flinks DIENSTBODE
onroerende goodoren
flinke Dienstbode,
L mm, Vmk, STUVUL
2s waar het
ter*, betreft, dfe bet la de tijden ran
m al terminal druk hebben, terwijl hel
bovendien wwr de mag Is of deae N.
Telephoonnet Gouda
Ad
verteert in dit
Tandborstels
Nagelborstels
BERKENWOUDL
A BOOM, Bsrkenwoude
Gewyrigde Kieswet.
De minister van birmenlmndsche Baken
heeft aan Gedeppteerde Staten renocht,
oa. het volg«ende aan de gemeentebesturen
mede te dealen:
Art. 88 der Kieswet bevat wel een rege
ling omtrent het voorzittereohap van de
hoofdstembu reaux voor de rzadeveririoziz-
du* met 19 pee 100 (waar
van voor tb.c. 14 per 100) en van 14-
10 Jaar roei 66 pet 100 (t.b.c. 106 per
100) 4
De schrijver geleolt niet
Hoht en lucht andere zijn
concludeert
Dete angstwekkende sterfte
tosecljfecs woeden hooftfcakelijk veroor-
saakt door ondervoeding der
Nat. Hi
Te Utrecht u
ring gehouden van deo_ Nat. Huurders-
bond, onder leiding van den Meer J. N.
de Booy, van 'adiraveohage, die er In
zijn openingswoord op wece dat het be
staansrecht van den Bond, speciaal ook
door de aotie bij de uitvoering der Huur-
opxeggtngewet, ten duidelijkste Is gebit-
kon Hij wekte de aanwezigen op voort
te gaan op den ingeslagen weg. 1
Medegedeeld is dat' enkele nieuwe afdoe*
lingen zijn opgericht en betreurd werd dat
do autoriteiten blijkbaar nog niel inzien
dat de beerscbende nood erpstig Is.
De ontworpen statuten werden daarop
in zooverre vastgesteld dat het bestuur
zoo iMHKÜg nog rekening zal houden net
gemaakte opmerkingen en daarna de sta
tuten definitief zal
do koninklijke goedkeuring op zal worden
gevraagd.
'lot leden van het dag. bestuur werden
benoemd de heeren J. N. J. de Booy,
IV. de Geus en A. T. G. Croese, alien
te Den Haag, terwijl als overige bestuurs
leden werden gekozen mevr. I. Klooster
man-Hendriks te Leeuwarden en de Ijpe-
r<*n T. Halte te Leeuwarden, Jac. Hol
lander te Arnheon, P. C. J. v. d. Arend
te Delft, J. M. Hoffmann te Hoek van
Holland e© A. van Riessen te Veleer-
oord
Besloten Is tot aanstelling van een ge
salarieerd ambtenaar.
Ons natuurschoon.
De minister van Landbouw heeft, naar
do N. R. 01. meldt, een kapvefbod uitge
vaardigd voor de boaschen on andere hout-
opstanden roet uitzondering van hakhout
en grienden, opt de gronden voor zoover
zij geen militair terrein zijn, onder de
gemeenten Ede, Wageningen, Renkum, Door-
werth en Arnhem, ingesloten door den
Rijksstraatweg van Ede-Arnhem, tot den
Deieusohen weg), den weg van het sta
tion Oosterbeek-Hoog naar het hotel Schoon
oord te Oosterbeek, den Rijkestraatweg
vsn Arnhem naar de Grebbe, van hot ho
tel Schoonoord te Oosterbeek, tot de Kou
de Herberg aldaar, den grindweg van de
Koude Herberg naar het Driefeobe veer
tot het Lcxeaveer, den. weg van liet
Lexesveer naar Wageningen en den grind
weg van Wageningen over Bennekom naar
Ede. Onder bedoeld verbod vallen ook de
houtopstanden aan den Giafceteohon weg,
waarop door mr. A. C. van Daalen te
Bennékom, indertijd do aandacht van het
Staatsbonehbeheer werd gevest 1|
Tweede Kamer.
l'itkeering van Oorlogswinst-
belasting aan gemeenten.
Verscheldon Joden verklaarden bij het af-
deriiqgsonderzoek met voldoening de indie
ning van dit wetsontwerp te begroeten,
wijl hot door een voorloopige uitjkccrtng
uit de opbrengst der oor logs winstbelasting
nl vast oonigermate aan den nood van een
aantal gemeenten bedoelt tegemoet te ko
nten, doch enkelen hadden tegen het stelsel
waarin aan een definitieve uitkeerüng een
voorloopige voorafgaat, bezwaar. Imntere
eensdeels kan bij onbekendheid mot de elnd-
opbrengst der oorlogswinptbclaetfng nog
nM worden vastgesteld, welke som het deel
der oorlogswlnstbelasting, aan de gemeen
ten toegedaohj, zal bedragen, anderdeels
kan, zoolang de tekorten over 1917 en vpl-
gende jaren onbekend zijn, niet vastgesteld
worden, welk percentage der tekorten door
het Rijk zal worden vergoed.
Tegen de normen, door de tiegeerlng ten
aanzien van deze uitkeering gesteld, be
stond bij versoheidone leden bezwaar.
Sommigen konden zich er nïet mede ver
eenigen, dat de regeering de uitkeering wil
doen plaats hebben naar de meest drin
gende behoefte der gemeenten.
Andere leden verdedigden het stelsel van
de Regeering. Sommige leden kwamen er
tegen op dat het bedrag voor Rotterdam*
vastgesteld, verminderd ia met f 2.000.000.
.Opgemerkt werd dat het fonds voor stads-
verbetering en het batig saldo van het ge
meentelijk pensioenfonds ten bedrag» van
1.3CP-000 geheel aan ertetsuitgwven ls
steed.
Voor enkele andere plaatsen werden rui
mere toezeggingen bepleit. Gevraagd werd
waarom werd afgeweken ten aanzleci van
Boskoop van het voorstel van Ged. Staten
'sn Zuid-Holland.
Buitengewoon oorlog-s-
c r e d 1 e l.
Blijkens het Voorlooplg Verslag nopens
db suppletoirs oorlogèbegrooting drongen
verscheidene leden er bij do regeering niet
nadruk op aan, te o vee wegen of niet be
langrijke verlichting ware te brengen iu
den zwaren iaat, welke sinds 1914 in toe
nemende mate ter zake djjr landsverdedi
ging op do bevolking ls gelegd.
Sommige leden, die op Inkrimping van
de onder de wapenen geroepen troepen,
aandrongen, vloerden voor dezen weiwch
in de eerste plaste aan, dat) bet econo
mische leven cischt, dat zoo weinig moge
lijk personen aan de bedrijven worden ont
trokken. Landbouw, veenderij, vteecherij
'ook bedrijven van anderen nard, lijden
onder het tekort aan arbeidskrachten.
In de tweede plaats achtten deze leden
inkrfmplhg van het leger noodzakelijk we
gens de steeds meer nijpende voedselvoor
ziening.
Op sooed werd aangedrongen.
Verschillende leden teekendon verzet am
tegen de behandeling van zieke militairen.
De d is 1 r i b u t i e - g e r ech ten.
Bij hpt aideelingsondcrzoek van het wets
ontwerp tot instelling eener bijzondere
rechtspraak In distributie- en verwante za
ken betreurden vele leden der Kamer dc
late indiening van dit wetsontwerp. De Ka
mer ziet zich titans verplicht deze belang
rijke aangelegenheid met overhaasting te
behandelen, hetgeen naar de meeningdezer
leden een behoorlijk onderzoek van bet
wetaontwerp onmogelijk maakt.
