Openbare Verkooping
Ben lejueha wiiigrped liell
J.
L
PIJPAARDE
Boerenwagen
Adverteert in dit Blad.
^TÏÏÏE!. ^Den Haa«''we«i «hry.
zond besqhfkt. De Minister meent, dat
gesloten wordt.
Carbid Kamerlampen
Carbidbranders
PRIMA CALCIUM CARBID
Dead men bet wat meer dan zou het ge-
makkeH jkw zijn de goeden te b-aohermea.
Juist om dat te bereiken sal een gemeen -
telijkie girallonst met een geraeenttflijk In
eartseeringBburoftu «root sociaal nut heb
ben. Meer nog dan de spaarbank, waar
aan geen behoefte W>staat
Wij zulten niet be veren dat Den illaag
apin* aai zoodanige instelling noodig heeft
maar dat zij or belangrijke diensten zal
kunnen bewijzen, i» wel zeker. Oott voor
kleinere gemeenten zal er voel nut in schui
len, vooral wanneer zij oontact zoeken me
de insteUingen jvan de groote gemeenten.
HAGENAAR.
BINNENLAND.
Tweede Kamerverkiezingen.
Hot Centraal Stembureau hield gisteren
om 11 uur, ln de oude Raadzaal ten
sladltudze te s-Gravenliage, een openbare
vergadering, onder voorzitiereohap van
prof. nuv J. Oppeohoim.
Aan de orde was de booooinbaarvorkla
ring van een lid dor Tweede Kamer in
de plaats van den heer A. W. F. Iden-
burg, dio wegens zijn benoeming tot mi
nister van Koloniën voor het Kamerlid
maatschap bedankt heeft
Benoemd werd de heer J. Schouten
(a.r.) te Rotterdam.
Minister de Visser.
Minister <lr. De Viseer is gisterochtend
zijn werkzaamheden begonnen en heeft
bericht gtwomten, dat hij het Ka-
nierludmaatsohap niet aanvaardt, in ver
band met zijn optreden als lid van het
kabinet.
Voorts heeft dr. De Visser bedankt als
lid van het algemeen ooilege van toe
zicht, bijstand en advies voor heit opvoe
dingswezen, ale veldprediker ln aigemee-
nen dienst, als lid van de Provinciale
Staten van Zuid-Holland, als lid van de
aardappelemoomimissie, als lid van den
raad van bestuur over de volksuniver
siteit in Den Haag en ais president van
de commissie van toezioht op de open
bare leeszalen.
Wat betreft do ambtenaren van het nlou-
we departement van onderwij», kuusten en
wuteiifichappeu, meldt men ons, dat, om
comptabele redenen, de hoofd- en verdere
ambtenaren van de af deelingen onderwijs
en kunsten en wetenschappen, die onder
het ministerie van binnenlandiscfae zaken
ressorteerden, door den minister van bin-
nenlandtoohe zaken, jhr. mr. Ruys de
Beeronbrouok, voorloopig tot 1 Januari
1919 ter beschikking zijn gestold van zijn
gesteld van zijn nieuwen ambtgenoot van
onderwijs, enz.
ln verband hiermedo is ook bepaald,
dat de rocdb omvangrijke afdooling alge
meen secretariaat en comptabiliteit van
hot departement van binnenlamdsche zaken
bonevens hot kabinet van den ministeter,
aan het hoofd waarvan staat de referen
daris, de heer J. :C, Brons, tot gowri-
den datum bijeen blijft, zoodot de heer
Brons gedurende dien tijd als chef dier
afdoeling voor de beide departementen zal
optreden.
Behalve do reeds gemekte ofdeollugon
arbeid, arheidsverzekenng, arbeidsbemid
deling. werkloosheidsverzekering en volks
gezondheid, zullen bij het nieuwe depar
tement uit den aard der zaak ook een af-
deeling comptabiliteit en een afdoeling al-
gomeene secretarie moeten worden inge
steld.
Als chef van de a/deeding algomeene se
cretarie komt zeer in aanmerking de heer
H. Schol, tiians hoo/dconmiies ter alge.
meene secretarie aan het ministerie van
landbouw, nijverheid en handel.
Omtrent de benoeming van een secreta
ris-generaal aan het departemout van ar
beid is nog niets boelist.
ln verband met de omstandigheid, dat
in het geitouw van het departement ran
landbouw, nijverheid en handel, waar de
minister van arbeid zetelt, alleen de af
doeling arbeid is ondergebraobt, mooten
<lo stukken, welke betrekking hebben op
de' overige afdeeJingen, thans bij andere
departementen ondergebracht, voorloopig
bij deze departementen bezorgd blijven,;
die betreffende de afdeelihg volksgezond
heid bij het departement van binnenlftnd-
sche zaken en die betreffende de arbekia-
venekering, werlrh>Ofltoel<lav«rzakerlpg an
arbeidsbemiddeling bij hat departement van
waterstaat.
Moeilijkheden voor de telefoon.
Heeft do intercommunale telefoondienst
de grootste moeite om alle vorbdndingen
in stand te luxuien, dio tengevolge van
draadddef stall en telkens weer gestoord wor
den, ook de gemeente-telefoon zal bin
nenkort voor bezwaren komen te staan,
waarvan het uit den weg ruimen bovau
haar macht zou kunnen gaan. Een ge
brek aan draad dreigt hier niet de en
kele koeren dat getracht |b draad te ste
len zijn de dieven onmiddellijk gbsnapt
maar aan koorden, waaraan de stop
pen vast zitten, die op de centrale bu
reaux gebruikt worden voor het tot stand
brengen van de verbindingen, is groote
behoefte. Deze koorden zijn aan groo
te slijtage ondorhevlg en voor de be
diening van do ongeveer 18.000 toestel
len ln de gemeente 's Gravemhage,
zijn er een 2700 noodig en de gemid
delde levensduur van een koord ls een
maand of zes. Hoewel het gebruiken van
nieuwe koordon tot een uiterste beperkt
is door de oude zoolang te herstellen,
dat verder gebruik eenvoudig tot de on
mogelijkheden behoort, zijn er elko maand
ruöm 100 nieuwe noodig en de voorraad,
die de telefoon bezit, is thans zoo ge
ring, dat zij binnen enkele maanden op-
gebruikt zal zijn; het tele/onceren zou
dan slechts op zeer beperkte schaal kun
nen geschieden.
Alleen aanvoer -au de noodlge materia
len kan redding brongen. Wel is getracht
hier ln het laud een koord te vervaar
digen, Daar doordat de juiste grondstof
fen ontbreken, ls de hoedanigheid van
dat koord van dien aard, dat het reeds
na een paar weken moet worden afge
dankt. Het kan dus alleen als zeer lij
delijk hulpmiddel dfcnst doen. Besteld zijn
benoodigdJheden voor de telefoon reeds
lang, ln Zwitserland, Frankrijk, Zweden,
Engeland en Amerika loop en er orders,
sommige reeds van 1913 ai, maar de uit
voering 'er van is of zoo goed ais of
geheel achterwege gebleven.
In andere gemeenten moet do toestand
vrijwel gelijk zijn aan dien in den Haag,
zoo beeft bijv. Rotterdam een voorraad
koorden, die wat grooter ls dan die bij
de llaagsohe telefoon, maar daar te ge
weldige behoefte aan hot koord, dat bet
toestel mei den hoorn verbindt.
Slechts spoedige aanvoer van materia
len zal kunnen voorkomen, daf felefonee-
ren op den duur een onmogelijkheid gaai
warden. (Vod.)
Het graan uit Amerika.
Weer 10.000 ton.
