I
I
I
«IE.
N
der Staten-
•atis
I*
ieid
i
DE OORLOG.
Woensdag 26 Juni 19IN
57 e Jaargang
BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
I
B'
dit Blad.
13731.
I:
XTïeu-Txrs- eaa. uak.d.-vexterxtie'bls.d. voor G-o-clcLsl exx Oaaa-stxelaEeaa..
VERSCHIJNT DAGELIJKS
De Nieuwe Partij
„De Economische Bond”.
Feuilleton.
De Gletschervrouw.
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
5
leikrlag Lelden Ie
Administratie! Talaf. Intara. 82.
Redactie Teief. Intero. 545.
van de Tweede.
»mer, Wethouder
den Gemeente-
te OudeTonge.
160
den wilde «preken - ver trouwelijker, op-
meer
«preken.
„Ik wacht sinds dagen op heat/'
op
A
te doen,
r„..ni<ri ■■*»lii'liirni Ml Matnit M mt aanOMMe-
landaa WMdaa jmkaad mh vlutntartfc
m uitbrengen.
er Liberale Unie
i-Gravenhage.
Oud-Bestnurslid
:mmen op den
voorkeur aan
s Kamer, Oud-
iname.
e Tweede Kamer,
Lid van de
nnraad Zuidplas-
erltcrk
koten
thans, nu alle handen uit de mouw moeten
wonden gestoken om althans het materieele
roepen,
gon
man
Naar het Duitete
VOS
RICHARD VMS
met Mtorisote bewerkt deer
WEMEL IKK-VAN ROWIIIM.
(Bedruk vertetea.)
ioh|8
men
baat
irag
oen,
van
»ge-
106
per flacon.
geregeld tüdlg
angen van ver-
irmakeiykheden,
agenda te var-
i«rt|
i - «oom.
1ENDIJK, Woerden
loskoop
Idas...."
„Geen syllabe”
„Zeg hem van mij, dat ik ih zijn ge-
‘boorteland op hem wacht - too lang tot»
(dot hij terugkeert, al is het niet tot mij."
„Wacht dan maar.”
Hiermede ging hij het huis weer in en
sloot de deur achter aid). Zij hoorde,
hoe de zyare ijzeren grendel rinkelend er
voer werd geschoven. Langer voor het
doode huis te blijven «taan had geen zin.
Dus ging «ij- Dit eene had lij ten min-
«te geboord: hij leeMe!
Daar hij teelde, moest hij terngkeeren
terug naar Maloja, terug tot haar. Als
het eena niet naar haar was?Nu,
te....
Reeds eenmaal was zij op weg geweest
naar het hooge huis van Sivo Courtien.
Alleen deoen keer zou zij den weg niet
in den nevel gaan.
twee
ii.genomen standpunt
opzichte der verkiezir
Treub dan ook een ov
rede „Wederopbouw”.
Maar interressant is het bovenal, omdat
uit die rede voor alles bljjkt, ooe de oppo
site van Mr. Treub tegen èn de L. U. èn'
de V. D. voortkomt hoofdvaketUk uit angst
vooi de zweep van Troelstra.
WU weten, dat Mr. Tnjqb heeft gezegd,
„ik maak onze geestverwanten niet beducht
voor de zweep van TroeUtr*”, maar h<j
doet het wel, door o.a. een oogenblik later
te zeggen: „En indien er een linksche re-
geenng komt, zal zij onvermijdelijk den
sociaal-democratischen stempel dragen”.
Dit «tyn de gewone woorden, waarmede
vroeger Dr. Kuyper zijne mannetjes bang
maakte.
Maar de stelling van Mr. Treub i« niet
juist.
Indien er toch een linkSbh Kabinet komt,
dan kan dit alleen dragen den stempel van
de coalitie, die het Kabinet vormt, en dat
in eene eventueele linksche Kamermeerder
heid de sociaal-democraten zóó sterk zullen
zijn, dat zy absoluut zouden domineeren
over de gezamenlijke vrijzinnige groepen is
uitgesloten.