Verbod tot uit- en vervoer Tan
sommige artikelen.
Bij het efdeelingssonderzoek van de wijzi
ging! der wet nopens bet verbod tof uit
en vervoer van sommige artikelen was men
van oordeel, dat de bevoegdheid om ver
voer te verbieden aan dc Kegeering alleen
te gegeven om do dislocatie van bepaalde
goederen (desnoods van alle goederen) te
regelen, niet om zich meester te maken
van de volledige heerschappij over de bin
nenscheepvaart. Het belang moet gelegen
zijn iu hei goed, niet in de wijze van
vervoer.
Verschil lende verschepers en vervoerders
zijn door do beschikking van den Minis
ter verplicht hun bevrachtingen af te slui
ten op bepaalde schippers beurzen, die in
handen waren van den schippersbond. De
oorsprong van de door den Minister ge
troffen regelingen die In beduchtheid voor
een bepaalde 'groep vervoerders gelegen is,
is weinig in overeenstemming te brengen
inet een goed regeerlngsbelrid en zijn van
zeer bezwarenden aard. Dat do Minister
het binnunlandsch vervoer, een materie die
door vele jaren heen gegroeid is, op een
uniforme wijzo hoeft willen regelen, leidt
tot ongewenschte consequenties.
Steun van hot b oom kweekers-
bed r ij f
Tegen 'het voorstel om het boorakwee-
kurtfadrijf te steunen in den vorm van
een staatsgarantie voor tc vcrleenen kre
dieten, ^bestond bij sommige leden dor
fwecdo Kamer bezwaar. Opgemerkt werd,
dat do boomkwekers over het algemeen
tot de draagkrachtigen behüoron. In het
begin van uen oorlog schijnen de verdien
sten der booinkweekers door buitenland-
schen handel niet onbelangrijk te» zijn ge-
wees*. Vergelijkt men hen bovendien met
de groentepkweekers, dan blijkt, dat zij
gedurende den oorlog in een gunstiger po
sitie .hebben verkeerd, waar do groenten-
kweekers getroffen werden door do «distri
butie-maatregelen der regeering.
Andere Heden betuigden hun ingenomen
heid met het voorstel van de regeering on
achtten het volkomen gerechtvaardigd.
Grond, opstal en planten van een boom-
woeker ij hebben thans als krediet-objecten
weinig waarde, zoodat bij de huidige stag
natie In het bedrijf steun aan de boom-
kweekers zeer noodzakelijk i» wil teen nog
levenskrachtige ondernemingen door den
moeilijken tijd iieen heipon. Dri voorheen
- niet «pociaal in het Itegin van den oor
log - do booiukweekerlj een good bestaan
opleverde, 'is juist mede daarom zou het
te betreuren zijn, indien deze tak van tuin
bouw, iiif zoowel tot de welvaart* al® lot
den roeui van ons land bijdraiogt, in ge
vaar zou komen.
-h
Buiteniandsohe effecten.
Ingekomen ls een wetsontwerp tot vast
stelling van, voorzieningen ten aanzien
van buitemlaurikchü effecten.
Het wetsontwerp strekt om dc mogelijk
heid te openen den iuvoor.cn de uitgif
ten in Nederiaml van buiteniandsche ef
fecten te beperten of te verbieden. De
plaatsing hier te lande van effecten als
zooeven bedoeld, heelt eon belangrijken
omvang gekregen.
De rogcoringi is van meening, dat on
verwijld maatregelen dienon getroffen te
worden om een verder voort^hrijdon op
dezen weg te voorkomen. De - omstandig
heden, zooals die zich tengevolge van het
steeds voortwoeden van den oorlog ont
wikkelen, maken ons land meer en meer
tet een afgesloten gebied dat op eigen
hulpbronnen en eigen kracht i» aangewe
zen.
Deze toestand nu eiaekt, dat de hulp
bronnon voor onze nationale kracht inde
eerste plaats ter beschikking Wijven vau
het eigen land. En men bedenke voorts
welk een sterke' vraag in het buitenland
daardoor zai ontstaan. Dat zulks In 't bijzon
der geldt ten opzichte van 't Nederl. 'ka
pitaal, zal duidelijk zijn wanneer men in
aanmerking neemt in welke mate de Staat
sodert het uitbreken van den oorlog, als
gevolg van de geweldige uitgaven voor
uiobt'tsaUe en. Instandhouding van onze
volkskracht, een beroep op de kapitaal
markt heeft moeten doen en voorts be
denkt wolk eens sterke vraag van par
ticuliere zijde ook ten onzent naar kapi
taal zal ontstaan wanneer dodelijk de
vrede zal zijn teruggekeerd en de gele
genheid open komt om de opgptoerde voor
raden te vernieuwen en de beooodigde
grondstoffen te verkrijgen.
Dn regeering is van oordeel, dat de
bovenstaande overwegingen onafwijsbaar tot
de condusio voeren, dat de voorgestelde
maatregelen niet langer achterwege mogen
blijven. Zij teekent hierbij aan, dat zij
het van zeer groot belang zou achten in
dien hot ontwerp binnen weinige dagen
tot wet werd verheven, aangezienbij ge
breke daarvan, met het oog op de onmo
gelijkheid om aan de voorziening terug
werkende kracht te verleenen, te vroezen
staat, dat het beoogde doel voor een be
langrijk deel zou gemist worden
Niet het volle vertrouwen der kiezers.
Naar uit de lijst van R.-K. Kamereaa-
didaien voor den Rijkskieskring 's-Herto-
genboech blijkt, komt dr. Jan van Bpst
niet voor onder de vijf candidate» poor
'e Tweede Kamer.
De lijst i« thans samengesteld als volgt:
Rij kskiesk ring Den Bosch: 1. A. N.
Fleekens (oftr.) 5 2. mr. J. A. Loeff
(aftr.) 8. J. J. Winterman»; 4. dr. L.
Decker»; 6. Jhr. Van Saaee van IJeselt
(aftr.)
Plaatsvervangers6. Jhr. Van Best
(aftr.) 7. M. Krijgsman; 8. mr. 9wa-
ne; 9. A. Vergraleen en 10 H van Hout.
Dr Van Best moet zich dus tevreden
stellen met een poritie van eerste plaats
vervanger.
Naar het ,^Eeindh. DagW." verneemt, zal
het Kamerlid Schaper, die de zaak-Van
licet aan 't rollen bracht, binnen enkele
dagen te Eindhoven in een openbare ver
gadering over deze aangelegenheid komen
spreken.
Deze vergadering «set mede het gevolg
zijn vau zekere uitlatingen aan het adres
van den hoer jjchapfer, door den heer Ge
inen in een vergadering» Vrijdagavond in
den R.-K. Volksbond te Eindhoven gehou
den.
Uitgewisselde krijsgevangenen.
Van de mot de „Slndoro" uit Engeland
te Rotterdam aangebrachte 114 DuRsohe
onderofficieren en minderen zijn er van
morgen drie in brancards naar het Sint
Franciscusgastliuts overgebracht en acht
onder leiding van dr. J. van Assen Jen.
per brancard naar de orthopaedisébe in
richting te Schiedam.
De drie met de hospitaaJschepen meege
komen Duitedie officieren van gezond
heid, 16 hospitaalsoldaten en de 63 uitge
wisselde Duiteche burgers zijn gistermor
gen kwart over tienen van het Lloydter-
reln met een trein naar Gocb vertrokken,
onder gelelde van dr. Boudier en luite
nant Dwars.
