I HMII K ri .chines, aaimachines zyn abrikaat, dat zich i halve eeuw voor en industrieel gehandhaafd heeft. waal wrjaar la WOEDE zijn een voort- n vermoeidheid, loom gevoel in seke gelaatakleur. srichijnaelen zich 1624 29 57e Jaargang. Zaterdag 11 Mei 1918. No. 13693. MIEN Eerste Blad. D irischappij. Jlfiiwe? 5 Itvoertag Kt - - kerljl an&Zoon - Tel. 82 Feuilleton. De Gletschetvrouw. ’APIEREN •ELEN iTie^'ws- exx ^.d.-venrtexi.'txeloleu^L'vöQX G-otxoL®. ezx OxxxstxeJrcszx- VERSCHIJNT DAGELIJKS BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN. AIMACHIHES al onze winkels WAAK OPT Bureau: MARKf 31, GOUDA. SS“~ Administratie i Telef. Intarn. 82. Redactiei Telef. Interc. 54$. Dit nummer baataat uit twee bladen. BINNENLAND. JW «DA. <Ww« nrrrta*.) «lom. soliedste adres abelen, iten, Buffetten, n pinches V e eren- -enSatljndekenz, els, Schilderijen, Nu verviel Sivo In een nog dieperen droom. Zonder ieto ie zeggen, volgde hij haar, waar zij ban voorleg. Hot zeilde kunnen Stork en de Rijnen thans van de ambtenaren zeggen. Maar dat het daarom juist goed i», valt alleszins tv betwijfelen. Wij hebben het voorspeld en dn* zijn Wij minachten de eeniga tevredene». HAGENAAR. w Bouw- en Wooing- idscommlssie Armen- sgt alles, wanneer Naar het Dtdteeh van RICHARD VOSZ met autorisatie bewerkt door J. WE&KELIWL-VJM Roeauif. (Nadruk verboden.) jcieteit ,,de Réunie’ Afd. Gouda van de [ut van ’t Algemeen. Concert Houtman»- GOIBSCHE ((HIUVE INGEZONDEN MBDBDBBLINGBN, 1-U ratrt. /IJS, rt«* /M*. Op <ta voorp^lM «0 boo».' Gttom Iwrtmtlta a l.«M<auta madaMlu" Ml eootawt tot mm tMltaoM. Sm piu«. Oraoto tottan sa raadaa moto mkaad aam plMtarutata. Adwrtaotlta tanw wntoa ImmooBm foor tMMtaMrt na mIM. OaaHn Artm, AdrartaattataurMix ta AsmSn. ABONNBMENTSPBUS: prt kwutart IJS. per TMk U «at, niet Zondsgablvl per kw.rtart ZUS. P«r «Mk 11 Mat. mm wur d. besortfnr per looper reechlodt Fmaeo per port per kwartaal 1.00. mrt lopdaceblad t ZM. Aboumantan worde, dazrttyka aascumw. mu one burmu: MARKT 11, GOUDA, bil onae azwitan, de. boakhandel on de po tkaatoran. ADVEBTBNTIEPBUS: Vit Gouda en o irtraka. (Mmiwdo tot de. besorpkrlas) i 1-J rasda ƒ0.90, dke repel meer ƒ0.10. Vaa buiten Gouda en dan beaorptatag: 1—S resale ƒ030, rtk» ngal meer fill AdraentU. na pobUakn vanaakdtjHmdaa IS cent per ragab ZIJ otoud aMrt' hem, mo nabij, drt hij de warmt, na haar jnifdia lichaam voel de, m deed de TTM* mrt atobta .tan, Eu rij voordo hem lans» een enial pad tuAecheu bloemenvelden, langs afgronden, hooger en hooger Na een uur gestegen te hebben, bereik ten zij een vlakte, met groote blauwe gen- tinne ate met een stuk wotkeloozen, zui delijkt] zomerhemel bedekt. Ze zagen dit mooie plekje pao, toen zij, om een scher pe rotejmint heenbulgend, het betraden. Öivo was graag omgekeerd^ want op de gentianenwei bevond zich een vrooiijk ge zelschap, welke stemmen en gelach den belden zwijgenden als een roep uit *t le ven tegenklonkeu: 't waren gelukkige kin derstemmen, 't witó *C gelukkig lachen an kinderen- De schoolkinderen v<n Maloja, meisjes en jongens, maakten op dezen moeien na middag oen ul te tapje onder geleide van de onderwijzer en de onderwijzeres - van Madra A Mara en den jongeling met den dtonteteeben naaiu, het dionhtacbe wezen. De jongens plukten de blauwe klokjes en brachten ze aan de meisjes. Dece za ten neergehurkt onder hel Nauwe azuur om Malta geschaard en. maakten, oooata meiejee graag doen, kransen van de blau we, bladloos», stralende kelken. Ook de