In ieder geval zullen beide groepen el
kaar dan even hard noodig hebben, en dus
even veel moeten toegeven.
Maar dit heele linksche Kabinet der t>e-
komat lijkt ons voorloopig «<n hersenschim,
die alleen dienst moet doen ter bangma
king.
Het meest merkwaardige van alle gestes
van den E. B. is wel de poging om door te
gaan voor „neutraal” en het idee, dat nu
werkelijk massa’s rechtache menschen zich
zouden aansluiten.
We zouden haast zeggen ,jhoe kinderlijk”.
Is men by den E. B. na zoo’n vreemde
ling in Jeruzalem, dat men inderdaad daar
den tijd reeds voor ryp achtte?
Toch vinden wij deze houding van den
E. B., waardoor hU dus het vrijzinnig be
ginsel aanvaardt, zoo juist, dat wjj bijna
alleen daarom het bestaansrecht van den
E. B., zouden erkennen, en met volle instem
ming nemen wy deze woorden van Mr.
Treub over:
„Voor de verklaring der maatschappe
lijke verschijnselen omhelzen wU het histo-
'rluch-materialisme evenmin als de meesten
.onzer voor de ontsluiering der geheimenis
sen van het leven zelf aan het materialisme
genoeg zouden hebben. Maar dit neemt niet
(iOUDSCHE COURANT.
bestaan van de bevolking mogelyk en draag
lijk te maken, zjjn krachten voor een goed
deel te verspillen aan het aanwakkeren van
haat en tweedracht over godsdienstvragen
en aan het overdragen daarvan op het ter
rein der staatkunde en der staatsmans
kunst.”
Dit kan ieder rechtache zich aantrekken.
Hoe staan wU dus toch tegenover den
E. B.
WU betreuren de oprichting, omdat dit
weer leidt tot een verdere verdeeling van
menschen, die in hoofdbeginselen elkaar
zoo uiterst na staan; wij verwerpen het
denkbeeld, dat de E. B. iets anders zou zijn
dan een gewone politieke partij.
„Duo?"
Iemand anders zal Courtien verhlnde-
ren, tot u terug te keeren.” t
•Maira?"
„Maira Mars!"
Alweer dit meisje I Josette wist geen
woorden to vinden om te antwoorden. Zij
moest al haar zelfbeheersching te hulp
n, om haar hevige drift te bedwin-
Welk een vernedering, wanneer deze
aan haar zou merken, wal op dit
i oogenblik te haar ziel omging! Zij zelf
Iwas er reeds genoeg door verootmoedigd.
Toen zij zloh had beheerscht, deed zij
IhaAr laatste vraag:
„Zult gij uw vriend zien?"
„Misschien."
„Indien gij hem mocht zien, zeg hem
Idan...."
„Geen syllabe”
cn niMtschappe.
.brokkelen, maar
re partij, die Uw
■ocratle en ander-
eemt kennis van
baar candidaten
Het uithangbord dat ioo
1. pwdü—1 vooruit dn*m, wskt wwaeh-
tli>(«i op, dl. >l«t kunatn M rallm uit-
komen.
Wat Mr.Treub b.v. ah radicaal en als
vrüzinnigodamocrast niet heeft kunnen be
reiken èn als regeringspersoon èn als
volksvertegenwoordiger, zal hij evenmin als
economisch-bonder bereiken. Maar waar In
de practUk de E. B. toch aal blijken te
staan aan vrijzinnige zijde men loze
slechts de beginselverklaring dw «taan
wU overigens „gematigd onverschillig" te
genover den bond.
WU hopen zrif, dat No. 1 van «ya löri
in de Kamer komt.