Met dit transport keerde ook naar Duitsch-
laud terug de Dultscho ingenieur Close,
die ruiin twee maanden geleden uitgewis
seld werd, tengevolge van loodverglftigiing
geheel verlamd hier aapkwain en toen in
Eudolda werd opgenomen. Thans is hij
in zoover hersteld, dat hij zich weer ge
heel vrij bewegen kan. A
D«.' 89 aangebrachte Oostenrijkers zijn
P"r trein „van Rotterdam ov«é Winterswijk
naar hun') vaderland vertrokken.
Verkeer met Engeland.
Gisteren zijn van Engeland te Boek ven
Holland aangekomen de stoomschepen.Cro
mer en Stavely met 1095 zakken brieven
iu»l, 798 zak binnen- en 15.989 zak bui
teniandsche post aan boord.
Nat. Bond yan Gemeente-ambtenaren.
Op het te Amsterdam gehouden congres
van den Nat. Bond van Gemeente-ambten a-
hield 4e secretaris, de heer A. Kool
man, een inleiding over de voorstellen van
het hoofdbestuur tot instelling van een sa-
natoripmfonds/ een reservefonds en een
voorscisotfondm. Een reorganisatie van het
OndeAteuningyfoivdB werd in uitzicht ge
steld, -s*.
By de bestuursverkiezing werden de af
tredendien, de' heeren B. Holtrop, A .Kooi
man, F, C. vgn Ingen Schenau, J. Wille-
boordse, A. H. Struyk, J. F. Jaques, H. Kof-
fybeng, P. Lak Mzn. en J. de VrieB, her
kozen, .terwijl tengevolge van de uitbrei
ding van hét bestuur met 2 leden, de hee
ren A. van Geelen en J. G. Vermaas geko-
zen werden.
De heer C. P. van der Sluije werd weder
om tot redacteur benoemd.
Besloten werd tot het aanstellen van een
ambtenaar voor de salariscommissie op een
aanvangssalaris van 1800 per jaar.
Het bestuursvoorstel om over te gaan
tot benoeming van een commissie voor het
uitbrengen van een rapport over de wen-
schel ij kheid van een ambtenaren-candidaat
voor de Tweede Kamer werd aangehouden
tot een volgende vergadering.
Onze bedreigde veestapel.
Vragen van den heer Van Rappard.
Door het Kamerlid Van Rappard zijn aan
de ministers 4jin Oorlog en Landbouw vra
gen gesteld, in verband met den toestand
van onzen veestapel, die volgens hem door
't vleesehrantspen der militairen bedreigd
wordt.
De vraag aan den minister van Oorlog
hiidt als volgt:
Is de minister bereid, in verband met
den toestand van den veestapel, die met
ondergang bedreigd wordt, te bevorderen,
dat aan de militairen geen hooger vleesch-
rantsoen wordt verstrekt dan aan de
burgers?
Aan den minister yan Landbouw stelde
de heer Van Rappard de volgende vraag:
Is in veiband met een vraag, door den
ondengeteekénden gericht aan den minister
van Oorlog, om den militairen geen hooger
vleeechranteoen te verstrekken dan aan de
burgers, de minister bereid, om het slacht
verbod op ruinen op te heffen?
Een antwoord van den Minister vin
Buiteniandsche Zaken.
De minister van Buiteniandsche Zaken
heeft bt antwoord op eeA tweetal schrifte
lijke vragen yan mr. Dreaaellhuys omtrent
de moeilijkheden met Durteohlamd 'o.a.
medegedeeld, dat de gezanten alhier van de
geassocieerde regeeringen hem gemeen
schappelijk hebben te kennen gegeven dat
aan de Nederlandsche Regeering geen
moeilijkheden wan de met Duiitachland ge
troffen schikking in den weg zouden wor
den gelegd.
gen ki gemeenten, welke voor die verkie
zingen in kieskringen zjjn verdeeld, doch
zegt niet uitdrukkelijk, wie voorzitter la
van het hoofdstembureau vow die verkie
zingen in «gemeenten, welke niet in kies
kringen verdeeld zijn.
Uit de geschiedenis en het stelsel van de
wet volgt intusechen, aldus schrijft de mi
nister, dat ook in deze laatste gemeenten
steeds de burgemeester voorzitter ia van
het hoofdstembureau voor do raadsverkie
zingen en dat de vier andere leden en de
drie plaatsvervangende leden van het
hoofdstembureau benoemd en ontslagen
worden door den raad, terwijl de benoeming
geschiedt voor vier jaar.
Van den minister waren ter zake inlich
tingen gevraagd.
CRISIS-MAATREGELEN.
Bintieulandach vervoer te water.
Onder presidum van den heer M. J. van
Lögben Sela te Nijmegen, voorzitter van
de Binnénscheepvaartcommiesie, la Woens
dag in Irene te Utrecht een algemeens ver
gadering gehouden van belanghebbenden bij
het Binnenlandsch Vervoer te
Tot de>ze bijeenkomst waren o]
allen die belang hebben by een
satie van het door de getroffen
maatregelen volkomen ontredderde
te water.
Een honderdzestigtal by dit vervoer be
trokkenen had aan deze uitnoodiging ge
hoor gegeven.
De voorzitter besprak breedvoerig de
handelingen van het door den Miniated in
gestelde Bureau Vervoer. Alle verzoeken
van belanghebbenden om den minister
daarover in te lichten, bereiken den Mi
nister niet. Het verzet der belanghebben
den gaat niet tegen de wet maar tegen
de vêdceerde wijze waarop zij wordt uit
gevoerd
Blijkens het ingediende ontwerp herzie
ning Dietributieiwet wil de Regeerihg zich
dfe bevoegdheid verschaffen het vervoer te
water De gebieden of te veiboeden zooals
zij dat wil.
De voorzitter zette de strekking van de
desbetreffende artikelen nader uiteen,
waarbij-h(j er met klem op wees, dat in de
memorie van toelichting de beswaibn, door
handel en industrie ingebracht, te eenen-
male worden onderschat en, misschien met
opzet, veel te klein worden voorgesteld.
De commissie heeft o.m. de volgende ver
langens: Geen bevoorrechting van enkele
personen (bedeeling). Betere verdeeling
van htet gebruik der schepen. Zoo mogeiyk
afschaffing van be-urtiysten voor artikelen
die geen levensbehoeften zijn voor meusch
en dier. Hernieuwing der coucurrentie tus-
schen de schippers. Vrijlating van de schip
pers, die een vracht gelost hebben, om on
middellijk een retourvracht te mogen aan
nemen. Vrijlaten van eigen schepen voor
het inladen van eigen goederen. Herstel
van vele oude gebruiken. Invoering van zo
mer- en winterprys, enz.
In verband met het aanhangig gemaakte
ontwerp tot herziening van de Distributie-
wet is gistermorgen aan een 20-tal Kamer
leden een uitvoerig telegram gewonden,
waarin bezwaren worden opgesomd tegen
in dit ontwerp voorgestelde maatregelen.
Alle vervoer zal daardoor aan banden wor
den gelgd en de handel zal wonden belem
merd door een ongewenschten druk. De
ontworpen maatregelen zullen tot gevolg
hebben, dat verschillende bed rij yen moeten
worden stopgezet. Volgens de commissie
is er overvloed van scheeperuimte, doch
deze wordt niet 0economisch gebriukt door
het crieibureau voor vervoer.
