4*
USSEN
DE OORLOG.
Dinsdag 1 October 1918.
57 e Jaargang.
\o. 1S813
Feuilleton.
dit blad.
t van
ieuws
de plaatsen
-Craveahage.
Leeraras.
t II UMKliin.
i nieuwe leerlingen
ÏLENDOORN.
IONE MARCH.
Bulgarije geeft zich onvoorwaardelijk over. -
Duitschland heeft het spel verloren. - Oosten-
rljksohe troepen in Sdfia. - Burian en Bonar
Law over den toestand. Het Westfront kraakt.
Kamerijk, Rijssel, St. Quentin zullen vallen,
evenals de Chemin des Dames. - Het Belgische
leger in actie. - ii.DOQ gevangenen. - In Mace
donia. - De Duitsche rijkskanselier gaat heen. -
'Men heeft de ooc. dem. noodig.
XsTxexL-ws- exxJÊucL-vextexLtxelolsi.cS.'V'oor C3-oxxc9.su ezx Oaacxstrelceaa..
VERSCHIJNT DAGELIJKS BEHALVE ZON- BN FEESTDAGEN.
Bureau: MARKT 31, GOUDA.
liegracht 30
Adminiatratie Telef. latere. 82.
RedactieTelef. Interc. 545.
TECHNIEK
SN
Dit overgeven is voor Duitschland
en
is hij aardig'
l
3A.
mot
HOOFDSTUK xxrv.
De Croeaueduh.
vroeg
ver
weer tot
„Bovendien
9
Schouwburg. Hot-
(fora vervolgd.)
Gewone advertentiön on ingezonden mededeelingen Mj contract tot seer geredtu
ceerden prijs. Groote letters en randen worden berekend naar plaatar imte.
Advertentiën kunnen wonden ingezonden door tUMchenkomst van oliede Boekhan
delaren, Advertentiebureaux en onze Agenten.
Feathaven. Feed
ing „Harmonie.”
palenen
Ond-Secretarl*-
ivenrakeringabank.
n, Gep. Luit.-Kol.
t, Stcrtitrit.
55)
Ook
l.H. by gelijktijdige
^nsche front in staat
in van Duiteche troe-f
van den Balkan uit
n-aag.
vare
den
It e nJ
lalkan
mitsdien
o m
s(jn
In de oogen van Jane AMen kwam
plotseling een Mij Meht
„Waarom heb je mij dat niet vroeger
gezegd?" zei «ij. „Nn ben ik gewoon
gedurende weken afechuwelijk tegen je
geweeaC alleen omdat ik dacht, dat je.
trwa
voor
de
akkorü
>N GOUDA.
fl geregeld «dig
tvangan van ver-
wnnakaWktedan.
agauda te ver-
1
45).
JJWO Schouwburg,
z. „Rooie Sten.”
meergevor-
- Persoon-
ide correctie
er ogenden
c re .Staten
•otw- órocAuf’er
loor tot niets.
beroepen,voor
nen, Notariaat,
intents, Onder-
'aterstaat, Be-
173 150
Hearwchljriijk heelt de Bulgaarsche ml-
uteterpreeident van de Entetue enkele toe
zeggingen gestegen. De Bulgaarsche ver
overingen op StTvia zijn nu prijs gege
ven; ou misschien suilen er vergoedin
gen voor gegeven worden ten nadeel e
van Turkije.
Kruis. Cursus
Makken
TENSCHAPPEN
ORDE
OESCH.
4IELEER
LI8TIEK
iH.LEER
(PREKEN
STIJL
IHRIFT-
VERBETERING
N GOED
REKENEN
>1
*ren tost
th. is gflX
scht hun
\onhtilboor
W>> on tr
kv>.
■toMhutd
n sterk-
Ion.
xx X Liter.-
ABONNEMENTSPRIJS: per kwartaal 2.—, per week 15 cent, met Zondagsblad
per kwartaal 2.90, per week 22 cent, overal waar de bezorging per looper geschiedt.
Franco- per peet per kwartaal 2.50, mat Zondagsblad 8.40.
Abonnementen worden dagelijks aangenomen aan ons Bureau: MARKT 31, GOUDA,
bjj onze agenten, den boekhandel en de postkantoren.
