IING
uis
X)P.
DE OORLOG.
Dinsdag 3 September 1918.
\o. 13789
57e Jaargang.
VERSCHIJNT DAGELIJKS
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
houdt
i V V
552.
ijdeweg 72.
pet.
zal
en!
3^Tïe\xwis- @xx ^.d.-vertexxtxe‘bl©-c3. voor Q-otxd.su ezx Oxxxstxelcszx.
BEHALVE ZON- EN FEESTDAGEN.
Feuilleton»
IONE MARCH.
dazalfd»
Administratie! Telef. Inters. 82.
Redactie i Telef. Inters. 545.
soda-
9A.
vordea en, naar men vennoédde,
Bmnr-
(War* ..nalat.)
f
Gopher en Arilnftea.
Gawaan adnrtaattta aa Saaaaaaüaa maMaaliaaaa Ml aaalnal tal naar aeaatoea*-
tan pita. Gnato Maan aa nntaa waataa ankadl aaar aiaaMstaak
AV imaHIa hanen wtariaa laeaaaataa taa» taaataatanata ma nadata MM-
taiaraa, Adnataatiatairaaaa aa aaaa Aemkaa.
r« anaaaaM W<*
atasataa raa ra-
aa agenda la ra.
ar, mlta
der,
eert
erst
rom
per
abonnementen
n aangenomen
ie*
het
me
tof
ld»
an, da Kamer vaa
iwfadrijvenfa Artl
ter een internationaal arbeiders.
Ifataa-coDgrss bepleitte.
ot andere door tegenspoed gestegen «wsr-
▼®Hn< w wol In doorgedroeg»
ter»
sulks
I toten
SSHMM
.j m**r
tiiaiM bewuHi zijn,’ dM wij” Mlen IngriijM
ver.
van
B. B. CLOCKBTT.
vertaald door
I P. WE8BEL INK-VAN ROflBUM.
(«•druk verboden.)
De marine-afdeeling van het Oostenrijk,
sdie ministerie van oorlog deelt mede dat
op 30 Augustus vier Engelsche vliegtuigen
hebben gepoogd de schepen en inrichtingen
in de golf van Gattaro aan te vallen. Hun
bommen bleven zonder uitwerking en vielen
groote ndeels in zee. Van de vier vliegtuigen
ontkwam er slechte een; drie vielen neer en
werden tegen de roteen verpletterd. Een
gewonde vlieger werd opgenomen; do an.
deren waren dood.
Nu wy toch aan Oostenrijk bezig zijn,
verdient een bericht van de As Est mel
ding. Dit blad beweert, dat het gerucht om.
trent het voornemen van Burian, Oosten-
ryksch minister van Buitenlandsche Zaken,
om af te treden, bevestigd wordt, doch dat
gekost, om desen heuvel te vermeesteren.
Ontzaglijk waren ook de bloedige offers, die
zijn gebracht voor het behoud van dess stal
ling, gewichtig als zij waa als springplank
voor een voortzetting van het offensief.
Een prijsgeven van die stelling is dus een
openbare aankondiging, dat de Duitecho le
gerleiding de kansen voor oen voortgezet
offensief in Vlaanderen voor altijd verkeken
acht niet alleen, maar ook, dat zij van eeen
atrijd om het eons veroverd gebied, zulke
slechte resultaten verwacht, dat z(j het
maar beter acht, dien in het geheel niet af
te wachten, maar van te voren het veld
te ruimen.
Den 29en en 30en Augustus ia er te Lon.
den een bijeenkomst gehouden van den in-
tergeal lieerden maritiemen tranwportraad.
Aanwezig waren Clemente! en Loucheur
voor Frankrijk, Villa voor Italië, Raymond
B. Stevens en George Rublee voor de Ver.
Staten, Lord Robert Cecil en Sir Joseph
Maday voor Engeland. Tijdena een der zit
tingen waren Tardieu, Vilgrain, Oscar To
Crosby, voorzitter van den intergeallieerden
raad voor den aankoop van oorlogsmate.
riaal, Lord Reading en Lord Bucknarter,
alsmede een aantal ambtenaren der vier
landen aanwezig.
Verscheidene kwesties nopens de scheeps
ruim!» en de voorziening daarin zjjn be
sproken en er zijn gewichtige beslissingen
genomen.
en trekken op tegen do dorpen Mondains
en Allaines ten N-O. van Péronne.