Maximumprijzen riudfe.
Do naluister van Landbouw heeft voor
slaolie een maximumprijs in den kleinhan
del vastgesteld van f 2.25 per flesch, in
houdende 80 c.L. en van f 1.85 per flesch
inhoudende 40 c.L. mi los uit fust of bus
2.40 per liter, 24 ct. per d.L.
Maximumprijs tarwewaterfcrood.
De minister van Landbouw heelt met in
gang van 13 Mei e.k. do maximumprijs
voor tarwewaterbrood (gebakken van ra-
geeringsbloem) vastgesteld op 36 ct. per
K.G. of 14)f ct. per 400 gram of 7'4 et.
per 200 gram.
Achtergehouden granen en peulvruchten.
Het onverwachte verscherpte onderzoek
naar achtergehouden granen en peulvruch
ten In Noord-Brabant heeft er toe geleld,
dat groote hoeveelheden voeding^artjkelen
konden worden opgespoord. Tot heden werd
voilgens de N. Crt. de grootste massa voor
dot* d. g gehaald uit zakken en kisten, die
tusRchem te veld «taande gewassen aorg-
vuJklüg verborgen\ waren. De taak der
Rijksgraancontroleurs laf in deze echter
niet gemakkelijk, daar op sommige plaat
sen honderden meters van erf en huis ver
wijderd, do «rthtergehouden voedingsartlke-
len in de akkers moeten worden gezocht.
Van onder strooraijten en hooitassen ko-
Xittn kisten graan, booncn en erwten voor
(ten dag. De boeren der dorpen welke het
dichtst nabij do grens gelegen zijn wor
den hot eerst door het onverwacht onder-'
zoek verrast en hebben dus geen gelegen
heid meer gehad hun voorraad over de
grenzen te voeren. Echter met het oog op
het smokkelen zal aan de thans bij het
onderzoek dienstdoende militairen nog een
korps wielrijders worden toegevoegd. Ook
's naohls zal worden gepatrouilleerd. De
kleistreken zulten ook dezer dagen scherp
gecontroleerd worden.
Harde srap.
De Minister van Landbouw heeft, in Ter
band met zijn beschikking van 7 Mei,
waarbij j zijn vastgesteld matrimumnrijzen.
voor hardo zeep, bekend gemaakt, dat het
gewicht van een dubbel stuk harde zeep
met eèn vetzuurgehalte van ten minst
pCt. niet zal zijn 250 graan doch 200
en van een enkel stuk niet 125 grwn
ldt gram. De gewichteo van 250 en
gram gelden dus slechts voor harde» zeep
met een vetzuurgehalte van ten
pCt. Tevens wordt hierbij de 1
aandacht gevestigd op het feit, dat
zeep na de vervaardiging aan todrogiu
onderhevig is en dus bij verkoop in deo
winkel de stukken dikwijl» niet meer ten
volle bet vastgestelde gewioht zullen heb
ben. De intusschen getroffen harde zeep
en zeeppoeder-regeling en de door het
liijloazeepbureau in overeenstemming daar
mee aan fabrikanten op te leggen voor
waarden waarborgen echter, dat de harde
zeep slechts in uniforme enkel» en dub
bele stukken in den handel zal worden ga
bracht, welke stukken, of de verpakking
daarvan, duidelijk voorzien zijn va» het
vastgestelde Rijks merk.
Stopgezet.
De alvatepinnerij der firma B. W. en H.
ter Kuite te Enschedé is gedeeltelijk stop
gezet en zal waarschijnlijk binnen eenige
dagen geheel stil staan, omdat zij niet over
afval beschikt. De afvalhandelaren kunnen
den afval niet leveren, omdat de N. O. T,
daartoe vergunning weigert. De redenen
voor deze weigering moet gezocht worden
In het feit, dat de Twentscbe spinners niet
accoord gaan roet een contract, iron door
le N. O. T. voorgelegd.
De Crtsisbureaux.
Do minister van Landbouw enz. heeft
besloten, ten einde uniformiteit te brengen
in de door hem ingestelde Rijksbureaux en
Rijkskantoren de namen der naivolgeode
Rijksbureaux, ingesteld bij de daarbij ver-
ihNde beschikkingen, te wijzigen ate on-
deiWqnd ig aangegeven
Rijks bureau voor lompen wordt gewij-
7.lg<j\fc jlijk8 Kantoor voor Lompen (U,
Rijks Bureau voor Vlscblcver, Haringvet
en Traan wordt gewijzigd in Rijk» Kan
toor voor Vischlever, Haringvet en Traan
(R. K. V. H. T.)
Rijks Bureau voor Koper wordt gewij
zigd in Rijks Kantoor voor Koper (R.
K. K.)
Rijks Bureau voor Smeerolie wordt ge
wijzigd ?h Rijk» Kantoor voor Smeerolie
(R. K. S.)
Rijks Bureau voor Pyriet en Zwavelzuur
worrit gewijzigd in Kijk» Kantoor voor
Pyriet en Zwavelzuur (R. K. P. Z.)
Rijks Bureau voor Chemicaliën wordt ge
wijzigd in Rijks Kantoor voor Chemica
liën (R. K. C.)
Rijk» Bureau voor Visscherijbenoodtgd-
heden wordt gewijzigd in Rijke Kantoor
voor Visscherijbenoodigdheden (R. K. V.)
In alle beschikkingen, distributieregeiin-
gen of bekendmakingen, betrekking hebben
de op de onder eene der bovengenoemde
rijkaifustellingen vallende artikelen, zal In
verband met deze wijziging in plaats van
..Rijks Bureau" zyn te'lezen- „Rijks Kan
toor".
LAND. EN TUINBOUW.
Ziekte by vruchtboomen.
Verschenen is No. Nlvan de „Verslagen
en Mededeelingen van, da Directie van den
Landbouw", handelende over de Fruit-
te.elt in de prov. Gelder-land
tusschen Rijn en Maas. Het belangrijke
werkje, geschreven door den heer v. 4.
Veen, Rijkstuinbouwieeraar, verdient de vol
le belangstelling der fruittelers.
Hoofdstuk I handelt over de beteekenis
en uitbreiding der fruitteelt *en de onder
scheidene fruitsoortonhoofdstuk II be
spreekt de Cultuurzorgen, hoofdstuk III
don verkoop en opbrengst, hoofdstuk IV
het onderwijs, een slotwoord en oen résu
mé, terwijl in een bijlage het resultaat
werd medegedeold omtrent ingjéetelde on
derzoekingen en metingen in
boomgaarden tusschen „Rijn en Waal"'
Wij laten hier een en ander volgen uit
het 2e hoofdstuk betreffende d i e r 1 ij k a
en plantaardige parasieten.
De ziektenorganen kunnen in drie cate-
gioriën worden verdeeld, n.l. oorzaken van
anorganischen aard, plantaar
dige on dierlijke parasieten.
Eenige plantaardige para
sieten. Kanker is wel een der groot
ste vijanden van de Betuwsohe vruohtboo-
men. In sommige boomgaarden richt deze
ziekte groote schade aan en gaan meer
dere boomen er aan te gronde. Door vele
boomgaardbezitters wordt niets ter bestrij
ding gedaan, door enkelen worden dekan-
kerwonden uitgesneden, door anderen bo
vendien geregeld met carbolineum of leer
ingesmeerd. Door het gebruik van boom-
beschermers, die tegen de stammen schuren
en door onvoldoende bescherming tegen het
vee, wordt het ontstaan der ziekte erg in
de hand gewerkt. Het is zeker ten zeerste
gewenscht er de Betuwsohe boomgaardbe
zitters met nadruk op ta wijzen, hiervoor
to waken en verder uit de kweekerijen
kankervrije boomen te betrekken en zoo
veel mogelijk dié variëteiten aan te plan
ten, welke minder vatbaar zijn voor 'ran-
kor. Zeer sterk door kanker aangetast
boomen dóet men beter te rooien «1 te
verbranden, daar ze een middelpunt van
besmetting zijn, voor andere vruchtboomen.