ADVERTENTIEPRIJS: Uit Gouda en omstreken (behoorende tot den bezorgkring)
15 regels 1.05, elke regel meer 0.20. Van buiten Gouda en den bezorgkring:
Al—5 regels 1.00, elke regel meer 0.25. Advertentiën van publieke vermakelijk-
Thedem 12% cent per regel.
onze handteeke-
otterdam.
•eet* drogisten.
3364 30
Mr. Koarney Judd gaf een diner in het
Universal Hotid. De leden der tweede ge
neratie irilllonnalra, die zich bij opvol
ging in het genot zou mogen verheugen
van een honderd mlIFoen aan geld, wa
ren overeengekomen aan Wel te versehlj-
nen Het geselschap txwtond voornamelijk
uit jonge mannen met mondjes riff ko
nijnen en kleine snorretje*. Want de aan
bidding van den Mammon en het levens
lang najagen der viucfSteode góden, db
verschijnen in den vorm van aambeien
en obligaties, zijn niet bevorderlijk aan
de schootdieid In het tweede gwl&dbb Ver
geleken bij hen waren de jonge mannen
gesproten ujl de Engoteche hunihee, die
den eerodienat bij God Mammon vervul
den, zwaarder van lichaam en breeder
van schouders, «et oen vooruitotokenden
Schouwburg. En-
>bel en Albere.
volgen* luitoUiufceii uit goule bron do
gurudden, voigeua wetee lurMje «eters
benauiieu genouien sou hubb^u, geheel ou-
gegrond aya.
Van mluuuro zijde deelt net blad mede,
dat de doorbraak van do Emeuto-troopen
voorlvopig met grooter geworden m, aai
naar hol Waxen gedrongen Buig aar echo
rioeelingen ia Albaute met de voatoarij-
kera in voeling gekomen zijn en dat. de
verelerkiiigen van do caolraien naar den
Balkgu al op het spoor rillen. Daarom
mug men vertrouwen, dat hot gelukken
zai, een nieuw iront te vormen
Stegurwrid, lid van’ bet Hoerenhuis, dien
wij strrim ai genoemd hebben, beeft ver
klaard, dat h£ er op, aan komt, om in
don loop van October de entenlMroepen
in het Westen tegen te houden. Daarna
zal men in den wirier het heele front
moeten maken tot ven betonveeling van
25 kilometer diepte
InhuMchen zouden alle wapenen tot
alweer, ook van de tanka, tot volmaakt
heid kunnen worden opgevoerd
Maar de vraag ia of de Dultechera de
geallieerden kunnen tegenhouden.
De slag op het Westelijk front
heeft een nog nimmer bereik
ten omvang aangenomen. Over
al kraakt het Duiteche from, geducht, zoo
wordt het onder handen genomen. De dag
van eergisteren wordt als de eerste mijl
paal in de btwltesende fase van den oor
log beschouwd. Tengevolge van den voor
uitgang der Belgen in de richting van
Hoosd&ere en dien van de Britten naar
Werwick en Meenen, zal R ij s a e 1 van
het Noorden uit worden aangeklampt. An
derzijds te de val van Kamerljk
een kweetie van uren. De Duitachers ste
ken de Weutelljke voorsteden in braad.
Het lot van St. Q u p n t i n zal dan on
getwijfeld terzelfder tijd worden beslist,
daar do Engelscheu de stsd van het Noor
den uit en het leger van Debensy haar
van het Zuiden uit aantasten. De >Ugvhm).
Ie verovering van den Chemln dea
Dames door Maiwrin'a lager zal ni-4
op zich laten wachten.
Do Belgen hebben groote successen ba-
haold, die voor de toekomet zeer vir-
«trekkende gevolgen kunnen hebbm.