„De Economische Bond”, het politieke
woonhuis van Mr. M. W. F. Treub, voor
welke nieuwe party Mr. Mesritz morgen
hier het woord komt voeren, is zeker
de grootste, althans de meest groot opge
zette, van de talrijke nieuwe combinaties'
die aan politiek gaan doen onder het motto
„weg met de politiek”.
Het is zeker een merkwaardig verschijn
sel, dat zoo eensklaps van alle zijden wordt
getracht de staatkundige beginselen als
richtsnoer van regeeringwbeleid over boord
te werpen en dat men komt aandragen met
de leuze: „niet praten, zaken doen.”
Merkwaardiger wordt het reeds als men
bij de uiteenzetting van de denkbeelden der
„leiders” dier groepen, als b.v. de H.H. ter
Hall en Koopman, bemerkt, dat er toch
blijkbaar niets veranderd is en dat zy even
als op iedere politieke meeting, praten over
de groote strijdvragen als onderwijs, vrou
wenkiesrecht, vrijhandel enz.
Het merkwaardigste is echter wel, dat
men een man als Mr. Treub aan het relle
tje ziet meedoen, en ook ziet stichten eene
partjj, welke gunstig moet afsteken by de
reeds bestaande staatkundige party en, door
dat hare aanhangers niet „vastzitten aan
de politieke tegenstellingen waarin en waar
door hunne verschillende partyen zijn ge
groeid en vergroeid.”
Dat Mr. Treub een menschenleven van
politiek reeft moeten doormaken om tot die
overtuiging te komen, wekt verwondering,
en onwillkeurig rijst de vraag: „Indien
Mr. Treub eens niet verschil van meening
had verkregen met leiders der Vryzinnig-
Democratische party, zoodat hij niet poli
tiek dakloos ware geworden, zou dan de
Economische Bond ook ontstaan zjjn, al
thans op initiatief van Mr. Treub?”
Maar ware het dan niet zuiverder ge
weest om een staatkundige groep te vormen
waarin de meening-Treub over b.v. de
quaestie leening of aflossing in eens als het
marqueerende punt op den voorgrond was
gesteld, dan dat nu allerlei ontevredenen,
weggehaald of weggeloopen uit vooruitstre
vende en behoudende partyen, werden sa
mengebracht onder het valscue motto dat
er nu eens zaken gedaan zouden worden en
politiek was uitgesloten? Dan ook had Mr.
Treub zijn eigen politieke kinderen, de oude
radicale party, waarin hij medewerkte o.a.
met Gerritsen, de Vrijzinnig-Detnocrati-
sche party, waarin hij jaren lang met Bos
en Marchant immers het leidende trio vorm-
tegeiDoet zien, terwijl de „VorwMrtz”
zegtMenige zinsnede uit zijn rede zou
een schrede genoemd kunnen worden op
den weg van toenadering. Zijn denkbeol*
den omtrent oorloge- en vredeadoel waren
niet zoo vor af van die, welke de «•-
cioal-d«nocr*l.e ala billijk beschouwt. Ook
voor haar geldl ala eerste voorwaarde het
absoluut erkennen van de ongeschonden-
held van hel Duitsche gebied. De vrij
heid ter zee en van den handel la ook
voor de Dultaohe arbeiders van helgroot-
ste gewicht. Ook de sociaal-democraten
verlangen de teruggave van Duitachhnd'a
verloren koloniën. Partijgenoot David heeft
nog onlangs verklaard, dat er niets te
gen zou in te brengen zijn, wanneer
men tot overeenstemming zou komen om
trent de afronding van het koloniaal ge
lded.
De „VoHriache Z*itut<" ton slotte zegt;
Het golteele verband der rede bevestigt de
veronderstelling, dat von Kühlmann een
overeenkomst mei Engeland noodig oor
deelt.