Schurft. Bijzonder sterk waren voor
al «le appels, speciaal de Goudreinetten In
1916 in de Betuwe door schurft aangetast
en talrijke klachten van de zijde der boom
gaardbezitters «werden hierover gehoord.
Het was in vele boomgaarden een treurig
gezicht, zoo slecht als de boomen er uit
zagen. Do bladeren waren klein, lichter
gekleurd, gevlekt en vielen ten deel» af en
ook de vruchten waren klein, gevlekt en
gebarsten en mooie, gave, flinke vruchten
van d» Goudreinette waren een uitzonde-
ring4 Terwijl in het algemeen de peer
meer van de schurftziekte heelt te ïyden
dan de appel, was het dit jaar in dè Be-
tuwo omgekeerd. Wat de oorzaak of oor
zaken van dit verschijnsel zijn, kan de
schrijver n'iet zeggen. Zoowel flink bs
meete als onvoldoend bemeste boomen, zoo
wel boomen in eenzelfden boomgaard, die
het vorig jaar wél al» die niri gedragen
hadden, waren aangetast, en hij kon la
de mate van aantasting in verband met de
bemesting of het 41 of niet dragen jn lvlft
geen verschil constateeren. De Rijkstuin-
bouwleeraar voor Zeeland schreef ten de-
zon opzichte wél invloed aan de bemee-^|
ting toe. D© weersgesteldheid houdt d«n
hoer v. d. Veen voor de hoofdoorzaak!
Tor bestrijding zal men hel aanstaande
Voorjaar van benpultlngen me# Bot».
„,p of Californiscu» ps
Het laatste bestrijdingsmkkiel wordt
In de Betuwe nog slechts bij hooge ult-
xonderfng aangewend en verdient meer too-
P Wegwis de moeilijkheid om kalk en lw-
nervitriool te koopen, 1» er het afgeloopon
Voocprór, in de Betuwe slecht» weinig
Hord. P«HP gespoten.
Behalve deze beide plantaardige parasie
ten tontmoette men in verschillende aan-
planüogen Rog Wel andere zwamziekten,
zelfs vrij veel, zooals moniiia appeüneel-
dauw, Amerikaansche meeldauw, loodglans
- speciaal in de pruim - en verder bes-
scuroest, Routzwam, enz., doch hel zou
te ver voeren dezo alle afzonderlijk to be-
■preken.
Dier 1 ij ke parasieten. Bloed-
„in. Dit schadelijk Insect komt in vrij
wel aite gemeenten van do Betuwe voor
en de Sohr. bezocht boomgaarden, waarin
vele takken aan do onderzijde met een
aaneensluitende strook van oloedluteen wê-
fen bezet en deze een witte bekAeeding
vormden.
Dat de groei der boomen Hieronder zeer
lijdt, spreekt van zelf, eu vooral voor Jon
ge boomen kan het optreden van dit in
sect nadoel tg worden. Het aanschaffen van
gezonde boomen en voortdurende bestrij-
tfjng met carbolineum is voor de Betuw-
gche boomgaardbezitters zeker vrijwel de
eenige weg om van de bloecRuis verlost
t« worden. Deze bestrijding wordt echter
nog slechts door enkelpn toegepast. Wil de
bestrijding afdoend zijn, dan dienen alle
f boomgaardbezitters hieraan deel te nemen,
want het geld voor vrijwel alle insecten
plagen, dat men alléén dan er van verlost
kan worden, als alle frultoigenaars op dit
punt eensgezind zijn en zoover zijn we ln
de Betuwe nog lang niet.
De bloedluis vestigt zich blU voorkeur in
kankerwonden en daarom dienen voorjtl
deze goed verzorgd te worden.
ffintervlinder. Minstens evenveel
«cliade is ea wordt door den kleinen wln-
torviinder in de Betuwsohe boomgaarden
aangericht en hoewel we in de lijraban-
den een zeer goed bcstrUdingsmiddoi heb
ben en het gebruik van deze banden in
de laatste jaren in de Betuwe sterk is toe
genomen en vete boomgaardbezitters deze
banden ton zeerste roemden, is het gebruik
er van nog verre van algemeen en zijn
er nog boomgaarden, die jaarlijks door den
wintervlinder zoo erg waren aangetast, dat
de boomen er geleidelijk door afsterven.
Wei namen de eigenaar» de vreterij waar,
waardoor |de boomen vrijwel bladerloos
werden, doch het was hun niet bekend
met welk schadelijk gedierte ze hier te ma-
kon hadden en wat ter bestrijding kon die
nen.
Zoo waren volwassen kersen boomen in
een boomgaard te Heesselt (gem. Varlk)
- waarin appels, meikersen en Varikse
zwarte stonden - reeds jaren achtereen,
eiken zomer ten deele kaal gevreten.
Geleidelijk stierven de kronen van véle
boomen hierdoor af, de jaarlij ksche schade
wm zeer groot en de eigenaar klaagde
«v zijn nood. Nadat nut en doel van Ujm-
si nu banden was uiteengezet, besloot do eigenaar
jg-. 9 hiermede ook een proef te nemen, welke
proef spccé» had.
Evenzoo in een boomgaard |e Leur (gwm.
Borgharen)waarvan de oude en jonge
boomen, door de jaarlijks terugkeer wide
vreterijvan de trekmade, d4. de rups
van den wintervlinder, weinig gloeiden en
weinig opbrachten. Ook hier zal de be
strijding thans ter hand genomen worden.
De boomgaardbezitters1 worden verwezen
naar een brochure van het Phytopatolo-
risoh Instituut te Wageningen over „De
Trekmade", waarin ze uitvoerige mededee
lingen kunnen vinden omtrent de leefwijze,
aangerichte schade en bestrijding.
In het jaar 1909 werden door den heer
N. Nobel, destijds RijksJtuinbouwleeraar te
Tied, op lijmbanden, welke aangelegd wa
ren in een boomgaard van den heer Mr.
M. Tydeman Jr., op enkele boomen geteld:
Goudreinette 126, 228, 178, 90
en 72 wijfjes.
Meikers .157, 109, 172, 106 en 197 wijfjes.
Pondsappel 43, 162, 74, 147 en 29 wijfjes.
Verder deelt de brochuref mede „T e r-
w ij 1 er in de Betuwe vel© boom
gaarden zijn,\die vroeger nooit
een hoogere p brengst d a nf 60,
f 80, .f 12)0, hadden gegeven, ga
ven) ze vanaf het jaar der be-
rstrijding dadelijk I 800.-, f 400.-
e n meer.
Zeer veel schade wordt er verder in de
Betuwsohe boomgaarden aangericht door
bloesemkevora en bladluizen. In by na nl'e
boomgaarden, die de Schr. op het einde
van den bloeitijd bezocht, had de bloesem-
kever groote schade aangericht en er wa
ren appelboomen, waarvan in vrijwel elke
bloem een eitje was gelegd en de vrucht-
vorming du» achterwege bleef.