onderwijzeres was bezig aai een krans. Maar zij deed het zoo onhandig, dat de ’kinderen haar uitlachten. De jonge onder wijzer - £ourtl«n zag hem nu voor het eerst - had zijn mandoline meegebracht. Nog waren beiden door do rote verbor gen, nog liadden te onopgemerkt kunnen teruggaan. Ze zagen dan jongen man de mandoline nemen, hoorden hem spelen en MKan: BRIEVEN UIT DE HOFSTAD. CCCGW1- De achoone droom tan duizenden ie wrèed verstoord en oon, biltere ontgooche ling la gevolgd op vel o maanden van sort hopen en blij verWadRen. Het rap port van de Staatscomtefeeie-Sterk tevOor bijna allen die in Staat^dienat zijn, een desillusie geworden. Todn deze commissie werd ingweteld hebben wij de leden ervan óén voor Mu gewogen en ze bijna allen te licht bevonden. Wij Voorspelden de mis lukking en zie, de kous op het h»old van allen te gekomen: de seboone droom dat het rapport van dkzO commiseia de blijde hooftacliap zou zijn die opriep naar een dorado voor deze staatsdienst, is ata allo droomen grootelijks bedrug guldeken. raren ambtenaren die hun zakken dden met statistieken en loonacha- le 9F vol ten; - w- - - -^r sati«p|iaJine», met omvangrijke berekenin gen fn «ninutieuse groapeerlngen; er wa ren er die met hun loonschalen naar bed gingen en met hun toonachajen opaton- den Blij aki een kind» dat Sint-Nioolaas ziet naderen, en vol verwachting zijn hart voel kloppen, hoeft de ambtenaar zich verheugd op Stork, die straks mek kwis tige hand zij» schoon» gaven van rangen en aalarteseni zou uitstrooien. Stork-Sinterklaas heeft echter precies ge daan als de heusche Sint: de rijke hul zen heeft hij wel bezocht, maar vete va<n d-ï armere liet hij aan hun lot over. En hij nam met de andere hand, wat hij gaf met de eene. Achttien nallioen 'ajasM «otï h»j vergreten, maar dan nam hij de veert’en mülioe» dnurtetoeelag terug. Daar was men niet veel mee gebaat. Het rapport van de comodssie Stork mist alles wat men er van verwaoht had Ta lent bHjkt er geen regel uit; nieuws ge- zichispunten opent hei niel, het gaat voort in het oude sop, met dien varstauds, dat hel nog schee! gaat ook. Gehoopt wae, dat het rapport zou bren gen: jneer uniformiteit, meer eenheid, minder rangen, scherper scheiding) tuasohen belangrijk en minder belangrijk werk. Het bracht van dit alles niet en gaat zelfs op sonunigo punten precies in de tegenover gestelde richting. Het stelsel van klasse- verdeeling, waardoor Iemand die promotie maakt, doch tevens van een grootere plafls wordt overgepUtetet naar een klei nere en daar 10 k 20 procent in sadarte achteruitgaat, ia een stelsel dat origineel mag heeten, doch tevens origineel te van touter domheid. Nog altijd zat hierbij de gedachte voor dat het op kleinere plaat sen goedkoopst leven is tta.n in een groo te stad En dat is absoluut onjuist, zóó onjuist, dat ew ote regel het tegenover gestelde waar te. In dè groote steden gaat ieder ambtenaar verloren in de groo te massa, ten govodge waarvan hij zijn kfel.lt „d« Rtofe”. derlrig Aid. Goud. Crota. out Bout- w°- rstaiKKOOiuu*. Ar- Weldra staan wjj voor de groote vwkie- zfhgen voor de Tweede Kamer. Nog een goede week en de officieels candldaatstel- Üng zal plaats hebben en dan volgt de groote verkiezingsdag op den Sen Juli. Welken uitslag deze verkiezingen bren gen zullen? Wie zal het zeggen? De verkiezingen, die voor de eeiwte maal zuilen plaats hebben onder het nieuwe kies stelsel, waarvan de technische samenstel ling tot in details nog slechte aan heel en kelen