De Tel. verneemt, dat de Amerikaansche
regeering, op dringend verzoek van de Ne
derlandsche, toestemming heeft gegeven,
om 10.000 ton graan per stoomschip naar
Nederland te brengen. Hiermede is de hoe.
veelheid van 50.000 ton, welke Amerika aan
Nederland toewees, toen de Nederlandsche
schepen in Amerikaansche havens in be
slag genomen werden, zoo goed als uitge
put.
Krachtens deze overeenkomst zou Neder
land ook 60.000 ton graan uit een Zuid-
Am erikaansche haven ontvangen. Deze
voorraad, voegt 't blad eit>y, ia feitelijk on
aangeroerd, daar de Nederlandsche regee.
ring van Duitschland geen toestemming
heeft kunnen verkrijgen om haar te halen.
Meeuwsenfonds.
Op het Midtieusiandscongres, op 11 en
12 September te Haarlem gehouden te do
«lichting tot stand gekomen van diet
„Meeuwsenfonds'dal zich ten doelstelt
een kapitaal to vormen, waarmede zoo
mogelijk het bestaansrecht van don iuld-
duiiMaiwl, waar noodig^ vefdedigd zal wor
den en dat verder volgons art. dor ont
worpen statuten geldel ijken steun zal kun
nen verleenon aan
a don Noderlandkchen Bond van Ver-
oeuigingen van den llaadeldrij venden ea
lndustrieelen Middenstand (Middenstands
bond) of aan hot hchaam, dat eventueel
te oeuiger tijd ln dien» plaats zal trede®;
b. instellingen of ondernemingen, die
uitsluitend of voornamelijk op uAddeii-
standsgebied werkzaam zijn en dae in
verband staan uiet den Middenstand en
c. loden van bij dec Middens tandt* bond
aangesloten vereemigjngen, die door oor
zaken buiten hunnen wil in geldelijke
moeilijkbeden zijn geraakt.
Een kapitaal van ongeveer f 3000 U
reeds ter beschikking van het fond».
Een dar eerste werkzaamheden van don
raad van beheer zal zijn, bet samenstel
len der sub-comité'» ln de voornaamste
plaateen van het land.
De Raad van Beheer beslaat uit d©
heeren Ed'. G. Bchtirmann, voorzitter
A. Ingenool Jr., secretaria-peoningimaea-
ter: L. J. lü. v d. Maesen, onder-voor
zitter; Bern. W. C. Emons, 2e secreta
ris-penningmeester; L. P. Maertoue, plaats
vervangend lid.
CRISIS-MAATBEGMJBN.
Schoenen in beslag genomen.
Jteor Uo politie is guteren bij Deus'
öchoeamagaizijn au® het Spui te a-Graven-
hage op grond vaar overtreding va* het
verbod van sohoenvorkoop overgegaan tot
iinbezitneming van den voorraad schoenen.
Op wagens werd hot schoenwerk wegga-
bracht.
Zeep.
Do minister van Landbouw heeft (te
commissie van advies, toegevoegd aaut bat
KijH-tknuitoor voor Zeep, uitgebreid door
do benoeming tot lid vau den heer J- F.
X. danders, directeur der N.V. Séoom-
zespfabriok v/h Sanders en Oo. te Luiden.
Oof t boombladeren.
Do minister van Landbouw heeft inge
trokken zijn beschikking van 20 Juni 1018
betreffende het vervoer en de verwerking
van ooftibooni blad enen.
Aardappelen.
De mini ter van Landbouw brengt tor
kennis van belanghebbenden, dalt vergun
ningen vqpr bet vervoer van eigenveribouw-
de aardappelen van het land naar de op-
slagp/aate (wo^nSjig) van den verbouwer,
moeten worden aangevraagd bij den regies
ringsoommisearis, belast met derijksgraun-
verzamellng de provincie, waar de aard
appelen zijn verbouwd, voor zoover aLhana
overeenkomstig het gestelde bi do beschik
king van den minister van Lamtïbouw, Nij
verheid en Handel d.d. 20 Augustus 1918
nr. 2069, afdeeling Crisiezaken, bureau,
Landbouw, voor dit vervoer een vergun
ning verefscht wordt.
Da minister van Landbouw heeft aan zijn
IxMchikkiM van 7 September 191 toege
voegd ..H et afleveren van jam ln gla
zen, potten, blikken of kistjes mag slechte
,?93ohtedenindien deze verpakkingen voor-
rie® zijn van een sfuitctiket, zoodanig aan
gebracht, dut de verpakking niet kan wor
den geopend, zonder dat etiket te verbre
ken* De levoranaieCB zijn verplicht de la-
dó ge potten en glazen terug te nemen reep.
voor 10 cent voor de verpakking van 045
K^G. en voor 12 oent voor de verpakking
van 0.9 KG
Kunstmest.
Het Rijkskantoor voor Kunstmeatetoffen
maakt bekend, in verband met de talrijke
ingekomen aa/nvrajjen. dat voorloopig, han
gend' de allgcnfcene onderhandelingen meg
Duit «Mand, goen gpHegenheid zal besteen
tot het doen van bestellingen op kaiimest-
woffen dat omtrent don loop aier onder-
hindelingen voorloopig niets met zekerheid
kan worden medegedeeld dat zoodtra evea
tueefl de gnlogonheid tot bestellen zal wor
den opengesteld', daa®v«a® op de gebruike
lijke wijze bekendheid zal worden gegeven.
Sago en pakmeeL
Het Rjjks Centraal Administratiekantoor
voor de Distributie van Levensmiddelen
heeft, naar de Tel. verneemt, aan de ge
meentebesturen medegedeeld, dat de fabrie
ken niet in staat *yn de groote hoeveelhe
den sago af te leveren, die aangevraagd
wonden. Het rantsoen bljjft bepaald op 40
KX3. per 100 iawonera per 4 weken, maar de
expeditie-orders zullen uitgevoerd worden
iij verhouding van 2 kilo pakmeel tegen 1
kilo sago. Deze beide artikelen zullen al.
léén verpakt aan de gemeenten worden af
geleverd. Aangezien het per hoofd vastge
stelde rantsoen te gering is, om genoemde
artikelen ook aan het publiek verpakt te
verkoopen, zal in de meeste gevallen de win
kelier de moeite moeten nemen, de pakken
los te maken en sago en pakmeel uitgewo
gen te verkoopen.
De Scheepvaart en de Oorlog.
De „Dirksland".
De Dirksland die Dinsdag op esn myn
liep, w'as Maandag van Rotterdam naar
Londen vertrokken met een volle lading
stukgoed en was te 10 uur 40 min. in zee.
Dinsdagmorgen 8 uur is het in de Noord
zee, 20 mijlen uit de Engelsche kust, op een
mijn geloopeh. Het stoomschip werd bij de
schroef getroffen, en de stoker J. Verzijl,
uit Rotterdam, tengevolge van de ontplof
fing van de mijn gedood.
Toen men aan boord waarnam, dat de
Dirksland zinkende was, werden er vrywil-
ligeqs gevraagd om hulp te halen op de En-
gelsche kust De eerste stuurman en zes
matrozen hebben ^ich aangeboden en zjjn
ongeveer een uur na de ontploffing van de
mijn in een reddingsboot naar de Engelsche
kust vertrokken.
De kapitein is met de overige leden der
bemanning 16 uren aan boord gebleven om
te trachten, de Dirksland drijvende te hou.
den. Eerst om 1 uur in den nacht van
Dinsdag op Woensdag hebben zjj het stoom
schip verlaten, omdat zij voorzagen, dat
hét later wellicht onmogeyk zou zijn van
boord te gaan met het oog op het slechte
weer.