- Behalve deze 4 dierlijke parasieten ont
moette hij meerdere andere, zooals kom-
masnhildluis, ringelruspvlinder, spinsehnot
(trekmade)ooftmade, Blokvormige baal-
aardrups, bessen bladwesp, houtrups, per-
zikdopluis enz., terwijl tn de aardbeien de
slakken veel schade aanrichtten.
De spinsel motten, RMHfen men de rnp-«
sen in de Betuwe veelST trekmade noemt,
leven op verschillende frutteoorten, doch
de heer v. d. Veen trof *ze vrijwel uit
sluitend in kolonies in de doornhagen aan
welke de. boomgaarden omgeven. Men ver-
warre deze trekmade niet met de rup» van
den wintervlinder, die ook trekmade wordt
genoemd en in de Betuwe meer onheil aan-
rioht. C. B.
Boekweitteelt.
Boekweit ia een gewas, dat de
jaren voor den oorlog hier to lande als
marktaröke» bijna niet meer verbouwd
weid, hoofdzakelijk niet, omdat men do
gronden, waar men ze vroeger, vóór '1
gebruik van" kunetmeetatotfea uitzaaide,
met meer voordeel voor een ander gewas
kon bestemmen. De hoogere marktprijs
van de laatste jaren, in verband met een
tekort aan meelstoffen, heeft echter op
schralere gronden den verbouw weer sterk
doen toenemen, maar 't schijnt gewenscht
er dc aandacht op te vestigen,, dat ook
op pas ontgonnen gronden en op gebrand
hoogveen, ondf
wal stalmest, en wat kalk, dc teeR goedo
Vooral in Twente, waar, naar luid van
verschillende berichte», tegeuiwoardg vele
textielarbeiders zich met ontgtnningsarbeld
bezig houden, terwijl het bij de meeste
eigenaars de bedoeling schijnt te zijn
om de aldus ontstaande ontginningen eerst
na den oorlog in exploitatie te brengen,
zou dit jaar roet weinig moeite, en met
weinig onkosten ook, nog heel wat boek
weit verbouwd kunnen worden, waardoor
bet vooruitzicht ten aaniieu van onze
voedselvoorziening weer iets minder don
ker zou wotfen, terwijl voor de eifla-
naars de opbrengst een aardige tegemoet
koming zon geven in de ontginningskoe
ten. Die opbrengst toch beloopt allicht
1000 tot 1200 K.G. por hectare, waar
voor de regeeringsprijs op 'I oogenbttk
(30 per 100 KXL bedraagt, zoodat aan
zaad de opbrengst op een minimum yan
f 300 A f 860 per H.A. kan worden ge
raamd, terwijl ook bet stroo voor ver
schillende doeleinden kan worden aange
wend.
Behalve .op pas aangelegde ontginningen
en op onalgegraven perceelen' hoogveen,
zou men dit jaar fSlfs op .de goede hei
degronden nog zonder voél moeite boek-
wejU kunnen verbouwen. De teelt op de
hoogveengronden is vanouds nog wei be
kend en op de heide zou ze zonder twij
fel !>©1 voor lijk gelukken als men dan plan
tengroei afbrandde en daarna het veld
met een ondiep gestelden ploeg omlegde
onder aanwending van krik en een ge
ringe hoeveelheid stalmest.
De zaaitijd van dc boekweit kan vallen
tusschen 20 Mei en 1 Juni, zoodat er
thans nog alle tijd is, en andere vijan
den dan de nachtvorst heelt het gewas
vrijwel niet, terwijl er, ais het uüzaaien
zoo laat mogelijk plaats heeft, Xor be
schadiging door d'en vijand al heef wei
nig gevaar bestaat. Verzorging gedlurende
den groei behoeft het gewas weinig' en
de oogsttijd vak op een zeer gunstig tijd
stip. begin September, kan het gewas woe
den binnengehaald, ln een tijd dus, wan
neer de zandboer do handen erg ruim
heeft Met- het binnenhalen van de rogge
en 't uitzaaien van de navruoht op de
roggeakikers Is hij dan lang klaar, ter
wijl hij mei 't uitdoen van zijn aardap
pels, zijn suikerbieten en zijn koolrapen
moet wachten tot het laatst vaatte maand.
Uit de Goudlelie Geiehiedenii.
Natuurlijk was de inneming van Den
Brief door de Watergeuzen een feit van
groote beteekenis voor allen, die In den
lande op verlossing van het Speansche
juk hoopten; en in Gouda was men over
tuigd dat het er nu om ging waakzamer
te zijn dan ouk. Het directe resultaater
van was dat men mood kreeg ook iets te
probeeren on te trachten de roes
winding te benutten voor de zaak van
Oranje.
En in Den Briel was dat gevoel het
sterkst; negen personen, Jonker A. van
SwMen, zijn knecht D. Vos en S.
der Velden^ Gerritje van Oudewater, de
drie gebroeders de Munter en twee man
nen, wier namen h^t geschiedboek niet
noemt, voeren op 18 Juni va» hetzelfde
jaar van Den Briel af om to beproeven
Holland verder in te dringen en roet be
hulp van Oranjevrienden meerdere steden
te bevrijden. Zij waren, ba zekeren zin,
gevolmachtigden van den prins, Tan wlen
zij lastbrieven bij zich hadden.
De tocht gjUig allereerst naar Zwijn-
dreoht; daar kregen zij oonlact met de
in v. oners van Dordrecht en daarna voe
ren zij over Papendrecht verder naar
NicuWpoori, waar zij des nachts aankwa
men. De wacht daar, die hen om de ma.
ren zag sluipen, vertrouwde de zaak niet
rooht, en als zij niet spoedig in een
schuitje waren gesprongen en zich daar
verborgen hadden gehouden, .waren zij
«ontdekt en doér de wacht ingerekend ge
worden Dat gebeurde niet, goodat zij hun
tocht kondert doorzetten naain Schoonhoven,
daar twee wagens huren om naar Oude
water te rijden en hun plan de campagne
uit te voeren. Dienselfden dag kon Oude
water zioh, mede door de hulp der inge
zetenen, vrij maken, en toen de avond
viel, was de stad gewonnen voor den
prins.
Hoen dat hier bekend werd kende het
enthousiasme geen grenzen maar.
moest tooh, om wat te winnen, zeer om
zichtig te werk gaan. Men schreef aan
de negen dappere mannen het volgende
briefje, dat naar Ouderwater werd ge
bracht
Weet, Sievert Munter, dat alhier alle
ding gereed is; wilt U morgen vroech
de kloek vier uren voor de Kit
poort vougen, want soul (alReer
dyne alle op de vleyabank, niet dan zijt
gezond.
Hlermap Bterre. 20 Juni 1572.
Den -volgenden morgen ln de vroegte
stonden. 69 gewapende mannen voor de
Kleiwegpoort, onder aanvoering van Van
Swieten. Zonder onnoodlg gedruis weidde
poort geforceerd, de oranjevlag eb de twee
stads vaandels vau Oudewater geheechen
en de mannen van den prins trokken
lang» den Kleiweg naar de Markt. IMs-
sohen de 600 k 700 mannen hadden zich,
eer het twee uur verder was, bij ben
gevoegd, en zoo kwam, zonder dat een
schot gelost was, Gouda in de macMvan
de priMgezinden.