bekend is, maar waarvan het kiezers volk in zün geheel nog nagenoeg niets weet, laten, met eenigen grond tenminste, geen berekening welke resultaten ze zullen op leveren. Hoe de verhoudingen der partijen zullen zijn, die op de lijsten worden geko zen, wie de candidaten zijn, waarvan .net eenige zekerheid de verkiezing kan worden verwacht, het is niet te zeggen. Slechts onderstellingen z(jn te mallen. Maar deze kunnen bfj de uitkomst nog heel gevoegelijk blijken vergissingen te z|jh. Wie er in de nieuwe Kamer zullen zitting nemen: het blijft tot aan den Ben Juli, wanneer de «tembuB uitspraak doet, voor ieder een verrassing. Wie kannta heeft genomen van wat or in do teatete maanden, in verband met de ko mende verkiezingen, is .voorgevallen, wie heeft gezien welke stroomingen er in het volk zün opgekomen, welke partjjen en be langengroepen er zijn geformeerd, van allerlek aaixl en aamenatelling, wie gevolgd heeft dk motieven, die tot de oprichting van die pkrtijen en partijtjes hebben geleid, die ia het ongetwijfeld voor de oogen gaan draaien. En dat is geen wonder. Het mee doen aan het veikiezingeapel is geworden een sport; een modegril te het te noemen; men wil er aan meedoen en haast zich er voor, men mocht eens te laat komen. Het nieuwe kiesstelsel biedt de kans, waarom zou die niet worden benut? Evenredige vertegenwoordiging, zoo wordt er gerede neerd, moet brengen vertegenwoordiging naar evenredigheid van alle groepen der maatschappij, en don eerst is de grond gedachte van het stelsel werkelijkheid ge worden. En of nu die groepen zijn ont staan uit groote geestelijke en maatschap pelijke stroomingen, dan wél of zjj hun ont staan danken aan utiliteiteoverw'egingen, dat doet blijkbaar niets terzake. En zoo is ridderlijk gesteund hebben. Maar zij had zijn hulp niet noodig. „Wat te uw land mooi!” Ze bleef staan, keek om zich heen, over zich aelf verbaasd. - „Wat is er dan toch met me? Ik vind 't wezenlijk mooi! Ik houd plotseling van die ontzettende bergen. En wat gaat het stijgen gpmok- kelijk, wat doet het mij goed. Komt dat door de beroemde lucht van het Engadin - of.... of wat De vreugde over haar 1»wondering van zijn geboorteplaats maakte Sivo zoo vroo- Hjk, als hij zich nog nooit gevoeld had. Hij werd spraakzaam, toonde haar zijn lievelingen, noemde de namen van alle toppen, schilderde het leven vaa de be woners, hun voowdurenden kamp mei <fe gevaarlijke nahtur, die zij toch zoo lief hadden, maalde de seboone vrouw de ver schrikkelijke pracht van een winter te Maloja, liet voor haar oogen de stormen, uitbreken en den nevel opstijgen, die den eenzamen wandelaar doet verdwalen ,en hem den dood tegemoet voert; hij ver haalde haar Alpentragedies met de wel sprekendheid van ,een dichter, zoodot sij aandaehtig toeluisterde. Toen hij meteen diepen zucht zijn verhaal eindigde, bleef ■Ij zwijgen. Maar haar oogen spraken en Courtieo, die zijn hart voor zoo verstijfd hield ate de- top van de groote Marina, ondervond bij deze zwijgende taal een rilling. waar te de Monte della Dtagra- het geworden een gewirwar van partijen, die elkaar bü de stembus van 1918 zullen be kampen. Want, ook in het stelsel van evenredige vertegenwoordiging zal er moe ten worden gestreden. Vooral deze eerste maal, nu het voor het kiezersvolk in massa door de veelheid van lijsten bijna niet doenlfjk zal blijken te beoordeelen op welke lijst en welke candidaat nu wel moet wor den gestemd. En hei zou niet te verwonderen zijn, ook al te de kiezer