De Duitecherw zijn blijkbaar vMtbeoloten,
verwoed om de Hindenburg-Mnie te strijden,
zooals duidelijk blijkt uit het feit, dat zij
gisterenmorgen zeven divisies over een
front van vijf mijlen verspreidden.
Het meest zuidelijk punt van den op.
marsch van gistermorgen is Sailly; het
hoogste punt aan den weg Bspaume-Péron-
ne, vanwaar men het geheele dal der Tor-
telle overziet, die reeds genoemd is als een
mogelijk rustpunt der Duitschera by hyn te.
rugtocht.
Naar verluidt (hebben de Australiërs bij
hun aanval ten N. van Péronne 3000 i 4000
gevangenen gesnaakt. Dit aantal is niet be
grepen in de 57.318, die in Haig’s commu
niqué genoemd wenden.
G0IIN1IE COURANT.
Een draadloos telegram van Nauen djd.
28 Aug. gaf de nieuwe Duitsche verdedi
gingslinie ten Noorden van Soissons aan:
zij volgt de Ailette er. het Oise-kknaal tot
aan Pont St. Mard, dan loopt zjj naar het
Zuiden over Crouy, buigt naar het Westen
over Juvigny eh Ghavigny en naar het
Noord-Oosten over Pesly, vervolgens loopt
zy in Oostelijke richting langs de hellingen
van de Aisne-vallei. De linie werd aldus
medegedeeld, omdat men meende, zich er
te kunnen handhaven. De linie werd door
het leger van Mangin ingedruikt in minder
dan drie dagen, ondanks den wanhopigen
tegenstand der Duitsche troepen, die order
hadden gekregen zich tot eiken prijs te
handhaven.
ruim 85
>M, die
3001 60
Haar tat Batetoab
INOMZONOBN MaDUMaUMOMl 3—n»nla tU», aGto «WM M MC.
Of ta WMlMl— «0 Mmm
,p.Mq. S.
A. Blank.
id. J. t. Vliet; 114
J. r. Qnwp. 2944
ABONNBMBNTSPBUS, par kwartaal Ui, par KMk U MM. mat ZoatafaMad
r kwartaal 1XU, per wtak 1T eeat, tam waar da taaorfb* par toopar laataiata.
^AtaraZmra ^dta*ta»«dn^M»ra«^^ra bwrani MABKT 11. GOUDA.
Hl om taa tnataeatal to to pa tfcaatora.
ADVBBTDNTIDFGUIi ütt Otata o. .Mntan (tataMnada M taataaar|kltac)l
l-l imb /XM> m. tatar Ml. tattm Gouda ta <ha tatattkrhci 1-i
ncM ItM. MM nd Mta ftM. AMaMM na faMMt mn.taWta.dn U
mi m mta
De Engelschen hebben Le Traneloy
en Estaires genomen en rukken op naar
Rocquikny. Ook veroverden zjj de regee.
ringshoeven ten O. van St Pierre Vaart
D. strijd in Vlaanderen. - Doorbraak van do
Hindenburg-linie. De Kemmelberg en do kansen
dor Duitsohers. Een Marineraad. Spanje
noemt een Duitsoh schip. Eén aanval uit de
lucht. Een Internationaal Congres.
ONS OVEBMCHT.
We hebben gisteren de wijze, voorspellen
de woorden van Clemenceau afgedmdet over
het einde van den oorlog ondertusechen
gaat de strijd voort en beeft de Fransche
Minister van Financiën een nieuw crediet
van 15 milliard aangekondigd voor de voort
zetting van den oorlog gedurende het win
terhalfjaar..
De strijd gaat door, en we mogen zeg
gen dat de laatste dagen verrassende resul
taten hebben gegeven voor de geallieerden.
Men spreekt zelfs van een doorbraak
der Hi ndenburg-linie. De berichten
uit Londen zeggen, dat de Canadeezen gis
terenmorgen over een front van 5 mijlen
ter weerszijden van den straatweg van
Atnecht naar Kamerijk aanvielen en over
een front van twee mijlen door de linie Dno-
court—Quénant heen braken.