Twee en dertig uren hebben zij in de
reddingsboot gezeten vóór zjj door den
ScheveningBChesrlogoer SCH 387 10 mijlen
van de Ne&NBxïsche kust zijn opgepikt,
De logger koerste naar de Scheveningsche
haven.
De Dirksland heeft men niet in de golven
zien verdwijnen.
Het schip zou op zyn terugreis uit Enge
land pek meegebracht hebben.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van 27 September.
De Kamer besloot tot toelating van den
voorzitter en van de andere leden.
Het voorstel van de Commissie voor de
geloofsbrieven werd bestreden door den
heer Rink, die van meening was dat de wet
een nieuw proces-verbaal niet toelaat
Het voorstel werd zonder stemming aan
genomen.
De Voorzitter wenschte den leden geluk
en heette in het bijzonder Mevrouw Groe-
neweg welkom.
Zooals wij gisteren reeds meldden, werd
als eerste candidaat voor het voorzitter
schap gekozen de heer Fock uJ. met 63 van
de 98 stemmen; de heer Schaper kreeg 8
stemmen, de Geer 5, Wijnkoop 4, Kolkman
3, blanco 3.
Tot tweeden candidaat werd gekozen de
heer Kooien (r~k.) met 74 van de 97 uitge
brachte stemmen; de heer Schaper kreeg 8,
de Geer 5, Wijnkoop 4 en Kolkman 8 st,
benevens 3 st in blanco.
Tot derden candidaat wordt, eveneens bij
eerste stemming gekozen de heer de
Geer (cii.) met 64 van de 97 stemmen;
de heer Schaper verkreeg 34, Wijnkoop 4,
van Doorn en Treub 1, blanco 8.
De Kamer ging uiteen tot Dinsdagmiddag
1 uur.
Voorstellen tot het beantwoorden van de
Troonrede met een adres van antwoord.
De heer Troelstra heeft aan de Kamer
voorgesteld een adres van antwoord op de
Troonrede te ontwerpen.
De heeren Wijnkoop, Kolthek, van Rave-
steyn en Kruyt hebben het voorstel ge.
daan: dat de Tweede Kamer der Staten-G^-
neraal een adres van antwoord op de Troon
rede richte tot de Koningin.
Tot toelichting van dit voorstel strekke,
zeggen de heeren Wijnkoop c.s., dat het
noodig is dat de regeering onmiddellijk we-
te, dat het revolutionaire en arbeidende volk
van Nederland de directe iri-staat.van-be-
schuldiging-8telling van de leden van de af
getreden regeering eischt;
en tevens dat er zonder verwijl ophelde
ring kome, hoe de regeering hare binnen- en
buitenlandsche politiek denkt in te richten,
ten einde de steeds toenemende levensmid
delen-ellende van de groote massa van het
volk te doen ophouden.
Vrouwenkiesrecht.
De heeren Marchant c.s. hebben ingevol
ge artikel 87 van het Reglement van Orde
aan de Kamer aangeboden een voorstel van
wet strekkende tot wijziging der Kieswet.
Voorgesteld wordt daarbijdat uit over
weging dat het wenscheljjk is aan de vrou
wen het kiesrecht toe te kennen op denzelf
den voet als aan de mannen,
1. in artikel 1 der Kieswet te doen ver.
vallen het «woord „mannelijke",
2. in artikel 9 der Kieswet te doen ver
vallen het woord .mannelijk»",
8. in artikel 54 der Kieswet voor het
woord „mannen" te lezen „personen".
De heer Marchant c.s. stellen voor deze
wet in werking te doen treden den len Ja
nuari 1922.
Ter toelichting van hun voorstel van wet
merken de heeren Marchant c.s. het volgen
de op:
De herziening der Grondwet van 1917
heeft geen finale oplossing van het lriea-
rechtvraagstuk gebracht. Zy liet de toe
kenning van het kiesrecht aan de vrouw den
gewonen wetgever over.
Naar de meening van den heer Marchant
c.8. dient deze zoo spoedig mogelijk van
zijne vrijheid gebruik te maken. Het vraag.
Btuk van het vrouwenkiesrecht is rijp voor
een» beslissing. Het zal aan de rustige ont
wikkeling van ons staatsleven ten goede ko
men, wanneer aan den strijd over het vrou
wenkiesrecht een einde wordt gemaakt
Dat de vrouwen nog niet voldoende poli
tiek geschoold en georganiseerd zijn, zal
men steeds tegen het vrouwenkiesrecht als
argument kunnen blijven aanvoeren, zoo
lang het recht haar nog niet is geschonken.
De toekenning van het kiesrecht voor de
eerstvolgende periodieke verkiezingen zal
voor de vrouwen de sterkste prikkel zijn om
zich algemeen op de uitoefening van haar
recht voor te bereiden.
De voorstellers achten het overbodig de
gronden voor de invoering van het actieve
vrouwenkiesrecht opnieuw uiteen te zetten.
By de behandeling der laatste Grondwets
herziening is hierover ampel gedebatteerd.
Zij wijzen er slechts op, dat de invoering
nog meer urgent, ja zelfs onafwysbaar is
geworden, omdat de Grondwet aan de vrouw
den toegang uit alle vertegenwoordigende
lichamen heeft ontsloten. Dat zy «laar
slechts door mannelyke kiezers kan worden
binnengebracht, is eene ongerijmdheid in
ons staatswezen.
De voorstellers hebben hun ontwerp tot
het enkele beginsel van het vrouwenkies
recht gemeend te moeten beperken.
Wat het tijdstip van de invoering betreft,
hébben de voorstellers geacht als doel te
moeten stellen, dat de verkiezingen by de
eerstvolgende periodieke aftreding der Ka
mer onder de gewijzigde bepalingen zouden
worden gehouden. Er is dan de noodige tyd
tot voorbereiding gelaten. Met het oog
op de termijnen, in de Kieswet gesteld, is
als datum van in «werking treden gesteld 1
Januari 1922. Mocht ondertusschen de Ka
mer worden ontbonden, dan hebben de ver
kiezingen daarna plaats naar het thans gel
dend kiesrecht
GEMENGDE BERICHTEN.
Aangevallen en beroofd.
De heer A. W. Bos, houder van een lote
rijkantoor in den Oppert te Rotterdam, is
vannacht 12 uur in de Sint Laurenastraat
plotseling door vyf mannen aangevallen, die
hem beroofden van een portefeuille met
ƒ751 en er met den «buit vandoor gingen.
Twee bewoners van de Klavers teeg, de
vleeschhouwer J. de W. en de koopman S.
C. V., zyn later als medeplichtig aan de be
roving aangehouden, nadat zy ld oor den be.
stolqne herkend waren als twee der mannen,
die hem aanvielen. Het gestolen geld is niet
gevonden.
Diefstal van telefoondraad.
Aan den dyk van Hasselt naar Zwolle zyn
gisternacht duizenden meters telefoondraad
gestolen.
Diefstal van brieven en pakje».
In den nacht van Woensdag op Donder
dag is de brievenbesteller D. aan het post
kantoor in deno Haag betrapt op diefstal
van brieven en pakjes. Hy kwam van de
W. C., toen. een ambtenaar, die verdenking
tegen hem koesterde, hem gelastte, zyn zak
ken te ledigen. Er kwamen toen vier pak
jes uit, die als brief verzonden waren en
waarvan er een een zilveren horloge be
vatte. De recherche werd gewaarschuwd,
en toen een politiebeambte D. fouilleerde,
werden nog drie pakjes op hem bevonden.