tot stemmen thans bjj de wet verplicht, dat hij zich, nu <te nood der tijden dag in dag uit hem de grootste zor gen baart, niet kan opwerken tot die be langstelling voor het politieke leven, die hij als kiesgerechtigd staatebuiger ook in zijn eigen belang moet hebben. Want van groote beteekenis ie het thans geldend alge meen kiesrecht inderdaad, omdat daardoor berst tot uiting kan komen de geest, die er in het volk in zijn geheel leeft. Dat de toepassing van dit algemeen kiesrecht in deze tijdsomstandigheden voor de eerste maal moet plaats vinden, is echter niet bijster5'gelukkig, daar de levenszorgen hun stempel op den mensöh drukken en z(jn geest versomberen. De mensch van heden is niet die van vóór den oorlog; ook in dat opzicht heeft deze wreede t(jd een ontwik keling gebracht in abnormal en zin. Nu moge voor velen de politiek zijn ge worden tot een dood ding, wijl de strijd om het kiesrecht ia uitgestreden en de pacifi catie op onderwijsgebied, tot stand la ge komen, nu moge er onverschilligheid ten opzichte van de politieke vraagstukken be staan, die toestand levert gevaar op. Die stemming van apathie zal van grooten In vloed zijn op den uitslag der verkiexingen, op de amen steil ing der nieuwe Kamer, die geroepen wordt gedurende vier jaren -de landsbelangen te behartigen. Pparom moet die onverschilligheid van het kiezersvolk weg. De moedeloosheid over den nood der tijden, moet wijken voor geestkinacht en energie, die de de belangstelling opnieuw zullen wekken voor de toekomst van het land, waaraan de kiezer straks door zijn stem richting moet geven. Waak op! Er is een nieuw tijdperk aanstaande, dat geboren wordt uit de drangperiode, die wü thans doormaken. En w(j hebben te zorgen dat voor dien nieuwen tjjd het beginsel der vrijheid van richtsnoer zal zijn, tot verhoo- ging van het zedelyk, geestelijk en stoffe lijk welvaren van ons geheele volk. 22 Wonderbaar, dal zij plotseling daaraan denken moeet. Nog wonderbaarder dot hij dat geschilderd hadh voordat hij haar had gezien. Wal kwam haar heden toch inde gedachten! Alsof ze een vrouwelijke de mon was, die zijn verderf wilde. Idefheb- bua zou zij hem, hem gelukkig maken; hem leeren, wat het is, Het te hebben en gelukkig te zijn. Juist voor den kunstenaar beduidde de Heide het leven,, jutet voor dezen man. Wal kon zij goed bergen beklimmen! Als of de weg gelijk was, alsof zij, in haar modieus costuum, mei haar parasol als bergatok, een geoefende bergbeklfmeter was. Geen blik van haar afwendend, dacht hij: ,,J» kondt mot haar da Margna bakUm- manl Daarin bad ja ook geteoht, dat sij ■wak wwa Toen zij in Rome naast je wm zij werkelijk een geheel an- dere, een moede, een afgematte. Het was toch wel edel van je, er toen geen aan- ,JEa Htosht aan te sdienken. Het was wonder- zla ***»Ujk ridderlijk jopos eene dame. Schaam je, Courttenr’ Had» sou M haar op bijxmder moMRjko plaatsen Ondervoeding. iJo arts Premseia uit Aaaendeift schrijft aan „Het Volk** Haihmwt In <te algtdoopen tijden het eet- vraagstuk in de Tweede Kamer wnrdaan- goroerd, dan klonk van <to minietereiaiel - speeiaaj van minister Treub - en ook vaak vanuit de Kamer het parool; „Er is nog geen ondervoeding geconstateerd!