Wagens mét mitrailleurs zouden het Ca
nal du Nord, vijf mijlen ten O. van de ver
overde linie bereikt hebben».
Deze loopt thans van Vormezeele—Wes
telijk van Wulverghem—-Neuve-Eglise—-
Steenwerck—Oosteljjk van Estaires—La-
seuture.
De vorderingen over een breedte van zes
m|jl brachten de Britten tot aan de Weste
lijke huizen van Etaing en Oognicourt en
tot Westelijk van Decry. Van Cognicourt
loopt dè gevochtslinie thans naar Quéant.
De linie DrocourtQuéant is thans defi
nitief gebroken in .twee scherp afgescheiden
stukken. De doorbraak strekt zich uit van
Etaing tot Dury en vandaar tot halverwe
ge tusschen Cagnicourt en Quénant
Tusschen Scarpe en Somme vorderden de
Engelschen voortdurend langs het geheele
front van 23 mijlen, maar de vijand bood
krachtig tegenstand.
Het is bekend, dat er een nieuwe linde
achter de „wissel’’.linie Drocourt—Quénant
is, doch deze linie, die ontworpen is als
dekking voor Douai en Kamerijk is bij lan
ge na niet zoo sterk.
Meer naar het Zuiden deden de Duit-
sohera een krachtigen tegenaanval en
dreven de Engelschen uit het txweh
De „Petit Parisien” verneemt dat de
Spaanache regeering beslag heeft gelegd op
een Duitsch schip als vergoeding voor het
torpedeeren van de „Axetnendi”.
Hrt Spaanache blad „Liberal" maakt een
verklaring van minister Dato openbaar,
waarin deze zegt, dat er niets gebeurd is,
dat Spanje’s neutraliteite-politiek zou kun.
wen wijzigen. De in beslag te nemen Duit-
sche schepen zullen alleen gebruikt worden
om in dienst der regeering olie en ijzer uit
te voeren en katoen en petroleum aan te
voeren.
rataH
Ml p. M0BK.
UKMiüMM) IKmUMIMNmUWa,
hou ooodschap van Wilton.
PreriMieiM Wfcaou vurkuwhgde ««n Doal-
souaip ter gelegenheid van Labour Day,
wuuuiu hij o.a. zei
l»ö Aroeidorsdag van laid gelij.iop g«.en
der Arbeidersidagufl, welke wij gekutalOeb-
om. Latour Day brt voor ons steens tea
teope to-eeseuis. Jtt<ur Uiaus is hij «van
tot uiterste gewicht. Hoe octorp wij ose
ook Mn ja«r geleden de teak van laven
of dood bewust waren, wake de Date itad
aanvaard, toch doorschouwden wij
beteekeuis niet in die mate aie wij
thunu doen. Wij weten nu. dat wQ
matesoioders gijn en dat wij fte i
moeten mand houden en «-rijden,
dertyito wisten wij niet, «X>a.B wij
zijn, asten zijn’van een entoi”logër’r”'een
leger dtt uit veie deelea oaAaat, die leder
een afzonderlijke taak tobben, maar dat
tonoeraont wostt dlior een eoseto verpUte-
uug. Wij allen wenden one tot een en net*
zol.de doel.
Wij wetra nu, dat ieder Muk gereedschap
in iedere voonwne tak van mj verheid een
wapen is on wei een wapen, dat tol hil-
zeilde doe» gevoerd wordt ais het geweer,
een wapen dat. mochten wij hrt nèderlog-
gon, elk geweer van nul en geeitor waar
de zou doen sijn.
Waartoe dient dat wapen
Waartoe dient de oorlog T
Waarom zijn wij iageiijfd
Waarom «ouden wij ons scheenen, fatten
wil niet iugelijfd waren
Aanvankelijk teek de oorlog nauwelijks
lots meer te zijn dan een «rijd tor ver
dediging tegen den overval (van Duitaoh-
land. Belgis wan geeebonden, Frankrijk
zag zijn gebied overstroomd, DutaKMand
was opnieuw te wapen geroepen, evenals
in U*70 en in 1866, om zijn osrzucheig op
zei in Europa te verweaenUjken en hel
was noodsakelijk, «ijn geweld mei geweld
te koeren.