Den volgenden dag heeft men de W. C.
doen openbreken en toen kwamen nog ver.
schillende fragmenten van brieven en pak
jes te voorschyn.
De aangehoudenene, een nog jonge man,
is gehuwd en vader van één kind. Hy is,
na eeret o,p een politieuburaeu in verhoor te
zyn genomen, ter beschikking van de justi
tie gesteld en naar het huis van bewaring
overgebracht.
Dit is de derde postbeambte, die binnen
enkele maanden op heeterdaad op diefstal
van poetstukken aan het hoofdpostkantoor
in Den Haag is betrapt. (Vad.)
Rare gasten.
Sinds korten tyd richt de dtirectie van een
groot hotel te Rotterdam per gedrukt biljet
op de verschillende logeerkamers tot haar
gasten het verzoek om de schoenen, die men
gepoetst hebben wil, niet buiten de kamer
deur te zettqn, maar aan een der bedienden
ter hand te stellen, omdat ze alleen in dat
geval daarvoor de verantwoordelykheid op
zich neemt. Zeker een gevolg van de hooge
schoenenprij zen, zegt het Hbld.
Maar andere wel een eigenaardig teeken
des tyds, dat in een hotel van dien rang
personen logeeren, die niet te vertrou
wen zyn.
Knoeierijen Levensmiddelenbedryf Drift.
Over de arrestatie van den chef van het
Levensmiddelenbureau te Delft, deelt men
nader mee: De heer H., wonende te 's-Gra-
verihage, begon in Augustus met zyn frau
duleuze handelingen. Deze bestonden voor-
naimeiyk hierin, dat hy bon» voor zieken,
rantsoenen (havermout en rijst) met ge^
fingeerde name® invulde, deze gaf aan zyn
moeder, eveneens te 'sJGravenhage woon-
i«wisselen tegen de op de bons vermelde
artikelen. De fraude kwam Woensdag uit,
toen mevr. H. in gezelschap van haar
dienstbode havermout trachtte te koopen by
een winkelier, die, oogeablikkelijk achter
docht koesterend, de politie waarschuwde.
Deze ondervroeg den heer H., die bekende,
waarna hy, evenals zyn moeder, in arrest
werd gesteld.
Met deze frauduleuze handelingen heeft
de heer H. vermoedelyk gedacht goede
winst te kunnen maken. Immers niet lang
geleden bedankte hy voor de benoeming van
directeur van het levensmiddelenbedryf te
Assen, aan welk ambt een salaris van
ƒ3000 was verbonden, terwyl hy te Delft
slechts ƒ2000 verdiende. Dit had destyds
reeds de aandacht getrokken. Hoewel de
heer H. de knoeieryen gemakkelyk plegen
kon, daar hy de leiding der geheele admiiu.
stratie had en de directeur hem volkomen
vertrouwde, hadden ze eenmaal toch moeten
uitkomen, wyl de door de winkeliers weer
ingeleverde bons door den directeur worden
gecontroleerd.
Het spoorwegongeluk hy Weesp.
Een verslaggever van liet Reisbureau
Vaa Dl as, die een bezoek bracht aan de
plaats waar juist 14 dagen geleden het
erushge spoorwegongeluk heelt plaate ge
had, meldt
Het opruimingswerk is reeds gevor
derd.
Behalve een bagagewagen, welke nog
aan den voet van den dijk ligt. zijn
thans allo overblijfselen der gekantelde
wagens op schepen geborgen; om naar do
Nederlandsche Fabriek van Werktuigen en
Spoor weganateriaal te worden overge
bracht. Ofschoon de passegiorewagene aan
zienlijk beschadigd zijn - enkele zijn
overigens al geheel gesloopt - is het
wellicht mogelijk een of twee dier rijtui
gen door reparatie nog te behouden.
Gistermorgen heeft men een aanvang
gemaakt met het overeindhalen van de
locomotief. Deze arbeid wordt niet, zoo-
als het opruimingswerk, door het perso
neel van de H. IJ. 8. M. verricht. Me®
heeft van de zijde der directie dit werk
uitbesteed aan den aannemer Uitslager te
Amsterdam, die het Ih&ns uitvoert onder
toezicht van den Ingenieur der H- IJ. 8.
M,., den heer Roovers en den adjunct den
heer H&nloo.
Het behoeft nauwelijks betoog, dat al
leen met groote inspanning de machine
e® tender weer op het spoor gebracht
kunnen worde®. Allereerst heeft men do
stutten, die de spoorbrug ondersteunen,
belangjrijk versterkt. Vervolgens heeft men
op den grond bokken met 16 M. uooge
bijzonder zware pale® gesteld, om de lo
comotief op te hijschen en ze dan weer
staande te krijgen.
Het was evenwel niet mogelijk de ma
chine tegelijk met don tender te lichten,
daar de verwrongen spanning der spoor
brug geheel verward in de rookkast der
machine zit. Vandaar dat men do koppe
ling tusBchen den tender en de machine
met een autogenisch lasohapparaat heeft
losgebrand, zoodat men hierna om half
12 's morgens een aanvang maakte om
den tender overeind te brengen, oetgeen
om 4 uur gelukt was. Gister zou ge
tracht worde® de machine op het spoor
te brengen. Er zal een speciaal spoor
over den herstelden dijk worden aange
legd om ze daarna naar de cenifcralo werk-
plaate in Haarlem te vervoeren De ten
der is niet erg beschadigd, daarentegen
beeft de machine ernstige schade geleden,
welke lntaisschen wel te herstellen zal
zijn. Met het herstel van de spoorbrug,
zal geruiinen tijd moeten heengaan, daar
de spanning over een afstand van 8 4
9 meter geheel verbogen is en de brug
zelve aan den voorkant eenige decime
ters volkome® ls weggezakt Het daaron
der liggende ijzerwerk is op verschillende
gedeelten doorgebroken, als ware het een
stukje ijzerdraad.
Verder is thans gebleken, dat midden
in de brug een gat ls geslagen, doordat
vermoedelijk een gedeelte van de rails
door den schok van hot remmen in te
recht gekomen.
Uit alles is op te maken, dat de inge
nieurs voor ee® moeilijk werk bij het her
stel van deze spoorbrug kooien te staan.
Vanwege do staatscommissie, die een on
derzoek naar de oorzaak van het onge
luk Instelt, worden nog steeds boringen
op verschillende plaatse® van den dijk
door ingenieur» van de H. IJ. 8. M.,
tue met deze werkzaamheden zijn belast,
verricht.
Naar dezen meedeelden, hadden tot dus
ver elf boringen plaats, doch hierbij zijn
geen bijzondere afwijkingen aan het licht
gekomen
De toestand kan normaal genoemd wor
den als zich 8 meter onder A. P. ee»
vaste zandplaat bevindt
De rapporten over de resultaten der bo
ringen zullen door de Staateoommlaflle met
de vroegere voorschriften vergeleken wor
den. Uit den aard der zaak kon over
deze omstandigheden nog geen conclusie
omtrent de oorzaak va® de ramp gepubli
ceerd worden.
Op het terrein, waar de ingenieurs en
arbeiders druk bezig zyn om zoo spoe
dig mogelijk aan den abnormalen toeetand
een einde te maken, bevond zich ook de
steker van den verongelukten trein, de
heer Swart, om daar een kijkje te ne
men op de voor hem onvergetelijke plek.
Hij deride mede, dat zijn zenuwgestel,
dat danig geleden had, hersteld was en
dat ook de machinist, die op zulk een
gelukkige wijze aan den wreeden dodd
was ontsnapt, het weer goed maakte.