De spoorlijn van Rousselaere naarlf^e-
non, dlo de voornaamste verbinding vorm
de tusachen het Duiteche front en de
neus in het Heeke, slappe gelaat,
ren ook verscholdi-ne jourDoilslon,
het mecreodeel correspondenten van
eerste financieels blad*-», benevens een
enkele verdwaalde diplomaat van du slecht
betaalde soort, dte ais hij er kans tem
zag gaarne de diplomatie op sijn rigen
oen woord, het was
diner, aangeboden aan de leden
de beroemde Croeeuadub door
Naar b^ Babstsrit
B. R. CLOOMTT.
vtoteaid few
P. WIEBEL INK—VAl ROflBUM.
(Madruk vsrbadan.)
hem weer zoudt aannemen - en ik wist
te goed wat dat beteekendn^ Maar ver
tel mij nuK te hij aardig? Hob je
hem lid f
„Neen,” zei Ione aarzdend. „Ik heb
hem niet Md. Hoe zou ik, daar ik been
maar een half dozijn keeren h eb gaodenR
Maaxik heb modelijden met hem. Hij is
ziek en arm, en weel evenmin als een,
zuigeling voor zichzelf te zorgen."
Jame Allen zei gpen woord, maar stond
op van den rand van hei bed kaar sl|
was gaan zitten. Zij kwam vlug en spon,
taan naar lone en vl haar oen kus.
En daarna verliet zij «onder een woord
te «eggien, de kamer.
Bonar Law zei gisteren
Met Bulgarije ie een overeenkomst on-
derteekent), krachtens Welke de vijande
lijkheden vanmiddag twaalf uur een ein
de hebben genomen. Ze draagt het toe
zicht over de Bulgaarsche spoorwegen
over, waarmee de geallieerden de con
trole over Bulgarije oefenen Dit beduidt,
dat de verbinding tusschen Duitschland
en het Oosten, do droom van het ihiit-
acho middet-oostereche rijk, van de baan
ta s
Wat Turkije zal doen Is nog onbekend.
De Turkscho bladen vertrouwen er op dat
de Duitsche en Ooetenrijksche troepen in
hot Uiterste geval het front sullen her
stellen. Ze hielden in de eerste plaats
den verbindlngiBweg tusseben Turkije on
zijn bondgenooten open.
De Wepnsche bladen bespreken de om
keer in Bulgarije eveneens levendig.
De „Neue Frêle Preeee" mefclt, behal
ve dat gisteren een, kroonraad! onder voor
zitting van den Keizer te gehouden, dat
juffrouw Adair kwam bedrijvig,
aan, rood van den haard, waar zij be-
«ig was geweest met het bereiden van
het eten, dat John Adair en sijn vader
’s morgens naar hun werk zouden mee»
nemen.
lepe vertelde van de vriendelijkheid
van Seth Livingstone en het zien van de
onzelfzuchtige vreugde van deze eerlijke
harten was niet haar geringste vreugde.
„Over een wtek zal ik zoodoende heel
rijk zijn, in staat «ijn u allen te trac-
teeren op een bezoek aan Crystal Pala
ce, of als gij heel goed rijt, op een Zon
dag naar Hampton Court." „Bovendien-
«ij wendde zich nu om en legde haar
band vriéndelijk op de breede moederlij
ke schouders van juffrouw Adair -wordt
het hoog tijd, dat ik mijn schulden be
taal. De laatste twee weken heb Ik In
elk oogenbiih verwacht, dat u mij uit de
deur zoudt zetten"
John Adalr kudde, alsof hij op het
punt stond te spreken, terwijl zijn va
der met veel geraas sijn voeten van den
rand van den haard aam sn daardoor de
slagen want de koekjes stonden op het
vuur en waren bijna klaar en met die
ondoelmatige Engelsche haarden kan men
aan niets anders denken dan aan de
ijzer-koekjee die op het vuur staan. Maar
het was een lange, bleeke jongeman en
het was, of hij geheel en al vergeten
had, welke dag van de week ’het was.”
De beschrijving van Keith Harford was
te duidelijk om zich daarin te vergissen
Ione snelde naar baar slaapkamer met
een vuur, dat «ij niet eens aan zichzelf
bekende.
Op de tafel lag een eenvoudige zaken
enveloppe, met rood lak gezegeld. Met be
vende vingers scheurde zij den brief open,
a« half dosijn biljetten vm de Bank
urnen. Directeur
wbool, Jhr. Jan
t. Dr. A. J. M.