Het la echt» duidelijk, dal betnelnmr
La, dan oen oorlog tot wijziging van bet
inadhtteveowleht in Europa. Het Is thans
duidelijk, dat Duicschtehd een Mmotagdecd
op hetgeen vrije mannen overal weosoben
en moeten beokten het recht om over
hun eigen lot te beeliMeno, rech.vanrdlg-
Hrt Britocbe vokvereonigingwcongTW b
te Derby geopend. Men tam er onder Bui.
tentand het een «n ander van lezen. Hier
bereid voor een pond in de week de
kennis te verspreiden, die hem zei! zoo
weinig profijt bracht. Men leefde in het
tijdperk van de universeels voorraadschu
ren.
Zelfs de borstel- on varkenshaarlndw-
strie had geleden door de concurrentie
van groote inrichtingen, die voor bepaal
de prijzen bij duizend gros tegelijk koch
ten en door wier allee veroverend mo-
nopoMe «ijn kleinere afnemers omgegooid
werden ais kegel» Waarom zou hij, Na
thaniel Shillabeer, de productie van de
ongeorganiseerde hersenen der natie niet
vereenigen? Door zijn handeMnstineten
geledd, begon hij zijn programma vaat
te stellen. Ofschoon hij zelf geen letter
kundige was, vloeiden de zinnon van een
uibtekend prospectus uit «ijn vingers. De
stapelplaats van wijsheid zou schrijven,
copieeren, vertalen, uitgeven, bij uitgevers
i^roduceeren. Ze zou redevoeringen ge-
reed maken, er verslag van geven,ze
vermenigvuldigen, op de schrijfmachine
oopieeren, proeven corrfgeeren, itlustr’oc-
ren, criiteeeren, of witteken doen plaat
sen In Htteraire prulblaadjes - toejul-
chend de boeken van betalende cliënten
of vernietigend en vergiftigend die, tj»1-
ke van vijandige zijde kwamen. Redevoe
ringen, nieuw en oorspronkelijk oven welk
onderwerp ook, voor den kansel of de
petttieke tribune, feestmaaltijd of verga
dering mei debat, konden voor dvlelen
prijs verschaft worden. De firma Bhilla-
beer zou ook alle vragen beantwoorden,
alle talen spreken, alles weten en alle
geheimen uitvinden, onventohHMg of to
tot den sterrenhemel behoorden of tot tot
geteed, dat <ewoonüjk door m* partlcu-
Zondag hebben de geallieerden dus ge.
streden van ten Noorden van Voormezeele
af tot ten Zuiden van Péronne. Op beide
flanken rukten, zegt oen Engetech telegram,
onze troepen zegevierend op; in het cen
trum vochten zy met verbittering om het
uitgëbreide netwerk van verdedigingswerken
voor de linie van Drocourt. De slag rond
Bullecourt was bijzonder hevig en Zondag
morgen vroeg werd de aanval hier hervat.
De geweldige redoute van het station, die
reeds vroeger genomen en verloren was,
werd heroverd, en de troepen uit Londen,
voortrukkend over een front van 2500 yards
en gesteund door tanks, bewezen opnieuw
schrijvers hun kopy niét inzenden, uit
gevers en agenten van letterkundigen ze
niet noodag hebben, waarop kooplieden
hun eigen brieven schrijven en nog wel
zoo weinig ab mogelijk te. In elk ge
val was de markt overvoerd. Ione moert
wachten.
Eindelijk hoorde zij op zekeren dag
van Shillabeers informatiebureau, de sta
pelplaats van ’«Werelds Wijsheid, en een
oogenblik vervulde haar weer nieuwe hoop-
De naeun was nieuw en de zaak ook.
Geen enkele van de Gopher en Arlington
mqisjes wirt er Iets bepaalds van, maar
allen hatiden gehoord, dat daar velerlei
talenten gebfulkt konden worden De zaak
was pa's enkele maanden aan den gang
en ieder wist de romantische gssouiede-
Dis van den stichter. Mr. Shlllabeer was
een handelsreiziger In borstrts en var
kenshaar geweest, totdat dit groote denk
beeld aan zijn brein ontsproot. Daarna
was hij in een ommezien beroemd ge
worden en, naar men vermoedde, ook
rijk.