Op mijn verzoek om iete mede te dee-
lon omtrent zijne ervaringen op dien on-
gelukkigen Vrijdag, deelde hij mede, dat
hij on de machinist ongeveer 20 meter
voor de brug een hevigen schok hebben
gevoeld, waarop de machorat oniniddeb
lijk de reaamen ln volle kracht heeft aan
geslagen, terwijl de stoker direct den
stoom heelt afgesloten. Indien dit niet
was geschied, dan zou de locomotief ver
moedelijk nog eenige tientallen meter»
over do brug zijn gegleden, waardoor ook
de achtersite drie personenrijtuigen van den
dijk getuimeld zouden zijn. Het aantal
doode® zou dan wellicht tot honderden
zijn gestegen als men bedenkt, dat on
geveer 1400 passagiers met denzen trein
gereisd hebben.
STADSNIEUWS.
GOUDA, 28 Sept. 1918.
Vergadering der Commissie van Advies voor
de Levensmiddelenvoorziening.
Staande dozo vergadering werden, zooals
roods voldoende uit de dagbladen beken. 1
mag worden verondersteld, de drie demon-
stroeruade deputaties ontvangen.
l>oor deze deputaties werd gewezen op
liet bestaande gebrek aan voedsel bij de
arbeiders het rantsoen aan aardappelen
was niiet volloende en wat verstrekt werd
was daarenboven van zeer slechte quoliteit
De groente® ware® te uUur voor da
schrale beurze® der arbeitlora, zoodat ook
dezo aanvulling van het rantsoen voor h«n
niet mogelijk was. In verband daarmede
werd de mede werking der Commissie ge
vraagd om aan te dringen bij de Kegeo-
ring in don Haag op vermeerdering van
het rantsoen en stopzetting van den uit
voer van levonsmidddlen. Te® einde voor
hot oogenblik de tongerige arbeiders aan
eemig voedsel te helpe® Weid nogi aange
drongen op een extra verstrekking van
rijst, gort ol havermout.
De deputaties werden gewezen op het
feit, dat de Commissie zeer zeker bereid
was hare nnedowerlcing te verieene® om
aan te dringen bij de Regeering op ver-
meerdérlnig van het rantsoen. Reed» meer
dere malen is door haar aaln het College
van Burgemeester en Wetbou/ders geadvi
seerd tot uitbreiding van het rantsoen en
door dit Ooi lege zijn ook de noodige stap
pen in die richting gedaan, echter steeds
zonder eeoig gunstig resultaat. Wat de be
perking vau den uitvoer betreft ook deze
kwtaan haar met het oog op de voedselvoor
ziening zeer zeker ge we nacht voor, maar
de industrie zou bij algieheele stopzetting
daarvan weldra niet meer over de noodige
groeistoffen kunne® beschikken, wkardoor
er kans zou bestaiau, dat deze geheel ging
stilliggen en algeheele werkeloosheid zou
intrede®. De CJoinmissie was bereid bij Bur
gomeesuer en Wethouders ook deze wtnsohe®
der arbeiders te steunen en hot College
zou ook zeer zeker io dij opzicht aan de
zijde der Commissie staan maar ook hier
zal de Kegoortng blijken niet mei© to kun
nen tgaan.
Wat de verstrekking va® een extra rant
soen rijst, havermout of gort betrof, be
sloot toen aan Burgemeester en Wethouders
te advteeeren 1 ons rijst ter bescalekiag
te stellen on 1 ons havermout als korting
op liet voor de volgende maand beschik
bars rantsoen. Tot verstrekking va® de rijst
werd éleents noode besloten, daar de ihaus
beschüobare hoeveelheid bestemd ia om
voor noodrantsoen te dienen wanneer door
stagnatie als anderszins de aanvoer van
aardappelen van den winter stilstaat.
Door verschillende extra verstrekkingen
is de thans beschikbare hoeveelheid tot
1 ons per hoofd ingekrompen, zoodat het
gevaar groot is, dat van den winter nog
«rger nood voor de deur staat. Mocht
door den Minister niet woTden besloten
tot aanvulling van het noodrantsoen dan
zou er bij tijdelijk stopstaan van den
aardappelaanvoer niets meer over zijn
om te distrihueeren. Er zullen dan ve
len zijn, die ecnig© dagen in het geheel
geen voedsel zullen kunnen beko&en, zoo
lang althans niet mot wat meetr overleg
over het verstrekte kwantum door het
publiek wordt beschikt. Door zeer vrien
wordt thans het rantsoen dat voor 3 da
gen is bestemd in 1 dag opgegeten
Nog werd do commissie bereid gevon
den om bij het Gollego van Burgemees-
ter en Wethouder» aan te dringen op
verstrekken van groenten van gemeente
wege en op deu verkoop van een groo
ter kwantum mosselen tegen een lageren
prijs, dan waarvoor zij thans waren te
verkrijgen. Do prijs ad 10 cent voor
mosselen bleek voor velen nog een be
zwaar om zich dit uitstekende voedings
middel te verechaffen.
Bereide kan worden medegedeeld, dat
zooals werd gevreesd, op eene vermeer
dering va® het rantsoen aardappelen niel
JVOrdeQ Kwekend. De minister ver-
R aarde zija leedwezen niet meer aard
appelen beschikbaar te kunnen stellen.
Ook op hpt niet rantaoeneereo van de
melk hier ter stede waartoe door de Com-
mifcsie aan Burgemeester en Wethouders
werd geadviseerd en door dit College werd
daar met het oog op de heorrohende vet-
nood de beschikbare melk zooveel moge
lijk moet gebruikt worden voor de bo-
terprodtic^Je, eene ranteoenecring van dit
voedingsmiddel ®Jet ka® worden tegenge-
houde®. Het gevolg is, dat va® den win
ter na aftrek van de melk voor zieken
en zwakken, in Gouda per week per per
soon met vpel meer volle melk aal kun
nen worde® verstrekt dan pl.m. k nter.
j rantsoen kan echter worden aange
vuld. met tapte- en karnemelk.
leemten, die geblekt® waren aan het
thans gevoigoe uistriuuUe-sj steem te Kle
ven, haüuen een der lqclien er toe geleid
om aan de Commissie in overweging te
geven aan Burgemeester on ttelhouaera
to auvisceren mj den Minister aan te
dringen op invoering van hut z.gn. rayon-
stelsel.
'i hans namelijk wordt iedere gemeente
afzouiuerlijk in het bezit gesteld van de
voor haar benoodagde hoeveelueden dis-
tribuliearukelen. Lue hoeveoüieai worüt be
rekend naar het aantal inwoners, uaar-
aoor ontstaat in sommige gemeenten b.v.
do platte lorndegeuieenten een overvloed,
terwijl anderen wederom te kort Komen
Dit kan volgens het bedoelde lid worden
voorkomen hij het rayonsteisel. Eenige
gemeente® worden daarbij samengevoegd
tot een rayon; de distributiuartikele® voor
de iu die rayon gelegen gemeenten, per
hoofd berekend, worden ter besoaikkiug
gesteld eener Commissie, die dan verder
voor de vardeeling onder de versahilleu-
de gemeenten zorg draagt.
Het zou dan niet meer voorkomen, dat
de onmiddellijk aan de grooture gemeen
te® grenzende plattelandsgemeenten zoo
veel meer geniete® dan de steden. De
Oonimisate zou bij de verdeeling der ver
schillende artikelen dan meer rekening
kunnen houden met de gebleken beboette
d'ir verschillende categorieën van inwo-
nenden van het rayon dan thans geschiedt
De Commissie ko® in dezen echter nog
geen beslissing nemen, daar zij nog niet
over voldoende gegevens beschikte.