ï-Presidente van
Er zijn er ia Engeland die de rschlen
van Spanje op Gibraltar erkennen, zoo
doet Harry JohnHoa, de Engelsche kolo
niale politicus, in de „Daily Chronicle"
het voorstel, dat de Engelschen Gibraltar
aan Spanje sullen teruggeven. Hst bedt
van Gibraltar zou, Ingevolge den grooten
vooruitgang Op het gebied der artillerie,
voor Engeland toch onhoudbaar zijn In
geval van een oorlog met Spinje Voor
het afstaan van Gibraltar aan Spanje zou
knarsend teruggeschoven.... Zij had het
linkers geweten: hij was in het doode
huis, hij leefde! Hij leefde, om weer tot
i haalr terug te keeren, zich weer door
haar te laten kussen.
„Sivo!”
1 Slechts Giaai Vital kwam uit de geopen
de huisdeur, die hij dadelijk weer ach
ter zich sloot Geheel onnoodig plantte
hij zioh met een somber gelaat breed er
voor, alsof hij haar met geweld den toe
gang wilde versperren.
Daar hij zweeg, moest zij
„(Courtien is in huio?”
f Geen antwoord. De gravin moest voort-
tgaan met vragen.
„Waarom komt hij niet bij mij
Leen antwoord Zij verloor haar kalm-
!te en riep;
„Ik wacht sinds dagen op heat/'
„ik ook."
I „Dat liegt Mi.”
j „Dan li« Ik."
„Waarom is bet huis gesloten, alsof....
Laai mij binnenl"
„Ik laat niemand binnm”
„Ook mij niet?-"
„Zeker niet."
4Hj is dus In hnto?”
„Neen. Maar ik lieg miesckUn."
„Waar Is hljl?”
„we*"
„GIJ weet, waai hij ia?”
„Ik weet het.”
„Zeg het!”
„Nem.”
„IX wil het weten!”
„Dan lieg Ik maar.”
Zij moest op een andere manier met
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal LSt, per wmk 11 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.15, per week 17 ceat, wera waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco per poet per kwartaal LM, met óondagsblad LU.
Abonnementen worden dageiyks aangenomen aan ons buseau: MARKT 11. GOUDA,
by onze agenten, den boekhandel en de po tkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en o uitreken (behoorende tot den baeorgkring):
1—5 regels MO, elke regel meer ƒ0.11. /an buiten Gouda en den beeorgkringi 1—1
regels ƒ0.05, elke regel meer ƒ0.11. Adver entile ven pubüsko veraakaiytahedmi 10
cent per regeL
de, dat wil dus zeggen zyn geheel politiek
leven met behoeven te desavoueeren. En is
het wericelyk aan te nemen, dat Mr. Treub
eerst nu zou gemerkt hebben, dat de ver
schillen tusschen de vrijzinnige groepen
grootendeels zyn te verklaren uit „toestan
den en ontwikkelingen, die achter ons lig
gen” en dat „aan handhaving dier driele
dige partUgroepeering „persoonlyke gevoe
ligheden en persoonlijke kwesties zeker niet
vreemd zyn”?
Maar als Mr. Treub dit oordeel reeds
langer heeft gehad, dan is het toch büna
rniverantwoordeiyk te achten, dat de E. B.
dan niet veel langer bestaat. Edoch, al ko
men natuurlyk persoonlijke quaesties in
iedere party wel eens voor, daar ligt thans,
nu juist byna overal nieuwe gezichten
worden gezien, zeker niet de oorzaak, dat er
verschillende vrijzinnige groepen zUn. *En
eene vreemde genezing van deze blijkbaar
dóór Mr. Treub bejammerde scheiding vin-
dén wU het om dan nog eene nieuwe
tel maken, want de E. B. is èn door zyne
beginselen èn door de persoonlijkheid der
leiders eene soort vrijzinnige partU.
jVan de beginselverklaring toch is negen
tig procent terug te vinden in de program
ma’s der verschillende vrUzinnige groepen.
Het wil ons dan ook voorkomen, dat de
E. B., zoodra Mr. Treub ook dezen bond
deh rug heeft toegedraaid, even spoedig zal
vetdwynen als hy is ontstaan.