«ral, Prof.W.C.
oud-leeraar Gym-
lysman, accoun-
in de Rechten, 7
>e«rd meer dan
nóg vaat te houden aan deu
vrede ran Brest, die toch all
lang geen actief-post der*
Duiteche politiek meer ia
De toestand te te redden, besluit de schrij
ver, maar slechts met doortastende middeJ
ten. Indien w|j er in slagen op den Balkan
de zaak weer op pooten te zetten, dan heb
ben wy onzen egenstanders de grootste po-
Itiieke troef uit handen geslagen. Senti
menteels overwegingen jegens de Bulgaren
zal Duitschland wel overwinnen als het zich
herinnert hoe de Entente tegen Griekenland
ia opgetreden. De instelling van een
Duitsch dwangbestuur in Bulgarije behoeft
trouwens niet eens noodzakelijk te zijn, alt
de Bulgaren hun vertrouwen in de onover-
winlijkheid der Centraled maar terugkr(j
gen.
Von Hintze iheeft thans tfe bewijsan of
hij In staat is, de Duiteche politiek over «en
zware crisis heen te helpen. Hjj moet da
delijk handelen.
Het artikel is geschreven voor de capitu.
latie van Bulgarije. We kunnen nu conclu-
deeren, dat de strijd in Bulgarije «al wor-
den uitgevochten.
B u r 1 a n, de Oostenrtfksche minister
van buitenlandache zaken, heeft ten opzich
te van Bulgarije verklaard, dat tegen die
gebeurtenissen behoorlijke voorzorgsmaat
regelen zijn getroffen en dat daardoor aan
's lands onverbrekelijke betrekkingen met
het Duiteche r(jk in geen enkel opzic >t af
breuk gedaan werd.
viu In Roemenië gaat d« demo,
toestand bilisatie en het wegvoeren
van de munitie in het door d«
centralen becette gebied
gens het verdrag in
ONS OVERZICHT.
Officieel® berichten uit Londen en ParjjJ
verteüen ons, dat Bulgarije «ich onJ
voorwaardelijk heeft overge-]
geven. Nu Bulgarije alle voorwaard©»
der geallieerden heeft aangenomen, zjjn
de vijandelijkheden in MaeedoJ
nië gestaakt.
Die voorwaarden waren, naar men zich'
uit het nununer van gisteren herinnert^
voornamelijk: ontruiming van al het gebied,
dat Bulgarije tijdens dezen oorlog heeft be-5
■et; demobilisatie of gebruik van de BuL
gaarsche troepen tegen de centralen.
Dit overgeven ia voor Duitschland het
verliezen van den wereldoorlog, van den un-
perialisttecihen oorlog.
Want ris de oorlog zich in deze richting
verder ontwikkelt, wordt Turkije onder <teu
voet geloopen, veroveren de Engelscheri
Syrië, brengen de verbinding over Mesopo-i
tamië met Indie tot stand en herstellen
Servië, dan is het gedaan met de Duitsche
macht in het Oosten, is Bagdad en de Per.'
zische golf voor goed voor Duitschland
verloren. De oorlog zal dan verder uileeg
gevoerd worden om de verdediging van het
Duitsche en Oostenrtfksche grondgebied.
In den laatsten tijd werd door Duitsche
land herhaaldelyk vooropgesteld, dat bet
een verdedigingsoorlog voerde. Dat is
waar, in dit opzicht, dat het dan toch ver
dediging is geweest niet in de eerste plaats
en niet uitsluitend van zyn grenzen, maar
allereerst van zijn positie ris wereldmo-
gendheid, als imperialistische mogendheid/
Duitschland streed, om dat het naast de
andere groote wereldmogendheden, in da
eerste plaats Engeland, mede een plaats
als „groote” mogendheid in de wereld wiU
de hebben. Die strijd te tevergeefsch ge
weest, als de geallieerden de baas op den
Balkan, worden.
Stegerwrid, lid van het Duitsche Heeren.
huis, zei terecht dezer dagen:
In de eerstvolgende dagen
tang omverwierp.