Van Zwieten riep nu de stadsregeering
in het stadhuis bijeen, en «prak de vroe
de vaderen daar aan in een vurige toe
spraak, waarin hij de dapperheid der
voorvaderen herdacht en er op wees dat
de Spanjaarden, sedert het huwelijk van
Philips de Schoone met een Spaanaoh»
prinses, het land hadden overwefcMgd, m
gij besloot:
.Gedenk dan, bédde Ik V, oneer ouder
eere en onsen beroemden naa»; zijn wij
door eenen goeden Philips md dit |e
«lacht geraakt, pogen wij onder eenen an
doren Philips daar tgian» van af te komen,
zoo doende zuilen wy onze oude vrijhe
den betrachten, en de bedroefde
ren ontlasten."
De toespraak bad het
m; men zwoer Alva 1i en deed den eed
van trouw aan den prins als stadhouder
De pchutterij deed hetzelfde, 'en soowa»
Goudaook een der eerste Medton die zioh
stelden onder de regeering van den oran
jevorst.
Maar al was nu de stad bevrijd, uien
diende toch rekening te houden met het
feit, dat er nog Spanjaarden waren, en
«el vlakbijimmers Van der tyle, die
het slot bezet hield met Spaausche solda
ten, wilde van den prins nteto weten en
zond ijlings eon bode uit om don tipaan-
Hchcn bevelhebber, die te Utrecht was, op
de hoogte te brengen en hem ta verzoe
ken bijstand te verteeoen. Deze bode viel
echter in handen van de schutterij, die
hem uitvroeg - wat wol niet heel zacht
zinnig gebeurd zal zijn - en zoo op de
hoogte kwam met de plannen van Van
der Myle. Men bestoet direct dit gevaar
lijk broeinest van Spaausche sympathie op
te ruimen en het kasteel te bestormen.
San der Myle liet hst zooVer niet komen
- daar was hij ten slotte te verstandig
voor. Hij gaf er de voorkeur aan lijfs
behoud te verzoeken voor zich en zyn
manschappen, en toen hem dit wu toe-
gezegd verliet hij het skk met de zijnen,
waarop Van Zwieten er bezit van nam.
Toen richtte men zich ter verdediging
in en bezette zooveel mogelijk de toegan-
gm\ Waar de stad. Nieuwerkork werd over
rompeld, doch de Gouwenaam bleven hier
van niet lang meester: zij moesten het
dorp weder ontruimen; onmddellijk werd
hulp gevraagd te Gouda en oen aantal
schutters snelde de poort uit. Te Korten-
oord kwam het tot een bloedig treilen,
waaiblj de onzen echter moesten wijken
met een verlies vau veertien man, en dat
nog wei waar de stadsregeering een pre
mie had uitgeloofd van zes gulden voor
ieder Spanjaarden hoofd dat de uittrekken
de burgers zouden meebrengen. Tooh was
er één die deze premie verdiende. Hij werd
door een Spanjaard nagezeten en liep het
land in, springend over de «loeten
maar ten slotte kwam hij aan een wete
ring. die niet te overspringen wae. Ons
boertje bedacht zich niet lang!, en begaf
rich to water; de Spanjaard sprong hem
na Doch zcodra was de ^eerste de wete
ring niet overgezwommen, of hij bleef
staan en wachtte den vljaftd af, met het/
mes in de vuist. Toen defte dan ook aan*
den kant was gekomen pakte de boer
hem bij de haren, dom pekte heta een paai
malen onder en onthoofde hem.
Hij was'de eenige t#o*^Be ze» gulden
verdiende.
Met dit al begreep nvert dat er meer
krijgsvolk noodigi was om de stad' met
succes tegen do Spanjaarden te' verdedi
gen. Van Swieten vroeg graaf van den
Bergh om meer mannen> en kréég er
vierhonderd, met Maarten Schets aan het
hoofd.
Nu was hot wel opmerkelijk dat deze
Schets niet direct het vertrouwen had, men
liet hem niet dadelijk toe: hij moest zoo
lang voor de poort blijven wachten tot
bij hij en zijn volk behoorlijk onder oon-
trólo binnengelaten konden worden; een
der schildwachten van de stad zag in
Schets een verdacht persoon en sprak
hom barnch aan, waarop deze zeer be
dremmeld deed. Men nam hem direct even
apart on vroeg hem uit, en daar de man
- geheel ten onrechte - meende dat hij
ontdekt was, bekende hy dat hij meigraaf
Bos8u overeengekomen de a tad weer
aan Alva terug te, geven: drie voorname
ingezetenon van Gouda, odder wi» een
burgemeester, hielpen hem daarbij, door
hem te voorzien van geld en wat hij
meer nöodig had.
Schets werd onmiddellijk na 'zijn beken
tenis in hechtenis genomen, en ook de
personen die hij genoemd had. Jammer
genoeg kwamen zij er goed af, want hoe
wel Schets in hun tegenwoordigheid zijn
beschuldiging volhield, kon men niets be
wijzen, omdat Schets zioh van het leren
•oofde.
De soldaten waren met dit al zonder be.
veil ebber, wat hen aanleiding gaf allerlei
gewelddadigheden te bedrijven: we waren
van den regen in de drup gekomen. Het
was zelfs zoo erg), dat zij in Waddinx-
veen huizen gingen plunderen.
Van Swieten schreef daarover aan graaf
Van den Bergh, die de manschappen een
voudig afdankte. Zoo waren wij dfe ge
vaarlijke luitjes gelukkig weer gauw kwijt.
Do Bpanjaardton zouden echter de stad
nog niet opgeven; en hoé, door hun goe
do zorgen, hier de honger zijn Intrede
deed, vertel ik u etm volgende maal. Bs-
trckMijk staan wij daar ntet zoo vreemd
tegenover. Of hebben wU nu overvloed?
M. niet zal verdwijnen airOrene het
druk te hebben gehad. Dat dó aandeel
houder» van dit hotel la hun vuistje la
chen on dat veraobeidene mwnenhen door
deze transactie er „boven op" «Jjn,
nea wij niet, Baar 00
talen, die toch indlreot, op welke maaier
ook, tot deze luxeuse inriohdog van
de N. U. K. moeten bijdragen, doet het
vragen; waarom? Trouwens met dfe twee
luiilteen 1» men er' nog niet, daar het
hotel allerminst, zooafe bet thans inwen
dig verdeeld ie, voor kantoren geschikt
Maar bet eigenaardige van bet gevalle,
dat nu het hotel verplaatst wordt naar den
hoek van do Lange Houtstraat, waar vroe-
g«r een all van het Ministerie van Han
del was. Men begrijpt wat desa transacties
een geldverspilling be teekenen, in een tijd
waar bijzonder de publieke gelden «et
zuinigheid «noesten worden uitgemeten.
Ongetwijfeld hebben de commissarissen
vaq de N. U. M. het beste voor, -naar
voor dat het to laat te, sullen ook an
deren, die in 'steads zaken belang atol
len, er wel aan doen, deee aangelegen
heid te onderzoeken.
Het mag dan van minder belang zijn,
dat een eerato-raagfr-hotat verdwijnt, de
noodzakelijkheid van de N. U. U voor
eenige millioenen onder Ie brengen, kon
en mag niet onbewezen blijven.
Notaris N. F. CAMBIBR VAN NOO-
TEN U GOUDA, iml op MN80AG 11 MEI
ltll, dM «rond. U 7 IV, 1» Hotol 4»
ZALM- ui do Mwkt «kU»r, pofcHok oor.
Eoakoidovorat.