In werkelijkheid had hij een aanzien
lijke erfenis gekregen, hem door een ver
ren bloedverwant nagelaten, en hierme
de ging hij zijn Idee verwezenlijken; de
industrieele exploitatie van de kennb. Er
was nleta in de wereld, dat verborgen
kon blijven voor Nathaniel ShlUabeer en
«ijn specialisten. Hij h«d dikwijls met
verbazing en verachting tevens de bui
tengewoon goedkoope prijzen op de Markt
der Kennis opgemerkt. Er was, zoo re-
vrf-wU.Uk bM»T“ HJ, feta tok TM weteiwhip,
'“ta|tae Autaer es «eptlimlf ook, of dem
tauoMta va» ta< 'I eitoam, vaarls
82) J
En dto allee deed hij met deseUde
nauwgezetheid, en volle opmerkzaamheid
voor de verzorging van alle onderdeeley,
waaraan bij op drie-en-twintigjarigen leef
tijd zijn bevordering tot meesterknecht te
danken had, terwijl «ijn vader nog de
eenvoudig^ scheepstimmerman bleef, waar
voor hij veertig jaar geleden, in Belfast
was opgeleid.
Ione telde, den avond waarop zij in
Auddey street 29 haar intrek nam, haar
geld. Zij had precies vijftig pond en drie
shilling», zoodat zij «ich, in aanmerking
genomen haar tegenwoordige wijze van
leven, veilig voelde. Toch was het goed»
dat zij wist te overleggen. Want ontmoe
diging en teleurstelling volgden haar po-
rfngen, zooais ce meestal alle nieuwe
plannen doen, opdat ze Zn het vuur ge-
louterd kunnen worden. Dag na dag ging
lone uit met een bundeltje nieuwe adree.
»®n, die baar meestal werden verschaft
door Jane Allen, die
tier detecti/agentechap bestreken wordt.
Ione vond de firma Sblllabeer spoedig.
Het was gemekkelijk genoeg.
Boven den gevel van een groot getouw
bij Uidgate circus waren naam en bij
zonderheden van Shtilabeers unlverseote
stapelplaats van '«Werelds Wijsheid ge
schreven in tetters, die geschikt schenen
^>m op Mars te worden geleien Een ver
gulde engel stond op het koepitdax, een
bazuin blazende tot lof en eer vanBbll-
labeer, den Groote en Eenige. T«tw\l
’s nachts een heteehe machine do oogen
van de geheele omgeving verblindde dcor
„de naam” te doen flikkeren op de ge
vels van de tegenover liggende huizen of
er zich mee bezig hield „Shillabeer” te
schrijven met letters beurtelings groenen
rood, beginnende met de letter 8 en ein
digende met een krul, wat alles te ra
men de handteekening naabootote randen
groeten Napoleon der gedachten. De fir
ma SblMebeer was gemakkeÜjk te vinden,
maar Shillabeer «elf was niet zoo ge
makkelijk te bereiken.
Het aflareerst deelde lone bet doel van
baar komst mede aan een jongeman op
wiens kruin «ij een beperkt maar be
langwekkend gezicht had door d» opening
van een loket Doch hij waa beclg en
keek niet e«n« naar haar qp.
„Vervoeg u bij afdeeHng F.” «et hij
kortaf; waarop lone ham dankte «Caleb
gehoorzaam verwijderde om afdeeHng F
te zsWen.
Zij trok na minder de aandaolt daa
vroeger Want de ongtocMkte tailormade
japon wm verviaseld tegen een goadkoo-
pe van «wart eerge, vervaarögd voor de
vrouw in bei «Igamaan, «ander «Migsr«-
de ontelag-aanvrag* eertt aou wonton fa.
gadfart ato hrt bl|M dat Duitochiaad <fa
nrtöef wmgart, de door Burian voorgostai.
de OottanrytaKhe cploMU« <tor Bootecbe
kwestie te aanvaarden.
Twuctoan dto toros boodganooten «ohtfat
het niet te vlotten og> t punt van da Pooi,
och* kwertie.
konlng te houden met de bijzondere por-
•oon, die gedwongen mocht zijn haatte
dragen Maar met vaardige, vlugge naald
had Ione de japon vermaakt, terwijl Ja
ne er in ademloos» bewondering over de
handigheid van haar vriendin bijzat.