„Mete|jer* zei juffrouw Adhir, haarnan-
den in protest opbeffend1, „hoe kan je
zoo praten! Je bent' precies alsof ja een
^ier onzen waart en als ik ooit over geld
met je sprak, dan zouden de twee man
nen, die bij het vuur zitten, mij duchtig
onderhanden nemend”
(Het was met vochtige oogen en trillen
de lippen, door het gevoel bij zulke een
voudige liefhebbende menschen te zijn, dat
1 lone naar boven, naar haar kleine slaap
kamer ging. Toen zij zich verwijderde,
riep juffrouw Adalr haar na:
I „Juffrouw Magch,” zeide zij, „er was
hier vanmididag een heer. Hij wilde mij
geen boodschap geven, noch zijn naam
noemen, maar hij gaf mij een brief voor
u. U zult dien op de tafel vaa uw slaap
kamer vinden.”*
„Roe die heet er uU?"
Ione.
„Nu, Ik heb niet veel acht op beat «e-
Dw Mr. K«^>„ JuM hM UatvwMl
Hotel mrf «Ijn MureutflMH vnewde.
al. hij In Londen varto^d., w b»t
natuurlijk, fet hij bijtijd, in de teeeptte
aud vtMUlm en aijn (MUe ont.
vu<en.
ÜOIBSCHE C0UR1NT.
INGEZONDEN MBDEDEElTTTgEN: I—4 n«i. l.«, «Ik. r«4 m» 0.40.
Op de voorpagina 50 hooger.
«Jjn. Turkü. töêi k»n >ieh, vu>
eik. verbinding met DulUchland verrtokenj
niet tlaande boud.n. Welk, uitwar,
king d. afval van de Wee BalkamUtan ad
Roemenië «ou hetibw «i« iedw in. dia"
weet wat ar in Roemenië omgaM: het
ou «lelt w««r d.n k.utt
der Entente eeharea, dl. n<J
do.nde den gaheelan Balkait
zou beheerschóol en een practu
tig® militaire operatiebasis
tegen Oostei»r Ijk-Hongar jjel
zou krijgen. Of
aanvallen op het Italii
zou zyn, zelfs met ste
pen aan een omvattin. --
weerstand te Weden, is zeer de vraag-
Mocht O.-H. zwichten dan wared
Duitschland gedwongen den|
oorlog alleen v|ort te zetten;’!
Het zou dan wel troepen uit den Balkan!
en van de O.JH. gevechtsterreinen vrij krij-i
gen, maar de Entente zou het SalonikL,
leger en sterke Italiaansche strijdkrachten
voor het Westen beschikbaar krijgen, zoo-
dat de krachtsverhouding voo¥ Duitschland
i mettertijd nog ongunstiger zou worden.
Dat de politieke positie der Geallieerden’
veel sterker wordt, alsjDuitschland’s bond
genooten mochten capituleeren, behoeft
geen betoog. De ententevolken zouden det
overtuiging hebben, dat de afrekening met
i Duitschland nog slechts een kwestie van
tijd was.
Duitschland ihoet
alle krachten inspannen
op den Balkan de to
weer in het rei» te brengen*
Er' is meent de «clte^ver alle kans
dat krachtig ingrijpen!, zal slagen. In dei
eerste plaats moet ihet Bulgaarsche leger
zoo flink gesteund worden, dat de mili-j
taire positie wordt gered. (Dat is nu omno-
gelyk geworden. Red.) Eerst dan kunnen*
de tegenstanders van Malinof, die het ver
bond met de centralen willen handhaven,
zich met voldoende gezag laten gelden. De
militaire hulp der centralen ware onvol_j
doende als ze niet een volkomen omkeer
aan het front weet te bewerken; ze moet
dus de Ententelegers naar hun steunpunt
Srioniki terugdrijven. Op de vraag of de
Centralen daartoe bij machte zijn, past het
antwoord, dat zulks voor hen in elk gevat
veel gemakkelijker zal zijn dan voor
Duitschland om de oorlog alleen voort te
zetten. De noodige troepen voor het Bul
gaarsche front moeten gevonden worden
en als de bestaande reserves niet voldoende
zyn, moet men ze desnoods vinden door
verkorting van het Westelijke en het Ti-
roolsche front. Beter acht de schrijver het
echter ze uit de bezettingstroepen in de
Oekraine en de Noord-Russische randstaten
te halen. Het ware onzin in deze
hachelijke omstandigheden
van Engeland vielen er uit. Een papiertje
er bij met enkele woorden er op ge
schreven:
„Lieve juffrouw March, ik kan niet
verdragen, dat u door mijn schuld Mjdt.