Voorts wérd overwogen of het niet mo
gelijk zou zijn om zooals in Rotterdam
geschiedt bij de aangifte van ee® ge
boorte 2 stukken zeep te verstrekken.
De voor d« Gemeente beschikbare hoe
veelheid zeep gedoogt echter een derge
lijke® maatregel niet
Nog kwam ter sprake de vraag hoe het
kwam, dat bij de laatste verstrekking zoo-
veie slechte aardappelen werden afgele
verd. Het gerucht had bij het publiek de
ronde gedaan, dot men hier had te doen
met afgekeurde aardappelen "an Wad-
dinxveen en Alphe®. Dit kan echter wor
de® tegengesprokende aardappelen wa
ren por wagon aangevoerd en niet zoo
als mede weird gezegd, per schuit. Toch
hadden de grossier» bij beter sorteeren der
aardappelen vele klachten kunnen voor
komen al moet" worden erkend dat bij de
partij zeer vele kwade voorkwamen en
dit sorteeren daardoor zeer werd bemoei
lijkt.
Ten slotte zij bier nog* opgemerkt, dat
de taak der Commissie door zeer velen
nog niet goed wordt beg*epe®. Ai»Com-
minsie van Advies voor het Leveosmid-
belenbedrijf is haar ln de eorote plaats
als werkkring gesteld het geven van ad
vies aan het College van Burgemeester
en Wethouders omtrent verschillende za
ken dit bedrijf betreffende. Uit den aard
der zaak komen bij baar, in verband
daarmede, zeer veie persoonlijke aange
legenheden ter sprake, die niet voor pu
blicatie vatbaar zijn; zoomede zou het
niet een goede samenwerking ln de hand
werken tue&chen de Coiamdss4e en het
College van Burgemeester en Wethouders
zoo aJ hare adviezèn aan het publiek
werden bekend gemaakt. Daarom kan het
communiqué niet zoo uitvoerig zijn als
wellicht gewenscht wordt, waardoor het
teven» zoo nu en dan eenage vage trek
ken vertoont.
(Zie verder Stadsnieuws Tweede Blad.)
LAND. EN TUINBOUW.
Het ontaarden der aardappeirassen.
Men hoort uit den mond der landbou
wer» vaak de klacht, dat do aardappel
rassen zoo spoedig „veraarden (ontaar
den, degenereert®)het beschot er va®
in enkele jaren zoozeer achteruitgaat. Men
weot dikwijls wel, dat dit zeer kan wor
den tegengegaan door poters te Kiezen
vaii do rijkst dragende stronke® ot strui
ken, maar dit wordt nog maar door be
trekkelijk zeer weinigen toegepast. Zij,
die iets doen, bepalen zich veelal tol net
uitzoeken der poters bij het rooien, waar
bij da® allee® gelet wordt op de grootte.
Er wordt du» geen rekening gehouden
met het feit der erfelijkheid, in dit ge
val met wat de ondervinding ook geleerd
heeft dat de poters van do best dra-
gende pollen o®der dezelfde omstandighe
den in de® regel de hoogjato opbrengsten
geven. Hierop moeten de aardappelver
bouwers dus allereerst letten, en dan de
aldus verkregen poters in het voorjaar
nog eens goed nazien ol zij ook fdiuk
ontwikkelde „oogen" bezitte®, en vrij zijn
van schurft of rot.
Maar hiermee ls niet alle» afgedaan.
Aan prof. dr. H. M. Quanjer te Wagendn-
gen is gebleken, dat de oorzaak van den
achteruitgang in zeer veel gevallen te zoe
ken is in bepaalde ziekten, die de aard-
appeiraseen op den duur te groode rich
ten. Hij noemt al» de voornaamste daar-
van: de bQ&drolziekte (ook wei kruiziek-
te geheeten) en het topbont of mozaïek
ziekte.
Bij de bladrolziekte - welke men bij
de Eigenheimers niet heelt waargenomen
krullen de blaadjes, vooral de onderste,
om, zij vouwen zich langs de hooldnerf
toe. De Waderen voelen hard aan, ram
melen met een bKkachtig geluid, waarom
de planten ook wel „rammelaars'" wor
de® genoemd. De kleur der bladeren ls
lichtgroen, soms ook wel van geel tot
roodachtig; de bladstele® hebben een meer
«teilen stand dan ander.
Bij de riekte het „topbont" vertoonen
de blaadjes lichter gekleurde plekjes tira
de normale goene tint, en vooral
is dit bij de bovenste bladeren het ge
val; vandaar de naam. De plant maakt
een kroezeligen Indruk e® blijft niet al
toos, maar toch veelal klein. Van deze
ziekte blijven de Eigenheimers niet ver-
sahoood, integendeel treft me® ze bij deze
soort op de Zuid-Hollandsoho eilanden al-
thans, het meest aan. Smetstoffen der bel
de ziekten, welke het beschot zeer be
duidend kunnen verminderen, vorplaatsen
zich niet door lucht, wei door den
bodem. Derhalve mag men van zieke en
van ln de buurt staande planten geen
potere neaneu. Is een sterk optreden waar
te nemen, dan moet op zulken grond de
voortteling worden gestaakt.
Om jarenlang eigen pootgoed te kunnen
gebruiken, moot men selectie toepassen,
d. w. z. zijn poters met zorg Ideeen
niét eerst bij het rooien, maar reeds bij
den groei, 't Is daarbij niet voldoende
de slechte planten af te zonderen of te
verwijderen, en uit de overblijvende de
poters te nemen. Neen, men zoeke juist
de goede, gezonde planten uit, zette daar
stokjes bij en herhalo dit onderzoek een
paar malen. Acht worde gegeven ol ln
de buurt van die goede planten ook zie-
ko voorkomen. Is soms een tekort aan
pootgoed een gevolg van deeo selectie,
dan kan men de groote aardappelen door
snijden, of bij oen belangrijk tekort een
tusschenjaar inschakelen, waarin op ge.
zond land de verkregen poters worden
uitgopoot en eenvoudig vermeerderd.
Dr. Quanjer verzekert, dat men aldus
handelende, veel langer met algen mate
riaal. als dit oorspronkelijk goed was
en men niet te vaak op hetzelfde land
terugkomt, kan doorgaan, duB veel min
der pootgoed va® elders zal behoeven te
betrekken, en zich veel geld en teleur
stelling zal besparen. C. B.
Tegen het afmaaksyateem bH mond
en klauwzeer.
Gisteren is te Utrecht een vergadering
van leden van het Utrechtsch L&ndbouw-
Genootechap en van den Bond va® Kaas-
proiucenton gehouden ter bespreking van
net in Utrechts zuidwest-hoek uitgebroken
mond- en klauwzeer. Daar de zaal va®
liet hotel „Noord-Brabant" op het Vree
burg te kieui bleek om het groot aantal
bekngsnellende veehouders te bevatten,
weovl de bijeenkom» in „Tivolif gehou
den. Zij werk geleid door den heer M.
J. L. Taeta van A*merongen, voorzitter
van liet U. L G. en bijgewoond door
de he ere® Van Leeuwen, diatrictsveeart»
ta Utrecht en dr. Remmelte, inspecteur
vam het Veearteenijkundig Staatstoezloht-
Vonroheidene veehouders spraken de ten
in kalme, de ander in krasse bewoordi®.
gent zich uót togaii het afmaaksysteem, dat
aan de schatkist tonnen gouds koat en
niet het gewenschte resultaat heeft. Minis
ter Tal ma hield nog op met het afmaken
toen hem b.eek dat het niet hielp», maar
miwi*»toi Posthuma ging er halsstarrig mee
voort, niettegenstaande ée Tweede Kamer
tidb te>g|eu het afinake* had verklaard.