L’Herlijk scheen «Meeting F gelijk* «aa
al de afdeelingen van de firma Bhilla-
beer. Zij had klaarblijkelijk met adver
tenties te doen en een «droom van klan
ten aan vertchUlende ramen smeekt» om
plaatsing in de onderacheidene bladenot
bekeek de «dvertentiemodellen der ver-
sdhiHende dag- en weekbladen, en ver*
geleek de prijzen. Bij het loket, waar
boven etend „Algemeen» Vragen* her
haalde lone haar verzoek. Een knorrige
man met donkere huid keek haar terloops
aan, vroeg haar naam en bekwzentaedea
en van wlen «e getuigschriften hsê mee
gebracht. Op «ites antwoordde zij «o»
zakelijk, dal Jane Allen hrt haar nlrt
had kunnen verbeteren.
De man met de donker» huid gr Milde
en met een verotosMen zucht ópstaand»
haaide hij een grtot boek omtaag Hij
to»dplMgde em Inhoudsopgave, sloeg een
blad op es Uop er tart «Ijn vinger»
tanga.
„Wij hebben,” mI HJ tart «m fadruk-
wekkenden klank in «ijn «tam, „precies
twaalf honderd sollicitanten voor heteelf-
ds soort work. U «nit twaalf honttadm
•en maken."
schitterend, drt da UtahnaT als soldaat
voor nianuuod ter waraH onderdoet.
Blijkbaar voonagan de Duiteche» den
aanval, want by hrt krieken van den dag
openden zjj over aanatenlyke diepte een
veraperringsvuur. Rechte «Joeg een andere
Briteche divinie xidh «wmschrokken door
de versterkte verdedigingswerken van
Ecourt, St Mefa en Longatte. Onze tanks
maakten tal van gevangenen over de van
hun paarden gestegen manschappen van hrt
15e regiment dragonder»; beboorende tot de
7e cavalerie.divtaie. Deza mannen waren in
den strijd geworpen om de infanterie te ver
vangen, hetgeen een bewijs is van de ern
stige slijtage der Duitech» reserves.
Een schitterende epiaod» was het succes
der Australiërs by Përopne. Tusschen den
29 en««den 31 Augustus legden de troepen
7% myl af over een front van 3 mylen. De
Duitschera waren voktaonen op de hoogte
van den n rmstaanrien aanval op Péronne
van de rivier afen aito toebereidselen wa-
ren genomen met hrt oog op een fnontalen
tegenstand. Een bekwaam lutgevoeide om.
trekkende beweging verraste de Duitechers
evenwel volkomen en stichtte een zoodanige
verwarring onder hen, dat op een zeker
punt 300 aanvallers 650 gevangenen maak
ten..
Onze verliezen zijn verblijdend gering en
bedragen in ’t geheel nog geen tiende deel
van het aantel krijgsgevangenen, door ons
gemaakt De wericwyze van onze onvergely-
kelijke strijden ia aldus: zij laten de Duit,
hun daartoe alle gelegenheid. Dan gaan ze
er op af en veroveren ze, om aldus zelf een
goede dekking te verzeksren.
De Duitsche officieren; op den Mont St
Quentin gevangengenomen, waren, altyd
volgens den Engelschen, zeer teneergesla-
gen, en klaagden, dat het voor Austra
liansniet eeriyk was om ben fa de flank
aan te vallen!
De troepen in den Noordelijken sector
rukken snel op, en de toestand in Vlaan
deren. wordt volstrekt kaleddoscopisch. De
terugtocht der Duitechers duurde op Zon.
dag voort, en hrt wordt duidelyk, dat de
vyand de gevolgen van ijjn ernstige verlie
zen aan munitie begint te gevoelen. Onlangs
gevangengenomen Duitschera verklaren, dat
zy ternauwernood in staat waren, by 't be
gin van onzen aanval hunne kanomen af te
Vuren, by gebrek aan granaten. De brie
ven van thuis, op gevangenen gevonden,
spreken van de toenemende oorlogsmoeheid
en de reserves, samengesteld uit vroegere
krijgsgevangenen uit Rusland, beklagen
zich over hun overbrenging naar het
Westelijk front, en betreuren hrt, Rusland
te hebben verlaten.
De Kemmelberg is nu ook weer in han
den der geallieerden. Ontzaggelijk waren de
offers in bloed, die het den Duitechers heeft