Vergeef dit en wees niet boos.”
K. H.
'Tranen kwamen in de oogen van lone,
en zij tikte met haar schoen op het stuk-
je karpet, dat voor den kleinen spiegel
lag.
„O, dit had hij niet moeten doen -
ik kan het niet aannemen! Morgen zal
ik het hem terug gaan geven.”
Maar nu herinnerde zij zich, dat zij
het adres van Keith Harford niet wist
Daar kwam Jane Allen binnen met
oogeu stralende van nieuwsgierigheid. Zij
viel dadelijk aan op de sporen van tra
nen, die lone haastig beproefd had weg
te vegen.
„Wat heb ik jd gezegd?” «ei zij
wijtend. Ik wist hoe het zou zijn! Je
had h«n nooit moeten toeataan, weer tot
je te spreken. Mannen zijn allen adders,
en als men hun een vinger geeft, nemen
zij de geheele bami."
„Maar Jane,” «ei lone glimlachende
door haar tranen evenals de Aprilzon
door de neveleif schijnt, „dat is niet de
man met wlen ik e®ns verloofd was. De
had dien heer Harford nooit gerien voor
dat Ik een jaar geleden in Zwfteerland
«al het aoo zoo staan, of
Duitschland in het vervolg
geljjk aan de andere volken,
der wereld zal kunnen leven
of atrjjden, of dat Engeland
en Amerika de levensvoor
waarden van Duitschland auU
lein bepalen.
Men zal probeeren te redden wat nog te
redden valt. In Sofia «Ijn reeds
Oostenrijkseh-H ongaarsebe
troepen aangekomen.
Brice wjjst erop in het Journal, dat de
strjjd in Bulgarije nog niet afgeloopen is.
De eenige mogelijkheid op dit oogenbtik te,
zegt hjj, een voorloopig regime te bepa
len, dat Bulgarije losmaakt van het oor
logvoerende blok en den geallieerde onver
mijdelijke voordeelen en waarborgen voor
de voortzetting van den oorlog verzekert.
Want laten wij niet vergeten, dat de oorlog
ook in het Oosten voortduurt.
Terwijl de geallieerden kotennes op Sofia
laten aanrukken, bereiden deGqptenrykers
en Duitschens een tegenbeweging voor. Zy
trekken (belangrijke strijdkrachten samen.
Men zegt, dat ^ackensen weer
óp het tooneel zal verechjj-
nen. In een bewegingsoorlog,
gevoerd met betrekkelijk
zwakke strijdkrachten op een
uitgestrekt gevechtsterrein,
moet men met alle mogelijk,
heden rekening houden. Niets
zou gevaarlijker zijn dan te denken, dat
wij enkel nog maar tot aan de Donau een
militaire wandeling behoeven te doen.
Ook in de „Voseische” wordt er „van
bizondexe zijde” op gewezen, dat er flink
en snel aangepakt moet worden.
Als Bulgarije, <zegt de schrijver, een af
zonderlijken vrede met de Entente sluit, dan
zal de capitulatie van Turkije
dat al zoo erg in het nauw zit, daarvan
het onvermijdelijke gevolg
houtje dreef, in
®®.n
van de beroemde
door bun vermaarden praeek Mr. Keer»
ney Judd.
Het feest zou plaste hebben In twee
van de mooiste katoen» van hei Hotel
Universal. De gasten kwamen ffijeeu la
den Salon de la Commune de tafel
was gouokt k in de Salie de RobeepUre.
De verrieringen getuigden van fijnen
tnnaak en geen onkosten waren gespaard
om het beroemde gezelschap te ontvan
gen op een wijze, die zoowel den gjM‘-
heer ver aandeed als hel bekende holel-
reriaurant, dat juLt toen «ich een we.
reld-reputetl® hgd veroverd, - bijzonder-
heden hieromtrent kon man ouder de ad-
verteuUM In eik gelUua4*erd UjdrotoR