Er is niet één punt te vinden, dat een
kiezer er toe zou brengen eerder op de Itfst
van den E. B. te stemmen, dan op een der
andere vrijzinnige groepen, tenzy dit mocht
te vinden zyn in de overtuiging, dat Mr.
Treub een man is, die in de Kamer thuis
ho^rt.
Dat laatste onderschrijven wU zeker maar
....L....*. de prys daarvoor te betalen, een
geheel nieuwe politieke party, lykt ons te
hoog.
Het is interressant om te lezen de woor
den, waarmede Mr. Treub den 6en Mei
zijne volgelingen de lyn heeft aangeduid
weljke de E. B. zou te volgen hebben.
Allereerst reeds daarom, omdat éénheid
vanl gedachte, omtrent hel meest saillante
purit ,Jhet meêdoen aan politiek en stellen
van^ eigen candidaten”. by den E. B. biyk-
bua|r in geenen deele bestaat.
IJet is duidelijk, dat er ook een stroo-
ming geweest is om u’t de verschillende
politieke partyen te steunen die candidaten
welke de economische opheffing op den
voorgrond willen brengen, maar
dan kwam de leider van den E. B. niet in |weK« dat WÜ het dwaas, ja misdadig achten,
'de Kamer! Om dat veracht! nu weg te
werken en te bewijzen, hoe juist het thans
INGEZONDEN MEDEDKELINGKN: t-4 regels IJS, elke regel aaeer Mi.
Op de voorpagina 50 boogea.
(rechter Daarom zeide zij:
„Gij weet, dat hij mij liefheeft?"
„Wie zou het niet weten?"
„Vital, ik ben uw goede vriendin. Dat
weet gij ook...
„Gij wfldet mij goeds bewijsen en hebt
pij kwaad gedaan - het slechtste wat
een mensoh mij kon aandoen. Eveneens
deedt gij met Sivo Courtietfc"
„Ais zij nu eenmaal toch nleta
ivan u wil weten....”
„Dan zeker. Als zij nu eenmaal toch
niets meer van mij wil weten.”
Ik beloof u, met haar te zullen «pre
ken - ik zat...."
„Gij zult en gij moogt niets! Daar zij
mij nu eenmaal niet meer wil.”
ZIJ hoorde zijn hijgende ademhaling.
IToen vroeg zij nog eens:
j „Waar is hij? Zeg het mij. Ik wil
naar hem toe.”
Toen zeide Vital:
„Daar gij mij goed wlldet doen, zult
gij van mij niet boeren, waar hij te;
want gij zult geen nieuwe schuld op u
laden.”
„Is het mijn schuld, dat hij....”
Maar zij verstomde onder den blik van
den dorpelwachter.
Na een poosje begon zij opnieuw
,JIoud zijn verblijfplaats dan veor mij
verborgen. Wat doet het er toe? Hij komt
toch weer terug."
„Tot uf”
„Zeker tot mij.”
„Hij mag niet naar u teragkeeren!”
„WiU gij hem verhiaderea?"
„Ik?.... Neen.”
61
Er waren teekeningsn onder, waarop
geen vreemde oogen mochten rusten ver
raderlijke getuigen barer grenzenloose
overgave aan den kunstenaar.
Nog nimmer was de gravin dezen weg
gegaan, zonder te weten, dat Courtien
haar verwachtte Hoe verwachtte! Als
in verrukking verkeerend priester de ver
schijning der Godheid verwacht En he
den Het scheen haar ónmogelijk, dat
hij haar niet tegemoet kwam snellen -
met een glans op zijn door leed verteerd
gelaat. Bij el|ce schr:de, welke zij het
hola naderkwam, verwachtte zij hem te
zien
Al de luiken van het huis waren ge
sloten en gesloten was ook de deur.
Dood lag ook het eenzame huis op de
witte rote boven het witte meer; als op
een baar gelegd. Dood ook zijn huis! Zij
had ook in zijn huis het leven gedood.