ZaJ men er nu weer bjgtijn *oqkufi De
stemming onder de veehouders z«4 4r
slechter «door worde® en dit zal vap iq
optilt
En dil
allee® ook afgezien van de verbittering,
dn© het opnieuw toepassen vatv het ai-
maairsystee® bij de veehouder» zal ver*
wekken, moét het afmaken op zichzelf in
dezt tijde® va® yleesch- e® vetnood e® ge
brek aan melk e® boter als een grove
:out woislem beschouwd. Daarenboven is
de zifekte «iet zóó vroeselijk, dat een
paardenmiddel als het aimake® geoorloofd
is nn vijf 4 zes dagen kuuoen de aan
getaste (heren weer vreten Vrijwel alle
v eehouders zijn bereii om de tichade, wel
ke zij mochten lijden Ingeval me® de
2ic/<t'te niet door afmaken tracnÉ te kee-
ren, zeM te dragen. In 1911 heette het,
dal het zieke vee afgemaakt moest Wor
den met het oog op den buitenlandachen
nandel. Dit argument kan nu geen dienst
doe®. De autoriteiten beseffen niet, zoo
riep ee® der aanwezigen uü. wal het voor
een veehouder beteekeot zijn geheelen
veestapel in één «lag te verliezen hel
maakt hem tien jiar oulor. En bet zal
in dezen tijd voor den veehouder, wiens
vee afgeslacht wordt, buitengewoon moei
lijk zijn om een nieuwen Btil vee to ver
krijgen De ziekte zal steeds weer terug
komen zooals de knnderen de mazelen
krijgen, zoo krijgen de koeie® het mond
en klauwseer. De regeering wortlt voor
gelicht door veeartsen, en verkeerd voor
gelicht zij moei de meonimg der veéhou
dans vernemen, die het meest belangheb
bend zijn, (Pe vergadering was zeer op-
gewonden een der aanwezige® noemde
.len districts veearts Va® Leeuwen, die op
hel podium zat, den hoofdmoordenaar, o®
der donderend applaus van de aanwezigen.
Een ander zag in Dr- Remmelto de® man,
op wiens rekening het weder toepassen v.i®
het ol'maak systeem moet worden toog»
sclireven.)
De heer K. Vink. burgemeester va®
Lopifc, WiHigje-Langerek en Jaarsveld, 3
dorpen ia de streek waar het mond- e®
klauwzeer is uitgebroken, kalmeerde de
gemoederen. Ofschoon hij ln de 15 jaar,
dvt hij burgemeester der gemeenten Is ge
«veest, nimmer resultaat va® het afmaken
heeft getiien. meende hij toch dat de re-
georing nooit is opgetreden mfet de be
wering. dat afmaken het eenige bestrij-
dingsmiddel is wel achtte zij dit tot
dusverre het meest juiste middel, maar zij
erkent dat het teoleering»8y«te»«n ook een
milidel is. Belde bestrijdingswijze® heUoea
volgens de regeeriaqiflverstage® teleurstel
ling gebracht. In 1911 is de rogeeriaig
krachtiger dan ooót met afmaken tegen do
z.ckte opgetreden, maar het heeft niet ge
baat de oonolusle der regeering was da a
ook det het niet mogelijk was het voort
aéhrijden der ziekte te belette®. Spc vond
dat de verslagen der regeering platen
voor het afzonderingsstrisel. Hij betreurde
het voorts dsn 1® 1914 het wetenschappe
lijk onderzoek naar de ziektekiem van
het mand- en klauwzeer Is stopgezet, en
ried de vergadering aan zich ii bezadig-
le (termen tot de regeering te wenden met
het verzoek, het afmaken te Staken en bet
gwkl, dat doordoor bespssid wordt, to b*
vloed zijn op hun houding ten optiichie
va® do voedselvoorziening. E® dat niet
steden voor voortzet tuig va® bet wetoo-
sonappelijk onderzoek
De heer Dr. Kemiue.te, inspecteur va®
het Vooarttwu Ij kundig taats Loeeucht, ver
dedigde het afniaaksystoein, oriuhoo» hij
uiet de minste hoop had dat hij ziju htior
tiers zou overtuigen, zoo min aks zy b«ui
hadden overtuigd vwn de Mkteugtielij'xheivl
van het afinaaJuiyatoem. Hij «uinde ver
scheidene gevallen op, waarin het afmaan-
systeem met vrucht was trage past e® uit
braiding der ziefctegevalten was vootk®
men- Hij beriep zich op de meening va®
groote tandt»uwveroeuigi®ijen, (Re rich
óór het afmaaknyrteem hadden verklaard.
Al» het afmaken in het kleine stukje van
Natierland, waarin de zioKte zich tuatm
voordoet, gestaakt wordt, wat zulle® dan
de gevolgen zijn? Dat in hot volgende
voorjaar de ziekte zeur zal uRIrrekk®.
Dat zou een groot nadoeó lijn voor do
voedsqlvetirztaniug vau ons hti'd De vee
houders willou de acliade, wblk© voor he®
uk het doorzieken mocht voortvloeien, zelf
dreigen, «loch weten zij wel dai ln den re-
gol ongaveer 1)4 pCt van de aangetaste
dieren sterft 'f Kwade uiers, e® Mlauwzlek-
ten zijn veelatf de gevolgen der Ziekte bij
da diere®, die genezen, en hun melkproduc
tie vermindert ook In de provinde Utrecht
wenoaht men nu staking van het afmaken
maar wenscht men dat ook in Frieriand
en Groningen, de provincies die nog ge«Mi
gevaar looptin Met die provincies moet
de minister ook rekening houden
Om het afroaaksiyeteera sucoes te doen
hebben, moeten de veehouders hun mede-
worMng verleenen zonder die medewer
king is mot afmaken niets to bereiken. Uit
ie stemming ia deze vorgalicring maakte
apr. op dM «t onder de Utrechtache boe
ren geen bereidheid tot medewerking i».
Welke beslissing de minister ook noemt, de
veehouder» moeten in elk gevaj medewer
ken. Do veeartsen e® do burgemeesters
treffen niet voor hun piefzier de harde
matt regelen, zij doen hel uitaluitenlf omdat
hun ambt hun dien plicht oplegt
De Utreohtsche districtsveoaria Van Leeu
wen sprak ln gelijken geest en deed
ovtineerw eon beroep op de medewerking
der veehouders. Ook hij meende dat ataa-
kun liet beste beatrydmg»muddel ls.
De Heer A. van Wijnen, voorzitter van
.len Bond van KaoaproduCenteu te Gouda,
betreurde het dal Dr. Rammelt» als zijne
overtuiging bad uitgesuroken, dat hij het
uitgesloten achtte, tot overeenstemming! te
komen. Wie aanvang! met dit voorop te
stéllen, stuk zeker dén weg om tot elkan
der te komen, af. 8pr. bes-reed verder
Dr. Rommelts ln den breede en zride, er
godn wataxie «an te hechten dal groote
lawUbouwvereenlgi'Vgmi llCb v^ór bet af-
maaksysteom hadtlen verklaard, omda* dh
practisch alleen dit beteekent, dal de voor-
'.ittore dier vereenigingen zich vóór het
afmaken hebben uitgesproken. De afdeel in
gen der vereenigingen, de veehouders zelf
wosjten niet gehoord.