*’ Eli unm beriep zioh dan op onderzoekin gen op whool kinderen verricht, waaruit zou blijken, dat *t gemiddelde gewicht en do givniddeide lengte gedurende den oor log niet was achlaruitgegpaan. Hit leek ons altijd vreemd uit die on derzoekingen conclusies ie mogen Irekkou, oind&l de gestorven kinderen en do zieke nlet-echoolgaands leerlingan natuurlijk bui ten *t onderzoek bleven en deze groepen juist in staat waren, de balans wuardea anderen kant te doen overslaan. Een voor korten tijd verricht onderzoek vun don tioltoteoschen gemeentearts deed het optimisme reeds dalen en de voor eenige dagen In het „Handulsblad" ver melde cijfers moeten den meest greMolo»- zen optimist wel bskeefen. Mr vah Zanten, de directeur van hel Amsterdanisob Gemeentelijk Bureau voor Statistiek, pnblfoeert het volgende ateajt,«. Er stierven te Amsterdam in waarvan aan tongtubarculose M - 89 63 87 187 Amsterdam Zoo was het dan gebeurd, zooals bet ge beuren molest. Sivo Courtien had op de zen vrouwenmond een kus der eeuwig heid gedrukt, went door allo eeuwigheden heen was hij door z{ju kus aan deze vrouwenziel verbonden. *t Was dan ook <te eerste kus van zijn leven geweest 1913 van 5-48 j. 93A kinderen, 1917 van è-13 j. 278 kinderen, 1913 van Ub-19 j. 198 kinderen, 1917 van 14-19 j. 287 kinderen, Terwijl de bevolking- van van 1913 tot 1917 met 8 per 100 toenam, vermeerderde de sterfte der kinderen van 5 tot 13 jaar to dien tijd mei 16 lik) (en voor de longtubercnlose met 97 por 100) en dor kinderen van 14 tot 19 jaar met 57 per 100. En, zoo vervolg! mr. Van Zanten, dat de toestand steeds ernstiger wordt, blijkt wei tol de volgende vergelijking van hrt eerste kwartaal 1944 (een wat de sterfte betreft vrij ongunstig kwartaal) met he| I'ernto kwartaal 1918 In hol eerste kwartaal stierven in waarvan aan longtubwcttloas 1914 van 5-18 jaar 59 kinderen, 1918 van 5-18 jaar 70 kinderw, 1914 van 14-19 jaar 48 kinderen, 1918yw 14-19 jaar 75 kinderen, De sterfte der kinderen van i Uw hoede, «t zijn bloed te tijdiggebruikvan jrmend lichaam- 1 middel. Geen aat er dan evetogen noede en zwakte- >edig verdwijnen nieuwde kracht. 1.75, f4 25, f8.25. He Drogist**. haast fluisterend*, als roerde zij een go- hdme snaar a&n in rijn binnenste, waar van slechte hij en zij wisten, slechts hij en zij weten mochtets. Even zacht en gjsheimvol gaf hij ten antwoord -. „Daar, aan ds overzijde. U kunt den berg van bier al niet zien. Daartegen over staat mijn hufe. Als gij wist, hoe verheven mijn eenzaamheid ia, zoo zoudt gij-.” Hij zweeg, beefde. Het was als had hij plotseling »een vteioen, waarin hij zich zelf zag daarboven, waar hij koning was en aan zijn zijde de jonge, verrukkelijke vrouw, die nu naast hem stond en hem aanzag met dien raadaelachtigen blik en den even geo penden, laclieodeu mond. Hij behoefde zijn hoofd slechts te buigen en... Hij dacht het. En terwijl hij het nog dacht, had bij het reeds gedaan: hij had het tot hem opgeheven gplaat met beide banden gevat en aan zijn borst getrokken en had baar oogen, haar voorhoofd, haar lippen gekust. Zijn kussen hadden haar oogen, haar lippen gestoten.... 14 16 CO 41 8-18 tadr „Ma belle val, ml Engiadina...J> In den droom, waarin Bho nu/ teeld», 1 hoorde hij den vreemde het grt<<4de lied J van de EngaoinerH met zulk eed klwn v/ zingen, dat de seboone jongeling, te mid-,’ den der kinderen, een toovenaar geleek,f wiens melodieën de menseben uit da diep te naar boven getrokken had, naar boven gftrokkim, ook Maira. Het bed was uit. De metejes, dte met haar krammes klaar waren, zetten zei el kaar ladwuid en juichend op. Malta had g««egd, dat ze te onhandig was om Moe- me te vlechten, en nu kwam «en van de kinderen -r het jongrta en llehto - en zette eeu krans op het hoofd van de onderwijzers. Ook