èrWelk een treurig lijk was het armoedige
hul’ van Sivo Courtien! Besluiteloos wat
te doen, stond zij ervoor... Eensklaps
hoorde zij, hoe van binnen werd openge.
waakt, Een «ware ijzeren grendel werd
Gowona advortantiln
dm prijs. Groote latten
Advortentièn koMMa wortel ingamatei tear te ite mire test vaa tetete Botetew*
doiann, Advortentiaburoanx aa enne Agoatea.
vim den E. B. ten
ed ia, gebruikt Mr.
rgroot deel van zyn
Ei* wordt va.i gooprok.n. - Uoyd Qoarg*
niet aan vrada. Von KOhlmann i hot zwaard zal
den vrede niet brengen. Qibraltar. - Siberia.
Hot oVoneief op handen.
ONS OVERZICHT, -
Van de krijgsbedrijven te weinig te
zeggen vandaag. Meer aandacht vragende
redevoeringen van von Kuhlmann, de
Staatssecretaris en von HerUing, den
Rljkekanaelier. Ook heeft Lloyd George
gesproken; en uit hetgeen de Engeteche
sloataman zeide, blijkt wel duidelijk dat
hij «ten vrede in deu weg staat, evenals
Clemenceau
Hij heeft het oog nu blijkbaar weer ge
richt op Rusland en hij schijnt zekere
verwachtingen te koesteren van Japan,
dat echter, mogen wij de laatste berich
ten gelooven, nog niet tot interventie be
sloten heeft.
In Duitechland is men over de rede
van von Kuhlmann tevreden. Het voor
naamste deel van zijn rede ligt in zijn
antwoord aan Engeland. Hij wees tel bij
uitbreiding van dezen oorlog een volko
men einde er van door de wapenen ón
mogelijk te. De staatssecretaris heeft min
der Balfour dan het Engelsche volk en de
vijandelijke wereld beantwoord en ver
klaard, dat Duitechland geen plannen koes
tert ten opzichte eener wereldheerschap
pij, waarna hij het minimum-program
voor de vredesvoorwaarden heeft opge
sneld.
De „Germania” zegt: De hoofdlijn van
de politiek van von Küblmann, dat de
grenzen van Duitschland onaangetast moe
ten blijven en dat over al het andere te
praten valt, doet hem alle eer aan. HIJ.
opent daarmee een nieuw groot veld voor
vredesbesprekingen. Mei spanning kan
1 men het antwoord der geallieerden hleirop
Toen te gravta terugkeerde vaa Crap
da Chttern, kwam zij Dionteio Fldora te
gen, die haar eerbiedig groette. Zij wil
de den jongen man voorbijgaan, maar
daar hij geaien moest hebben vanwaar zij
kwam, «prak zij hem aan. Het kostte
haar een overwinning De eerbiedige
gro an den jongen man scheen haar
te hoonen en te zeggen: „Toch ontglipt
idering van de
r de Bouwbe-
hij u!”
„Ik was te Crap te Chü«rn, om «eU
bij Vital naar Courtien te iatermeereal"
„Courtien ia weg."
„Dat weet Ik.”
„Natuurlijk komt bij spoedig terug."
„Misschim."
Zeker.”
’,’ln «ik geval blijf fk hier."
„Om hem bier af te wachten?"
„Ja - Gij hebt de ultnood^og voor
onze uUteeliDg op Kentevond inaaeraga-
kregentf”
„Ja zeker.”
„Uwe collega komt ook?”
„ZIJ «el er rich zeer te tehn<i.”
„Gelooft ttF’
„Nu.
„Gij weet zeer goed, dat friftroow Mai
ra liever te groote Margnb beklimt, ten
bij ons naar het hotel af te dalen."
Ongetwijfeld...."
„Waarom zegt gij dan, wat ntet waar
lof Waarom zegt gy het tegen mij?"