In den tbop van deze week heoft de
gemeente Rotterdam 26.000 kg eenheids
worst ontvangen. Aangezien er met het
oog op eventueel bederven van de»c worwt
geen tijd meer was tot het beschikbaar
fttfllen van bons aan de bevolking, is
doze partij aan de grossiers afgageven,
die haar aao de winkeliers hebben gele-'
vord; do worst wordt nu ter beschikking
gesteld van de burgerij,, tegen den ma
xi mumprij» en zonder bon. Den winke
liers is daarbij de verplichting opgelegd,
niet meer af te leveren dan 1 ons per
hoofd per gezin, «en verplichting, waar
aan veten zioh niet schijnen te storen.
De volgende week zullen nu bona voor
de eenheidsworst worden uitgegeven. Mocht
er dan niet voldoende ontvangen worden,
dan zal een beroep worden gedaan op
hot publiek, en zal aan hen, die reeds
eeuheidsfworst wisten machtig te worden,
verzocht worden door zich te onthouden,
ook anderen in de gelegenheid te atellen
Utot het nieuwe, langverwachte piroduct
lammis te maken.
Een slachthuis ontdekt.
t Aan de grens van de gemeenten Amers
foort en Soest ie door de politie van
lalatatgenoemde gemeente em atachthuis
ontdekt, waarheen door Ingezetenen van
Amersfoort kalveren en varkens waken
gezonden, om aldaar geslacht te «kqpaen.
Een hoeverthetd vnrkwtavleeach ia ka be
slag genomen.
GEVRAAGD tegen hoog loon
aa goede getuige» v«
Adree: MARKT 31
T.I*No. TO. COOP. TU1NI«*»V«RBBN|.
OINO XoabM«e«to 3.
T.l, No, 496. BOUWVEREENIQING.HET
VOLKSBELANG", «nul-
Mul "10 13
D. .IU (Md ondufeoudn
Geldrerepilfef 4» N. U. M.
Men schrijft aan de „Ned."
Tot niel geringe verwondering zullen
velen vernomen hebben, dot bet bekende
Hotel des Inde* te 'a-Gravenhoge aam
de Ned. Uitvoer-My. (N. U. M.) te ver-
kocht, met de bedoeling dat date N. U.
M. aldaar hare kantoren oen gaan ves
tigen. Hoewel over de aankoopsom een
zeker stilzwijgen bewaard wordt, geloo-
ven wij niet ver buitan de waarheid to
zijn, indien wy deze op 2 nABoen gut-
To Soheveningen heeft een dNer nach
ten een brutale inbraak plaats gehad In
e«n perceel aan de Haringkade, bewoond
door den reeder W. den Duik Gz. De in
brekers zijn vermoedelijk door oen pri-
vaatraadupk 't softede huis binnengedron
gen en doorzochten alle kamer», ook de
slaapkamers en roofden, wat van hun ga
ding waa,k zelfs de gouden en zilveren
skvaden van de kinderen en volwassenen
uit hun kleederen. Naar schatting Is voor
f 800 aan gouden- en zilveren steraden
meegenomen, benevens het bontstel van
de vrouw des huizes en ongeveer f 80 aan
De brandkast hebben ze met raat
gelaten, waarschijnlijk omdat zij de sleu
tels niet loonden vinden, ofsohoon zij er
bovenop lagen. Zij moeten wel een paar
uren aan het werk zijn geweei
dat een der hulagenooten ia wakker
worden.
Ook in den afgeloopen nacht is w«
bij verschillende reeders ingebroken
wie rijwielen en schrijfmachines zijn wej
genomen. De politie, die vermoedt, dat
hier een speoiale bende aan het werk ft,
stelt een ijverig ondersoek ln. (H. Ot)
te GOUDA i l«
No. 1. Een HEERENHUIS root
i TUIN, aan de Grabetfcotroat no. 75,
in de ooroiddeliyke nabühmd van hoi
Station, bevattende: beneden 4 kamera,
en kekier en boven 6 kamera eb
solder met 2 Urine kamera.
No. 2. Éen perceel BOUWTERREIN
naast hat vorige perceel, breed A M.
Pare. 1 en 2 zijn in eigen gebruik, rij
hebben een geaameniyke gevribroodto van
17 Vk 14. by een oppervlakte van 866 MA
No. 8. Em HEERENHUIS met ERF,
TUIN en SCHUUR, aan do Oootho-
no. 69, groot 2 Aran 71 eenttaroe,
bevattende: benaden 8 kamera, keuken en
kelder en boven 6 kamera en 2 solden met
dienstbodenkamer. Het is verhuurd voor
112.60 per 8 maanden.
No. 4. Een WOONHUIS en ERF aan de T
Komynsteeg no. 38. Niet vedtuurd.
No. 5. Twee KAASPAKHUIZEN on
ERVEN aan de Raam nos. 310 aa 812, met
irijgegrip der aan vericooper beboorend»
planken en stellingen (te veilen la 1 per
ceel). Verhuurd voor f 260-— per jaar tot
1 November Sta.
No. 6. Een WOONHUIS met afzonder-
ïyice BOVENWONING, ERF en GROND
aan de Raam mm. 806-808. Por week ver
huurd: beneden voor 8.26 en boven voor
1.76.
No. 7. Een groot OPSLAGTERREIN
nan de Nieuwe Vaart
No. 8. Diverse BERGPLAATSEN.
KANTOOR, OMHEINING, em
op no. 7 aanwezige opstallen, in
'staat verboerend en uit ntoww hout be
staande, oen en ander voor AFBRAAK.
Nes. 9 en 10. Twee perceelen beet TUIN
LAND (bezaaid), aan de Wtotardyk, gren
zende aan poM. 7. t
Nos. 7 tot pn mot 10 zijn in eigen gebruik
i samen groot 68 Aren 80 centiaren.
No. 11. Een perceel best WEILAND
met HOUTGEWAS aan de Lacaraakado,
groot 27 Aren 68 centiaren. In eigen ge
bruik.
No. 12. Een WOONHUIS en ERF nan
do Boakeabengstraat no. 60. Por week ver-
huutid voor 2.46.
te STOLWÜKRRSLU18» gemeente
Haastrecht:
No. 18 en 14. Twee WOONHUIZEN
mot ERVEN en GROND aan den Good-
sehen Weg, groot 2 Aren 14 centiaren.
Pgr week verhuurd elk voor 1.60.
De perceelen zyn te bezichtigen de laatste
8 werkdagen voor en op den verkoopdag
on wel:
No. 8 van 2 tet 4 uur, mite vooraf belet
Op het dfetrtbutiebureau te Veenendul
te gebleken dat ate toeslag op de melk
eon bedrag van (7000 te veri ia uitbe
taald. Den mqlk ver koopera te verzocht het
bedrag, dat zij, te veel ontvingen, zoo
spoedig mogelijk terug te betalen.
(Hbkl.)
ADVEKTENTIëN.
Mevr. HUPKR1, Geowe 21, VRAAGT
zet Juni eeo
en de overige perceelen van 10 tot 12 ea
2 tot 4 uur.
Zy zyn te aanvaarden op den betaaldag
der kooppenningen 20 Juni m.
Verdere Inlichtingen geeft gezegde nota
ris, ten wtene kantore van 18 Mei of noti-
*i" te verkrijgen rijn.
tr-
ProfllEtriJ MABKT
V.rMUk» Ml
S. H. VAN LOON
wolvt i c.
Advertentie,! en Abonnementen
op dit blad worden aangenomen
voor Berkenwoudfr-Dorp door
voor Barfcenwonde-Achterhoek door