De heeren Remmelts em Van Leeuwen
hebban tadrijke gevallen genoemd, waarin
het dfmaaksystoem uitoreirliag der ziekte
voorkwam. Moatr dat wart® alle eer»te
gevallen en de kans om do ziekto to
itaken was dus groot. De grie! dar vee
houders is, dat men hu® b.vitrij ling milde
Ie® eerst toepast, als all Ie kun» om succes
ta hebben, maar zeer gering meer la. Wat
le gto/otgen zoude® zijn als bij hei ufl-
brekea der ziekte aanstonds uitsluitend
■t.renge afzondering werd toogepasi, onder
een beroep op de medewerk! ig der vca
houders is nog niet gebleken. De ba trij-
ding van eerste gevallen zegt met»men
moet over de hecle linde zegevieren, in
een geheele streek, waarin de ziekte epi
dontimri heerscht- Uitstel van axecutiie i*
langonaam vodr wie hangen moei. maar by
de bestrijjlr* van mond- en klauwzeer
zegt het niets, en kan vertraging van d«
voPbreiding der ziekte geen reden zijn sm
groote sommen gelda weg te smijten.
De veeartsen erioennen, da: zij machte
boa staan als zij de medewerking der
veehouders moeten missen. Golooven zij
J»n mu nog dat zij ooit op die medewer
king kunnen rekene® zoolang het admaken
wordt gehandhaafd Het systeem is to gs-
naat om ooit ingan« te vinden en moest
daarom alleen reels afgeschaft worde®.
Nooit zal het resultaat hebben. Laai de
regoering liever met ruime hind hst we-
.ensohapptilijik onderzoek na'ir ris ziekte
kiem steunen, dan zich vost te klemmen
aan een Stelsel, dat bij voorbaat totvmeh-
taloosheid ls gedoemd.
De vergadering nam ten slotte de Vol
gende motie aan. welze gezonde® zal woe
den aan den minister van Landbouw ,on
wellicht ook aan de leden der Tweede Ka.
mer) „De aig»me«ue vergadering vun het
U. L. G. en va® den Bond vin Kaaspro
duoenten, gezamenlijk te Utrecht vergaderd
met meer da® 600 practiacbe veehouders,
spreekt er haar hoogst- afkeuring over uit
dat door het zoogenaamde almaikaysteem
togen het mond- en klauwzeer roekeloos
met de belangen van den geheelen land
bouw wordt gespeeld, en «lrinjt by
Uwe Excellentie met den meesten ar.®lrang
op aan, hiermede onmlddellij te doen op
KMidou. Deoe veehouders nemen de ver
antwoordelij kheid voor deze hun eigen b«-
laogen géheel op zich".
SPORT.
Voetbal
De wtitetrijden va® morgen.
Uit het door 0®s gep*jWk*Mie wed-
-itrijdnro£ramma, zullen de lezers va®
leze rubriek gezien hebben, dot wij lang
zamerhand en voorzichtigwVkt moeten
wonnen aan het edele voetbalspel Vorig»
week was de heo'dontmoedug van een le
kit** G. V. B.'er, thiaa van een reservo-
2e-iriasee% volgende week weer e«n ls klas
O V. B.'er en don komen we aan onoe
Goudfwhe 2e klaaaer-
Morgen ln het geheel 2 wedstrijden» ln
Gorate, n 1 op hrt Sportterrein olympéa 2
D.OS. 2 voor de reaerve üb klasse C
1 op het Gouda-voéd, Gouda 2-Sotiooa-
hovsn.
De reserves van D O.fi. wisten vorige
week U.V.V. 3 te kloppen met 1-Q. I)al
zal Olympia 2 mfcnier erg vinden, maar
wel gelooven «rij, dat zij revanche zal
gaan nemen va® den geweldigen neder
laag, vorig jaar in Utrecht grieden Thans
komt Olympia' 3 vermoedelijk volledig uit
xien wij een spannendeu kamp gaarne
tegemoet.
Gouda 2 aal vermoedelijk «lot zooveel
moeke hebben met Schoonhoven, welke
laotote zich vorige week door G.8V. 2
liet kloppen Toch zal het heétemoal Mg-
gen aan het af- of nlet-volloltg zijn dwr
Stihoanhovenaors oi Gouda veel moeite zal
aebben.
Vorder gaat G.S-V.l naar Alphen 2 een
ovorwkaiing behalen, vermoede® w».
Ln lie 2e klauae G.V-B- spelen T.OP.
3 en Gouda 3 tegen elkander on gaat
Olympia 4 op bezoek bij (kxicordia ln
Schoonhoven.
Als 't tenminste weer gee® afkeuren
wordt
Biljarten.
De Blljartaliib „Ter Gouw" zal voor
hare leden op Maartdag 30 Sept. a s. bH-
liftwedstrijden houden, welke zulle® wor-
Icii voortgezet en beëindigd op Maandag
7 October.
ADVERTENTIëN.
agBOBOOBPBBBOSBOBBOSPSBOaSBOBSBCBBPBBBESS
MAANDAG 7 OCTOBER a.a.
hopen onze geliefde Oudera, Bebuwd-
en Grootoudera en Kinderen
JOHANNES L0ENDERSL00T
MARIA BR0ENEVEL0
hunne 3l-)arl|a Eahtirtraaal|)a| te
herdenken.
Hunm dënlbart Kindtrtn, Btkuwd-
tm Klttnlmdtrtn m Vtdtr.
Gouderak, 28 Sept. 1918. 3404 20
Wie levert
voor export.
Aanbiedingen by J. BORGMAN te
Nieewe-Sebana. 3369 10
Ta koop aangabodan Mn
CdiaaeQ
zoo goed ala nieuw. Te bevragen bij
1366 10 D. ZUIDERVLIET, Stolwijk.
$6 Commissie van To«sicht op de
Stedelijke Zwamlnrlchtlng
mankt bekend dat de inrichting op
6 OCTOBER R.S. i
De Commissie voornoemd
Dr. R. K. BOEKMEIJER,
Vooi sitter.
J. VAN KRANENBURG,
3402 17 Secretaris.
ten overatann van
Notaris R. W. H. PITL0, ta GOUDA,
ia het HOTEL ..DE ZALM" aan dc Markt
aldaer, op MAANDAG 14 OCTOBER 1918,
de* aveada te 7 aar, van:
i Twee flinke Woonhuizen,
met groote looda en omliggend terrein, gelegea
aan da Prina Hendrikstraat en Lcthmaetatraat,
groot 26.40 Aren. Vrij van huur. Zeer geecbikt
voor bouwterrein. In perceelen en msaaa
en 2^ den opatal van op gemeld terrein
aaowesige BROEIKASSEN, «en partij groote
Broairamam, varwarmingatoaatal-
leis, waaronder een groote „National" ketal,
honderden Meters 2 en 3 inch goten en ge
trokken verwarm inga-buisen, een partij prach
tige in pot gekweekte calla's, Asparegus planten
enz
Aanvaarding an betaling van hal Onroerend
goed op 2 December 1918. Te bezichtigen de
I aetata 2 werkdagen voor den dag der veiling
en op dien dag telken^van 10—12 an 2—4
uur- Nadere inlichtingen geeft dc Notaris voor
noemd. 3403 32
uitsluitend betrouwbare aoorten in ruinae keuze
voorhanden.
DEGELIJK SIERLIJK GEVAARLOOS
la prgeea ven IS tet 38 golden.
om Iedere petroleumlamp ia een carbidlamp
te veranderen, van prima materiaal gemaakt.
BRANDTUD CIRCA 4 UUR.
Prlja l 2.80 ea f 2.7S.
3407 voorradig, per kilo ea per bus. 30
Brandart, Brandamaaidan aiu.
RUWIELMAGAZIJN
LAKSE TIENDEWEB IM IS. - T«l«(. SM.