de zanger kreeg een krans en hij liet zich de kroon van Noe men welgevallenalsof die bij hem hoor de. De twee mooie, fcuge mcnscheamet hun MoementoN geleken een bruidspaar. lu dit oogenbilk trad gravin Joaetta na derbijhfaira herkende dadëlijk de vrouw, die 8’vo nog immer volgde- Aan de rij de vaa de voorname dame kwam Bivoo» Malta lor. De onderwijzeres keek op, mat wijd geopende oogen zag zo naar beft, aooala ze daar aankwamen. Sivo Courtien met <le vreemde, die ze reeds k«nde en die haar bewondering had opgewekt, maar tegelijkertijd vrees had Ingcboezemd. En nu wist ze de oorzaak daarvan: de vreem de wae de gteteéhervrouw, die onheil bracht.' En ze was gekomen «m... leven kan inrlohten zooate hij dat helf wü vu zooala zijn aalarta dat todteat. In een kleinere gemeente U de plaate die de ambtenaar In de lijst van rangen en standen inneemt, van te voren aange wezen en daaraan kan hij niet ontkomen. Heel vaak wordt verplaatsing naar een groote atari begeerd, jui*t omdat het mo gelijk Is daar goedkooper te leven. Het heeft dan ook stomme verbazing wekt, dat in dezen tijd een couwnbwde die een jaar lang aan het onderzoeken l»r- «■««I nog tot een *>r<etijke domheid kan kom Toen indertijd de coniHuiHste werd ingesleld hebben wij er op gewezen dat ze niemand bevatte die op de hoogte van de praktijk was Alweer is gebleken, dat wij het bij het ju We rind haftten. Geen wonder dan ook dat van alle zij den de critiek komt opeetten: dagelijks vergaderen de ambtonaren-organisaties en rondliepen met eigen reorgaui- er |B nog geen enkele dlo zich tevreden «v. hecft g4)Uxmd QVer het rapport. Al slikte een kwarteeuw 1» het ainbte- naren vraagstuk van urgenten aard. Hel begon spaak te loopen én met de hoeveel heid ambtenaren èn met de zonderlinge organisatie van hen. De saJatfeering was hopeloos In de war en geen minister was 'er die er weg uit wist. Toen kvjam de groote commissi?-Stork, die ordie zou bren gen in den chaos, <Uo zou uitroeien wat er verkeerd wa« en die de salsrieeriog ecus In goede banen zou to'den. Althans zoo hoopte en vertrouwde men. Doch het resultaat was juist onderkom. Er heerecht verslagenheid in de hMrarchtecb-bureau- cratiBChe gelederen. Dat bad men nu hee- lernaal ni«t verwaoht Wij zullen niet zeggen dat wij de op lossing van het ingewikkelde vraagstuk kennen; wij zuilen ook niet beweren dat het Ideëel te op te losse», maar wij dur ven wel zeggen dal het rapport van de Staateconunissle de oplossing verder dan ooit heeft afgevoerd. Noodig is 1» de eer ste plaats; splitsing van bet werk In twee soorten, het zuivere Koello-werk en het moer intellectueels in vak-werk. In dé tweede plaate regeling van werktijden en van een goede oontróle op heiwerk. Vervolgens inkrimping van het aantal ran gen en klassen. Eerst wanneer dit te |*- schied en daardoor h<t aantal benoodig de ambtenaren veel te verndnderA aai het mogelijk zijn Balartareg^llngeii te ontwer pen. Deze commissie begon met het laatste en dus moest zo trien. Wij die dagelijkf hebben gezien en ge- hoord wal er in de amltienaareMdngen. leefde aan hoop en vertrouwen op deze commissie, wij kunnen begrijpen dat zij allen verslagen, om niet te zeggen ge griefd zijn door dit resultaat, dat aannle- mands verwaclkingen voldeed Iedereen te even ontevreden, zelde de dlstrlbutle-lelder tot Minister Porihuma. Iraa voor jaagslal i«a. 20 ZIKN. nMiuMIhlcklF lam. riJK. adsvergadering. irtww

Kranten Streekarchief Midden-Holland

Goudsche Courant | 1918 | | pagina 1